ഉപനിഷത്തുകൾ/പരമഹംസപരിവ്രാജകോപനിഷദ്

പരമഹംസപരിവ്രാജകോപനിഷത്
ഉപനിഷത്തുകൾ

പരമഹംസപരിവ്രാജകോപനിഷത്
തിരുത്തുക


പാരിവ്രാജ്യധർമവന്തോ യജ്ജ്ഞാനാദ്ബ്രഹ്മതാം യയുഃ .
തദ്ബ്രഹ്മ പ്രണവൈകാർഥം തുര്യതുര്യം ഹരിം ഭജേ ..
ഓം ഭദ്രം കർണേഭിഃ ശൃണുയാമ ദേവാഃ .. ഭദ്രം പശ്യേമാക്ഷഭിര്യജത്രാഃ ..
സ്ഥിരൈരംഗൈസ്തുഷ്ടുവാം ̐സസ്തനൂഭിഃ .. വ്യശേമ ദേവഹിതം യദായുഃ ..
സ്വസ്തി ന ഇന്ദ്രോ വൃദ്ധശ്രവാഃ .. സ്വസ്തി നഃ പൂഷാ വിശ്വവേദാഃ ..
സ്വസ്തി നസ്താർക്ഷ്യോ അരിഷ്ടനേമിഃ .. സ്വസ്തി നോ ബൃഹസ്പതിർദധാതു ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ഹരിഃ ഓം അഥ പിതാമഹഃ സ്വപിതരമാദിനാരായണമുപസമേത്യ
പ്രണമ്യ പപ്രച്ഛ ഭഗവംസ്ത്വന്മുഖാദ്വർണാശ്രമധർമക്രമം
സർവം ശ്രുതം വിദിതമവഗതം . ഇദാനീം പരമഹംസപരിവ്രാജകലക്ഷണം
വിദിതുമിച്ഛാമി കഃ പരിവ്രജനാധികാരീ കീദൃശം പരിവ്രാജകലക്ഷണം
കഃ പരമഹംസഃ പരിവ്രാജകത്വം കഥം തത്സർവം മേ ബ്രൂഹീതി .
സ ഹോവാച ഭഗവാനാദിനാരായണഃ . സദ്ഗുരുസമീപേ സകലവിദ്യാപരിശ്രമജ്ഞോ
ഭൂത്വാ വിദ്വാൻസർവമൈഹികാമുഷ്മികസുഖശ്രമം ജ്ഞാത്വൈഷണാത്രയ-
വാസനാത്രയമമത്വാഹങ്കാരാദികം വമനാന്നമിവ ഹേയമധിഗമ്യ
മോക്ഷമാർഗൈകസാധനോ ബ്രഹ്മചര്യം സമാപ്യ ഗൃഹീ ഭവേത് .
ഗ്രാമാച്ഛ്രോത്രിയാഗാരാദഗ്നിമാഹൃത്യ സ്വവിധ്യുക്തക്രമേണ
പൂർവവദഗ്നിമാജിഘ്രേത് . യദ്യാതുരോ വാഗ്നിം ന വിന്ദേദപ്സു ജുഹുയാത് .
ആപോ വൈ സർവാ ദേവതാഃ സർവാഭ്യോ ദേവതാഭ്യോ ജുഹോമി സ്വാഹേതി
ഹുത്വോധൃത്യ പ്രാശ്നീയാത് സാജ്യം ഹവിരനാമയം .
ഏഷ വിധിർവീരാധ്വാനേ വാഽനാശകേ വാ സമ്പ്രവേശേ വാഗ്നിപ്രവേശേ
വാ മഹാപ്രസ്ഥാനേ വാ . യദ്യാതുരഃ സ്യാന്മനസാ വാചാ സംന്യസേദേഷ
പന്ഥാഃ . സ്വസ്ഥക്രമേണൈവ ചേദാത്മശ്രാദ്ധം വിരജാഹോമം
കൃത്വാഗ്നിമാത്മന്യാരോപ്യ ലൗകികവൈദികസാമർഥ്യം സ്വചതുർദശ-
കരണപ്രവൃത്തിം ച പുത്രേ സമാരോപ്യ തദഭാവേ ശിഷ്യേ വാ തദഭാവേ
സ്വാത്മന്യേവ വാ ബ്രഹ്മാത്വം യജ്ഞസ്ത്വമിത്യഭിമന്ത്ര്യ ബ്രഹ്മഭാവനയാ
ധ്യാത്വാ സാവിത്രീപ്രവേശപൂർവകമപ്സു സർവവിദ്യാർഥസ്വരൂപാം ബ്രാഹ്മണ്യാധാരാം
വേദമാതരം ക്രമാദ്വ്യാഹൃതിഷു ത്രിഷു പ്രവിലാപ്യ വ്യാഹൃതിത്രയമകാരോകാരമകാരേഷു
പ്രവിലാപ്യ തത്സാവധാനേനാപഃ പ്രാശ്യ പ്രണവേന ശിഖാമുത്കൃഷ്യ യജ്ഞോപവീതം
ഛിത്ത്വാ വസ്ത്രമപി ഭൂമൗ വാപ്സു വാ വിസൃജ്യ ഓം ഭൂഃ സ്വാഹാ ഓം ഭുവഃ സ്വാഹാ
ഓം സുവഃ സ്വാഹേത്യനേന ജാതരൂപധരോ ഭൂത്വാ സ്വം രൂപം ധ്യായൻപുനഃ പൃഥക്
പ്രണവവ്യാഹൃതിപൂർവകം മനസാ വചസാപി സംന്യസ്തം മയാ സംന്യസ്തം
മയാ സംന്യസ്തം മയേതി മന്ദ്രമധ്യമതാരധ്വനിഭിസ്ത്രിവാരം ത്രിഗുണീകൃത-
പ്രേഷോച്ചാരണം കൃത്വാ പ്രണവൈകധ്യാനപരായണഃ സന്നഭയം സർവഭൂതേഭ്യോ
മത്തഃ സ്വാഹേത്യൂർധ്വബാഹുർഭൂത്വാ ബ്രഹ്മാഹമസ്മീതി തത്ത്വമസ്യാദിവാക്യാർഥ-
സ്വരൂപാനുസന്ധാനം കുർവന്നുദീചിം ദിശം ഗച്ഛേത് .
ജാതരൂപധരശ്ചരേത് . ഏഷ സംന്യാസഃ . തദധികാരീ
ന ഭവേദ്യദി ഗൃഹസ്ഥപ്രാർഥനാപൂർവകമഭയം സർവഭൂതേഭ്യോ
മത്തഃ സർവം പ്രവർതതേ സഖാ മാ ഗോപായൗജഃ സഖാ യോഽസീന്ദ്രസ്യ
വജ്രോഽസി വാർത്രഘ്നഃ ശർമ മേ ഭവ യത്പാപം തന്നിവാരയേത്യനേന
മന്ത്രേണ പ്രണവപൂർവകം സലക്ഷണം വൈണവം ദണ്ഡം കടിസൂത്രം
കൗപീനം കമണ്ഡലും വിവർണവസ്ത്രമേകം പരിഗൃഹ്യ സദ്ഗുരുമുപഗമ്യ
നത്വാ ഗുരുമുഖാത്തത്ത്വമസീതി മഹാവാക്യം പ്രണവപൂർവകമുപലഭ്യാഥ
ജീർണവൽകലാജിനം ധൃത്വാഥ ജലാവതരണമൂർധ്വഗമനമേകഭിക്ഷാം
പരിത്യജ്യ ത്രികാലസ്നാനമാചരന്വേദാന്തശ്രവണപൂർവകം പ്രണവാനുഷ്ഠാനം
കുർവൻബ്രഹ്മമാർഗേ സമ്യക് സമ്പന്നഃ സ്വാഭിമതമാത്മനി ഗോപയിത്വാ
നിർമമോഽധ്യാത്മനിഷ്ഠഃ കാമക്രോധലോഭമോഹമദമാത്സര്യദംഭ-
ദർപാഹ്ങ്കാരാസൂയാഗർവേച്ഛാദ്വേഷഹർഷാമർഷമമത്വാദീംശ്ച
ഹിത്വാ ജ്ഞാനവൈരാഗ്യയുക്തോ വിത്തസ്ത്രീപരാങ്മുഖഃ ശുദ്ധമാനസഃ
സർവോപനിഷദർഥമാലോച്യ ബ്രഹ്മചര്യാപരിഗ്രഹാഹിംസാസത്യം യത്നേന
രക്ഷഞ്ജിതേന്ദ്രിയോ ബഹിരന്തഃസ്നേഹവർജിതഃ ശരീരസന്ധാരണാർഥം വാ ത്രിഷു
വർണേഷ്വഭിശസ്തപതിതവർജിതേഷു പശുരദ്രോഹീ ഭൈക്ഷമാണോ ബ്രഹ്മഭൂയായ ഭവതി .
സർവേഷു കാലേഷു ലാഭാലാഭൗ സമൗ കൃത്വാ പരപാത്രമാധൂകരേ-
ണാന്നമശ്നന്മേദോവൃദ്ധിമകുർവൻകൃശീഭൂത്വാ ബ്രഹ്മാഹമസ്മീതി
ഭാവയൻഗുർവർഥം ഗ്രാമമുപേത്യ ധ്രുവശീലോഽഷ്ടൗ മാസ്യേകാകീ
ചരേദ്വാവേവാചരേത് . യദാലംബുദ്ധിർഭവേത്തദാ കുടീചകോ വാ ബഹൂദകോ
വാ ഹംസോ വാ പരമഹംസോ വാ തത്തന്മന്ത്രപൂർവകം കടിസൂത്രം കൗപീനം
ദണ്ഡം കമണ്ഡലും സർവമപ്സു വിസൃജ്യാഥ ജാതരൂപധരശ്ചരേത് .
ഗ്രാമ ഏകരാത്രം തീർഥേ ത്രിരാത്രം പതനേ പഞ്ചരാത്രം ക്ഷേത്രേ സപ്തരാത്ര-
മനികേതഃ സ്ഥിരമതിരനഗ്നിസേവീ നിർവികാരോ നിയമാനിയമമുത്സൃജ്യ
പ്രാണസന്ധാരണാർഥമയമേവ ലാഭാലാഭൗ സമൗ കൃത്വാ ഗോവൃത്ത്യാ
ഭൈക്ഷ്യമാചരന്നുദകസ്ഥലകമണ്ഡലുരബാധകരഹസ്യസ്ഥലവാസോ
ന പുനർലാഭാലാഭരതഃ ശുഭാശുഭകർമനിർമൂലനപരഃ സർവത്ര
ഭൂതലശയനഃ ക്ഷൗരകർമപരിത്യക്തോ യുക്തചാതുർമാസ്യവ്രതനിയമഃ
ശുക്ലധ്യാനപരായണോഽർഥസ്ത്രീപുരപരാങ്മുഖോഽനുന്മത്തോഓഽപ്യുന്മത്തവ-
ദാചരന്നവ്യക്തലിംഗോഽവ്യക്താചാരോ ദിവാനക്തസമത്വേനാസ്വപ്നഃ
സ്വരൂപാനുസന്ധാനബ്രഹ്മപ്രണവധ്യാനമാർഗേണാവഹിതഃ സംന്യാസേന
ദേഹത്യാഗം കരോതി സ പരമഹംസപരിവ്രാജകോ ഭവതി . ഭഗവൻ ബ്രഹ്മപ്രണവഃ
കീദൃശ ഇതി ബ്രഹ്മാ പൃച്ഛതി . സ ഹോവാച നാരായണഃ . ബ്രഹ്മപ്രണവഃ
ഷോഡശമാത്രാത്മകഃ സോഽവസ്ഥാചതുഷ്ടയചതുഷ്ടയഗോചരഃ .
ജാഗ്രദവസ്ഥായാം ജാഗ്രദാദിചരസ്രോഽവസ്ഥാഃ സ്വപ്നേ സ്വപ്നാദിചതസ്രോഽവസ്ഥാഃ
സുഷുപ്തൗ സുഷുപ്ത്യാദിചതസ്രോഽവസ്ഥാസ്തുരീയേ തുരീയാദിചതസ്രോഽവസ്ഥാ ഭവന്തീതി .
ജാഗ്രദവസ്ഥായാം വിശ്വസ്യ ചാതുർവിധ്യം വിശ്വവിശ്വോ വിശ്വതൈജസോ വിശ്വപ്രാജ്ഞോ
വിശ്വതുരീയ ഇതി . സ്വപ്നാവസ്ഥായാം തൈജസസ്യ ചാതുർവിധ്യം തൈജസവിശ്വസ്തൈജസ-
തൈജസസ്തൈജസപ്രാജ്ഞസ്തൈജസതുരീയ ഇതി . സുഷുപ്ത്യവസ്ഥായാം പ്രാജ്ഞസ്യ ചാതുർവിധ്യം
പ്രാജ്ഞവിശ്വഃ പ്രാജ്ഞതൈജസഃ പ്രാജ്ഞപ്രാജ്ഞഃ പ്രാജ്ഞതുരീയ ഇതി.
തുരീയാവസ്ഥായാം തുരീയസ്യ ചാതുർവിധ്യം തുരീയവിശ്വസ്തുരീയതൈജസ-
സ്തുരീയപ്രാജ്ഞസ്തുരീയതുരീയ ഇതി . തേ ക്രമേണ ഷോഡശമാത്രാരൂഢാഃ
അകാരേ ജാഗ്രദ്വിശ്വ ഉകാരേ ജാഗ്രത്തൈജസോ മകാരേ ജാഗ്രത്പ്രാജ്ഞ
അർധമാത്രായാം ജാഗ്രത്തുരീയോ ബിന്ദൗ സ്വപ്നവിശ്വോനാദേ സ്വപ്നതൈജസഃ
കലായാം സ്വപ്നപ്രാജ്ഞഃ കലാതീതേ സ്വപ്നതുരീയഃ ശാന്തൗ സുഷുപ്തവിശ്വഃ
ശാന്ത്യതീതേ സുഷുപ്തതൈജസ ഉന്മന്യാം സുഷുപ്തപ്രാജ്ഞോ മനോന്മന്യാം
സുഷുപ്തതുരീയഃ തുര്യാം തുരീയവിശ്വോമധ്യമായാം തുരീയതൈജസഃ പശ്യന്ത്യാം
തുരീയപ്രാജ്ഞഃ പരായാം തുരീയതുരീയഃ . ജാഗ്രന്മാത്രാചതുഷ്ടയമകാരാംശം
സ്വപ്നമാത്രാചതുഷ്ടയമുകാരാംശം സുഷുപ്തിമാത്രാചതുഷ്ടയം
മകാരാംശം തുരീയമാത്രാചതുഷ്ടയമർധമാത്രാംശം .
അയമേവ ബ്രഹ്മപ്രണവഃ . സ പരമഹംസതുരീയാതീതാവധൂതൈരുപാസ്യഃ .
തേനൈവ ബ്രഹ്മ പ്രകാശതേ തേന വിദേഹമുക്തിഃ . ഭഗവൻ കഥമയജ്ഞോപവീത്യശിഖീ
സർവകർമപരിത്യക്തഃ കഥം ബ്രഹ്മനിഷ്ഠാപരഃ കഥം ബ്രാഹ്മണ ഇതി ബ്രഹ്മാ
പൃച്ഛതി . സ ഹോവാച വിഷ്ണുർഭോഭോഽർഭക യസ്യാസ്ത്യദ്വൈതമാത്മജ്ഞാനം
തദേവ യജ്ഞോപവീതം . തസ്യ ധ്യനനിഷ്ഠൈവ ശിഖാ . തത്കർമ സ പവിത്രം .
സ സർവകർമകൃത് . സ ബ്രാഹ്മണഃ . സ ബ്രഹ്മനിഷ്ഠാപരഃ . സ ദേവഃ . സ ഋഷിഃ .
സ തപസ്വീ . സ ശ്രേഷ്ഠഃ . സ ഏവ സർവജ്യേഷ്ഠഃ . സ ഏവ ജഗദ്ഗുരുഃ . സ ഏവാഹം വിദ്ധി .
ലോകേ പരമഹംസപരിവ്രാജകോ ദുർലഭതരോ യദ്യേകോഽസ്തി . സ ഏവ നിത്യപൂതഃ . സ ഏവ
വേദപുരുഷോ മഹാപുരുഷോ യസ്തച്ചിത്തം മയ്യേവാവതിഷ്ഠതേ . അഹം ച തസ്മിന്നേവാവസ്ഥിതഃ .
സ ഏവ നിത്യതൃപ്തഃ . സ ശീതോഷ്ണസുഖദുഃഖമാനാവമാനവർജിതഃ . സ നിന്ദാമർഷ-
സഹിഷ്ണുഃ . സ ഷഡൂർമിവർജിതഃ . ഷഡ്ഭാവവികാരശൂന്യഃ . സ ജ്യേഷ്ഠാജ്യേഷ്ഠ-
വ്യവധാനരഹിതഃ . സ സ്വവ്യതിരേകേണ നാന്യദ്രഷ്ടാ . ആശാംബരോ നനമസ്കാരോ
നസ്വാഹാകാരോ നസ്വധാകാരശ്ച നവിസർജനപരോ നിന്ദാസ്തുതിവ്യതിരിക്തോ നമന്ത്രതന്ത്രോപാസകോ
ദേവാന്തരധ്യാനശൂന്യോ ലക്ഷ്യാലക്ഷ്യനിവർതകഃ സർവോപരതഃ സസച്ചിദാനന്ദാദ്വയചിദ്ഘനഃ
സമ്പൂർണാനന്ദൈകബോധോ ബ്രഹ്മൈവാഹമസ്മീത്യനവരതം ബ്രഹ്മപ്രണവാനുസന്ധാനേന യഃ
കൃതകൃത്യോ ഭവതി സ ഹ പരമഹംസപരിവ്രാഡിത്യുപനിഷത് .. ഹരിഃ ഓം തത്സത് .
ഓം ഭദ്രം കർണേഭിഃ ശൃണുയാമ ദേവാഃ .. ഭദ്രം പശ്യേമാക്ഷഭിര്യജത്രാഃ ..
സ്ഥിരൈരംഗൈസ്തുഷ്ടുവാം ̐സസ്തനൂഭിഃ .. വ്യശേമ ദേവഹിതം യദായുഃ ..
സ്വസ്തി ന ഇന്ദ്രോ വൃദ്ധശ്രവാഃ .. സ്വസ്തി നഃ പൂഷാ വിശ്വവേദാഃ ..
സ്വസ്തി നസ്താർക്ഷ്യോ അരിഷ്ടനേമിഃ .. സ്വസ്തി നോ ബൃഹസ്പതിർദധാതു ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ഇതി പരമഹംസപരിവ്രാജകോപനിഷത്സമാപ്താ ..