ഉപനിഷത്തുകൾ/യാജ്ഞവൽക്യോപനിഷദ്

യാജ്ഞവൽക്യോപനിഷത് ഉപനിഷത്തുകൾ

യാജ്ഞവൽക്യോപനിഷത്

സംന്യാസജ്ഞാനസമ്പന്നാ യാന്തി യദ്വൈഷ്ണവം പദം .
തദ്വൈ പദം ബ്രഹ്മതത്ത്വം രാമചന്ദ്രപദം ഭജേ ..
ഓം പൂർണമദഃ പൂർണമിദം പൂർണാത്പൂർണമുദച്യതേ .
പൂർണസ്യ പൂർണമാദായ പൂർണമേവാവശിഷ്യതേ ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ..
ഹരിഃ ഓം .. അഥ ജനകോ ഹ വൈദേഹോ യാജ്ഞവൽക്യമുപസമേത്യോവാച
ഭഗവൻസംന്യാസമനുബ്രൂഹീതി കഥം സംന്യാസലക്ഷണം . സ
ഹോവാച യാജ്ഞവൽക്യോ ബ്രഹ്മചര്യം സമാപ്യ ഗൃഹീ ഭവേത് .
ഗൃഹാദ്വനീ ഭൂത്വാ പ്രവ്രജേത് . യദി വേതരഥാ ബ്രഹ്മചര്യാദേവ
പ്രവ്രജേദ്ഗൃഹാദ്വാ വനാദ്വാ . അഥ പുനർവ്രതീ വാവ്രതീ വാ സ്നാതകോ
വാഽസ്നാതകോ വാ ഉത്സന്നാഗ്നിരനഗ്നോകോഽവാ യദഹരേവ വിരജേത്തദഹരേവ
പ്രവ്രജേത് . തദേകേ പ്രാജാപത്യാമേവേഷ്ടിം കുർവന്തി . അഥ വാ ന
കുര്യാദാഗ്നേയ്യാമേവ കുര്യാത് . അഗ്നിർഹി പ്രാണഃ . പ്രാണമേവൈതയാ കരോതി .
ത്രൈധാതവീയാമേവ കുര്യാത് . ഏതയൈവ ത്രയോ ധാതവോ യദുത സത്ത്വം
രജസ്തമ ഇതി അയം തേ യോനിരൃത്വിജോ യതോ ജാതോ അരോചഥാഃ . തം ജാനന്നഗ്ന
ആരോഹാഥാനോ വർധയാ രയിമിത്യനേന മന്ത്രേണാഗ്നിമാജിഘ്രേത് . ഏഷ വാ
അഗ്നേര്യോനിര്യഃ പ്രാണം ഗച്ഛ സ്വാം യോനിം ഗച്ഛ സ്വാഹേത്യേവമേവൈത-
ദാഗ്രാമാദഗ്നിമാഹൃത്യ പൂർവവദഗ്നിമാജിഘ്രേത് യദഗ്നിം ന വിന്ദേദപ്സു
ജുഹുയാദാപോ വൈ സർവാ ദേവതാഃ സർവാഭ്യോ ദേവതാഭ്യോ ജുഹോമി സ്വാഹേതി
സാജ്യം ഹവിരനാമയം . മോക്ഷമന്ത്രസ്ത്രയ്യേവം വേദ തദ്ബ്രഹ്മ
തദുപാസിതവ്യം . ശിഖാം യജ്ഞോപവീതം ഛിത്ത്വാ സംന്യസ്തം മയേതി
ത്രിവാരമുച്ചരേത് . ഏവമേവൈതദ്ഭഗവന്നിതി വൈ യാജ്ഞവൽക്യഃ .. 1..
അഥ ഹൈനമത്രിഃ പപ്രച്ഛ യാജ്ഞവൽക്യം യജ്ഞോപവീതീ
കഥം ബ്രാഹ്മണ ഇതി . സ ഹോവാച യാജ്ഞവൽക്യ ഇദം
പ്രണവമേവാസ്യ തദ്യജ്ഞോപവീതം യ ആത്മാ . പ്രാശ്യാചമ്യായം
വിധിരഥ വാ പരിവ്രാഡ്വിവർണവാസാ മുണ്ഡോഽപരിഗ്രഹഃ ശുചിരദ്രോഹീ
ഭൈക്ഷമാണോ ബ്രഹ്മ ഭൂയായ ഭവതി . ഏഷ പന്ഥാഃ
പരിവ്രാജകാനാം വീരാധ്വനി വാഽനാശകേ വാപാം പ്രവേശേ
വാഗ്നിപ്രവേശേ വാ മഹാപ്രസ്ഥാനേ വാ . ഏഷ പന്ഥാ ബ്രഹ്മണാ
ഹാനുവിത്തസ്തേനേതി സ സംന്യാസീ ബ്രഹ്മവിദിതി . ഏവമേവൈഷ ഭഗവന്നിതി
വൈ യാജ്ഞവൽക്യ . തത്ര പരമഹംസാ നാമ സംവർതകാരുണി-
ശ്വേതകേതുദൂർവാസഋഭുനിദാഘദത്താത്രേയശുകവാമദേവ-
ഹാരീതകപ്രഭൃതയോഽവ്യക്തലിംഗാഽവ്യക്താചാരാ അനുന്മത്താ
ഉന്മത്തവദാചരന്തഃ പരസ്ത്രീപുരപരാങ്മുഖാസ്ത്രിദണ്ഡം
കമണ്ഡലും ഭുക്തപാത്രം ജലപവിത്രം ശിഖാം യജ്ഞോപവീതം
ബഹിരന്തശ്ചേത്യേതത്സർവം ഭൂഃ സ്വാഹേത്യപ്സു പരിത്യജ്യാത്മാന-
മന്വിച്ഛേത് . യഥാ ജാതരൂപധരാ നിർദ്വന്ദ്വാ നിഷ്പരിഗ്രഹാ-
സ്തത്ത്വബ്രഹ്മമാർഗേ സമ്യക്സമ്പന്നാഃ ശുദ്ധമാനസാഃ
പ്രാണസന്ധാരണാർഥം യഥോക്തകാലേ വിമുക്തോ ഭൈക്ഷമാചര-
ന്നുദരപാത്രേണ ലാഭാലാഭൗ സമൗ ഭൂത്വാ കരപാത്രേണ വാ
കമണ്ഡലൂദകപോ ഭൈക്ഷമാചരന്നുദരമാത്രസംഗ്രഹഃ
പാത്രാന്തരശൂന്യോ ജലസ്ഥലകമണ്ഡലുരബാധകരഹഃസ്ഥല-
നികേതനോ ലാഭാലാഭൗ സമൗ ഭൂത്വാ ശൂന്യാഗാരദേവഗൃഹ-
തൃണകൂടവൽമീകവൃക്ഷമൂലകുലാലശാലാഗ്നിഹോത്രശാലാനദീ-
പുലുനഗിരികുഹരകോടരകന്ദരനിർഝരസ്ഥണ്ഡിലേഷ്വനികേതനിവാസ്യ-
പ്രയത്നഃശുഭാശുഭകർമനിർമൂലനപരഃ സംന്യാസേന
ദേഹത്യാഗം കരോതി സ പരമഹംസോ നാമേതി . ആശാംബരോ ന
നമസ്കാരോ ന ദാരപുത്രാഭിലാഷീ ലക്ഷ്യാലക്ഷ്യനിർവർതകഃ
പരിവ്രാട് പരമേശ്വരോ ഭവതി . അത്രൈതേ ശ്ലോകാ ഭവന്തി .
യോ ഭവേത്പൂർവസംന്യാസീ തുല്യോ വൈ ധർമതോ യദി .
തസ്മൈ പ്രണാമഃ കർതവ്യോ നേതരായ കദാചന .. 1..
പ്രമാദിനോ ബഹിശ്ചിത്താഃ പിശുനാഃ കലഹോത്സുകാഃ .
സംന്യാസിനോഽപി ദൃശ്യന്തേ ദേവസന്ദൂഷിതാശയാഃ .. 2..
നാമാദിഭ്യഃ പരേ ഭൂമ്നി സ്വാരാജ്യേ ചേത്സ്ഥിതോഽദ്വഥേ .
പ്രണമേത്കം തദാത്മജ്ഞോ ന കാര്യം കർമണാ തദാ .. 3..
ഈശ്വരോ ജീവകലയാ പ്രവിഷ്ടോ ഭഗവാനിതി .
പ്രണമേദ്ദണ്ഡവദ്ഭൂമാവാശ്വചണ്ഡാലഗോഖരം .. 4..
മാംസപാഞ്ചാലികായാസ്തു യന്ത്രലോകേഽംഗപഞ്ജരേ .
സ്നായ്വസ്ഥിഗ്രന്ഥിശാലിന്യഃ സ്ത്രിയഃ കിമിവ ശോഭനം .. 5..
ത്വങ്മാംസരക്തബാഷ്പാംബു പൃഥക്കൃത്വാ വിലോചനേ .
സമാലോകയ രമ്യം ചേത്കിം മുധാ പരിമുഹ്യസി .. 6..
മേരുശൃംഗതടോല്ലാസി ഗംഗാജലസ്യോപമാ .
ദൃഷ്ടാ യസ്മിന്മുനേ മുക്താഹാരസ്യോല്ലസശാലിതാ .. 7..
ശ്മനാനേഷു ദിഗന്തേഷു സ ഏവ ലലനാസ്തനഃ .
ശ്വഭിരാസ്വാദ്യതേ കാലേ ലഘുപിണ്ഡ ഇവാന്ധസഃ .. 8..
കേശകജ്ജലധാരിണ്യോ ദുഃസ്പർശാ ലോചനപ്രിയാഃ .
ദുഷ്കൃതാഗ്നിശിഖാ നാര്യോ ദഹന്തി തൃണവന്നരം .. 9..
ജ്വലനാ അതിദൂരേഽപി സരസാ അപി നീരസാഃ .
സ്ത്രിയോ ഹി നരകാഗ്നീനാമിന്ധനം ചാരു ദാരുണം .. 10..
കാമനാമ്നാ കിരാതേന വികീർണാ മുഗ്ധചേതസഃ .
നാര്യോ നരവിഹംഗാനാമംഗബന്ധനവാഗുരാഃ .. 11..
ജന്മപല്വലമത്സ്യാനാം ചിത്തകർദമചാരിണാം .
പുംസാം ദുർവാസനാരജ്ജുർനാരീബഡിശപിണ്ഡികാ .. 12..
സർവേഷാം ദോഷരത്നാനാം സുസമുദ്ഗികയാനയാ .
ദുഃഖശൃംഖലയാ നിത്യമലമസ്തു മമ സ്ത്രിയാ .. 13..
യസ്യ സ്ത്രീ തസ്യ ഭോഗേച്ഛാ നിസ്ത്രീകസ്യ ക്വ ഭോഗഭൂഃ .
സ്ത്രിയം ത്യക്ത്വാ ജഗത്ത്യക്തം ജഗത്ത്യക്ത്വാ സുഖീ ഭവേത് .. 14..
അലഭ്യമാനസ്തനയഃ പിതരൗ ക്ലേശയേച്ചിരം .
ലബ്ധോ ഹി ഗർഭപാതേന പ്രസവേന ച ബാധതേ .. 15..
ജാതസ്യ ഗ്രഹരോഗാദി കുമാരസ്യ ച ധൂർതതാ .
ഉപനീതേഽപ്യവിദ്യത്വമനുദ്വാഹശ്ച പണ്ഡിതേ .. 16..
യൂനശ്ച പരദാരാദി ദാരിദ്ര്യം ച കുടുംബിനഃ .
പുത്രദുഃഖസ്യ നാസ്ത്യന്തോ ധനീ ചേന്മ്രിയതേ തദാ .. 17..
ന പാണിപാദചപലോ ന നേത്രചപലോ യതിഃ .
ന ച വാക്ചപലശ്ചൈവ ബ്രഹ്മഭൂതോ ജിതേന്ദ്രിയഃ .. 18..
രിപൗ ബദ്ധേ സ്വദേഹേ ച സമൈകാത്മ്യം പ്രപശ്യതഃ .
വിവേകിനഃ കുതഃ കോപഃ സ്വദേഹാവയവേഷ്വിവ .. 19..
അപകാരിണി കോപശ്ചേത്കോപേ കോപഃ കഥം ന തേ .
ധർമാർഥകാമമോക്ഷാണാം പ്രസഹ്യ പരിപന്ഥിനി .. 20..
നമോഽസ്തു മമ കോപായ സ്വാശ്രയജ്വാലിനേ ഭൃശം .
കോപസ്യ മമ വൈരാഗ്യദായിനേ ദോഷബോധിനേ .. 21..
യത്ര സുപ്താ ജനാ നിത്യം പ്രബുദ്ധസ്തത്ര സംയമീ .
പ്രബുദ്ധാ യത്ര തേ വിദ്വാൻസുഷുപ്തിം യാതി യോഗിരാട് .. 22..
ചിദിഹാസ്തീതി ചിന്മാത്രമിദം ചിന്മയമേവ ച .
ചിത്ത്വം ചിദഹമേതേ ച ലോകാശ്ചിദിതി ഭാവയ .. 23..
യതീനാം തദുപാദേയം പാരഹംസ്യം പരം പദം .
നാതഃ പരതരം കിഞ്ചിദ്വിദ്യതേ മുനിപുംഗവഃ .. 24..
ഇത്യുപനിഷത് ..
ഓം പൂർണമദഃ പൂർണമിദം പൂർണാത്പൂർണമുദച്യതേ .
പൂർണസ്യ പൂർണമാദായ പൂർണമേവാവശിഷ്യതേ ..
ഓം ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ ശാന്തിഃ .. ഹരിഃ ഓം തത്സത് ..
ഇതി യാജ്ഞവൽക്യോപനിഷത്സമാപ്താ ..