ഉപയോക്താവ്:Balasankarc/dictionary2

ČA

ച stands for ഛ (ചായം), ജ (ചലം), ഝ (ച ടിതി), ശ (ചാത്തം fr. ശ്രാ., ചാക്യാർ fr. ശ്ലാ.), ഷ (ചടങ്ങു), സ (ചേകവൻ), (നച്ചിയം); ക്ഷ (ചാരം,തച്ചൻ), even for ദ്യ (ചൂതു) and യ (ചോ നകൻ) & dialectically ര (രാ —in TP. ചാ —). Palatal vowels may change a dental into ച (തെള്ളു —, ചെള്ളു; പരിതു— പരിചു, as in grammar കടിച്ചു from കടിത്തു),, or lead to the dropping of an initial ച(ചിറകു— ഇറകു; ചേട്ട— ഏട്ട). Old ച is also found lapsing into ശ (അര ചു— അരശു, പുതുച്ചേരി— ശ്ശേരി and സ (ഉ രുസുക, തുറസ്സ്). For etymological researches this is perhaps the most difficult letter. (In C. & Tu. ക represents frequently initial ച,, as ചെവി—കിവി; ചേരം— കേരളം.

ച ča S. (G. te, L. que). And, also (ചേൽ, ചൈ വ etc.)

ചകം čaγm (Tdbh.; ശവം) Corpse.

ചകടു čaγaḍụ (Tdbh.; ശകടം) = ചാടു cart 1. The whole in a lump. Tdbh. സകൂടും average. ചകട്ടിൽ വില്ക്ക to sell by bulk. 2. also ച വടു measure of a half ആഴക്കു.

ചകതി čaγaδi Clay, mire (V1. ശക്തി) ഗംഗ യുടെ ച. വായ്ക്കകത്തു ചെല്ലും Trav.

ചകരി čaγari & ചേരി Cocoanut fibres. ഇ ളഞ്ചകരിനീർ GP 69. ചകിരിക്കയറു B.

ചകിരിക്കണ്ണി So. potter's wheel (ചക്രി ?)

ചകലാസ്സ് & ശകലാത്തു Port. esoarlata. Europe woollen cloth, chiefly scarlet.

ചകിണി čaγiṇi B. = ചേണി.

ചകിതം čaγiδam S. Trembling, timorous. പ തഗപരിചകിതപന്നഗം VetC.

ചകുനം see ശകുനം.

ചകോരം čaγōram S. Perdix rufa, or Caccabis J. said to drink the rays of the moon & to pick out snakes' eyes (ചെന്പോത്തു?) ചകോരാക്ഷി f. partridge-eyed.

ചക്ക čakka T.M. (Tdbh; ചക്രം) l. A big round fruit as of Artocarpus (പിലാവു), Ananas (കൈ ത —), bread-fruit (ദ്വീപുച. or ബന്പുച.), wild Artocarpus (മലഞ്ച.); ആത്തി q. v. ച; ആയി നിച്ച.; കാട്ടുച. Rh. = കടന്പു; ചിരച്ച. ഒരുത്തരു ടെ ചക്കയും തേങ്ങയും കട്ടിട്ടില്ല vu. ചക്കെക്കു തേങ്ങാ കൊണ്ടിട്ടും കൂട്ടേണം prov. Stages of growth of the jack-fruit: പൂതൽ No. or ചാവൽ. q.v., ഇടിച്ചക്ക GP. see ഇടി, തറിച്ച. see തറി or കൊത്തഞ്ച. So. (ചുളതിരിഞ്ഞത്), പുഴുങ്ങാൻ മൂത്തത്, പുളിഞ്ചുളകൊണ്ടത്, പഴുത്ത ചക്ക. — Varieties: പഴഞ്ചക്ക soft & inferior, വരിക്ക ച്ചക്ക superior, മുളച്ചക്കക്കുരു GP.—Parts: കൂഞ്ഞു, — ച്ചേണി, — ച്ചുള— മടൽ or മു ള്ളു; ഭുജിക്കോല ചക്കക്കുരുക്കൾ GP. 2. akin or rind of a fruit thrown away after pressing it out.

Hence: ചക്ക കാട്ടുക motion of insult made with the hand B.

ചക്കച്ചങ്ക്രാന്തി or കലിയഞ്ച ങ്ക്രാന്തി the last day of Mithunam.

ചക്കപ്രഥമൻ a condiment with jack-fruit.

ചക്കമുള്ളു rough rind of jack-fruit. = കരിമുൾ q.v.

ചക്കമുള്ളൻ a bracelet like it.

ചക്കൻ čakkaǹ N. pr. of man (ചക്ര or ശക്ര).

ചക്കര čakkara (Tdbh.; ശർക്കര) Jaggory, palm-sugar. ച'ക്ക് അകവും പുറവും ഒക്കും, ആനെ ക്കു ച. പന prov. (ആനച്ചക്കര a creeper eaten by elephants).

Hence: ചക്കരക്കത്തിക്കാരൻ see കത്തി.

ചക്കരക്കള്ളു toddy for making sugar (called ചക്കരക്കട്ടി).

ചക്കരക്കള്ളൻ a red ant.

ചക്കരപ്പാവു B. raw sugar, syrup; the inspissated palmyra-juice. Palg.

ചക്കരപ്പൊട്ടിക്ക = ഞെട്ടാഞെടുങ്ങു.

ചക്കി čakki 1. N. pr. of woman ചകിക്കു ച ങ്കരൻ prov. 2. a she-cat ച.പ്പൂച്ച = ചൊക്കി. 3. a sow V1.

ചക്കില or ചാക്കില Rh. Ficus infectoria.

ചക്കിലിയൻ T. M. (f.— ലിച്ചി) A Tamil shoemaker. (T. fr. S. ശാഷ്കുലി "flesh- eater," Winsl.)

ചക്കു čakkụ (Tdbh.; ചക്രം) 1. Oilpress, (ചക്കു കണ the roller of it, ചക്കുകൊക്കു a wood on the top of the pestle, ചക്കുരൽ the mortar); sugar-mill etc. ചക്കിൻറെ മുരട്ടു കുട്ടൻറെ ചേൽ prov. ചക്കിലിട്ടമർത്തീടും എള്ളുപോലെ Brhmd. ചക്കില കപ്പെട്ടൊരിക്ഷു പോലെ ഞെരിക്ക CG. Kinds: നാട്ടുചക്കു, കൊങ്ങൻചക്കു MR. 2. measure of oil-fruits ഒരു ചക്ക് എള്ളു etc.

Hence: ചക്കാട്ടുക to work an oilpress.

VN. ചക്കാട്ടു — ട്ടം the pressing of oil, etc.

ചക്കാൻ m.— ാത്തി f. oilpresser, So.

ചക്കാല the shed of an oilpress. ചക്കാലവാണി യൻ& ചക്കോൻ KN. the caste of oil-makers, also ചക്കുകാരൻ MR. ചക്കില്ലാത്ത വാണി യൻ KN. an oil-seller.

ചക്കുതോക്കു a mortar TR.— ചക്കുണ്ട a bomb, hence: ചക്കുവെടി bombarding.

ചക്കുപാര an instrument for taking oilcake out of the press.

ചക്കുപുര = ചക്കാല, also ചക്കിനമൂടു.

ചക്കുമുക്കു Turk. čakmuk, Steel to strike fire with; ചക്കുമുക്കിക്കല്ലു a flint.

ചാക്കോനം (explained by ചക്ക ഉണ്ടാകുന്ന മാ സം, comp. ചക്കച്ചങ്ക്രാന്തി) The Mithuna month. അടുത്ത ച'ഞ്ഞാറു TR. also ചക്കോണ ഞായർ. (sic.)

ചക്രം čakram S. 1. Wheel ചക്രഭ്രമം പോലെ മാറിവരും Bhg. throwing disk of Vishṇu & of Jōgis V1. 2. circle; also of magical figures ച. വെട്ടുക, വായിൽ ചക്രവും മന്ത്രവും എഴുതി MM. in case of a chest wound. 3. sphere, dominion, realm; also crowd നക്രചക്രമകരൌ ഘ ഭയങ്കരം വരുണാലയം AR. 4. a Travancore coin from 1/28 to 1/28.5 Rup. 5. = ചക്രവാകം.

ചക്രകുത്തിയാർ (4) money-coiners KN.

ചക്രപാണി (1) Vishnu.

ചക്രം ചവിട്ടുക to clear a ricefield of water preparatory to sowing. അതിമോഹം ച'ട്ടും prov.

ചക്രം തിരിക Bhr. to roll oneself. വീർത്തുച' ഞ്ഞു Bhg. (in sickness); to whirl ച'ഞ്ഞുചെ ന്നു Sk. went about.— ചക്രംതിരിക്ക v. act.; — ചക്രംതിരിപ്പു VN.

ചക്രവർത്തി (3) whose chariot may be driven over the world, universal ruler.— ചക്രവ ർത്തിത്വം ലഭിച്ചു Bhg. sovereignty.

ചക്രവാകം (5) Anas casarca, ruddy goose, praised for matrimonial faithfulness, expressed by nightly moaning.

ചക്രവാണം wheel-rocket.

ചക്രവാളം ring; horizon, surrounding the earth as with a chain of mountains CC.

ചക്രശ്വാസം turning or rolling on the bed whilst panting after air; dying breath, ച. വലിക്ക. the death-rattle to be in the throat.

ചക്രാകാരം the figure of a circle, ച'രേണ കുറിക്ക (2); ഒരുത്തനെ ച'രം തിരിപ്പിക്ക (wheel-like) to vex.

ചക്രായുധൻ C/?/shṇa, ച'നുടെ പാദത്താണ Cr. Arj.

ചക്രാശ്രയം reliance on magical figures (2), മൂ ഢന്മാർക്കു ച.. KeiN.

ചക്രി 1. a potter. 2. an oilpresser ചക്കോൻ. 3. a snake. ചക്രികൾ Bhr.

ചക്രേശ്വരൻ 1. Vishṇu. 2. = ചക്രവർത്തി f.i. in titles മഹാരാജേന്ദ്രച. തിരുവടി Col. KU.

ചക്ഷുസ്സ് čakšus S. (ചക്ഷ് to appear) The eye, also ചക്ഷു f.i. ചക്ഷുതൻ മീലിതകാലത്തു സൃഷ്ടിയും ചക്ഷുർ നിമീലനം കൊണ്ടു സംഹാ രവും AR.

ചങ്കു čaṇgụ (Tdbh.; ശംഖം) 1. Conch ചങ്കുപ വിഴം പളുങ്കു a med. used as medicines. പു ളിഞ്ചങ്കിൻ ഇത്തി(ൾ)പ്പൊടി TP. for betel. 2. throat. ച. കരയുക rattle in the throat, as of dying persons. ചങ്കും എടുത്തു (huntg.) prh. the heart & lungs of a hog (V1. heart). 3. N. pr. of man (ചംഗം S. clever).

ചങ്കൻ 1. N. pr. 2. a caste of fishermen near Collam. 3. B. a fish.

ചങ്കിടി (2) singing together, ച. പാടുക B. & ചങ്കിടിക്കാരൻ an assistant singer.

ചങ്കിരി V2. = ശംഖുതിരി a screw.

ചങ്ങച്ചേരി N. pr. The former ruler of Collam, dispossessed in 1740 by Travancore, Fra Paolo; also ചങ്ങനാടു Changarnate. Port.

ചങ്ങല čaṇṇala (Tdbh.; ശൃംഖല) Chain. അ വനെ ച'യിലിട്ടു TR. had him hand-cuffed, also ച. യിട്ടു, ച'ക്കിട്ടു, ച'ലെക്കാക്കി old. മൂന്നുകൊ ല്ലം ച. വിധിച്ചു, കൊടുത്തു imprisonment.—met. ൩ ച. തളെക്കുന്ന ജീവനെ GnP. (= ൩ കർമ്മ ങ്ങൾ, gold-, iron-& mixed chain).

ചങ്ങലപ്പുറത്തഴി N. pr. mouth of കന്നെററി river, boundary of Middle Kēraḷa KU.

ചങ്ങലംപരണ്ട (T.— പി —) Cissus quadrangularis GP 64.

ചങ്ങലമരം loc. = ചവിട്ടുമരം&ഊർച്ചമരം q. v.

ചങ്ങലവട്ടക brass lamp. ച'ട്ടയും കത്തിച്ചു TP.

also വെള്ളിച്ചങ്ങലവിളക്കു TR.

ചങ്ങു V1. a small chain to which to hang keys etc.

ചങ്ങാടം čaṇṇāḍam (Tu. ജംഗാല, Port. Jangada). Ferryboat, junction of 2 boats. ച. കെ ട്ടുക; ച'ത്തിൽ കേററി TR. തോണികൾ ച' ങ്ങൾ വഞ്ചികൾ പടവുകൾ Bhr. also rafts.

ചങ്ങാതം čaṇṇāδam (Tdbh.; സംഘാതം) 1. Convoy, guard; responsible Nāyar guide through foreign territories. ച. പോരുക to accompany as such. ച. പോന്ന വാരിയർ, എന്നെ ച'വും കൂട്ടി അയച്ചു TR. 2. income of Rājas from granting such guides; grant of land to persons liable to such service ച. കൊടുക്ക. 3. companion പന്നിയും കാട്ടിയും ച'മായി CG.—met. കംസനെ കൊന്ന ഗോപാലനെ കംസനു ച'മാ ക്കുവാൻ CG. to send him along, to kill likewise. ചങ്ങാതി (C. Te. സ —) companion, തുണക്കാ രൻ; friend വീണാൽ ചിരിക്കാത്ത ച. ഇല്ല, ച. നന്നെങ്കിൽ കണ്ണാടി വേണ്ട prov. ച. യായുള്ളു പണ്ടുപണ്ടേ CC.—also fem. ച ങ്ങാതിമാരായുള്ള അംഗനമാർ CG.; vu. എ ൻറെ ചങ്ങായിച്ചീ TP. (Voc.)

ചങ്ങാതിക്കുറി an entertainment to receive contributions from friends, who repay themselves by similar invitations, = പയററു.

ചങ്ങാതിത്വം, ചങ്ങായ്ത്തം friendship കുലമല്ലാ ത്തോൻറെ ച. കെട്ടി prov. ച. പിടിക്ക to separate & reconcile disputants.

ചങ്ങാളൻ V1. & ചങ്ങാൾ V2. a friend.

ചങ്ങു see under ചങ്ങല.

ചഞ്ചരീകം čańǰarīγm S. Bee ച'ത്തിനുടെ തുണ്ഡം പോലെ KR.

ചഞ്ചലം čańǰalam S. (intens. of ചൽ) 1. Unsteady, fluctuating. 2. vacillation ഭക്തിക്കു ച. വരായ് വതിന്നു Bhg., doubt ച. ഏതും അതിന്നി ല്ല Bhg. പോർക്കവനില്ലൊരു ച. Bhr. abating. ചഞ്ചലചിത്തം fickle mind. ച'മാം നാരിമാർക്ക് ഒക്കയും KR., so ചഞ്ചലബുദ്ധി V1. സ്ത്രീകൾ ചഞ്ചലബുദ്ധികൾ VyM. ചഞ്ചലമനസ്കനാ യി UR. of a doubtful mind.

ചഞ്ചലാക്ഷി (of rolling eyes) Nal., ചഞ്ചലമിഴി Mud. = സുന്ദരി.

ചെഞ്ചൽ vacillation ചെ. ഇല്ല Mpl.song.

ചഞ്ചലിക്ക to fluctuate, to be in suspense.

ചഞ്ചളീകം S. (— രീകം) a bee VetC.

ചഞ്ചു čańǰu S. Beak.

ചട čaḍa (Tdbh.; ജട) 1. Hairlock. ചടമുടിയുട യർ RC. ascetics. 2. the similar bending of a nail or stick V1.

ചടയൻ a certain grass V2.

ചടകം čaḍaγam S. 1. A sparrow. ചടകവ്യൂഹം ചെയ്തു Bhr. a kind of battle array. 2. = പടക്കം. a firework (a cracker imported from China) ഓ ലച്ചടകം a triangular, country-made cracker.

ച. പൊട്ടിക്ക to let off a cracker.

ചടക്കൻ čaḍakkaǹ & ചടക്കരൻ N. pr. of a foreign prince once at war with Calicut, KU.

ചടക്കം čaḍakkam (ചടം) Obstruction, obstinacy.

ചടങ്ങു čaḍaṇṇụ (Tdbh.; ഷഡംഗം q. v.) T.M. 1. A religious ceremony; Syr. doc. ഓമം ചട്ട റുന്ന ചടങ്കോടു ചെയ്താൻ RC. a sacrifice on the battle-field ച. കൾ ഓതിയുള്ളാരണന്മാർ CG. incantations. 2. a ceremony performed with a girl of 7-10 years, to fit her for marriage ച. കഴിക്ക = കല്യാണം 3. ചടങ്ങുകഷായം (6 medicines) against fever.

ചടചട čaḍaǰaḍā S. (Onomatop.) Crash, peal, descriptive of battle noises പടകളുടെ ച. നി നാദം Nal. പടഹ ച. നിനാദം Cr Arj. ധ്വനി ചടചടിതം കേട്ടു CC.

ചടം čaḍam = ജഡം, V1. A dead body; indolent, lazy; also ചട, ചടയം.

ചടന്തുക So. T. to limp. — ചടന്തൻ lame.

ചടയൻ l. = ജഡയൻ. 2. a filthy person.

ചടെക്ക (C.Te.Tu. saḍilu, to become slack) l. to grow thin, lean, weak V1. 2. to be obstructed as മൂത്രം, but മൂത്രത്തിന്നു, തൂറാൻ ചടെക്ക No. = മുട്ടുക‍.

VN. I. ചടവു V1. II. വാതവും ചടെച്ചലും ഇ ളെക്കും a med. — III. ചടപ്പു No. അസാരം ഒരു ചടപ്പായി പോയി TR. rather tired.

ചടിതി čaḍiδi (Tdbh.; ഝ —) Suddenly. ചടുപിടേ out of breath, in greatest haste.

ചടു čaḍu S. 1. Elegant (= ചാടു) chiefly of speech. 2. hump, hunch V1. = കൂൻ.

ചടുലം 1. elegant ചടുലമൊഴികൾ PT. 2. tremulous ചടുലനീഴ് മിഴിയിണ വളഞ്ഞിളകി RC. ചടുലവിലസിതം Vil. ചടുലമിഴിമാർ ChVr. ചടുലത്തടങ്കണ്ണിയൽ ജാനകി RC. 3. the 3rd posture in ആയുധാഭ്യാസം. 4. ച ടുലൻ V2. = കൂനൻ.

ചടെക്ക see under ചടം.

ചട്ട čaṭṭa C. Te. T. M. 1. Garment adapted to the body, jacket, bodice പെൺചട്ടം V1. 2. mailcoat, armour ചട്ടയും തൊപ്പിയും ഇട്ടു കൊട്ടിക്കൊണ്ടു Mud. മന്ത്രം എന്നതു ചട്ട PT. met. നിന്നെ നീ നിൻ ചാരിത്രമാകുന്ന ധന്യമാം ചട്ടകൊണ്ടു രക്ഷിപ്പവൾ Nal. 3. metal-clasp fitted to the stock of a gun; stock തോക്കിൻറെ തലയും ചട്ടയും കൊണ്ടു മുറിഞ്ഞു TR. — കാലിന്നു ചട്ട carved pedestal of a pillar. 4. ചട്ട, fem. ചട്ടച്ചി person with bent feet, lame (see ചട ന്തുക), hence ചട്ടു.

ചട്ടക്കാരൻ dressed in Europe fashion.

ചട്ടക്കാലൻ (4) lame, having ചട്ടക്കാന്.

ചട്ടക്കൈ V1. sleeve.

ചട്ടത്തല V1. baldness (or ചട്ടി ?)

ചട്ടത്തോക്കു (3) matchlock.

ചട്ടൻ B. cripple.

ചട്ടപ്പാത്തിത്തോക്കു (3) musket with the barrel laid in wood, നാടൻ ച.. MR.

ചട്ടമറിച്ചു കെട്ടുക B. = ചട്ടുവം.

ചാട്ടം čaṭṭam 5. (Tdbh.; ചതുരം ?) 1. Frame as of a door, window, cot; ledge ച. കൂട്ടുക. — എട്ടു രുൾ കൂടിയുള്ള ചട്ടത്തിൽ കരേററി KR. on a frame-work. 2. inclosure, mould; the ventricle of the civet-cat പുഴുക്കു ച.. V1., മെരുകിൻ ചട്ടകം V2. 3. plan, order, proportion ചട്ട ത്തിലാക്കി = ക്രമത്തിൽ; കാര്യം തീർപ്പാൻ ച. ക ണ്ടില്ല V1. no way. ച. കെട്ടുക, വെക്ക VyM. to arrange. 4. nature, disposition അവൻറെ ച. കൊള്ളാം V1., അവരെ ച. കണ്ട പോ ലെ അല്ല TR., അവൻറെ ചേലും ചട്ടവും No. 5. regulation, rule, law. ച. വെക്ക, ഇടുക to lay down a rule, to legislate.—account of rents V1.; a copy to write by. B.

Hence: ചട്ടക്കട്ടിൽ cot with a moveable frame.

ചട്ടബുദ്ധി TP. (3) sound reason, sound advice.

ചട്ടമഴിക്ക B. to transgress (5).

ചട്ടമാക (3) v. n. to be ready.

ചട്ടമാക്ക (5) v.a. to order നിഷ്കർഷയായിട്ട് എഴു തി ച'ക്കി, ആളുകളെ ച'ക്കി അയച്ചു appointed. ഇരിപ്പാൻ ച'ക്കി TR. resolved to remain.

൨൦൦ ആളെ ച'ക്കിക്കൊണ്ടു ചെന്നു TR. enlisted.

ചട്ടംമറിക്ക TR. = ചട്ടുവം.

ചട്ടംവരുത്തുക (3) to regulate ആയ്തു ച'ത്തി TR. ചട്ടവട്ടം (3) arrangement ച. കൂട്ടുക; ച'ങ്ങൾ ഒന്നില്ല no preparations, (4) disposition.

ചട്ടവാൾ a saw fixed in frame.

ചട്ടി čaṭṭi 5. Pot, pan (ചട്ടം 2) വെക്കും ച.. ricepot, ചട്ടിയിലേ പന്നിക്കു നായാടേണ്ട prov.— ക റിച്ച., അപ്പച്ച., നൈച്ച.. or എണ്ണച്ച. curry, etc. pots, pans; കൽച്ചട്ടി, കച്ചട്ടി made of മാക്കല്ല്.

ചട്ടിക്കലം frying pan.

ചട്ടിക്കൂടു distillery.

ചട്ടിത്തലയൻ big headed.

ചട്ടിപ്പണം tax on distillation. B.

ചട്ടിണി H. čaṭṇ. Ground condiments, vu. സംബന്ധി, ചമ്മന്തി.

ചട്ടുകം čaṭṭuγam T. M. (C. Tu. സ —) Ladle, metal spoon ചീഞ്ഞ കഞ്ഞിക്ക ഒടിഞ്ഞ ച.. prov.

ച. കൊണ്ട ഏന്തുക.

ചട്ടുകപ്രായം easily moved or stirred.

ചട്ടുവം shoulder-bone ച. മറിച്ചു കെട്ടിക്കോണ്ടു പോന്നു TR. tied both arms behind (also

ചട്ടോം മറിക്ക or വന്നില്ലെങ്കിൽ ചട്വം മറി ച്ചെട്ടി കൊണ്ട്പോരേണം TP.)

ചട്ടു čaṭṭ&/?/; T. M. (C. Te. Tu. സഡിലു to become diminished, loose) 1. Fault ചട്ടേറും വാനരർ RS. ചട്ടറുന്ന faultless RC. ചട്ടററ കൈ agile hand. from foll. 2. lameness (ചടം) ചട്ടററ കാററും ഏററു SiPu.

ചട്ടുകാലൻ m.,— ലി f. lame.

ചണം čaṇam 1. S. Famous; അക്ഷരചണൻ clever. 2. S. ചണക Indian flax, Crotolaria juncea. ചണനൂൽ (S. Linum), ചെറു ച. Linum usitatissimum.

3. S. ചണകം chickpea, Cicer arietinum ചാ ണാർ പയറു& ചണപ്പയറു, hence ചണക നീററിൽ പുഴുങ്ങി a med.; വട്ടച്ചണായി B. peas, വെൺചണായി = വെളുത്ത അമര.

ചണ്ട čaṇḍa Tdbh. of ശണ്ഠ (C. ശണ anger) Quarrel ച. പിണയുക, വൻച. V1.

ചണ്ടൻ čaṇḍaǹ PT. = ചണ്ഡൻ 1 & 2.

ചണ്ടി čaṇḍi 1. (T. ചണ്ടു q. v., C. ചരടു leavings) Sediments, husk, pepper amenta, dry leaves.— ച'യും പൊടിയും prov. sweepings. 2. (Tu. wet) നീർചണ്ടി = കണ്ടി 5. Vallisneria octandra; the green covering of tanks (also ചമ്മി). 3. C. T. M. (S. ചണ്ഡ) obstinate, sulky, stubborn; good for nothing.

ചണ്ടിക്കുതിര an intractable horse.

ചണ്ടിച്ചി a bad wife.

ചണ്ടിത്തരം പറക to show stubbornness.

ചണ്ടിപണ്ടാരങ്ങൾ baggage, camp-followers & other drawbacks of an army.

ചണ്ടിവാക്കു low language.

ചണ്ടു 1. T. So. chaff. 2. കപ്പലിൻറെ ച.. head of ship V2. 3. No. vu. = രണ്ടു.

ചണ്ഡം čaṇ/?/am (vu. ചണ്ണം) Violent, furious. ചണ്ഡൻ 1. passionate. 2. Yama.

ചണ്ഡപ്രതാപം awful glare. ചണ്ഡമാരുതം hurricane (po.)

ചണ്ഡവേഗം very quickly. ച. പുറപ്പെട്ടു KumK.

ചണ്ഡാംശു AR. the sun.

ചണ്ഡാലൻ m.,— ലി f. outcast, lowcaste, ച'ർ ഇരിവർ Mud. executioners, ഘതകർ. In prov. ച. തീണ്ടിയ പിണ്ഡം. metaph. കർമ്മ ചണ്ഡാലൻ as mean as an outcast.— ച ണ്ഡാലപ്പരിഷ So. = കമ്മാളർ.—fem. also ചണ്ഡാലിക SiPu. ചണ്ഡാലജ തീണ്ടുക PR. —abstr. N. ചണ്ഡാലത, —ത്വം V1.

ചണ്ഡാലയൻ full of rage (ചണ്ഡനാം ച.. SiPu.

said of a Chaṇḍāla).

ചണ്ഡി f. of ചണ്ഡൻ, also ചണ്ഡിക a Cāḷi; a bad wife.

ചണ്ണ čaṇṇa 1. Buttocks of animals, ham കു റകു f.i. കൊള്ളികൊണ്ടു ചണ്ണെക്ക എറിഞ്ഞു; ച. വലിച്ചിരിക്ക the nerve of the thigh is contracted.— ചണ്ണപ്പൂട്ടു No. the socket of the hip-bone. 2. (S. ചണ്ഡ) Andropogon acidulatum. 3. ചണ്ണക്കിഴങ്ങു a med. a Curcuma = അടവിക്കച്ചൂരം; also ചണ്ണക്കൂവ B. (see നറുഞ്ച). 4. ഏലച്ചണ്ണ a full grown Cardamom plant No. ചണ്ണുക So. to eat greedily.

ചത čaδa (C. ശദെ, ജജ്ജൂ) A bruise, ചത ചെയ്ക = ചതെക്ക f.i. അമ്മാമൻറെ കഴുത്തറുത്തു ചത ചെയ്തന്നീർ പിഴിഞ്ഞാദരാൽ Manj.

ചതയുക v. n. To be bruised, squashed കൈ കൾ മലയുടെ കീഴീയി ഞെരിഞ്ഞു ചതഞ്ഞിതു UR.— ചതയപ്പെടുക V1. to be humbled.

ചതെക്ക v.a. To squash, crush, pound, bray (= ഇടിക്ക). ഇവ ചതെച്ചു എണ്ണയിലിട്ടു MM.

VN. I. ചതവു a bruise, II. ചതെപ്പു V1. bruising.

ചതകുപ്പ čaδaγuppa & ചതുകുപ്പ No. Anethum graveolens (S. ശതപുഷ്പി & ശതാഹ്വ).

ചതയം čaδyam (Tdbh.; ശതഭിഷ) The 24th lunar asterism, 3 stars in Pegasus.

ചതവേരി a med. see ശ —.

ചതി čaδi T. M. Tu. (C. ജത്തു fr. S. ഛദ്) Deceit നല്ല ച. എന്നറിഞ്ഞു Bhg. I am deceived. പോയാൽ ച. ഉണ്ടാകും TR. treachery. ചതിയാ യി V1. we are betrayed. തമ്മിൽ ചതിപ്പെട്ടു പോയാൽ (huntg.) disappointed.

ചതിക്ക to cheat, circumvent, betray. ചാരത്തു ചെന്നു ചതിച്ചു പുക്കാൾ CG. introduced herself by stealth. പോരിൽ ച. രുതു Bhr. നീ യും ചതിച്ചിതോ Bhr. didst die! ചതിച്ചു പോകുന്നോ KR. does he leave us? (said in love).

VN. ചതിപ്പു & ചതിവു (എന്നെ ചതിവു ചെയ്തു MR.)

ചതിക്കാരൻ deceiver, traitor.

ചതിക്കുഴി an elephant trap.

ചതിപ്പട treacherous warfare.

ചതിപ്രമാണം TR. false documents.

ചതിപ്രവൃത്തി fraudulent action, അവരുടെ ച. വെളിയിലാക്ക MR.

ചതിമരണം V1. sudden death.

ചതിമായം fraud (also ചതിമാനം പറക to inveigle).

ചതിയൻ deceiver പന്നി എന്നെ ചതിച്ച ച. ആകുന്നു TP.

ചതിർ čaδir T. SoM. Cheap (T. ചതിർ = അതിർ).

ചതുങ്ങുക čaδuṇṇuγa Te. M. (ചത) To be crushed, compressed, beaten into another shape.

ചതുക്കുക v. a. (T. അതുക്ക) 1. To bruise, macerate ഇഞ്ചി ചതുക്കിപിഴിഞ്ഞു med. 2. So. to walk lame.

VN. ചതുക്കു 1. a bruise, chiefly artificial in ornaments ച. മുട്ടിയ വള TR.— ചതുക്കില ക്കടുക്കൻ V2. a plain earring.— ചതുക്കു വള bracelet with raised & depressed work. 2. compressing; low border of a garden. ച. വേലി V1. 2. neap tide. 3. So. lameness.

ചതുരം čaδuram S. 1. Square (ചതുർ). 2. dexterous, clever ശാസ്ത്രങ്ങളിൽ ച'ർ എന്നു തോ ന്നും KR. 3. lovely. ചതുരത്തുടയിണ CC.

ചതുരക്കട്ട a square piece of stone or timber.

ചതുരക്കള്ളി Euphorbia antiquorum.

ചതുരത dexterity വില്ലാളികളിൽ ച. പെരുകി ന Cr Arj. വചന ച. & കവിതകളിൽ ചതു രത്വം VetC.

ചതുരപ്പുറം a square building; the Kaaba of Mecca. Mpl.

ചതുരപ്പുളി Garcinia purpurea, mangosteen.

ചതുരമാടം square niche in a wall V1.

ചതുരായം (2) deceit, stratagem V1.

ചതുർ čaδur (S. ചത്വർ, L. quatuor) Four. ചതുരംഗം 1. four membered; esp. ച'ഗപ്പട a full army of infantry, cavalry, chariots & elephants ച'ഗവാഹിനി & ച'ഗിണിയായ സേന Bhr. 2. chess. ച. വെക്ക, കളിക്ക, പൊരുക; ച. തോററ വാണിയൻ, ചതുരം ഗപ്പോർ പോരും Pay. The chess board ച' പ്പലക has the following figures (കരുക്കൾ): രാജാ, മന്ത്രി, ആന, കുതിര, തേർ, കാലാൾ. Terms: ഇഷ്ടരചു, വെച്ചരച്ചു, രാജാ നിന്നു (= check-mate).

ചതുരണു CS. the lowest fraction = 1/51 തലവര വു = 1/104,315,904,000 ചതുരശ്രം quadrangular.

ചതുരാനനൻ AR. = ചതുർമ്മുഖൻ q.v.

ചതുർഗ്ഗുണം fourfold; അതിൽ ച. നന്നു SiPu. 4 times better.

ചതുർത്ഥം the fourth, ചതുർത്ഥസ്നാനം ചെയ്താൾ Bhr. = നാലുകളിക്ക after menstruation. — ചതുർത്ഥന്മാർ KR. Sūdras.— ഗൂഡ ച'ങ്ങൾ the 4 Vēas.

ചതുർത്ഥി the fourth lunar day; the Dative case (gram.)

ചതുർദ്ദശ 14. ച. ഭുവനങ്ങൾ കുലുങ്ങു KU. = ൦രം രേഴുലകും — ച. വൃത്തം, a poem in 14 odes or praises of Vishṇu. ChVr.

ചതുർദ്ദശി the 14th lunar day, a fast. — ച. മാഹാത്മ്യം a treatise in SiPu.

ചതുർഭാഗം the fourth part, as revenue ച. രാ ജഭോഗം വാങ്ങിയാൻ Bhr.

ചതുർമ്മുഖൻ = നാന്മുഖൻ Brahma.

ചതുർയ്യുഗം the 4 ages. ൧൦൦൦ ച. പോകിലേ ആ യ്വരും പകൽ PrC. ച. ൭൧ കഴിയുന്പോൾ ദേവേന്ദ്രനും മുടിഞ്ഞീടും VCh.

ചതുർവ്വർഗ്ഗം the 4 objects of pursuit: virtue, love, wealth, beatitude.

ചതുർവർണ്ണം the 4 castes.

ചതുശ്ശതം 400.

ചതുശ്ശാലം KR. a building, enclosing an open square (നാലുകെട്ടു).

ചതുഷ്കം, ചതുഷ്ടയം consisting of 4, as യുഗച.

ചതുഷ്ടോമം a fourfold Stōma KR. അശ്വമേധ ത്തിൻറെ മുന്പിലേ ദിനം.

ചതുഷ്പദം, —ഷ്പാത്തു quadruped; but ചതുഷ്പാ ദങ്ങൾ ധർമ്മത്തിന്നാകുന്നതു Bhg. = 4/4.

ചതുസ്സരിൽപതി the ocean ച'ക്കകത്തകപ്പെട്ട ഭൂമി KR.

ചതെക്ക see ചത.

ചത്ത adj. P. Dead, see ചാക.

ചത്വരം čatvaram S. (ചത്വർ 4) Courtyard വിസ്തൃതങ്ങളാം നല്ല ച'ങ്ങൾ KR. ചത്വര പ്ര ങ്കണം Nal.

ചത്വാരിംശൽ 40.

I. ചന čana S. (also not) in കദാ ചന etc.

II. ചന čana 1. = ചിന q. v. Pregnancy (C. šene, Tu. തന്ന fr. ജന?) ചനപ്പിടിക്ക, ഏല്ക്ക cattle to conceive, (സ്ത്രീക്കു ചിനപിടിച്ചു MC.). ചനകലങ്ങിപ്പോക V2. abortus of a cow. 2. = ചുന, മാങ്ങനീർ.

ചനെക്ക 1. animals to conceive V1. 2. to branch out. 3. to be half ripe. 4. = ചുനെ ക്ക GP68.—VN. ചനപ്പു (of 2 & 3). ചനച്ചം So. smaller branch of a tree or antler. ച. പൊട്ടി വീഴുന്ന കൊന്പു MC. also ചിന ച്ചങ്ങൾ വെട്ടി.

ചനുചനേ drizzling = ചറു. see ചി —.

ചന്ത čanda (Tdbh., സന്ധ) A fair, weekly or annual market ചന്തെക്കു വിററതു MR., also ച ന്തക്കൂട്ടം, ചന്തസ്ഥലം— ചന്ത കെട്ടുക to erect a shed for the fair.

ചന്തക്കാരൻ one at a fair ച'നായി നടക്ക V2. to give oneself airs (prh. fr. foll. = ചന്തം എടുക്കുന്നു).

ചന്തവില market-price.

ചന്തം čandam T.M.C.Te. (ചം C.Te. = ചെം, or S. ചന്ദ) 1. Beauty, elegance = അന്തം f.i. ചന്തത്തെ കോലുന്ന ഫാലം CG. ദന്തച്ച'ന്തങ്ങൾ CC. fine teeth. ചന്തമോടു nicely. പുറപ്പെട്ട ച. നിനെച്ചാൽ Nal. ചന്തത്തിൽ ഉണ്ണേണം CG. well. ച'ങ്ങൾ കാട്ടിത്തരുന്നുണ്ടു Bhg. I shall teach thee something, = punish. 2. ച. വെ ക്ക TP. a ആയുധാഭ്യാസം.

ചന്തക്കാരൻ see under ചന്ത.

ചന്തൻ V1. handsome.

ചന്തമരം, ചന്തമരി = പൂവരചു.

ചന്തം ചാർത്തുക V1. a king to be shaved, f.i. the day preceding a feast.

ചന്തി čandi (Tdbh.; സന്ധി) Buttocks, posteriors ചാക്യാരെ ച. prov.

ചനൂ čandu 1. Tdbh. സന്ധു; Joint, cleft. 2. N. pr. ചന്തുവിന്നില്ല ഗുരുത്വം ചാമുണ്ടിക്കും ഇല്ല ഗു. prov. also ചന്തൻ (Tdbh. ചന്ദ്രൻ).

ചന്ത്രം čantram (യന്ത്രം or ചന്ദ്രം ?) Office of a petty treasurer in Trav., ചന്ത്രക്കാരൻ പിള്ള, ചന്ത്രപ്പുര.

ചന്ദനം čand/?/anam S. (ചന്ദ് to shine,? vu. ച ന്നണം TP.) Sandal tree, Sandal powder GP76. ച. മോഷ്ടിച്ചുണ്ടാക്കുന്നു TR. Sandalwood. ച. അരെക്ക, തഴെക്ക to prepare it; ച. തേക്ക, ഇടുക, ചാർത്തുക to rub the paste. Kinds: രക്ത ച., ചെഞ്ച. Pterocarpus santalinus, ജാതി ച., വെൺ ച.. TP.

Hence: ചന്ദനക്കിണ്ണം a Sandal plate പൊഞ്ച. TR. ചന്ദനക്കുന്നു = a hill of Sandal trees; met. വാ ർമ്മുലയായൊരു ച.. CG.

ചന്ദനക്കൂറടു a log of Sandalwood; a measure of the same.

ചന്ദനക്കൂട്ടു Sandal ointment.

ചന്ദനച്ചാറു CG. as cooling remedy.

ചന്ദനതൈലം Sandal oil & other perfumes.

ചന്ദനപ്പടിയിട്ടിരിക്ക to sit cross-legged (ച മ്മണം).

ചന്ദനപ്പുല്ല a light yellow colour of cattle.

ചന്ദനപ്പുര a room for adorning oneself.

ചന്ദനമുഷ്ടി a log of Sandal; a tax on the same KU.

ചന്ദനാചലം the Western Ghauts.

ചന്ദനാദിക്കുഴന്പു a famous prescription, തലെ ക്കു ച'ന്പിന്നു മരുന്നു MM.

ചന്ദ്രൻ čandraǹ S. (shining) The moon. ഉയ ർന്നു ചന്ദ്രനും ചന്ദ്രികയും വന്നു പാരിൽ പരന്നു തേ Bhr. ജലച'ന്മാർ പലവും ഉണ്ടു KeiN2.

Hence: ചന്ദ്രകം the eye in a peacock's tail MC.

ചന്ദ്രകാന്തം a fabulous gem, composed of moon-rays & glittering only in moonlights; spectacles.

ചന്ദ്രകാവി V1. red ochre; its colour.

ചന്ദ്രഗുപ്തൻ N. pr. the Sandracottus of the Greeks. Mud.

ചന്ദ്രത്തംപൂ V1. a flower (fl. of Cairo).

ചന്ദ്രനേർമ്മുഖി, — ഖിയാൾ KR. of a beautiful woman; ചന്ദ്രമണ്ഡലമുഖി SiPu.

ചന്ദ്രം (po.) gold.

ചന്ദ്രമസ്സ് the moon, Bhg.

ചന്ദ്രവൽ having moonlight ച'ന്നിശകളിൽ KR.

ചന്ദ്രവംശം Brhmd. the race of moonborn kings.

ചന്ദ്രശില = ചന്ദ്രകാന്തം f.i. ചന്ദ്രികയേററു വി ളങ്ങിന ച. മണി എന്ന പോലെ CG.

ചന്ദ്രഹാസം (— ഭാസം) a sword, as of Rāvaṇa, Kāḷi DM. ച'വും ശിരഃപാത്രവും ധരിച്ചു BR.

ചന്ദ്രാദിത്യന്മാർ sun & moon (doc.) ച. ഉള്ള നാൾ ജീവിക്കാം Tantr.

ചന്ദ്രാർദ്ധം the crescent ച—പ്രഭമാകും വ്യൂഹം Bhr.

ചന്ദ്രിക moonlight ച. പരന്നു Bhr. ച. ഏററു കിടന്നു CG. (in the hot season).

ചന്ദ്രോദയം moonrise; an awning on feast days.

ചന്നം čannam (C. സ —) A small piece of gold etc. ച. രമിക്കുന്നതിന്നു കൂലി TR. (in coining).

ചപലം čabalam S. (√ കന്പ്) Shaking, agile, fickle, inconstant. ചപലൻ lightminded, ചപല a wanton.

ചപലതകൾ ഉണ്ടാം ChVr. deviations from rectitude ച. കൾ ചൊല്ലി Bhg.

ചപ്പ čappa So. Palg. (vu. T. what is flattened; leanness, of S. ചർപ flat, Winsl.) = ചപ്പട്ട; see ചപ്പു.

ചപ്പത്തുണി etc.,— മൂരി So. Palg. inferior cloth, cattle, (prh. ചപ്പൻതുണി etc.?).

ചപ്പമൂക്കു So. T. = ചപ്പിയ മൂക്കു q. v.

ചപ്പം see ചപ്പു.

ചപ്പങ്ങം čappaṇṇam T. M. (ചപ്പു) Cæsalpinia sappan, growing in 4 stages, 1. തൈ. 2. മുൾ വെച്ചതു. 3. ചുവപ്പു വെച്ചതു when the colour commences to form, which of old served to dye the bodies of warriors. 4. മുൾ തൊഴിഞ്ഞതു, at the ago of 10-12 years.

ചപ്പട čappaḍa Te. C. H. Flat (S. ചപടം flat palm); Hence:

ചപ്പടാച്ചി designing flattery, coaxing; inventing lies V1. ച. യായി നിലവിളിച്ചു Cal. cried outrageously for mere play (B. also threatening).

ചപ്പട്ട 1. vapid, flat, insipid ച. ക്കാര്യം of an unsubstantial business. 2. bark of trees.

ചപ്പരം čapparam T. C. Te. M. (ചപ്പു ?) 1. A shed or thatch മണത്തണച്ചപ്പാരം (sic.) വാതു ക്കൽ TP. ചപ്പാരം ക്ഷേത്രം where the Nāyars eat. 2. litter of an idol, ശപ്രം V1., & place where it is kept.

ചപ്രത്തലയൻ a man, who wears his hair hanging down like a thatch.

ചപ്രമഞ്ചം canopied chair or bedstead ച'ത്തിൽ ചാരി നിദ്ര ചെയ്യുന്നു KR5. In VyM. തപ്രമ ഞ്ചകട്ടിൽ = ശയ്യ.

ചപ്പിഞ്ഞ Port. chapinha, A little metal-plate: (Cann.) a female screw.

ചപ്പിടി čappiḍi (C. Te. to clap hands). ച. ക്കളി juggler's legerdemain, see ചെപ്പു.

ചപ്പു čappụ (Tdbh.; ശഷ്പം) 1. Leaf, esp. plantain leaf. ചപ്പുടുക്ക in hunting f. i. ചപ്പെടു ത്തുടുത്തു കെട്ടിയണെച്ചു കുന്നടുക്കേ ചെല്ക. — something of little value; എങ്ങനെയും വല്ല ചപ്പും ചവറും കയററി ഓടെണം TR. get some cargo anyhow. 2. a branch with leaves serving for an interdict (= തോൽ വെക്ക) വീ ടടെച്ചു ചപ്പും ഇട്ടു & ചപ്പെടുക്ക TR. (= Govt. seal).

ചപ്പൻ, ശപ്പക്കൈയൻ& ചപ്പാണ്ടി m. a worthless person. = പുല്ലൻ; fem. ചപ്പി, also N. pr. fem.

ചപ്പം aM. = ചപ്പു 2. in official style വകമേൽ ചപ്പം ഇടുവിക്ക; കുടികളിൽ കുന്പഞ്ഞി കല്പ നെക്കു ച. ഇടുന്നു; കടവുകളിൽ ഉള്ള തോ ണികൾ പിടിച്ചു കെട്ടി കുന്പഞ്ഞി പേർക്കു ച. ഇട്ടു N. ൻറെ പക്കൽ കൊടുത്തു and then പണ്ടാരച്ചപ്പം നീക്കി തോണി കൊണ്ടു പോ യി TR. പീടിക അടെച്ചൊക്കച്ച. വെച്ചു, ച. നീക്കി, പറിച്ചു TP.

ചപ്പില 1. any small leaf. ച. അനങ്ങി എങ്കിൽ TP. if he hear the slightest rustling.

2. N. pr. fem.

ചപ്പെരി in ചപ്പെരിവാലൻ (huntg.) name of the Ichneumon.

ചപ്പുക čappuγa T. M. (C. Te. ചപ്പരി) 1. To smack the lips; to suck, sip മുലപ്പാൽ ചപ്പി ക്കുടിച്ചു; to eat whilst working V1.; ചപ്പിപ്പിടി ക്ക No. to snatch (fish, cat, etc.) 2. (see ച പ്പ)— വസുരി ചപ്പി പോയി has disappeared.

ചപ്പിയ മൂക്കു a flat nose. Trav. = ചപ്പമൂക്കു So.

ചപ്രം see ചപ്പരം.

ചമത čamaδa (Tdbh.; സമിൽ) Fuel, chiefly from Butea frondosa യാഗത്തിന്നു ച. യും കൊ ണ്ടു വന്നു Bhr16. ചമതാദി ദ്രവ്യങ്ങൾ Sk. ചമതക്കോൽ KU. a stick of that wood (also = അരണിമരം KM.)

ചമതപ്പൂ the flower used to dye clothes.

ചമതം aM. the same വേൾ്വികളിൽച്ചമതങ്ങൾ ചെയ്വ RC111.

ചമത്തൻ čamattaǹ (Tdbh. സമർത്ഥൻ) and

ചമത്തു (ശമൃത്തു) Cunning, cleverness. V1.

ചമനം čamanam S. Sipping ശുദ്ധച'വും ചെ യ്തു AR. = ആചമനം to rinse the mouth.

ചമയം čamayam (T. ചമൈ = അമൈ, prh. Tdbh. of സമയം) 1. Getting ready for a grand occasion, equipment, dress & ornaments; trim, paraphernalia പടച്ച. = പടക്കോപ്പു etc. ച. അ ഴിക്ക V2. to take off ornaments. 2. preparation, mien & manner വെല്ലാം എന്മൊരു ച' ത്തോടെതൃത്തു RC. looking sure of victory. 3. stocking a garden കുഴിക്കൂറു ച'ത്തിന്നു ൬൦൦൦ പണം MR. expense for improvement. തെങ്ങു കഴുങ്ങു പിലാവ് ഈർന്പന ബുന്നു കൊടി വാഴ ഈ വക ച'ങ്ങൾ വെച്ചുണ്ടാക്ക, or തീർക്ക to plant trees.

ചമയപ്പാടു getting ready.

ചമയപ്പാട്ടം (3) = കുഴിക്കാണം f.i. ച'ത്തിന്നു പറന്പു വാങ്ങുക MR. ചമയപ്പാട്ടോലക്കരണം (doc.) ചമയപ്പുര V2. a Nasrāṇi vestry. n.v. ചമയുക 1. to get ready, to dress well കുഞ്ഞ നു ചമയുവാൻ മെയ്യാരപ്പൊന്നു കൊടുക്ക (to a bride), തൻറെ ചമയം ചമഞ്ഞു TP. (a youth). 2. to assume a shape ഭഗവാൻ കരിവരവ ടിവു ചമഞ്ഞു CartV. 3. auxV. to be matured, to grow, become ദാഹം മുഴുത്തു ചമ ഞ്ഞു, ദേഹം വളഞ്ഞു ചമഞ്ഞു (by age), മൂഢ രെ പോലെ ചമയുന്നതെന്തു നീ Bhr. അടൽ കാണ്മുത് എന്നു ചമെന്താർ RC. got to wish for a sight of the battle. വറണ്ടേ ചമയും RC. മനം ചെല്ലാതെ ചമഞ്ഞുപോയി VCh. could not bring myself to — അവസ്ഥകൾ വല്ലാ തേ ചമഞ്ഞു Nal. grew worse. മെയ്യിൽ ഒന്നും ഏലാതേ ച.. Bhr. became invulnerable.— Old with Inf. പേചചമെന്തനൻ RC.(= പറ കയായി).

a. v. ചമെക്ക 1. T. M. to prepare, cook കറി ച. V1., ഇവ ഒക്കകൊണ്ടു പൊടിച്ച ഗുളി ക ചമെച്ചു MM. to make into; ഗ്രന്ഥം ച. to compose; പുതുമരംകൊണ്ടു ചമെച്ച ഗൃഹം KR. built. 2. aux V. to produce an effect = തീർക്ക (നീ എന്നെ ഇങ്ങനെ ആക്കിച്ചമെ ച്ചിതോ Bhr.). വിത്തേശഭാവം വരുത്തി ച മെച്ചു Nal. പ്രസന്നനാക്കി ചമെച്ചു Bhg. ദുഷ്ടരെ നഷ്ടമായി ച. Bhr. ദുഷ്ടനു ശക്തി യില്ലാതെ ചമെച്ചു ഞാൻ Nal. made it impossible for him. മന്നനെ അടലിൽ അഴിനി ലയായി ചമെത്തനൻ RC.

CV. I. ചമയിക്ക 1. to dress out, equip ബാല നെ കാമിനിവേഷം ച'ച്ചു SiPu. മൈഥിലി യെ ചമയിച്ചാർ AR. decorated. മെയ്യാരപ്പൊ ന്നു ച'ക്കുന്നു TP. ദാസിയെ നന്നായി ച.. Bhr. 2. to stock a garden. പറന്പിനെ ച. to plant trees.

II. ചമയിപ്പിക്ക id.

ചമരം čamaram S. Bos grunniens. f. ചമരിമൃ ഗത്തിൻവാൽ Genov. = ചാമരം, also വെൺച മരീമൃഗവൃന്ദം KR. വെൺചമരികൾ Mud.

ചമൽകാരം čamalkāam S. Surprise.

ചമസം čamasam S. (ചമനം) Cup.

ചമുക്ക čamukka see ചവുക്ക.

ചമൂ čamū S. (dish) Army.

I. ചന്പ čamba S. 1. N. pr. of a town, Bhgāgalpūr. 2. lightning (ശന്പ), ചന്പയായുള്ളൊരു ദീപവും സംഭാവിച്ചു CG. 3. a mode of beating time. Bhg. (see താളം). ചന്പസമാംഗി Bhg.

II. ചന്പ 1. T. ചന്പാൻ (Chin. san-pan. "three planks") A fishing boat, in V1. ചന്പൊ ക്കു, V2. ചന്പക്കു. Ar. P. sanbūq. 2. a fish (മ ത്തി), boat-load of fishes.—So. saltfish; a kind of Cybium D.

ചന്പകം čambaγam S. = ചെന്പകം.

ചന്പടം čambaḍam (ചന്പു?) Very dirty cloth (C. ചമ്മ moisture).

ചന്പൻ čambaǹ (ചന്പു) An unripe betelnut, So.

ചന്പറം čambar̀am? in ച. കൂട്ടിയിരിക്ക V2. ചന്പ്രം പടിഞ്ഞിരിക്ക B. To sit cross-legged. (see ചെന്പറം, ചമ്മണം, ചന്ദനപ്പടി & ചാന്പു).

ചന്പളം čambaḷam, see ശ— (വടിവിൽ ച. കൊ ടുക്കുന്നവർ KR.) Salary, wages So. Palg.

ചന്പാ čambā T. M. in ചന്പാനെല്ലു, ചന്പാൻ A superior kind of rice.

ചന്പു čambu (Tu. rotten, see ചമ്മി) Leavings, refuse = ചപ്പ്; in So. also a carcass B.

ചന്പാടൻ N. pr. in ച. വഴക്കു prov.

ചമ്മട്ടി čammaṭṭi (Tdbh., ചർമ്മയഷ്ടി) 1. Scourge, whip ച. പിടിച്ചു Bhr. ച. കൊണ്ടടിച്ചു Nal. 2. (T. hammer) ചമ്മട്ടികൂടം hammer for beating metal into plates V1.

ചമ്മണം čammaṇam M. T. (also T. ചപ്പണം കൂട്ടുക = ചന്പറം) Sitting cross-legged ചമ്മണ പ്പടിയായിട്ടിരിക്ക No., ചമ്മണം കുത്തിയിരി ക്ക V2., also ചന്ദനപ്പടി —.

ചമ്മന്തി = സംബന്ധി A relish, ചട്ടിണി.

ചമ്മല čammala M. (Tdbh.; ശമലം; T. ചമ ലം—ലൈ filthiness. S. സമല Winsl.) = അലന്പു, പ്രയാസം — ചമ്മലയായി = Here is a mess; എടാ ചമ്മലേ what a bother! how annoying!

ചമ്മാത്തു čammāttụ (So. ചെ —insulting gesture) Blow? ചിലർക്കു ച. ചിലർക്കു കൊഞ്ഞനം Anj.

ചമ്മി čammi (C. wet, damp) = ചണ്ടി A water-plant.

ചയം čayam S. (√ ചി) Crowd കുസുമചയസു രഭി AR.

ചയനം gathering.

I. ചരം čaram S. (ചർ) Moveable. The qualities of the zodiacal signs are three ചരം, സ്ഥി രം, ഉഭയം (astrol.)

ചരജന്തുക്കൾ Sk. living beings.

II. ചരം (Tdbh., ശരം) Arrow വില്ലും ചരവും TR. ച. കുത്തുവാൻ നിലം കിട്ടീട്ടില്ല TP. to conquer.

നൽച. തൊടുത്തു KR. ചെഞ്ചരം etc.

ചരകതിർ throwing rays like arrows രാക്ഷ സീകടേ മദ്ധ്യേ ക്രൂരമാം ച'രായൊരു രാമ സൂര്യൻ KR.

ചരപ്പാടു V1. = അന്പുപാടു distance of a shot.

ചരകം čaraγam S., N. pr. A medical treatise.

ചരക്കു čarakkụ 5. (I ചരം) 1. Merchandize, cargo, ച. കയററുക, ഇറക്കുക or കിഴിക്ക. ച രക്കിന്നു അഴിച്ചൽ ഉണ്ടു goods sell readily. 2. different moveables or valuable articles, as തുണിച്ച. clothes, also = ചക്കര (in meals) & other drugs; = വട്ടളം a boiler or caldron ച. ചെന്പു; fruits ച. താഴ്ത്തുന്നതു TR., ച. പറിക്ക MR. (cocoanuts, etc.); also fruit-trees ച. വി വരവും ഫലവിവരവും TR.

ചരക്കുമേനി V1. current coin; B. a large boat for goods.

ചരടു čaraḍụ (S. സരം, സരിൽ) T. M. String, esp. nuptial, ചരടററവൾ a widow (ചരടു വാ ങ്ങിയവൾ V1., ച. പറിച്ച സ്ത്രീ B.). പെണ്ണു ങ്ങൾ കഴുത്തു കെട്ടുന്ന എണ്ണച്ചരടു TR.—bowstring, see കൈച്ച., also ചവളം ചരട്ടുകുന്ത ങ്ങളും SitVij. lances thrown & recovered by a string. യന്ത്രതോരണച്ച. Mud. a string which brings down the whole arch.—measuring line നീളത്തിൽ ചില ച. പിടിച്ചും RS. (= നൂൽ).

ചരടു തിരിക്ക to twist a cord; to lie.

ചരട്ടു പന്പരം a pegtop to play with MC. ച. പോലെ.

ചരട്ടുതള a clew of string.

ചരട്ടുളി a harpoon.

ചരണം čaraṇam S. (ചർ) 1. Moving; foot. ചരണതാർ Bhg. (hon.). ചരണകരാദി V1. feet & arms. ചരണപ്പൂന്പൊടി CG. ചരണാന്തേ ശ രണം Brhmd. = കാക്കൽ— ചരണൻ S. = കാ ലാൾ V1.; നതചരണനാം Mud. 2. Tdbh., ശ രണം refuge.

ചരതം čaraδam (C. Te. സരക്കു) 1. Care ച. ഇല്ലാത്തവൻ prov. the negligent. ച'മോടു പൊ രുവതിന്നു Bhr. to fight well. ച'മായി കൊടു ത്തീടു RC. to give honorably. ച'മായറിക നീ RC.— ചരതം കണ്ടാൻ ഒരു നിഷാധനെ PT. watched, observed a hunter. 2. laying up, parsimony V1. 2.

denV. ചരതിക്ക (T. ചവതരിക്ക) 1. to collect, lay up as ദ്രവ്യം, വിറകു, മുതൽ ചരസിക്ക (sic.) V1. 2. to do carefully, accurately ശരണം എന്നു നണ്ണി ചരതിച്ചുള്ളിൽ കരുതി Bhr. ചരതിച്ചു ചൊല്ലിനാൻ CG. ച'ച്ചു ചൊ ല്ലുവൻ huntg. ച'ച്ചു കൂറിനൻ മുടിവെല്ലാം RC. ച'ച്ചു പഠിച്ചാൽ Anj. learn diligently. അതിന്നു ച'ച്ചോ beware of that! കണ്ണനെ നന്ന ച'ച്ചോളേ TP. tend, nurse!

ചരയിക്ക id. താന്താനെ താന്താറു ചരയിക്കേ ണം TP. let each look to himself.

ചരൻ čaraǹ S. (ചരം) Runner, spy, Mud. = ചാരൻ. (see ചരണൻ).

ചരമം čaramam S. Last, lowest. ചരമവയസി Bhr. old; western ചരമഗിരി Bhr.

ചമരവഴി = 7½ Nā/?/iγa = 1 Yāmam.

ചരയുക čarayuγa So. v. n. 1. To slacken, relax, abate 2. V1. to twine, wriggle, to be wrinkled, to curl (better ചുറയുക)—VN. ചരവു slackness; relaxation; abatement.—v. a. ചരെക്ക V1.

ചരൽ čaral (C. ചട്ടു, C. Te. ഗരസു) Gravel, also ചരക്കല്ല്. അവർക്കു രത്നം ചരക്കല്ലുപോലെ Si Pu. ചരക്കല്ലുകൾ വർഷിക്കുന്നു Bhg. in a whirlwind.—coarse sand ചരലിൽ കിടന്നു RS. slept on the ground.

ചരൽവഴി gravel path.

ചരവക്കൂറു čarava-kūrụ N. pr. A Brahmanical section, also ചരവുകൂററിൽ KU. is it the same as ചോവരം ? (certainly distinct from പന്നിയൂർ) Acc. to some it is a Tdbh. of ശരഭം.

ചരളം čaraḷam S. സരളം, Pious longifolia, & its med. resin GP 75.

ചരാചരം čarāǰaram S. (ചരം) Things moveable & immoveable; the world. സർവ്വചരാ ചരാചാര്യൻ മമ ഗുരു Bhg.

ചരാവം čarāvam Tdbh., ശ —Dish.

I. ചരിക്ക čarikka S. v. n. To move, walk. ധ ർമ്മമാർഗ്ഗേണ ചരിപ്പവർ Bhg. ബാണത്തെ നോ ക്കി നോക്കി ചരിച്ചു AR. tried to evade the arrows (or II.) — to observe തപഞ്ചരിച്ചു, ബ്ര ഹ്മചര്യവും ചരിച്ചിരിക്കുന്നു KR. (= ആചരി ക്ക) — കന്നിനെ കണ്ടാൽ ഗോവിന്നെങ്ങനെ ച രിക്കുന്നു KR. as a cow feels towards the calf.

II. ചരിക്ക T. M. (C. Te. Tu. സരി, ജരുഗു) v. a. 1. To bend, to make to lean sidewards കാ ററു ചന്പചരിക്കും vu., ചരിച്ചിട്ടും കടക്കുന്നില്ല; ചരിച്ചു നോക്കി peeped. 2. to lower a vessel, to pour അസാരം ചരിക്കേണം give me to drink (also ചെ —).

CV. ചരിപ്പിക്ക to cause to lean V1.

n. v. ചരിയുക 1. To slide, slip, roll down ചരിഞ്ഞുപോയി; a house pulled down ഞെട്ടി ഞെരിഞ്ഞു തിരിഞ്ഞു ചരിഞ്ഞു CG. പുരം പുഴയി ലേക്കു ഒന്നു ച. Bhg. 2. Tu. M. to lean, bend മറിഞ്ഞു ചരിഞ്ഞുതിരിഞ്ഞെപ്പാടും RC. (frightened enemies). മുഴുങ്കൈ ഊന്നിച്ച. V1. to recline; വായി ചരിഞ്ഞവൻ V1. wrymouthed. ചരി ഞ്ഞു കിടക്ക to lie down, elephants to die (also ചെ —).

VN. I. ചരിച്ചൽ.—a low shed, sideroom.

II. ചരിവു inclination, slope, bending; ചരി വായി obliquely.

ചരിതടം declivity, descent.

ചരിനിലം lowland.

ചരിവാരം V2. valley.

ചരികു čariγu V1. A little fish; ചരിക്കുമീൻ V1. 2. bad fish.

ചരിതം čariδam S. (ചരിക്ക I.) 1. Walk, behaviour. 2. രാമചരിതം etc. the history of Rāma RC.

ചരിത്രം S. conduct; history പണ്ടുണ്ടായ ച. എല്ലാം വദിച്ചു KR.

ചരില čarila? in ചരിലക്കോഴി Partridge V2.

ചരു čaru 1. S. Pot; meat-offering. 2. M. = ച രിവു bending, as തുലാസ്സിൻറെ ചരു the inclination of the beam; ചരുപ്പാടു V2. slope, hill- side (also ചെരു). 3. = ചരികു a fish.

ചർക്കുക čurkuγa So. (ചരിയുക) To glide, slide ചർക്കി ചർക്കി നടക്ക Trav.

ചർച്ച čarča S. Repeating; deliberation; lost in thoughts—den V. ചർച്ചിച്ചു ദു:ഖിച്ചു ശ്രീരാ മൻ RS.

ചർമ്മം čarmam S. (G. derma) 1. Skin സർപ്പച. നന്നായി ഉണക്കി വെച്ചു Bhg.; leather. 2. a shield വാളും നൽചർമ്മവും CG.

ചർമ്മകാരൻ a currier, shoemaker.

ചർമ്മപാദുക a shoe (ചർമ്മപാദം V1.)

ചർമ്മലന്ത a med. shrub, ചർമ്മകശ.

ചര്യം čaryam S. To be observed (I. ചരിക്ക).

ദിനചര്യ, ഋതുചര്യ the observance of a day, a season etc.

ചർവ്വണം čarvaṇam S. 1. Chewing = ചവെ ക്ക f.i. താംബൂലച. AR. 2. in 'Saktēya language = പുഴുക്കു, including vegetables. part. ചർവ്വിതമായ താംബൂലം Bhg. chewed.

ചറുചറേ čaruǰarē Drizzlingly (ചാറൽ). ച. പറക to babble.

I. ചലം čalam Tdbh., ജലം. Pus. മുറിപുഴുത്തു ച. വന്നു MR. പുണ്ണിന്നും ചലത്തിന്നും നന്നു MM. denV. ചലവിക്ക pus to form, അതല്ലായ്കിൽ ച' ച്ചുമരിക്കും MM. — also കുരു പഴുത്തു ചലയി ച്ചു No.

II. ചലം S. Moving, shaking, tremulous (ചൽ = ചർ) f. i. ചലഹൃദയൻ Mud. — hence ചഞ്ചലം. ചലനം agitation ചിത്തിൻ ച. സമുദ്രത്തിൽ ഊർമ്മിപോൽ വികാരമാം Bhg.

den V. ചലിക്ക 1. to move, shake, totter ചലിക്കു ന്ന വെള്ളത്തിൽ ഓളം പോലെ KR. ചിത്തം ചലിച്ചു Bhr. തെരുതെര ചലിക്കുന്ന തോൾ Bhr. a bad omen. വാമോരു ചലിച്ചു KR. a good omen. 2. Palg. T. (see ചല്ലട) = അ രിക്ക f.i. മണൽ ച'ച്ചെടുക്ക to sift sand. 3. to become tired നടന്നു ച'ച്ചു Palg. = തളർന്നു.

VN. ചലിപ്പു 1. shaking ച. വന്നതില്ല അരിവ രനു RC. 2. fatigue; a hint given by boatmen V1.

ചലിപ്പൻ So. a class of palankin-bearers.

CV. ചലിപ്പിക്ക to move. പാദം പിന്നെ മറിച്ചു ചലിപ്പിയാതേ CG. without shifting his feet, he stood 7 days.

ചലചലാ čalaǰalā (Onomat.) The jingle of bells.

ചല്ലം čallam (Tu. ജ —) 1. Pole of boatmen. ഇല്ലവും ച'വും വല്ലവും വർദ്ധിക്കും SiPu. will be blessed. 2. a ferry, or raft suspended by a rope, to pass mountain brooks, ച. കുത്തുക to steer it over. 3. No. = ചെല്ലം 2. q. v. — a small brass box containing money & betel, carried under the arm. ചല്ലപ്പെട്ടി.

ചല്ലട čallaḍa T. Palg. A large sieve (T. ച ലിക്ക also to sift).

ചല്ലടം čallaḍam T. Te. M. Short drawers. ചല്ലണം (C. Tu. = prec.) Horse-cover കുതിരച്ച ല്ലണകടുവാളമിട്ടു KR.

ചല്ലരി čallari (Tdbh., ഝർജ്ജരി) A drum, ചല്ലരിപ്പറ V2.

ചല്ലാ čallā T. M. (C. Te. Tu. ശ —) Cloth without a border, as muslin.

ചല്ലു čallụ T. M. (Te. C. ജ —) 1. What is broken, trifling, nonsensical. കീഴാച്ചല്ലു V1. dirt of earthen ware. 2. a rogue, also ചലൻ (Tdbh., ഛല). ആ ചല്ലോടു പറയേണ്ട vu.

ചല്ലി T. M. 1. a chip. ശല്ലിയോടുകൾ VyM. potsherds. ച. ഇടുക Palg. to metal. 2. a kind of grass or reed, hence ചല്ലിപ്പോയി a mat, prized in summer. 3. copper cash B.

4. a rogue or trifler.

ചല്ലിക്കോഴി (2) a heron.

ചല്ലിക്ക čallika (loc.) v. a. To shake, as a Manǰil by irregular steps (see ചല്ലം & ചലിപ്പു).

ചവ čava (Tdbh., ചർവ്വണം; Te. ചവി, C. Tu. സവി taste, T. ചുവ) Chewing; the sound of it ചവെക്കു നേരേ വെടിവെച്ചു (huntg.) or ചവ കേട്ടിട്ടു.

denV. ചവെക്ക to chew മാൻ പല്ലവം കടിച്ചു ച. യും KR. കരിന്പെന്നും ചൊല്ലി വേരോളം ച വെക്കല്ല prov. masticate in order to taste. VN. ചവച്ചൽ chewing.

ചവം čavam T.M. (Tdbh., ശവം or from ചാക) A corpse TP.

ചവക്കായി čavakāyi (C. Tu. സബ്ബു soap; see ചവർ) The soapberry, Sapindus saponaria.

ചവടി čavaḍi (H. čauḍi, S. ചൌഡി— ളി) 1. A peculiar neck-ornament T. M. V1. ചവടി ക്കടുക്കൻ V1. a kind of earrings. 2. (loc.) = ചവിട്ടു.

ചവടു čavaḍu (C. സ —to close the hands, or ചകടു?) A certain measure, = ¼ pint or = 360 നെന്മണി, or = 1/5 ആഴക്കു CS.

ചവണ čavaṇa T. M. (& ചവിണ) T. ചാവണം H. čimṭa. Pincers, nippers, snuffers ച. തട്ടി Nid.

ചവണി = ചകിണി, ചേണി.

ചവതി čavaδi B. Consumption.

ചവരി čavari 1. (Tdbh., ചമരി as ചവരീമൃ ഗം KR. വെൺചവരികളാൽ വീചിനാൻ RC. (see ചമരം). 2. V1. = ചകരി, ചേരി.

ചവർ čavar (C. Tu. Te. ചവു saline; see ച വ 1. Astringent = T. തുവർ, f.i. as pomegranate, ഞള്ളു etc. ചവർമുക്കുക to render nets durable by an infusion of bark. 2. = ചവറു. ചവർക്ക, ർത്തു to have an astringent or unripe taste.

VN. ചവർപ്പു astringency.

ചവർക്കായി betelnut (ചവറില = വെററില).

ചവർക്കാരം (S. യവക്ഷാരം) nitre GP 75.

ചവറു čavar̀ụ (& ചവർ q.v.) 1. Green leaves & rubbish used as manure (= തുപ്പു). ചപ്പും ച വറും തിന്നു കഴികയില്ല cannot live upon nothing. (see under ചപ്പു). അടിച്ചവർ V2. sweepings. 2. useless part, pus in a boil ചവർ അടിയുന്ന തു in eye disease; marrow of timber-trees, flaw. അതിൻറെ ച. നീങ്ങി it is now faultless. 3. ച കരിയോടു പററിയിരിക്കുന്ന ഒരുവക പൊങ്ങു. ചവറൻ So. a worthless fellow.

ചവറില betel-leaf (ചവർ 1.)

ചവററില dried leaves. B.

ചവല čavala So. Empty corn (ചാവി); T. So. hollowness, leanness.

ചവല്ക്കാരം B. see ചവർക്കാരം.

ചവളം čavaḷam 1. M. T. (C. സബള, S. സ ർവ്വല) Lance, a bearded javelin കുന്തം ച'ങ്ങൾ Mud. 2. = ചോളം.

ചവളക്കാരൻ 1. a lancer, fisherman. 2. a low Nāyar tribe B.

ചവളി čavaḷi T. So. Any cloth C. ജ — (see ചോളി).

ചവളിക്കച്ചവടം mercery.

ചവളുക, ണ്ടു čavaḷuγa 1. T. aM. To be flexible V1. 2. to be soiled as clothes B., also മുഖം ചവണ്ടിരിക്ക V1. to look disfigured, pulled down.

ചവിട്ടുക čaviṭṭuγa (T. ചവട്ടുക v. a. of prec. to render flexible) 1. To kick പശുക്കളെ കാ ലാൽ ചവിട്ടിയ ദോഷം ഭവിക്കട്ടേ KR. a curse. കാൽമേൽ ച'ല്ല, ചവിട്ടിയാൽ കടിക്കാത്ത പാ ന്പില്ല prov. ചവിട്ടിക്കളക kick out. ചവിട്ടിത്തു റിക്ക (low) — to recoil, reverberate. 2. to tread. ചവിട്ടി ഉഴിയുക KU. milling, the fencing-master to rub an ointment into the body by treading it all over (= make flexible, ചവ ളുക). ചാപം ചവിട്ടി കുലെപ്പാൻ KR. ആ വീ ട്ടിൽ ചവിട്ടിയില്ല put no foot into it. നിലം ചവിട്ടാതെ സേവിക്ക a med. very early, still in bed.

CV. ചവിട്ടിക്ക f.i. താമൂതിരിയെകൊണ്ടു കൊ ച്ചിക്കോട്ടയുടെ ഓടു ച'ച്ചേക്കുന്നുണ്ടു KU. give it you to tread upon.

VN. ചവിട്ടു 1. a kick നാഭിക്കു ച. കൊടുത്തു TR. ചവിട്ടടി footstep. 2. treading clay. milling. 3. cock's striking, copulation of cattle.

ചവിട്ടുമരം 1. threshold. 2. a kind of harrow; 3. a piece of wood for levelling rice-ground by treading on it; also ചവിട്ടി B. so ഊർച്ച മരം, ചങ്ങലമരം etc.

ചവിട്ടുവല. a bag-net on a hoop.

ചവിണ see ചവണ.

ചവുക്ക čavukka, H. čauki (fr. S. ചതുഷ്ക) 1. A square shed, guard-house, toll office. ച' ക്കിൽ ഉപ്പും പുകയിലയും വാങ്ങാൻപോയി jud. 2. a square box, (C. linga box), mariner's compass; also ചമുക്ക.

ചവുക്കദാർ H. čaukidār, watch-man, police servant.

ചവുക്കപ്പുര f.i. ചുങ്കം ച. custom-house.

ചവുക്ക സന്പ്രതി TrP. accountant in a custom-house.

ചവുക്കിളി (C. — ക്കളി, V1. earring set with 4 pearls) earring with a square piece of gold.

ചവുക്കാളം see ജമ.—

ചവുക്കു čavukkụ P. čābuk, Horse-whip; also ചവൊക്കു Port. chabúco.

ചവുക്ക & ചവൊക്കുമരം = കാററാടി Casuarina.

ചവെക്ക see ചവ.

ചവ്വു čavvụ So. The omentum.

ചഷകം čašaγam S. Goblet കാഞ്ചന ച'വും വെടിഞ്ഞു Bhr. left the glasses.

ചളി čaḷi (C. Te. T. cold = തൺ) 1. T. So. Mucus (also semen, obsc.) 2. mud, mire; ചളിപ്പതം of mud consistency.

ചളിക്ക T. V1. to grow mouldy, rotten. 2. (loc.) = ചലിക്ക.

VN. ചളിപ്പു കൈവിട്ടങ്ങെടുത്തു കൈകളാൽ Bhr. (= ചലിപ്പു 2).

ചളുങ്ങുക čaḷuṇṇuγa (C. Te. Tu. ചൾ to become loose, slack) 1. To shake, to be frightened = ചളിക്ക. 2. to be crushed, bulged (= ച തുങ്ങുക, ഞളുങ്ങുക V1.)

a. v. ചളുക്കുക, ക്കി to bulge, crush V2.

VN. ചളുക്കം being bulged as metal vessels. — ചളുക്കു മോതിരം a beaten ring V1., see ച തുക്കു.

ചളുങ്ങമരം a tree with acid fruit, of which the bark serves for ropes (ചളുങ്ങക്കയറു rope of hangman, pilgrims).

ചളുങ്ങ് a kind of hemp rope.

ചളുന്പു čaḷumbụ No. (see prec. & foll; comp. ചള്ളു) 1. A bog = ചളിപ്രദേശം. 2. slush. 3. loc. = ചന്പൻ q. v.

ചളുപിളേ čaḷubiḷē (Onomat.), Noise as of walking in mud f.i. ച. തിന്നു.

ചള്ള (T. ചള്ളൽ mud, mire; prov. prop. അ ള്ളൽ Winsl.) = ചളി bog, sludge f.i. കുന്നി ൻറെ ച.

ചള്ളു čaḷḷụ (C. ജ —) 1. Unsubstantial; unripe, as also ചളുന്പു (loc. of betelnut). പയ ററിൻ ച. V2. green beans; also tender bamboo shoots കൂട്ടുവാൻ കറിച്ചള്ളം വെള്ളരിക്ക TP. 2. So. bad, rude ചള്ളുപിണയുക, കൂടുക, പറ ക to quarrel.

ചള്ളക്കൻ V1. a very passionate man.

ചള്ളത്തം V1. meanness.

ചള്ളുക V1. to slacken (see ചളുങ്ങുക).

ചാ čā H. Tea, ചാ കുടിക്ക etc.

ചാക čāγa, ചത്തുപോക To die T. M. (C. സാ, Te. ചച്ചു, Tu. സൈ); more hon. are മരിക്ക, കാ ലം ചെയ്ക, കഴിക etc. ചാകെന്ന കാരിയം ഇ ല്ലെന്നോ തോന്നുന്നു Bhr. ചത്തുകരയും കോലാ ഹലം Anj. lamenting over a dead friend. ച ത്താൽ തിന്നുന്ന ആൾ the heir (also abuse). fig. ചത്തു മനസ്സു ദുരിയോധനന്തനിക്കു, ചിത്തവും ചത്തിതു കൌരവർക്കു Bhr.

Hence: v. n. ചാകാതവർ the immortal, the survivors, Bhr. AR.— ചാകാതനാളല്ല ഞാൻ പിറന്നു Bhr. ചാകാതവരം gift of immortality V1. = ചാ കായ്മ.— ചാകാതേ ചാകുന്നതത്രേ ദു:ഖം Genov. ചാകാതേ ചത്തുഴന്നു Si Pu. almost dead. ചാകാ ത്തത് എല്ലാം തിന്നാം all except poison.— ചാ കാതേ പോരുക KR. to escape.

ചാകൊലി dying cry ചാ. പൊങ്ങപ്പോയി ന ടകൊണ്ടാൻ RC.

ചാക്കാലം V1. the moment of death.

VN. ചാക്കു 1. Death, ചാക്ക ഭയപ്പെട്ടു, Mud. ചാ. മുടക്കുക to prevent it, ചാക്കിന്നു കോപ്പി ട്ടു prepared to die, ചാക്കില്ലയാത നാൾ Bhr. ചാക്കില്ലയാതവർ ആരും ഇല്ല. 2. mortality ഏറിയൊരു ചാ. ഉണ്ടായി; casualties are called ചാക്കമ്മുറിയും (വെടി ഉണ്ടായി ചാ'യും വന്നാൽ, ഏറക്കുറയ ആളുകൾക്കു ചാ'യും ഉ ണ്ടായി, ചാ'യുമായിട്ട് ൨൦ ആൾ TR.) shortened ചാക്കുമുറി പല ദിക്കും പരന്നിതു Si Pu. ചാക്കുടി extinction of a family.

ചാപ്പിള്ള a still-born child.

VN. ചാവു 1. Death; case of death ചാവു പൊരുളായിട്ടു കല്പിക്ക V1. a will. 2. mourning feast ശവം ചുട്ടവൻ ചാവു കഴിക്കയില്ല prov. എത്ര വലിയ ആളുകൾക്കും എത്ര ചെ റിയ ആളുകൾക്കും ചാവിൻ കല്യാണം എന്നു വെച്ചാൽ വലിയ കാര്യമാകുന്നു TR. ചാവും പുലയും കഴിഞ്ഞു TP.

ചാവറം (= മരണധർമ്മം) devoting oneself to death V1.— ചാവറക്കാർ = സംശപ്തകന്മാർ Amara S.

ചാവാളൻ a mortal = മർത്യൻ— ചാവുകിടാവു = ചാപ്പിള്ള.

ചാവുപായി the dying-mat (used by low-castes after 40 days, when a person has died of any infectious disease).

ചാവുററവൻ prepared to die, also ചാവേററവൻ.

ചാവേറുക to rush into battle, disregarding all protection.

VN. ചാവേററം; ചാവേററക്കാരൻ one, who runs amuck V1.— ചാവേററുവൃത്തി pension or lands granted to the families of those, that fell in battle.

ചാകാരം čāγāram Tdbh., ജാഗരണം. Watchfulness ഇതിന്നൊട്ടു ചാ. വേണം Pay.

ചാക്കി čākki pl. hon. ചാക്കിയാർ, ചാകൃാർ N. pr. A caste of half-brahmans, who sing & play before Gods & Brahmans. (Tdbh., ശ്ലാഘ്യാ ർ KN. rather സാക്ഷി or ശാക്യർ Buddists), ചാ ക്യാരുടെ ആസനം പോലെ, ആടാ ചാ.. etc. prov. ചാക്യാർ കൂത്തു Anach.— പൊല്ക്കൂത്താടു വാൻ പോവിൻ ശാക്കിമാരേ Pay. (pl. fem.) ചാക്കിമാർ കാട്ടുന്ന കൂത്തു പോലെ CG.

ചാക്കിരി P. čākari, Service കുന്പഞ്ഞി ചാ'യിൽ ഹാജരായി TR.

ചാക്കു čākkụ 1. see under ചാക; ചാക്കില Ficus venosa. 2. Port. saco; Sack, bag, esp. made of a bark അരിച്ചാക്ക് ൩൦, ഏലം തുണിച്ചാ ക്കിൽ കെട്ടി TR.

ചാക്ഷുഷം čākšušam S. (ചക്ഷു) Ocular. ചാക്ഷുഷി എന്ന വിദ്യാദാനം ചെയ്തു Bhr. the art of seeing all.

ചാച്ചൽ see ചായുക.

ചാഞ്ചല്യം čāǹǰalyam S. (ചഞ്ചല) Movement ഏഴുമാസത്തിൻ മുേന്പ് ചായ ഇല്ലെന്നാകിൽ VCh. (in the womb); fickleness വൃഥാ ചാ. തുടങ്ങേണ്ടാ PT., ചാ. എന്നിയേ Bhr. surely.

ചാഞ്ചാടുക čāǹǰāḍuγa (either ചാഞ്ഞു + ആടു ക or ചാൺ + ചാടുക) 1. To reel, totter, wagger മരങ്ങൾ ചാ. in a storm; അവനി ചാ'ടും പ രിച്ചു Bhr. കള്ളും കടിച്ചു ചാ'ടി PT. 2. to dance, walk stately, swagger തൃക്കാല്കളും ചാഞ്ചാടിക്ക ളിയും Anj. ചാ'ടി ചെന്നാർ Bhr., ചാ'ടിനിന്നു വിനോദിക്ക Nal., അവളുടെ ചാ'ടി നടകളും ക ണ്ടു DN. elastic step. ചാഞ്ചാടും വദനവും KR. a playful mouth.—VN. ചാ'ട്ടം (1) & uneasiness.

ചാട čāḍa T. M. (C. Te. ജാഡു unsubstantial = ചള്ളു) Seedless, empty as husk; faint notice of something, a trace. ചാടയായി പോക to prove abortive, to be blasted, to disappoint.

ചാടൻ čāḍaǹ S. A. rogue (see prec. & foll.).

ചാടി čāḍi T. M. C. (Tu. ജ —) A jar, urn (Port. jarra?).—also = ശാടി a petticoat of Cheṭṭichis.

I. ചാടു čāḍụ T. M. C. = ചകടു A covered car ചാ. വീണു തകർന്നു, ചാട്ടിൽ കരേറീട്ടു ചാഞ്ഞാർ CG. ചാ. തകർത്തു Bhr. ചാ. ഉടെച്ചു Anj.

ചാട്ടുകാരൻ V1. a carter.

II. ചാടു čāḍu S. (ചടു) Pleasing words ശാരിക പ്പൈതങ്ങൾ ചാടുക്കൾ ഓതി തുടങ്ങി CG., ഗ്ര ഢത്തിലുള്ളൊരു ചാടുകൾ (sic) ചൊല്കിലും PT., പാഠകന്മാരുടെ ചാടുവാക്യങ്ങൾ Nal. — ചാടുവാദി a flatterer.

ചാടുക čāḍuγa (T. to shake) 1. v. n. To leap, to throw oneself. ചോര, വെള്ളം ചാടി spirted out. ചാടിനാർ പേടിയോടെ CG. fled. ചാടി പോയി escaped, വേലി ചാടി പോയി escaped over the fence, ചാടിപ്പിടിക്ക to take a leap V1. ആർക്കാനും വേണ്ടി വന്നു ചാടിയാലും Mud. rush into troubles for others. വ്യാപ്തിക്കു ചാടിപ്പുറ പ്പെട്ടു SiPu. ventured into. നരകങ്ങളിൽ ചെ ന്നു ചാടായ്വതിന്നു Bhg. അരിനിരനടുവിൽ ചാ ടി ഞാൻ KR. ചാടങ്ങു ചാടുന്പോൾ CG. the car to rush.— നിന്മെയ്യിൽ ചാടുന്ന കണ്ണു CG. എ ൻറെ ബുദ്ധി അതിൽ ചാടിയില്ല vu. ചെന്നു ചാടുക PT. to be precipitate. 2. v. a. to throw (T.C.Te. ജാഡിസു, C.Te. സാട്ടു, Beng. ഛാഡ) എടുത്തു ചാടിയ പൂച്ച prov. തേഞ്ചാടും അരവി ന്ദം CG. emitting. — (in So. ചാട്ടുക).

CV. ചാടിക്ക to make to leap, as കുതിര ചാ. to race, കൽകീഴ്പെട്ടേക്കു ചാടിപ്പാൻ PT., ചാടിച്ചു കണ്ണീർ RS. shed.

VN. I. ചാട്ടം a leap കുതിരചാട്ടം; ചാ'ർത്തിൽ പി ഴെച്ച കുരങ്ങു prov. വങ്കടൽ ചാ. Anj. Hanuman's leap over the straits. ഒരു ചാ. ചാടി with one leap.— ഓട്ടവും ചാ'വും the regulated distance of fruit-trees in a garden, settled by the jumping of monkeys, squirrels, etc.— തൊഴിൽ ചാ. Nid. professional jumping.—met. മാനസം പോയി ചാ. തുടങ്ങീതു നാളിൽ നാളിൽ CG. of a rising passion; rushing into.— ചാട്ടക്കോൽ a jumping pole.

II. ചാട്ടു l. jumping ചാട്ടുരത്തപുലിവന്പൻ Mpl. song.— ചാട്ടുകൽ a stone from which to leap into water. 2. a hurl ചാട്ടുകൊണ്ടാൽ (opp. വെടി കൊണ്ടാൽ huntg.)— ചാട്ടുകുന്ത ങ്ങൾ KR. SiPu. javelins— ചാട്ടുകോൽ V1. short dart.— ചാട്ടുളി V1. harpoon.

ചാട്ടുമാട്ടു So. (ചാട്ടു villainy B.) fraud.

ചാട്ടുക So. to throw darts, to hurl V1. കുന്തം ചാട്ടി MC. വേലെടുത്താച്ചി ചാട്ടീടിനാൻ Bhr.

ചാട്ട čāṭṭa T. So. Whipcord, whip (C. Te. čāṭi); also ചാട്ടവാർ.

ചാണ čāṇa (Tdbh., ശാ —) 1. Whetstone, grinding stone ചാണകൾ വെച്ചു കടഞ്ഞു തെളിഞ്ഞു ള്ള ബാണം KR. ഉറുമ്മികൊണ്ടച്ചാണെക്കു വെ ച്ചോളുന്നു TP. ചാണെക്കിടുക to grind. 2. a similar piece or lump: പിലാച്ചാ. of jackwood, പുളിഞ്ചാണ of tamarind fruit, etc.

ചാണക്കല്ലു id., also കടച്ചച്ചാണ.

ചാണക്കാരൻ V1. a polisher of stones.

ചാണക്കൊല്ലൻ = കടെച്ചക്കൊല്ലൻ.

ചാണപ്പരൽ Pay. a certain shell used also as weight, ശാണം.

ചാണപ്പല്ലു back-tooth, grinder = അണ്ണിപ്പല്ലു.

ചാണകം čāṇaγam T. M. & ചാണം (C. സ ഗണി,, S. ഛഗണം fr. ശകൃൽ) Cowdung used for manure (വളം) & for തളി (ചാണോക്കലം TP.) ചാണക കുന്തി സമ്മന്തി prov. also ആട്ടി ൻറെ ചാ. Nid. ചാ. തേക്കു to cowdung, തളിക്ക to sprinkle the floor.

ചാണകവറളി, — വരടി dried cowdung.

ചാണക്യം čāṇakyam S. also ചാണക്യസൂത്രം, The history & poems of Chāṇkya, Vishṇugupta, Mud.

ചാണാൻ čāṇāǹ T. M. (old ചാൻറാൻ Syr. doc.) A caste of palmyra cultivators in Travancore (= തീയർ, ൦രംഴവർ).

ചാണി čāṇi T. So. 1. = ചാണകം. 2. (C. ജാണി = ജ്ഞാനി knowing) One, who drills horses V1.

ചാൺ čāṇ T.M. (C.Te. ജാണ, ജേണ; C. Tu. ഗേൺ) 1. A span; measure of 12 വിരൽ, or of 6 അംഗുലം, ½ മുഴം Trav. — ഉടൽ ഒന്പതു ചാ ണും വിറെച്ചു Ti. trembled all over (the body = 9 span). ചാൺ വെട്ടിയാൽ മുളം നീളും prov. ചാണ്മേൽ നിടുതായ CG. ഉദരം ഒരു ചാ. നിറെ പ്പാൻ ChVr. ഒരു ചാൺ വയറു നിറെപ്പാൻ ഏ തെല്ലാം കാടും മലയും കയറുന്നു vu. (see ചൊട്ട ച്ചാൺ opp. നെടുഞ്ചാ. which is = 12 വിരൽ). 2. V1. ശാൺ a fish.

ചാൺപദം(&ചാന്പ —) the measure of a span ചാ. നീങ്ങാതെ, ചാ. പോലും നടന്നുതില്ലേ CG.

ചാണ്ടു čāṇḍụ (Te. സാഡു) Semen, obso. ചാണ്ടി paramour V1.

ചാണ്ടുക to throw = ചാടുക; കന്നുകാലികൾ ചാ. cattle to have spirting diarrhœa. Palg.

ചാതകം čāδaγam S. Cuculus or Coccystes melanoleucus = വേഴാന്പൽ. (ചാ'ങ്ങൾ ദീനങ്ങളാ യി CG. in the hot season). ചാതകങ്ങളെ ഉണ്ടോ മേഘങ്ങൾ സേവിക്കുന്നു Bhg.

ചാതന čāδana T. So. (Tdbh., സാധന) Insist-

ചാതി čāδi Tdbh., ജാതി, as മററച്ചാതി വരിക യില്ല TR. Otherwise.

ചാതിക്കാരൻ friend of both parties, mediator കണ്ടിരിക്കുന്നു ചാ'രർ നിങ്ങളും Bhr.

ചാതിക്കാരം പിടിക്ക, ഏല്ക്ക to adjust a quarrel; Seconds to part combatants, to prevent fighting. Bhr.

ചാതിക്ക = ജാ —nutmeg.

ചാതുർമാസ്യം čāδurmāsyam S. (ചതുർ) 4 months, a season; a sacrifice at the beginning of each season. ചാ'ത്തിൽ മുന്പുള്ളവൻ ശ്രേഷ്ഠൻ Anach. peculiar austerities of Sanyāsis.

ചാതുര്യം S. (ചതുരം) dexterity നിന്നുടെ സാര ത്ഥ്യ ചാ. Nal.; പൂതനാതന്മുല ഉണ്ടുയിർ കൊ ണ്ടൊരു ചാ. കാണാകേണം Anj.

ചാതുർവ്വർണ്യം S. the 4 castes ചാ'ണ്യാലയങ്ങൾ Brhmd.

ചാത്തം čāttam (Tdbh., ശ്രാദ്ധം) 1. Funeral ceremony for deceased relations & ancestors (11 days, or 41 for people of distinction) = പിതൃകർമ്മം. 2. anniversary of the same ആ ണ്ടു ചാ.— നാളൊത്ത തിങ്ങൾ. a monthly repetition in the first year (Nasr.). ചാത്തം ഊ ട്ടുക, കഴിക്ക to perform the ceremony. ചാ. ഉ ണ്ണുക to assist at it.

ചാത്തകം see under ചാത്തു.

ചാത്തൻ čāttaǹ T. M. (Tdbh., ശാസ്താ) 1. A demon കുട്ടിച്ചാത്തൻ, കരിയാത്തൻ etc. = ഭൈ രവൻ; ചാത്തന്മാർ goblins (390 in all). 2. N. pr. men. 3. cock കോഴിച്ചാത്തൻ MC., ഇരു വാൽചാത്തൻ, ഓലച്ചാത്തൻ, വാവിട്ടച്ചാത്തൻ (= ചകോരം) different birds (prh. ചാതകം ?).

ചാത്തിര čāttira (Tdbh., യാത്ര) Journey ചാ. മുട്ടിപ്പാൻ Pay. ചാ. പറഞ്ഞോണ്ടു പോയി TP.

ചാത്തിരം čāttiram Tdbh., ശാസ്ത്രം f.i. ചാത്ര നീതിയുടെ വഴിപോകും Pay. — a peculiar performance of Brahmans (Shāstra reading?) KU. ചാത്തിരർ(ശാസ്ത്രർ or ക്ഷാത്രർ KU. a peculiar section of Brabmans, armed Brahmans.

ചാത്തിരനന്പൂരി or ചാത്രന —(ശാസ്ത്രന — or യാ ത്രന —?) Brahman actors, playing at the

termination of funeral obsequies (for Rājas etc.) the ചാത്രകളി, also called യാത്രകളി.

ചാത്തു čāttụ (T. shutting) 1. prh. A harbour കോഴിക്കോട്ടു തുറയോടു വീയാനഗരിയോടു ൧൨ ചാത്തോടിടയിൽ KU. (or pass, place of resort?). 2. N.pr. of men = ചാത്തൻ.

ചാത്തകം N. pr. of a Nāyar's house. കുററ്യാടി ച്ചാത്തോത്തു കൊണ്ടുപോയി; കാവിലേ ചാ ത്തോത്തേത്താഴേ TP. Tachōli Otēnan's ബാ ന്ധവവീടു. —

ചാന്തി see ശാന്തി S.

ചാന്തു čāndụ T. M. (Te. bruise between fingers, T. = ചന്ദനം?) 1. (C. സാദു) Compound ointment of sandal, camphor, musk & saffron (= കുറി ക്കൂട്ടു). ചാന്തും ചന്ദനവും ഒരു പോലെ prov. ചെ ഞ്ചാന്തു a turmeric mixture. അരിച്ചാന്തു white paint of rice = അരിയൻ ചാന്ത്. ചാന്തേലും കൊ ങ്ക CG. ചാന്തും മോന്തും prov. finery. 2. cement of fine lime; also tar B. നിലച്ചാന്തെടുത്തുപൊട്ടു തൊടുക fine clay. ചാന്തായി അരെക്കുക to grind like fine mortar. 3. N. pr. of men.

ചാന്താട്ടം So. plastering with fine mortar.

ചാന്തുകുറികൾ, ചാന്തുചൂടും Anj. (1).

ചാന്തുകോൽ an article of women's toilette ചാ. എന്തിന്നു ചാടിക്കളഞ്ഞു CG.

ചാന്തുഭരണി KU. an old tax on toilette.

ചാന്ദ്രം čand/?/ram S. (ചന്ദ്ര) Lunar, as ചാന്ദ്ര മാസം a lunar month.

ചാന്ദ്രായണം a religious observance of 30 days, increasing the food by one mouthful every day during the light half & diminishing it during the dark half; a വ്രതം for getting children with ഗവ്യം.

ചാന്നാൻ čānnāǹ = ചാണാൻ, f. ചാന്നാട്ടി.

ചാപം čābam S. (കന്പ്) Bow. ചാപഖൾ്ഗാലയം Nal. arsenal.

ചാപി an archer ചാ'കൾ മുന്പനാം ആചാര്യൻ Bhr.

ചാപീകരണം Gan. & ചാപിക്ക (astrol.) computation of an are. ഇന്ന്യായംകൊണ്ടു തന്നെ ജ്യാവിനെ ചാപിക്കാം Gan. find the arc for the sine.

ചാപല്യം čābalyam S. (ചപല) Agility, fickleness സ്ത്രീചാ. PT.

Also ചാപലം f. i. ഉണ്ണിതൻ ചാപലം ഇന്നു കേ ട്ടാൽ CC. tricks. ചാ. കാട്ടൊല്ലാ പൈതങ്ങ ളേ CG. keep quiet (in a car)! ചാ. പൂണ്ടു പു ണർന്നു CG. embraced her child passionately.

I. ചാപ്പ H. čāp (Port. chapa, a thin metal plate) 1. The cock of a gun, ചാപ്പയിടുക to cock. 2. stamp, ചാപ്പിടുക V1. to seal.

II. ചാപ്പ čāppa (T. C. Te. mat for floors) Hut, shed of leaves പാളയം പാർപ്പാൻ ചാ.ഉണ്ടാക്കി, കു ന്നിൻ പുറത്തു ചാ'കൾ വെച്ചു കെട്ടി TR.Sipabi's barracks (= ചാള).

ചാപ്പു čāppụ 1. Stamp (I. ചാപ്പ 2.) 2. E. shop. 3. N. pr. ചാപ്പുമേനവൻ TR., ചാപ്പൻ TP.

ചാമ čāma Tdbh.; ശ്യാമ, V1. ശാമ, Panicum miliaceum പുല്ലരി; food of the poor ഗതി കെ ട്ടാൽ എന്തു ചെയ്യും ചാമ എങ്കിലും ചെമ്മൂര്യ prov.

ചാമം čāmam 1. = ക്ഷാമം. 2. = യാമം night-watch ഒരു ചാ. കഴിഞ്ഞാൽ. a med.

ചാമത്തല highwater, surf.

ചാമൻ = രാമൻ vu. or ശ്യാമൻ; also ചാമി N. pr.

ചാമരം čāmaran S. (ചമരം) Tail of Boa grunniens, used as whisk or flybrush വെഞ്ചാമരം, also വെൺ ചാമരകൾ SiPu. ഛത്രവും ചാമര വും KR. royal insignia. ചമരീരോമംകൊണ്ടു ചാ. ചമെക്കുന്നു VCh.

ചാമാർത്തം čāmārtam (Tdbh., സമാവർത്തം) Completion of studies.

ചാമീകരം čāmīγaram S. Gold ചാമീകരപ്രഭ പൂണ്ട ശതഘ്നികൾ AR.

ചാമുണ്ഡി čāamṇ/?/i (S. ചാമുണ്ഡ Sk. fr. ച ർമ്മമുണ്ഡ) A form of Kāḷi. ചാർക്കു കലശം വെക്ക sacrifice to destroy enemies. ചാമുണ്ടി കെട്ടുന്ന പാതിരാക്കു TP. at midnight when Ch. is abroad. ചാമുണ്ടിയും ഗുളികനും a play of Malayers. ചാ. ത്തിറ. a feast of Chāmuṇḍi.

ചാന്പൽ see ചാന്പുക.

ചാന്പു čāmbụ 1. (Tbdh., ജാംബു) The Jambu fruit മാന്പഴം തിന്നേണം ചാന്പൊഴിഞ്ഞാൽ CG. കാട്ടു ചാ. = പ്ലാത്തി. 2. Te. (C. ചാപു) length, stretch; in ചാന്പറ മുറിക്ക to sever by a slanting cut, ചാന്പറ കുത്തിയിരിക്ക V2. to sit cross-legged (ചന്പറം).

ചാന്പുക čāmbuγa T. M. 1. To contract itself, to close as flowers, to shut, blink as eyes കണ്മുന ചാന്പിച്ചാന്പി Bhr. ചാന്പി മയങ്ങുന്ന കണ്മുന, ചാന്പി മയങ്ങിക്കലങ്ങി തളർന്നു CG. (her eye under a sense of shame). 2. v. a. to pound rice V1.; to beat, flog (vu.)

VN. ചാന്പൽ 1. contracting, closing. 2. = T. ashes നല്ല തുന്പയും ചാന്പലും Anj.

ചായ čāya 1. So. = ചാ Tea. 2. = ചായം.

ചായം čāyam (Tdbh., ഛായം) Colour, dye, paint. — ചാ. കയെററുക to dye, paint.

ച. കാച്ചുക, മുക്കുക to dye, & ചായത്തിൽ മുക്കി.

ചായക്കാരൻ a dyer.

ചായത്തൈലം & പച്ചച്ചാ. lemon grass-oil.

ചായപ്പുടവ dyed or coloured garment.

ചായവേർ the Chayroot, Oldenlandia umbellata.

ചായൽ čāyal T.M. 1. So. = ചായം. 2. (fr. ഛായ) Shape, figure; മുഖച്ചായൽ V1. resemblance of countenance. നല്ല ചായൽ beauty. നറുമധുമലരണി ചായൽ RC. Sīta. താരണി ചാ. താഴാ RC. 3. beauty, esp. woman's hair പൂ മലർ തൂകുന്ന ചാ.. CG., പാഞ്ചാലിയുടെ പൂഞ്ചാ യലും Bhr., വണ്ടണിച്ചായലാൾ DN., വണ്ടേലും ചായലാൾ CG.; in pl. വാരാളും ചായലാർ CG. 4. VN. of ചായുക.

ചായില്യം čāyilyam (T. ജാതിലിംഗം, but hardly in S. usage; ജാദി C. red from ജതു). Vermilion, used for dyeing shields, painting malefactors, writing, etc. ചായില്യപരിച V1. ചാ. തേക്ക vu. അവനെ ശായില്യമിട്ടു കഴുകി ന്മേൽ ഏററുവിൻ Mud.

ചായ് čāy 1. Beauty = ചായൽ. 2. a portion of killed game (of the 18 ഊപ്പു 2 are called അകഞ്ചായും പുറഞ്ചായും, huntg.) 3. = ചാവി, ചാഴി.

ചായ്ക čāyγa & ചായുക T. M. (C. ചാചു to bow, Te. to stretch, C. ജായി to lie down & സായു = ചാക) 1. To incline, lean to one side. നെൽചാഞ്ഞു fell, bent. എവിടേക്കു ചാഞ്ഞിരി ക്കുന്നു where do you intend to go? ചാഞ്ഞ bent, prone. താൻ പറഞ്ഞപ്പോൾ ഞാൻ ചാഞ്ഞു V1. I gave in. 2. to rest or lie on ചാട്ടിൽ കരേ റീട്ടു ചാഞ്ഞാർ CG. ഈ നാട്ടിലേ ചങ്ങാതി പ ററില്ല നമ്മൾ അങ്ങോക്കി ചായ്വൂ KU. = (ആശ്ര യിക്ക). 3. to settle down, disappear വീക്കം ചായും MM. ചെവിട്ടിൽ കുരുവിന്നു പുറമേ പൂ ശുക ചാഞ്ഞുപോം a med.

ചായമാനം So. prop. (& ചാരുമാനം).

VN. ചായൽ, ചാച്ചൽ 1. bending sidewise, as a falling tree. 2. side; also ചായ്പു inclination B.

a. v. ചായ്ക്ക 1. To lean against, bend, to put one on the other (ഓല, വിറകു). ചായിച്ചു കെട്ടു a jutting roof. തലമുടി ഉണ്ടെങ്കിൽ ചായിച്ചും or ചായ്ച്ചും ചരിച്ചും കെട്ടാം prov. 2. to lower പാന്പു തല ചാച്ചു V1.; to moderate സുഹൃൽഭാവ ത്തെ ചാച്ചിതു വൈരം Bhr. 3. to level the ground by beating തച്ചു ചായിച്ചു; കിളെച്ചിട്ടു ചാച്ചുവോ (vu.) 4. v. n. to lie down for sleep, ചാച്ചുപോയി is asleep (vu.).

VN. ചായ്പു & ചായിപ്പു 1. inclination ചായ്പുള്ള നിലം sloping ground, steep V1. 2. an enclosed veranda; ഇടച്ചായ്പു, that behind the പടിഞ്ഞാററ room. — any sloping shed added to a house ചായ്പുകൾ ഭസ്മമായി KR. ചാ. തേക്കുക etc. 3. an instrument to beat floors നിലം ചായ്പു. 4. a mark on the samples of gold (as ആണി, കൊത്തു, പുള്ള ടി) മാററ എട്ടേക്കാല്ക്കൊരു ചായ്പു CS.

ചായ്പൻ adj. bent, as ചായ്പൻവാൾ V1. scimitar.

ചാര čāra Sc. A kind of rice, കറുത്ത ചാര, ചെറു —.

ചാരം čāram 1. = S. ക്ഷാരം Wood-ashes. — ചാരനിറം ash-grey MC.

2. (ചർ) S. walk ശസ്ത്രാഗ്നിചാരകർമ്മം KU. സ ജ്ജനചാരം Nal. intercourse with.

ചാരണ čāraṇa T. M. Trianthema monogyna, (B. Boerhavia diffusa) med.

ചാരണൻ čāraṇaǹ S. A wandering singer; heavenly singer സൂതന്മാർ മാഗധർ ചാ'ർ കി ന്നരർ നൂതനമായി പുകണ്ണു നിന്നാർ, ചാ'ന്മാർ എല്ലാം ചാടി നടന്നു CG.

ചാരത്തു see ചാരുക Inf.

ചാരൻ čāraǹ 1. S. (ചാരം 2) An emissary, a

spy; also ചാരകൻ(ചാരകന്മാരെ അയക്കേണം Nal.) 2. (Tdbh. സാരൻ) N. pr. or = ചാർ q. v.

ചാരായം čārāyam T. M. (C. T. സാ — from S. സാരം) Distilled 1iquor (റാക്കു); wine. ചാ. ഇ റക്കുക to distil. — ചാരായച്ചട്ടി distillatory vessels. — ചാരായക്കുത്തക arrack contract.

ചാരിത്രം čāritram S. (ചരിത്രം) Good, consistent behaviour തീക്കനൽ പോലെ നിൻ ചാരി ത്രം PT. — ചാരിത്രശുദ്ധി chastity. — ചാരിത്ര സന്ദേഹമുള്ള നീ KR.

ചാരിത്രഭംഗം immorality സ്ത്രീകൾക്കു ചാ. ഇല്ല Nal. കാമിച്ചു ചാ. വരുത്തി AR. dishonoured her.

ചാരിയാവു čāriyāvụ B. Fine woollen cloth (P. čārkhāna, chequered?).

ചാരു čāru S. (L. earns) Dear, lovely ചാരുരൂ പാമൃതം Nal. — ചാരുസ്തനങ്ങൾ Bhg. — ചാരു സ്മിതം etc. — ചാരുഹാസം sprightliness.

ചാരുത്വം, ചാരുത loveliness ചാ.കലർന്നനീ Bhr.

ചാരുക čāruγa T. M. (aC. സാരു, Te. C. ശേ രു = ചേരുക); past t. aM. ചാർന്നു, mod. ചാരി. 1. v. n. To lean against, (= ചരിയുക, ചായ്ക). പീ ടികയുടെ നിരെക്കു ചാരിനിന്നു jud.; also with Acc. അശോകത്തെ ചാരിനിന്നു Bhr., ചന്ദനം ചാ; ചാരിയാൽ ചാരിയതു മണക്കും prov.; തൂ ണെ ചാരിനില്ക്ക TP. 2. to rely upon, to be attached to; ചാരി എഴുതുക to write in confidence. 3. to be shut. വാതിൽ ചാരി ഇരി ക്ക V1. = അടഞ്ഞു. 4. a.v. to place against വാൾ മൂലക്കൽ ചാരു, വാൾ ദൈവത്തിന്നു കൊ ണ്ടച്ചാരിവെക്ക TP.; കൊണ്ടച്ചാരിയതു നില്ക്കം, കുരങ്ങിന്ന് ഏണി ചാരൊല്ല prov.; ഏണി ചാരി കടക്ക MR.; നുകം ചാരിയാൽ കുലയാത്തതു KU., a tree strong enough to withstand the pressure of a yoke of oxen. 5. aM. to put on പീ താംബരം ഹരി ചാർന്നതു നേരത്തു KR.

Inf. ചാര 1. bending sideways = ചരിച്ചിട്ടു (opp. കുത്തേ)ചാരത്തന്നെ; ചാരേ മുറിക്ക. 2. nigh, close ചാരവേ വന്നു, ചാരത്തു മേ വി, അവൻ ചാരത്തു ചെന്നു; ചാരത്തേ വീ ടു CG. the neighbour's house (opp. ദൂരത്തേ വീടു).

VN. ചാരൽ 1. leaning against, inclination. 2. side, declivity of hill. 3. support.

ചാരഴി rails to lean against.

a. v. ചാരിക്ക 1. = ചാരുക 4. to lay against in order to support; to shut the door V1.; to embrace. 2. to mix ingredients in a fluid കസ്തൂരി യെ പനിനീരിൽ ചാരിച്ചു CG. എണ്ണയും തേ നും കൂട്ടി ചാരിച്ചു a med. (= ചാലിക്ക).

ചാരുകാരൻ a third person, in whose name a deed is executed at the desire of the person that advances the money. ചാരുകണക്കു MR. ജമ ചാരുകാരൻ പേരിൽ തിരിപ്പാൻ MR.

ചാരുകസേല an easy-chair.

ചാരുകാൽ support, prop; ചിറകൾക്കു ചാ. ചാ രുന്നതു MC. (of dams).

ചാരുതലയണ, — മെത്ത etc. a divan, sofa, etc.

ചാരുപടി 1. a seat in a house to receive strangers. 2. a window, whose shutter may serve as sleeping place.

ചാരുമാനം So. prop; reliance; slope.

ചാരുമുറി 1. a deed of relinquishment from a third person, whose name has been made use of, without his having any interest in the transaction. 2. relinquishment of the items of account, or acquittance for them (= ഇണക്കു).

ചാരെഴുത്തു confidential document.

ചാർ 1. (4.) mud worked upsiantingly against a wall to strengthen it (= counter-fort, Arch.). (1) the back of a chair കസേലയുടെ ചാർ. 2. confidant, trusted person; ചാരായിട്ടു നി കിതി കൊടുക്കുന്നവൻ a third person, (see ചാരുകാരൻ, ചാരുമുറി). 3. honorific by- name (like cousin, friend) used by Nāyars, as ഗോവിന്ദച്ചാർ friend Gōvinda, കുരങ്ങു ച്ചാർ (in fable).

VN. ചാർച്ച relation, by blood (ചോരചാർച്ചയു ള്ളവൻ V2.) കെട്ടിചാർച്ച connexion by marriage (= ചേർച്ച). കൊണ്ടും കൊടുത്തും നര ന്മാർക്കും ചാ'കൾ ഉണ്ടായ്വരും Bhr. ചാ'യില്ല ചേർച്ചയില്ല no friends of any kind. ചാ'യും ചേർച്ചയും വേഴ്ചയുമായി CG. with all connections & relations.

ചാർച്ചക്കാരൻ kinsman.

ചാർച്ചപ്പെടുക V1. to be much attached.

ചാർത്തു 1. joining, an assemblage മേഘചാർത്തു CC., മേഘത്തിൻ ചാ. പരന്നു CG.; എറുന്പിൻ ചാ. നീളെ കണ്ടു Mud.; അളിച്ചാ'വർണ്ണൻ CC. (black, like a swarm of bees). 2. dressing ൨൪ ചാർത്തു ചാർത്തുക V1. 2. said of kings' കൌപീനം. 3. a writ, document ചാർത്തു മുറി f.i. കാണചാർത്തും മുറിയും നേരായെ ങ്കിൽ MR. — register ചാർത്തുപടി B. 4. assessment, മരച്ചാ. of trees.

ചാർത്തുകാർ surveyors, assessors = നോക്കി ചാർത്തുന്ന പാട്ടക്കാർ TR.

ചാർത്തുക 1. to join, as wood V1. 2. ചാർത്തിടുക to steel iron, No.; to put on, to dress, adorn (hon.) ഉടയാട ചാ.; രാജാവു ചാർത്തുന്ന ചേ ലയെ കോലുക CG.; വെളുത്തേടൻ അലക്കി യ വസ്ത്രം ബിംബത്തെ ചാർത്തും Anach. (double Acc.). ൦രംശനു പൂച്ചാർത്തും Anj., ച ന്തംചാ.. V1. 3. to throw on അരി ചാർത്തു ക, തിരുമുടിപഴയരിചാർത്തി KU. (Brahmans at king's coronation). — to rub ashes, to smear എണ്ണചാ. etc. 4. to write, esp. a dooument ഓലയിൽ ചാർത്തുക, ചാർത്തിക്കൊ ടുക്ക to write for one, grant to him. ചാർത്തി വാങ്ങി MR. = എഴുതിവാങ്ങി. 5. to survey, assess നെല്ലും മുളകും നോക്കികണ്ടു ചാ.; നാ ടു കണ്ടു ചാർത്തി നികിതിക്കെട്ടി TR., അച്ചാ ർത്തു പ്രമാണമല്ല എന്നു ഞങ്ങളെ വക ഒക്കയും രണ്ടാമതും ചാർത്തി; അധികം ചാർത്തിയാൽ TR. if you assess at too high a rate.

CV. I. ചാർത്തിക്ക 1. to adorn as an image with flowers, etc. 2. to dictate പറഞ്ഞു ചാ ർത്തിച്ചതു (doc.) 3. to get assessed നോട്ട ക്കാരരെ കൊണ്ടു ചാ. TR.

II. ശൈശവമാം ബിംബത്തിൽ മാലയെ ചാ ർത്തിപ്പിച്ചു Si R.

ചാർന്നവർ kinsmen. ചാർന്നുചേർന്നുള്ളവരും തെ ളിഞ്ഞാർ UR. all rejoiced at the birth. — അകത്തു ചാർന്നവർ lower Sūdras, പുറത്തു ചാർന്നവർ KM. real Nāyar, fighting for the Brahmans, whom the others serve. — ചാ ർന്നപ്പരിഷകൾ KN. 1. the 4 Hindu castes. 2. intermediate divisions of caste, counting themselves as appendices to the next higher class.

ചാർവംഗി čārvaṇġi 5. (ചാരു) A beautiful woman VetC.

ചാറ čār̀a So. = ചാടി Jar (Port. jarra).

ചാറുക čār̀uγa (Te. C. ജാറു to slip, trip, T. to sweep) V1. To run off or out; to drizzle (fr. ചറു). ചാറൻ loc. hankering after women (ജാരൻ). ചാറൽ (T. ചാരൽ) drizzling rain; also മഴ ചാററൽ, ചാററുമഴ (& പാററൽ).

ചാറു T. M. (C. സാ —, Te. ചേരു, C. Te. എ സരു). 1. sap of a palm-tree etc.; ചാറു ഊ ററുക No. slavering of children. 2. broth, soup. നല്ല ചാറും ചോറും കണ്ടില്ല (of pepper-water & curry eaten hot). 3. infusion, decoction. ഇഞ്ചിച്ചാ. ginger-tea, പുളിഞ്ചാറു, മു ളഞ്ചാറു or മുളകുചാറു etc. കുങ്കുമപ്പൂച്ചാററിൽ VetC., കുങ്കുമച്ചാറു തൻ നന്മണം, മാലേയ ച്ചാറൂറും CG. — ചാറെറണ്ണക്കു മരുന്നു a med. ചാറുപെടുക V1. juice to run out. — ചാർപ്പെ ടുക്ക to squeeze; met. to trouble one.

ചാററുക 1. to drizzle V1. (see ചാറൽ). 2. to speak loud (T.), to call on Gods & sing as astrologers B. 3. T. Palg. കുററം ചാ.. to declare guilty; to impute a fault to.

I. ചാല čāla Tdbh. of ശാല. Palace, in ചാല യിൽ ഭഗവതി N. pr. the temple in Pu/?/avāi. ചാലപ്പുറത്തമ്മ the queen of the Porlātiri. KU. കോട്ടയത്തു തന്പുരാൻ വാലുശേരി ചാലയിൽ എഴു ന്നെള്ളി TR. came to the residence of Kur̀umbranāḍu.

II. ചാല Inf. of ചാലു (T. C. Te. to be full, sufficient, Tu. & C. also സലെ) 1. Richly, fully; ചാലവരുത്തവൻ വാഞ്ഛിതം, ചാല ജ്വ ലിച്ചു, ഞാൻ ചാലപ്പറയുന്പോൾ ആയുസ്സു പോ രാ Bhr. = ഏറ. 2. also softly, gently ബാലക നെ ചാല നല്കി CG. = willingly; also straight on V1. (as if from ചാൽ). Often ചാലവേ, ചാ ലവും.

ചാലകം čālaγam (& ചാലവാതിൽ) 1. Tdbh. of ജാലം, Lattice, window ചാ. പൂണ്ടുള്ള മാട

ങ്ങൾ CG., പെന്മയങ്ഹളായുള്ള ചാലകവാതില്ക ളും KR.—met. ബാലികാ തന്നുടെ മാനസം ചാ' മായിച്ചമഞ്ഞു കൂടി CG. through Kāma's arrows cribbled like a lattice. 2. V1. water conduit; ചാൽ + അകം. "containing furrows," might even be the origin of ചാ. for lattice, which in V1. sounds ചാലെയകം.

ചാലിക്ക čālikka = ചാരിക്ക 1. To mix ingredients in fluids തേനിൽ ചാലിച്ചു സേവിച്ചു. 2. to moisten grain for ചേററുവിത.

ചാലി čāli (Tdbh., ശാലി) A certain rice; also rice in general (as from ചാൽ).

ചാലിക്കൊട്ട (No, ചാലിയ —) a basket of cocoanut-leaves.

ചാലിയം čāliyam 1. = ചായില്യം f.i. ചാലി യപ്പുടവ V1. Red cloth worn on shoulders. 2. N. pr. the old fort So. of Beypoor, taken from the Portugues A. D. 1571— ചാലിയപ്പട a Māppiḷḷa poem.— ചാലിയം മുതലായ തിരൂര ങ്ങാടി MR. Tirūr, belonging of old to the Chāliya Rāja.

ചാലിയൻ čāliyaǹ T. M. (C. Te. സാ —from S. ജാലിക spider?) A weaver (ഇടങ്കർ & വല ങ്കർ see ഇടം & വലം), also ശാലിയർ TR.; f. ചാ ലിയത്തി PT.; ചാ'ർ തിരുമുല്ക്കാഴ്ച വെച്ചു, ചക്ക കണ്ട ചാ., ചാ'ൻറെ ഓടം prov.—

ചാലിയമുണ്ടു MR. common cloth (opp. Europe article).

ചാൽ čāl T.M.Te. (C. സാലു line, ജാലു C. Te. to flow gently) 1. A furrow കൊഴുകൊണ്ടു കീ റിന ചാലിൻ പേർ സീത KR.— ചാലിടുക to plough, സ്ഥലം ഉഴുതു ചാലാക്കി MR.; ചാൽ വിത്തു വിതെക്ക to follow the plough sowing. 2. a channel, ചാല്പുറം, ചാല്വഴി of running water; for irrigation നീർച്ചാ.,ആണിചാ.; also a dry trench or drain, മരങ്ങൾ മലയിൽനിന്നു ചാല്പണി ചെയ്തുകൊണ്ടുപോരും MC. track for timber; താണ ചാൽ നോക്കി (huntg.) track. 3. line, direction അച്ചാലൂടെ പോയി, ഇച്ചാ ലൊടിയെ; കുട്ടിയെ എഴുത്തുപള്ളി മുഴുവനും രണ്ടു മൂന്നു ചാൽ ഇഴെച്ചു. 4. time രണ്ടു ചാൽ (ഉഴുക) twice; രണ്ടു മൂന്നു ചാൽ അരെക്ക.

ചാലുക (loc.) = നാലാം ചാൽ ഉഴുക the last ploughing.

ചാല്യം čālyam 1. = ചാലിയം 1. 2. S. (ചലിക്ക) To be moved ചാല്യന്മാരല്ലാതെ സാല്വന്മാർ CG.

ചാവടി H. čāvṛi 5. Choultry; public building, open on one side; office അവർ വാളുമായിരുന്നു ചാവിടി നിറന്നെല്ലാടവും, പുറത്തുള്ള ചാവിടി തന്നിലുള്ള കെട്ടുകൾ KR. അദാലത്തു ചാവടി യിലേ കണക്കപ്പിള്ള TR.

ചാവടിക്കാർ officials ചാ. കുടികളിൽ ഉപദ്രവിക്കുന്നു TR.

ചാവട്ട čāvaṭṭa So. Palankin pillow, divan.

ചാവൽ čāval T. So. Palg. = ചേവൽ Cock. പടച്ചാവൽ MC. pheasant. 2. Palg. the bud (see അവ 2) of the jack-fruit tree = പൂതൽ No. Hence:

ചാവക്കാടു (1) N. pr. Chowghaut. ചാവച്ചേരി etc. TR.

ചാവി čāvi see ചാഴി.

ചാവു čāvụ 1. see under ചാക 2. = രാവു as ചാപ്പന്നി TP. = രാപ്പന്നി.

ചാവുക čāvuγa (loc.) The eye to fall, to become weak.

ചാള čāḷa 1. (Tdbh. of ശാല, H. ചാല a thatched roof) A small hut. കിടക്കുന്നതു കാവൽ ചാള prov.; ചാ. കെട്ടി TR. temporary huts for soldiers. Esp. the dwellings of 4 bowcastes പുലച്ചാള, മല—, മുക്കുവ—,കരുവാ— (or വേട്ടുവ —or കണിശ —) & therefore called ചാളക്കാർ. 2. T. M. ചാളമത്തി, ചാളമീൻ sardine V1.

ചാളിക čāḷiγa T. So. C. ജാ —A money-bag.

ചാളുക čāḷuγa (= ചളുങ്ങുക ), ചാളിപോക, ന ടക്ക, To stagger, to reel as a drunken man.

ചാഴി čā/?/i (T. ചാവി, C. ജാളു = ചള്ളു) 1. Empty grain, blighted corn, vu. ചായി: ചായിയും പു ഴുവും. (3 kinds: കരിഞ്ചാ., പച്ചച്ചാ.&വെള്ളച്ചാ.) 2. cankerworm, palmerworm.— ചാഴിവിലക്ക ceremony & procession to insure the growth of rice. ചാഴിക്കോൽ So. a stick daubed with a drug to ward off insects (see പെരുച്ചാഴി). — എൻകരിഞചാഴിക്കൂട്ടമേ Cherumā's name, given them by their കോമരക്കാരൻ of Bhadrakāḷi. 3. (aC. ജാളെ moon's ascending node) ഇട ച്ചാഴി, കൂട്ടച്ചാഴി 2 very unlucky times, chiefly for sowing (astrol.).

നെൽ ചാഴിച്ചിരിക്ക V1. blighted.

ചി či Fie! ചീച്ചി etc.; a little! (= ഇച്ചി) ചി പാർക്കേണം V1. wait a little.

ചികന്നി čiγanni (loc.) = ഓന്തു Chameleon.

ചികയുക čiγayuγa So. = ചിക്കുക 2. To scratch, as fowls.

ചികിത്സ čiγlsa S. (ചിൽ care) Medical treatment ചികിൽത്ത ചെയ്ക a med. ചി.ചെയ്തോളു ക PT., ഏറിയ ചികിത്സകൾ തുടങ്ങി, എനക്കു ചി. ചെയ്യുന്ന വൈദ്യർ TR. with Dat.

ചികിത്സക്കാരൻ & S. ചികിത്സകൻ physician.

denV. ചികിത്സിക്ക 1. to treat medicinally, with 2 Dat. സന്നിക്കു ചി'ച്ചു ശമിപ്പിക്ക PT. ഉമ്മെക്ക ഒരു മാസം കൂടി ചി'ച്ചാൽ MR., ദാ നത്തിന്നു വഴിപോലെ ചി'ച്ചു വരുന്നു TR., കാമിലെക്കു ചി.. Nid., വൈദ്യർ ചികിത്സി ക്കും ചികിത്സയിൽ prov. 2. to cure V1.

ചികീർഷ čiγīrša S. (desid. of കർ) To desire to do പുണ്യചി.. Bhg.— കിം തവ ചികീർഷിതം Mud. what is your intention? (part.)

ചികുരം čiγuram S. Hair of the head, ചുരുണ്ടു നീ ണ്ടുള്ല ചികുരഭംഗിയും KR.

ചിക്കണം čikkaṇam S. Unctuous (a പാകഭേദം in med).

ചിക്കനേ čikkanē (see ചിക്കെന്നു) Quickly.

ചിക്കിണി čikkiṇi Young, small, said of girls (C. Te. ചിക്ക = ചിറു).

ചിക്കു čikkụ T.M.Te. (C. സി —, old ശില്കു) Being entangled, intricacy.

ചിക്കറുക്കുക to disentangle, to comb out തലമു ടി ചി'ത്തു KN.

ചിക്കറുക്കി (loc.) a comb.

ചിക്കുക čikkuγa T. M. C. Te. 1. To be entangled. 2. to disentangle (ചീകു); to scratch as fowls (ചിള്ളുക), കോഴി നെൽ ചിക്കി കൊ ത്തിതിന്നുന്നു V1.; to dry & dress the hair after bathing തലമുടി ചി.;ചിക്കിമുടിച്ച തല vu., കു ന്തളം ചിക്കി ഉലർത്തുന്നു Bhr 1.; to spread grain for drying വെയിലത്തു ചി.; എൾ മിററത്തുണ ക്കുവാൻ ചിക്കിനിർത്തും PT.; ഓല ചി. to wrench palm leaves from the മട്ടൽ(= ഇരിയുക).

CV. ചിക്കിക്ക to have grain spread for drying etc. V1.

ചിക്കെന്നു čikk-ennụ & ചിക്കനേ T. M. Imitation of sound (C. ചക്ക —, Te. ചെച്ച —); resolutely, quickly.

ചിങ്കളം etc. see ചിങ്ങ —

ചിങ്കാടി čiṇgāḍi T. aM. (C. സി —, Te. T. സിം ഗാണി, fr. S. ശൃംഗം) A Turkish bow V1.

ചിങ്കാരം čiṇgāram Tdbh. of ശൃഗാരം Ornament V1.— ചി'പ്പണി, ചി'വാക്കു No.

ചിങ്കാരി = സുന്ദരി.

ചിങ്കി čiṇgi T. So. (f. of ചിങ്കൻ a forester = കു റവൻ)—ചിങ്കിക്കളി a play V1.

ചിങ്കൊത്തു Kur̀avas' play with snakes.

ചിങ്കിനൈ So. a poisonous mixture (of arsenic T.). മറുതാശിങ്കി litharge B. (T. മൃതാര ചിങ്കി).

ചിങ്കു&ശി—čiṇg/?/, So. (T. ചിങ്കുക, Tu. ശിർക്കു to grow lean) Chaff.

ചിങ്ങം čiṇṇam, old. ചിങ്കം, Tdbh. of സിംഹം.

1. Lion വാരിളഞ്ചി. വളർ ഇളഞ്ചി. പോർക്കു ചെന്നു RC. ചിങ്ങത്താൻ (hon.) 2. Leo ചിങ്ങ രാശി, ചിങ്ങക്കൂറു. 3. the 5th month (August) ചിങ്ങമാസം.

ചിങ്ങൻ esp. a sort of plantains, med. ചിങ്ങൻ പഴമോ തരുവൻ Anj. & ചിങ്ങപ്പഴം GP 67. fruit of ചിങ്ങൻ —or ചിങ്ങംവാഴ.

ചിങ്ങംപുഴു a long big worm.

ചിങ്ങളം and ചിങ്കളം (T. So.) = ശി —MC. സിംഹളം or ൦രംഴം Ceylon.— ചിങ്കളക്കുരങ്ങു So. a black monkey, Semnopithecus Silenus.

ചിഞ്ച čińǰa S. Tamarind, പുളി.

ചിട čiḍa Tdbh. of ജട in ചിടവക്കു Hemp(doc.), കററച്ചിടയോർ CG. (see ചെട).

ചിടയൻ = ചെടയൻ.

ചിട്ടി H. čiṭṭhi = ചീട്ടു A note, chit; document given by the Tray. Government; ചിട്ടിക്കുറി a lot.— ചിട്ടിക്കാരൻ a member of a club B.

ചിട്ടിപ്പതിവു B. a receipt for tax.

ചിണർക്കുക čiṇarkuγa (and തി —) To swell, to be inflated, to congeal (T. ചിണുക്കു = ചിക്കു).

ചിണ്ടൻ čiṇḍaǹ = ചിറിയണ്ടൻ N.pr.m. also ചിണ്ടു TP.

ചിത čiδa S. (ചി to heap up) Funeral pile = തടി, with കൂട്ടുക Sk., ചമെക്ക, ചിത തീർത്തു

കൂട്ടേണം അഗ്നിസംസ്കാരത്തിന്നു AR. — ചിതാഭ സ്മം = ശവഭസ്മം SiPu.

ചിതം čiδam 1. S. (ചി) Covered with. 2. Tdbh. of ഉചിതം proper, fit. ചേതം വന്നാലും ചി. വേ ണം prov. neatness. ചിതമായിട്ടും ലെങ്കമായി ട്ടും Ti. ഇറച്ചി ചിതത്തേ വരട്ടും TP., നിറന്നൊരു ഗംഗാ ചിതത്തോടു കണ്ടു KR. had a fine view of G. — suitableness ദാനഭേദാദി മൂന്നും എങ്ങുമേ ചിതം വരാ PT. will not suit in every case. കല്പിച്ചാൽ ചി. വരാ. PT. won't do.

ചിതക്കേടു impropriety, disorder (also of body), disagreeableness; ചി. തോന്നി V2. was displeased.

ചിതർ čiδar (√ ചിതു C. burst) T.M. Dust; a drop as of ghee. നറു ചി. നൈ V1. fine ghee.

v. n. ചിതറുക T. M. C. Te. to be scattered, spilt കനൽ ചിതറിന നയനങ്ങൾ RC., തീക്കനൽ പൊട്ടിച്ചിതറുന്ന കണ്ണുകൾ KR., രക്തം ചി തറും മിഴികൾ Bhg., കനൽ ചിതറുമണി മി ഴിയോടു Bhr., കണ്ണുകളിൽ കനൽ ചിതറുമാറു മിഴിച്ചു AR., ചോര ചിന്നിയും ചിതറിയും വീണു PT.

ചിതറനൈ V1. = ചിതർനൈ.

v.a. ചിതറിക്ക to spill, scatter V1.

ചിതൽ čiδal So. & ചിതല് T. (also ൦രംചൽ) White ants, termes MC. വഞ്ചിതൽ V1. — ക വിളുടെ അകംപാകം ചിതൽപ്പുററു കണക്കേ ഉ ണ്ടാം a med. (in cancer). like termite soil. പു ററിനാൽ മൂടി ചി. അരിച്ചേററവും PrC.

ചിതൾ No. (Te. C. ഗെദൾ) id. കാച്ചിതൾ the larger, വെണ്ചിതൾ the smaller kind. ചി. എടുക്ക, പിടിക്ക, പൊന്തുക white ants to make their way. ഉരുട്ടുകട്ടയായാൽ ചി. പി ടിക്കയില്ല.

ചിതൽതിന്നി a bird, eating termes. No., also ചിതല.

ചിൽകാരം čilkāram & ചീ — S. (Onomat.) A scream.

ചിൽ čil S. 1. (to mind) Mind, intelligence, also ചിത്തു; esp. in comp. ചിഛ്ശക്തി KeiN.— അവി ദ്യാരൂപത്തിലേ ചിഛ്ശായയല്ലോ ജീവൻ KeiN. has only the appearance of mind. — നിൻറെ ചിത്തകതാരിങ്കൽ KR., VCh.— ചിൽഘനനാ യോനെ വാഴ്ത്തി CG. who is solid mind, nothing but mind = ചിന്മാത്രൻ; (നിത്യാഭ്യാസ ത്തിൽ ഏവം ചിന്മാത്രനായിവരും KeiN. mere spirit); so ചിൽപുമാൻ, ചിന്മയൻ, ചിൽസ്വ രൂപൻ AR. of Vishṇu, ചില്ക്കാതൽ RS.

2. S. ചിദ് (ച + ഇദ്) also, event in കിഞ്ചിൽ etc.

ചിത്തം čittam S. (= prec.) 1. Thinking മദ്യ പാനം കൊണ്ടു ചി. മറന്നു Sah., mind, intelligence ചിത്തകാന്പു & ചിത്തതാർ VetC. 2. will, heart എള്ളോളം അവൻ ചി. കിട്ടിയിട്ടില്ല DN. made no impression on him. നായിചിത്തം തു ണി കീറും prov. ചി'ത്തിലർദ്ധമാം Genov. as dear as self.

ചിത്തനാഥൻ Nal. = ജീവനാഥൻ, lord of affections.

ചിത്തവിഭ്രമം derangement.

ചിത്തവിലോഭനം seducing. ചി'മായ ഉക്തികൾ CG.

ചിത്തനാകം čittanāγam = തുത്ഥനാകം.

ചിത്ര čitra S. (foll.) & ചിത്തിര 1. The 14th lunar asterism (Spica virginis; mod, bright star in Bootes); the month ചൈത്രം or മേടം. 2. the Maina bird — മലചിത്ര Eulabes religiosa D. — ചിത്രക്കിളി the Maina parrot.

ചിത്രം čitram S. (ചിൽ drawing attention) 1. Wonderful; often interj. ചിത്രം ചിത്രം what a sight! ചി. എഴുംപടി RC. nobly. 2. variegated. 3. a picture, ചി. വരെക്ക MR., കുറി ക്ക to sketch, രൂപം ചി'മായെഴുതി Bhr., ചാ രുവാം ചി. എഴുതുകയും വേണം Mud. 4. finely & minutely worked; carving. ചി. കുത്തുക, പ ണിയുക V1. — ഏറെ ചി. ഓഠപ്പെടും prov.

Hence: ചിത്രക്കടലാസ്സു (3) a plan, rough sketch സ്ഥലത്തിൻറെ സ്ഥിതിവിവരം ചി.. (jud.)

ചിത്രകൂടം 1.N. pr. the mountain Kāmtā in Bandēlakhaṇḍa KR. 2. a temple or tower as for holy serpents, Nilamāli. etc. ചി. പടുക്ക to build such മെപ്പുചി. PR. ചി. ഉടെക്ക (a sin) PR. 3. a palace, as at Calicut KU.

ചിത്രക്കൂടക്കല്ലു (2) Palg. = നാഗക്കല്ലു. ചിത്രക്കാരൻ a painter, carver (also ചിത്രക രൻ).

ചിത്രക്കെട്ടു fine building. ഭടന്മാർ ഇരിപ്പാനാ യി ചി.കൾ KR. barracks.

ചിത്രഗുപ്തൻ N. pr. Yama's registrar; ചി. വ രെച്ച പത്രം Nal. the book of works.

ചിത്രത്തൂൺ a carved pillar. ചി. ചാരിനില്ക്ക TP.

ചിത്രപടം picture.— പ്പടം.

ചിത്രപ്പണി painting, carved work.— ചി. ക്കാ രൻ an artist.

ചിത്രരൂപം S. a picture ചി'ങ്ങൾ എഴുതിനാൾ Bhg.

ചിത്രലേഖ 1. a picture ഇളകാതു ചി. കൾപോ ലേ Bhg. 2. N. pr. കാമിനി ചി.. CC.

ചിത്രാചാരി V1. a sculptor.

ചിത്രാർപ്പിതം a picture; painted ചി. പോലേ നി ന്നു (നിശ്ചലം) KR. like a statue.

ചിത്രി m.,— ണി f. wonderful, captivating ചി. യായിരുന്നവൻ KR. (Vishṇu).

denV. ചിത്രിക്ക 1. to be wonderful (as പണി V1.) 2. Tdbh. = ഛിദ്രിക്ക.

ചിദംബരം či/?/am/?/aram S. (ചിൽ) Chilambaram with Siva's temple. ഘനം ചി'ത്തെ പ്രാ പിച്ചു Sk.

ചിദ്രൂപം či/?/rūbam S. (ചിൽ) Consisting of mind; ചിദ്രൂപൻ = ചിന്മാത്രൻ AR.

ചിന čina T. M. (= ചന.—C. Te. ജീ —) 1. Branching out, as an ear of corn. ചിനക്കൊ ന്പുള്ള മാൻ KR. ചിനക്കൊന്പൻ (= കല) huntg. — ചിനപാത a branch line. 2. to be with young. ചി. പിടിക്ക (Cal.) of cows, etc. ചി. വീശുക Palg. to miscarry. 3. = ചുന.

ചിനെക്ക 1. to branch out, rice to sprout. ക ഴുങ്ങിൻ പൂക്കുല ചിനെക്കുന്നു. 2. Cal. മാ ങ്ങ ചിനെച്ചു = ചുനെച്ചു q. v.

I. ചിനക്കുക, ക്കി činakkuγa (C. ജിനുഗു, Te. സണുഗു) 1. To mutter, neigh. തൊണ്ട ചിന ക്കി hemmed. ചിനക്കിയിട്ടുപോയി food ejected by the irritation of the wind- pipe. 2. to cry ho! as at certain festivals (in സങ്കേതം). 3. No. പുലയർ, നായർ etc. ചിനെക്ക = ഒച്ച കാട്ടുക uttering a warning cry to avoid pollution (Pulayars crying ഏയാ No., ഹോആ So.; higher castes ഹഹാ, ഹൂഹാ, ഹോഹോ etc.)

II. ചിനക്കുക (T. ചിണുക്കു) To scratch, stir കുപ്പ ചിനക്കിയാൽ ഓട്ടക്കലം prov ചിനക്കു a bit; a scratch.

ചിനങ്ങുക 1. to be scratched B. 2. to be touchy (T. ചിണങ്ങുക to whine, whimper), to repine, = പിതുക്കുക; a child, that cries at the slightest touch is called തൊട്ടാൽ ചിന ങ്ങി. ചിനിങ്ങിക്കരക to whine, whimper. No. (comp. ചിനിക്ക). 3. (= T. ചിണുങ്ങുക to rain slightly, to drizzle). ചിങ്ങഞ്ഞാററിൽ ചിനി ങ്ങിച്ചിനങ്ങി prov. = ൦രംറൻ മഴ, it drizzles only. ചിനിങ്ങിയ മഴ = ചനുചനേ.

ചിനുങ്ങികൾ (2) No. touchy people = തൊട്ടാൽ വാടികൾ.

ചിനം činam T. aM. Wrath (C. Te. കിനി) ചിനമൊടു പൊരുതു, ഏററം ചിനത്തോടു നി ന്നു Bhr.

a M. ചിനിക്ക to be touchy. — ചിനിപ്പു anger, ചിനിപ്പിക്ക to irritate V2. (T. ചിനക്ക, ത്തു).

ചിനന്പു činambụ (see ചിനക്കു & ചിന്ന) A little. — ചിനന്പിച്ചു No. = കുറശ്ശേ.

ചിന്ത činda S. (ചിൽ) 1. Thought, care ചി ന്തയിനി എന്തിനു RS. why wait longer? ചി. യില്ലാത്തവനു ശീതം ഇല്ല prov. കർമ്മത്തിന്ന് ഒരു ചി. ചെയ്യാതേ Mud.; with Acc. ആയുധത്തെ ചി. ചെയ്തു Bhg. രാഘവാധീനമാക്കി രാജ്യ ചിന്ത KR. committed the care of Govt. to R. — ദുഷ്കർമ്മം ചിന്ത ചെയ്യാതേ Bhr. not to think of. 2. concern, sorrow. ചിന്താ പുലന്പിന കംസൻ CG. care-worn. ചി.യും കൈവെട്ടി AR. അന്ത മില്ലതൊരു ചി. യും തേടി Mud, fell into a train of anxious thoughts. മാനസം വെന്തുതുട ങ്ങീതു ചി. യാലേ CG. മുഴുത്ത ചി. യാ Bhr.

ചിന്താകുലം (2) ചി. ഉള്ളത്തിൽ മുഴുത്തു RC.

ചിന്താപരൻ a prey to cares. AR.

ചിന്താമണി a gem, that grants every wish SiPu. "inestimable," N. pr of men, books, Mantras, etc. also ചിന്താരത്നം SiPu.

denV. ചിന്തിക്ക 1. to consider, reflect, ചിന്തിച്ചു കാണ്ക AR. ചിന്തിച്ചാലും only think! മന്ത്രി കളോടും ചിന്തിക്കേണം VyM. consult. എ ന്നധികാരത്താൽ ചി'പ്പാനുള്ളതു MR. let the authorities inquire. 2. to mind എങ്ങളെ കാർവർണ്ണൻ എങ്ങനേ ചിന്തിപ്പൂ ചൊൽ CG. remember. 3. to imagine നിൻ പൈതൽ

തന്നെ ഞാൻ എൻ എൻ പൈതൽ എന്നതു ചി'ന്നു CG. I look upon it as mine. ചിന്തിച്ചു കൂടാ ബ്രഹ്മബലത്തിൻ പ്രഭാവത്തെ KR. estimate.

ചിന്തിതം (S. part.) intention. ചി. എന്തു Mud.

ചി. സാധിക്കും KR. will obtain your wish.

CV. ചിന്തിപ്പിക്ക V1. to make to reflect.

ചിന്ത്യം to be considered എന്തു മനുഷ്യനാൽ ചി.. Bhr 1. what is he to think on? ഉ ത്തമസ്ത്രീകൾക്കു ചി'മായുള്ളൊരു ഭർത്തൃസൌ ഖ്യം SiPu. യോഗിചിന്ത്യൻ AR. he is the best object of a Yōgi's meditation.

ചിനൂ čind/?/ T.M. (Tdbh., സിന്ധു) A poetical measure. ചി. പാടുക to hum a tune of a rustic song, ചിന്തും പാട്ടും കേട്ടു RS. ചിന്തുകൾ പാടു ന്നതും ചന്തമായാടുന്നതും Bhr. പന്തടിച്ചു ചിന്തു ഗീതങ്ങളും DN. ചി. പ്രകാരം അറിക (huntg.); ചിന്തുരാഗം also a song of R. Cath. oarsmen.

ചിനൂക činduγa T. M. Te. (also ചിഞ്ചു) = ചിതറുക 1. To be spilt, scattered. തീ ചിന്തി വന്ന നയനം, ഉടൽ ചിന്തുമാറു, ആവിയുൾ ചെ ന്തീ ചിന്തിന പോലെ, വെണ്കണ ചിന്തും വെ ണ്കിരണം RC. 2. a. v. ഞാറു പറിച്ചു ഉഭയ ത്തിൽ ചിന്തി നഷ്ടം വരുത്തുക MR. to scatter. = ചിന്തിക്ക V1.

ചിന്തൂരം čindūram Tdbh., സിന്ദൂരം Red lead. — ചിന്തൂരിക്ക to prepare it.

ചിന്തേർ Port. sinzel, A burnishing chisel. ചി. ഇടുക to polish. B., to plane V1. ചീന്തേർ q. v.

ചിന്ന činna T. C. Te. M. (ചിറു) 1. Small. ചി ന്നൻ a short man. 2. M. = കടൽമുഞ്ഞ. — ചിന്ന മുക്കുക to boil yarn-nets in a decoction of ചിന്ന leaves or to pour said decoction over them whenever required (to render them durable).

ചിന്നം činnam 1. (Tdbh., ഛി — or ചിന്ന) A piece, bit. ചിന്നം ഓല = ചീന്തോല. 2. (Tdbh., ചിഹ്നം, in T. = കാഹളം) ചിന്നം പാടുക V2. an elephant to roar.

ചിന്നു Ar. ǰinn. Genius, demon. ചി. കരയും പോലെ Mpl.

ചിന്നുക činnuγa = ചിന്തുക — mod. To be scattered. ചിന്നിപ്പിരിഞ്ഞ കാർക്കുഴൽ CG. ചിന്നി ച്ചമഞ്ഞിതു സൈന്യം Bhr. ചിന്നിയും ചിതറി യും പോയിതു KR.

a. v. ചിന്നിക്ക 1. To scatter (ചിള്ളുക). 2. to cleave, split വിറകു ചി.. (= ഛി —).

ചിന്മയൻ čiǹmayaǹ S. (see ചിൽ) The All- spirit AR. so ചിന്മാത്രൻ.

ചിന്മാനം čiǹmānam M. (ചിൽ) Pattering rain, ചിമ്മാനത്തിനൊത്ത ഉണ്ടമഴ (see ചീമാനി).

ചിപിടം čibiḍam S. Flattened rice, അവിൽ.

ചിപ്പം čippam 1. Tdbh., ശില്പം Nice appearance, elegant ചിപ്പം പെരുകുന്ന പൂവല്ലിവൃന്ദ ങ്ങൾ RS. 2. T. M. (C. Tu. Te. ചെക്കു) a bundle, bale, chiefly of tobacco.

ചിപ്പി čippi T. M. Te. (C. ചിന്പു, ചിപ്പു potsherd; സിപ്പു shell, √ ചിൽ). Oyster-shell, Port. chipo. മുത്തിനല്ലാതേ ച്പ്പിക്കുണ്ടോ വില prov. — മുത്തുച്ചിപ്പി mother of pearl; perfume of a dried shell-fish (നഖം). — ചിപ്പിലി V1. oyster-shells for lime.

ചിപ്പു čippu (loc.) What is smooth, flat. ചിപ്പും ശിവൻ എന്നും ചൊല്ലീടുന്നു Anj. — ചിപ്പോടു flat tile. — ചിപ്പുളി (So. ചീകുളി) a chisel, plane; see ചീവുക.

ചിമ čima aM. (Tu. സിമ) = ഇമ Eyelash. ചി മ മിഴിക്ക V1. to twinkle, to wink with the eyes; also ചിമിഴിക്ക V1.

ചിമിട്ടുക (T. C. Te. aM. to wink) 1. to threaten V1. 2. So. to be expeditious.

ചിമിട്ടു 1. So. frightening; dexterity. 2. No. young, little. — ചിമിട്ടൻ a child.

ചിമിലി čimili T.M. A certain വണ്ടു (T. = ചിൾ വീടു, ചിൽവണ്ടു a cricket; see I. ചില 3.)

ചിമിഴ് čimiḻ T. So. Palg. A small box.

ചിമുക്കു čimukkụ (No.) Strength, vigour (= ചിമിട്ടു). —

ചിമുക്കുക, ക്കി 1. to beat with the fist, to move, to speak. B. 2. to fear V1. — ചിമുക്കം dread V1.

ചിന്പരാഗം Onap. A tune? (T. ചിന്പ to sound?)

ചിന്പാകം čimbāγam A tree? ചെന്പകം ചി ന്പാകവും Nal.

ചിന്പു čimbụ T. C. M. A splinter, bamboo chip V1.

ചിന്പുക čimbuγa (ചിമ) To twinkle with the eyes. കണ്ണുകൾ തങ്ങളെ ചി'ന്നിതു ചിലർ Bhr. — to close the eyes V1. നേത്രങ്ങൾ ചിന്പി തരസാ മിഴിച്ചാൾ CC. (al. ചിമ്മിത്തരസാ).

ചിന്പുകണ്ണൻ V1. winking with the eyes.

CV. ചിന്പിക്ക. V1. to cause it.

ചിമ്മുക mod. M. id. കണ്ണുചിമ്മി ഇരുട്ടാക്കി prov.

ചിമ്മാനം see ചിന്മാനം.

ചിയ്യാൻ čiyyāǹ (T. ചിവിയാൻ, fr. s. ശിവി ക) One of a class of palankin bearers.

ചിര ira (Te. ചിരു to be torn, C. കെരടു to scratch, T. ചിരായി splinter) 1. Shaving, prh. Tdbh., ക്ഷുരം. 2. = ചിരവ a grater, scraper for cocoanuts, vu. ചിരനാവു, ചിരവനാക്കു, ചിരാ പ്പൂ No., ചിരവപ്പൽ So.fixed in the ചിരവത്തടി. ചിരകുക see ചു— ചിരക്കത്തി a razor.

ചിരയൻ V1. a shaved person.

ചിരാപ്പൂ & ചിരവപ്പൂ = പാലന്പൂ. ചിരെക്ക T. M. (Te. C. Tu. ചെക്കു to plane) v. a. I. to shave തലമുടിചി. = വടിക്ക. 2. V1. to scrape.

VN. ചിരെപ്പു shaving; scraping.

ചിരപ്പകുററി a gourd of കാട്ടുചുര.

CV. ബ്രാഹ്മണൻറെ തലയും ചിരപ്പിച്ചു VyM.

I. ചിരം čiram T. aM. Tdbh., ശിരസ്സു Head പത്തു ചിരങ്ങൾ, ഉരത്തിനാൻ ചിരത്തിനാലും RC.

II. ചിരം S. Long time, ചിരകാലം. — adv. ചിരായ, ചിരാൽ, ചിരേണ. ചിരക്രിയൻ.ചിരരന് ചിരകാരൻ a slow person.

ചിരഞ്ജീവി 1. long lived; (used in addressing equals). 2. a crow PT.

ചിരന്തനം old ചിരരോഗം a chronic disease.

ചിരാതീതം V1. past long ago.

ചിരായുഷ്യൻ SiPu. long lived.

ചിരകുക, കി čraγuγa (& ചു —) v. a. To grate, see ചിര.

ചിരക്കുക, ക്കി (loc.) to comb. = ചിക്കുക.

ചിരങ്ങു čira..ụ T. M. C. (Tu. കിരുന്പു), Itch, scab; വരട്ട് ചി. dry itch. V2., No.

ചിരട്ട čiraṭṭa P. M. (& ച V1., C. കരട) Cocoanut-shell, chiefly the lower half ആണ്മുറി, മൂക്കിന്മുറി; used for firing ചിരട്ടത്തീയിട്ടു a med. (ചി'ത്തീക്കൊത്ത ചൂടു intense heat; — കാണി ക്ക met. to energize). ചിരട്ടക്കരി B.; for begging അവൻ ൨ കൈയിലും നാലു ചി. പിടിച്ചു പോകും (curse); for drinking ചിരട്ടക്കള്ളെണ്ണി ക്കയറും TP. — മുട്ടിൻ ചിരട്ട the knee-pan. V2. ചിരട്ടി No. the upper half of a cocoanut-shell (പെണ്മുറി, കണ്ണൻചിരട്ട). അവൻറെ ഉ പ്പുചിരട്ടി ആദിയായുള്ള വസ്തുക്കൾ all his property.

ചിരണ്ടുക = പരണ്ടുക see ചുരണ്ടുക.

ചിരത്തുക, ചിരന്നൽ see ചു—

ചിരമം = ശ്രമം, Tdbh. ചി. കുറഞ്ഞു RC.

ചിരന്പൻ čirambaǹ N. pr. A Bhūta, the God of barbers (ചിര).

ചിരവ čirava, A scraper; see ചിര 2.

ചിരാൽ, ചിരായ, ചിരേണ S. see ചിരം.

ചിരി čiri T. M. (C. ചിരിചു to titter, To. കെരു) 1.Laughter, നല്ല കളി ചിരിവേണം TP. mirth. — പുഞ്ചിരി a smile. — എനിക്കതോർത്തോളം ചി രിയാകുന്നു Bhr. seems more & more ridiculous. 2. = ശ്രീ a blessing, gift മുന്നിച്ചിരി പിന്നെച്ചി രി തന്നു, ചി. ചാടികൊടുക്ക TP. as kings.

ചിരിക്ക v. n. to laugh. മുററും ഇതിന്നു ചിരിക്കേ വേണ്ടു CG. that can only make one smile.

ചിരിച്ചോളം ദുഃഖം prov. കുലുങ്ങി, പൊട്ടി, വീണുവാണു ചി. to burst with laughter. No.

CV. ചിരിപ്പിക്ക to make to laugh, to entertain, ഹാസ്യങ്ങൾ ചൊല്ലി ചി. Bhg.

ചിരിയൻ ഓല the marriage settlement of Māppilias (കായ്പണം).

ചിരുത čiruδa 1. A form of blessing, Tdbh., ശ്രീതേ (health to thee!) or ശ്രീദേവി; the customary call on servants to remove the Samorin's dinner ചിരുതവിളി (KU. answered by ഹേ). 2. N. pr. of women ചിരുതയി TR. & ചി രുത.

ചിരികണ്ടൻ, ചിറിയണ്ടൻ = ശ്രീകണ്ഠൻ Siva; N. pr. of men.

ചിരിയണ്ടപുരം N. pr. of a place TR.

ചിരെക്ക see ചിര, to shave.

ചിറ čir̀a T. M. (Te. ചെ —, C.Tu. കെ — ശെ —) fr. ചെറുക & ചെറുക്ക q. v. 1. Enclosure, dam.

മൺചിറ ചിറയല്ല prov. ചിറകോരുക V1., also മാടുക, മറിക്ക, തടുക്ക No. to dam a river; ചി. കെട്ടുക opp. ചി. വെട്ടിപൊളിക്ക MR., ചിറമു റിച്ചു വെള്ളം കൊണ്ടുപോക. — esp. വഞ്ചിറ ബന്ധം Anj. the Sētu of Rāmēsvaram. കെട്ടി നാൻ ചിറ ൫ വാസരംകൊണ്ടു Bhr., സമുദ്രം തന്നിൽ ചി. കെട്ടിലങ്കയിൽ ചെന്നു VilvP., ലങ്ക യിൽ കടപ്പാൻ ചി. കെട്ടും Coratti P., ചിറ പ ത്തുയോജന വഴി KR. 2. limit ആ കാര്യത്തി ന്നു ചിറ'കല്പിച്ചു put a stop to. — T. & Mpl. a prison ആളെ ചിറപിടിച്ചു വിലങ്ങാക്കി Ti. made prisoners of war. 3. a tank, reservoir. ചി. കഴിക്ക to dig a tank, ചി. മുറിക്ക, വിടുക MR. to empty it. ചിറയിൽ കുളിച്ചു TP. — (Palg.) also a low lying ricefield to store water for the use of the upper ones = ചിറക്കണ്ടം, — പ്പാടം. ചിറക്കൽ N. pr. the present residence of Cōlattiri Rāja ചി. രവിവർമ്മരാജാവു TR.

ചിറപ്പാടു the state of a ricefield much under water.

ചിറകു čir̀aγụ T. M. (= ഇറകു) 1. A wing ചി. പരത്തുക, വീശുക MC. ചി. കുടഞ്ഞുതട്ടിക്കൂകി (a cock). — മല ചിറകററു വീണതുപോലെ AR. allusion to the myth of mountains having wings, till Indra cut them off. 2. the fin of a fish. ശ്രാവിൻ ചിറകു shark-fins. — the feather of an arrow; a piece of wood at the end of a canoe, etc.

ചിറകൻ = മയിൽ, കൊക്കു‍ (huntg.)

ചിറകിന്നടി the root of a wing.

ചിറക്ക, ന്നു čir̀akka T. aM. To be glorious (ശ്രീ ?). ചിറപ്പു കഴിക്ക So. a feast of Gaṇēša or Durga.

ചിറാകു čir̀āγụ (ചുറാ) A shark, Squelus; also ശ്രാവു, തുറാവു; kinds: കണ്ണഞ്ചി — see കണ്ണു, കുമ്മൻ —, കുറും —; കൊന്പൻ ചിറാകു V1. കൊ. ശ്രാവു Mate. Zygena. പാൽച്ചി. a small kind, മ ണലൻ —, മീൻ —, മൂക്കൻ —, വെള്ളിച്ചിറാകു. In RC. ചിറാവു.

ചിറാലിക്ക čir̀ālikka So. (Te. ചിലിർ, C. കി — To neigh. V2.

ചിറി čir̀i (see ചിറ, ചിരി) The lip. താഴേ ചി., മീത്തലേചി. — ചിറി ഉലരും KU. (in court). — ചി. പിളരുക, വിള്ളുക, വിണ്ടുകീറുക lips to chap.

ചിറിയണ്ടൻ Tdbh. (ശ്രീകണ്ഠൻ) N. pr.

ചിറുത (Tdbh. ശ്രീതേ, ശ്രീദേവി) & ചിറുതൈ N. pr. fem.

ചിറു čir̀u T. Te. C. (C. കിറു, ചിക്ക; Tu. കിനി) = ചെറു Small, in the form ചിററു = ചെററു (comp.). മറെറാരു സാക്ഷി എനിക്കു ചിററില്ല DN.

I. ചിററു: ചിററടിപ്പുലിത്തോൽ KR. A leopard with small spots.

ചിററപ്പൻ, — മ്മ = ഇളയച്ചൻ, — മ്മ father's younger brother, mother's younger sister; (loc. No. = അളിയൻ). ചത്തുപോയ ചിററ പ്പൻ prov.

ചിററമൃതു Menispermum glabrum. a med.

ചിററാക്കൊഞ്ചൻ No. vu. = കിത്തിക്കൊഞ്ചൻ. ചിററാട CG. child's dress, esp. yellow ചി. യും ചെറു ചിലന്പും ഒർ ഓണവില്ലും CC.

ചിററാറു a brook.

ചിററാണി a wooden peg.

ചിററാൾ a boy labourer. — ചിററായ്മ service തനിക്കു ചി. ചെയ്വാൻ, തൻറെ ചി'ക്കു നി ല്പാൻ V1. — വലിയ ചിററായ്മക്കാരൻ a slavish observer of religious usages.

ചിററിൻപം sensuality (opp. പേരിൻപം).

ചിററൂർ N. pr. a town in Cochin.

ചിറേറനി a rice said to come from China (grows from Aug. to Dec.).

ചിറേറാടു a reed, which supplies the weaver with his ഓടു ചിറേറാത്തു കുറിക്കൾ N. pr. a caste (11 in Taḷiparambu) that worships the മുപ്പത്തൈവർ, & has the charge of ചുരിക കൊടുക്ക in palaces & പേർ പകർച്ച. ചിറെറൗഷധം V1. a trifling remedy.

II. ചിററു = ചുററു 1. The metal ring at either extremity of a pestle, etc. 2. an ornament for the upper part of the ear. കാതിലിടുന്ന പൊൻ ചി. വെള്ളി ചി. കൾ ഇട്ടു MR. ചി. ചുറെക്ക q. v. ചിററുകാതു the hole in which it is worn.

I. ചില čila 1. a M. T. Tdbh., ശില Stone. 2. T. a bow ചിലയും ചരവും RC. ചിലയേന്തി etc. 3. ചില T. sound = ചിലപ്പു.

II. ചില T. M. (C. കെല) Some, several. ചില തു; — ലവ & ചില n. pl., ചിലർ (ചിലർകൾ Sk.)

— ചിലപ്പോൾ (often ചിലപ്പം TR.), — ക്കാൽ V1., — സമയം, — നേരം sometimes. It is repeatedly joined with അനേകം & ഒക്കയും (as ഒന്നു with അല്പം): അനേകം ചില സങ്കടങ്ങൾ, ചില കുടികൾ ഒക്കയും etc. TR. ചിലർ എല്ലാം Brhmd. ചിലവിടത്തും, ചിലേടത്തും somewhere.

ചിലന്നി čilanni T. M. C. 1. A spider (No. ചെലിന്നി & ചിലന്തി) = മണ്ണാൻ V1. — ചാട്ടച്ചി. hunting spider MC. പുലിമുഖച്ചിലന്തി another kind. 2. a kind of ulcer or bubo. പുണ്ണും ചി ലന്തിയും ശമനം Tantr.

ചിലപ്പു čilappu T.M. (C. Te. ഗില, T. ചില, C. സെല sound) Ringing sound, as of an injured vessel.

ചിലന്പു T. M. foot-trinket filled with pebbles for tinkling, worn by dancers കാൽ ചി.; also ചിലന്പിട്ടലക്ക TP. — ഓമൽ ചിലന്പി നെ തോൾവളയാക്കി CG. misappropriated. — കാലിൽ കലർന്ന ചിലന്പൊലി പൊ ങ്ങവേ CG. — ചിലന്പാണ്ടികൾ a caste of Tami/?/ immigrants.

ചിലന്പം T. So. practice of harp; fencing.

ചിലന്പി musician, fencer V1.

ചിലന്പുക to tinkle, to be out of tune.

ചിലവു čilavụ, better ചെലവു Expense.

ചിലാന്തി čilāndi, & ചീ — Beam across a house to support the ceiling V1. 2., So.

ചിലിന്പി H. t/?/ilam, The part of the Hukkah in which the fire is put.

ചിലുകു čiluγu Te. S. So. (C. = ചിക്കു) Trouble. ചിലുകൻ quarrelsome B.

ചിലുക്കു čilukku T. So. A spike. — V1. an iron barb, a javelin (aC.)

ചിലെ čile So. A contracted form found joined to Infinitives, as നില്ക്കച്ചിലെ, ഇരിക്കച്ചിലെ "in his presence" (√?).

ചിലെക്ക čilekka T. M. (C. സെ —, C. Te. ഗി —) To rattle, tinkle, chatter, chirp. ഏതു പക്ഷി യും ചിലെച്ചാൽ അർത്ഥം അറിയാം Arb.; to bark. ചിലെക്കേണ്ടാ (abuse) = മിണ്ടേണ്ടാ. — No. to have a cracked sound (ചിലെക്കുന്ന പാത്രം); to crash as falling fruits; to read with a sound. ചിലുചിലേ with tinkling sound. (fr. I. ചില 3.)

VN. ചിലെപ്പു & ചിലപ്പു (see above).

CV. ചിലപ്പിക്ക V1.

ചിൽ see ചിത്തു S. & ചില്ലു M.

ചില്ല see ചില്ലി 2.

ചില്ലൻ čillaǹ S. Blear-eyed (= ചീ).

ചില്ലം S. a kite, മലങ്കുരികിൽ.

ചിൽ, ചില്ലു či11ụ T. M. (Te. trifle, see ചില, Beng. ഛിഡ) A small round piece, as play piece, draughts V1., small shot, a piece of glass as for spectacles, also glass pane; a flat stone for engraving. ഇറച്ചില്ലു etc. ചില്ലുതെറിക്ക to drizzle. ചില്ക്കണക്കു fractions. ചി. വേണം Pay. must know fractions.

ചില്ലറ 5. small trifling matter ഇനിയും ചി. ഉള്ളതു എഴുതി അയക്കാം TR. less important. ചി. ക്കടം a trifiing debt. ചി.ക്കച്ചവടം retail trade. ചി. കളവു MR. petty theft, larceny. അസാരം പണം ചി. ക്കുററിയിൽ കിടപ്പുണ്ടു TR. under the head of sundries. ൩ വരാഹ നും ചി. നികിതി jud. ചി. വക MR. taxes on oilpress & other implements. ചി. വരി petty payments to inferior village servants W. ചില്ലാങ്കൂരി So. a fish.

ചില്വാനം, ചില്ലാനം T. M. 1. odd, remaining fraction. ഏഴിൽ ചി. പണത്തിന്നു വിററു for somewhat above 7 fanams. ൧൦൦൦ത്തിൽ ചി. പണം (opp. — ത്തിലകം) ചി. ചില സൈന്യവുമായി CrArj. with some troops. — (arithm.) fraction = ചില്ക്കുണക്കു, so ചി ല്ലാനങ്ങൾക്കും പരികർമ്മങ്ങൾ എട്ടും ഉണ്ടു CS. — ചി. കുട്ടികളേ വന്നിട്ടുള്ളു No. not all, some only. 2. (= ചില്ലറ) small articles of daily use as bought in the bazar. ആ ളുകൾക്ക് അരിയും ചില്വാനങ്ങളും കൊടുക്ക provisions. പട്ടാളത്തിൽ അരി ചില്ലാനം എത്തേണ്ടതിന്നു, സിപ്പായ്കൾക്കു അരി ചി ല്വാനം വില്പിക്ക TR. supplies.

ചില്ലി čilli T.M.C.Te. 1. Trifling, esp. a little hole ചില്ലിക്കുത്തു (— ക്കൂ —). 2. a small branch; also ചില്ല V1. — വൃക്ഷത്തിൻറെ ചില്ലകൾ തി ന്നും MC. will browse on bushes. 3. the two eyebrows കുനിച്ചില്ലി RC. ചില്ലിക്കൊടിയിണ

ത്തെല്ലു Bhr.(= പുരികക്കൊടി). ചില്ലിവല്ലിക്കൊ ടിയും ഇരിവർക്കും കൂടി Bhr. അവൾ ചില്ലികൾ കാമൻറെ വില്ലെ വെല്ലുവാൻ വല്ലും Nal. ചില്ലി വിലാസം play of eyebrows. ഉല്ലസിച്ചീടുന്ന ചി. കളെ കൊണ്ടു താളമായൊത്തി CG. (also S. ചി ല്ലിലത). ചി. കൊണ്ടിളക്കി നോക്കിനാൻ Sk. greeted. 4. a diving bird, also called ചില്ലിരി പ്പുകൾ (S. പ്ലവ). C/?/shṇa's brows are compared to കാളിന്ദി തന്നൂടെ നീന്തുന്ന ചില്ലികൾ CG. ചില്ലിക്ക (2) No. — ചി'ച്ചിരിക്ക f.i. മരം, കുരൾ to grow up too slender; also കാലും കൈ യും ചി'ച്ചുപോയി.

ചിവിങ്ങി čiviṇṇi T.C. Te.(സിവംഗി) A hunting leopard.

ചിവുകം čivuγam S. The chin.

ചിഹ്നം činham. S. Sign, mark — ദിവ്യചി'ങ്ങൾ എല്ലാം ഇക്കാണാകിയ രൂപം sidD. പാദചി. പിടിച്ചു ചെന്നു Bhg. footsteps.

ചിഹ്നിതം marked, രാമലക്ഷ്മണനാമചിഹ്നിത ശരങ്ങൾ KR. (part.)

ചിളിക്ക čiḷikka (C. Te. Tu. കിലി) 1. To laugh loud (ചിലെക്ക). നിർല്ലജ്ജരായി ചിളിച്ചു Bhg 6.

2. the rind of a fruit to open from ripeness V1.

പഴം ചിളിച്ചിരിക്ക, ചിളിപ്പു V1.

ചിളിയുക (loc.) an ulcer to open, പുണ്ണു ചിളി ഞ്ഞു No.

ചിൾവീടു čiḷwīḍu T. M. (ചിൾ a sound as of bubbling water) & ചീവീടു S. ചില്ലൻ A cricket V1. (No. കീരീങ്കീരി). see ചിമിലി

ചിള്ളിക്ക No. vu., see ചില്ലിക്ക.

ചിള്ളുക čiḷḷuγa (= ചിക്കുക 2) To scratch as fowls, & ചെള്ളുക; കോഴി ചിള്ളുന്പോലെ ത ൻറെ മുന്പിൽ മാത്രം prov. also കാക്ക etc. കൊ ക്കുകൊണ്ടു ചി.. No.

I. ചീ čī Tdbh., ശ്രീ in N. pr. ചീയ്യാഴി, ചീരങ്കം etc.

II. ചീ 1. interj. 5. Fie! (also ശി). 2. (T. Te. ചീഴ്, C. കീം) putrid matter, secretion of eyelids.

ചീക്കണ്ണു & ചീങ്കണ്ണു soreness of the eyes (ചി ല്ലൻ). ചീക്കണ്ണൻ & ചീങ്കു. blear-eyed = കണ്ണു ചീഞ്ഞവൻ f. i. ചീങ്കണ്ണനു കോങ്കണ്ണി prov.

ചീങ്കണ്ണി, ചീയണ്ണി (V1. ചീകണ്ണി) an alligator; crocodile MC. — ചീങ്കണ്ണിപ്പാറ B. red rock.

ചീങ്കൽ soft stone.

ചീന്പാൽ the first milk of a cow V1.

I. ചീക čīγa, ചീഞ്ഞു M. Te. (T. തീയു C. കിവചു) 1. To yield to pressure, to be overripe, to be overboiled as rice; to bend as iron (ചീയുന്നതു malleable); a corner to be rubbed down, blunted. 2. to rot, to be spoiled മീൻ, ക ഞ്ഞി, ചീഞ്ഞ ചോററിന്നു prov. ചീഞ്ഞ ശവം MC. ചീഞ്ഞ പുണ്ണു a med. (in the eye). ചീഞ്ഞ നാററം (see foll.)

VN. I. ചീക്കു bad, rotten — ചീക്കുനാററം bad, oily smell V1. — ചീക്ക B. itch.

II. ചീച്ചൽ rottenness, caries; & ചീയൽ V1.

കണ്ണിൻറെ ചീച്ചൽ = പീള rheum.

a. v. ചീക്ക, ച്ചു (C. ഗിവുചു) 1. to squeeze ക ല്ലിന്മേൽ വെച്ചു കുത്തിചീച്ചാലും ചാകയില്ല prov. — to make cowdung cakes V1. 2. (So. ചീയിക്ക) to steep, spoil. ചീച്ചുകളക to render useless, to dishonour.

II. ചീക, കി So. (= ചിക്കുക 2, T. ചീവു) 1. To comb. ചീകി മിനുക്കി, തലമുടി ഭംഗിയായി ചീ കി കെട്ടി Tray. 2. to scratch, scrape, smooth, polish.

ചീകു So. a fish.

ചീകുളി So. (T. ചീവുളി, Tu. കിസുളി) a burnishing chisel, No. ചിപ്പുളി (comp. ചിപ്പു).

ചീക്കക്കായി čīkakāy & ചീയക്കായി T. M. (C.Te. ശീ —, Tu. സീ —,) Mimosa abstergens; പുളിഞ്ചീക്ക one V1. the fruit serves for cleansing the hair after bathing (B. ചീനി ക്കായി), see ചീങ്ങ.

ചീക്കത്തി čīkatti (II. ചീക) & ചീയങ്കത്തി, ചീയാങ്ക. Scraping iron of weavers.

ചീച്ചൽ see ചീക I.

ചീങ്ങ see ഈങ്ങ (ചീങ്ങപ്പഴവും a med.)

ചീട čīḍa A round cake or omelet V1.

ചീടു see ചീവിടു.

ചീട്ടു čīṭṇ 5.(also ശീ —, തീ — fr. ചീണ്ടുക) l.A note, bill, bond, chiefly of Brabm. writs, പട്ട തിരി എഴുതിക്കൊടുത്ത കൈച്ചീട്ടാവതു TR. deolaration (see കൈച്ചി). മുളകു പൈമാശിന്നെ ടുക്കുന്നേടത്തു കുടിയാന്മാർക്കു ചി. കൊടുക്ക TR.

ചീട്ടും മുറിയും prov. ചീട്ടോല a deed pledging title-deeds for any loan (loo. = ഇടനീതി) 2. a lot = നറുക്കു. 3. ചീട്ടു = foll. (H.).

ചീട്ടി T. C. Te. 1. chintz (H. čhīṭ, čhīnṭ). 2. E. sheet. ചീട്ടിത്തുണി B. sheeting cloth. 3. M. (ചീണ്ടുക) secret understanding. തമ്മിൽ ഒ രു ചീ. ഇല്ല. no unity of purpose.

ചീണ്ടുക čīṇḍuγa 1. T. To give a secret sign. 2. (T. ചിമിണ്ടു, C. ശീടു to rub, shuffle) children to nettle, prick, pull one another തമ്മിൽ (VN.) ചീണ്ടൽ വളരേ ഉണ്ടു vu.

ചീതു čīδụ, 1. often = ചെയ്തു, as അവരെ വിട ക്കുവാക്കും ചീതുപോയി KU. 2. = ൦രംതു, as ആ ൾ്ക്ക് ൻ ചീതു ഉറുപ്യ, ആണ്ട് ഒന്നുക്ക് ആറായിരം ചീതു ഉറുപ്പ്യ TR. (fr വീതം) so much to each. മാമകത്തിന്നു പന്തീരായും ചീതു പണം KU.

ചീത്ത čītta T.M. Lowness, badness. ചീ. പ റക to abuse. അവൻ, അവൾ ചീ. is bad, vile. — ചീത്തതരം villany.

ചീത്തം čīttam Tdbh., ശ്രീത്വം Strength, ability അവൻ ചീ. കെട്ടവൻ B.

ചീത്തൽ čīttal (T. ചീക്കു sweepings, see ചീ പ്പു Comb of pepper berries (കോച്ചിലോടുള്ള മുളകു).

ചീന No. A large _river_-boat = വള്ളം see ചീനു.

ചീനം čīnam (S. മഹാചീനം) China, in names of articles as ചീനക്കടലാസ്സ്, ചീനക്കുട. — പ്പ ട്ടു, — പ്പരണി, — പ്പണി, — ശർക്കര. ചീനത്തെ മു ണ്ടുകൾ Onap.

ചീനക്കാരൻ a Chinese.

ചീനക്കാരം V1. alum (— ച്ചാരം soap V1).

ചീനച്ചട്ടി 1. a metal composition. 2. cast- iron B. Palg.

ചീനക്കുഴൽ 1. a telescope. ചീ. വെച്ചു നോക്കി TP. 2. a flute. V1.

ചീനച്ചരക്കു China wares.

ചീനപ്പാവു China root B.

ചീനപ്പൊടി med. any very fine powder (= ശീലപ്പൊടി).

ചീനമുളകു Cubebs, വാൽമുളകു.

ചീനവെടി blue lights. B.

ചീനവേലി rails, stockade.

ചീനർനെയി? ഇവ ചീ'യ്യിൽ ചാരിച്ചു തേക്ക MM.

ചീനി čīni (prob. Chinese?) 1. (T. sugar, but also C. ശീ = തീ sweet) ചീനിക്കിഴങ്ങു = ചീന ക്കി., മരക്കിഴങ്ങു Convolvulus batatas. പെരു ഞ്ചീനി B. the name of a tree or plant. — ചീനി ക്കായ് B. = ചീക്കക്കായ് q. v. 2. a flute ചീന ക്കുഴൽ, ചീങ്കുഴൽ (also A. šīn). ചീനിക്കാരൻ a musician. 3. an anchor, grapnel ചീ. ഇടുക, താഴ്ത്തുക,, opp. എടുക്ക V1. — ചീനിക്കയറു a cable. — ചീനിക്കാണം V2. anchorage.

ചീനു čīnụ (fr. ചീനി 3.?) A larger boat. ൨തോ ണി എങ്കിലും വലുതായ ഒരു ചീനെങ്കിലും MR.

ചീന്തുക čīnduγa T. M. Te. (C. സീദു) 1. To blow the nose (also ചീററു). 2. to tear, as paper, leaves (ഓല വായിച്ചു മനസ്സിലാക്കി ചീ ന്തിക്കളയേണം TR.), ഇല strip a plantain leaf. ആന പന ചീന്തുന്ന പോലെ കാൽ പിടിച്ചു ചീ ന്തിനാൻ Bhr. 2. v. n. ചീന്തിപ്പോക, met. കാ ന്തമാർ ഉള്ളിലേ ചീന്തുംനേരം CG. hearts rent with grief. — or: to emit sparks (= ചിന്തുക) ചീ ന്തുന്ന ചൂടു CG. ചീന്തുന്ന കനൽ പോലെ കണ്ണു കൾ ചുവന്നു KR. 3. to comb the hair with the fingers കാർക്കൂന്തൽ തന്നെയും ചീന്തിച്ചീന്തി, വാ ർകൂന്തൽ ചീന്തുന്നോളല്ലചെമ്മേ CG. neglects her hair. കചഭാരം നഖങ്ങളാൽ ചീന്തിച്ചിക്കി Bhg. CV. ചീന്തിക്ക as ആനയെക്കൊണ്ടു ചീന്തിച്ചെ റിയിച്ചാൻ Mud. had him torn to pieces by an elephant. നാലാക്കി ചീ'ച്ചുകൊന്നു Genov. to quarter.

VN. ചീന്തു a shred, strip, streak ഓലച്ചീന്തിലും പായിലും ഇരുന്നു MR. ഒരു ചീ. വെററില തന്നില്ല TP. ചീന്തേരിടുക to plane V2. So. (see ചി —.)

ചീപ്പു čīpụ T. M. (see ചീക II, ചീർപ്പു) 1. A comb ചീ. കൊണ്ട ഈരിക്ക V2., ചീപ്പിടുക (in V1. also ചീപ്പുക) to comb. 2. a cluster or comb of a plantain bunch; മുൻ ചീ. the best, കടച്ചീ. (പടലം, പള്ള). 3. a bolt pushed from below (= തഴുതു) വാതിലടെച്ച് ആപ്പും ചീപ്പും ഇട്ടു TP. ആപ്പും ചീപ്പും കൊക്കയും കൊളുത്തും ഇടുക vu.

ചീപ്പാണി (3) No. a linch-pin.

ചീപ്പോടു = ചിപ്പോടു.

ചീമൻ čīmaǹ (Tdbh., ജീവൻ) TP.

ചീമത്തു vu. bodily strength (ശ്രീമത്തു ?)

ചീമാനി čīmāni (ചിൽ; C. സീർ spray) Storm of wind & rain (see ചിന്മാനം).

ചീന്പ čīmba (ചീ); ചീന്പക്കണ്ണൻ B.Sore-eyed. ചീന്പൻ N. pr. m. of Muokuwas.

ചീന്പുക čīmbuγa l. = ചിന്പുക f.i. കണ്ണു ര ണ്ടു ചീന്പിയും MR. — VN. ചീന്പൽ B. The twinkling of the eyes. 2. (ചീ) the eye to be sore. — ചീന്പ്രക്കണ്ണു a small eye.

ചീയക്കായി & ചീയങ്ങ see ചീക്കക്കാ യി, ചീനിക്കായി.

ചീയാൻ see ശിവ്യാൻ.

ചീയാഴി N. pr. Sheally. Sk.

ചീയുക see ചീക I.

ചീയ്യൈ N. pr. fern. (ശ്രീദേവി).

ചീര čīra (T. C. Tu. കീ —, Te. കൂ —) Greens, eatable leaves, esp. Chenopodium album. ചീര മുരട്ടു കാരമുളെക്കയില്ല prov. ഒരു ചീര വഴുതി നയും വെച്ചുണ്ടാക്കാത്ത MR. who never planted even a potherb. Kinds: കുമ്മട്ടിച്ചീര a kind, കൈപ്പ — cresses (or Mollugo spergula Rh.), ചാണക — Amaranthus polystachyus, ചുവന്ന — an Amaranth, also ചെഞ്ചീര V2. (ചെഞ്ചീ രത്തണ്ടിന്മേലേത്തൊലി a med.), ചെറു — GP. Amer. campestris, നില — Oldenlandiadepressa, നീർ — Pistia stratiotes, പരിപ്പു ചീ. Chenopodium album, വാസ്തു —, പെരുഞ്ചീ — (ഇലനേ ർത്ത പെരുഞ്ചീ. GP.), മണൽ — purslainV2., മര ച്ചീര —, മുള്ളൻ — Amer. spinosus, വെളുത്ത or വെള്ള — Amar. polygamus.

ചീരക്കുഴി a garden bed, irrigated അർണ്ണവം രാ ഘവൻ ചീ. ഭവാൻ KR. — so ചീരത്തടം.

ചീരം čīram S. (= ചീർ) A strip, rag.

ചീവസ്ത്രം Devotee's cloth of rags or മരവിരി.

ചീരകം čīraγam T. M. Cumin, Cuminuin, S. ജി—, (ചീർ).

Kinds: കരിഞ്ചീ black Cumin, Nigella sativa GP., കാട്ടു — Vernonia anthelmintica, നല്ല — white Cumin V1., പെരിഞ്ചി — sweet fennel, Anethum foeniculum, വലിയ ചീ. etc.

ചീരകച്ചന്പാവു a superior rice; also ചീരച്ച ന്പാൻ M. (vu. ചീരോച്ച — No., ചീരോത്തരി its rice).

ചീരങ്കപട്ടണം Tdbh., ശ്രീരംഗപട്ടണം Ti., TR.

ചീരാപ്പു čīrāppụ So. Palg. Mucus of the nose; a catarrh ചീരാപ്പുണ്ടായി vu. I had a cold.

ചീരി čīri S. (ചിൾവീടു) A cricket.

ചീർ čīr 1. (C. Te. ചീരു scratch = കീറു, C. Te. ജീർ, ശീർ line) A line. ഒരു ചീർ പാടുക Palg. to chant a line. — ചീർവാലൻ a striped royal tiger. 2. T. Tdbh., ശ്രീ good condition, stoutness, increase. ചീരൊത്തമുലകൾ Bhr., ചീർമി കും RC. well favored. ചീർ അഴിഞ്ഞു പോയി Palg. he looks disfigured.

ചീർക്ക, ർത്തു 1.To swell, bloat, to become stout. കൊങ്കകൾ ചീർത്തു CG.; ചീർത്ത വേദന Bhr.; ഉഗ്രവാതം മേലെല്ലാം ചീർത്തിരിക്കും a med.; ചീർത്തൊരു നിദ്രയെ പൂണ്ടാർ CG.; ചീർത്തതപം Bhg. 2. = ചീറുക f.i. ഉന്പർ ആർത്തനർ അ രക്കർ ചീർത്തനർ RC. ചീർപ്പൻ stout in ചീർപ്പൻകിഴങ്ങ് No. = തടിച്ച പൊടിക്കിഴങ്ങ്. CV. ചീർപ്പിക്ക to increase.

VN. ചീർമ്മ a M. (T. splendour, gracefulness; decorum) ചീർമ്മ ഉള്ളവൻ, ചീ. ചേർ കര ങ്ങൾ RC. (see ചീർ 2.)

ചീർപ്പു čīrpụ No. = ചീപ്പു 1. A comb. 2. a bolt, bar. വാതിലിൻറെ ചീ. പുറത്തുനിന്നു കുത്തി തു റന്നു MR. 3. the door of a floodgate, also a sluice, gutter.

ചീറു čīr̀ = ചീർ 2. (ശ്രീ) Good condition, luck നലമീടും ചീറരുളുംവീരൻ RC. — also N. pr. fem.

ചീറുന്പ = ശ്രീകുറുന്പ N. pr. the Kāḷi of Koḍuṇgalūr, mother of small-pox, ചീറുന്പയാണ etc.

ചീറുക čīuγa T. M. (C. ശീ —, T. ചിനം, Te. ചിറ, C. സിട്ടു anger) 1. To hiss, puff as a snake, to foam. — ചീറൽ MC. growl, as of an angry cat. 2. to rage ചീറി നിന്നീടുന്ന കംസൻ, പോരായ്മ ചിന്തിച്ചു ചീറോല CG. മനസ്സ് ഇരി വർക്കും ചീറി Bhr. became excited, enraged. ചീ റാതേ നിന്നു പൊറുക്കേണം CG. hear patiently. ചീറിപ്പോക to quarrel, അതിന്നു ഞങ്ങളിൽ ചെറുതു ചീറുന്പോൾ അപജയം വരും Bhr.

CV. ചീറിക്ക to make a snake hiss; to enrage മാനസം ചീറിപ്പാനായി പാരം ചവിട്ടി CG.

VN. I. ചീററം rage, ചീ. ആണ്ടു RC. ചീ. തി രണ്ടുകരഞ്ഞു CG.

II. ചീററു 1. a hiss V2., puffing. 2. blowing the nose. 3. ചീററുവസ്തു a worthless thingV1.

ചീററുക So. 1. to hiss, rage, to rail at one.

2. (= ചീന്തുക) to blow the nose, മൂക്കു ചീ.

V2.; തിരി ചീ. V2. to snuff a candle.

ചീല čīla 5. (C. Te. ചീലു split) Cloth, esp. bag (ശീല). തുണി ചുറച്ചു ചീലമൺചെയ്തു, മൂ ന്നു താൻ അഞ്ചു താൻ ചീല ചെയ്ക a med. = പുടം a way of preparing medicines. (Old: നേ രിയ ചീല opp. പരുത്ത, ഉരത്ത = പുടവ V1.) — also the maw of animals V2.

ചീലാന്തി čī1ādi (= ചി —) ചീ. കരേററുക V2.

ചീലായ്മ see ചൊവ്വില്ലായ്മ V1.

ചീവക്കിഴങ്ങു čīva-ki/?/aṇṇụ (S. ജീവനി/?/ or ചീവുത T. to lean) A much esteemed yam, Dioscorea.

ചീവൽ čīval or ശീ — (ചീക II.) Thinness of cloth V1.

ചീവത čīvaδa Trav. (Tdbh. of ശിവിക; see ചീയാൻ, ചിയ്യാൻ) A litter carried by 2 men on their shoulders to parade idols, which ought not to be carried on elephants; also ചീവതത്തണ്ട്.

ചീവാട čīvāda & (So. — ടി) A sort of "seaboat," a small ship. ശീവാടയിൽകൊണ്ടു പോയ അരിമൂ ട, ഗോവെ പറങ്കിശീവാടക്കാരൻ TR. (Mahr.?)

ചീവീടു čīVīḍụ = ചിൾവീടു Cricket; in MC 13. called ചീടു.

ചീവുക čīvuγa T. aM. (C. Te. ചിവ്വു) = II. ചീക To scrape, peel, polish. V1. — ചീവൽ thinness (of cloth). — ചീവുത്രം = കൊന്പരം, a steel file, rasper V1.

ചീവൂരി čīvūri (ജീവൻ?) Breath, vu. ചീ. ക ഴിച്ചില്ല gave no sign of life; had his mouth stopped.

ചീൾ čīḷ (C. Te. ശീ —) 1. A splinter, piece of wood, wedge. 2. a sound = ചിൾ (C. ശിൾ, T. ചീഴ് whistle) — ചീളെന്നു instantly. ചീളെ ന്നു പാഞ്ഞു Mud. fled at once. ഭീത്യാവീണു ച. നമസ്കരിച്ചു Bhg., ചീ. വന്നു CC.

ചീള So. rags. — ചീളി So. venetians.

ചുകപ്പു see ചുവപ്പു.

ചുകറുക čuγar̀uγa To rub oneself with the nail in order to give a hint.

ചുകറി, ചൊകറി such a hint V1.

ചുക്ക čukka B. Vinegar (= ചുറുക്ക); dregs, lees of wine or arrack, V1.(= മട്ടു). Tdbh. of ചു ക്രം sour? — No. ചുക്കാനം = റാക്കു ഇറക്കിയ തിൻറെ മിഞ്ചൽ; Palg. ചുക്കള്ളു (So. കോട).

ചുക്കാൻ Ar. sukkān Helm, rudder; paddle.

ചു. പിടിക്ക to steer V1.; ചു'ങ്കാരൻ steersman.

ചുക്കിണി čukkiṇi B. A die in backgammon.

ചുക്കിരി čukkiri A drinking vessel in toddy- & arrack-shops (a small ചിരട്ട). എൻറെ ചു ക്കിരി തരണേ (the customary gratis-drink to drunkards).

ചുക്കിലി čukkili So. A spider, cobweb.

ചുക്കു čukkụ T. M. C. Te. (shrivel = ചുരുക്കു, or Tdbh. ശുഷ്കം) Dry, as ചുക്കടക്ക, ചുക്കങ്കായി of plantains. കുറുക്കുല നെയ്യിൽ വറുത്ത ചുക്കാ ന്പോൾ വാങ്ങി MM. ചുക്കാക വെന്തു a med. 2.dried ginger. ചുക്കുവെള്ളം കുടിച്ചു med. prov. ഭാരം ചക്കെക്കു പലം ചുക്കു prov. (in praise of dry ginger). S. what is worthless.

Hence: ചുക്കുക, ക്കി to grow dry, shrivel (also ചുങ്ങുക).

ചുക്രം čukram S. Sour; sorrel പുളിയാരൽ.

ചുങ്ക H.Deccan. čunga (sucking) A smoking pipe, Hooka, ചു. വലിക്ക to smoke it.

ചുങ്കം čuṇgam Tdbh, ശൂല്ക്കം 1. Toll, custom; ചുമട് ഒഴിച്ചാൽ ചു. വീട്ടേണ്ടാ prov. ചെറുപു ങ്കത്തിന്ന് ആററു പണം KU. വിലയിൽ ഇരുപ തിൽ ഒന്നുചു. വാങ്ങുക VyM. 2. a custom-house ചുങ്കം എടുക്കുന്ന ഏടം, also ചുങ്കസ്ഥലം, vu.

തിരുവൂർ ചുങ്കത്തറക്കൽ KU.

ചുങ്കക്കാരൻ a custom-house officer. ചു. നോ ക്കി ശോധന തീർക്ക TR.

ചുങ്കത്താൻ a fisher-caste (101 in Taliparambu).

ചുങ്കം എടുക്ക to collect duties, തീർക്ക, കൊടുക്ക, വീട്ടുക to pay them. രാജാവു മരത്തിന്നു ചു ങ്കം എടുപ്പിക്കുന്നു TR.

ചുങ്കമുതൽ TR. revenue from customs.

denV. ചുങ്കിക്ക to defraud. — ചുങ്കിപ്പു pilfering.

ചുങ്ങുക čuṇṇuγa So. To grow dry or lean, to be reduced (= ചുക്കുക, ചുരുങ്ങുക).

ചുഞ്ചു čuńǰu S. Famous for. മാരണചുഞ്ചുക്ക ളായി വിളങ്ങിയുള്ളാരണൻ CG.

ചുടർ čuḍar T. M. (√ ചുടു) Fire, brightness ചു ടരിലകും വിമാനം, മണി RC. വെയിലിൻറെ ചു. glare. — of fiery spirits (arrack) — & of the mind അകഞ്ചുടർ രണ്ടതാകി‍ Pay. (broken spirit).

ചുടല čuḍala T. M. (ചുടു) 1. The burning ground in the Southern corner of the compound. അവരവരുടെ കുടിയിരിപ്പിൽ ചു. കൾ ഉണ്ടു Anach. 2. also burning or burying place തൊട്ടിലിലേ ശീലം ചുടലെക്കീഴോളം prov. — so ചുടലക്കളം, ചു. ക്കാടു, ചു. ക്കൊള്ളി, ചുടലക്കരി യും കൂട്ടി Tantr.

ചുടല കാക്ക to keep watch on such, 40 days after a death in Rājas' families. Anach.

ചുടലക്രിയ burning a corpse, etc. ചു. കഴിക്കാ നുണ്ടു TP.

ചുടുക čuḍuγa T. M. Te. (C. Tu. സുഡു) 1. v. n. To burn, to be hot, to feel hot മിത്രാംശു തണു ക്കിലും ചന്ദ്രാംശു ചുടുകിലും KeiN. — With Dat. പവനജനു ദഹനൻ ചുട്ടുതില്ലേതുമേ AR. ചുട്ടു പു കയുന്നു to perspire. — Impers. തനിക്കു ചുടു ന്പോൾ കുട്ടി അടിയിൽ prov. പെരുങ്കുരുന്പവേർ അരെച്ചു പുണ്ണിൽ ഇട്ടാൽ ചുടുകിൽ വിഷമില്ല. a med. — met. ചുടുന്ന ചിത്തത്തോടെ നടന്നു Bhr. — VN. ചൂടു. 2. v. a. to burn തീയിട്ടും ചുട്ടുകളഞ്ഞു, ഇല്ലങ്ങൾ അടെച്ചു കെട്ടി ചുട്ടു TR. burnt the houses with their inmates. പാളയം കടന്നു ചുട്ടു കൊള്ളയിട്ടു TR. ravaged. — ചുട്ടു പൊടിക്ക V1. to burn to ashes. — to make hot കൊല്ലൻ ചുട്ടു തല്ലുന്പോൾ prov. — to toast, roast, bake, boil, etc. ഫലമൂലം അശേഷം ചുട്ടു തിന്നു തടിയൻ ChVr. — met. കഷ്ടം നിരൂപണം കൂടാതേ ചുട്ടുതിന്നുന്നു ജന്മം പഴുതേ നാം GnP. consume without forethought.

Hence: Inf. ചുടചുട hotly. ചു. ത്തിളച്ച രുധിരം Bhr.; ചു. കണ്ണീർ ഒഴുക്കി KR.; ബോധം ലഭി ച്ചുടൻ ചു.നോക്കി KR.; ചു. കുടിക്ക while hot; വെയിൽ ചു. കൊണ്ടിട്ടു TP.

ചുടുമണൽ hot sand ചു'ലിൽ ഇട്ടിഴെക്ക VilvP. (in hell).

ചുടുവാക്കു fiery language (So. also ചുടുകൊള്ളി).

ചുടുവാതം sore foot from internal heat.

CV. ചുടുവിക്ക to get one to burn ആളെ പറ ഞ്ഞയച്ചു കച്ചേരി ചുടീക്കേണം TR. ചന്ദനം കൊണ്ടു ചു'ക്കുന്നു TP. (a corpse).

ചുട്ടി čuṭṭi T. M. (ചുട്ടു) 1. Mark or jewel on the forehead. ചു. കുത്തുക to paint the face, So. rather ചൊട്ടി. 2. (C. Tu. സുട്ടി) smartness, quickness വാക്കിന്നു നല്ല ചുട്ടി ഉണ്ടു.

ചുട്ടു T. aM. pointing out = ചൂണ്ടുക; natural mark on the skin f.i. of cows, children പാണ്ടുകൾ ചുട്ടുകളും Bhg 10.

ചുണ čuṇa T. M. So. The down on a fruit; sensitiveness; activity. — ചുണകെട്ടവൻ one past shame. — ചുണയൻ touchy, distrustful V1. ചുണെക്ക So. to have the skin irritated, to be touchy (= വെറുളുക V2.)

ചുണങ്ങു čuṇaṇṇụ T. M. (C. Te. ചുക്കി) speck, fr. ചുണ) 1. Variegated surface, soft down as on young palm leaves; scales of fish. No.; a kind of cloth V1. 2. blotch, scab, spots on the skin, yellow or dark (considered as a beauty ചുണങ്ങണിമുല RC.) പാൽച്ചു., പൊരിച്ചു. yellow eruption — also scurf.

ചുണങ്ങുക No. to peel (അടക്ക ചു.), to scrape off the surface.

ചുണങ്കി čuṇaṇgi (T. & C. Tdbh., ശൂനക) ചു. നായി Greyhound. (T. ചുണങ്ങുക to wheedle).

ചുണ്ട čuṇḍa T. M. (C. സു — from ചുണ) Solanum pubescens (S. ചർമ്മകശ skin- injurer) the fruits used as pickle GP. — ചുണ്ടങ്ങ opp. വഴു തിനിങ്ങ (prov.); it is considered of little value: ഒരു പച്ചച്ചു. or — ച്ചു'ങ്ങയുടെ മുതൽ കണ്മറിച്ചെ ടുക്കുന്നവനല്ല prov. did not filch even; etc.

Kinds: കറിച്ചു. (= വഴുതിനി), കാട്ടു ചു. a thorny Solanum, ചെറു ചു. Solanum Indicum (ചെ റു ചുണ്ടങ്ങാ GP 70), നീലച്ചു. Solan. rubrum, പടർച്ചുണ്ട വേർ GP 61., പറച്ചു. Lycopodium imbriatum (med. against dysentery), പാ ച്ചു. a white sort, പാണ്ടിച്ചു. (or മയിസൂർച്ചു.

edible Sol.), പുത്തരിച്ചു. Gentiana chirayta. med., വററൽചു. B., വെളുത്ത ചു. a med. (= പുണ്യാഹച്ചുണ്ട So., S. നമസ്കാരി).

ചുണ്ടപ്പുൽ a fragrant grass (Cyperus odorat. S. പൌരം).

ചുണ്ടു čuṇḍu T. M. (T. ചുട്ടു = ചൂണ്ടു) What points (C. Te. ചുഞ്ചു) 1. A short beak or bill (the long bill is: കൊക്കു). പൈങ്കിളിച്ചുണ്ടോടു സംഗത്തെ കോലുന്ന നാസിക CG. മരാമരം ചു ണ്ടും കടിച്ചു പൊരിച്ചാൻ KR. 2. lips (= ചി റി) ചുണ്ടിന്മേൽ വാളൂന്നി നിന്നുകൊൾ TP. കോ മളച്ചുണ്ടു പിളുക്കും CG. (in asking the mother for food). ചുണ്ടത്തു പറക to lisp, mutter — snout V1. വഞ്ചിയുടെ ചു. the peak of a boat V1. the point of a sickle, etc.

ചുണ്ടൻ 1. pointed; pickaxe. 2. blubber-lipped V1.; fem. ചുണ്ടത്തി.

ചുണ്ടൻവിരൽ, ചുണ്ടോന്നി (a med. ചുണ്ടൂന്നി) the forefinger (T. ചുട്ടുവിരൽ), ചുണ്ടോൻറെ വിരൽ V1.

ചുണ്ടി 1. a small bird. 2. = ശുണ്ഠി dry ginger, ചു. പറക to quarrel. So.

ചുണ്ടുവില്ലു V1. (& ചൂ —) a crossbow.

ചുണ്ടെലി a mouse (C. Te. ചുഞ്ചു); muskrat, D. ചത്തവനെ ജീവിപ്പിപ്പാൻ ചു. യിൻ മീതേ ഒർ ഔഷധവും ഇല്ല Tantr.

ചുണ്ണ čuṇṇa (see prec. & S. ശുണ്ഡ) An elephant's trunk.

ചുണ്ണി (obsc.) penis T. M. V2.

ചുണ്ണം čuṇṇam Tdbh., ചൂർണ്ണം. Powdered അ രക്കരെ ചു'മായിക്കളഞ്ഞു RC.

ചുണ്ണാന്പു T. C. Te. M. 1. chunam, lime chiefly as chewed with betel (= കുമ്മായം, നൂറു.) ചു. നീററുക V1. to slake lime. 2. (obsc.) coitus.

ചുണ്ണാന്പുവള്ളി Cissus glauca. Rh.

ചുത്തിക čuttiγa 1. = തുത്തിക Oil-vessel. T. M. (C. Te. സിദ്ദിഗെ). 2. and ചുത്തി hammer (T. Te. C. Tu. സു — = മുട്ടി) തട്ടാൻ ചുത്തി MR. (taxed) fr. ചുററു.

ചുന čuna M. Tu. C. (സൊന, in Te. T. cascade, fr. ചുരക്ക) Juice, as of a mango stalk after the fruit is broken off. ചുന കണ്ണിൽ തെ റിച്ചു vu.; നാരങ്ങച്ചുന a med.

ചുനെക്ക to ooze out; to be acrid. ചുനെച്ചതു GP 68.; മാങ്ങചുനെച്ചു = മൂത്തുപോയി.

ചുനിക്ക čunikka = കുനിക്ക (= ചുററു ?) To make a curve (as in writing ന). പിന്നേ രണ്ടു ചുനി ക്കേണം Akshara šlōk. —

ചുനിപ്പു an arch.

I. ചുമ čuma (Tu. C. കെമ്മു, T. ചെരുമ) Congh, hem ഏക്കവും ചുമയും പെരുതായി മരിക്കും MM. വാതച്ചുമെക്കു പുകെപ്പാൻ മരുന്നു a med.

denV. ചുമെക്ക to cough, നെഞ്ഞു നോം ചുമെ ക്കും a med.

II. ചുമ T.M. A load, burden (= കെട്ടു), ചുമക്കാർ TR. carriers, porters.

ചുമടു 1. id. തലച്ചുമടു a headload. ചു. എടുക്ക, ഇറക്ക, കയററിക്കൊടുക്ക etc. മൂട ചുമടായി കെട്ടുക, പൊന്ന് ഒക്കച്ചോടാക്കി കെട്ടിക്കു ന്നു TP. made into Cooly- loads. — ചുമടു താ ങ്ങി a porter's rest B. = അത്താണി. 2. = ചു വടു TP.

ചുമട്ടാൾ, ചുമട്ടുകാരൻ a carrier (ചോട്ടാളരെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടു TP.); ചുമട്ടുകൂലി his hire.

ചുമതല responsibility, charge, obligation നമ്മു ടെ കൈക്കു ചു. ആയി TR. I have to answer for it. ചു. ക്കാരൻ accountable person (manager ചുമതലായിട്ടു വിചാരിക്കുന്നവൻ VyM.)

ചുമനില id. നമുക്കു പിന്നേ ചു. ഇല്ല TR. no responsibility; no balance against me.

ചുമക്ക, ന്നു T.M. (Te. mōču) to carry a burden, കനത്തതു ചുമപ്പൂലും Nid. to bear (= എടു ക്ക); to endure. — VN. ചുമപ്പു a load V1.

CV. I. ചുമത്തുക 1. to lay a burden on, to load. 2. to charge, impute (with കുററം = ദോഷാ രോപണം to condemn).

II. ചുമപ്പിക്ക V1. to make to carry.

ചുമൽ T. M. The shoulder പാരം വലിച്ചു ചു. കുഴിച്ചു നേരെ അയച്ച ബാണം KR. ചുമലിൽ ഇരുന്നു ചെവി തിന്നരുതു prov.

ചുമടു 1. = ചുമ q. v. 2. = ചുവടു (കാൽചുമടു CG.)

ചുമർ = ചുവർ.

ചുംബനം čumḃanam S. A kiss.

denV. ചുംബിക്ക to kiss മുഖം തന്നിലേ ഒന്നു ചു'ച്ചു CG. ചുംബിച്ചു നെറുകയിൽ UR. — met. ഗണ്ഡതലങ്ങളെച്ചു'ച്ചു നില്ക്കുമക്കുണ്ഡല ഷണ്ഡം CG.

part. ചുംബിതം kissed.

ചുമ്മ čumma T. So. Palg. (C. സു —, Te. ജൂവ്വ) Without cause or emotion, gratis, quietly (= വെറുതേ).

ചുമ്മുക čummuγa So. To bear = ചുമക്ക. ചുമ്മൽ load.

ചുമ്മാടു a pad for a porter's head, a wisp V1. (= തെരിക).

ചുയ see ചുവ.

ചുയ്യൽ see ചുരിയൽ.

ചുര čura T. M. (C. സൊ —, fr. ചുരു round) 1. Pumpkin, water-gourd ചുരവള്ളി, ചുരത്ത ണ്ടു med. MM. GP.; ചുരക്കായി V1., ചുരങ്ങ the fruit, used as vessel by toddy-drawers (also ചുരത്തൊണ്ട് No., ചുരപ്പാത്രം, ചുരക്കുടുക്ക V1.). — ചുരപത്രം GP 65. the leaf, also ചുരങ്ങയില. — Kinds: കാട്ടു — also കൈപ്പച്ചുര, from the gourd of which the ചിരപ്പക്കുററി is made — കാട്ടുചു രങ്ങ തീർത്ഥത്തിൽ മുക്കിയവൻ N. pr., a low caste sage. നാട്ടു — Cucurbita lagenaria, the gourd serves as drinking vessel (ചുരങ്ങാത്തൊണ്ടു); പാൽച്ചുരങ്ങ (കുത്തി ഉണക്കി a med.); പേച്ചുര a bitter gourd (S. കടുതുംബി). 2. a female screw; the part of an instrument which receives the handle, So. (see ചുറ). 3. (T. cow's udder) giving milk. ചു. കെട്ടുക to prevent the milk from flowing (by charms). ചു. വലിക്ക to withhold it.

ചുരം čuram T. M. Difficult road, pass, Ghant കേരളത്തിൽ ൧൮ ചു. KU. രാജാവ് ചുരം കി ഴിയും, പാളയം ചു. കയറി (act. ചുരം കയററി the general), ചുരത്തിന്മീത്തലേക്കു പോയി, ചു രത്തിന്മീത്തൽ ഏലമല TR.

ചുരക്കണ്ടി (see ചുരത്തിൻ കണ്ടിവാതിൽ under കണ്ടി) a mountain-pass. നൽതെരുവിന്നും ആനൽച്ചുരക്കണ്ടിക്കും അത്തൽ പിണയാ യ്കിൽ CG. (the steep ascent to the village?)

ചുരങ്കഴുങ്ങു No. loc. = മലക്കഴുങ്ങു.

ചുരത്തിൻവാതിൽ a pass കിഴക്കു ൧൮ ചു. KU.

ചുരകുക čuraγuγa (see ചിര 2.) To grate, തേങ്ങ ചുരകീട്ടു പിഴിയുക med.

ചുരക്ക, ന്നു čurakka T. M. (ചുര 3. or ചൊ രി) 1. Milk to form or collect in the breast (= പാൽനിറയുക, തിങ്ങിവരിക); milk to flow richly നന്മുലതിണ്ണം ചുരന്നു, എന്മുലകാണ്ക ചുര ന്നതു CG. ഊഢമോദം മുലചുരന്നു AR. (of a mother injoy, longing, etc.) also മുലയിൽ പാൽ ചുരന്നീടും Nid. 2. to spring forth, to gush out തേൻ ചുരന്നീടുന്ന ചോരിവാ CG. — met. ഉള്ളിൽച്ചുരന്ത കനിവോടേ, ചുരന്ത കോപത്തി നാലേ RC.

CV. ചുരത്തുക to give milk richly പാൽചുര ത്തി വത്സത്തെ നക്കി Bhg.

ചുരന്നൽ No. cow's udder (& ചെ —).

ചുരണ്ടുക čuraṇḍuγa T.M. (& ചി —, C. കെ രണ്ടു) To scratch, scrape. — VN. ചുരണ്ടൽ V1.

ചുരമാന്തുക to scrape the ground as a bull in rage, to paw = ഖുരക്ഷേപണം (see ഖുരം); കൂ ററൻ ചു'ന്തി നില്ക്കുന്നു Bhr.

ചുരവു a scraper = ചിരവ.

ചുരി čuri T. M. 1. Round hole pierced through Olas to thread them V1., So. 2. = ചുരിനാരാ യം the instrument which makes the hole.

ചുരിപണയം a pledge, the possession of which is not given to the creditor (see ചൂണ്ടി).

ചുരിക čuriγa M. T. C. Te. സു — (= ഛൂരിക S., fr. preceding?) A dagger, small sword നേ രേ വന്നാൽ ചു. prov. (opp. കടുത്തില). തുള്ളും മുനയോടിളകും ചുരികകൾ Bhr.

ചുരികക്കോൽ a fencing stick, used in വേലതുള്ളുക.

ചുരിയൽ čuriyal (T. gyration = ചുരി) A round rattan basket, holding 500-1000 Iḍangā/?/is of rice.

ചുരീകരിക്ക čurīγarikka S. To steal (ചോരൻ).

ചുരുകു see ചൊരുക.

ചുരുങ്ങുക čuruṇṇuγa T. M. (C. Te. സുരുഗു & സൊ —, സുങ്കു, കുങ്കു. Tu. ശിർക്കു) v. n. 1. To shrivel, shrink, to be contracted, wrinkled. മ ദ്ധ്യം ചുരുങ്ങിപരന്നുനിതംബവും SiPu. (growth of a girl). 2. to decrease സങ്കടം ചു'ങ്ങിമേ Nal.; to be little കുനി എത്രയും ചു'ങ്ങിയ സ്ഥലം

MR.; ചു'യ ക്ഷേത്രം temple with a small income; ചുരുങ്ങീട്ടനാൾ താമസം വന്നാൽ TR. delay of a few days; അസാരം ചു'ങ്ങിപ്പോയി TR. rather too little.

ചുരുങ്ങിടമാർ RC. = നുണ്ണിട, സുമദ്ധ്യമ.

VN. I. ചുരുക്കം 1. contraction, as ചുരുക്കം മ ദ്ധ്യേ SiPu. graceful slenderness; abbreviation വചസ്സിന്നു പാരം ചു'വും ഇല്ല പാരം പരപ്പും ഇല്ല KR. 2. shortness, little പ ണിക്കു ചു. കുമ്മായം; ചു. കണ്ടത്തിന്നു TR. to a few ricefields.

II. ചുരുക്കു a sliding string (ചു. കാൽ of a net. ചുരുക്കുവട്ടി or സഞ്ചി bag which draws tight); a trap, So.

a. v. ചുരുക്കുക 1. To contract; to furl sails, to wrap, fold. കൂറ ഉടുത്തതു ചാലച്ചുരു ക്കി CG. (in order to mount); to restrain, ദു:ഖം ഒട്ടു ചുരുക്കി Bhr. 2. to reduce, shorten. ചുരുക്കിച്ചൊല്ക Bhr. to tell briefly, ഒന്നുണ്ടെ നിക്കു ചുരുക്കി പറയേണ്ടതു Mud.

ചുരുട്ടു čuruṭṭu T. M. (C. Te. H. ചുട്ടി, fr. ചു രുൾതു) 1. A roll; as of tobacco, "cheroot." 2. a sheaf എണ്ണച്ചു. sheaves given to temples in lieu of payment. — (1 ചുരുട്ടു = 3 കൈപ്പിടി). ചുരുട്ടത്തല So. curled hair.

ചുരുട്ടപ്പാന്പു a small venomous snake coiled up in dry spray (= ചേരട്ട).

ചുരുട്ടപ്പം biscuit.

ചുരുട്ടുക v. a. to roll up; മുഷ്ടി ചു. Bhr. balled the fist; വെററില ചു'ട്ടി കൊടുത്തു TP. handed betel.

ചുരുണ T. So. Palg. a roll of thread, coil of rope, bundle = കൈപ്പിടിച്ചൂടി —

ചുരുതി čuruδi Tdbh. ശ്രുതി Fame ചുരുതി പെ ററവൻ RC. (see example under കേടു 3.).

ചുരുൾ čuruḷ T. M. (C. Te. Tu. സു —) 1. Scroll, roll. 2. a rolled up Ola. 3. convoluted betel-leaves, ചുരുളും കിഴിയും presents to Brahmans. 4. a roll of cloth (കച്ച) etc. മൊത്തെങ്ങൻ ചുരുൾക്കു രുന്നു MM.

ചുരുള No. as above.

ചുരുളുക n. v. 1. to be rolled up. പിടിച്ചുതുണ്ട കൈ V2. fist. 2. to be curled നീണ്ടുതണ്ട ഗ്രം ചുരുണ്ട തലമുടി SiPu. നീണ്ടിരുണ്ടഗ്രം ചുരുണ്ട കേശം VetC. — a. v. ചുരുട്ടുക q. v.

ചുരെക്ക see ചിരെക്ക (S. ക്ഷുർ).

ചുറ čur̀a (√ ചുറു = ചുരു) 1. A circle, coil ഇ രിന്പു ചുറക്കപ്പൽ an ironclad. പൊഞ്ചുറ കട്ടിൽ TP. 2. once round ഏഴു ചുറയിട്ടു കെട്ടിയ ചൊ ക്കൻ, ഏഴു ചുറ പൊട്ടിക്കും TP. 3. the blunt end of an arrow, etc. (ചുര 2.)

ചുറയുക v. n. to turn round, to wriggle. തൊ ണ്ടയിൽ തലനാർ ചുറഞ്ഞു കിട്ടി TP. ചെക്കി പ്പൂവോടു ശൈത്താൻ ചുറഞ്ഞ പോലെ prov. ചുററത്തിൽ വന്നു ചുറഞ്ഞു നിന്നീടിനാൻ സാരമേയൻ CG. (a dog).

ചുറഞ്ഞവൻ a tortuous mind, see ചുറപ്പു. ചുറെക്ക v. a. 1. To roll up, wind up. ഇ ഴകിണ്ടിയുടെ വാലിന്മേൽ ചുറെച്ചു TP. തുണി ചുറെച്ചു a med. (in പുടം). നാർചുറെച്ചു മുരണ്ടി ക്കളക No. to twist into a knot. In writing ചു'ച്ചു വീശുക, — വീച്ചൽ, = ചു'ച്ച വള്ളി to write ീ; ചു'ച്ച പുള്ളി = േ. 2. to tie round ചിററു ചു. to place the upper earrings of a bride (work of തട്ടാൻ).

VN. ചുറപ്പു = വ്യാപ്തി tortuousity.

ചുറപ്പൻ No. = ഉരുട്ടും പിരട്ടും പറയുന്നവൻ.

ചുറാ čur̀ā T. M. (Te. സൊറ) A shark, see ചി — (prh. from ചുറുക്കു).

ചുറുക്ക P. sirka (fr. S. സുര) Vinegar; also തെറുക്ക.

ചുറുക്കു čur̀ukkụ 5. (C. ചുരുചുരു, സു — vehemently) Sharpness, quickness, zeal. ചൊറുക്കു ള്ള അമ്മ an active, careful mother.

ചുറുക്കൻ a keen fellow.

ചുറുചുറുപ്പു M. (T. hurrying; activity) alacrity & dispatch = തെരുതെരുപ്പു. q. v.

ചുറോണി MM. = ശ്രോണി The hip.

ചുററം čut/?/t/?/am T. M. (Te. — ട്ടം) 1. What is round about, ചുററത്തിൽ വന്നിട്ടു ചൂഴും നിന്നീ ടുന്ന മററുള്ളോർ CG. 2. friendship, love ഉ റ്റോരും ചു'മാണ്ടോരും CG. ചു. പിടിക്ക V1. to form an impure connexion. ചു'മുള്ളവൻ who lives in concubinage V1. ചു. കൂടുക to be friendly B. ചു. കലർന്നു വസിക്ക SiPu.

ചുററിന്നകം No. (= ചുററു) = അന്പലത്തിൻ പുറ മ്മതിലകത്തു.

ചുററിക (& ചുത്തിക) a hammer T. So.

ചുററു T. M. (Te. — ട്ടു, C. Tu. സുത്തു) 1. what is circular, circumference ചൊരിനെല്ലിൻറെ ചുററളന്നാൽ CS. ചുവടുചുററു Bhg. (of a tree). ചു. പിടിച്ചും Bhr. embrace. 2. a ring ഐയഞ്ചു ചുററുള്ള മധു Bhg. — നൂൽ ചു. a bottom of thread V1. (see ചിററു).

ചുററടവു deceit, trick B.

ചുററന്പലം buildings of the templecourt, dining hall.

ചുററു തടം terrace of a houseyard V1.

ചുററുത്തരം the wall-plank of a roof.

ചുററുപാടു all about (നാലുപുറവും).

ചുററുമുണ്ടു cloth girded on for bathing V1.

ചുററും, ചുററിലും around, round about പട്ടണ ത്തു ചുററുമുള്ള കാവേരിനദി TR.

ചുററുമ്മരക്കുടി buildings around a yard ചില ചു. യിലും ChVr.

ചുററോല covering of the walls of a house against rain.

ചുററുക 1. v. n. To be about ചുററി പ ററീടും വല്ലികൾ Bhr.; to be surrounded താം ബൂലലതകളാൽ ചുററിന കമുങ്ങുകൾ KR.; to go about ചുററി നടക്ക, തിരിയുക to rove; എൻറെ നേരെ ചുററിക്കൂടി he courted, importuned me, also ചുററിപ്പററിനില്ക്ക — to be giddy തല ചുററുന്നു; to wriggle തങ്ങളിൽ ചു ററി ഞെളിഞ്ഞു Bhr. (snakes in fire); ചുററി ക്കെട്ടിപ്പറക to speak round about. 2. v. a. to roll round, to put on (മുണ്ടു, also ചുരിക കെട്ടി ചുററി) to wrap; — to surround. വണ്ണം ചുററി പിടിക്ക = ചുററിയളക്ക CS. to measure timber. തക്ഷകൻ ഉടൽ ഒക്കയും ചുററിനാൻ Bhr. encompassed. മുടി ചുററി പിടിച്ചു Bhr. seized by the hair (കുടുമ etc.). അവനെ ചുററി KR. ചു ററി വളയുക to besiege; ചുററി പിടിക്ക also to embrace.

CV. ചുററിക്ക as പടയോടു കൂടി വന്നു ചുററിച്ചു Bhg.

ചുലേണ്ണം Tdbh., ശ്ലേഷ്മം a med.

ചുൽമ്മു Ar. żulm Oppression, tyranny. Mpl.

ചുല്ലു čullu V1. = ചൂൽ q. v.

ചുവ čuva T. M. 1. Taste, flavour ചുവ തരും ചൊല്ലേ RC. (Voc. of fem.). ഇകലിൽ ചുവ പി റന്തു, ഇകലിൽ ചുവ ഉണ്ടാം, ഇകൽ കിടക്കിൽ ചുവ ചുരുക്കം RC. 2. unpleasant taste, as in fever; slight after-effects of former troubles, അല്പം ഒരു ചുവ ശേഷിപ്പുണ്ടു; അവസ്ഥകളുടേ ഓരോ ചുഴ കൊണ്ടു TR.

ചുവക്കേടു V1. bad taste (വെള്ളത്തിന്നു ചു. ഉണ്ടു etc.)

ചുവെക്ക 1. To taste = രസമറിക Nid. 2. to produce a taste പച്ചവെള്ളം ചുവെക്ക Nid. to taste like water. 3. to remain as after-taste. 4. = ചുവർക്ക V1. (ചവർ & തുവർ). VN. ചുവപ്പു, vu. ചുഴപ്പു = ചവർപ്പു.

ചുവക്ക, ന്നു čuvakka (T. ചി — fr. ചെം, ചെവ്) To be red, ചുവന്ന red, high coloured. (So. also ചുവത്ര). ചുവക്ക വറുത്തു a med.

CV. ചുവത്തുക to make red (only po. of the eye) കൺ ചു., കണ്മുന ചാലച്ചുവത്തി CG. കണ്ണും ചുവത്തി വിറെച്ചു Bhr. ഗാത്രം വിറെച്ചു ക ണ്ണും ചുവത്തി കൊണ്ടു Mud.

VN. ചുവപ്പു 1. red; the red colour ചു. പലം രണ്ടു TR. (of weavers). 2. a ruby. 3. ചു കപ്പിൻറെ ദീനം = അംഗവളർപ്പൻ.

CV. ചുവപ്പിക്ക to make red, to dye red.

ചുവടു čuvadụ T. M. 1. Footmark, vestige (= അടി). ചു. നോക്കി (or പിടിച്ചു) നടന്നു followed the trace. തന്നുടെ കാൽചു കാണായ്വന്നു. CG. 2. foot, base. ചുവടുറപ്പു foundation, firmness. ചു വട്ടടി sole of the foot, അടി രണ്ടും വാരി ചുവട്ടി ലാക്കി Bhr. felled him. വൃക്ഷത്തിൻറെ ചുവട്ടിൽ മരുവും AR. under the tree. കാലിൻ ചുവട്ടിൽ ആക്കി Mud, under. ചോടേയും മേലേയും വീണു TP. (= കീഴ്മേൽ). തണ്ടെല്ലിൻറെ ചുവട്ടിൽ MM. ചു. പിടിക്ക to take root, grow rich. 3. step പ ന്നിച്ചു. പഠിക്ക, കള്ളച്ചു. വെച്ചു TP.; measure of dancers മൂന്നാം ചുവട്ടിൽ കളിക്ക a sham fight of warriors. (see ചോടു).

ചുവട്ടുക V1. to track, search after.

ചുവട്ടേത്തരം No. (vu. ചോട്ടുതരം) കിളെക്ക to give the mud-wall of a garden a finish by covering it with 1" of fine earth & beating it well to make a smooth surface.

ചുവർ čuvar T. M. A wall ചു. ഉണ്ടെങ്കിലേ ചി ത്രം എഴുതിക്കൂടു prov. ചുമർതുരന്നു MR. (a thief).

ചു. വെക്ക to erect a wall.

ചുവരുത്തരം a wallplate.

ചുള čuḷa T. M. 1. Pulp of jackfruit ചുളയില്ലാ ത്ത ചക്ക prov. (കീരഞ്ചുള pulp without kernel). 2. a layer, as വെള്ളുള്ളിച്ചുള V1.

ചുളിയുക čuḷiyuγa (T. to be disgusted) To be wrinkled, ഗണ്ഡം താണു ചുളിഞ്ഞു Genov. hollow cheeked; ചുളിഞ്ഞുനോക്ക No. = ഉളിയു ക q. v. — skin to change colour, to appear dry.

VN. ചുളിവു V1. a wrinkle (see ചുളുക്കു).

ചുളിക്ക So. to be wrinkled, to frown.

VN. ചുളിപ്പു a frown, displeasure.

ചുളുകം čuḷuγam S. 1. A mouthful of water. 2. the hand hollowed to hold water. Agastya held the sea ഒരു ചു'മതിൽ Bhg.

ചുളുക്കു čuḷukkụ T. M. C. Te. (കി — & ചി, സു —) 1. Sprain, wrench, cramp. 2. frown, impatience V1.; also ചുളുക്കം So., ചുളുക്കൻ V1. hasty.

ചുളങ്ങുക to shrink, wrinkle, to be distorted മുഖം ചു. VyM. ആപത്തിൽ ചു. ഇല്ല undaunted, So.

ചുളുക്കുക, ക്കി to distort, wrench.

ചുളുചുളേ čuḷuǰuḷē (= ചുടു) With sharp pain ചു. കുത്തുന്നു V1.

ചുളചുളുക്ക, ത്തു to feel hot, irritated by the touch of nettles, leprosy; piercing pain.

ചുള്ള čuḷḷa T. M. A potter's furnace (see ചൂള).

ചുള്ളൽ čuḷḷal V2. A chip, fuel-stick.

ചുള്ളി T. M. (Tu. തു —) 1. dry spray, sprig, brush-wood കിടാക്കൾ ചു. യും വടിയും ക ളിക്കും TP. 2. a thorny plant; കരച്ചു. Randia dumetorum, വയൽച്ചു. Tribulus lanuginosus or Barleria, നീർച്ചു. Ruellia obovata.

ചുള്ളിക്കാടു N. pr. a portion of the original Calicut territory KU.; (2).

ചുള്ളിക്കൊഴു a small ploughshare.

ചുള്ളിക്കോൽ a bavin.

ചുള്ളു So. what is little, trifling (C. സു — lie, ജൊ — unsubstantial).

ചുഴ ču/?/a 1. = ചുവ q. v. 2. = ചുഴവു So.

ചുഴക്കോൽ a smith's poker.

ചുഴനീർ water thrown by goldsmiths around their fire V1.

ചുഴപ്പു, ചുഴെക്ക (1) see ചുവ.

ചുഴറുക ču/?/ar̀uγa So. To swear (T. ചൂളുറുക). ചുഴർച്ച ascertaining the truth by oath or ordeal B.

ചുഴലുക ču/?/aluγa T. M. (= ചുററുക) 1. To whirl, revolve. ആലവട്ടങ്ങൾക്കു ചാലച്ചുഴന്നു നിന്നാലസ്യമായി CG. from continual fanning. ഗദ ചു. Bhr. ആല മൂന്നു ചെന്നു ചുഴന്നു പുലി TP. ran 3 times about the trap; often വട്ടം ചു. 2. to be giddy മെലികയും ചു. യും MM. 3. v. a. to surround അന്തണർ ചുഴന്നൊരു തേരിൽ, അ വനെ ചാലച്ചുഴന്നു പോർചെയ്താർ Bhr. വന്പട കൊണ്ടവൻ കോട്ടയെ ചെന്നു ചുഴന്നു CG. besieged. 4. B. = ചൂലുക, in the form ചുഴന്നെടുക്ക. ചുഴല Inf. round about രാജധാനിക്കു ചു.വും KR.

പതിയുടെ ചു. വും Mud. അവർക്കു ചു. വേ etc.

VN. I. ചുഴലി 1. whirling, വെള്ളത്തിൻറെ ചു. whirlpool. — ചു. ക്കാററു cyclone. 2. ചു. ദീ നം, — ക്ലേശം epilepsy (= മുയലി). 3. N. pr. Choyly, a fief of Cōlattiri, held by a Nambi (ചുഴന്നകമ്മൾ KU.) ചു. കേളപ്പൻനന്പ്യാർ TR., he writes to his Suzerain as കോവുക്ക ലിടത്തിൽ കേളപ്പൻ നന്പ്യാർ; his god ചു. ഭഗവതി TR.

II. ചുഴൽ 1. revolving (as of a wheel) vortex. ചു. ക്കാററു whirlwind. 2. adv. ചു. എങ്ങും, ചുഴൽ എല്ലാടവും RC.

III. ചുഴല്ച 1. rotation. 2. giddiness (= ഭ്രമം Asht.).

IV. ചുഴവു (T. ചുഴല്വു) in ചു. കോൽ So. a crowbar of house-breakers.

a. v. ചുഴററുക 1. To whirl round, brandish, swing, fling മാമരം എടുത്തതു ചു. ററി RC. സ്രവം ചു'ററി എറിഞ്ഞാൻ Brhm P. തല്ലുവാൻ പാരം ചു'ററി ഓങ്ങി CG. — also വട്ടം ചു. — ക ടക്കണ്ണു ചുഴററി KR. 2. v. n. to feel giddy ത ല ചു'ന്നതിളെക്കും a med.

VN. ചുഴററി (C. Te. സുരടി) a fan PT. (see ചോ ററി) a twisting machine, fishing net V1.

ചുഴററു‍ a swinging; turn, time V1.

CV. ചുഴററിക്ക V1. to ause to swing.

ചുഴി ču/?/i T. M. (C. സുളി, Te. സുഡി) 1. A whirl — നീർച്ചുഴി a whirlpool. ഘോരമാം ചുഴി കളും Bhg. 2. circle; മറുച്ചുഴി round hairy spots; a curl. 3. = ചുഴിക്കുററി V1. hinge or pivot of a door (see below).

ചുഴിക V1. the 4 principal beams, that rest on the corners of the house & support the roof (better ചൂ —).

ചുഴിക്കുററി (3) No. = ഉരക്കുററി a post with a cavity, buried in the ground, to receive the lower tendon of a door.

n. v. ചുഴിയുക 1. To curl, whirl. 2. to crouch, as before the conqueror ദാനവരും എ ങ്കീഴ് ചുഴിന്തു RC. 3. to revolve in mind ചു ഴിഞ്ഞു നന്നായിക്കേട്ടു കൊണ്ടാലും KeiN. ചുഴി ഞ്ഞു നോക്കുക attentively, jealously; so ചു. ചോദിക്ക to investigate closely; to ask endless questions; ചു. തർക്കിക്ക to dispute obstinately. VN. ചുഴിവു f.i. ചേലൊത്തുമാറുള്ള നീർച്ചുഴിവും CG. whirlpool.

a. v. ചുഴിക്ക 1. To whirl കാമൻ ബാണത്തെ തൊടുത്തു മാറത്തു തന്നെ ചുഴിച്ചു കൊടുത്താൻ CG. 2. v. n. വെള്ളം ക്വചിൽ ചുഴിച്ചുകൊണ്ട തിശോഭിക്കുന്നു KR. (whirlpool).

VN. ചുഴിപ്പു 1. whirl ഉരുളിയും കൊണ്ട ചുഴി പ്പും പോയി TP. ചക്രം ചുഴിപ്പിൽ പതിച്ചു SiPu. whirlpool. 2. wriggling, untruth കഴിവൊഴിവും നേർ മൊഴിയും ചു'പ്പും പാ ർക്കേണം VyM. (= ഉരുട്ടു). — ചുഴിച്ചൽ id. B.

ചൂചുകം čūǰuγam S. The nipple of the breast in KR. of Rāma's മുലക്കണ്ണു etc.

ചൂടു čūḍụ T. M. Te. (VN. ചുടു) 1. Heat ചൂടു പൊഴിഞ്ഞൊരു സൂര്യൻ CG. ചൂടു പൊങ്ങുക V1. the sun & day to get hotter. വെള്ളം ചൂടുപി ടിക്കുന്നു, എടുക്കുന്നു; മുട്ടകളെ ചൂടുപിടിപ്പിക്ക to hatch. — met. മാരച്ചൂടു, ആറാതൊരുൾ ചൂടു Bhr. of love-fever, zeal, grief, etc. also മദ്യത്തി ൻറെ ചൂടു strength. 2. burning ഒരു ചൂട്ടിൽ ഉണ്ടാക്കി (potter); ചൂടു വെക്ക to brand.

Hence: ചൂടൻകർപ്പൂരം a hot kind of camphor burnt before idols.

ചൂടാന്തരംഎടുക്ക to feel inward heat, No. vu. ചൂടാന്തിരി

ചൂട്ടാല potter's oven (= ചുള്ള), കുശവൻ ചൂ. MR. (taxed).

ചൂട്ടുകളം funeral pile ചൂ. കൂട്ടുന്നു TP.

ചൂട്ടുകോൽ branding iron.

ചൂടി čūḍi (fr. foll.? H. jeauḍi? Jute?) Twine, string, chiefly of Coir രണ്ടു തലെക്കും ചൂടി വ രിഞ്ഞു TR. (മാട്ടുവച്ചൂ. a strong, തെക്കൻചൂ. an inferior kind) So. comm. ചൂടിക്കയർ.

ചൂടുക čūḍuγa T. M. (C. സൂ —) 1. To wear on the head നൃപതികൾ ചൂടും മകുടം Mud. കോ ഴിപ്പൂ ചൂടുവാറുണ്ടോ prov. (crown, flowers). 2. to wear over the head as an umbrella വെ ണ്കട തന്നേ ചൂടി CG. വങ്കുന്നു ചൂടി C/?/shṇa used the mountain as an umbrella —; to seek shelter under V2., പരമേശ്വരൻ അംഘ്രികൾ ചൂടുകിലാമത്രേ Bhr. —

VN. ചൂടൽ putting on the head; carrying an umbrella.

CV. ചൂടിക്ക to make to wear (കുട), to crown.

ചൂടുപാള a head-cover in rain B.; similar ചൂടു പുട്ടിൽ a mat over the head.

ചൂടുപുടവ (= കോടി 3) a new cloth (6 — 8 X 2 Muḷam) to cover Sūdra corpses; the heir tares off a slip from which he takes one thread daily for a 15 days' വെലി.

CV. ചൂട്ടുക 1. to put on the head മുടിചൂ V1. to crown. So. 2. to tie a bundle like a hairlook (ചൂഡ), as ഞാറുചൂ., to shut a palm-leaf letter.

ചൂട്ടു (T. C. Tu. ചൂടു) 1. a bundle, sheaf as of transplanted rice ചൂട്ടഴിഞ്ഞുപോയി. 2. torch So. = ചൂട്ട. 3. a cock's comb, mark on the forehead of cattle ചൂട്ടും താടയും MC.

ചൂട്ട čūṭṭa M. Tu. (= ചൂട്ടു) The top of a cocoanut branch used as a torch. ചൂട്ടകണ്ട മുയൽ prov. ചൂ. കൊളുത്തി കണ്ണിന്നും മേല്ക്കും തീ വെ ച്ചു TR. (robbers). ചൂ. കാട്ടുക to show light by a torch; to smoke a granary for ripening plantains. (= പുകെക്ക No.)

ചൂട്ടക്കൂളി ignis fatuus.

ചൂട്ടൻ an ox with a mark on the forehead (ചൂട്ടു 3). — ചൂട്ടൻകുറി a sectarial mark.

ചൂഡ čū/?/a S.1. Hairlock, crest (fr. prec.?) കൃ ഷ്ണൻ പൂക്കൾ പറിച്ചവൾ ചൂഡയിൽ ചൂടിനാൻ CG. 2. diadem. വാഴിച്ചു ചൂഡയെ കെട്ടുന്നു Mud. I crown him.

ചൂഡാമണി, ചൂഡാരത്നം 1. a jewel worn in the hairlock; ദിവ്യമാം ചൂഡാര. of Sīta KR. 2. the chief of its kind മുർഖചൂഡാമണി vu.

ചൂഡാർമണി a med. root used against snake-bites (Moræa Chin, or Canna Indica?)

ചൂണ്ടൽ čṇḍal ചൂണ്ട (T. തൂണ്ടിൽ) 1. Fishing hook ചൂണ്ടലേ മത്സ്യം കണക്കേ ഗ്രഹി ക്കുന്നിവളെ നീ KR., ചൂ. ഇട്ടു മത്സ്യത്തെ പിടി ക്ക Sk., ചൂ. കുത്തുക etc. — ചൂണ്ടൽകാരൻ V2. an angler. — ചൂണ്ടൽക്കണ & ചൂ.പ്പറ. fishing rod; ചൂണ്ടൽപ്പന = ആനപ്പന, whose branches serve for fishing rods, called ചൂണ്ടക്കോൽ & ചൂണ്ടു കോൽ. 2. pointing out ഞാൻ ചൂണ്ടും ചൂണ്ടെക്കു നേരേ ചെന്നാൽ TP.

ചൂണ്ടുക čūṇḍuγa. (fr. ചുണ്ടു & ചീണ്ടുക; Te. C. ചൂടി aim, Te. ചൂപു to see) 1. To point at, to aim എന്മുഖം തന്നിലേ ചൂണ്ടിച്ചൂണ്ടി CG. അ മാത്യൻ അതാ പോകുന്നു എന്നു ചൂണ്ടി Mud. beckoned. ചൂണ്ടിക്കാട്ടിക്കൊടുത്താർ Bhr. pointed out. ചൂണ്ടിച്ചൂണ്ടിപ്പറഞ്ഞു alluded, hit with words. 2. to shoot with a cross-bow, to catch fish V1. (ചൂണ്ടൽ), to trim a lamp വിളക്കു ചൂ. V2. CV. ചൂണ്ടിക്ക V1.

ചൂണ്ടൻവിരൽ (see ചുണ്ടു) also:

ചൂണ്ടോന്നി V2. (ചൂണ്ടാണി B.) forefinger ചൂ ണ്ടൂന്നിയോടു പെരുവിരലോടു നടുവേ വര യിൽ MM., ചൂണ്ടോന്തിവിരൽ Tantr.

ചൂണ്ടിപ്പണയം indicated pledge, which is liable for the debt; deed of mortgage without possession of the mortgaged property.

ചൂണ്ടുവില്ലു V1. a cross-bow.

ചൂണ്ണി čūṇṇi W. A sum of hundred cowries (ചൂർണ്ണം = നൂറു).

ചൂതം čūδam S. Mango tree; in comparisons the mango fruit ചൂതവാർമുലമാർ Bhr. ചൂത വാർകൊങ്കകൾ CG.

ചൂതു čūδụ 1. Tdbh., ചൂതം q. v. ചൂതന്പൻ = ചൂ തബാണൻ Kāma KR. — ചൂതേലും മുല Bhr., ചൂതൊത്ത കൊങ്കകൾ KR. 2. Tdbh. ദ്യൂതം (C. ജൂ —) gambling, playing with dice; with ആടുക, വെക്ക, കളിക്ക, പൊരുക CC., Bhr.; പൊരുതു കളിക്ക TP. ചൂതു പൊരുതോരോ രാ ജ്യദ്രവ്യങ്ങൾ കൈക്കലാക്കി Nal. കള്ളച്ചൂതിട്ടതു Bhr. — for chess ചൂതിങ്കരു, ചൂതു ചതുരങ്കം പോർ വെക്ക TP. 3. prh. a cube (= die?); tho name of each tier (1 cubit high) in a wall built up with wet clay or mud (= പട So. Palg.) രണ്ടു ചൂതു മണ്ണു വെച്ചു built the mud wall to the height of 1½ Kōl. 4. a rush, in ചൂതുമാച്ചൽ. ചൂതാളി a gamester, cheat.

ചൂതുക്കാരൻ a player; also juggler.

ചൂതുപലക diceboard, draft or chess-board (also ചൂതുപടം) ചൂതുമണിപ്പലക TP.

ചൂത്തു čūttụ (T. posteriors കൂതി) Testicles; penis (obsc.)

ചൂരൽ čūral T. M. Rattan, ചൂ, വള്ളി, Calamus rotang. ചൂ. അണെക്ക. TP. to apply the rod. ചൂരക്കോൽ പൂണ്ടുള്ളൊരമ്മ CG. the mother with the stick. ചെറുചൂരലുടെ വേർ a med.

ചൂര(ൽ)പ്പെട്ടി, ചൂര(ൽ)ക്കൊട്ട etc. large rattan baskets. പൊഞ്ചൂരക്കട്ടിൽ TP. a fine couch.

ചൂരി čūri (see ചുരിക, H. čhūri) Dagger, knife in a walking stick. ശൂരിമേൽ വാഴെ വീണാലും prov. മാരിയും ചൂരിയും vu. land-plagues. ചൂരിവാൾ a sword.

ചൂർ čūr. T. M. 1. A fiend ഞാൻ ചൂരാകുന്നുവോ a monster? 2. affliction. 3. disgust (Te. ജൂ രുഗു). 4. bad smell. ചൂരടിക്ക So. Palg. ചൂരുക 1., = T. ചൂ — ചൂ. to pick cotton. 2. = തൂ രുക V1.

ചൂർണ്ണം čūrṇam S. (√ ചർവ്) 1. Powder ചൂ' മായരക്കൻ വീഴ്ന്താൻ RC. 2. med. powder. ദോ ഷചൂ. Mud. a poison.

denV. ചൂർണ്ണിക്ക, ചൂർണ്ണീകരിക്ക to pulverize.

part. ചൂർണ്ണിതം powdered, crumbled.

ചൂല čūla. Tdbh., ശൂല Colic.

ചൂലുക čūluγa. T. M. (ചുഴലു?) 1. Of a deep & boring cut, as into melons & jackfruits. ചൂന്നുനോക്കുക to taste such. 2. to pluck

out കണ്ണു ചൂന്നെടുത്തു Bhg., ചൂഡാരത്നം ചൂ. Bhg., ശിരോരത്നം ചൂന്നെടുത്തു Bhr., ചൂന്നു ചെന്നുയിർ എടുപ്പാൻ RC.

ചൂൽ čūl 1. T. M. C. Te. Tu. Pregnancy (in കടിഞ്ഞൂൽ firstborn). ചൂൽപിടിക്ക V2. of pigs to conceive (= ചിന) — ചൂല V1. a pregnant cow, cat, etc. 2. (Te. ചീകിൽ, T. ചീക്ക to sweep) a broom, bosom ചൂലല്ല മൂലക്കൽ ചാരു വാൻ TP. ചൂ. കൊണ്ടടിക്ക to sweep. വെള്ള പൂശുന്ന ചൂൽ a coarse brush V1. ചൂലൂർ മല ക്കോട്ട TR. 3. word of abuse.

ചൂലൻ a wretched man.

ചൂഷ് čūš S. To suck. പേയവും ഖാദ്യവും ചൂഷ്യ വും SiPu. what can be sucked.

ചൂള čūḷa 1. T. M. Brick-kiln = ചുള്ള, also അ പ്പം ചുടുന്ന ചൂള V1.; its pit ചൂളക്കുഴി. 2. T. M. (C. Tu. സൂള, S. ശൂല) a harlot ചൂളസ്ത്രീ, ചൂളച്ചി; ചൂളൻ a whoremonger. No. 3. (= ചീൾ) a whistle ചൂ. ഇടുക, കുത്തുക, പാടുക, വിളിക്ക So. ചൂളംവിളി അഭ്യസിക്ക MC. hence:

ചൂളമരം (loc.) Casuarina (tree) B.

ചൂളപ്രാവു a green pigeon D.

ചൂളൽ čūḷal (aT. ചൂഴൽ = ചുളുങ്ങു) Shrinking; doubt. ചൂളുക, ളി to shrink, contract.

ചൂളാർമണി čūḷār-maṇi RC. see ചൂഡാ —.

ചൂളി čūḷi = തൂളി, Scales of fish, the skin of a jackfruit kernel.

ചൂഴുക čū/?/uγa T. M. aC. (ചുഴ) To encompass, surround ആഴി ചൂഴും ഊഴി KU. the sea-girt earth. —

Inf. ചൂഴ, ചൂഴവേ round about, തന്നുടെ ചൂഴവുംനിന്നു CG.

ചൂഴി surrounder, ocean.

ചൂഴിക (T. ചൂഴി) 1. the wallplate that supports the cross-beams of a roof (വിട്ടം) — കു റുഞ്ചൂ. So. the cross wallplate; നെടുഞ്ചൂ. the long wallplate. 2. നെല്ലിടുന്ന ചൂഴിക a mat joined so as to stand like a cylinder for filling it with rice.

ചൂഴ് surrounding പിള്ളരാൽ ചൂഴുററ കാർവർണ്ണൻ, വാനവർ ചൂഴുററു മേദിനീതാനുമായി CG. surrounded by the Gods. — വന്ദികൾ ചൂഴു മായി നിന്നു (= ചുററും) തന്നുടെ ചൂഴും CG.

ചെം čem T. M. Te. (Te. Tu. C. കെം, originally ചെവ്, whence ചുവപ്പു) Red, royal, right, excellent.

ചെകതി No. = ചേതി q. v.

ചെകം čeγam Tdbh., ജഗത്തു (ഇച്ചെകം ഉലെ ക്കും RC.)

ചെകരി & ചകരി, ചേരി Husk of cocoanut, ചെകരിച്ചവർ see ചവറു 3.

ചെകിടു čeγiḍụ & ചെവിടു The ear. ചെ. കടയും a med. ചെകിടടയുമടവലറി Bhr. so as to stun all ears. ചെകിടു പടയലറി Bhr. the same. കൈകൊണ്ടു ചെകിട്ടത്തു രണ്ടടിച്ചു MR. slap in the face, on the cheek. ചെകിട്ടി ലാക്ക So. to whisper into one's ears.

ചെകിടൻ m. (f. — ടി) deaf see ചെവിടൻ.

ചെകിടിപ്പു stupefaction. B.

ചെകിള čeγiḷa (T. ചെവുൾ, No. ചേള) Gills of fish. ചെ. യിൽ കൂടിശ്വാസം കഴിക്ക MC.; also തെകിള loc.

ചെക്കൻ čekkaǹ 1. (ചെറുക്കൻ) A boy ചെ ക്കപ്പല്ലു protruding tooth V1. 2. (T. ചെക്കു = ചക്കു) a M. oilmaker V1.

ചെക്കാലി a small venomous wasp.

ചെക്കൽ čekkal So. (T. redness, ചെം); ചെക്ക ലേ = മയ്യലേ Very early, at dawn. —

ചെക്കിടിമിന്നൽ lightning V1.

ചെക്കിപ്പൂ (also ചെത്തി — & തെച്ചി —) a red flower used in šakti worship, Ixora coccinea ചെക്കിമൊട്ടു MM., കാട്ടു ചെത്തി Artemisia. Rh., നെടുഞ്ചെത്തി Memecylon grande, വെ ൺ — Ixora alba.

ചെക്കു čekku (T. = ചക്കു) N. pr. of men = ചെക്കൻ.

ചെങ്കം čeṇgam (Tdbh., ജംഘ ?) ചെങ്കങ്ങൾ എന്നു ൨ മർമ്മം — നെററിയുടെ അറുതിക്കു ചെ വിക്കു നേരേ അവിടേ മുറിഞ്ഞാൽ അപ്പോഴേ മരിക്കും MM.

(ചെം): ചെങ്കണ്ണു Sore eyes, ophthalmia, also ചെങ്കങ്കണ്ണു (see കുങ്കന്പുണ്ണു) a med.

ചെങ്കതിരോൻ the sun. ചെ. മകൻ Karṇa, Bhr.

ചെങ്കനകക്കൊടി Bhr 7. (a banner).

ചെങ്കനൽ live coal ചെ. ക്കൊള്ളി AR 6. ചെ. തന്നിൽ വീഴ്ത്തി CG. in hell-fire. ചെ. ക്കട്ട

പോലേ കൺ ചുവന്നു KR. ചെ. ക്കണ്ണൻ Siva. SiPu.

ചെങ്കരപ്പൻ a reddish scurf in children = ചുക പ്പിൻറെ ദീനം.

ചെങ്കല്ലു brick (മുറിക്ക, ചുടുക Palg.); laterite; red ochre (പൂങ്കാവി). ശൈലങ്ങളിൽനിന്നു ചെ. അലിഞ്ഞൊഴുകി Bhr.

ചെങ്കള്ളു = ചക്കരക്കള്ളു. ചെങ്കാന്പു? some peculiar mark, prh. in cattle, an old income of Rājas KU.

ചെങ്കഴിനീർക്കിഴങ്ങു Nymphæa cærulea ചെ. പ്പൂ GP 66.

ചെങ്കാററു V2. violent east-wind.

ചെങ്കീരി red-eyed mungoose ചെ. ക്കൂട്ടം പട വരുത്തി TP.

ചെങ്കുങ്കുമം = simpl. Bhr.

ചെങ്കുത്തു B. precipice.

ചെങ്കുരുതി = simpi. ചെ. പായ്ന്തു RC.

ചെങ്കുവളയം = ചെങ്കഴിനീർ, ചെങ്കമലം red Lotus.

ചെങ്കൊന്പു a victorious fighting-bull, kept by kings V1.; an old tax on them KU.

ചെങ്കോൽ Royal sceptre ചെ. നടത്തുക to rule (Syr. doc.)

ചെങ്ങനാടു N. pr. the old principality of Quilon (and ചങ്ങ —).

ചെങ്ങന്നൂർ, — ഞ്ഞൂർ N.pr. a ഗ്രാമം of sovereign Brahmans, once കഴകം, now said to be excluded from the 64 ഗ്രാമം KU. TrP.

ചെങ്ങലം (കലം) a gong V1., ചെ. കൊട്ടി Nal.

ചെങ്ങുക = ചുവക്ക — Inf. ചെങ്ങ redly. ചെ ങ്ങും മിഴി AR. ചെങ്ങിയിളകുന്ന മിഴി RC. നയനങ്ങൾ ചെങ്ങി മറിഞ്ഞു Bhr. ചങ്ങല പൂ ണ്ടു പാദങ്ങൾ എല്ലാമേ ചെങ്ങിയരഞ്ഞു CG.

ചെങ്ങാലി V2. a turtledove, ചെ. കുറുങ്ങുന്നു V1. — ചെങ്ങാലിക്ക twilight V1.

ചെങ്ങിക്ക frequentative of ചെങ്ങുക.

ചെച്ച ččča(T. red plant) 1. A kind of ruby. 2. = ചെററ a house of leaves.

(ചെം): ചെഞ്ചരം Kāma's arrow, ചെ. പൊഴിച്ചു Anj.

ചെഞ്ചൽ see ചഞ്ചലം.

(ചെം): ചെഞ്ചലിയം (T. കുങ്കിലിയം) Resin of

Pinus Dammar.

ചെഞ്ചാറു Lac.

ചെഞ്ചെട the matted hair as worn by ascetics, projeoting like a horn from the forehead. വാനേറും ചെഞ്ചെടയോൻ Pay. Siva.

ചെഞ്ചെമ്മേ quite straight, exactly right, quite well.

ചെഞ്ചോരി (red blood) — the red gourd of Momordica in ചെ. വായി red lips. Bhg.

ചെട čeḍa Tdbh., ജട in ചെ ടവക്കു Hemp; ചെടയൻ wearing long clotted hair (ചെഞ്ചെട).

ചെടി čeḍi T. M. Te. (C. ഗി —) 1. Shrub, small tree. 2. dirty, as ground V1., dung B.; ചെടി എടുത്തു പോയി ricefields to burst from heat = വിണ്ടു, കീറിപ്പോയി (prh. fr. the likeness to branchwork); 3, 7, 9, 11 തട്ടു of പൂത്തറ No.

ചെടിക്ക čeḍikka (C. ചെളി, സെഡെ = ചട പ്പു) 1. To be tired, satisfied; to disrelish. 2. to be dirty, angry, to frown V1. — VN. ചെടിപ്പു loath.

ചെടുക്കന,— നേ Paig. Onomat. Suddenly. (T. ചടുക്കാ; fr. Hind., quickness, Winsl.; coll. T. ചട്ടെൻറു suddenly) = തെരിക്കനേ.

ചെട്ടി čeṭṭi 5. (Tdbh., ശ്രേഷ്ഠി) 1. One of the foreign merchant classes ചെട്ടിയാൻറെ കപ്പ ലിന്നു ദൈവം തുണ prov. അന്തർജ്ജനത്തെ ചെ. ക്കു വിററു TR. 2. name of different castes പപ്പടച്ചെട്ടി, പൊൻവാണിഭച്ചെട്ടി, പൊൻപ ണിക്കാരൻ ചെ., കൊങ്ങണിച്ചെ.; also weaver (loc.); honorif. called ചെട്ടിയാർ. — fem. ചെട്ടിച്ചി.

ചെട്ടിത്തെരു VetG. hazer.

ചെട്ടിയാൻകൊല്ലി No. a fish smaller than നങ്കു.

ചെട്ടു T. a M. trade (Syr. doc. V1.)

ചെണ്ട čṇḍa 1. A large drum, kettle-drum ചെ. കൊട്ടുക, മുട്ടുക to beat it. അടികൊള്ളു വാൻ ചെ., പണം കെട്ടുവാൻ മാരാൻ prov. 2. mischief (ശണ്ഠ?) perhaps fr. ചെണ്ട പൊട്ടു ക. see below.

Hence: ചെണ്ടക്കാരൻ 1. a drummer. 2. author of strife. 2. cheated person, fool. PT.

ചെണ്ടക്കുററി the tun of a drum.

ചെണ്ടക്കോൽ drumstick.

ചെണ്ടത്വം (2) sudden mischief, fatal mistake (= അബദ്ധം) ക്ഷുരകനുവന്നൊരു ചെ.. PT5.

ചെണ്ടൻ V1. an idle rascal.

ചെണ്ട പിണയുക to get into mischief, to be taken in, മൂഢ കുരങ്ങച്ചാർക്കു ഒരു ചെ'ഞ്ഞു മരിച്ചപ്രകാരം (fable). —

ചെണ്ടപ്പെടുത്തുക to lead into mischief.

ചെണ്ടപൊട്ടുക to be lost or disgraced (ചെ ണ്ടപൊട്ടുമേ PT. al. ചെണ്ടകൊട്ടുമേ = തോ ല്ക്ക) ചെണ്ടപൊട്ടിക്ക a. v. to deceive സജ്ജനത്തേക്കൊണ്ടു ചെണ്ട പൊട്ടിക്ക PT.; also with Acc. വേടനെ ചേ'ട്ടിക്കേണം PT. mislead.

ചെണ്ടു čeṇḍụ C. Te. T. M. (Beng. ഗെണ്ഡു) A cotton-ball, tassel; the tassel of a woman's marriage-string (താലി) dangling down her back (So. പൊടിപ്പൂ); വാളിനു ഉമ്മവും ചെ. TP. fringe; esp. പൂച്ചെണ്ടു nosegay V1.; നീളച്ചെ ണ്ടെഴും മന്നർകോൻ, ചെണ്ടാർവണ്ടിനം RC. ചെണ്ടുമല്ലിക a Sonchus or Hieracium.

denV. ചെണ്ടിച്ചവാൽ the bushy tail of cattle, etc.

ചെതൾ čeδal (see ചിതൽ C. Te. ചെദൽ) White ant. വെഞ്ചെത(ൾ)ക്കൊൾക of worms engendered in a box.

ചെതുക്കു čeδukkụ So. (T. mud, mire), Rottenness.

denV. ചെതുക്കിക്ക to be rotten.

ചെതുക്കുക (T. to chisel) also ചെതുക്കിയ ക ല്ലു Trav. sculpture (= ചെത്തുക).

ചെതുന്പു čeδumbụ (T. ചെതിൾ) Scales of fish, also ചെതുന്പൽ MC. (ചെത്തൽ & ചുണങ്ങു).

ചെത്ത see ചെററ.

ചെത്തം Tdbh., ശബ്ദം q.v.

ചെത്തി = ചെക്കി q.v. also ചെവ്വന്തി.

ചെത്തുക čettuγa (T. ചെതുക്കു C.Tu. കെത്തു, Te. ചെക്കു S. ഛിദ്) 1. To chip, cut off, pare വെണ്മുരിക്കിൻ തൊലി ചെ.. a med. പന, തെ ങ്ങു ചെ. to tap (= അരിയുക), to renew the cutting of the spadix of palms for drawing toddy; മൂക്കു, ചെവിചെത്തുക etc. 2. to plane, to clear ground, to dig slightly. ചെത്തിമൂടുക to cover with earth. മണ്ണുചെത്തിതേച്ചു smoothened the wall. ചെത്തിത്തേപ്പുകഴിയാതേ MR. not finishing the plastering of the wall. വഴി ചെ ത്തുക to make a road.

CV. ചെത്തിക്ക, ചെത്തിപ്പിക്ക V1.

VN. ചെത്തൽ 1. chipping, planing, etc. 2. B. fish scales = ചെതുന്പു 3. foulness of teeth V1. 4. ചെത്തിൽ = ൦രംച്ചമണി egg of the fleshfly V1.

ചെത്തു 1. cutting, രണ്ടു ചെത്തു കരിക്കു തരാത്ത വനെക്കൊണ്ടു തരുവിച്ചവനും (blessing of the priest in Pāyāwūr); plane. 2. parings ഒരു ചെ. ചക്ക rind or peel, shavings V1. 3. an artificial road ചെത്തുവഴി.

ചെത്തുകുത്തി the knife of a toddy-drawer (ചെ ത്തുകാരൻ), taxed.

ചെത്തുപാട്ടം rent of palmtrees for extracting toddy. (ചെം): ചെന്തമിഴ് Poetical Tamil.

ചെന്തളിർ the first red bud. ചെ. ഒത്ത കൈ ത്തലം, ചെ'രിന്നൊത്ത ചരണം Nal. ചെ. പോലെ പതുത്തുള്ള നിൻപാദം CG. ചെ'ര ടിയിണ AR.

ചെന്താപുരം N. pr. Tricheutur എത്തിനാൻ ചെ'രേ sk.

ചെന്താമര red Lotus (അരക്കാന്പൽ) — ചെന്താ മരക്കണ്ണൻ CG. ചെന്താ. ദളനയനൻ Anj. ചെ'രാക്ഷസൻ KR. = C/?/shṇa (താമ്രാക്ഷൻ).

ചെന്താർ id. ചെന്താരടി lovely foot. ചെ'രിൻ മങ്ക Bhr. Lakshmi (also ചെ'ർമാനിനി). ചെ. ശരൻ Nal. Kāma, ചെ. ബാണാർത്തി AR. = കാമാർത്തി.

ചെന്തിരിക്ക V1. cover of writing leaves.

ചെന്തീ glowing fire, ചെ. പ്പൊരിഞ്ഞുള്ള മന്മ ഥമാൽ CG.

ചെന്തൂരകം Carthamus tinctorius.

ചെന്തെങ്ങു V1. a palm called "red cocoanut tree", also കൈതത്താളി the fruit ചെ ന്തേങ്ങ a med.

ചെന്ത്രം čendram (ചന്ദ്രം) Golden neck-ornament, B.

ചെന്നപട്ടണം čennapaṭṭaṇam 5. Madras.

ചെന്നായി Wolf or rather Canis primævus. (ചെം) ഉടൽനുറുക്കി ചെന്നായ്ക്കൾക്കു കൊടുത്തു Bhr. (= വൃകം VyM.). ചെന്നായ്ക്കളെ വിട്ടു കടി പ്പിക്കേണം VyM. (an adulteress).

ചെന്നി čenni (T. head, Te. ചെന്പ, C. കെന്ന cheek); M. & Tu. (കെന്നി) Temples. ചെന്നി കൾ നോക Nid., ഒരു ചെ. നോം MM., ചെ. വലിക്കയും നീർദാഹം ഉണ്ടാകയും a med., ചെ ന്നിക്കുത്തു headache.

So. ചെന്നം jaw, cheek (= C.)

ചെന്നിനായകം Tdbh., സ —, Aloes.

(ചെം): ചെന്നീർ (T. blood) 1. Pus. 2. the troubled water after the monsoon, destroying the fish along the coast.

ചെന്നു čennu p. t. of ചെല്ക q. v., ചെന്നറി വന്നറി കണ്ടറി കേട്ടറി prov.

(ചെം): ചെന്നെൽ A superior rice, ഉണ്ടു ൩ പ്ര കാരത്തിൽ ചെന്നെൽ GP. (= രക്തശാലി). — ചെന്നെൽമരം & ചെന്നെല്ലി = പയ്യാന (loc.)

ചെപ്പം čeppam (fr. ചെപ്പു) Treasure (prh. ചെപ്പകം). ചെപ്പക്കാരൻ മൂസ്സു TR. treasurer.

ചെപ്പു 1. obl. case of ചെന്പു as ചെപ്പുകുടം copper vessel for treasure etc. ചെപ്പുകുടം വേണം Anach. a waterpot in Sūdra houses for Brahmans. ചെപ്പേടു a copper plate (Syr. dcc.) 2. a small round box of any material to hold jewelry നീലക്കൽകൊണ്ടു നന്നായി നിർമ്മിച്ച ചെപ്പു CG., പതിനാലു ചെപ്പു നേ ടി TP., ചെപ്പകം തന്നിൽ ഞാൻ വെച്ചതെ ല്ലാം CG. flowers. രാജരത്നങ്ങൾ വെക്കുന്ന ചെ.കൾ KR. 3. metal cover of the breasts ചെപ്പിനോട് ഒപ്പതു കൊങ്ക RC. ചെപ്പേലും മുലയാൾ Bhr. 4. treasure, also met. ശൃ ഗാരച്ചെപ്പായുള്ള VCh.

ചെപ്പടിവിദ്യ, or — ക്കളി (T. ചെപ്പിടു) a play with cups & balls, juggling ചെപ്പടിവിച്ച കാട്ടുക V1. ചെപ്പിടിക്കളിക്കതുള്ള കോപ്പുമ ങ്ങെടുത്തു Coratti P.— ചെപ്പടിക്കാരൻ അന്പ ലം വിഴുങ്ങും prov.

ചെപ്പി čeppi (ചെവി) 1. So. The ear; cheek. 2. earwax ചെപ്പിക്കാഷ്ഠം; hence ചെപ്പിത്തോ ണ്ടി ear-piok.

ചെപ്പുക čeppuγa T. Te. a M. 1. To say ചെ പ്പിനർ തങ്ങൾ Mpl. song. ചെപ്പുവില്ല RC. 2. (mod.) to growl whilst snatching at something, നായിചെപ്പും പോലേ.

ചെമൽ (loc.) = ചുമൽ, ചുവർ.

ചെന്പകം čembaγam (T. ചെൺപ —, S. ച —, fr. ചെന്പു) Michelia champaca with yellow flowers ചെന്പകപ്പൂ GP66.; വെളുത്ത ചെ.. Mesua speciosa. Rh., പനിനീർച്ചെ. rose or jasmine (loe.)

ചെന്പകച്ചേരി N. pr. a principality including Collam & Ambalapu/?/a, capital അരിപ്പാടു (or പുറക്കാടു ?).

ചെന്പകരാമൻ title of its chieftain; now a title granted by Trav. B. (ചെന്പകരാമ പ്പട്ടം).

(ചെം): ചെന്പഞ്ഞി = ചെഞ്ചാറു Lac.

ചെന്പട a mode of beating time. Bhg. (see താളം).

ചെന്പൻ (ചെന്പു) 1. of copper colour — ചെ'ന്താ ടി red beard. 2. a copper coloured person. 3. a fish PT. 4. No. inferior yellowish soil.

ചെന്പരത്തി 1. & ചെന്പരുത്തി Hibiscus Rosa sinensis, shoeflower compared with lips & ചോരിവായി CG. KR. ചെ. മാലയിട്ടു Bhg. a bad omen. 2. the lungs (butcher), also called പുഷ്പം. 3. N. pr. fem. TP.

ചെന്പറം (അറം or പുറം ?) 1. reddish look. ചെ. കൊൾക to ripen. B. 2. = ചന്പറം V1.

ചെന്പറവള്ളി or ചെന്പ്രാവള്ളി Vitis Indica. med.

ചെന്പല്ലി 1. a fish, Salmon B. — ചെ. ക്കോര MC. a perch. 2. a reddish paddy.

ചെന്പഴുക്കാ ripe betelnut. Onap. — ചെ'ക്കകൊ ൾക to ripen. B.

ചെന്പാതി exactly half.

ചെന്പാലിപ്പടം (& — രി — B.) elephant's housings.

ചെന്പിള്ള the soldier-fish, Holocentrus ruber. D.

ചെന്പു čembụ T. M. (C. Te. Tu. redness) 1. Copper ചെന്പിന്മേൽ പൊടി a mod. Verdigris. അവൻറെ ചെ. പുറത്തായി his gilding has worn off, he is found out; so ചെ. തെളിയി ക്ക. 2. copper vessel ചെന്പിൽ അന്പാഴങ്ങ പുഴുങ്ങി prov. ചെ'ൽ വെള്ളം കാച്ചി TP. ഒരു ചെന്പിലേച്ചോറു KU. eating the same meal (Nāyars in war). ചെന്പുകളിൽ എണ്ണ നിറച്ചു Bhg.

den V. ചെന്പിക്ക to be red, ചെന്പിച്ച കേശവും മീശയും PrC. (of an Asura). — ചെന്പിച്ച വൻ reddish. — ചെന്പിച്ച ഓല a sickly palm leaf.

ചെന്പോടു = ചെപ്പേടു, also ചെന്പോലയിൽ എഴുതി TR.

ചെന്പോട്ടി = ചെന്പു കോട്ടി coppersmith.

ചെന്പുരാപ്പിള്ള N. pr. A. Travancore chieftain, perhaps the same as ചെന്പകരാമൻ? (or പുറായി?). prob. — der. fr. സപ്രമഞ്ചം?

ചെന്പ്രാക്കൊടി So. tin. ചെന്പ്രാകൊട്ടി (sic) വെ ളുത്തീയംരസം ഉപ്പിച്ചുകച്ചതു GP 72.(perhaps ചെന്പ്രാവള്ളി here; see ചെന്പറം).

ചെന്പുരായ്മൂല KU. the SW. corner of Kēraḷa (rather പുറായി q.v.)

(ചെം): ചെന്പൊന്നു Fine gold ചെ'ന്നിൻ ഉടലു ള്ളരക്കൻ RC. ചെർന്പൊൽപ്പദം (hon.) golden feet. ചെന്പൊൽത്താർബാണൻ CG. Kāma. ചെ ന്പൊൽത്താമരമൊട്ടു KR.

ചെന്പോത്തു the crow-pheasant (ചകോരം). ചെ'ത്തിറച്ചി മധുരം GP. മയിലാടുംപോലെ ചെ'ത്തോ prov. ചെ'ത്തിൻ തള്ള ചങ്ങല മു റിക്കും Tantr. — ചെ'ത്തിൻ കൺ പോലെ ആന്പോൾ a med. a certain colour. — ചെ' ത്തിൻ പുൾ the sky-lark (= ഭരദ്വാജ).

ചെന്പ്രാ — see ചെന്പറ — & ചെന്പുരാ —.

ചെമ്മ 1. (T. = ചെമ്മു). 2. (ചെറുമ?) little ചെ. തന്നില്ല.

ചെമ്മണ്ണു red earth, ചെ. കൊണ്ടു തറ പിടിച്ചു Anj.

ചെമ്മരം Alangium decapetalum.

ചെമ്മരിയാടു MC. (& — റി —) a good kind of sheep.

ചെമ്മലശ്ശേരി N. pr. a fief under Porlātiri KU.

ചെമ്മാത്തു B. an insulting gesture(= പൊത്തു).

ചെമ്മാനം (വാനം) l.red sky, sunset. 2. ചെം വാനം mica (= അഭ്രം).

ചെമ്മാൻ red deer.

ചെമ്മാൻ čemmāǹ T. So. (ചമ്മാരൻ C. Tu.) Worker in leather (ചർമ്മകാരൻ).

(ചെം): ചെമ്മീൻ GP. A shrimp (also = sprat).

ചെമ്മു (T. — മ്മൽ greatness). 1. straightness, as ചെമ്മിഴുകുക, — കി to daub with clay (different fr. ചെമ്മിഴിക്ക to eye fixedlyV1.); പാട്ടിനെ ചെമ്മല്ലാതേ ആക്കി CG. interrupted. 2. advance, prosperity ചെമ്മുള്ള അമ്മി, ചെ. കൈതപ്പൂ CG. noble, remarkable. ചെമ്മു കൊണ്ടാൻ Bhg. has gained the mastery. ചെ. ലഭിച്ചു Anj. health. — Chiefly in:

ചെമ്മുവരിക to be happy ചെ'രുന്ന നാൾ CG. ഭുവനി പാലകനു ചെ'കെന്നു RC. may it be well with him, may he succeed! — contracted ചെമ്മോരുക, ർന്നു to be blessed as children by pareutsV1. ചെമ്മോർത്തു (ചെ. വരുത്തുക) blessing, with ചെല്ക, കൊടുക്ക (Nasr.) — ചെമ്മോർത്തുക V1. to bestow blessing, ചെമ്മു വരിക്ക to ask for it.

ചെമ്മൂര്യ (see under ചാമ) prob. = ചെമ്മു വരിക. ചെമ്മേ straightly, well, ചെഞ്ചെമ്മേ.

ചെമ്മൊഴി a med. plant.

ചെയ്ക čeiγγa T. M. (T. ചേ = കൈ, C. ഗെയ്യു) 1. To do അറിയാതേ ചെയ്തു പോയതു Bhg. my mistakes. അവനെ എന്തു ചെയ്തൂ TR. what they did to him, how they punished him. 2. action in general. രാജാവെ നീക്കം ചെയ്ക, നാടടക്കം ചെയ്ക; KU. ചത ചെയ്ക = ചതെക്ക; ഉത്സവം മുടക്കം ചെയ്തു & ഉത്സവത്തിൻറെ Mud.; so with many nouns, which generally stand in the Ace., whilst poetry allows of Gen. or Dat. അവനെ കുല ചെയ്തു & ദേവകിതൻകുല ചെയ്വ തിന്നു CG. 3. auxV., chiefly to obtain a finite verb. കാണുക ചെയ്യുന്നു, ചെയ്തു, ചെയ്യും see, saw, will see. Mostly with ഉം as പോകയും ചെയ്തു, പോവൂതും ചെയ്തു also പുരുഷാരത്തെ അടുപ്പിക്കുന്നതും ചെയ്തു KU. Often with ഓ, താൻ & ഏ as: ചതിച്ചു വില്പിക്കയോ ചെയ്തതു‍ Mud. വില്ക്കുകയോ വാങ്ങുകയോ ചെയ്താൽ if he either sell or buy. കൊല്കയോ കൊണ്ടു പോയ്വില്ക്കയോ വല്ലതും ചെയ്യും അവർ സീതയെ KR. അപ്രിയം ചെയ്ക താൻ ചൊല്ക താൻ ചെ യ്കിൽ Bhr. കൊല്ലുക വെട്ടുക തല്ലുക താൻ ഇഹ വല്ലതും ചെയ്തു കൊൾ KR. പോകേ ചെയ്തു etc.

Hence: ചെയി T. ricefleld In പുഞ്ച.

VN. ചെയൽ T. aM. action ചെയൽമിക്കടൽ a fight full of exploits. ചെയലിടെ വന്പു

ള്ളോരിൽ മുന്പൻ first among the men of action; ചെയൽ പെരുകും കരൻ RC. well exercised (now ചേൽ q. v.)

ചെയ്തി T. So. doings, news ചെയ്തി ഇന്നവണ്ണം എന്നു KR. ചേതി കേട്ടു Mpl. song. എൻ ചെയ്തി. അറിയുന്നില്ലയോ SidD.

CV. I. ചെയ്യിക്ക to cause to do. അഭിഷേകം ചെയ്യിച്ചു AR. etc. — II. ചെയ്യിപ്പിക്ക id. അ ഭിഷേകവും ചെയ്യിപ്പിച്ചാൻ Mud. ഭോജനം ചെ'ച്ചാർ KR. (cooks). ഇപ്രകാരം ചെ'ച്ചു TR.; also as aux V. പാദത്തെ ക്ഷാളിക്കയും ചെയ്യിപ്പിക്കരുതു Nal. do not order me to.

ചെയ്യികച്ച (എന്നെനിക്കു വേണ്ട) Onap. = ചേ യ ? ചേയി ? & കച്ച.

ചെരട്ട see ചി — (S. ജരം hard?).

ചെരന്നൽ čerannal & ചെരുന്നൽ (T. ചെരുത്തൽ) Udder of beasts, see ചുരക്ക.

ചെരിപ്പു čerippu T. M. (C. Te. Tu. ചെപ്പു, കെർപ്പു) 1. Sandals, loose shoes (മെതിയടി). ചെ. കാലോടു കൂടേ അകായിൽ കടന്നു TR. in a temple. 2. foundation, ചെ. ഇടുക to lay it B., gen. ചെരിപ്പടി; projection in a foundation. 3., (ചെരിയുക) reclining; a leveller for paddy fields.

ചെരിപ്പടി 1. sole ചെരിപ്പടിത്തോൽ V1. മുണ്ടു ചെ. ക്ക് ഇട്ടു പറിക്കുന്നു wears the cloth down to the heels.

ചെരിപ്പുകുത്തി shoemaker, vu. ചെരിപ്പൂത്തി, also ചെരിപ്പുകാരൻ V1. (which is also a shoe. wearer).

ചെരിയുക čeriyuγa = ചരിയുക 2. To turn, bow എടത്തെനക്കൊള്ളേ ചെരിഞ്ഞും കോളേ TP.; to be bent താടി കോടി ചെരിഞ്ഞു പോം Nid. distorted jaw; to recline.

ചെരിക്ക = ചരിക്ക II. to bend. അടക്ക ചെരിച്ചു chewing Arecanut has intoxicated him (see also ചൊരുക്ക). ചെരിച്ചു കെട്ടുക to build a veranda, to add a thatch to the house.

VN. ചെരിവു = ചരിവു inclination കഴുക്കോൽ ചെ., വളത്തുളയുടെ ചെ.. Gan. (in geometry).

ചെരിക്കൽ V2. dizziness = തല തിരിക (see ചൊരുക്ക).

ചെരു čeru T. aM. (see ചെറുക്ക) Battle ചെരു ക്കളം RC.

ചെരുതുക čeruγuγa (& ചൊരുക T. So., സരി C. to force in, ram). To shove in, to put in = തിരുവുക f.i. ഇറയുടെ മുകളിൽ ചെ'തിയ വ ടി, പീശാങ്കത്തി അരയിൽ ചെരുതി jud. കണ്ണു ചെരുതി പോയി is sleepy.

ചെർക്ക P. sirka, Vinegar (see ചുറുക്ക) & ചെറു ക്കാ കുടിച്ചു PP.

ചെറിയുക čer̀iyuγa T. aM. To be thronged, contracted (or to be lost?) കുണ്ഡലം പൊട്ടി ച്ചെറിഞ്ഞൊരു ഭൂപതി Bhg 10. (or എറിയുക ?)

ചെറു čer̀u (see ചിറു) Small, little, mean. adj. ചെറിയ neut. ചെറുതു & ചെറിയതു. ചെറു പയർമണി ചെറുതു (so ചെറുകയർ, ചെറുകി ണർ etc.) prov. — ചെറിയന്നെടുത്തു പോററി TP. when he was young, from a baby. ചെറി യന്നേ Bhr. ചെറിയന്നാളത്തേക്കളി Anj. plays of childhood = ചെറുതായി കളിക്കും നാൾ Bhg.

ചെറുതു also = ചെററു (ചെറുതു കാലം കൊണ്ടു KR.)

Hence: ചെറിചക്കി B. a white faced monkey.

ചെറിയ 1. with N. pr. of plants etc. (see simpl.). 2. N. pr. of females.

ചെറുകച്ച cloth over the privities

ചെറുകിട young, little. — childhood.

ചെറുകുക, കി čer̀uγuγa So. (T. ചി —) To shrink, ലിംഗം ചെറുകും, കൺ ചൊറിഞ്ഞു വീ ങ്ങി ചെറുകി Nid. —

Inf. ചെറുകേ little.

v. a. കൺ ചെറുക്കുകിൽ Nid, to contract, കൺ ചെറുക്കി നോക്കുക V1. to ogle; to nod.

ചെറുക്കുക, ത്തു čer̀ukkuγa T. M. (C. ജെരു dense, stout) 1. To fill up, dam up (hence ചി റ), പുല്ലു കർണ്ണങ്ങളിൽ ഇട്ടു ചെറുക്കയാൽ PT. 2. to enclose. പുരത്തെ ചെറുത്തീടിനാൻ Bhg. besieged. 3. to oppose, resist പന്നിയോടാ രും ചെറുപ്പോരില്ല TP. ആരും ഒരുത്തരും ചെ റുക്കുന്നോരില്ലയോ CG. ചെറുപ്പാൻ ഉപായം എ ന്തു HV. ദുർജ്ജനം നിന്ദിച്ചാൽ സജ്ജനം വന്നു ചെ'മല്ലോ CG. will defend the poem. ചെറുത്ത മുടി hairs standing on end. 4. to prevent

തപസ്സുചെറുപ്പൂവെങ്കിൽ CG. രാജാവിൻ മരണം ചെറുപ്പാൻ Bhr.— to forbid പോകരുതെന്നു ചെ. AR. പോകൊല്ലാ എന്നു ചെറുക്കുന്പോലേ CG. 5. to level a gun തോക്കു പറിച്ചു ചെറു ത്തു; അവൻ വെടിക്കു പറിച്ചു ചെറുത്താറേ ആ കുന്നു ഞാൻ വെടി വെച്ചതു TR.

(ചെറു): ചെറുകുളന്പൻ (huntg.) name of ക്രൂരൻ ചെറുക്കൻ (ചെക്കൻ) a lad, servant; bridegroom V1. ചെ'നായ്നില്ക്ക to wait on one. — f. ചെറുക്കി a girl.

ചെറുക്കാൽ വട്ടം a smaller fane (opp. മുക്കാൽ വട്ടം q. v.).

ചെറുങ്ങന (Inf., അനേ) in little pieces മാം സം ചെ. തറിച്ചു (opp. വലിങ്ങന).

ചെറുചൂടു gentle heat.

ചെറുജന്മം the hereditary rights & perquisites claimed in their parishes by the following members of the community: കണിശൻ (for feasts), ആശാരി (for dedication of houses), തട്ടാൻ (for marriages), മലയൻ (for തിറ), വണ്ണാൻ, വേലൻ, വിളക്കത്തറവൻ etc.

ചെറു ജന്മാവകാശത്തിൽ കിട്ടാനുള്ളതു MR.

ചെറുതേൻ V1. honey of ചെറുതേനീച്ച. ചെറുനാവു 1. uvula, epiglottis. 2. a disease under the tongue, called frog, B. also കുറു നാവു V1. 3. കരിയുടെ ചെറുനാക്കു V2. a part of the plough.

ചെറുനീർ urine ചെ. വീഴ്ത്തുക, പെടുക്ക V1., gen. പടുക്ക — ചെ'ററിന്നു പോക etc., കിട ക്കയിൽ ചെ. ആകയും MM. symptom of delirium. എല്ലായ്പ്പോഴും ചെ. വീണു മരിക്കും a med.

ചെറുപ്പം childhood (ചെറുപ്പകാലം — പ്രായം) നിനക്കു കനക്കച്ചെ. നാളിൽ TP. when thou wast very young. രാമൻ ചെ'മാക കൊ ണ്ടു TR. is still childish. ചെ. കാട്ടുക V1. to act childishly, to be naughty. — ചെറുപ്പക്കാരൻ, — രി young people.

ചെർപ്പുളശ്ശേരി N. pr town in Neḍuṇganāḍu TR.

ചെറുപ്രായങ്ങളിൽ Anach. early in life.

ചെറുമ V1. = ചെറുപ്പം.

ചെറുമൻ a child; slave, Pulayan (ഇറയച്ചെ റുമൻ q. v. & പുലയച്ചെറുമൻ); f. ചെറുമി 1. a girl ചെറുമിച്ചൊല്ലുണ്ടോവിശ്വസിപ്പൂ Pay. 2. a slave girl, Pulachi.

ചെറുമപ്പാടു the distance a Cheruinan has to keep off from high-castes.

ചെറുമകൻ slave, ചെറുമക്കളെ പിടിച്ചുകൊണ്ടു പോയി TR. — നാട്ടിൽ ചെറുമനിച്ചൻ TP.—

ചെറുവാതിൽ a bye-door, required in Sūdra houses. Anach.

ചെറുവിരൽ littlefinger നൂറായിരം രാവണ ന്മാർ ഒരുമിച്ചെതിർത്തീടിലും നിയതം ഇതുമമ ചെ'ല്ക്ക പോര AR 5. ചെ'ല്ക്കേ പൊന്മോതി രം TP.

ചെറുശേരി B. the name of a book.

ചെററ če/?//?/a (& ചെത്ത T.) 1. V1. Little sticks or leaves for kindling fire or covering a hut. 2. what is made of it, screen or wicket of wicker-work B. 3. a hut, നമ്മുടെ ചെ'യിൽ നൂണു CG.; out-house, untaxed shed of Mukwas (ചെച്ച). 4. കാൽച്ചെററ web-foot; cere of birds കാ. കൊണ്ടു മൂടിയ പോലെ MG 43. 49.

Hence: ചെററക്കുടി 1. = ചെററപ്പുര. 2. a low person.

ചെററത്തരം So. worthless.

ചെററപ്പാടു No. = ചെററ 3. കുപ്പമാടം. q. v.

ചെററപ്പുര (3) V2. shed, hut.

ചെററു čet/?/t/?/ụ = ചിററു (ചെറു) Little നിങ്ങൾ ചെ. ഇരിക്കേണം Bhr. wait a bit. ചെ. പാർക്ക Bhg.; ചെ. വിറെച്ചു, കഥ പറവൻ ചെ. ഞാൻ (= ചുരുക്കി), പത്നീവാക്യം ചെ. സത്യമാക്കീടു വാൻ Bhr. വിദ്യ ഉണ്ടാകെന്നതു ചെററില്ല AR. — With nouns ചെറേറടം നടന്നു VCh., ചെററുകാ ലം ചെന്നപ്പോൾ KR. — of time ചെററുടൻ ന രച്ചിതു VCh. grew gray in no time. — With ഉം & Neg. ചെററും പേടിക്കണ്ട etc.

ചെല čela Palg., coll. T. (Tdbh. of S. സിര?) ചെ. വന്നു പോയി Cysts have formed under the tongue (കുത്തുക to open them) = ചെറു നാവു 2.

ചെലുചെല čeluǰela With a frizzling tinkling noise (ചില —). ചെ.യെന്നു കുലുങ്ങും കഞ്ച ൻ ചിലന്പിട്ട ഓടിവാ Anj.— also ചെലി ചെ ലി and ചെലുചെലുക്ക, ത്തു.

I. ചെല്ക čelγa T. M. C. Te. (Te. ചന്നു, ചൽ,

C. Tu. സൽ) 1. To pass through രഥമേറി തെ രുവീഥിയൂടെ വിരഞ്ഞു ചെല്ലും KR. ഭസ്കരരശ്മി പോലും ചെല്ലാത വനം Bhr. penetrate. — to enter വെള്ളങ്ങൾ സാഗരത്തിൽ ചെല്ലുന്പോലേ CG. കണ്ണിണ ചെല്ലുന്ന നല്വഴി കണ്ടിട്ടു കൈ കളും ചെല്ലും, വെണ്ണയിൽ കൈകൾ പോയ്ചെ ന്നു CG. ചിത്തം അധർമ്മത്തിൽ ചെ. യില്ല Bhr. അടിപ്പാൻ ചെ. to be about to. — to come in, as money അവൻറെ പററിൽനിന്നു അസാരം ഒരു പണം എനിക്കു ചെല്ലേണ്ടതു, അവൻറെ കയ്യി ന്നു എനിക്കു ചെല്ലേണം TR. — to enter upon എങ്കിലേ വകമേൽ ചെന്നുകൂടും TR. on this condition only can he be instated. പറന്പിന്മേൽ ചെന്നു TR. retook it. — to be swallowed ചെ ല്ലുമോ (= കടക്കുമോ, ഇറങ്ങുമോ), ചോറു നന്നാ യി ചെല്ലുന്നു V1. tastes well. 2. to pass on. ചെന്നതു തടുപ്പാൻ to prevent that for which you came Mud. — to come, go to ആൾ ഏറ ചെ ല്ലൂലും താൻ ഏറ ചെല്ലനല്ലൂ prov. ആ സ്ഥല ത്തേക്കു രാമൻ മുന്പേ പോയി എന്നും വഴിയേ താനും ചെന്നു എന്നു MR. (so വിന് ചെ.‍ to follow). രാജാവെ ചെന്നു കാണ്ക TR. to pay his respects, do homage. കൊണ്ടുചെന്നു brought. — esp. time to pass, advance കൊല്ലം ൭൧൨ ചെ ന്ന മേടഞ്ഞാററിൽ (doc.), ൧൦൦ സംവത്സരം വയ സ്സു ചെന്നു Bhr. അഞ്ചുനാഴിക രാചെന്നപ്പോൾ 2 hours after sunset. നേരം ചെന്നു it is late. വയസ്സു ചെന്നവൻ aged. 3. to pass, be current, valid ചെല്ലാത്ത പണം bad money, ചെ ല്ലും ചെലവു current expenses. 4. to cost, be required അഴിവുപാരം ചെന്നു V1. the expense has been great. — also suffice ഈ പണിക്ക എത്ര പണം ചെല്ലുന്നു (= പോരും).

VN. ചെലവു (vu. ചി —, ശി —) 1. income ആ ൾക്കു ൧൦ ഉറുപ്യ ചെ. കൊടുക്ക TR. salary. ചെലവിൻറേതു ഭാഷയാക്കി തരിക arrange about my pay. ആൾചെലവു pay of troops. കല്പിച്ചുതരുന്ന ചെ. വാങ്ങി lived upon their allowances TR. എനിക്കു നിൻറെ ചൊല്ലും ചെലവും അല്ലല്ലോ prov. — adj. ഇവൻ അ ന്യായക്കാരൻറെ ചെ. മാസപ്പടിയാൽ ഇരി ക്കുന്നു MR. is salaried by the plaintiff. 2. expense, ചെലവായി it is spent, ചെലവാക്ക, അറുക്ക to spend. വരവിൽ നാലൊന്നോവര വിൽ മുക്കാലോ വരവിൽ പാതിയോ ചെലവ ത്രേ ചെയ്വൂ KR. spent so much of his income. ചെലവിന്നു മുട്ടാകകൊണ്ടു TR. ഇന്നേത്തേ ചെലവിനു ഒട്ടകം കൊള്ളാം PT. for our wants. അവർകൾക്കിവൻ നിത്യവും ചെലവി ന്നു കൊടുക്കുന്നു Mud. keeps them in his pay. Expenditure is of 2 kinds: നിയമം ചെ.. regular, fixed & അടിയന്തരം ചെ.. occasional, extra charges TR.

ചെലവൻ m., — വി f., spendthrift, expensive person V1.

ചെലവഴിക്ക, — റുക്ക VyM. to spend; to waste; so also ചെലവാക്കുക. ചെലവിടുക to spend, to lay out. കണ്ടത്തിൽ ചെലവിടു TR. അടിയന്തരങ്ങൾ കഴിപ്പിച്ചു ചെ'ട്ടു പോരുക duty of Urāḷar. മുറിഞ്ഞതി ന്നു ചെ'വാൻ TR. to bear the costs of the cure. എൻറെ കാര്യേ ചെ'ട്ടു Bhg.

ചെലവു കഴിക to live upon. കടം കൊണ്ടിട്ടും ഇരന്നിട്ടും ചെ'ഞ്ഞു പോന്നു. —

ചെലവു കഴിക്ക to keep house കുഡുംബത്തിന്നു ചെ'ച്ചുകൊണ്ടു പോരിക TR.

CV. ചെലുത്തുക 1. to put in, to drive in ഉന്മൂ കംകൊണ്ടു കർണ്ണങ്ങൾ രണ്ടിലും ചെ.. CG. ചു വട്ടിലേ തീച്ചെലുത്തുക a med. — to eat അതി നായി ചെലുത്തീടിൽ അതിസാരം വരും GP. — അവൻറെ മനസ്സിൽ ചെലുത്തിക്കൊൾ V1. remind him of. 2. to make to pass on; മനസ്സു ചെ.. V1. 2. to animate, stimulate; ജളത കൂടാതേ മനം ചെ.. KR. make up your mind. ബുദ്ധി ചെലുത്തി (= കടത്തി) വിചാ രിച്ചു penetrated a matter. — to pay money, to perform a promise, So.

ചെല്ലം (T. ചെല്വം, C. Te. handsome) 1. wealth ചെല്വം മികും മകരലോടനൻ, കയ്യിൽ ഏ ന്തും വില്ലൊലി ചെ.. RC.; treasure ഇല്ലവും ചെല്ലവും വിററു Sil. ചെ. കാര്യക്കാരർ TrP. Royal treasurer. — ചെല്ലപ്പിള്ള B. darling; So. also a spoilt child. 2. copper vessel, as for keeping or burying treasure V1.

ചെല്ലി (insinuating itself) 1. a grass in ricefields,

Soirpus articulatus B. 2. a worm; beetle in Cocoanut-trees.

ചെല്ലിയെഴുക (Te. സെലയു) to go astray, as cattle without owner B.

CV. ചെല്ലിക്ക (= ചെലുത്തുക) to make to pass in or on; ചെന്നു ചെല്ലിക്ക (huntg.) — to put leeches V1. (old ചെലുക്ക, ത്തു).

ചെല്ലൂർ(ചെൽ white ant T.) N. pr. Perinchellūr Grāmam. ചെ'രിൽ മരുവുന്ന പുരാനേ SG. ചെ'രമർന്നെഴും Sah.

II. ചെല്ലുക (loc.) = ചൊല്ലുക To say.

CV. ഞായം etc. ചെല്ലിക്ക = ചൊല്ലിക്ക.

ചെവക്ക old = ചുവക്ക (ചെവ് √).

ചെവി čevi T. M. Te. (C. കി —, Tu. കെപ്പി) prh. S. ശ്രവിക്ക ? see ചെകിടു, ചെവിക്ക 1. Ear, the outer ear (= കാതു) വായി അറിയാതേ പറ ഞ്ഞാൽ ചെ. അറിയാതേ കൊള്ളും prov. ചെ. വീണവൻ, ചെ. മുരടൻ V1. one with hanging or twisted ears. ചെവിക്കുണ്ടാണത്തിന്ന് അടി ച്ചു TP. a box on the ear. ചെവി കഴിയവേ വലിച്ചു Bhr. even beyond the ear. എൻ ചെ. കൾ ഒന്നിന്നുണ്ടുയരുന്നു Bhr. prick up the ears. (for hearing something). പശുക്കൾ ചെ. കൾ കൂർപ്പിച്ചു Bhr. 2. the organ of hearing എൻ ചൊല്ലും പൂകേണം നിൻ ചെ. യിൽ CG. ചെവി കടി itching of ear, ചെ. കടിക്ക also to malign B.; ചെ. ഇരെക്ക, മൂളുക, ഊതുക Nid. ears to tingle. ചെ. അടെക്ക the ear to shut.

Hence: ചെവിക്ക (ശ്രവിക്ക ?) to hear നല്ല നിശാ ചരർ നമ്മെ ചെവിച്ചിട്ടിങ്ങുള്ളവർ എങ്ങു പോ യി RS. my old good subjects.

ചെവിക്കല്ലു the drum of the ear.

ചെവിക്കുട upper parts of the ear.

ചെവിക്കുത്തു earache.

ചെവിക്കുന്നി tympanum.

ചെവികൊടുക്ക to listen; so എല്ലാവരും ചെ വിതന്നു കേട്ടീടുവിൻ Bhr. നന്നായി ചെ. തന്നു കേൾക്ക വേണം Bhg.

ചെവികേൾക്ക id. ആരും ചെ'ളാതേ Mud.

ചെവിക്കൊൾക to hearken.

ചെവി ചേർത്തിട്ടയക്ക UmV. a punishment in caste offences.

ചെവി ചൊറിച്ചൽ itching in the ear.

ചെവിടു 1. ear, chiefly the inner part ചെവി ട്ടിൽ പോകാ prov., ചെവിടും ചെപ്പറയും (expl.?) ഇല്ലാത്തവൻ No. = കേൾക്കാത്തവൻ (said of old people); but see ചെകിടു. ചെവിട്ടത്ത് അടിക്ക, ചെ. താത്തി നടപ്പാൻ പാടില്ല I can hardly venture out, so ashamed I am of what people say. 2. deafness. (ചെകിടു) ചെവിടൻ, f. — ടി deaf = ചെവി കേളാത്തവൻ.

ചെവിപാർക്ക to listen നൊന്തു വിളി കേൾപാൻ ചെർത്തു SG.

ചെവിപ്പീ earwax = ചെപ്പി, ചെവിട്ടപ്പി, ചെ വിക്കാഷ്ഠം.

ചെവിയൻ hare; കൊന്പൻ എന്നും ചൊല്ലി പി ടിക്കുന്പോഴെക്കു ചെ.. prov., also ഓലച്ചെ. (huntg.; കുടച്ചെ. = elephant).

ചെവിയോർമ്മ quickness of hearing.

ചെവ്വ čevva T. M. (ചെം, ചെവ്) vu. ചൊവ്വ 1. Correctness. ചെവ്വയിൽ in right proportion.

ചെവ്വന്തി & ചേമന്തി Chrysanthemum Ind. (Rh. calls it ചെത്തി & Memecylon grande നെടുംചെത്തി).

ചെവ്വരി a M. red streaks in the eye ചെങ്ങി ചെ. പുരണ്ടിളകി വന്ന മിഴി RC.

ചെവ്വള്ളിക്കൊടി Curcuma xanthorrhiza, yellow fragrant wood (?).

ചെവ്വാ (വായി) the red faced, Mars ബൃഹസ്പതി ച്ചെവ്വാ ബുധനും KR.; ചെവ്വാഴ്ച V1. Tuesday.

ചെവ്വാരം a certain share in leasing land, one twentieth V1.

ചെവ്വു propriety, straightness ബാണത്തിൻ ചെവ്വെല്ലാം മാനിച്ചു നോക്കി CG. — adj. ചെവ്വിന ചാരു മുഴങ്ങാലിണ CC. well proportioned. —

adv. ചെവ്വേ directly, nicely. —

ചെവ്വില്ലായ്മ, ചെവ്വില്ലായ്ത്തം disease, as of Rājas. ചെ. പാരം V1. the king is veryill.

ചെളി čeḷi So. Mud, mire = ചളി ചെളിക്ക V1. 1. a wound or ulcer to discharge (ചളി, ചലയിക്ക). 2. ചെളിച്ചു ചോര ക ളക a med. to put leeches (see ചെല്ലിക്ക & ചെള്ളു).

ചെളുക്ക čeḷukka (& ചേള q. v., 1. T. ചെ വുൾ) No. Gills of fish. ചെളുക്കയിൽ നാർകൊ ണ്ടുവന്നു vu. 2. scales of fish, torn mat, etc. ചെളുക്ക എടുക്ക the skin to burst, as between the toes (fr. ചെള്ളുക).

ചെള്ള čeḷḷa 1. Cheek (= ചെന്നി). ചെ. അറി യാതേ കൊള്ളും CG. വിരൽ അഞ്ചും ചെ. മേൽ പൊന്തി TP. from a box. 2. mire So. ചെ. കുത്തുക to be muddy. — ചെള്ളക്കുഴി. B.

ചെള്ളം čeḷḷam No. A kind of tree.

ചെള്ളു čeḷḷụ M. T. (& T. തെ —, C. ചെൾ sharp as a nail) 1. Flea; tick. 2. a large beetle on Cocoanut-trees (ചെല്ലി 2.) MC.; palm-worm, wood-worm V1. — ചെള്ളരിപ്പു fleabite, gnawing of moth, beetle, etc. V1. 3. leech V1. (see ചെല്ലിക്ക, ചെളിക്ക 2.)

ചെള്ളി 1. = ചെല്ലി 1. കണ്ടം ചെ. മുളെച്ചുകി ടന്നു MR. 2. B. shrimps (ചെമ്മീൻ).

ചെഴു če/?/u T. a M. Fine, stout. ചെഴും കുതിര, വൻചെഴുംതുരഗം, മുഴക്കമെഴും ചെഴുന്തേർ, ചെ ഴുംതടം കയ്യാൽ RC. ചെഴുംകൂടു Pay.

ചെഴിക്ക T. to be fertile —.

VN. ചെഴിപ്പു V1. Trav, fertility.

ചേ čē (like ചീ) Fie! must not!

ചേകം čēam Tdbh., സേവ, സേവകം (as if from ചെയ്ക) 1. Service, chiefly about the Rāja's person. (കൂലിച്ചേകം) ചേ. വരിക, കൊൾക V1. to enlist, serve. 2. to pay.

ചേകവൻ (& ചേവകൻ) 1. servant, militiaman മന്നവർ ചേ'ന്മാരുമായി CG. ഗജകഴു ത്തിൽ കരയേറി ചിത്തം ഉറപ്പിക്കുന്ന ചേ. Mud. 2. one of the Ī/?/avar caste ചേകോൻ, f. — കവത്തി (— കോത്തി) also ചേകൻ VyM.

ചേകിക്ക to do duty, also ചേഴിക്ക to serve. ചേകിച്ചവർ ചുററി VCh. ൪൦൦൦ പ്രഭുക്കന്മാർ ചേകിച്ചു KU. കുതിരചേകിച്ചവൻ V1. a trooper. — old ചേകാരം V1. soldier's service.

ചേകുക, കി čēγuγa T. M. (a C. കേ to lie) To get upon trees, to roost, also ചേക്കുക, ക്കി V1.

VN. ചേകൽ, ചേയൽ a roost. ചേയലിന്നു വ ന്ന കോഴി come to lay eggs; ചേയൽമരം (f.i. of peacocks).

ചേക്ക T. So. resting place of animals (birds, buffaloes), with ഇരിക്ക, ഏറുക to roost.

ചേക്കു 1. roosting & breeding place കാക്കെക്കു ചേക്കിടം കൊടുത്താൽ prov. 2. So. gambling; ചേ. കളിക്ക to gamble.

ചേക്കൽ čēkal (T. = ചെവ്; or ചീ?) 1. Spoiling, അടക്ക ചേക്കലായി പോയി is on the point of rotting 2. = ചെക്കൽ V1. (— ലേ very early).

ചേക്കു Ar.šēϰ. Sheikh.

ചേങ്ങില So. see ചേർമങ്ങലം.

ചേങ്ങോൽ čēṇṇōl Palg. (ചെവ്കോൽ) = കോ രപ്പുല്ലു. The grass from which Palghsut-mats are woven (വെള്ളപ്പായും മന്ത്രിപ്പായും).

ചേടൻ čēḍaǹ S. (prh. fr. ചെവിടു or ചേടു T.) Servant, also ചേടകന്മാരും ചേടീവൃന്ദവും Si Pu.

ചേടി fem. = ദാസി; താനും തൻ ചേടിമാരും CG. — ചേടികാഗേഹങ്ങളും PT.; also ചേടി ച്ചി = വെള്ളാട്ടി V1.

ചേടി čēḍi (T. ചേടു beauty, fr. ചെവ്.) M. C. A glutinous earth, put on walls to keep off the rain, esp. red. ചേടിമണ്ണു; ചുകന്ന ചേടി ക്കല്ലും a med.

ചേട്ട čēṭṭa Tdbh., ജ്യേഷ്ഠ 1. Elder sister, gen. ചേട്ടത്തി 2. = മൂദേവി the elder sister of Fortuna, goddess of poverty & mischief. ചേ. കളക a ceremony to drive Pandora away. 3. a mischievous person, m. & f. ചേട്ടെക്കു പിണക്കം നല്ലിഷ്ടം prov. 4. all that is nasty; also a kind of snake B. ചേട്ടവക.

ചേട്ടൻ elder brother, ചേട്ടത്തി elder sister. — ചേട്ടത്തിയാർ elder sister- in-law. V1.

ചേണം čēṇam T. So. (C. ജേ — blanket) Pillion used as saddle.

ചേണി čēṇi T. M. (Tdbh., ശ്രേണി) 1. Ladder, ഏണി. 2. (So. ചകിണി) the layers of fibres enclosing the flesh of the jackfruit.

ചേണിച്ചേരി N. pr. the hereditary Kārisam over the northern part of Kōlanāḍu KU.

ചേണിമാർ SiPu. = ചേണിച്ചികൾ see foll.

ചേണിയൻ čēṇiyaǹ T. M. (Te. ജേണ്ഡ്ര C. ജാഡ) 1. A tribe of weavers പതിയാൻ പി

ന്നെ ചേ'ർ KN. 2. V1. an outrageous person (fr. foll.)

ചേൺ čēṇ 1. T. M. Breadth, height, strength, ചേണിലകം ഒൺപലക RC. highly shining shield. — ചേണാർന്ന സന്പത്തു Nal. (ചേണേർന്ന തിരുമുഖം Anj. — prob. — ണാർന്ന —). — ചേ ണുററുനിന്നുതുണെപ്പതിനായി CG. help powerfully. അഴകു ചേണുറ്റെഴുന്നു rose high. ചേ ണുററ വാദ്യങ്ങൾ CG.— തന്നുടെ ചേന്നെഴും പാ ണി, ചേണേലും ഞാൺ CG. 2. a net-work of bamboo or Cycas leaves for catching fish; rough sieve as of a gardener മണ്ണരിക്കുന്ന ചേ ൺ. ചേണൻ (1) N. pr. male; fem. ചേണി.

ചേതം čēδam Tdbh., ഛേദം. Loss, waste വ സ്തു ചേ. വരുത്തുവാൻ TR. to spoil or waste our property. ഞങ്ങൾക്കു വന്ന ചേ'ങ്ങൾ; ന മുക്കു ഏറിയ മുതൽ ചേ. വന്നു പോകും TR. will be lost. ആനചേ. നോക്കി MR. examined the destruction, which the elephant had caused. ഞങ്ങൾക്കു ചേ. ഇല്ലൊന്നും ഓർത്താൽ CG.

ചേതകേടുകൾ any lose or injury.

ചേതപാതം V1. loss.

ചേതന čēδana S. (ചിൽ) Consciousness, life ചേതനയോടു പിരിഞ്ഞു CG. died. തല്ലി ചേ. പോക്കി killed; ചേ. പോക്കിന പൈതങ്ങൾ CG., ചേ. പോയാൽ കായം ൪ നാൾ കിടക്കിൽ ഓരാവതും ഇല്ല VCh.

ചേതനൻ conscious. ഭൂതങ്ങൾ ഉള്ളത്തിൽ ചേ. ആയോൻ CG. the soul of the world.

ചേതവാൻ id. താൻ ഒരു ചേതവാനായി ഭവി ക്കുന്നു AR. (In S. ചേതനാവാൻ or ചേ തോമാൻ).

ചേതസ്സ് mind സ്വർഗ്ഗനരകങ്ങൾക്കു തൻറെ ചേ. ഉപാദാനമാകുന്നു Adw. S. ചേതസാ with the mind (opp. വാചാ, കർമ്മണാ). ചേതോ വിഷാദം VetC. etc. = മനം, ഉൾ. In aM. ചേത; as നിശാചരമുടിവിനു കരുതി ചേ തയിൽ RC.

ചേതി čēδi 1. = ചെയ്തി News. 2. Tdbh., ജ ഗതി (ചകതി) foundation ചേതിക്കല്ലു = പുറ ത്തുള്ള തറക്കെട്ടു; No. a mud-verandah round a house, about 1 Cōl broad.

ചേതിരിവു B. a short rafter at the corner of a roof.

ചേതു = സേതു, Dam ചേതാർ കടൽവണ്ണൻ RC.

ചേതോഗതി S.čēδōġaδi (ചേതസ്സ്) Thought, wish. Brhmd.

ചേതോഹരം ravishing the mind, delightful (= മനോഹരം) ചേ. വാചകം Nal. ചേ' രാംഗി Bhr. — മകളർ ചേതോഹാരിണിക ളായറുപതു Bhr.

ചേദി čē/?/i S. A country in Bandēlakhaṇḍa; ചേദിപൻ, ചേദ്യൻ, ചൈദ്യൻ CG. its king.

ചേന čēna T. M. (C. ശേ — abundant, S. സേ ന) A yam, Arum campanulatum GP. (അർശോ ഘ്നം S.). — Kinds: കാട്ടു — Arum gracile GP71., നാട്ടു —, നീലച്ചേ — Arum minutum, മുള്ളൻ — Dracontium polyphyllum, കൈപ്പെഞ്ചേനത്ത ണ്ടു പോലേ TP. ചേനപ്പൂ eatable; — വറുപ്പു an ഉപ്പേരി. ചേനത്തണ്ടൻ a venomous snake (similar to an Arum stem); — മണ്ഡലി or — വിരിയൻ the larger kind.

ചേനത്തലയൻ B. bald headed.

ചേന്തണ čēndaṇa (loc.) Ricefield. — fr. ചെയ് ?

ചേനൂക čēnduγa So. To cut slantingly (ചെ ത്തു, ചായി).

ചേന്തി N. pr. of men.

ചേപ്പറ čēppar̀a Palg. No. (T. ചേപ്പു = aM. ചെവപ്പു & അറ ?) opp. ചേൽ. Slovenliness. ചേ' റയായി നടക്ക; ചേ.പ്പണി work slovenly done.

ചേമന്തി čēmandi (C. ശാവ —, fr. ചെവ്വ — T. M.) Chrysanthemum Indicum. കാമന്നുള്ളിൽ പ്രേമം തഴപ്പിക്കും ചേ. പ്പൂ CG. — also ചേമ ന്തിക Anj. ചേമന്തികേ നല്ല പൂമരങ്ങൾക്കു സീ മന്തം നീ CG. Oh C/?/shṇa, thou art the chief of flower- trees! — Kinds: കാട്ടുചേ. (Rh. has കാ ട്ടുചെത്തി) an Artemisia, മുല്ലചേ. a Tagetes?, വെള്ള —, മഞ്ഞ —, നീലച്ചേ. etc.

ചേന്പു čēmbụ & ചേന്പ T.M. (Te. ചേമ, C. ശാവെ) Caladium eaculentum, ചേന്പെന്നും ചൊല്ലി വെ ളിക്കോ മണ്ണു കയററിയതു prov. — Kinds: ൦രംഴ — (big yam from Ceylon), കരിം —, ക ല്ലടി — (inferior), നീർച്ചേ — Sagittaria obtusifolia,

നിലച്ചേ etc., മര — Arum viviparum, മലഞ്ചേ. wild yam with eatable stem, വെളി ച്ചേ — വയൽചേന്പു.

ചേയ čēya T. aM. (ചെവ്) Red ചെയ്യകൂറയും RC.

ചേയൻ No. = ചേവൽ (ചേ'നും പിടയും).

ചേയൽ čēyal see ചേകൽ. ചേയി = ശേഷി TP.

ചേയിപ്പു = ശേഷിപ്പു TP.

ചേര čēra T. Tu. (കേര) The ratsnake, Amphisbæna or Coryphodon, not venomous, but said to cause leprosy by its touch; (see അള). ചേര തിന്നുന്ന നാട്ടിൽ prov. (S. ഡുണ്ഡുഭം). Kinds: മഞ്ഞച്ചേര prov.

ചേരട്ട (C. Te. ജെരി, T. ചെവ്വട്ട red leech) centipede, millipede. കരിഞ്ചേ. (black), മല ച്ചേ. (3—4/?/ thick).

ചേരട്ടപാന്പു V1. a kind of Cobra. (So. തേ രട്ട MC.)

ചേരൻ čēraǹ T. M. (& aT. ചേരലൻ = കേ രളൻ C. S.) 1. The king of Koṇgu or ചേര നാടു.. 2. a king of Kēraḷa.

ചേരകാററു V2. East-wind (as coming from the gap of ചേരനാടു).

ചേരമാൻ king of Chēram; ചേ. പട്ടം his crown; ചേ. പതിവു ancient grant; ചേ. നാടു Kēraḷa (Syr. doc.), also ചേരമാനുലകു Mpl. song.

ചേരമാൻപെരുമാൾ one of the former emperors of Malabar: traditionally the last, who is said to have become a Buddhist (about A.D. 350) or a Muhammedan (Mpl. trad.), after distributing the country to his 18 feudatories KU.

ചേരായിസ്വരൂപം the Rāja of Kāyankulam Fra Paol.

ചേരുക čēruγa T. M. Te. (Tu. C. ശേ —) 1. To approach, come close. ആയുധം കാണ്കിൽ ഞാൻ ചേർന്നു ചാവേൻ Pay. close with. പിഞ്ചേർന്നു ചെന്നാർ Bhg. pursued. ഇവനോടിട ചേരു വാൻ Nal. to have commerce with. പരലോ കത്തു ചേരുവൻ Bhr. I go to heaven. 2. to join (as മാർഗ്ഗം a religion with Loc. & Soc.) രാ ജ്യം കുന്പഞ്ഞിക്കു ചേർന്നു TR. (= ആയിവന്നു). അവനു ചേർന്നവർ TR. his adherents. 3. to belong to കുന്പഞ്ഞിയിൽ ചേർന്ന ആൾ TR. a subject of the H. C. കുളം നിലത്തേക്കുചേർന്നതു MR. (= ഉൾപ്പെട്ടതു). ക്ഷേത്രത്തിൽ നിലങ്ങൾ ചേർന്നതു TR. അതിൽ ചേർന്നവൻ one of them. കാച്ചപാൽ ചേർന്ന പാത്രം CG. included (= ഉ ള്ള). വക ദേവസ്വത്തിലേക്കു ചേർന്നു, പ്രമാണ വും അതിന്നു ചേർന്ന എഴുത്തുകളും പുക്കവാറുക ളും TR. 4. to fit, suit ചേരുംവണ്ണം ഉള്ള ശി ക്ഷ, അതിന്നു ചേരുംവണ്ണം ശിക്ഷ ഉണ്ടു TR. adequate. നിങ്ങളിൽ ചേരും ഏററം AR. you will suit each other marvellously. തമ്മിൽചേ രും agreeing well together. ചേരുന്നതേ പറഞ്ഞാൽ നിരപ്പൂ Mud. speaking plausibly. പാൽ വെണ്ണ എന്നുന്പോൾചേരുമത്രേ CG. it might be tolerated. ചേരാതൊരവസ്ഥ ചൊല്ലു ക Bhr. improper. ചേരുന്നവണ്ണം സ്തുതിച്ചു SG. worthily. അവർ ചോദിച്ചതു ചേരുവോന്നെങ്ങ ൾക്കു CG. unobjectionable. ചിന്തിച്ചു ഞാൻ എ നിക്ക ഏതുമേ ചേർന്നില്ല Nal. could not understand it. ചൊന്നതു ചേർന്നതില്ലെതുമേ KR. is not the case. — പണം ചേരുക V1. to become security for money.

Inf. ചേര close, over against. ചേരേ വെട്ടുക to cut off close to the ground.

Neg. N. ചേരായ്മ disunion, unsuitableness; also ചേരാത്തനം V1. antipathy. —

ചേരി (C. കേരി) 1. Assemblage, village street. നാലുചേരി Pay. 4 classes of foreign colonists (Jews, Christians, Manicheans, etc.). ആനായച്ചേരി CG. a cowherd village. — division of an army. V1. — N. pr. as തലശ്ശേരി etc. 2. (= ചെകരി) husk & fibres of cocoanuts. — false hair of women. V1.

ചേരിക്കൽ (കാൽ? ശേരീ Mahr. Government land exempt from assessment) p1. ചേരിക്ക ല്ലുകൾ 1. land appropriated for the support of Rājas & temples താമൂതിരിപണ്ടാരം ചേ' ല്ലുവക; ദേവസ്വം ചേരിക്കൽ കൂടി നികിതി പൊൻ 4849 etc. രാജാവിൻറെ ചേ'ല്ലുൾ തറ; കോവിലകങ്ങളിലേക്കു ചേ. വന്ന നി കിതി TR. taxes from domains, obtained by

purchase, lapses, esoheats, etc. 2. So. farmyard attached to Government & temple lands. 8. place of refuge V1. (= സങ്കേതം).

CV. ചേരിക്ക: പണം അസ്സനെക്കൊണ്ടു ചേരി ച്ചു TR. had it collected by.

ചേരുമാനം 1. assemblage, as fora riot; party. 2. office of collecting taxes, ചേരുമാനക്കാ രൻ Trav.

ചേർ 1. aM. = ചേരും in comp. രൂമചേർ പാ ല്ക്കുഴന്പു Bhr. വന്പുചേർ മകോതരൻ RC. the great M. 2. = ചേറു q.v. 3. ചേർമരം T. M. (C. ഗേർ, Te. ജീഡി) marking-nut-tree, Semicarpus orientalis (കാട്ടുചേർ Holigarna caustica Rh.) — ചേർക്കുരു amed. (ചേ രിങ്കുരു, ചേർക്കൊട്ട V1.), ചേർക്കുരുത്തൊലി GP7O., ചേറുമരത്തിന്തോൽ med., ചേരെണ്ണ കച്ചെരിച്ചേററം GP. 4. ചേർമങ്ങലം & ചെ റു — q. v.

a. v. ചേർക്ക 1. To make to arrive or join. കുളം തൂർത്തു ഉഭയത്തിൽ ചേർത്തു MR. annexed. തന്നുടെ ജീവനെ ബാലകായാന്തരേ ചേർത്തു VetC. brought again to life. ചേർത്തുകൊൾക to receive into the community; not to reject from caste; to patronize. ചേർത്തുകൂടാ irreparable. അവനെ നഷ്ടത ചേർപ്പൻ Bhr. to bring to destruction. 2. to collect, as men, money. 3. to level a gun (= ചെറുക്ക 5) വെടിക്കു പറി ച്ചു ചേർത്തു TR. 4. (po.) action in general ദി ക്കുകൾക്ക് അത്തലേ ചേർപ്പൊരു ദശമുഖൻ CG. troubling the world. ജഗത്തിന്നു ശിക്ഷാരക്ഷ ചേർക്കും തൃക്കൈ Anj. (= വരുത്തുക). തൃപ്തി ചേ. Brhmd.

VN. I. ചേർച്ച (of ചേരുക) 1. adherence, ഞാൻ ഇങ്ങുള്ള ലോകരിൽ ചേ. പുക്കു CG. connected myself with. — relation, ചേർച്ചക്കാർ next relations, ചേർച്ചയും ചാർച്ചയും (see ചാർച്ച). 2. union, ചാർച്ചയിൽ ചേ. ഉണ്ടെങ്കിൽ UmV. love. — harmony, fitness ഇതും അതും നിരൂ പിച്ചാൽ ചേ. യില്ല വികല്പം ഉണ്ടു Mud, the statements are irreconcilable. ചേ. ഇല്ലാ ത്ത യുദ്ധം കാണുന്ന ജനങ്ങൾക്കു പാപം ഉ ണ്ടു Bhg. unequal. ഞാനായിട്ടു നിരൂപിക്കു ന്നതു നല്ല ചേ. പോര TR. it does not well become me. മനസ്സു ചേ. വിട്ടുവാടി Anj. the mind became disturbed. ചേ. യാകുംവണ്ണം nicely, discreetly; beseemingly. പത്തുവിര ല്ക്ക് ൮ മോതിരം ചേ. നോക്കി ഇട്ടോളുന്നു TP. — ചേർച്ചക്കേടായി TR. ill-arranged; groundless, inexplicable; unworthy. — ചേ. often adj. ചേർച്ചപ്പുല്ലൂരിക്കുഴമാല TP. an elegant neck-ornament; (കാണുക) എന്ന തേ ഓർച്ചയിൽ ചേർച്ച നല്ലു CG. it is more reasonable to judge by sight, than by opinion. മാലിന്യവും ചേ. ഇല്ലെടോ നിണക്കു Nal. nothing dirty can be about thee.

II. ചേർപ്പു 1. joining, mortising. — ചേർപ്പുപല ക joined. ചേർപ്പകന്നു പോയി V1. became disjointed. 2. assemblage, as മീൻചേ.

CV. ചേർപ്പിക്ക V1. = ചേരിക്ക, ചേർപ്പാറാക്കുക.

VN. III. ചേർവ്വ T. So. mixture. IV. ചേർവ്വു (T. crowd) = ചേർച്ച, f.i. ചേർവ്വുള്ള കൊടി V1.

ചേങ്ങലം = ചേറുമങ്ങലം f. i. വലിയൊരു ചേ. തൂക്കിനാൻ Bhg 10.

ചേറ čēr̀a N. pr. A tree ചേറമരം Codiæum variegatum Rh. (or ചിറമരം?) hence prh.:

ചേറനാടു N. pr. District SE. of Calicut, capital തിരൂരങ്ങാടി.

ചേറായിസ്വരൂപം N. pr. the dynasty of Oṇanā KU.

ചേറു T. M. (Tu. C. കെസരു, Te. ക്രച്ചു) 1. Mire, dirt. ചേററിൽ അടിച്ചാൽ, ചേറുകണ്ടേ‍ So ചവിട്ടിയാൽ prov. 2. wet soil. കണ്ടം ഉ ഴുതു ചേറാക്ക to work the surface of a field into a slush preparatory to transplanting rice. ചേററിൽ കുത്തിയ കൈ ചോററിൽ കുത്താം (of field-labour). — ചേറാലേ കോരിക്കുടിപ്പിക്കും എ ന്നെ Anj. with unwashed hands. ചേ. പിരളു ക feet to become dirty. ചേറും മുടയും prov. ചേറും പൊടിയും തുടെച്ചു Bhg. കഴിഞ്ഞു പോ യ ചേറിനെ അധികം പറഞ്ഞു കലക്കുവാൻ to stir up old quarrels. 3. = ചേർ 3.

Hence: ചേർപ്പടം Nal. dirty cloth. ചേർലാഭം cultivator's share of profit (= കൊ ഴുലാഭം).

ചേറുമീൻ mullet.

ചേററുകണ്ടം, — പാടം (opp. പൂഴിക്കണ്ടം, — പാടം) field for wet cultivation.

ചേററുകുഴി slough.

ചേററുപടി threshold. = കീഴ്പതി.

ചേററുപാടു a miry soil.

ചേററുവഴി V1., ചേററുവായി N. pr. Chetwa; also ചേററാ an artificial reservoir for irrigating lands.

ചേററുവിത wet cultivation.

ചേറുക čēr̀uγa M.Te. (C. കേ —, Te. ചെരുഗു) To winnow, fan & clean pounded rice (= തെ ള്ളുക, കൊഴിക്ക, പാററുക). അരി കുത്തി തവി ടും പൊടിയും ചേറി, നെല്ലുപീടികയിൽ കടത്തി ചേറി അളവു തന്നേക്ക (doc.). ചേറീട്ടു നെല്ലി ന്മണിയെ പിടിക്കും Anj.

VN. ചേറൽ fanning, as മുളകു ചേ. ചേറുമുറം winnowing basket, ചേറ്റുക V1. id. CV. ചേററിക്ക V1.

ചേറുമങ്ങലം čēr̀umaṇṇalam generally ചേ ർമ്മ. (as തപ്പും ചേർമ്മ'വും കൂടി KU.) Round metal-plate used as gong (So. ചേങ്ങില, T. ചേമക്കലം, C. Tu. ജാംഗട, prob. fr. കലം & ചേരമാൻ ?) also ചേർങ്ങലം q. v.

ചേററു čēt/?/t/?/ụ 1. Obl. case of ചേറു. 2. = ഏററു So. in ചേററുകത്തി knife of toddy-drawers (also ചെത്തുകത്തി).

ചേല čēla (S. ചേലം) 1. Cloth, esp. of women, f. നൂതനയായൊരു ചേല CG. പട്ടുനൂൽ ചേ. ക വർന്നു CG. പൂഞ്ചേല Bhr. (of a queen). 2. rough cloth = ചീല — so ആനച്ചേല elephant's covering V1. 3. No. boards joined to low-sided boats (ചേല കെട്ടുക).

ചേലപ്പുടവ V1. a cloak, covering sheet.

ചേലമരം Indian fig-tree, the bark of which serves as sackcloth (ചേല ചുററുക).

ചേലാഞ്ചലംകൊണ്ടു മൂടി അണിമുഖം KR 3. veil, gaze.

ചേലാ H. čēlā (= S. ചേടൻ) 1. One forced to become a Muhammedan. അവൻ ചേലാ he is of a family circumcised in Tippu's time. സു ല്ത്താൻ വന്നു ജനങ്ങളെ ഒക്കയും ചേലാവാക്കി കല്പിച്ചു TR. ചേലാവായിരിക്കുന്ന ആൾ (of a Brahman). 2. circumcision (ചേലാകർമ്മം). ൬൪ ആമതിൽ (A. D. 1788) ചേലാ വന്നു; ൬൪ആമ തിൽ ചേലാവത്തിൽ വേണാട്ടുകരെക്കു വാങ്ങി TR. ചേലാവിൽ കൂടി he turned Muhammedan. ചേലാവുകാർ Muhammedans.

ചേലാനി čēlāni No. (= ചെല്ലി 1.) Quick-grass, a thorn growing on the ridges of ricefields.

ചേലേകം čēlēγam Tdbh., ശൈലേയം. 1. സി ന്ദൂരം. 2. Storax or Benzoin (med.)

I. ചേൽ čēl, VN. of ചെല്ലു (Te. C. Tu. ചാൽ), also = ചെയൽ T. aM. 1. Walk, behaviour. ചേലും ചട്ടവും character. കുട്ടി അഛ്ശൻറെ ചേൽതന്നേ disposition, (takes after); മാലുറും ചേൽ ഉന്മത്തൻ RC. the mischievous U. മുഖം നോക്കുന്പോൾ ഒരു വല്ലാത്ത ചേലായി കാണു ന്നായിരുന്നു (jud.). 2. a fine level, neat or uniform appearance ചേല്ക്കണ്ണിമാർ AR., നൽച്ചേ ലും കണ്ണിമാർ CG., ചേല്ക്കണ്ണാർ (& ചൊല്ക്ക ണ്ണാർ) Bhr. fine-eyed women. ചേലോടു nicely. ചേലൊത്തു നിന്നുള്ള നീലത്തഴകൾ CG. well arrayed.

ചേലാക്കുക to get ready, ഉറുപ്പിക കെട്ടി ചേ' ക്കി കൊടുത്തയച്ചു; to prepare, level നില ത്തിൽ വിത്തിടുവാൻ ഉഴുതു ചേ'ക്കി TR. പ ണി ചേലാക്കി gave it a finish.

II. ചേൽ S. (ച + ഇദ്) If, എങ്കിൽ. (കാര്യസാ ദ്ധ്യം ന ചേൽ Ch Vr.).

ചേവ čēva Tdbh., സേവ, hence ചേവകൻ (= ചേകവൻ) Servant, soldier സേവകന്മാരായ ലോകരും ചേവകന്മാരായ വീരരും CG.

ചേവകം military service; bravery ചേ. കാട്ടി നാർ; അന്നെങ്ങു പോയിതേ താവകം ചേ വകം CG.

ചേവടി čēvaḍi (= ചെവ്വ + അടി) T. M. Foot as object of worship ചേ. വണങ്ങുവാൻ Anj., പിടിക്ക SiPu., നിൻ ചേ. ത്താർ RS.

ചേവൽ čēval T. So. (C. കേവു coitus, see ചേ കുക or ചെവ്) Cock, male of birds (ചേ'ലും പിടയും).

ചേവല V1. child at the breast (?).

ചേഷ്ട čēšṭa S. 1. Moving the limbs, gesture. ഹസ്തപാദങ്ങളുടെ ചേ. VyM. ചേ. കാട്ടുന്നു V1. it stirs. 2. action, effort, also = ഊക്കു V1.

den V. ചേഷ്ടിക്ക to be busy, to endeavour. — part. ചേഷ്ടിതം an act. ഗ്രഢമല്ലേതും പ്രസി ദ്ധം ഈ ചേ. Nal.

CV. ആദിത്യൻ ലോകങ്ങളെ ചേഷ്ടിപ്പിക്കും Bhg. enliven.

ചേള čēḷa Gills (So. ചെകിള, loc. ചെളുക്ക). ചേളാക്കോര No. a fish; see കോര.

ചേളന്നൂർ or ചേഴന്നൂർ N. pr. KU.

ചേളാകം čēḷāγam (ചേല) A bag of wares hung on the shoulders.

ചേളാട്ടി a leather bag or basket, f. i. for weighing pepper.

ചേഴിപ്പു čē/?/ippu vu. = ചേകിപ്പു & ശേഷിപ്പു.

ചൈതന്യം čaiδanyam S. (ചേതന) 1. Consciousness. പഞ്ചമേ മാസി ചൈതന്യവാനാ യി വരും AR. (fœtus). 2. liveliness, vigour ഇന്ദ്രിയങ്ങളുടെ ചെയ്തന്നിയം കിഴിക a med.

ചൈത്താൻ Ar. šait/?/ān. Satan; devil, demon.

ചൈത്യം čaityam S. 1. (ചിത) Tombstone, monument (altar, തറ) ചൈത്യപാലർ കൂടി; അവൻ ചൈത്യസ്തംഭം പറിച്ചു, ചൈത്യപ്രാസാ ദത്തെ തകർത്തു KR. (in Lanka ചൈത്യനികും ഭില etc.). 2. = ചിത്തം soul ചൈത്യമോക്ഷം Bhg10.

ചൈത്രം čaitram S. (ചിത്ര) = മേടമാസം.

ചൊകചൊക čaγaǰoγa (ചെവ്, ചുവ) Looking red. — ചൊകല Palg. (of cattle, dog, sheep).

ചൊക്കം čokkam T. C. Te. Tu. Beauty (ചെവ്). Hence: ചൊക്കനാഥൻ N. pr., Siva of Madura; the author of യുധിഷ്ഠിരവിജയവ്യാഖ്യാനം. ചൊക്കർ (the pure) & ചൊക്കമാരാന്മാർ a low section of the Mārāṇ tribe.

ചൊക്കട്ടാൻകളി (C. ചൊക്കട്ടു pleasant) backgammon. T. So. VyM.

ചൊക്കട്ടി or ചൊക്കത്തി ? Walkera serrata Rh.

ചൊക്കൻ čokkaǹ (ചുണങ്കൻ or ചെവ്) 1. Dog (No. = ചുവന്നനായി), ചൊക്കനെപടിക്കൽ കെ ട്ടീട്ടുണ്ടു TP. watch-dog. 2. monkey V1.

ചൊക്കി 1. bitch V1. (No. ചുവന്നപട്ടി; So. see ചൊക്കിച്ചു.) 2. cat പെൺപൂച്ച. 3. a plant ചീനച്ചൊക്കി = ചെണ്ടുമല്ലിക. 4. = ചോക്കി.

ചൊക്കിച്ചി No. (fr. ചൊക്കം) a female beauty.

ചൊക്കിച്ചുപോയി So. = ശുഷ്കിച്ചുപോയി; ചൊ ക്കിപ്പട്ടി So. m. & f. A half-starved cur. (ചൊ ങ്കു 2.)

ചൊക്കുപൊടി čokku-poḍi T. M. (ചുക്കു or ചെവ് ?) A magic powder supposed to stupify one V1.

ചൊങ്കു čoṇgu 1. (C. സൊ. — = ചൊക്കം) Beauty, elegance. — ചൊങ്കൻ., ചൊങ്കത്തി f. beautiful (as men, elephants, etc.). 2. (= ചു ങ്ങു) withered; ചൊങ്കുകയ്യൻ & ചൊങ്ങയ്യൻ V1., ചൊങ്കൻ B., who has a withered hand.

ചൊടി čoḍi (C. Tu. സിഡി, aM. ചെടിക്ക, T. ചുളിക്ക ?) 1. Outbreak of passion, ebullition; briskness, fervency. ചൊടിമാറി his rage is over. 2. So. lip (ചിറി).

ചൊടിക്ക to be angry, fiery കുഞ്ഞനോട് ഒട്ടും ചൊടിക്കേണ്ടാ TP.

VN. ചൊടിപ്പു കാട്ടുക etc.

CV. ചൊടിപ്പിക്ക to provoke, enrage.

ചൊടിയൻ 1.passionate. 2. So. mullet.

ചൊട്ട čoṭṭa (Te. Tu. C. Te. distorted, deformed = ചൊള്ളു, H. čhōṭa fr. ക്ഷുദ്രം small, petty) 1. Dagger, also ചൊട്ടക,, so ചുരികയും ചൊട്ട യും KR. കനമിയൽ ചൊട്ട മുൾക്കരപന്തി RC. 2. smallness. ചൊട്ടയിലേ ശീലം ചുടലയിലേ മാറുള്ളു prov. infancy. ചൊട്ടയിൽ കയറി = വി കൃതിയായിപ്പോയി. 3. No. = ചൊട്ടി a bose, knob or ornamental dot on knife-handles etc.; a knob into which the blade of a knife & a style are fixed. 4. a palm flower before bursting. B. 5. N. pr. male.

ചൊട്ടാൾ (2) a small man.

ചൊട്ടക്കോൽ (1) വാളും ചുരികയും ചൊ'ലും Pay.

ചൊട്ടച്ചാൺ 1. (C. Tu. ചോട്ടു) span of the thumb & forefinger (= പ്രാദേശം). 2. = 1½ spans എൻറെ ചൊ'ൺ വയറു my little stomach.

ചൊട്ടപ്പൂട്ടു a padlock.

ചൊട്ടവാൾ (1) a small sword.

ചൊട്ടി čoṭṭi 1. = ചൊട്ടവാൾ f. i. ചൊട്ടികൾ ഇട്ടികൾ KR., Bhr. 2. silver mark of about 2 inches on native clothes; also of a painted face (So. ചുട്ടി) fr. ചൊട്ടുക. 3. a play with

2 sticks. ചൊട്ടിയും (larger) കോലും or കണി യും (smaller); also ചുള്ളിയും (or ചി —) വടി യും No., പുള്ളടി Palg. etc. = കോട്ടി 1.

ചൊട്ടിത്തല bald head (loc.)

ചൊട്ടു čoṭṭu T.M. 1. A slap on the head ചൊ. കൊണ്ടാലും prov. — met. തലെക്ക ഒരു ചൊ. disappointment; ചൊട്ടുപിണഞ്ഞു, ഒരു ചൊ.

കിഴിഞ്ഞു (superst.) a curse, disease, etc. has alighted on him. 2. = പൊട്ടു mark on the forehead with Sandal paste etc. ചൊട്ടുതൊടുക = തൊട്ടുകുറി; kinds ഇരുവയിനാടൻ ചൊ. TP. etc.

Hence: ചൊട്ടുകത്തി Mpl. = ചൊട്ടവാൾ. ചൊട്ടുക (C. സൊണ, T. So. to drop, rain)

1. To rap with the knuckles, knock with the finger, chiefly on the head; also ചൊട്ടി നോ ക്ക No. = കൊട്ടിനോക്ക. 2. to be disappointed. വ യറുചൊട്ടിപ്പോയി abortus. കാര്യം ചൊ. proved abortive. തമ്മിൽ ചൊ. they fell out. CV. ചൊട്ടിക്ക 1. to beat (f.i. in chess). 2. to disappoint; to overreach.

ചൊട്ടിപ്പു machinations. = കൃത്രിമം.

ചൊട്ടുകാര്യം a poor affair.

ചൊട്ടുവെള്ളം So. = കൊട്ടുവെള്ളം q. v.

ചൊണ്ടി čoṇḍi (loc.) A gram or legume.

ചൊണ്ണി čoṇṇi (സുവർണ്ണി?) 1. Vain of beauty, proud (f. — ച്ചി; അമ്മ കറുത്തും മോൾവെളുത്തും മോളെ മോൾ ചൊണ്ണിച്ചി No. a riddle = വെള്ളി ലച്ചെടി). 2. N. pr. fem.

ചൊത്ത čotta (T. So. worm-eaten, C. ജൊത്തു close, thick = ചെറുത്തു) Mud, mire ചൊത്തയും ചളിയും prov.; also കൊത്ത. ചൊത്തി = ചൊങ്കു 2. (C. സൊത്ത) defective, lean, as ചൊത്തിക്കൈ So. a withered hand.

ചൊന čona V1. Red colour (ചെവ്?); ചൊ നയൻ.

V. n. ചൊനെക്ക to be red.

ചൊന്നാൻ So. (hon., fr. സ്വർണ്ണം) a goldsmith.

ചൊപ്പ čoppa (obse.) Crines pud.

ചൊപ്പിടാച്ചി No. vu., see ചപ്പിടാച്ചി.

ചൊര čora (the root of ചൊരി, see ചുര) Inf. When it drops, so as to drop; ചൊര കുത്തുക to stop a leak. ചൊരത്തുളി ചൊരിഞ്ഞു Nid.; also ചൊറുചൊറ So.

ചൊരിയുക čoriyuγa T.M. (C. സു — to empty, pour out, ജൂ — to trickle, Te. C. കു — to rain) 1. v. n. To flow down, pour, shower (as മഴ, അസ്ത്രം, സ്രാവം). കോരിച്ചൊരിയുന്ന മാരി, മാരി ചൊരിയുന്നു CG. ചൊരിഞ്ഞ കണ്ണീരോടും Bhr. ചൊരിയച്ചോര (huntg.) blood flowing richly. 2. v. a. to pour out, to shoot corn etc. out of a sack; മേഘങ്ങൾ ചോര ചൊരിഞ്ഞു, കൂരന്പു കോരി ചൊരിഞ്ഞു തുടങ്ങിനാൻ Bhr. ഞങ്ങൾ തീച്ചൊരിഞ്ഞു CG. പായിൽ ഉറുപ്പിക ചൊരി ഞ്ഞെണ്ണി (jud.) ആ മുതൽ ഒരു മുണ്ടിൽ ചൊരി ഞ്ഞു MR. നിലത്തു ചൊ. — ശ്രവണാന്തരേ കുംഭ സഹസ്രജലം ചൊരിഞ്ഞാർ AR. (to awaken Kumbhakarṇa).

Hence: ചൊരികലമൂണി B. a miser, as licking a leeking vessel.

VN. ചൊരിച്ചൽ as രുധിരം ചൊ. menses of women, bloody flux V1.

ചൊരിനെല്ലു rice poured out & measured by guess; conical measurement CS.

ചൊരിമഴ heavy shower.

CV. ചൊരിയിക്ക to get the rice heaped up, etc.

ചൊരുന്നൽ = ചുരന്നൽ udder.

ചൊരുകുക čoruγuγa 1. T. M. (Te. ചൊച്ചു) To tuck in, to shove in കാക്കുഴൽ തോളിൽ ചൊരുകീടും DN. — ഇടചൊരുകു a small bit of gold put in between beads. 2. ചുരുകു ക, (C. Te. സൊരഗു, C. Tu. സൊർക്കു) to be stupified ചുരുകിനൊരു തുയരോടു RC.

ചൊരുക്കു (2) slight intoxication, giddiness. ചൊ. പിടിക്ക V1. to feel sea-sick.

ചൊരുക്കുക, ക്കി to feel dizzy വെററില തിന്നു ചൊരുക്കിനനേരത്തു CG.— ചൊരുക്കുന്ന അ ടക്ക (a very strong kind).

ചൊർണ്ണാലി Palg. = സ്വർണ്ണാരിയൻ A kind of rice.

ചൊറി čor̀i T. M. 1. Itch, scab & other eruptions തലച്ചോറി = പുഴുക്കടി scurf, വറട്ടു ചൊ റി etc., ചൊറിക്കറിവില്ല prov. 2. what itches, nettles (= ചൊറിവു). ചൊ. പറക to find fault. എന്തിരുപതു — മുറിമുപ്പ തു — അറിനാല്പതു — ചൊറിഅറുപതു Cal. — Pa1g. = ഏടാകൂടം. VN. ചൊറിച്ചൽ itching, nettling.

ചൊറിഞ്ഞണം, ചൊറിയണം Tragia involucrata.

ചൊറിയണങ്ങു V1. a nettle; വട്ടച്ചൊ Urtica pilulifera.

ചൊറിമധുരം B. slightly sweetish.

ചൊറിമീൻ an itching polyp (കാഞ്ഞിപ്പോത്തു).

ചൊറിയൻപുഴു MC 49. a caterpillar, that irritates the skin.

ചൊറിയുക 1. to itch. എനിക്കു ചൊറിയുന്നു. 2. to scratch, to rub oneself തല ചൊറിയും VyM. when perplexed. തല ചൊറിഞ്ഞു നി ന്നാർ CG. ചൊറിഞ്ഞു കൊടുക്ക to incite, beckon.

ചൊറിവള്ളി (വലിയ —) cowhage.

ചൊറിവാക്കു So. Palg. disgusting, provoking language (used intentionally).

ചൊറുകുക to scratch gently അവനെ മെല്ലേ ചൊറുകി Bhr. (to give a hint).

ചൊറുചൊറേ čor̀uǰor̀ē (ചൊര) Running or dropping down B.

ചൊററ čot/?/t/?/a = ചൊത്ത, Worm-eaten (as sugarcane, etc. V1.

ചൊൽ čol T. M. (C. സൊ —) 1. Word (പഴ ഞ്ചൊൽ, പെൺചൊൽ); command. എനിക്കു നിൻറെ ചൊല്ലും ചെലവും ആകുന്നുവോ have you to order me? (ചൊല്ലും ചെലവും employment). ചൊല്ക്കീഴമർന്നു Bhr. obeyed. രണ്ടു പേ ർക്കും ചൊല്ക്കീഴല്ല CC. I belong to neither. കം സൻറെ ചൊല്ലാലേ CG. അവൻ ചൊല്ലാൽ എ പ്പോഴും ഇരിപ്പു ഞാൻ ഇപ്പുഴങ്കരേ; ചൊല്ക്കൽനി ന്നളകാതേ Bhr. ഒരുത്തൻറെ ചൊല്ലിങ്കൽനില്ക്ക CG. to abide by some one's advice. ബ്രാഹ്മണ ൻറെ ചൊല്ലിൽ നില്ക്കേണം VyM. 2. praise, fame. ചൊല്ക്കണ്ണി, ചൊല്ക്കണ്ണാർ Bhr. with celebrated eyes.

ചൊലുത്തു, ചൊൽത്തു pronunciation; nice voice for reading, singing, etc.

ചൊല്ക്കൊണ്ട Bhr., ചൊല്ക്കൊള്ളും CG. famous.

ചൊല്പടി 1. utterance. അവൻറെ ചൊ. കൊ ള്ളാം V1. pronunciation V1. 2. according to order. അഛ്ശൻറെ ചൊ. ക്കപോയി MR. ചൊ. ക്കു നടക്ക to obey. ചൊർപ്പടിക്കു ചെ ന്നു Mpl.

ചൊല്പടിക്കാരൻ obedient = ചൊൽവശൻ mod.

ചൊല്പെററ CG., ചൊല്പൊങ്ങും Bhr. famous.

ചൊൽപ്രമാണം order. ചൊ. കവിഞ്ഞു V1. did more than I was ordered.

ചൊല്ലാർന്ന Bhg., ചൊല്ലാർന്നീടുന്ന KU. famous.

ചൊല്ലുക, ല്ലി (& po. ചൊന്നു) 1. To say ലീലെക്കു കാലം ഇതല്ല ചൊല്ലാം CG. we may truly say. ഒരു പീഡയും ചൊല്വാനില്ലെനിക്കു KR. no pain worth mentioning. സമ്മതിയല്ലെ ന്നു ചൊല്വർ നിന്നെ CG. they will say of thee: he is not to my taste. ചൊല്ലാതേ ചൊ. Bhr. to hint. — to promise ചൊല്ലിയത് എല്ലാം തരുന്നു. — to declare (ഞായം, മൊഴി ചൊ); to confess നീയല്ലയോ ചൊല്ലടെച്ചു തീ വെച്ചതു Bhr. 2. to order കാലത്തെ പോകെന്നുചൊന്നാൻ CG. he ordered time to pass (= പോക്കി). ദാസിമാ ർക്കു പണികൾ ഓരോന്നു ചൊല്ലി CG. — also with Iuf. മരം മുറിക്കച്ചൊല്ലി TR. Neg. ചൊല്ലായ്മ കേൾക്കും (Mantr.) what is not uttered. ചൊല്ലി giving his reason ഇതിന്നെന്നു ചൊ ല്ലി Mud. എന്നേച്ചൊല്ലി വേലകൾ ചെയ്ക Bhr. pretending it was for this. കഴിഞ്ഞ തു ചൊ. ദു:ഖിക്ക V2. to repent. — on account of നമ്മേച്ചൊ. നായർക്കു വല്ല വിഷമ ങ്ങൾ വരേണ്ടാ TR. എന്തു ചൊ. വിവാദം VyM. about what is the dispute?

CV. ചൊല്ലിക്ക to cause to say, to repeat, read നിന്നേ ചൊർപ്പൻ Genov. force to confess. മിനക്കെടാതേ ചൊല്ലിച്ചിട്ടും Bhg. ചൊ'ച്ചു വിടുക V. to send a message. കുലത്തെ ആ ചാര്യനെകൊണ്ടു ച്ചൊ'ക്കുന്നതു KR. have the family history recited by the house-priest. — also ചൊല്ലിപ്പിക്ക Brhmd.

ചൊല്ലിക്കൂട്ടുക to repeat a lesson.

ചൊല്ലിക്കൂട്ടിക്ക to hear a child's lesson.

ചൊല്ലിക്കൊടുക്ക, തരിക to teach, suggest.

ചൊല്ലിക്കൊടു — നുള്ളിക്കൊടു — തല്ലിക്കൊ ടു — തള്ളിക്കള prov.

ചൊല്ലിനിർത്തുക to stop reading.

ചൊല്ലിപ്പഠിക്ക to learn loud by heart.

ചൊല്ലിയാടുക to sing & play.

ചൊല്ലിയാട്ടം acting a play.

ചൊല്ലിവിടുക to send word, ചൊല്ലൂടുക; നി

ന്നോടു ചൊല്ലുവാൻ എന്നെ ല്ലി വിട്ടു Nal.

മററെന്തു വർത്തമാനം ചൊല്ലൂട്ടതും Mud.

ചൊല്ലുവിളി 1. command, summons. ചൊല്വിളി കേൾക്ക to obey. ചൊല്ലും വിളിയും കേ ളാതേ disobedient. 2. obedience കുമാര നൊരു ചൊ. യില്ല ChVr.— ചൊല്ലുവിളി യായ്ക V2. disobedience.

ചൊല്ലുവേല So. service, servitude.

ചൊല്ലുള്ള, ചൊല്ലെഴും ചൊല്ലേറും famous.

ചൊവ്വ čovva 1. Redness = ചെവ്വ f.i. പ്രഭാ തചൊ. തുടങ്ങുക V2. dawn. 2. = ചെവ്വാ Mars, ചൊവ്വാഴ്ച Tuesday. 3. = ചൊവ്വു as ചൊവ്വ പിടിച്ച അങ്ങാടി a straight street. 4. powerful influence ഉറുമ്മിക്കും ചൊവ്വ ഉണ്ടു നിനക്കും ചൊവ്വ ഉണ്ടു TP. the sword is possessed & thou likewise [= ദോഷം either from Mars: അവനു ചൊവ്വപ്പിഴ ഉണ്ടു he is hurt by an unlucky planet; or (1) majesty, as കൊടുങ്ങലൂർ ചൊവ്വ is the Bhagavati of Koḍungalūr; or ചോകു ?

ചൊവ്വി čovvi (T. ചെവ്വി = ചെവ്വ) a M. ചൊൽപേ റാതവർകൾക്കു കാണിതു ചൊവിയായിതു RC 26. This fits only the nameless. തടുപ്പതിനു ചൊവി യ പട ഇല്ല RC30. sufficient.

ചൊവ്വു čovvụ = a M. ചെവ്വു(ചെവ്) 1. Straightness ചൊവ്വുള്ളതു = നേരുള്ളതു V1. ചൊവ്വു വട ക്കോട്ടുള്ള പറന്പു MR. ചൊവ്വിന്നു കെട്ടുക to build regularly. 2. propriety ചൊവ്വല്ല ഭുജി പ്പതിന്നു SiPu. not fit for eating. ദീനം ചൊ വിൽവന്നു in a fair way of recovery. ചൊവ്വൊ ടേ ചെയ്തു Bhr. perfectly well. ചൊവ്വായ്വരു വാൻ വിഷമം Genov. irremediable. 3. exact weight & value മുത്തിൻറെ ചൊ. വരുത്തുവാൻ CS. — chiefly the weight of a gold fanam as used by shroffs; ascertaining the exact quantity of gold in a coin.

ചൊവ്വാക്കുക to make straight, to adjust, rectify.

ചൊവ്വല്ലായ്ക, ചൊവ്വല്ലായ്ത്തം, ചൊവ്വില്ലായ്മ (2) disease of kings. അണ്ണനു കുറേ ചൊവ്വല്ലായ്ക ഉണ്ടു TR.

ചൊവ്വൂർ čovvūr = ചോവരം q. v., N. pr., ശിവപുരം.

ചൊള്ളു čoḷḷụ T. M. (C. ജൊ —) Stunted; worm-eaten (= ചൊട്ട), unsubstantial.

ചൊള്ള So. leanness; an immature fruit.

ചോകം čōγam TP. = യോഗം, Tdbh.

ചോകൻ = ചേകോൻ (100.)

ചോകു čōγụ T. a M. (Te. C. Tu. സോങ്കു collision, possession, evil spirit) Demon അടുത്തു പൂത്ത ചോകിൻ കൂട്ടം RC. = Rāxasas.

ചോക്കി čōkki = ചൌക്കി A guard-house, തിരു വങ്ങാട്ടു ചോക്കിയിലാക്കി, ഇട്ടു TR. imprisoned.

ചോക്കുക čōkkuγa = ചിവക്കുക V1. ചോക്ക — ൻ m, — ക്കച്ചി f. No. red cattle.

ചോടു čōḍụ 1. = ചുമടു (മുതൽ ഒക്ക ചോടായി കെട്ടി TP.) — ചോട്ടാളർ Carriers. ഇരുമുടിചോ ട്ടുകാർ Nal., ചോട്ടാർ TP. 2. = ചുവടു step രണ്ടു ചോട് ഇങ്ങുവാങ്ങി PT., ചോടു പിടിച്ചു ചെന്ന ങ്ങനന്തനുൾപ്പുക്കു CC. ചോടുകൾ ഉറപ്പിച്ചു പല്ലു കൾ പുറത്താക്കി PT. a lion preparing for his spring. ധാത്രിയിൽ ചോടേ തുരന്നു Mud, undermined the ground. 3. = ജോടു, as കാൽ — a pair of shoes.

ചോടുക čōḍuγa (ചോടു 2?) To exert oneself secretly, to machinate അതിന്നു നന്നായി ചോ ടീട്ടുണ്ടു loc. (T. C. ജോഡണ preparation).

ചോട്ടാ H. čhōṭā (see ചൊട്ട) Short. ചോട്ടാവടി a crooked stick, badge of office, So.

ചോട്ടാക്കാരൻ B. an attendant.

ചോണൻ čōṇaǹ (Tdbh., ശോണ) Red ant, So. ചോണൽ

ചോണങ്കിനായി No. A greyhound = ചുണങ്കി.

ചോതടി čōδaḍi 1. = Choultry ചാവടി. 2. a kind of plantains (loc.)

ചോതന čōδana Tdbh., ശോധന 1. In മല ചോതന see മലം 2. search, ചൊതനക്കാരൻ a custom-house officer, 3. a liquid measure (at Cochin = 1/25 Candy; in Trav. = 12 Iḍanga/?/i) കള്ളച്ചോ Bhr.

ചോതനി T. So. a broom V2. (= ചൂൽ).

ചോതി čōδi 1. Tdbh., സ്വാതി The 15th lunar asterism, Arcturus. 2. Tdbh. ജ്യോതിസ്സ് light പരമചോതി Anj. (of C/?/shṇa).

ചോതിക്ക čōδikka Tdbh. of ചോദിക്ക & ശോ ധിക്ക (രസം മുന്നേപ്പോലേ ചോതിച്ചു a med. purified).

ചോത്ര čōtra 1. സുഭദ്ര, N. pr. of women, 2. B. a red cow.

ചോദിക്ക čō/?/ikka S. (ചുദ്) 1. To incite, urge ശൂലം ചോതിച്ചു ചാടി RC. drove. 2. to demand, ask ചോദിച്ചിരന്നുകൊണ്ടുണ്ണാം Pay. നാ മങ്ങൾ ചോദിച്ചു KR. 3. to question, inquire എന്ന് അവനോടു ചോദിച്ചു jud. ചോദിച്ചു കേട്ടു കൊണ്ടു having taken counsel V2.

VN. ചോദനം 1. driving വാഹചോ. ചെയ്ക Nal. 2. command; so ദേവചോദിതം Brhmd. fate.

CV. ചോദിപ്പിക്ക f.i. എന്നു നമ്മോടു ചോദിപ്പി ച്ചു TR. sent to solicit my assistance.

ചോദ്യം 1. question, inquiry. യുവതിമാർക്ക് എ ന്തു ചോ. Ch Vr. what is that to girls?

2. examination, trial ചോ'ങ്ങി ദിവസം V1., അവരോടു ചോ'വും തുടങ്ങി കഴിഞ്ഞു; ആയതിന്ന് ഒരു ചോ. കാണ്മാനില്ല TR. he is not brought to trial. നല്ലപോൽ ചോ. കഴിച്ചു Genov. 3. torture വേണ്ടുംവണ്ണം ചോ. ചെയ്തു etc. 4. notice taken of, ചോ. ഇല്ല TR. ഇതിനെ ചൊല്ലി ചോ. കുറഞ്ഞു little interest in. നാനാവിധം കാട്ടുന്നതിന്നു ചോദ്യം ഇല്ല എന്നു വന്നാൽ TR. if misdemeanors are left unpunished (= വിചാരം, വേദന).

ചോദ്യപ്പെടുക to examine എങ്ങനേ എന്നു നല്ല വണ്ണം ചൊ'ട്ടു വിസ്തരിപ്പാൻ TR., അതിനെ കുറിച്ചു ചോ'ട്ടതിൽ MR.

ചോദ്യോത്തരം questions & answers അർത്ഥമി ല്ലാത ചൊ'ത്താൽ എന്തു ഫലം സിദ്ധിക്കും Bhg. അതിർകൊണ്ടു പരിന്ത്രിസ്സും നാമുമാ യിട്ടു വളരേ ചോ. കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു TR. long disputes & transactions. അവനോടു ചോ. ചെയ്തു examined him.

ചോനകൻ čōnaγaǹ (= ജോ —, യവ —) Occidental; an Arab colonist. ചോനകമാപ്പിള്ള a Māppiḷḷa.—In Pay. ചോനവർ sailors.

ചോനകനാരകം lime tree.

ചോനകപ്പുല്ലു Medicago esculenta, a med. (in T. ചോനപ്പുൻ fr. ചോന T. C. Te. rain, S. കോടിവർഷ) al. lemongrass, & Trigonella cornicularia.

ചോപ്പു = ചുവപ്പു.

ചോമൻ = സോമൻ.

ചോമാതിരി čōmāδiri Tdbh., സോ —Brah mans, that sacrifice the moon-plant-juice KU.

ചോയി N. pr. m., — ച്ചി f., see ചോഴി.

ചോര čōra (T. ചോരി fr. ചോരുക; or ചെവ് ?) Blood, ചോരെയും ചലവും prov.; (see അണിയു ക); ചോരയോടേ എടുത്തു KumK. a newborn babe, unwashed. ഉടുപ്പുകളിൽ നിറെച്ച് ആയ ചോര കണ്ടു, ചോ. കഴുകി കളഞ്ഞു; ചോരയും പൊട്ടിച്ചു TR. elicited blood by the blow. തിരു ക്കണ്ണും ചോരകലങ്ങുന്നു TP. is wroth. ചോ. ഒലി ക്ക to bleed; as v. a. to bleed ചോ. എടുക്ക, കളക, കുത്തുക, കൊത്തുക V1. കാലിന്മേൽകൊ ത്തി ചോര നീക്കി Nid.; കൊത്തിച്ചു ചോരകളക to be bled. ചോരയും പെയ്യുന്നിതു AR. a bad omen. പന്നിക്കു ചോര മൂന്നു (huntg.) three kinds of wounds: മുറിയച്ചോ., വഴിയച്ചോ., ചൊരി യച്ചോ.

Hence: ചോരകലങ്ങുക to be blood-shot, തിരു ക്കണ്ണു ചോ'ങ്ങി TP.

ചോരക്കട്ട clotted blood, മുഖങ്ങളിൽനിന്നു ചോ. ചിന്നിയും PT.

ചോരക്കണ്ടി No. the red kind of കണ്ടിക്കിഴങ്ങു.

ചോരക്കിളാർപ്പു No. (കിളാർപ്പു) traces of blood; hale & hardy or youthful appearance.

ചോരകുമളം(കുമള) No., — ഉന്മദം pugnacity.

ചോരക്കുഞ്ഞു, — പ്പിള്ള, — പൈതൽ = കട്ടക്കിടാ വു a newborn babe.

ചോരക്കെട്ടു suppressed lochia.

ചോരത്തല a new shoot of a vine.

ചോരത്തിളപ്പു luxuriancy, lewdness.

ചോരനീർ flowing blood തള്ളി മുറിച്ചു ചോ.

പ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു TR. drew blood from him.

ചോരപ്പടുകളും B. a quantity of blood, also = കുരുതിക്കളം.

ചോരപ്പുഴ a river of blood ചോ. കൾ പോയി കൂടി ജലധിയിൽ Bhr.

ചോരപ്പോക്കു dysentery, വയററിന്നുചോ. ദീനമായി TR.

ചോരമുക്കളം No. turgescence = ചോരത്തിളപ്പു.

ചോരബന്ധം relationship by blood; in V1. also called ചോരമധുരം.

ചോരമറിയുക to be bloodshot, കരിങ്കണ്ണു ചോ'ഞ്ഞു TP.

ചോരയിളക്കം excitement, നടന്നിട്ടു ചോ.കൊ ണ്ട ഒരു കുരു ഉണ്ടായി TR.

ചോരവെള്ളം blood, മാറിൽ എഴുന്നൊരു ചോ. CG. ചോ'ള്ളപ്പെരുന്പുഴയിൽ നീരാടി RS.

ചോരണം čōraṇam S. (ചുർ, L. fur) Theft ചോ. ചെയ്വാൻ ഒന്നും കാണുന്നില്ല PT. (= ക പ്പാന്). ഭാര്യയെ ചോ. ചെയ്തു KR.

ചോരൻ, (f. — രിണി) athief. ചോരവിദ്യേക്കു ഫലം ഏതുമില്ല Bhr. an art, surreptitiously acquired (= ചതിച്ചു പഠിച്ചുള്ള).

ചോരി čōri T., aM. (ചോരുക). Blood പൊ ന്തൊഴുകും കടല ചോരിയാറായി, ചോരി കുടു കുടകുടിത്തു RC. — ചോരിച്ചൊവ്വായി or ചെ ഞ്ചോരിവായി (q. v.) red lips. — നാരിയും ചോരിവാവേരി (= ചിറിത്തടം) നല്ക്കീടിനാൾ Bhg 6.

ചോരുക, ർന്നു čōruγa T. M.(C. Tu. സോ —) see ചൊരിയുക, ചൊര. 1. To flow. ഉടലിൽക്കു രുതി ചോരുംവണ്ണം, പുനൽചോരും കണ്ണു RC. 2. to ooze, trickle വെള്ളം, എണ്ണപാത്രത്തൂടേ; to misle. 3. to leak പുരകെട്ടാതേ ചോർന്നു TR. മാരി ഏതുമേ ചോരാതവണ്ണം അടെച്ചു CG. the house. 4. to slip through കടു ചോരുന്ന തു കാണും ആന ചോരുന്നതു കാണാ prov. അ രി ചോർന്നുപോയി through a torn cloth. വ ള്ളി ചോർന്നുപോക a pepper-vine to fall down. CV. ചോരിക്ക to cause to leak V1.

a. v. ചോർക്ക, ർത്തു 1. to make to drop through. 2. to melt wax B. 3. മുള്ളൻമാളി ചോർത്തിട്ടു മുള്ളനെ പിടിക്ക to smoke a porcupine out of its den.

ചോർച്ച 1. leaking etc. 2.No. = തുവർച്ച interruption of the monsoon. മഴെക്ക ഒരു ചോർച്ച കാണുന്പോൾ (see തുവരുക, തോരുക).

ചോറു čōr̀ụ T. M. (T. also ചൊൻറി, fr. ചൊൽ what is praised by all) 1. Boiled rice. ചോറും കറിയും, ചോറും കൂട്ടുവാനും, ചോറങ്ങും കൂറി ങ്ങും prov. ൦രം അരിയുടെ ചോറാക prov. വി ഷം കൊടുത്താർ ചോററിൽ Bhr. 2. livelihood ചോ. കൊടുക്കുന്നവൻ master, employer. ചോ. തരുന്നവർ പറഞ്ഞാൽ കേൾക്കേണമല്ലോ TR. ഉണ്ട ചോർ ചീത്തയാക്ക, തിന്ന ചോററിന്നു മാ ററം കാണിക്ക Ti. to be ungrateful, to betray the master (opp. ചോറുണ്ടതിന്നു നല്ല ഉചിതം കാണിക്ക Ti. of faithful soldiers). 3. what is soft, like boiled rice, അസ്ഥിച്ചോറു marrow; തല ച്ചോ. brain; പനഞ്ചോ. pith of palmyra; ചക രിച്ചോ. pith sticking to ച. pith of some grasses. ചോറുണ്ണുക to eat a meal. ചോറുണ്ടു MR. ചോ റൂൺ the first meal of a child, in the 6th month; കുഞ്ഞനു ചോറൂൺ കഴിക്ക വേണ്ടേ TP. ചോ. കഴിക്ക, കഴിഞ്ഞു.

ചോററുരുള Mud. a rice-ball.

ചോററുകഞ്ഞി (loc.) scum of boiled rice.

ചോററുകർത്താവ് (2) master ഒന്നു ചോ'വിന്നു മററേതു നാടുവാഴിക്കു KU.

ചോററുകാരൻ 1. cook V1. 2. dependant ഇ ങ്ങേ ചോ. TR. ൫൦൦ അകന്പടിച്ചോ'കാർ TP. satellites.

ചോററുകൂട a basket to serve up rice in.

ചോററുകൈ, വററുകൈ the right hand.

ചോററുപാളയം B. a company of greedy guests.

ചോററുപിച്ച (ഭിക്ഷ) food given as alms.

ചോററുപൊതി = പൊതിച്ചോർ.

ചോററി čōt/?/t/?/i = ചുഴററി. Fan കാററു വേണ്ടീട്ട ഹോ ചോ. നിർമ്മിച്ചതു PT., മണിച്ചോ. കൊണ്ടു വീശി Si Pu.

ചോല čōla T. M. 1. Grove, shade, cool retreat പറന്പു ചോല കെട്ടിയതുകൊണ്ട് അനുഭവം ഇ ല്ല dense foliage. ചോലപ്പാടു, ചോലപ്പറന്പു V1. ചോലയിൽ വരിക, opp. വെയിലത്തു നില്ക്ക. ന ന്പ്യാർ മരിച്ചെങ്കിൽ ചോലയിൽ കിറിയ കഴി ക്ക TP. (prob. കളക്കടവത്തേ or പുഴവക്കത്തേ വേലി). 2. fresh spring ചോല (doc.) ചോലയിൽ കുളിപ്പിച്ചു Nal. ചോല കുത്തിഒലിക്ക freshes from the mountains.

ചോലത്തലമുടി rich hair (forest of hair) ചോ. കെട്ടഴിച്ചു TP.

ചോലി čōli T. M. Harrassing business, see ജോലി.

ചോവരം čōvaram & ചോവ്വൂർ N. pr. Sivapuram. — ചോവരഗ്രാമം E. of Ponnāni with കാ ശി ശിവലിംഗം Anach.

ചോവരക്കൂറു the party of Siva Brahmans (opp. to പന്നിയൂർ കൂറു) & of the Cochin king (as opp. to Samorin) KU., V1.

ചോളം o/?/ōḷam T.M. (C. ജോ — Te. ജൊന്നലു) 1. Great millet, Sorghum vulgare ചോ. വിള യുന്നു കണ്ടത്തിൽ TP. മടി — & മക്കച്ചോ. maize. — ചോളക്ക N. pr. male. 2. (S. = ചോഴം) North, in fisher language ചോളകരക്കാററു NE., ചോ ളപ്പുറം NW.

ചോളൻ (2) S. = ചോഴൻ f.i. ചോളനും കേര ളനും പാണ്ഡ്യനും Bhr. കേളി ആളുന്ന ചോ ളന്മാരും CG.

ചോളപ്പക്ഷി (1) pastor roseus. D.

ചോളി H čōḷi 1. (S. ചോളം = കുപ്പായം) Woman's habit(& ചോടി). 2. a privy മറപ്പുര.

ചോഴം čō/?/am T. M. The ancient kingdom in the Kāvēri delta.

ചോഴൻ 1. its king, once conqueror of Kērala KU. 2. ചോഴന്മാർ a section of SŪdras, as introduced from ചോഴം.

ചോഴിയൻ 1. Brahmans from Chō/?/am, wearing the forelock, ചോഴിയപ്പട്ടർ 2. other castes ചോഴിയർ Pay. sailors. (see ചോന വർ) — common N. pr. ചോഴി m., ചോഴിച്ചി f. (vu. ചോയി, — ച്ചി).

ചൌക്കി H čauki (see ചവുക്ക) A square. — watch-post, പാറാവും ചോക്കിയും ഇട്ടു ബ ന്തുവസ്താക്കി TR. on the frontier. — a guard-house.

ചൌക്കദാരൻ So. manager of customs.

ചൌര്യം č auryam S. Theft = ചോരണം.

ചൌളം čulam S. (ചൂള = ചൂഡ).

ചൌള കർമ്മം the ceremony of tonsure, performed on Brahman children three years old.

ച്യുതം čyuδam S. (part. of ച്യു) Fallen, shaken. ഗർഭച്യവനത്വം Bhr. abortus. വർണ്ണച്യുതങ്ങൾ VilvP. = പതിതത്വം.

ČHA

(in S. words)

ഛഗം čhaġam ഛഗലം S. Goat; also ഛാ ഗം.

ഛട čhadḍa S. A lump, crowd = സമൂഹം.

ഛടഛട C.Te.M. (Onomat.) Sound of whipping.

ഛത്മം čhadmam; S. (ഛദ്) Disguise, deceit അവൾ ഛ'ത്തിന്നാലയം PT. ഛ'നാപിവാ AR. or by stratagem.

ഛത്രം or ഛത്ത്രം čhatram S. 1. Umbrella ഛ. മണിമുടി മീതേ പിടിച്ചു, വെളുത്ത ഛ. പിടിപ്പിച്ചു ആനക്കഴുത്തിൽ ഏറുക KR. (for coronation). 2. = കുട dominion. ഏകഛത്രാ ധിപതി KU. sole sovereign. ഭൂതലമാക ഛത്ര ഛായതൻകീഴുമാക്കി Bhr 12.

ഛത്രപതി KU. the king of Cochin (fr. വെ ണ്കൊററക്കുട).

ഛത്രഭംഗം loss of protection or empire.

ഛദം, ഛദനം "shade"; cover; leaf.

ഛന്ദം čhand̄am S. (ഛന്ദ്) Pleasing, spontaneous സ്വഛ. പ്രവൃത്തിച്ചു Sah. selfwill.

ഛന്ദസ്സ് a Vēda verse; ഛന്ദസ്സും നിരുക്തവും Bhr. Vēda metre & its theory. ഛന്ദോവൃ ത്തം, അനുഷ്ടുഭാദിയായ ഛന്ദസ്സ് Bhg.

ഛന്നം čhannam S. (part. of ഛദ്) Hid. ഛ ന്നനായ്വന്നൊരു കാമൻ CG. disguised. ഛന്ന യായവൾ KR. made herself invisible. ഛന്ന ന്മാരായി പാർത്തു Bhr. incognito (& ഛന്നവേ ഷരായി). ഛന്നപാപൻ hypocrite. മേഘഛ ന്നസൂര്യൻ KR.

abstrN. ഛന്നത്വം — ഛ. ആർന്ന കനൽപോലേ HNK. covered live-coals.

ഛർദ്ദി čhardī S. Vomiting. ഛർദ്ദിനിദാനം Nid. of cholera, generally ഛ ർദ്യതിസാരം.—

ഛർദ്ദനം, ഛർദ്ദിക്ക to vomit. — part. ഛർദ്ദിതൻ ക്ഷീണനായ്വന്നാൽ Nid. the vomiting patient.

CV. ഛർദ്ദിപ്പിക്ക to give emetics etc. Nid.

ഛലം čhalam S. Deceit, trick. ഛലവിഹിത പത്രം Mud. the roguishly contrived letter.

ഛലൻ rogue; മഹാഛലൻ PT.

ഛത്മം see under ഛദ്.

ഛവി čhavi S. Colour of skin, luster ദൂർവ്വാദള ഛ്ശവിപൂണ്ട ശരീരം AR.

ഛാഗം čhāġam S. Goat, ഛാഗമാംസം വേണ മല്ലോ കറി മമ AR.

ഛാത്രൻ čhātraǹ S. (ഛത്രം) A disciple, as bearer of umbrella. ഛാത്രനന്പൂരി V1. a low class of Brahmans.

ഛാദം čhā/?/am S. (ഛദ്) Cover, thatch. ഛാദനം 1. covering. 2. bullying ഛ. കൊണ്ടു ചെന്നാൽ കാര്യം വരാ V1.

denV. ഛാദിക്ക 1. to cover. 2. to learn to fence, dance or play; to brag V1.

ഛായ čhāya 1. Shade ഛത്രഛായ Bhr. ഛാ കൾ എല്ലാററിന്നും ഛിദ്രം ഉണ്ടെന്നു തോന്നി Bhg. bad omen. ഛായാ ശൂഷ്കം ചെയ്തു Tantr. dry in the shade. 2. sun's wife, hence ഛായാ പതി sun. — ഛായഗ്രഹണി AR. taking the shadow (Rāks/?/zhl/?/asi). 3. image likeness ശബ്ദ ഛായ MC. a kind of sound. സ്വർണ്ണഛ്ശായ ര മ്യമാം കായം Nal. colour (hence ചായം).

ഛിദ്രം čhi/?/ram S. (ഛിദ്, L. soindo) 1. Perforation; separation, hatred; disaster (ഗൃഹഛി. etc.) ഛി'ങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കി തീർക്ക TR. to cause splits.

den V. ഛിദ്രിക്ക to be split, divided. തമ്മിൽ ഛി'ച്ചു നടക്കുന്നു V1. in discord. ഛി'ച്ച വിടുന്നു പോയി Mud. displeased, quarrelling. ഗർഭം ഛി. abortus. — part. ഛിദ്രിതം. CV. ഛിദ്രിപ്പിക്ക to cause a split or division.

ഛിന്നം čhinam (part. of ഛിദ്) Cut, divided ചാപം ഛി'മാക്കി Brhmd. broke. പരമാർത്ഥം ഒക്കയും ഛി'മാക്കി Sah. ഛിന്ന സംശയനാ യി KR. freed from doubts. — ഛിന്നഭിന്നമാ ക്കി dispersed, routed. (vu. ഛി'ന്നാക്കി).

den V. ഛിന്നിക്ക to divide, disperse.

CV. ഛിന്നിപ്പിക്ക to produce division or discord V2.

ഛൂരിക čhuriγa S. = ചൂരിക, (ക്ഷൂര്?).

ഛേദം čhē/?/am S. (ഛിദ്) 1. Cut, division; loss, ruin (ചേതം), as സ്നേഹഛേദം. 2. (arith.) denominator. സമഛേദങ്ങളാക്കി Gan.reduced fractions to the same denominator. In 31 or 41 the ഛേദം is 3 or 4, the അംശം CS. ഛേദനം cutting.

den V. ഛേദിക്ക to cut. നീ കർമ്മപാശത്തെ ഛേദിച്ചീടുന്ന പുരുഷനു ജന്മനാശവും വരും SidD.

J̌A

in S., H., Ar. words (for /?/ & z.)

ജം /?/am S. (ജൻ) Born, as അഗ്രജൻ etc. The 4 classes of all beings: യോനിജം, അണ്ഡജം, സ്വേദജം, ഉത്ഭിജം.

ജഗതി /?/aġaδi S. (ജഗൽ) Earth ഇജ്ജ.യിൽ Brhmd.; site of a house (= വാസ്തു);in C. Te. Tu. foundation ജഗതിക്കല്ലു = ചേതി.

ജഗൽ /?/aġal S. (ഗം moveable) 1. The world; aM. ജഗം, V1. ചെകം(ചെകം പൊടിയാക്കും RC.). ജഗത്തുകൾ Brhmd. 2. in comp. universal.

ജഗത്ത്രയം the 3 worlds KR. മൂവുലകം. ജഗല്ക്കർത്താ, ജഗല്പതി, ജഗദീശൻ AR., ജഗ ന്നാഥൻ Bhg. Lord of the universe, Višṇu; also ജഗത്ത്രാതാ its preserver.

ജഗൽപ്രസിദ്ധം notorious. സുല്ത്താൻ ജ'ം ദു ഷ്ടനായിരിക്കുന്നു TB. a notorious tyrant.

ജഗൽപ്രാണൻ wind; ജ — ണതനയൻ AR. Hanumān.

ജഗൽശ്രാവ്യം AR. deserving to be heard by all.

ജഗദാശ്വാസദൻ Ch Vr. universal comforter.

ജഗദേകസുന്ദരൻ etc. AR. the finest of all (= ലോകൈക —).

ജഗദ്ധിതാർത്ഥം AR. to suit the wants of the world, conventionally.

ജഗന്മയൻ. ജഗന്മായി AR. Višṇu, Lakšmi. ജഗന്മാതാവ് Māyā, Laks/?/mi, etc.

ജഗ്ധി /?/ag/?/dhi S. (ജക്ഷ, √ ഘസ്) Eating.

ജഘനം /?/aghanam S. Loins, posteriors.

-ജഘന്യം last, ജഘന്യജൻ last-born, a Sūdra V1.; castes below the Sūdra, Sah.

ജംഗമം /?/aṇġamam S. (ഗം) Moveable, ജംഗമ വസ്തു VyM. (opp. സ്ഥാവരം). —

ജംഗമൻ N. pr. a counsellor of the Kēraḷa Brahmans during the Buddhistic persecution KM. — ജംഗമനാടകം a song he taught.

ജംഘ /?/aṇgha S. The calf of the leg.

ജട /?/aḍa S. 1. Matted hair, as of ascetics (Tdbh. ചട, ചെട, ചിട). മുടി അഴിച്ചിട്ടു ധരിച്ചിതു ജ ടാ പിരിച്ചു KR.; it is glued with ആലിൻപാൽ. Siva has ജടയിടയിൽ സർപ്പങ്ങളും Anj. Also the moon has a ജട (ജടകളണിതിങ്കൾ Nal.) ജട അഴിഞ്ഞു KU. in passion. 2. ജടവേർ roots of palm trees; also other roots can become matted, ജടകെട്ടി പോകും, if the trees are planted too close.

Hence: ജടയൻ m., — ടച്ചി f. with formidable hair.

ജടാധാരി a devotee, also ജടാധരനായ്ന ടക്ക KR.

ജടാഭാരം = simpl. Bhr. ജ'രശോധനം ചെയ്തു AR. removed the matted hair.

ജടാമാംസി (മാഞ്ചി) Indian spikenard, Nardostachys Jatamansi.

ജടായു N.pr. the king of vultures ഗൃധ്രരാ ജൻ; ജ. മരിച്ചിതു & ജടായുസ്സു ചത്തതു KR4.

ജടിലൻ Bhr. = ജടാധാരി.

ജഠരം /?/aṭharam S. Belly, womb. ഇനിയും ജ നനി ജ. പൂവാൻ CG. to be born again.

ജ൦രശൂല a disease (പൊക്കിളിന്നു ൪വിരൽ താ ഴേ നൊന്തു etc. (a. med.)

ജ൦രാഗ്നി 1. digestive power (ജാഠരനായുള്ള പാവകൻ പോരാ CG.) 2. also a disease അതിസാരവും ജ. യും ഇളെക്കും a. med.

ജഡം &/?/;a/?/am S. 1. Cold, dull (fr. ജലം, C. Te. T. ചളി cold). 2. body, chiefly as inert matter; corpse.

ജഡൻ (phil.) the individual (as ജഡരൂപത്തെ ധരിച്ചിരിക്കുന്ന ആത്മാവ് SidD.) ജഡൻ അ നാത്മാവു Anj. matter.

ജഡബുദ്ധി dull understanding; apathy.

ജഡത, ജഡത്വം inertness.

ജഡാവല്ലഭർ Brahmans well versed in the Vēdas.

ജഡീകൃതം, ജഡീഭ്രതം rendered inactive,

ജഡുലം freckle = ജതുമണി.

ജത /?/aδa (Arb.) A set, H. /?/at = ജാതി ?

ജതു /?/aδu S. Lac. അരക്കു; ജതുഗൃഹം = അരക്കി ല്ലം Bhr., ജതുഗേഹം CC.

ജനകൻ /?/anaγaǹ S. (ജൻ, L. gigno, G. gen —) Father.

ജനനി mother, ജനനീജനകന്മാർ parents.

ജനനം birth, ജനനമരണങ്ങൾ etc.

ജനം janam S. (ജൻ) 1. Man, person. 2. people മുനിജനം എല്ലാവരും KR., സത്തുക്കളായ ജനം; but also സുന്ദരീജനങ്ങൾ KR., സ്ത്രീജനങ്ങളെ നിർബന്ധിച്ചു; ൬൦ ജനം നായന്മാർ TR.

Hence: ജനജനിതം noised abroad.

ജനത community; vu. ജനക്കൂട്ടം.

ജനപദം people; country ജനപദേശന്മാർ KR. satraps, governors.

ജനപുഷ്ടി populousness.

ജനപ്രീതി attachment of subjects. ജ. ജാത ശബ്ദം AR. joyful acclamations.

ജനരഞ്ജന popularity, ജ. കരനായിക മുനി Bhr. (also philanthropic).

ജനവാദം rumour; so ജനശ്രുതികൾ ഒന്നായ്വന്നു ചേർന്നു Bhg.

ജനസമ്മതം universal consent.

ജനസഹായബലമുള്ളവർ MR. influential persons; അവൻറെ ജനസ്വാധീനം MR. his widespread influence.

ജനരാൾ E.General (S. ജനരാട്ട്) TR.

ജനവാതിൽ Port.janella, Window; also ജ നെൽ, ചെനൽ, ചെനാതിൽ.

ജനാസAr. /?/anāza. A bier, സുൽത്താൻറെ ജ നാസ എടുത്തു മറ ചെയ്തു Tippu's funeral.

I. ജനി ǰani S. (ജൻ) 1. Woman 2. birth മേജനി മോചനം കഥം VilvP. how can I be delivered from farther births? — ജനിമൃതികൾ; ജനിമൃ തിജലധൌ വീണു കിടക്കും Anj.

(I.) denV. ജനിക്ക to be born; to arise from. ജനിച്ച പാടു nakedness, inexperience. അവളിൽ, അതിൽ ജനിക്ക, (also Abl.). ആ

നാരിയിൽ ഒരു വൈശ്യനു ഞാൻ ജനിച്ചു, അവൾ വയററിൽ ജനിച്ചു നീ KR. —

part. ജനിതൻ — പരനാൽ ജനിതൻ Bhr. born by adultery.

ജനിച്ചായം a future birth ഏതൊരു കുലത്തിൽ ചെന്നു ജ. Sipu.

CV. ജനിപ്പിക്ക to bring forth അവളിൽ പുത്ര രെ ജ. KR.; to cause ദു:ഖവും ജ'ച്ചു Bhg., എന്നുള്ള ബോധം ജ. VyM.

ജനിതാവു a father.

II. ജനിക്ക Mpl. & Palg. vu.(T. ചമിക്ക & ചെ —; see its v. t. ചമെക്ക) v. n. To digest (ഭക്ഷണം ജ.) ജനിയായ്മ (T. ചമിയാമൈ) indigestion. ജ. ഏല്ക്ക, തട്ടിപ്പോക Mpl. superst. = കൊതി ഏല്ക്ക — with vomiting & diarrhœa. — ജ നിയായ്മനീർ med. to cure it.

ജന്തു /?/;andu S. (ജൻ) 1. Creature, als man ജാ തനായാൽ മൃതനാം മൃതനായവൻ ജാതനാം ഇ ങ്ങനേ ജന്തുധർമ്മം Bhr. 2. chiefly lower animals. ജന്തുക്കൾ പലവും Bhg. worms, etc.

ജന്തുഘ്നം what kills insects, worms.

ജന്തുപ്രായം beastly.

ജന്മം ǰanmam S. (ജൻ) 1. Birth മനുഷ്യജന്മം ജനിച്ചാൽ if born as man. ഹരിണീതനയനാ യി ജ. ചെയ്തു Brhmd. = ജനിച്ചു. 2. the time one birth is to last. ഈ ജന്മത്തിൽ in this life. ഞങ്ങൾ ഒട്ടും ജന്മത്തു പോരുക ഇല്ല TP. never in our life. അഞ്ചു ജ. മുന്പേ ചെയ്ത സുകൃതം VyM. ജന്മകോടികൾ SiPu. 3. kind, nature. അബലമാർജ. ഇതു തന്നേ കഷ്ടം KR. it is woman's nature. 4. hereditary proprietorship; freehold property, viewed as hardly alienable ആ നിലവും പറന്പും കണ്ണനു ജ. കൊടുത്തു sold. ജ. കൊൾക to purchase. വസ്തുവക കഴകത്തു ജ. തരേണം, പറന്പുകൾ ജ. എടുപ്പാൻ to acquire TR. (see ചെറുജന്മം).

Hence: ജന്മകാലം birthday, feast; lucky time; lifetime.

ജന്മക്കടൽ repeated births. ജ'ലിൻ കല്ലോല ങ്ങൾ KeiN.

ജന്മക്കണ്ടം (4) hereditary riceflelds, ൧൦൦൦ നെ ല്ലിൻറെ ചെമ്മക്കണ്ടം‍ TP.

ജന്മക്കാരൻ (4) landlord, proprietor; a respectable person TR. (= മുതലാളൻ).

ജന്മക്കാവൽ (4) fee to the headman of slaves for watching riceflelds W.

ജന്മദേശം native country, or like ജന്മഭൂമി a freehold.

ജന്മനക്ഷത്രം the asterism, under which one is born. ജന്മനക്ഷത്രമാരഭ്യ കൊള്ളുന്നു ചിലരാ പദി (Kāladīpam). see അനുജന്മനക്ഷത്രം.

ജന്മനീർ (4) parting with all the rights of a landlord.

ജന്മപ്പണയം mortgage with possession, on which an additional advance being made, the proprietor parts with any rights he had reserved. — ജന്മപ്പണയം എഴുത്തു a deed of such mortgage, by which the proprietor engages never to transfer the land without consent of the mortgagee,

ജന്മപ്പക = കുടിപ്പക V1.; hereditary enmity of animals.

ജന്മപ്പരപ്പു V1. property inherited from ancestors.

ജന്മഭോഗം (better ജന്മി —?) share of the landlord നമ്മുടെ ജ. മര്യാദ പോലേ കിട്ടുവാ റില്ല TR.

ജന്മഭ്രഷ്ടൻ V1. who has lost his caste.

ജന്മവകാശം (fr. Tdbh. of ജന്മു) birth-right; the price paid for a freehold. ജ. ൫൦ പ ണം, or ജന്മവില ൫൦ പണം വാങ്ങി MR.

ജന്മവാദം MR. dispute about property.

ജന്മവീടു = ജന്മനീർ.

ജന്മസാഫല്യം എന്നോർക്ക SiPu. ജ. വരുത്തുക (2) attaining the objects of life, supreme happiness. ജ. വരുത്തുവാൻ വേശ്യയും മതി GnP.

ജന്മഹാനി (2) being emancipated ജ. അരുളേ ണം നമുക്കു RS.

ജന്മാ (in comp.) = ജൻ, as ആത്മജന്മാവു son; so വൈദികകർമ്മമോ പാദജന്മാവിന്നു CG. Sūdra; നാളീകജന്മാവു CG. Brahma, as lotus-born, etc.

ജന്മാന്തരം 1. former or future birth ജ'ങ്ങ ളിൽ ഞാനും കദരിയായിത്തന്നേ ഭവിച്ചു KR. ജ'ത്തിൽ സഹസ്രാധികം വൃദ്ധി ചെമ്മേ ഭ വിക്കും Sah. 2. influence of former births, luck or destiny എൻറെ ജ. പോലേ വരട്ടേ come what may! 3. effects of the same, as

procuring one good parents, etc. ജ. ഉള്ള വൻ V1. noble, well mannered — ജന്മാന്ത രക്കാരൻ B. generous. — ജന്മാന്തരവാസന destiny; peculiar talent or genius.

ജന്മാരം (= ജന്മാന്തരം, or ജന്മമരണം) succession of births. മാതാപിതാക്കൾക്കു ജന്മാ രമോക്ഷം ഉണ്ടായിരിക്ക Anj.

ജന്മാരി (ജന്മകാരി = ജന്മക്കാരൻ) landlord. ഞ ങ്ങളെ ജ. കൾ, ജ. പാട്ടം TR.

ജന്മി S. 1. creature ജന്മികൾക്കുണ്ടോ സുഖത്തി ന്നലമ്മതി Nal. 2. landlord. ജ. ഭോഗം the claim of the landlord on mortgaged land. — അതിജന്മി V1. a noble man. —

ജന്മേശൻ landlord ജ'ന്മാർ തമ്മിൽ പിശകി Vym.

ജന്യം ǰanyam S. (ജനം) Common; war ജന്യാ വലോകനം ചെയ്തുനിന്നാർ AR., ജ'ത്തിൽ ഒരു വനും എയ്താൽ KR.

ജപം ǰabam S. Muttering prayers or names of Gods കൃഷ്ണരാമാദി ജ. തുടങ്ങിനാർ Bhg. — ജ പധ്യാനം SiPu. worship. — ദേവൻ പ്രസാദി പ്പാൻ ഉത്തമം ജപയജ്ഞം Si Pu. offering up prayers. — ജപമാല rosary.

den V. ജപിക്ക id. രാമരാമേതി ജ. യില്ല Sah., യാമം ഏകം കണ്ണടെച്ചു ജ. VetC. — With Acc. ഭസ്മംജ. SiPu. to consecrate. വേററില ജപിച്ചു പഴമാക്കി TP. ദ്രോണർ കവചം ജ'ച്ചുകൊടുത്തു സുയോധനനു Bhr.

CV. വേദിയരെക്കൊണ്ടു വേദം ജപിപ്പിച്ചു SG.

ജപ്തി Ar.żabt/?/i Confiscation, sequestration ജ. യിൽ ഇരിക്കുന്ന നെല്ലു വിട്ടുകൊടുക്ക MR.

ജമ Ar.ǰama' 1. Collection; assessment. ജന്മ കെട്ടുക to assess. അവരെ പേരിൽ ജ. ആ.ി, കണ്ടത്തിൻറെ നികിതി ജന്മ പൊതുവാളുടെ പേ രിൽ ആകുന്നു MR. 2. assembly, body of people. ജമക്കാരൻ MR. the tax-payer.

ജമദാർ (2) P. captain or lieutenant, native officer of a company (above the serjeant.).

ജമാത്തു Ar.ǰamā'at, congregation; Friday as the day of assembly — ജ. പള്ളി the great mosque ജ. പള്ളിയിൽ കാതിയാർ TR. ജ. കാരോടു പറഞ്ഞു brought it before the congregation. jud.

ജമാഖർച്ചു receipts & disbursements.

ജമാപന്തി settlement of the assessment; written demand for taxes ജ. എഴുതുക, ജ. പ്പടിക്കു ള്ള മുതൽ തന്നു TR. (P. ǰam'abandī).

ജമാവസൂൽബാക്കി an account stating the payment due, the amount received & the arrears.

ജമക്കാളം P. ǰām-khāna. Fine carpet, also ചമുക്കാളം.

ജമീദാർ P. zemīndār "Soil owner," landlord.

ജന്പതികൾ ǰambaδiγaḷ S. = ദന്പതിമാർ.

ജംബു ǰamḃu S. (fr. ചെന്പു ?) Eugenia Jambolana, rose-apple tree, നാട്ടു ജ. — jambosa vulg. or Malaccensis. വിലാത്തി — Sonneratia rubra. Rh. —

ജംബുകൻ S. = കുറുക്കൻ, a jackal. Bhg. ജ. പക ലേ കരക Brhmd.

ജംബുദ്വീപു S. the central continent, with India. ജ. ഏഴു ദ്വീപുകളിൽ ഉത്തമം GnP.

ജംഭൻ ǰambhaǹ S. (crushing with the teeth) N. pr. An Asura — ജംഭാരി Indra, Bhg.

ജയം ǰayam S. (ജി) Victory. ജയം കൊൾക to conquer, തമ്മിൽ ജ. ചൊല്ലി ഭാനുവിന്നു നേരാ യി പരന്നു KR. betted.

ജയജയ S. (Imper.) hail! പദ്ധതിതോറും ജ. ശ ബ്ദവും Bhr. — the call is rendered in Mal.: മാനവവീര ജയിക്ക ജയിക്കതേ AR6. — ജ യതി ധർമ്മം Bhr. conquers.

ജയദ്ധ്വനി shout of victory (& prec.) so ജയ ശബ്ദഘോഷത്തോടും Bhg.

ജയദ്രഥൻ (with conquering chariot) N. pr. a king of Sindhu, Bhr.

ജയന്തി (part. f.) 1. the night of C/?/shṇa's birth, കൃഷ്ണ ജ. 2. = ചെവ്വന്തി.

ജയപത്രം VyM. award, decision = തീർപ്പു.

ജയശീലൻ victorious, ജയി.

ജയശേഖരൻ N. pr. a Trav. king KU.

ജയശ്രീ victory, ജ. യെ വഹിക്ക VetC.

ജയസ്തംഭം a trophy. ജ. നാട്ടുക.

ജയാജയം gain & loss പൊരുതു ജ. നിശ്ചയി പ്പാനും പണി KR. ജ'ത്തിൻറെ ഗുണദോഷം വിചാരിച്ചു MR. calculated his chances of success.

denV. ജയിക്ക to conquer, succeed പിതൃലോ കത്തെ ജയിക്കും VyM. will gain ജയിക്കായി വരിക Mud. win!

VN. I. അവിടെ ജയിപ്പെനക്കു TP. — also II. ജ യിമ mastery ജ. കിട്ടിയില്ല etc.

CV. ജയിപ്പിക്ക, so പോക്കളത്തിൽ ജയിപ്പിച്ചു KumK.

ജര ǰara S. (G. geras.) Wearing out; old age; also personified ജരയാം പിശാചി മണ്ടി Bhr2.

ജരഠം 1. old. 2. hard ഇന്നു ജര൦നായീടി നേൻ KR3.

ജരാനര grey hairs. ഇന്നു തുടങ്ങി ജ. ഉണ്ടാക Bhr. old age.

ജരായു (slough of a snake) the chorion. ജരാ യുജം viviparous.

denV. I. ജരിക്ക 1. to grow old. 2. to be digested. (ജരണം GP. what helps digestion).

II. ജരെക്ക to grow old.

ജറൂർ Ar. żarūr Necessity; urgent.

ജലം ǰalam S. Water; urine — ജലം ചൊരി ച്ചൽ diabetes.

ജലകണം a drop. ജ'ങ്ങളെ ഒഴുക്കി KR. tears.

ജലകൂർമ്മം (delphin), a disease, Nid14.

ജലക്രിയ libation, അവനെ കൊല്ലാതേ ജ. ചെ യ്കയില്ല Mud.

ജലക്രീഡ bathing sport. Bhg.

ജലജം waterborn, aquatic.

ജലജപം a ceremony to prooure rain. D.

ജലദം cloud, ജലദാളികൾമാല KR.

ജലദോഷം a cold. ജ. പിടിച്ചു.

ജലധാര pouring fresh water on the body, med.

ജലധി, — നിധി the sea; fig. സൽകഥാരത്നജ. ഭവാൻ, കരുണാജ. Brhmd.

ജലധരം id. (also cloud).

ജലപങ്കം എന്ന പോലേ AR. thorough mixture.

ജലപാനം drinking water ജ. ചെയ്തു.

ജലപിശാചു superstitious anxiety about purity.

ജലപ്രളയം a flood; the deluge.

ജലപ്രാണി, — ജന്തു aquatic creatures. Arb.

ജലപ്രായം swampy (of soil = അനൂപം).

ജലബാധ urinary impulse. പുറത്തു ജ'ധെക്കു പോയി MR. to make water.

ജലമയം watery.

ജലയന്ത്രം a water-work, syringe, clepsydra.

ജലരേഖ writing on water, ജ. പോലെ prov., നിന്നോടു ചൊന്ന ഉപദേശം ജ. യാതിതോ Bhr.

ജലവാഹം cloud.

ജലശൂല hydrocele (ആന്ത്രശൂല).

ജലസൂത്രം a dam or passage for water (= ജലയന്ത്രം.)

ജലസ്ഥലം f.i. എങ്ങു ജ. AR. where is water to be found (for bathing etc.) ചിത്തേ ജല സ്ഥലഭ്രാന്തി ഉണ്ടായ്വരും Bhg.

ജലാധാരം reservoir, ജലാശയം.

ജലാശനം V1. water-diet.

ജല്ദി P.ǰaldi Speedily.

ജല്പനം ǰalpanam S. Babbling — ജല്പകൻ a prattler.

denV. ജല്പിക്ക to babble, to chat വൃഥാ ജ. KR., നന്നല്ല ജ'പ്പതു Sk., നമ്മോടു ജ'ച്ചു നില്പാൻ വികല്പമില്ലാത്തവൻ SiPu. (not revering the king).

part. ജല്പിതം babble.

ജവം ǰavam S. (ജൂ‍) Speed ജവഗതി മുടക്കുവാൻ AR. — ജവാൽ, ജവേന‍ quickly.

ജവനൻ 1. running. 2. Tdbh., യവനൻ.

ജവാബ് Ar.ǰavāb, Answer ആയതിൻറെ ജ. എഴുതി, ആയതിന്നു പ്രതി ജ. കൂടേ എത്തി ച്ചതും ഇല്ല TR.

ജവാതു ǰavāδụ T. M. (C. Tu. — ജി, Te. ജവ്വാ ദി, also S.) Civet, Ar. zabād = മെരുകു.

ജവാതുക്കുടുക്കയും KU. an old tax on the civet bag.

ജളം ǰaḷam S. (= ജഡം) Cold, sluggish.

ജളൻ stupid, blockhead. ജളപ്രഭോ AR., Mud. foolish, wicked king! — so ജളമതി, ജളഹൃ ദയൻ Bhg. — ജളത Mud. blockheadism.

ജളത്വം 1. apathy. 2. meanness പറയാ തേ നില്ലു SG. no false promises.

ജളൂക ǰaḷūγa S. (ജലം or ചെള്ളു 3.) Leech = അട്ട, hence denV. ജളൂവിക്കേണം, ജളൂകിപ്പിച്ചു ചോര നീക്കേണം Nid. (old ചെളിക്ക).

ജാഗരം ǰaġaram S. (G. grëgor) Watching, waking; also ജാഗരണം, ജാഗരിക്ക to be awake, vigilant.

part. ജാഗ്രത്ത് waking. സ്വപ്നവും ജാ'ത്തും ഒക്കും എന്നു വന്നു Bhr. trance. ജാഗ്രദവസ്ഥ state

of waking, ജാഗ്രത്തിങ്കൽ കണ്ടു Bhg. Hence a new noun:

ജാഗ്രവും മഹാജാഗ്രം അഥ ജാഗ്രസ്വപ്നവും (hallucination), ജാഗ്രം വേറിട്ടു KeiN. chiefly in a phil. sense. ജാഗ്രമാം പ്രപഞ്ചത്തിൽ ബ ഹുരൂപങ്ങൾ കാണായ്വരും SidD.

ജാഗ്രത carefulness, activity. ജാ. പ്പെട്ടു, ജാ. പ്പെ ടുത്തി warned. പണിക്കുശേഷിയും ജാ.യും MR.

ജാഗീർ ǰāgïr Land given by Government as a fee സുലുത്താൻ ജാ. രാജാവിന്നു കൊടുക്കു ന്നു, സർക്കാരിൽനിന്നു കല്പിച്ചു തരുന്ന ജാഗീർ മുതൽ വാങ്ങി അനുഭവിക്ക TR. (= മാലിഖാന).

ജാംഗലം ǰāṇġalam S. Dry jungle കുരു ജാ' ങ്ങൾ നടുവേ പോയി KR.; a climate in which bilious diseases prevail. med.

ജാടർ ǰāḍar (C. ജാഡ, Te. ǰēndra = ചാലിയർ) Weavers, No. jud.

ജാതം ǰāδam S.(part. of ജൻ) Born, arisen. സ ങ്കടം ജാ'മാം VilvP. = ഉണ്ടാകും. In many comp. ജാതദന്തൻ having already teeth, ജാതരോഷം AR. angrily, ജാതസന്തോഷം PT. & ജാതമോ ദേന Brhmd. joyfully, ജാതാനുകന്പം VetC. kindly.

ജാതകം 1. nativity; the horoscope calculated after a birth ജന്മപത്രിക; ദുർജ്ജാതകത്തി ൻറെ ശക്തി ചൊല്ലാവതോ Nal. ജാ. ഗണി ക്ക, എഴുതുക 2. destiny, നമ്മുടെ ജാതകവ ശാൽ unfortunately. എൻറെ ജാതകഫലം TR. my fate. അവർക്കു ജാതകത്തിന്നന്തമായി CG. they obtained, what their destiny decreed.

ജാതകർമ്മം ceremony incident on a birth ജാ.ാദി കൾ ചെയ്തു Brhrad., ജാതക്രിയ കഴിച്ചു Bhg.

ജാതരൂപം gold.

ജാതവേദസ്സ് (knowing all beings) Agni.

ജാതി ǰāδi S. (ജൻ) 1. Birth (instr. ജാത്യാ q.v.) 2. position into which one is born, family, caste, rank. ജാതിക്കും നീതിക്കും ഏറക്കുറവു കൂടാകണ്ടു KU. ഞങ്ങളെ ജാതികൾ ഒക്കക്കൂടി TR. (= ജാതിക്കാർ). ജാതി കെട്ടു പോകും TR. the caste-distinctions will be lost. 3. kind സേന ഏതൊരു ജാ. കടക്കും AR. how will they cross the sea. വല്ല ജാതി എന്നാലും SiPu. anyhow. എല്ലാ ജാ. യും Brhmd. 4. good, genuine kind. ജാതിചൂതങ്ങൾ Nal. excellent mango-trees. ഈ എഴുത്തു എത്രയും ജാതി superior. — hence ജാതി teak, nutmeg, etc.

ജാതികർമ്മം (2) family ceremonies, കാലം തോറും നടത്തിക്കൊണ്ടു വരുന്ന ജാ. ഞാൻ നടപ്പാൻ TR.

ജാതിക്കാ (യി) GP 76. nutmeg, Myristica moschata, ജാതിഫലം.

ജാതിക്കാരൻ one of a caste, ഏതു ജാതിക്കാ രനും Anach. (4) a European; of a superior tribe.

ജാതിക്കുതിര (4) a high-bred horse, കൂറൊത്തു മ ണ്ടുന്ന ജാ. കൾ KR.

ജാതിചന്ദനം TP. a valuable timber-tree.

ജാതിഞായം caste-rule, ജാ. പോലേ TR.

ജാതിദോഷം caste offence, പിഴെച്ചു ജാ. ഉണ്ടാ യി KU.

ജാതിധർമ്മം duty of each tribe; so:

ജാതിനീതിക്ക് ഇളപ്പം വരും Sah.

ജാതിപത്രി (4) mace. — ജാതിഫലം nutmeg.

ജാതിഭ്രംശം loss of caste; so അവനു ജാതിഭ്ര ഷ്ടുണ്ടു Anach.; ജാതിഭ്രഷ്ടനായ്വരിക Bhr.

ജാതിമരം (4) teak-tree = തേക്കു; കാട്ടു ജാ. the wild nutmeg-tree.

ജാതിമര്യാദ (= ജാതിഞായം) ജാ. പോലേ നടക്ക TR.

ജാതിമാത്രോപജീവി Bhr. who has nothing but his birth to live upon.

ജാതിവൈരം RS., Bhg. natural or inherited enmity (കീരി സർപ്പം പോലേ ജാ).

ജാതിഹീനൻ of low caste.

ജാതു (po.) once, possibly.

ജാത്യം genuine; natural ഒരു കാൽമേൽ ഉറച്ചു നിന്ന് ഉറങ്ങുന്നതു ജാ. MC; മഹാജാത്യമാം പു ല്ലു the finest grass.

ജാത്യാ (1) by birth. ജാ. ഉള്ള ദുർമ്മണം MC. innate, inherent; also ജാത്യാൽ vu. naturally. ജാത്യാന്ധൻ = പിറവിക്കുരുടൻ.

ജാത്യാരി Bhg.(= ജാതിവൈരി); ജാത്യാദി വൈ രം കളഞ്ഞ ജന്തുക്കൾ Bhr.

ജാത്ര ǰātra Tdbh., യാത്ര; also ചാ — Nasr. etc.

ജാനകി ǰānaγi S. Sīta, daughter of ജനകൻ KR.

ജാനു ǰānu S. (L. genu, G. gony) The knee, തൻ ജാ. വും പുണ്ടു കിടന്നാർ CG. (from cold).

ജാപകൻ ǰābaγaǹ S. (ജപ്) Mutterer മന്ത്ര ജാ'ന്മാർ Bhr.

ജാമം H. Tdbh., യാമം; even ഒരു ജാവരാത്രി ഇ രിക്കുന്ന സമയം (Mpl.).

ജാമാതാ ǰāmāδā S. (ജാമി sister) Son-in-law എന്നുടെ ജാ. വാകേണം മാധവൻ UR.

ജാമീൻ Ar. żāmin, Security, bail ജാ'നായി നിന്നു പോയി, പണത്തിന്നു ജാമീനാക്കി, വർത്ത കരെ മനസ്സുണ്ടാക്കി ജാ. ഏല്പിച്ചു, ജാമീൻനി ന്നു അവരെ കയ്യേററു തടവിൽനിന്നു കിഴിച്ചു, അവനെ ജാ. കൊടുത്തു, ഞാൻ അവരെ ജാ. TR.

Kinds: മാൽജാ. monied security, റൊക്കജാ. bondsman for payment of a debt, ഹാജർജാ. personal security.

ജാമ്യൻ id. അവനെക്കൊണ്ടു ജാ. വാങ്ങി took bail for him TR., അവനു വേണ്ടി ജാ. നി ന്നു MR.

ജാമ്യം (mod.) id. ജാ'ത്തിൻറെ സംഗതി MR. — ജാമ്യക്കാരൻ, ജാമ്യദ്രവ്യം VyM. — ജാമ്യച്ചീട്ടു bond of security. ജാ. ഏല്ക്ക, വാങ്ങുക, കൊ ടുക്ക, നില്ക്ക etc. ഒരുത്തനെ ജാ. ഒക്കുക VyM. to make one to stand security.

ജാംബവം ǰāmb/?/avam S. (ജംബു rose-apple). ജാംബവാൻ S. king of the bears KR.

ജായ ǰāya S. (ജൻ) a wife.

ജാരൻ ǰāraǹ S. A paramour. — ജാരവൃത്തി adultery, ജാരസന്പർക്കം SiPu. — ജാരശങ്ക (husband's) jealousy.

ജാലം ǰālam S. 1. Net & what is like it. 2. lattice ജാലാന്തരം Bhg. behind the window. 3. net-like conglomeration വീചിജാ. CG. succession of waves, ഭൂതജാ. Sk. തേന്തുള്ളി ജാ'ങ്ങൾ CG. honey. 4. ഇന്ദ്രജാലം magic art, ഇന്ദ്രജാ'ത്തെ കാട്ടി സമ്മാനം വാങ്ങീടുവാൻ Sk.

ജാലകം id. esp. a window, see ചാലവാതിൽ. ജാലികൻ one, who uses nets or magic.

ജാല്മൻ ǰālmaǹ S. A rascal; inconsiderate, rash, mean.

ജാവാരി Tdbh. = വ്യാപാരി & രാവാരി.

ജാസ്തി Ar. ziyādati, Te. C. ǰāsti. Addition, increase f. i. higher pay, etc. ചിലർക്കു ജാസ്തിയും ഉണ്ടാവാനും ചിലർക്കു കമ്മി വരുവാനും MR.

ജാഹ്നവി ǰānhavi S. Jahnu's daughter Gangā.

ജാള്യം ǰāḷyam S. (ജള) Apathy, folly, worthlessness. ഇവ്വണ്ണമുള്ള ജാള്യം ഇനി ഉണ്ടാകാ യ്വാൻ Bhr.

ജിഘാംസ ǰighāmsa S. (desider. of ഘസ്) Wish to slay, revenge.

ജിജ്ഞാസ ǰiǰńāsa S. (desider. of ജ്ഞാ) Wish to know, inquiry ജി. ാവശാൽ Gan. for example. — ഉപായം ജിജ്ഞസിച്ചീടുവാൻ Bhr. consulting about a means. (denV.)

ജിജ്ഞാസു KeiN. a philosophical inquirer, Bhg. ജി. ക്കൾ.

ജിതം ǰiδam S. (part, of ജി) 1. Conquered ല ങ്കയും നിന്നാൽ ജിതയായി AR. — സ്ത്രീജിതൻ AR. subdued by a woman. 2. having conquered, as ഇന്ദ്രിയജിതൻ, നിജശ്വാസത്തെ ജി തനായി Bhg. 3. = ചിതം, ഉചിതം Tdbh.

ജിതകാമനായി AR. suppressed lust.

ജിതബുദ്ധി subdued mind.

ജിതശ്രമം without trouble ചെന്നുപിടിച്ചു ജി. Prahl., AR. — ജി'ത്വം കണ്ടു Brhmd. ease.

ജിതേന്ദ്രിയൻ (Bhg. — ന്ദ്യ്ര —) one, who has brought his organs into subjection. ജി'നാ യിരിക്കയും വേണം Tantr. esp. chaste.

ജിതേന്ദ്രിയത്വം continence, Bhg.

ജിത്തു conquering അതിസാരജിൽ, പ്രമേഹ ജിൽ GP. removing diarrhœa, etc.

ജിനിസ്സു Ar jins (G. genos) Sort, article വേ റേ ജിനിസ്സുകളും MR.; also ദിനിസ്സ്.

ജിന്നു Ar. jinn & ചി —, A genius, demon.

ജില്ല Ar. żila', side; 1. A district, judicial province. — മറുജില്ലക്കാരൻ jud. 2. the Zilla court.

ജിഷ്ണു ǰišṇu S. (ജി) Victorious; Indra, ജി. ലോകം SiPu.

ജിഹ്മം ǰimham S. Crooked. ജിഹ്മവചനങ്ങൾ കൊണ്ടു മോഹിപ്പിച്ചു Bhg.; ജി'മാകുന്ന കുഷ്ഠം a. med. slow leprosy.

ജിഹ്വ ǰihva S. (ഹ്വാ) The tongue, esp. as organ of taste. ജി. യിൽ ഒരു മണ്ടലം സേവി ക്ക a. med.; ജിഹ്വാഗ്രമാർഗ്ഗേണ, ജിഹ്വാഞ്ചലേ

ചെന്നു CC. on the tip of the tongue. — ജിഹ്വാ സ്തംഭം Nid. a disease of the tongue.

ജീൻ P. zīn 1. A saddle. 2. (= ചീനി 3) a wooden anchor.

ജീമൂതം ǰīmūδam S. Cloud, ജീമൂതകോമളം CC.

ജീരം ǰīram S. (quick) & ജീരകം GP75. Cumin- seed (fr. ജീർ Te. C. line) see ചീ —.

ജീരകചാലൻ a kind of rice = ചോരൻ.

ജീർണ്ണം ǰīrṇam S. (ജർ) 1. Worn, tattered; old വയസി ജീർണ്ണം എന്നാകിലും ദേഹികൾക്ക് ഏററം പ്രിയം ദേഹം AR. (the body often compared to a cloth). ജീർണ്ണങ്ങളായുള്ളവ ഉപ ജീവിക്കയാലും ഗുന്മം ഉണ്ടാം a. med. old food, not fresh. 2. digested ആഹാരം ജീ'മാകാതേ അതിസാരിക്ക jud.

ജീർണ്ണകുളം a bathing-tank with broken sides.

ജീർണ്ണവസ്ത്രം rags.

ജീർണ്ണോദ്യാനം a ruined garden. ചാക്കിന്നു കോ പ്പിട്ടു ജീ'ത്തിൽ വന്നു Mud. for suicide.

denV. ജീർണ്ണിക്ക to decay, to fall in ruins അ ന്പലം ജീ'ച്ചു പോയി.‍

ജീവൻ ǰīvaǹ S. (G. zaō, L.vivo) 1. A living being, pl. പല ജീവന്മാർ GnP.; ഇജ്ജീവന്മാർ we men.; also വനത്തിലേ ജീവങ്ങൾ നന്ദിച്ചു CG. 2. life, individual soul. ഇപ്പോൾ ജീവ നോടു കൂടേ ഇരിക്കുന്നവർ MR. the now living. കണ്ടൊരു വാതിൽ പുറപ്പെട്ടു ജീവനും മണ്ടിന ടന്നു പുറത്തുമായി CG. — met. ശ്രംഗാരത്തിൻ ജീ. തിങ്കൾ CG.

ജീവകം living; a foreign med. root GP 60. one of the അഷ്ടവർഗ്ഗം, named with ഇടവകം (= തിരുനാമപ്പാല).

ജീവജാലം (1) host of living creatures, ജീ'ങ്ങൾ MC. ജീവത്ത് (part.) living; ജീവഛ്ശവം a corpse whilst alive (അവർ ജീവശവങ്ങളായി vu.) Bhg.

ജീവധാരണം sustentation of life ജീ. എനി ക്കിനി വേണ്ട CC. അപ്പുകൾകൊണ്ടു മാത്രം ജീ. ചെയ്തു Nal., so ജീവനെ ധരിച്ചു Nal. maintained life.

ജീവനം 1. life എന്നുടെ ജീ. നിന്നുടെ കയ്യിൽ CG.; സ്വാമികാര്യം തന്നെ ജീ. എന്നു നടക്കു ന്നു TR. counting it our life. ഗോവിന്ദന്ത ന്നുടെ ജീ'മായല്ലോ കേവലം മേവുന്ന പാ ണ്ഡവന്മാർ CG. ജീവനകാംക്ഷ KR. = മൃത്യുഭ യം in war. 2. means of life (= ജീവനോ പായം), livelihood ജീ'ത്തിന്നു ഉപായം ഇ ല്ലാതേ ജീവനവൃത്തി എങ്ങനേ കഴിച്ചു വരു ന്നു jud. TR.

ജീവനാശം death; ജീ. വരുത്തി കളയും MR. kill. ജീവന്മുക്തൻ (ജീവത്ത്) emancipated whilst alive, as a ബ്രഹ്മവിത്തു KeiN. ജീവന്മുക്ത യായിനാൾ AR. (without first dying). —

ജീവന്മുതൻ AR. dead whilst alive, as an ungrateful son.

ജീവനില = Marmam; station of life.

ജീവന്തി a. med. root GP 60. = അടപൊതിയൻ.

ജീവരക്ഷചെയ്ക KN. സ്ത്രീയുടെ to preserve alive.

ജീവരാശികൾ = ജീവജാലങ്ങൾ.

ജീവലംഘന death, ജീ. വിധിക്ക CC.

ജീവസ്ഥാനം (= മർമ്മം) a joint.

ജീവഹിംസ ചെയ്ക to destroy life.

ജീവാക്ഷരം a vowel (gram.).

ജീവാത്മാവു KeiN. the individual soul (പരമാ ത്മാ the soul of the world).

ജീവി a living being; (ഗോജീവി living by cattle).

denV. ജീവിക്ക 1. to live ജീവിച്ചാൽ മതി എ ന്ന് ഓടുക KR.; താതനു ഞാൻ ജീ'ച്ചിരിക്ക വേ AR.; ജീ'ച്ചേൻ ഇത്രനാളും Bhg.; ജീ'ച്ചു കൊൾവാൻ എന്തിനി നല്ലതു Bhr. to save our lives. 2. to come to life ജീ'ച്ചെഴുന്നീ ററു Bhr., പെണ്ണും ആ നേരം തന്നേ ജീ'ച്ച ങ്ങെഴുനീററു VetC. — രാഘവന്മാരെ ജീ'ച്ചി രുത്തുവാൻ AR. to resuscitate. 3. to live upon വൈദ്യൻ വ്യാധിതങ്കൽ. Bhr.

CV. ജീവിപ്പിക്ക to quicken പോരിൽ മരിക്കും അസുരരെ ജീ'ച്ചീടും Bhr.; മരിച്ച ജനങ്ങളെ വാമനേത്രംകൊണ്ടു ജീ'ച്ചു SitVij.; ഇന്ദ്രനാൽ വധിച്ചാശു ശുക്രനാൽ ജീ'ച്ച മഹാബലി Bhg. കഞ്ഞിയിലും പാലിലും ജീ'ച്ചു TP. nursed the patient most tenderly.

ജീവിതം (part.) 1. living; quickened. 2. life ജീവിതകാലം lifetime. ഗമിക്ക നീ ജീവിത കാമൻ എങ്കിൽ CC. if you wish to live, ജീ വിതാശയും വിട്ടു Bhg. — ജീവിതേശൻ husband,

ജീവിതേശ്വരി Nal. wife. 3. wages, daily allowance, as of ഒന്നേമുക്കാൽ നാരാ യം; ആണ്ടിന്നു ൩൦ പണം ജീ. ഉള്ളവൻ CS.

ജീവിതവ്യം what one has still to live V1.

ജീവിതാവധി until death ജീ. കേൾക്കിലും AR.

ജൂക്തി Tdbh., യുക്തി as Mpl. ജൂ. വിചാരിച്ചു Ti.

ജൂഗുപ്സ ǰuġapsa S. (desider. of ഗുപ്) Abhorrence, censure.

part. ഞാൻ ചെയ്ത കർമ്മവും പാരംജൂഗുപ്സിതം; Nal. ജൂ'മായ കൂൻ Bhg.

ജൂസ് Ar. ǰuz. Section of a book (= 8 leaves). കുറുവാൻ ൩൦ ജൂസും കാണാതേ പാടുക (Mpl.)

ജൂഷ്ടം ǰuštam S. (part. of ജൂഷ്) Liked; = ഉ ച്ചിഷ്ടം.

ജൂഹു ǰuhu S. (ജിഹ്വ) The tongue; a sacrificing spoon. സ്രുവവും ജൂഹുവും കയ്യിൽ എടുത്തു Sk.

ജൂതി jūδi S. (= ജവം) Speed.

ജൂൽ H. ǰhūl, Horse-cover.

ജ്യംഭണം ǰ/?/mbhaṇam S. Yawning, stretching the limbs.

denV. ജൃംഭിക്ക to expand കാമാതുരനയനം Bhg., വീര്യം നടിച്ചു വിജൃംഭിക്ക Nal.

part. ജൃംഭിതഭാവത്തോടേ മെല്ല ഉണർന്നു Bhr.

ജേതാ ǰēδā S. (ജി) Conqueror. — രാമദൂതം ജേ തും ചെന്നു AR. = ജയിപ്പാൻ.

ജേയം vincible.

ജേൽ E. jail. ജേലിൽ പാർപ്പിച്ചു MR.

ജൈനർ ǰāinar S. (adherents of ജിനൻ Buddist saint, √ ജി). The Jainas, ജൈന്യജാതിക ളിലുള്ളവർ TR. considered as ranking below Nāyar. — Hanumān leaving Sīta ജൈന്യദേശ ത്തിൽ ചാടി KR.

ജൈമിനി S., N. pr. J/?/aimini, The teacher of the Mīmāmsa, ജൈമിനീയന്യായമീമാംസ Nal.

ജോഗി = യോഗി, A caste; also a Yōgi ജ്ഞാ നസ്വരൂപികളായിരിക്കുന്ന ജോഗീശ്വരന്മാർ KU.

ജോടു H. ǰōṭ 1. A pair, match, couple ജോടാ യി പാർക്ക MC. (= ഇണ). 2. a pair of shoes.

ജോനകൻ = ചോനകൻ; യവനൻ‍; ‍ജോനോർ Mpl. Song. കാതിയാർ മുതലായിട്ടുള്ള ജോ'ന്മാർ KU.; also ജോനകമാപ്പിള്ള.

ജോരാവരി P. zōr-āvari Force. ജോ. യായി ഏതാനും ദ്രവ്യം പിഴചെയ്യിച്ചു, കാണക്കരണം ജോ. യായി വാങ്ങി TR. extorted.

ജോലന H. jhōlā, ǰhōli A wallet.

ജോലാ H. jōlā, Deceit. — ജോലാമാലി difficult to accomplish, full of intricacy.

ജോലി C. Te. interference, meddling; trouble അവയോടു യാതൊരു ജോലിക്കും പോകാതേ സ്വസ്ഥമായിരുന്നു Arb. gave no annoyance; (No. also ജോലിയം).

ജോഷം ǰōšam S. (ജൂഷ്) Contentment.

ജ്ഞൻ ǰǹaǹ S. (ജ്ഞാ, G. gno) Knowing, as ദോഷജ്ഞൻ, അജ്ഞൻ.

ജ്ഞപ്തി knowledge, ജ്ഞപ്തിരൂപനായിരിക്കുന്ന ദേവൻ Adw S.

part. ജ്ഞാതം known; ജ്ഞാതവ്യം to be known.

ജ്ഞാതാവു knower. ജ്ഞാതൃജ്ഞാനജ്ഞേയവിഹീ നൻ AdwS.

ജ്ഞാതി (ജൻ ?) kinsman ജ്ഞാതിജനങ്ങൾ VyM.; Tdbh. ഞാതി T. & V1.

ജ്ഞാനം 1. knowledge. 2. science. 3. divine knowledge, spiritual philosophy ഭക്തി യല്ലോ മഹൽജ്ഞാനമാതാവു AR.

ജ്ഞാനദൃഷ്ടി inward eye; foreknowledge ജ്ഞാ. കൊണ്ടറിഞ്ഞു VetC.

ജ്ഞാനമൂർത്തി God = ചിൽസ്വരൂപൻ f. i. ജ്ഞാ' യോടു പ്രാർത്ഥിച്ചു KumK. = C/?/shṇa.

ജ്ഞാനപൂർവ്വം knowiugly ജ്ഞാ'മായിട്ടു അപായം വരുത്തിയാൽ VyM. intentionally.

ജ്ഞാനവാൻ, learned, wise; also ജ്ഞാനി, which (as well as ജ്ഞാനികൻ V1.) signifies also an astrologer.

ജ്ഞാനേന്ദ്രിയം the organs of sense (opp. കർമ്മേന്ദ്രിയം).

ജ്ഞാനോപദേശം spiritual instruction ജ്ഞാ. നിനക്ക് എത്ര തരം ചെയ്തു Bhr.

ജ്ഞാപകം 1. making known. 2. So. C. T. memory.

ജ്ഞാപിതൻ (& ജ്ഞപ്തൻ) instructed, informed; ജ്ഞാപിതം made known.

ജ്ഞേയം to be known ജ്ഞാതൃജ്ഞാനജ്ഞേയ ഭേദം തോന്നുന്നത് എത്രനാൾ KeiN.; ജ്ഞേയ ശാസ്ത്രം Bhg.

ജ്യാ ǰyā S.(ജ്യാ to oppress) 1. Bowstring, ഞാൺ in ജ്യാനാദം Bhr., ജ്യാനാദഘോഷം കേട്ടുതില്ലേ AR. 2. a sine അർദ്ധജ്യാക്കളായിട്ടുളവാകും, ചാപത്തി ൻറെ അർദ്ധജ്യാവുകൊണ്ടു ഉപയോഗം ഉണ്ടു Gan. ജ്യാപ്രകരണം treatise on arcs & sines.

ജ്യേഷ്ഠൻ ǰyēšṭhaǹ S.(Superl. of ജ്യാ strongest, Comp. ജ്യായാൻ) 1. Superior. 2. elder brother (vu. ചേട്ടൻ, ഏട്ടൻ). ഗുണജ്യോ'നായ സുതജ്യേ. KR. ജ്യേഷ്ഠാംശമേനിണക്കുള്ളു Bhr. the share of the first-born VyM. (നേരേ, വാം etc., മൂത്തജ്യേ. the next elder, etc.) — also elder sister's husband. ജ്യേഷ്ഠ 1. elder sister, commonly ജ്യേഷ്ഠത്തി, as ജ്യേഷ്ഠാനുജത്തിമക്കൾ MR. the children of the sisters. 2. Laxmi's elder sister, Pandora ചേട്ട. 3. the 18th asterism തൃക്കേട്ട.

ജ്യേഷ്ഠത്തി elder sister ഞാനും എൻ ജ്യേ.യും Nal.; also au elder brother's wife.

ജ്യേഷ്ഠത the right of the first-born, also: ജ്യൈഷ്ഠ്യം.

ജ്യോതിസ്സ് ǰyōtis S. (ജ്യുൽ) Light, a star, vu. ചോതി.

ജ്യോതിർജ്ഞൻ an astrologer.

ജ്യോതിഷം (also ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രം) astrology & astronomy. ജ്യോ. പറക to foretell V1. — സന്തതി നമുക്കുണ്ടായിവരുവാൻ ചിന്തിക്കേ ണം ഇജ്യോ. ഇപ്പോൾ SG.

ജ്യോതിഷക്കാരൻ, — കാരി (— ഷാരി) an astrologer.

ജ്യോതിഷ്ടോമം KR. a Sōma sacrifice,(സ്തോമം).

ജ്യോത്സന moon-night, moon-light CG.

ജ്യോത്സ്യം astronomy, — ത്സ്യർ (hon.) an astrologer.

ജ്വരം ǰvaram S. Fever (പനി). ജ്വരക്ലേശം CC.; ഉഗ്രമായുള്ള ശിവജ്വ. യദുക്കളെ ബാധിച്ചു Bhg.; personified ശൈവജ്വ., വിഷ്ണുജ്വ. CC.; സ ജ്വരന്മാരായിപോയി Bhr. from fright. Kinds: പിത്ത — bilious fever, ശീത — or വാത — fever with ague, കഫ — phlegmatic fever. — fig. ചിന്തയാകുന്ന ജ്വ.. Brhmd., ചിത്തജ്വ. വളർന്നു Bhg. rage.

ജ്വരക്ഷയം, ജ്വരഘ്നം GP. febrifuge.

denV. ജ്വരിക്ക to have fever, Tantr.

part. ജ്വരിതം feverish.

ജ്വലനം ǰvalanam S. Blazing. — ജ്വലനൻ fire. denV. ജ്വലിക്ക to blaze. സൂര്യൻ ജ്വ. Bhg. in the hot season. ജ്വാലാസമൂഹങ്ങൾ ഏററം ജ്വ.യാൽ Nal. in a jungle- fire. — fig. ജ്വ' ച്ചിതു ചിത്തം Bhr. dismay.

CV. ജ്വലിപ്പിക്ക 1. to kindle, inflame. ചിത യിൽ വെച്ചു തീ ജ്വ'ച്ചു PrC., വഹ്നി എരി ഞ്ഞു കത്തി ജ്വ'ച്ചു Bhg., അഗ്നിയെ ജ്വ'ച്ചു Mud., പേർത്തും ജ്വ'ച്ചുഹോമം ചെയ്തു Brhmd. 2. met. ചിത്തം ജ്വ'ച്ചു മൽഭാഷിതം Nal. kindled love.

ജ്വാല 1. flame ജ്വാലാമാലകൾ കതിതു പൊ ങ്ങി, ഒന്നിന്നും അഗ്നി ജ്വാ. തട്ടിയാൽ അശു ദ്ധിയില്ല Bhr., ഇളക്കം ചേരും ജ്വാലാ കണ ക്കേ രജോഗുണം KeiN. 2. slight influence ഉവർവെള്ളത്തിൻറെ ജ്വാ. തട്ടാത്ത ദി‍ ക്കിൽ MR. ground not reached by any salt water.

J̌HA

(in S. Words.)

ഝംകാരം ǰhaṇgāram S. (Onomat.) The sound ǰham, buzz, hum വണ്ടിൻറെ — Nal., ഭൃംഗ — Bhg.; of Yōgis muttering ഝങ്കാരനാദം HNK.

ഝംഝ ǰhaǹǰha S. (Onomat.) Noise of wind & rain; storm. — ഝംഝനം also tinkle of ornaments.

ഝടഝട ǰhaḍajhaḍa (Onomat.) — നിനാദം CrArj. Warlike sound — a crush; hence

ഝടിതി = പെട്ടെന്നു suddenly (ഇതി).

ഝരം ǰharam S. A cascade, അരുവഴിയാറു.

ഝർഝരി ǰharǰhari S. Cymbals KR. = കഴി ത്താളം.

ഝലജ്ഝല Onomat. Sound as of clattering arms, chains ഝ'ലോൽപ്രഘോഷിതം RS.; also ഝംഝലം RS.

ഝഷം ǰhašam S. A fish തിമിഝഷാദ്യങ്ങൾ AR.

ഝളഝള എന്നാടുക (Onomat.) Flapping of an elephant's ear.

ഝ. ഘോഷം RS. the splash of waves (sea.)

ഝള്ളി ǰhaḷḷi S. Cymbals.

ഝാടം ǰhāḍam S. (ജട്) An arbour, thicket.

ഝില്ലി‍ ǰhilli S. 1. A cricket കാനനം ഝില്ലി ഝങ്കാരനാദമണ്ഡിതം AR.; also ഝില്ലികാരവം കൊണ്ടുമുഴങ്ങുന്നു KR. 2. = ഢില്ലി Delhi, KU.; in Bhr. as N. pr. of a king.

ŃA

ഞ represents ന or യ of the other Dravidian languages, & even ജ & ച.

ഞങ്ങൾ ńaṇṇaḷ We (exclusive of the addressed), pl. of ഞാൻ; in Gen. often ഞങ്ങടേ TR.

ഞങ്ങുക see ഞെ —.

ഞടുക്കം ńaḍukkam (loc.) = നടുക്കം Arb.

ഞണുങ്ങുക ńaṇuṇṇuγa So. (C. നഗ്ഗു) To be bulged, crushed.

ഞണുക്കുക, ക്കി v. a. to bulge, to crush.

ഞണുഞണുക്ക, ത്തു So. To be sticky, clammy.

ഞണ്ടു ńaṇḍụ T. M. (Te. C. യ —, T. ന —) C. നള്ളി & ഏഡി, Tu. ഡഞ്ജി) A crab; kinds: വ യൽ —, പുഴ —, കടൽ —, കര —, etc.

ഞമഞ്ഞി ńamańńi Hor., MC. & ഞമിഞ്ചി, നമിച്ചി (T. നമ, C. Te. നവ to itch?) A bivalve shell-fish, found in ricefields. — ഞ. മാം സം GP. whelk.

ഞമഞ്ഞിക്ക a cockle V2.

ഞമഞ്ഞിപ്പൊട്ടി V1. a bird, that lives on shellfish.

ഞമിഞ്ഞി (— വു —) മുട്ട No. a spiral fresh- water snail.

ഞമുങ്ങുക ńamuṇṇuγa (T. ഞെ —) To yield to pressure, to sink, bulge = ഞണുങ്ങു So.

ഞമുണ്ടുക ńamuṇḍnγa (C. നവുടു to rub) To squeeze; knead, f. i. rice with curry as Brahmans do in eating. പാലിൽ പുഴുങ്ങി ഞമുണ്ടി a. med. (also ഞമിണ്ടുക No.; see ഞെവിണ്ടുക).

ഞമ്മൾ Mpl. = നമ്മൾ.

ഞരങ്ങുക ńaraṇṇuγa T. Tu. M. (C. Tu. ന —) To grumble, groan ഒന്നു ഞരങ്ങീതും ഇല്ല. Bhr. — VN. ഞരക്കം moan, groan.

ഞരടുക ńaraḍuγa B. To twist broken threads together (ചരടു).

ഞരന്പു ńarambụ (& ന —) Sinew, tendon. പിത്തം ഹൃദയത്തുനിന്നു ഞ. കളിൽ ഓടിക്ക Nid. arteries. വായു പെരുഞ'ലും ചെറുഞ'ലും ചെന്നു Nid. nerves. — കോട്ടഞരന്പു a frown —.

ഞരന്പുവലി spasm, cramp. V2.

ഞരന്പുവൃണം the Guinea worm.

ഞരി = നരി; ഞരിമീൻ V2. A fish, port. Naire.

ഞറിയുക = ഞെ — q. v. പുരികം ഞറിഞ്ഞു ചമഞ്ഞു Bhr. Wrinkled.

ഞവർക്ക, ńavarka To level. ഞവർത്തനിലം V2. harrowed.

ഞവരി a plank for levelling.

ഞവിര = നവിര a sort of rice.

ഞളുങ്ങുക ńaḷuṇṇuγa (ചുളങ്ങുക, നടുങ്ങു) 1. To shake from damp, fear. 2. to speak diffidently.

ഞളുക്ക (C. Te. T. ചളി cold & C. നൺ, Tu. നണ്ട) to be affected by cold or damp. മരു ന്നു, ഉപ്പു ഞളുത്തുപോയി, so also a pen, which grows too soft for writing.

VN. ഞളുപ്പു, ഞളുപ്പം dampness.

ഞള്ളു = ഞെഴുക a tree (med.), the leaves of which are used in തോൽ കെട്ടുക.

ഞാങ്ങണ ńāṇṇaṇa (T. നായിങ്കണ) A reed = ഓട, see ഞാണൽ.

ഞാങ്ങൂൽ & ഞാഞ്ഞൂൾ M. C. (T. നാങ്കൂഴ്) An earth-worm.

ഞാണൽ ńāṇal (T. നാ — C. Te. fr. നാൻ = ന ന) A reed തീരേവാഴും ഞാ'ലിൽ Sk. = ശരം.

ഞാൺ ńāṇ (T. നാ —, C. Tu. നേ —) 1. Bowstring ചെറുഞാണൊലി, ഞാ. ഒച്ച Bhr.; ഞാൺ വായി RC.; രണ്ടു കൈകൾക്കും ഞാൺന്തഴന്പു (sic) Bhr. 2. other strings & cords ഞാണി ന്മേൽകളി, — ദണ്ഡിപ്പു rope-dancing. കുന്തളം ഞാണായിമീതേ ചേർത്തു CG. — അരഞ്ഞാൺ,

പൊന്നരഞ്ഞാണം Bhg. waist-string, (ഞാണി ന്മേൽ എഴുതി കെട്ടുക mantr. of amulets); ഉടഞ്ഞാ ൺ, — ണം a broader girdle. — (met. ആഴിയാം ഉടയഞാണുടയോളം ഊഴി ChVr. the earth as far as the girding ocean).

ഞാത്തുക see ഞേററുക (fr. ഞാലു).

ഞാൻ ńāǹ (aT. Tu. യാൻ., T. C. നാൻ, Te. നേൻ) I. ഞാങ്കാലം prov. in my time. ഞാന്നീ യായിട്ടു മേൽകോയ്മസ്ഥാനം നടത്തി KU. with identified interests.

pl. ഞാങ്ങൾ old & hon. = ഞങ്ങൾ we; even in obl. cases, ഞാങ്ങളെകൈക്കു TR. (Rāja), vu. ഞാളു, Dat. ഞാക്കു TP. The other pl. is നാം (including the addressed party), with vu. Dat. ഞമ്മൾക്കു.

ഞാന്നു ńānnụ (T — ൻറു,) Day, in മിനിഞ്ഞാന്നു.

ഞാന്മെയ്താലി Pay. (= ഞാൽ, മെയ്, താലി).

ഞായം ńāyam Tdbh., ന്യാ — 1. Reason, right. ജാതിഞായം caste-rule. ഞാ. കൊണ്ടു വിസ്ത രിച്ചു TR., പണമരികേ ഞായം prov., കോപത്തി ന്നു ഏതുമേ ഞാ. ഇല്ല CG. no cause for. 2. complaint. ചക്കകട്ട ഞാ. വിസ്തരിപ്പാൻ TR. complaint about a jackfruit. അവരുടെ ഞാ. അവരു ടെ ജാതിയിൽ തന്നേ തീർത്തു കൊളളുന്നുണ്ടു TR. ഞാ'വും കൂട്ടവും quarrel. — esp. ഞായം കൊ ടുപ്പിച്ചു TR., ഞായം ചൊല്ലി ഒഴിക്ക to divorce, dissolving a connexion before arbitrators. ഞായഹീനൻ ചെന്നു Sk. defeated, ashamed. 3. custom, common way. കാട്ടിലേ കോ ഴിക്കേ ഞാ. ഇല്ലേതുമേ വീട്ടിലേ കോഴിക്കേ ഞാ. ഉളളു CG. crowing regularly. ഉത്സവം കൊളേള ണം വിണ്ണവർ നാഥനു വത്സരംതോറും എന്നു ണ്ടു ഞാ. CG. — hence: 4. adv. വിളക്കെങ്ങനെ കുപ്പിയെ വിളക്കി ഞായം CG. as generally a light makes the chandelier to shine, എവിടേ ഇരുന്നു ഞായം V1., ഏതൊരുദിക്കിൽ അധിവ സിച്ചു ഞാ. Bhg. where do you commonly live? ഗോകർണ്ണത്തിൽ ഇരുന്നു ഞാ. മുന്നം Brhmd. ത പോബലം കൊണ്ടു വരങ്ങളെ പലരും വരിച്ചു ഞാ. പുരാ, ഞാൻ ബാഹുബലംകൊണ്ടു വാ ങ്ങുന്നു UR. others used to gain their wishes by penance, I by force. ധീരന്മാർ ഇങ്ങനേ ചെയ്തു ഞാ. Bhr. — similarly esp. with എന്നു like, as; ഞായം നല്കിനാൻ പട്ടാങ്ങു ചെയ്യു ന്നോർ എന്നു ഞാ. CG. he kept his word like the truthful.

ഞായറു ńāyar̀ụ & ഞായിറു T. M. (C. നേ സരു) 1. The sun = നേരം, hence പടിഞ്ഞാറു. 2. month കർക്കടഞ്ഞായററിൽ, vu. ഞാററിൽ (doc.) തിരുവാതിരഞായററു നില TrP. the sun's position in a constellation.

ഞായറാഴ്ച, ഞാറാഴ്ച Sunday (ഞായ൪വാരേ PP. — in Tu. ആയിററാര), ആഴ്ചതോറും Pay.

ഞായൽ ńāyal (T. യിൽ — bastion) see പളളി ഞായൽ. (vu. ഞാലിൽ ഞാറുപെയ്ക).

ഞാര ńāra = നാര T. M. Tantalus Ibis (MC. ഞാറ heron) ഞാരപ്പക്ഷികൾനാദം KR4.

ഞാരൽ 1. = ഞാര. 2. = ഞാറൽ.

ഞാറൽ ńār̀al (MM. ഞാരൽകുരുന്നു, T. നാരൽ, C. Te. നേര) Calyptranthes caryophyllifolia (C. നെരൾ). ഞാറയുടെ വേർമ്മേലേത്തൊലി GP78. ഞാറൽത്തൊലി a. med. Kinds: കാട്ടു —, കിഴ ക്കൻ —, തെക്കൻ —. (No. ഞേറൽ.)

ഞാറക്കാ V1., ഞാറപ്പഴം പോലേ കറുപ്പിൻറെ നിറം Nid.

പെരിഞ്ഞാറ Rh. Calyptranthes or Syzygoum.

ഞാറു ńār̀ụ (C. T. Te. നാറു, Tu. നേജി) 1. = നാറു What rises above ground, young plant fit for transplanting. ഞാർ പെയ്ക, ഇടുക, പാകുക to sow, നടുക to transplant them. ഞാർ ആററി പോയി thrives. ൩ കണ്ടം ഞാറ ഉഴുതു നഷ്ടം വരുത്തി ഞാറ പറിച്ചു ഉഭയത്തിൽ ചിന്തി MR. 2. = ഞായറു as കന്നിഞാററിൽ TR. (doc), കുന്പ ഞാററിക്കും (= എറിക്കും) വെയിലുംകൊണ്ടു TP. ഞാററഉകാല (l) a piece from which rice plants are removed B.

ഞാററുതല (2) the time of a constellation f. i. തിരു വാതിരഞാ. in the beginning of Mithuna, best time for planting. അത്തംഞാ. feast in Kanni.

ഞാററുനില (2) see ഞായററുനില; also ഞാററു വട്ടം B.

ഞാററുപട്ടി, — പറന്പു, — പൊററ (higher than പളളിഞായൽ) nursery for rice plants (& ഞാ ററുഴം, ഞാററുകെട്ടി).

ഞാററുവാല, — വേലി V1. days fixed upon for transplanting.

ഞാററുമുടി No. a handful of ഞാറു.

ഞാലം ńālam T. aM. The earth ("the hanging"?) ഞാ. ഉലെക്കും, ഞാലത്തുൾ RC.

ഞാലുക ńāluγa (T. നാ —; see ഞേലു —;) To hang, swing അണ്ണാക്കിൽ ഞാന്നു Nid. തോലും ഞാന്നുകൊണ്ടു Bhr. of an old man. വൃക്ഷശാഖ മേൽ കെട്ടി ഞാന്നു ചാവതിന്നായി Mud. to hang oneself. തല ഞാന്നു പോയി (half cut off).

ഞാലി 1. suspended. ഞാലിക്കാതൊരുവൾക്കു KR. hanging ear. 2. a hanging tendril of the pepper-or betel-vine കൊടിയുടെ ഞാലി ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീർ a. med. — also a branchroot. 3. the common betel-vine; കൊടിഞ്ഞാലി (p. 302) വെററില No. a kind trained on trees. 4. B. ornament for a sword-hilt. 5. = ഞാലിപ്പൂട്ടു, see തുലാം.

ഞാലികൂത്തു a meritorious Royal amusement.

ഞാലിക്കൊടി No. a betel-vine let down occasionally for the leaves to be picked off.

ഞാലി (& ഞേ —) ത്തല = ഞാലി 2. of pepper-vine (cut & planted).

ഞാലിപ്പൂട്ടു the weight-apparatus of the watering machine B.

CV. ഞാലിക്ക. 1. ഞാലിച്ചുണ്ടൊരുവൾക്കു ഞാലു ന്ന മുലയവർ KR. of Rāxasis (rather frequentative). 2. = ചാലിക്ക, വിത്തു മുളപ്പിക്ക.

ഞാവൽ ńāval (T. നാ —) Syzygium jambolanum Bhg5. (see പെരിംഞാറൽ) also ചെറു ഞാ.; another kind നില — Premna herbacea. — ഞാവലിങ്കായി, ഞാവൽപ്പഴം GP69. — ഞാവല സ്ഥി Nid.

ഞാഴൽ ńā/?/al T. M. Milnea montana, Priyangu. ഞാഴലെ നീ കണ്ടില്ലല്ലീ CG.

ഞുര see നുര.

ഞൂണു = നൂണു (loc.)

ഞെങ്ങുക ńeṇṇuγa (C. നെഗ്ഗു) & ഞ — (C. നള to be mellow) 1. To become soft or mellow, malleable as gold. 2. to yield, sink. ഞെക്കുക (V1. ഞെൾക്കുക = ഞെരുക്കു) 1. to press, strangle (Tu. നുക്കു). കഴുത്തു ഞെക്കുന്ന ദേ ഹരോഗം a. med. പിടിച്ചപ്പോൾ ഞെക്കീടാ ഞ്ഞാൽ prov. 2. to squeeze, crush, നഖ ത്തിൽ ആക്കി ഞെക്കിക്കൊന്നു (a louse); to make impressions with the thumb. ഞെക്കിപ്പ ഴുപ്പിച്ച പഴം പോലെ prov.; ഞെക്കിനോക്ക.

ഞെട ńeḍa (T. നെട) Sound of falling, crashing trees.

ഞെടുഞെട ഇടിപോലേ വില്ലിനൊലി RC, അ ടികൾ ഞെടുഞെട മുതുകിൽ ഏല്ക്കും Mud.

(ഞെടുങ്ങുക B., No. see നടു —).

ഞെടുക്കനേ പറക്കും MC. suddenly.

ഞെട്ടുക ńeṭṭuγa (fr. ഞെട) 1. To start up, tremble ഞെട്ടിയുണർന്നു CG., TP. 2. to crash, burst. ഏപ്പു ഞെ. V1. to become disjointed, ദി ക്കുകൾ ഞെട്ടുമാറു Bhr., അകതാരിടം ഞെട്ടിതി രിഞ്ഞു കരഞ്ഞു Bhg.

VN. ഞെട്ടൽ starting, bursting കൊന്പിൻ ഞെ. കേട്ടു തെററി.

ഞെട്ടാഞെടുങ്ങു (So. ഞൊട്ടാഞൊടിയൻ) an Impatiens, balsamina.

ഞെട്ടു 1. the footstalk of a leaf or fruit ഞെട്ടിലി രുന്നു പതിക്കും ഫലം പോലേ KR. ഞെ. കെട്ടതു GP 70. (S. വൃന്തം). 2. teat V1.

ഞെട്ടി (No.) = ഞെട്ടു 1. ഞെട്ടിപ്പന a Sago-palm, — ക്കൂവ Sago (No.)

CV. or freq. ഞെട്ടിച്ചുനിന്നുടൻ ആശ എല്ലാം CG. (= ദിക്കു ഞെട്ടി).

ഞെണ്ടാഴക്കു V1. = 1/32 Nā/?/i.

ഞെമൻ aM. = യമൻ (ഞേ. കോയില്ക്കൽ ന ടത്തും RC.).

ഞെരിയുക ńeriyuγa (T. നെ —, C. നര) To crack as under a weight, to crush, to be smashed മരം തിണ്ണം കുലുങ്ങി ഞെ., പാരം ഞെ രിഞ്ഞു പതിച്ചു CG., കൊന്പു ഞെട്ടിഞെ. vu., എല്ലു ഞെരിഞ്ഞു മരിച്ചു Bhr. from an embrace, തൂൺ പൊട്ടി ഞെ. Bhg., പൊട്ടിഞെരിഞ്ഞുളള ഒച്ച (of forest-fire). വീണു ഞെ. CG. a tired horse, a. v. ഞെരിക്ക To quash, smash, as ചക്കി ൽ — മുറുക പുണന്ന അസ്ഥി നുറുക്കി ഞെരിച്ചു Bhr.; തിക്കിഞെരിച്ചു പുറപ്പെട്ടു RS. an army, ഞെരിച്ച പാകം crackling of something fried. ഞെരിയ വറുക്കേണം till it be crisp. — കണ്ണു കൾ ചുവത്തി കൈ ഞെരിച്ചു Bhr. cracked the

hand (mark of anger), തന്നുടെ കൈ ഞെരിച്ച ട്ടഹാസം ചെയ്തു UR., കൈകളെ ഞെരിച്ചു തുടി ച്ചധരവും KR.

VN. ഞെരിച്ചൽ crushing etc.

ഞെരിഞ്ഞൻപുളി Cissus latifolia B. (see ഞെരുഞ്ഞിൽ).

ഞെരിപ്പു T. M. (Te. നിപ്പു) fire. — ഞെരിപ്പൂതി a fire kindler, a Brahman cook, see നെരിപ്പു.

ഞെരിഭ്യം severely. ഞെ. അടിച്ചു അവനെ ഞെ. അടിപ്പിച്ചു TR. നിരുഭ്യം (sic) അടി രുന്നു TR.; so also കുഞ്ഞനെ ഞെരിപട്ടടിച്ചു, & ഞെരിപെട്ട TP. (so as to be smashed) — In V1. ഞെരിവട്ടം being overwhelmed with difficulties.

ഞെരുഞെര noise, as of biting something hard.

ഞെരുഞ്ഞിൽ ńeruńńil T. m. (C. നഗ്ഗിലു) Tribulus terrestris; prh. also Ruellia longifolia (ചെറിയ ഞെരിഞ്ഞിൽ). ഞെരിഞ്ഞന്പുളി Begonia Malabarica, (B. Cissus adnata). ഞെരി ഞ്ഞിൽ വേർ med. GP.

ഞെരുങ്ങുക ńeruṇṇuγa (T. C. Tu. Te. നെ —) To be pressed, thronged, straitened. കുടിയാ ന്മാര് ഞെരുങ്ങിപ്പോകും‍ TR.

VN. ഞെരുക്കം (— രി —) straits, tightness; poverty. അരിക്കു കുറേ ഞെ'മായി, ഇവിടെ ഇരിക്ക ഞെ. തന്നേ ആകുന്നു TR. difficulty. രാത്രി പോവാൻ ഞെ. TR. not safe.

a. v. ഞെരുക്കുക, ക്കി To press, compress, constrain, threaten. നികിതി തരേണം എന്നു ഞെരുക്കി TR. (= മുട്ടിച്ചു).— നേർപറവാൻ ഞെ.

ഞെറി ńer̀i (C. Tu. നെരി) 1. Fold, tuck. 2. (T. M. നെറി) way. ദീനെ ഞെ. യായി നടത്തി Ti. = വഴിക്കേ properly. അവൻറെ കാര്യത്തിന്നു ന ല്ല ഞെറിയുണ്ടു = ചട്ടം, ക്രമം. (No.)

ഞെറിക്കോവ flounces or frills of Ola or flowers round the head, neck waist of devil's-dancers in കെട്ടിയാട്ടം q. v.

ഞെറിയുക (V1. also ഞൊ —; see നെറി) to plait, to tuck or fold a cloth, esp. as for idols ഞെറിഞ്ഞു കൊടുക്ക; women ചേല ഞെറി ഞ്ഞുടുക്ക V1. (mantr.), tucking in their cloth in folds on either side (So.) or in front (Cal.). എന്നുടെ ചേല ഞെറിഞ്ഞു തരേ ണം നീ CG. അരയിൽ നേരിയ വസ്ത്രം ഞെ റിഞ്ഞങ്ങുടുപ്പിച്ചു DN. — to wrinkle, frown. ഞെറിഞ്ഞു പുരികഞ്ഞൾ Mud. he knitted his brows. — so also ഞെറിക്ക, ഞെറിപ്പു V1.

ഞെറുകൽ B. — A peculiar sensation in the limbs announcing a sickness.

ഞെറുന്പൽ ńer̀unbal Gnashing the teeth. ഞെറുന്പിക്ക B. to gnash the teeth.

ഞെററിയൽ ńet/?/t/?/iyal (ഞെറി) Ripples, undulations as of a calm sea V1.

ഞെവിണ്ടുക ńeviṇḍuγa (C. നിവരി, Te. നി വുരി) & ഞെമുണ്ടുക To bruise between the fingers, to squeeze, (see ഞമു —).

ഞെളിയുക ńel/?/iyuγa (Te. C. നീലുഗു, നിഗ്ഗു from നെടു, നിൾ) To stretch oneself, to strut, ഞെളിഞ്ഞു നടക്ക to walk affectedly, proudly. ആരും സമം ഇല്ല എന്നു ഞെളിഞ്ഞീടും Sah. ശി ഷ്ടപാലകൻ എന്നു ഭാവിച്ചിട്ട് ഒട്ടുമേ ഞെളിയേ ണ്ട കൃഷ്ണ SG. ഇന്നേറ ഞെ. Bhr. how proud today!

VN. ഞെളിവു overbearance അവളുടെ ഞെ'൦ ഗ ൪വ്വവും വളർന്നു KR., ഞെളിവരുതു സഭനടു വിൽ SiPu., ഞെളിവും വെണ്മയും ഇളെച്ചു Bhr.; also ഞെളിച്ചൽ.

ഞെളിയൻ V1. = അഹങ്കാരി.

ഞെളിക്ക B. To bend the body backwards.

ഞെളളു ńeḷḷụ T. M. Imitative sound = ഞെട്ടു; bamboos splitting in a wrong direction ഞെളളി പോയി.

ഞെഴുകു ńeḷḷụ = ഞളളു f.i. ഞെഴുക്കാടു N. pr. MR.

ഞേങ്ങോൽ ńēṇṇōl (T. ഞാഞ്ചിൽ, M. നേ ഞ്ഞിൽ, Te. നാഗിൽ, C. നേഗിൽ, Tu. നായർ) 1.Plough-shaft ഞേ. നുകത്തോടു ചേർത്തു കെട്ടി (Cann.). 2. = മുസലം a weapon, prh. ploughshare, Bhg. 3. a constellation മുഴക്കോൽ rising in Dhanu an hour aftor sunset & indicating the time for treading the wheel previous to sowing (see ചക്രം ചവിട്ടുക).

ഞേടു ńēḍu B. No. A cuff on the head. ഞേടുക v. a. So. & No. = മേടുക, id. with closed fist.

ഞേൺ ńēṇ (ഞെളി) Stretching the body; racking.

ഞേലുക ńēluγa (C. Tu. നേ —, C. ജോലു) To hang as an ornament, to be dejected, ഞേന്നു മരിക്ക = ഞാന്നു; കക്കുവാൻ പഠിച്ചാൽ ഞേലു വാൻ പഠിക്കെണം prov.

v. a. ഞേത്തുക, better ഞേററുക To let dangle, as a ചെണ്ടു tassel. കുട്ടിയെ ഞേത്തി ക്കൊണ്ടു നടക്ക to carry negligently. മുണ്ടു ഞാ ത്തി (So.) or ഞേത്തി (No.) ഉടുക്ക to wear the cloth down to the ankles.

ഞേററം, vu. — ത്തം ornamental hangings (= ഞാലി).

ഞേറൽ No. = ഞാറൽ

ഞൊങ്കു = ചൊങ്കു, 2. a crooked hand.

ഞൊങ്ങണം see നൊ —.

ഞൊടി ńoḍi 1. = നൊടി Snap of fingerB V1. 2. a plant കരിഞ്ഞൊട്ടി (comp. p. 210) Samadera pentapetala, Rh.

ഞൊട്ട (& നൊ —) cracking the joints of the fingers, So. ഞൊട്ട ഒടിക്ക, പൊട്ടിക്ക V2. ഞൊട്ടാഞൊടിയൻ see ഞെട്ടാ —.

ഞൊത്തുക ńottuγa To pull with one fruit a second (as children in play), loc.

ഞൊറി So. = ഞെറി.

ഞോള ńōḷa (No. നോള.) Saliva, ഞോള ചാടുക Nid 22. = കേഖ

ṬA

ട and the other linguals are hardly found as initials in Mal. words.

ടങ്കം ṭaṅgam S. 1.Stone-cutter's chisel. 2. mace = വെണ്മഴു, (ടങ്കകുരംഗവും എടുത്തിട്ടു HNK.)

ടങ്കണം ṭaṇgaṇam S. Borax (H. ṭaṇkār = പൊ ങ്കാരം).

ടങ്കാരം ṭaṇgāram S. (Onomat.) Twang of a bowstring, ഞാണൊലി, vu. ഡങ്കാരം q. v.

ടപ്പാൽ H. ṭappāl, & തപ്പാൽ Post; relay of bearers. (Mahr. ടപ്പാ stage). — ട'ച്ചാവടി post-office; ട'ക്കാരൻ a post-man; ട'ക്കൂലി etc.

ടാപ്പു ṭāppụ (loc.) List, catalogue.

ടിക്കാനം see ഠി —.

ടിട്ടിഭം ṭiṭṭibham S. A lapwing. ടി'ത്തോടു ക ലഹിച്ചു PT. — fem. ടിട്ടിഭി PT. 1. = കുളക്കോ ഴി Tantr.

ടിപ്പു ṭippu A little box, = ചെപ്പു, ചിമിഴ്.

ടീക ṭīγa S. A commentary, glossary.

ടേക്കലം N. pr. വേക്കലം Becal. on old maps Decla, ടേ'ത്ത് ഇരിക്കുന്ന പാളയം ചുരുക്കം TR.

ടോപം = ആടോപം Pride, being puffed.

ṬHA

ഠകാരം ṭhaγāram A small principality is compared to the letter (ഠ. പോലെ).

ഠാണ H. ṭhāṇā (സ്ഥാനം) Place, station പാ ളയം ചെന്നു ചുഴലി നന്പ്യാരുടെ ഠാണയങ്ങളിൽ ഒക്കയും ഇരുന്നു TR.

ഠായം ṭhāyam A kind of song? ഠാ'ങ്ങൾ ഗിതം അപി നാദപ്രയോഗം HNK.

ഠിക്കാനം H. ṭhikānā Fixing; firm; abode.

ഠീപ്പു (H.?) N. pr. Tippu ഠീ. സുൽത്താൻ also ട്ടീപ്പു & ഢീപ്പു TR.

ḌA

ഡങ്കാരം = ടങ്കാരം, as കോദണ്ഡം തന്നുടെ ഡങ്കാ രം CG. (sic). — ബാണാസനത്തിൻറെ ഡങ്കാര ഘോഷം Nal.

ഡമരു ḍamaru S. A small drum shaped like an hourglass.

ഡംബരം ḍamb/?/aram S. (see ആഡ —) Riot, grandeur, pomp. ഡ. കൊണ്ടു മുഴങ്ങിത്തുടങ്ങി (clouds); അംബുജൻ തന്നുടെ ഡ. പോക്കും നിൻപാദം CG. pride. ഡംബരം തവ ശമിക്കും ആഹവേ CC. ഡ'മോടു പല രസസംഗമം ChVr. imposing union of all sources of delight.

ഡംഭം ḍambham Tdbh. of ദംഭം, Ostentation, arrogance ഡംഭാദിദോഷം HNK. Generally ഡംഭു, as അസുരർക്കു ഡംഭു കളവാൻ Anj.

ഡംഭൻ a pompous person, also ഡംഭി. — denV. ഡംഭിച്ചിരിക്ക. to swagger.

ഡലായിത്ത് ḍalāyit (H. ḍhalayit) A peon ഡലായിതനും TR.

ഡവാൽ (H. ḍūāli) A belt = പട്ട.

ഡവുൽ (H. ḍaul, shape) & ഡൌൽ An estimate.

ഡാക്കു 1. H. ḍākū, Robbor. 2. H. ḍāk, the post, "Dawk', (S. ദ്രാവകൻ).

ഡാഡിമം ḍāḍimam S. (& ദാ —) Pomegranate tree. ഡാ. തന്നുടെ നല്പഴം പൈങ്കിളി കൊ ത്തി CG.

ഡിണ്ഡികൻ എന്നൊരു മക്വണം PT.; also: ഡിങ്കിരാതൻ Mud. merely a IS. pr.

ഡിണ്ഡിമം ḍiṇḍimam S. A drum, മഡ്ഡു ഡി ണ്ഡിമം KR.

ഡിംബം ḍimb/?/am S. Tumult.

ഡിംഭൻ ḍimbhaǹ S. Babe; fool ഖരഡിംഭൻ PT.

ഡില്ലി H. dilli & ത്ധില്ലി, ഢില്ലി Delhi ഡി. യിൽ മീതേ ജഗഡില്ലി (old D.) prov.

ഡില്ലിപ്പാർശാവു the Mogul Padishah.

ഡുണ്ഡുഭം ḍuṇḍubham S. Amphisbæna (= ചേര) ഡു. ഓരോന്നെ മേനിയിൽ ചുററി അ ണ്ഡം കടിക്കും CG. (in hell); also ഡുണ്ഡുഭൻ.

ഡേരാ H. ḍērā A tent (കയമ Ar.)

ഡോന്പർ ḍōmbar M. Tu. C. Tumblers, rope-dancers. Arb. (S. ഡോംബ).

ഡോളി H. ḍōlī (S. ദോല) A litter, "Dooly."

ഡോളായമാനം T. M. like a swinging cot, fluctuating.

ഡോളായന്ത്രം (med.) a vessel hung over the fire by a string for boiling water, etc. ഡോ. കെട്ടുക Tantr.

ḌHA

ഢക്ക ḍhakka S. & ഇടക്ക A large drum, double drum ഢക്കാമൃദംഗതുടിതാളങ്ങൾ HNK.

ഢമാനം ḍhamānam & ടമാനം V1. Kettle-drums, beaten before prinees. ഡമാനടിക്ക.

ഢാലം ḍhālam S. A shield.

ഢില്ലി see ഡില്ലി.

ṆA

ണ Sign of one anna (൪ണ = 4 As.).

ണത്താർ ṇattār = നൽത്താർ, in alph. song. ണത്താരിൽമാനിനി Laxmi HNK.

ണത്വം The quality of the letter ണ; ണത്വം വരും പരിചു HNK.

TA

ത represents the other dentals (വീഥി — വീതി, ദളം — തളം, ദ്രോണി — തോണി, ധരിക്ക — ത രിക്ക) and സ (സൂചി, തൂശി); also ശ (ശ്രീ — തിരു). It passes over into sibilants, as പി ത്തള — പിച്ചള, മൂത്തതു — മൂസ്സതു. Final ത is pronounced ൽ, as സത്ത് — സൽ, ആത്മാവ് āltmāv/?/.

തക taγya 1. a M. = തവ; Raw flesh, as in a wound, തക വിറെക്ക V1. (aC. തഗെ firm). 2. തകതക beating time (= താളഭേദം).

തകടു taγaḍụ a M. = തകിടു.

തകടി broad, plain; table-land (So.), തകടി പ്പുറം B. — തകടിപ്പുൽ a grass.

തകത്ത് At. takht, A throne തകത്തു നരിയു ടെ കോലമായിട്ടുണ്ടാക്കി Ti.

തകപ്പൻ taγappaǹ T. A father = തന്ത.

തകര taγara T. m. C. Cassia tora, the leaves caten by the poor. ത. വിത്തു, കുരു med. തക രയരി അരിഞ്ഞു കൊണ്ടു വറുത്തു വേതു കൊൾക a. med. — Kinds: കാട്ടുത. Indigofera hirsuta, കരിന്ത. & മലന്ത. Pterocarpus marsupium, Rh. (കരിന്ത. ത്തൊലി a. med.), പൊന്നാംത. & പൊ ന്ത. Cassia sophera, വെൺത., വലിയത. Cassia glauca.

തകരം taγaram 1. M. C. Te. Tin; tinned iron plate (T. lead). 2. (see തകരൻ under തകരു) a big branch ഫലം ഒന്നു കുഴിച്ചു മണ്ണിൽ ഇ ട്ടാൽ പല കൊന്പും തകരങ്ങളും വിളങ്ങും CC. 3. Tdbh. തഗരം S. Tabernæ montana coronaria ത. ശീതം, തകരപ്പൂ GP.

തകരക്കാരൻ (1) a tinman.

തകരുക taγaruγa T. M. (C. to detain) fr. ത കർ T. C. Tu. Te. ram, male animal. — v. n. To be crushed, smashed മണ്കുടം പൊട്ടി ത., ഫലങ്ങൾ ഉടഞ്ഞു തകർന്നു Bhg., കാളകൾ കുത്തി തകർന്നിട്ടു ധൂളി എഴുന്നു CG.

തകരൻ huge, powerful, as a man, boar, etc.

തകരൻമഴ strong rain. v. a. തകർക്ക 1. To smash, crush, demolish കുംഭം തകർത്താൻ CC., ദ്വാരകയെ വാരിധി വന്നു തകർത്തു CG., നല്ല മതിലും കിടങ്ങും ത. SiPu 2., ശാല തകർത്തു Sah. 2. v. n. to be noisy, to play boisterously കുരങ്ങുകൾ ചാടി തകർക്ക PT. തകർത്ത അടി, മഴ, കലഹം a hot fray, etc. ത കർത്ത പണി എടുക്ക No. = തകൃതി to strain every nerve. ചില വർദ്ധിച്ചു ഫലങ്ങളും തകർക്കും CC. break forth in great number.

VN. I. തകർച്ച breaking in pieces.

II. തകർപ്പു loud noise, great profusion. ശാക്തേ യത്തിൻറെ ത. the great day of šakti worshippers.

തകറാർ Ar. takrār (as if fr. prec., also ത കരാറു) 1. Altercation, wrangling, ത'റാക്കി disputed fiercely. കുടികൾ ത'റായി പറയുന്നു, ഏ റിയ ത'ർ പറയുന്നു TR. object strongly. ത. പ റഞ്ഞു നില്ക്കുന്നു etc. 2. quarrel ത. തീർത്തു TR. settled. നാടു തകറാരായി പോകും Ti. will revolt.

തകല taγala & തവല 1. A small cooking vessel. 2. (loc.) a sea-gull.

തകഴി taγa/?/i (T. earthen lamp) 1. Plaster = ത ഴകി. 2. a granule B.

തകിടു taiḍụ (C. Tu. Te. T. തകടു V1.) Thin metal-plate, spangle; പൊന്ത. etc. gold-leaf, ഹാടകത്തകിടിട്ടു മൂടിയ മണിസ്തംഭം KR. — ത. അടിക്ക to beat out.

തകിട a copper leaf written over & worn as amulet.

തകിടം മാറുക B. to exchange, misapply; ത കിടം മാററം misappropriation (prob. drum = തകിൽ f. i. തകിടമിഴാവിൻ ഓശ കേൾക്ക Pay.)

തകിട്ടുവൈരം a flat diamond.

തകിടി 1. see തകടി 2. imitative sound of drumming തകിടിടി തകിടിടിന വാദ്യമുഴ ക്കം Pay.

തകിൽ taγil (aT. തവിൽ) Kettle-drum (comp. തകിടം & തകിടി). — നൽതകിൽ KR. തകിൽ മുരചു KU. ഒററയും തകിലും (= വിശേഷവി രുതു) KU.

തകിൽക്കാരൻ V1. a drummer.

തകു taγu T. C. Te. a M. Defect. V. to be fit, suit മണം തകും മലർക്കുഴൽ RC. — (തൻ കൈ യേയല്ലോ തനിക്കുതകു CG. prob. = ഉതകൂ). — തകുവോർ RC., ഉപമതകും Bhr. comparable. പറവ അതിശയിക്കും നടതകും തേർ RC.

Past part. തക്ക fit തക്കൊരു യോഗ്യമായുള്ള വാ ക്കുകൾ KR.; തക്കത് എന്നു ബോധിച്ചു saw fit. TR., കണ്ഠം അറുപ്പതു തക്കതിനി Bhr. (= നല്ലൂ). — Chiefly with Dat. ശക്തിക്കു തക്ക വാറു as far as possible. കേടിന്നു തക്കവാറു കാച്ചുക a. med. to cauterize according to the extent of the evil. So: സാമർത്ഥ്യത്തിന്നു തക്ക പോലേ Arb., അതിന്നു തക്കൊരു ശിക്ഷ due, കേൾപ്പാൻ തക്ക പാത്രം Bhr.; മുക്തിക്കു തക്കൊരു തക്കൊരുപദേശം HK., മൊഴിക്കു തക്കതു വ്യ വഹാരഗതി KR. proportioned.

തക്കവണ്ണം according to, so as to suit. With 2nd adv. & Dat. വയസ്സിന്നു ത'മുള്ള പാ കം a. med.; അറിവാൻ ത. ചൊല്ലി UR.; നി ല്പാൻ തക്കോണം, സങ്കടം തീരുവാൻ തക്ക വഴിക്കു TR.; also with Neg. ഒന്നും വരാതേ തക്കവണ്ണം TR. — With Inf. തരത്തക്കവണ്ണം, നടക്കത്തക്കതിൻവണ്ണമാക്കിത്തരിക TR. to enable to walk.

തക്കവൻ suitable, proper ദുഃഖം സഹിപ്പാൻ ത. Bhr. ത'ർക്കു തക്കവണ്ണം പറകൊല്ലാ prov. — f. തക്കവൾ with I. കുടി 1. a good housewife. — n. തക്കതിനുതക്കതു f.i. companion; requital etc.

VN. തക്കം (also from തങ്ങുക) fitness, esp. convenient time നാടടക്കീടുവാൻ ഇന്നു നമുക്കു ണ്ടുതക്കം SiPu.; ഇടത്തക്കം leisure. പടത്ത., വേലിത്ത. V1.; തക്കത്തിൽ PT. in a good time. തക്കത്തിൽപിടിക്ക Mud. cleverly. ത'ൽ സൂക്ഷിച്ചുനോക്കി Nal. lying in wait. വടക്കേ പോകേണ്ടതിന്നു ത. കുറഞ്ഞു പോയി wind less favourable. പർവതകനോടു പറവാൻ തക്കമില്ലാതേ വന്നു Mud. — തക്കക്കേടു unseasonableness. — തക്കം ഓർത്തു Bhr. considering the fair occasion. — തക്കം നോക്കി watched for an opportunity.

തകൃതി taγ/?/ti (തകർക്ക 2.) 1. Profusion ത. യാ യ്ക്കഴിക്ക to live splendidly. ത. പാടുക B. to provide abundantly. പണി തകൃതി ആകുന്നു Palg. — Cal. to be heart & soul in work. 2. boast. ത. പറക to talk big. ത. പ്പലിശ തട വിന്നാകാ, തവിടു തിന്നൂലും ത. കളയരുതു prov. magnificent manner.

തക്ക takka 1. see under തകു & തക്കുക I, 3. 2. T. C. M. What is placed in tho ear instead of an ornament, ivory, wood, etc.

തക്കാരം takkāram Tdbh., സല്ക്കാരം Entertainment, Palg. V1. ത. പറഞ്ഞു രസിപ്പിച്ചു coaxed him. — തക്കാരി B. a flatterer.

den V. തക്കരിക്ക = സല്ക്കരിക്ക, f. i. വെററിലത്ത ക്കാരം തക്കരിച്ചു TP.

തക്കാവി Ar.taqāvi, Assisting, chiefly with advances for cultivation ത. യായി കൊടുക്ക gratis.

തക്കാളി takkāḷi T. M. C. Physalis. ത. പ്പഴം brazilian hill-berry. — Kinds: കരിന്ത. GP 62., പേത്ത Solanum lycopersieum, മണത്ത. Solanum nigrum. മുളകുത്ത. (red as Cayenne- pepper) Palg. Solanum esculentum, Tomato.

തക്കിടി takkiḍi C. Tu. M. (Te. തക്കെട T.) Scales; cheating in weighing. ത. കൊണ്ടു ക ഴിക്ക to live by fraud. ത. പറക to detain or impose with excuses, etc.

തക്കിടിക്കാരൻ a rogue, തക്കിടിയൻ Arb.

തക്കിടിമുണ്ടൻ B. a dwarf.

I. തക്കുക, ക്കി I.takkuγa (C. to stumble) 1. To stammer, hesitate (തങ്ങുക 3., കക്കുക). തക്കി ത്തക്കിപ്പോക to go most cautiously. 2. to press on. തക്കിച്ചോദിക്ക to interrogate closely V1. മുലപ്പാൽ തക്കിക്കളക V2. to flow spontaneously. തൽപ്രയത്നേന — ദശാനനൻതക്കിനാൻ യുദ്ധം ചെയ്തു KR. continued to fight. 3. T. (C. Te. ദക്കു) to be obtained, hence ഒക്കത്തക്ക. (p. 173).

II. തക്കുക or തയ്ക്കുക, ച്ചു V1. (T. തൈക്ക) To strike തുടെക്ക ഒന്നു തച്ചു, തപ്പാൻ പഴുതു നോക്കി Bhr. in fencing നഗരത്തിൽനിന്നു തച്ചാട്ടി, തച്ചുകൊല്ലേണ്ട, Mud. കൊള്ളികൊണ്ട്

അവനെ തപ്പാൻ ഓങ്ങി TR. അന്പലം തച്ചുടെച്ചു നിരത്തി Ti.; പുരപ്പുറത്തു തച്ചുകെടുത്തു robbers breaking thro' the roof. തച്ചുപൊളിച്ചു TR.; കോട്ടയും തച്ചുതകർത്തു KU. — to beat oneself തച്ചലച്ചു കരഞ്ഞു TR. (women) — ഉടന്പിൽ ക ണ തച്ചുനിറെച്ചു RC. hit.

തക്കുറി takkur̀i A fixed term (തൽ or തക്കകുറി).

തക്കോലം takkōlam T. M. C. (S.?) Illicium anisatum, the berry with an aromatic oil (ത ക്കോലപ്പുട്ടിൽ GP 76.) & perfume made of it.

തക്രം takram S. Buttermilk, തക്രധാര med.

തക്ഷകൻ takšaγaǹ S. (തക്ഷ് to pare) 1. Carpenter പെരുത്ത വൃക്ഷതക്ഷകൻ KR. 2. N. pr. a Nāga, Bhg.

തക്ഷൻ id.; Tdbh. തച്ചൻ. — തക്ഷശിലാഖ്യംപു രം Bhr. Taxila, capital of the Gandhāras.

തക്ഷാവു id. ദാനവന്മാരുടെ ത. നല്കിന നൽ സഭ CG.

തങ്ക taṇga & തങ്കച്ചി T. (C. — ങ്കി, Tu. തംഗ ഡി, fr. തൻ) Younger sister; wife of a Sūdra Rāja, also തങ്കമ്മ.

തങ്കം taṇgam T. M. 1. Pure gold. ഊതിക്കഴി ച്ചൊരു തങ്കത്തിനേക്കാളും ആധിക്യം Nal. ത. പൂശുക to gild. ത. ഇടുക, വെക്ക to enamel. തങ്കപ്പണി, തങ്കവേല work in gold. തങ്കക്കട്ടി, തങ്കവാളം ingot of gold. തങ്കക്കാശു a Ducat. 2. (Tdbh. സംഗം) love, affection അവനോടു വളരെ ത. — also denV. അവനോടു തങ്കിച്ചിട്ടു from love for him.

തങ്കാണ്ടിN. pr. of men.

തങ്കരിക്ക taṇgarikka Tdbh., സംഗ്രഹിക്ക To lay in a stock.

തങ്കാരം preparation.

തങ്കിന see തങ്ങുക 2.

തങ്കു P.taṇg (C. Tu. ടംഗു & ത.) Girth of a horse.

തങ്കെയം No. vu. = സങ്കേതം.

തങ്കേതം = സ. f. i. തളിയും തങ്കേതവും KU.

തങ്ങൾ taṇṇaḷ (aM. T. താങ്കൾ) pl. of താൻ. 1. They themselves തങ്ങളിൽ തങ്ങളിൽ നോ ക്കിത്തുടങ്ങിനാർ CG. വൃന്ദം തങ്ങളെ വന്നു പോ ന്നാർ Bhr. the flock returned by itself (without the cowherd). തങ്ങളെ പോന്നു വന്ന യോ ഗസിദ്ധികൾ Bhg. unsought. 2. you (hon.); often താങ്ങൾ. 3. honorary title of Head-Brahmans KU. — വാസുദേവൻ ത. തന്പുരാൻ MR. also a Sūdra distinction. — the Muhammedan high-priest at Ponnāni (descendant of Ali); head-priest in each Mosque. കുറുങ്ങോട്ടു താ. ത മ്മതിച്ചു തന്നു TR.

തങ്ങുക taṇṇuγa T. M. (C. Te. തക്കു) 1. To step തങ്കഴൽ തന്നിലേ തങ്ങിക്കൊണ്ടാൻ CG. at his feet. മൂത്രം തങ്ങുന്ന പാത്രം Nid. 2. (= തക്കുക I, 3.) to come into possession, to be there കൊ ങ്കകളിൽ തങ്ങിയ കുങ്കുമച്ചാർ, പൂമണം തങ്ങിന തെന്നൽക്കിടാവു CG. In po. often തങ്കിന = ഉ ള്ള f. i. വന്പു തങ്കിന മാരുതി RC. (& വന്പുതങ്കും മാമരം RC.). ഉറുതി തങ്കിന കണ്ണിപ്പറന്പു Anj. കാർതങ്ങും ആകാശം CG. 3. to be entangled (ജടയിൽ ഒരു മുത്തു തങ്ങിപ്പോയി); to be arrested in the midst of progress. (കായി വീണു മര ത്തിൽ തങ്ങിപ്പോയി caught in the branches). തങ്ങിപ്പറക = തക്കിപ്പറക to stammer.

Hence: VN. തങ്ങൽ rest, shelter, So. (& തക്കം). തങ്ങാരം support, stay.

CV. തങ്ങിക്ക to delay, stop. മക്കളെ ഇല്ലത്തു ത ങ്കിച്ചു Mpl. song (made to stay). — see താ ങ്ങുക.

തച taša T. aM. = തക, ദശ Proud flesh. തചെ ക്കും അതു തേക്ക a. med.

തച്ചൻ taččaǹ Tdbh.; തക്ഷൻ 1. Carpenter, ploughmaker (generally lower than ആശാരി). തച്ചകപ്പരിഷകൾ PT. = ആശാരി. 2. builder, stone-mason പെരുന്തച്ചൻ തച്ചൻ ഒരു പൂഴിത്ത ച്ചൻ KR. — തച്ചക്കാവുതി a barber caste. — ത ച്ചവാടി B. a carpenter's house.

തച്ചു1. carpenter's work. 2. one day's work of a builder, mason, etc. എത്ര തച്ചു പിടി ക്കും how many days will be required?; also തച്ചുവാരം; so തച്ചുകൂലി. 3. past of തക്കു ക II.

തച്ചനാടൻകുരു No. a kind of heron.

തച്ചാന്യം carpenter's wages.

തച്ചുപണി, — വേല carpenter's work.

തച്ചുശാസ്ത്രം architecture, vu. തച്ച്യാത്രം a song on the building of a house; ചിത്രകർമ്മങ്ങളും തച്ചുശാസ്ത്രങ്ങളും Nal 4.

തച്ചുളി a chisel.

തച്ചേല്പു ceremony of builders taking on themselves the faults of the new erection.

തച്ചോളിപ്പാട്ടു N. pr. modern popular romances of No. poets, chiefly about the തച്ചോളിക്കു റുപ്പു ഒതേനൻ (in Caḍattuvanāḍu).

തഞ്ചാരം = സഞ്ചാരം Fatal fever-heat.

തഞ്ചി tańǰi (Tu. M.) = സഞ്ചി A bag, purse Palg., V2.

തഞ്ചുക tańǰuγa (= തങ്ങുക) To stop, remain മഴ പെയ്തു വെള്ളം തഞ്ചിപ്പോയി No. collected in puddles. തഞ്ചീടും ധനം VyM.; അഞ്ചുനാഴി ക തഞ്ചുതില്ല Anj.; കിഞ്ചന തഞ്ചുകയില്ല നേർ ആരിലും Sah.; നെഞ്ചകം എങ്കലേത. യാൽ‍ CG. his mind fixed on me. നെഞ്ചിൽ തഞ്ചിന ചഞ്ച ലനം GnP.— തഞ്ചിത്തഞ്ചി വന്നു hesitatingly.

VN. തഞ്ചം (T. protection) 1. being at rest, posture തഞ്ചംതാഴുക to cower for shooting. തഞ്ചത്തിൽ പററത്താണു വലിച്ചു KR. (the bow). നാലു കുട്ടികൾ ഒരു ത. പോലേ the same attitude, manner. കള്ളത്ത. കാണിക്കു ന്നു TR. a rebellious mood. 2. = തക്കം favorable season or moment, opportunity ത' ത്തിന്നു വളം വേണ്ട, പൂച്ച വീണാൽ ത'ത്തിൽ always on her legs, prov. പയറു വാളേണ്ട തിന്നു ത'മോ vu. തഞ്ചം നോക്കി മാറി MR. biding his time or chance.

തഞ്ചക്കാരൻ (2) a time-server.

തഞ്ചക്കേടു unseasonable, unfavorable കാററും വേലിയും രണ്ടും ത.

തഞ്ചു = തഞ്ചം opportunity. ആകുന്നതഞ്ചും വില ക്കി TP. as often as I could.

തഞ്ഞുപോക tańńu M. To be bruised (as if fr. തയ്ക v. n. of തക്കുക II.) f. i. ചക്കവീണു ത.

തട taḍa 5. (VN. of തടു) 1. Resistance, warding off, as with a shield. അടി തട മുതലായ വിദ്യകൾ Arb. fencing. അസ്ത്രങ്ങൾ കൊണ്ടു തട പൊറാഞ്ഞു AR.; വെട്ടും തടകളും SiPu.; തട വെ റുക്കരുതായിതേ RC. was not to be warded off. 2. what impedes, resists, stays or stops. — a prop. കൈക്കാരെ തടമേൽ വെച്ചു TP. on a sawing frame. തടയും കാലും horizontal & perpendicular supports. വാഴത്തട prop of plantain bunch, & plantain stem. തടയിടുക to impede. 3. the beam of a balance തടമേൽ തൂക്കി, തൂക്കേ ണ്ടതിന്നു കല്ലും തടയും ഒപ്പിച്ചു TR. 4. a plate made of stitched (interior) skin of plantain-trees or a hole in the ground, which, when covered with a leaf, is used to eat canǰi off, ത ടകോട്ടുക, വെക്ക B., കെട്ടുക, കുത്തുക No. 5. loc. No. തട വലിക്ക to harrow.

Hence: തടക്കന്നു high grown plantain-shoot. തടക്കാരം (തടാരം) a prop.

തടകൂടുക 1. to hinder. തടയും പിടിയും കൂടു ക to wrestle. 2. to be satisfied.

തടങ്ങൽ hindrance, stoppage.

VN. തടച്ചൽ impeding, stop, stumbling.

തടയം (3) allowance made for the weight of a vessel in weighing.

തടപ്പലം (3) 10 Rupees' weight, (diff. fr. എട — & നാട്ടു —).

തടയുക 1. v. n. To be obstructed, വഴി ത ടഞ്ഞു RC. by armies. മാറിൽ തടഞ്ഞു വിലങ്ങി ച്ചുപോയി CG. (food swallowed). — to be caught, entangled. നിലത്തു നോക്കാതേ തടഞ്ഞു വീഴുന്നു KR. to stumble. വള്ളി കാല്ക്ക തടഞ്ഞു (also കാൽ കല്ലോടു) prov., so ഇപ്പുല്ലു പാദേ ത. Mud. — ആ പാത്തിയിങ്കൽ (urethra) കല്ലു തടഞ്ഞിരിക്കിൽ MM. എല്ലു തടഞ്ഞു കിട്ടി brought up by the hoe — met. കുസുമസുരഭിയോടു കാററു തടഞ്ഞു കൂ ട്ടിക്കൊണ്ടു പോന്നു AR.; തടയാതേ പോകും KU. unhindered. 2. to step between കൂടത്തടഞ്ഞു എടുത്തു വിദുരർ Bhr. തടയുന്നില്ല the key will not enter the lock. — to help, to give satisfaction വയററിൽ തടയുവാൻ ഉണ്ടോ vu.; തട യും മുത്തുമാലകൾ Bhr. 3. v. a. to stop അവ നെ തടഞ്ഞു നിർത്തി AR.; തടവവർ ഒരുവരില്ല, നിശാചരർ തമ്മെ തടെന്തു കൊണ്ടു RC.; തടഞ്ഞു നില്പിക്ക to arrest. മുളകു തടഞ്ഞു പാർപ്പിച്ചു TR. confiscated, (in VyM. = വിലക്കുക, ആസേധം). തടവർ aM. the enemies RC 67.

തടവയറൻ a great eater, voracious.

തടവല a large fishing net B.

VN. തടവു T. M. C.Tu. 1. What resists, wards off (see തകൃതി prov.). ത. തീർന്നു കത്തി പ്പൊങ്ങും ജ്വാലകൾ Bhr. irresistible. ഇപ്പറ

ഞ്ഞതിന്ന് ഏതും തടവില്ല SiPu. no drawback to the promising state of things. നല്ല തടവും പിടിയും അറിയും ready for defence & offence. ബ്രാഹ്മണർ തടവില്ലാതേ ഇരിപ്പാൻ TR. lest they be obstructed. മുതൽ തടവു, പണത്തിൻറെ തടവു തീരായ്കയാൽ TR. scarcity of money, stress for money. 2. judicial detention or interdict നാലു തടവു = ആസേധം VyM. or വി ലക്കുക. 3. a ward, prison തടവിൽ നില്പിച്ചു, തടവിൽനിന്നു കിഴിക്ക, നീക്കുക TR. തടവാക്ക to arrest, confine. 4. what arrests the thought തടവുകാരൻറെ മേൽ തടവായിട്ടു ഒന്നും കണ്ടി ട്ടില്ല (jud.) nothing to raise suspicion

തടവുകാരൻ prisoner, vu. — ക്കാരൻ.

തടെക്ക v. a. to stop V1. (better തടയു 3).

തടം taḍam S. 1. Declivity, shore (fr. തട 2). 2. dependent parts of the body, as കടിതടം, സ്തനതടം. 3. M. T. (തടവു) what is broad, wide, as garden-bed (ത. കെട്ടിക്ക Arb.), a basin round a tree to hold water (തടം ഇടുക; കൈ പ്പത്തടത്തിൽ, അവരത്തടത്തിൽ തവള നില്ക്ക ട്ടേ prov.); the lair of wild animals പന്നി തട ത്തുനിന്നിളകി TP. — hence കവിൾത്തടം cheek, കണ്ണിൻറെ ത. eye-socket (ക. തടവും വളരെ വീങ്ങി MR.), നെററിത്തടം, തേർത്തടം = തട്ടു etc. 4. size, circumference കഴുത്തു, കൈ, ൪ വിര ല്ക്കു ത. ചുരുക്കി TP. — തടം പിടിക്ക to measure.

Hence: തടങ്കൺ a large eye കരുന്ത., നളിന ത. മന്നൻ, ത. ഇടപ്പെടത്തുറന്നു നോക്കി RC. stared with wide open eye.

തടങ്കൈ RC. a large hand.

തടങ്കൊങ്ക full breast, മല്ലത്ത. CG.

തടന്തല്ലുക B. to embarrass, perplex (to beat the shore, as waves?).

തടന്തിരൾതോളൻ RC. broad-chested.

തടമാട്ടം a cheek. ത'ത്തിൽ അടയാളം കാട്ടുക to blush (loc.).

തടമുല full breast, & തടവൻമുല CG.

തടവയറൻ (see under തട).

തടവുക taḍavuγa T. M. C. Te. 1. To stroke, pat മുലത്തടം തടവി Bhr.; കാൽ ത. to shampoo. (=തഴുകുക) തെന്നൽശരീരത്തെ ത. Bhr. 2. to smear, rub into the body. 3. (po.) to be joined = ചേരുക, as വക്രത തടവിന ദംഷ്ട്രങ്ങൾ crooked fangs. വക്രത തടവീടും ബുദ്ധികൾ VCh.

VN. തടവൽ rubbing gently.

CV. തടവിക്ക & മെയി തടയിച്ചു jud.

തടസ്ഥം taḍastham S. (തടം) 1. standing on the shore, ത'മായി നോക്കുന്നവൻ a by- stander, neutral spectator. 2. mediation തടത്തം പ റക V1., അനന്തരവന്മാർ തടസ്ഥം ചെയ്ക MR.

3. = തടസ്സു q. v.

തടസ്ഥത പറക to arbitrate.

തടസ്ഥത്വം mediation. ത. പറക, പിടിക്ക etc. ത. എന്നുള്ള മാർഗ്ഗം ഫലം ചെയ്കയില്ല Nal.

തടസ്ഥൻ a neutral, mediator, juryman.

തടസ്സു taḍassụ = തട, തടച്ചൽ. Obstruction, hindrance ഓരോരോ തടസ്സും പറഞ്ഞു TR. — also തടസ്സം f. i. നികിതി ത. കൂടാതേ എടുക്ക, ത. കാട്ടുന്നവരോടു ബലത്താലേ തടുത്തു നികിതി വാങ്ങുക വേണ്ടിവരും TR. the renitent.

തടസ്ഥം (mod.) id. പണം കൊടുക്കുന്നതിന്നുള്ള തടസ്ഥങ്ങൾ TR. difficulties, opposition. അതിന്നു ഏതാനും ത. പറഞ്ഞു MR. objected to it. തടസ്ഥനിവാരണത്തിന്നു MR. to remove the hindrances. ത'ങ്ങൾ നേരിടും etc.

തടാകം taḍāγam S. (തടം) Tank, pond പൊയ്ക.

I. തടി taḍi S. = തടം 1. A shore, bank. തടിനി S. a river

II. തടി T. M. C. (തടം 3. 4) 1. Stout, robust തടിവെക്ക to get strong. 2. stick, staff പശു ക്കൂട്ടത്തിൽ തടി എറിഞ്ഞു KR. തടിയും തുടർന്നെ റിഞ്ഞു RC. (in battle). — chiefly a log ഈന്തും മുരിക്കും തടി കൂട്ടി for a funeral pile. രണ്ടും ഉട ന്തടി വെപ്പിക്കുന്നു TP. to burn both corpses together. 3. body സർക്കാർക്കു വേണ്ടി തടിയും മുതലും ചെലവു ചെയ്യും; തടി ഉപേക്ഷിക്കുന്ന കാര്യമാൺ TR. enough to lead one to suicide. ത ടിക്കു വിനാശം Anj. തടി കരുതി ഉരുവിൽ ക യറി fled to the ships. കോട്ട ഒഴിച്ചു കൊടുത്തു തടിയും കൊണ്ടു പോരേണം Ti.

Hence: തടിക്കച്ചവടം timber-trade.

തടിക്കിങ്കരന്മാർ (2) Yama's servants; ത. അടി ക്കുന്ന നേരം CG. when dying

തടിച്ചാൽ (ചാൽ) പോക്കുക S. to make timber into the form of a rough canoe.

തടിക്കുക 1. v. n. To swell (as വെള്ളം in highwater), to become round & full, stout & heavy. — തടിച്ചവൻ fat, robust. 2. to be coarse, തടിച്ചവസ്ത്രം opp. നേരിയ. 3. to be encumbered, കാര്യം ത. drags on heavily, slowly.

CV. തടിപ്പിക്ക to fatten, അർത്ഥം ത. to amass.

VN. തടിപ്പു 1. corpulency, stoutness നീളവും ത'ം ഏറിന പുരുഷൻ Bhg. 2. of a coarse quality.

തടിപ്പുറം a rough piece of wood, used to plane boats etc., also തടിപ്പം V1.

തടിമാടൻ B. No. very stout, a blockhead.

തടിമിടുക്കു strength of body; boasting, also തടി മുറണ്ടു പറക.

തടിയൻ m., തടിച്ചി f. a fat, lusty person.

തടിയുക T. a M. (=തറിക്ക?) to tear, cut off തടിന്തനർ അരചർ തുന്പം RC.

തടിൽ Tdbh.; തഡിൽ q. v. (lightning).

തടുതട taḍuδaḍa (Onomat.) Imit. sound തടുത ടയറെന്തു beat soundly, ത. വന്നു RC. came thronging.

തടുക്കു taḍukkụ T. So. M. A little mat for sitting on, as of school children, പടുത്തിരിക്ക.

തടുക്കുക taḍukku/?/γa T. M. C. 1. To dash against തടുക്കെനപ്പായ്ന്തു, തടുക്കെനപ്പൊഴിന്തു, ത. വീഴ്ന്തെഴുന്തു RC. violently. തേർ കൊടുതടു കെന്നു (sic) മാതലിയോടേകി RC. quickly. ചാലത്തടുത്തു തെളിക്കും CG. drive furiously. 2. to stop, hinder ബ്രാഹ്മണശാപം തടുക്കരുതാ ർക്കുമേ Bhr.; വെട്ടുതടുക്ക V2. to parry, അവനെ ക്കൊണ്ടു തടുത്തു പ്രാണനെ കാത്തു Mud. sacrificed him to save his life. തടുത്തുകൊൾക KU. blessing in giving a shield, മഴയെ തടുത്തുനി ന്നു CG. (by an umbrella). അർക്കനെ കൂടത്തടു പ്പൻ ശരത്തിനാൽ KR. resist. എന്നെത്തടുക്കിൽ RC. മാറ്റൊനെ ത. to oppose, keep off. കലശൽ തടുത്തു പിരിക to separate combatants. ദേവ കല്പിതം തടുക്കാവതല്ല Bhr. (so സൃഷ്ടികല്പിതം Mud.) not to be warded off. കാലത്തിൻറെ തടു ത്തു കൂടാത്ത ബലം Bhr. തടുത്തു കളക No. (opp. കുത്തിക്കളക) to eliminate a word by a horizontal stroke upon each letter f. i. ത ടു ത്തു. 3. to arrest തടുത്തുവെച്ചു, മൂട തടുത്തു TP. stopped the supply of rice. തടുത്തുകൊണ്ടു പോയി, ആ കാര്യത്തിന്നു തടുത്തിട്ടു, അറയിൽ ത., അവൻറെ വീട്ടിൽ തന്നേ തടുത്തു പാർപ്പിച്ചു TR. confined. ഫലമായ്വരുന്നവ തടുത്തിട്ട് അഫലത്തെ തള്ളുന്നു Bhg. 4. to hold out, stand out തടുക്കാകുന്ന വന്നേ കൊടുക്കാവു KU. lend only to him, who has wherewithal to pay. 5. a M. പശുവിനെ കാള തടുത്തു V1. to cover.

CV. തടുപ്പിക്ക f. i. അടുത്ത ഭക്തിയെ തടുപ്പി പ്പാൻ മുക്തി (അടുത്തു വന്നാലും) Anj.

തടുപ്പു taḍuppụ (C. Te. chiefly wet cloth, C. ദഡുപ്പു suit of clothes) Foreign cloth, as worn by Māppiḷḷachis, (of മാതിരിപ്പാടു).

തട്ട taṭṭam (T. C. Te. Tu. what is flat) 1. A log of wood tied to the neck of cattle കള്ളത്തി പ്പശുവിന്നു തട്ട (orതടി, മുട്ടി). 2. a large rattle V2. 3. കാതിൻറെ തട്ടയിൽകുത്തി earlap. 4. No. വാഴയുടെ തട്ട the last cluster of a plantain bunch. = കടച്ചീപ്പു.

തട്ടം taṭṭam 1. T. So. A flat plate. 2. (loc.) a pony, see II. തട്ടു. 3. (C. Te. ദട്ടി) long cloth tied round the waist, see തടുപ്പു) cloth as used for veils etc. സുൽത്താൻറെ ത. Ti. Tippu's garment. അരെക്ക ഒരു ത. കെട്ടി jud. — ചന്ദ്ര ക്കലത്തട്ടം the nimbus-like arch under which the idol is suspended when carried about.

തട്ടൻ taṭṭaǹ (തട്ടു) Cholera morbus B.

തട്ടാൻ taṭṭāǹ (തട്ടുക) T. M. Te. A goldsmith, f. തട്ടാത്തി, his house തട്ടാക്കുടി, his work പൊൻപണി KU., തട്ടാൻ ചുത്തിക his tools (taxed), ത. തൊട്ടാൽ പത്തിന്നെട്ടു prov. Kinds: the ചോഴിത്തട്ടാൻ had formerly the coinage of money KN. പെരുന്ത. അച്ചു കൊത്തുന്നു TR. തട്ടാരൻ (loc.) a washerman = വെളുത്തേടൻ — തട്ടാരപറങ്ങോടൻ=പെരുന്തട്ടാൻ. — തട്ടാര ങ്കണാരൻ കാര്യക്കാരൻ TP. a minister of the king of Cochin.

തട്ടി taṭṭi (H. തട്ടാ) T. M. C. Tu. 1. A screen,

"Tatty", a mat used as a door. 2. a high bedstead in jungle districts, പരന്പു.

I. തട്ടു taṭṭụ T. M. C. Te. 1. A blow, knock (ഒരു തട്ടിനു തെറിപ്പിച്ചു, opp. അടി), also of disease, cholera (തട്ടൻ), danger, death തട്ടുന ട്ടുള്ള പാതിരാ TP, 2. (=തടം) a flat plate of metal or wood ഒരുവെള്ളിത്തട്ടു ഭഗവതിക്കു വഴി വാടു വെച്ചു TR. വെററിലത്തട്ടു a betel-salver. തട്ടും തയിരും buttermilk with a plate (one of the ദേശഭോഗം)—the scale of a balance; the pan of a gun, തട്ടിൻ ഇടുക to prime. 3. a base, as വിളക്കിന്തട്ടു of a candlestick; തട്ടും ഓട്ടുന്പുറം No. the bottom & top of a stone etc.; the rope-net, joined tothe കടങ്ങാണി net; calyx of flowers;floor, loft ഭവനത്തിന്നു തട്ടും മച്ചും ഒന്നും ഇല്ല MR. — കണക്കുകൾ സൂക്ഷിപ്പാൻ തട്ടിടു shelf.—a scaffold പൊക്കത്തട്ടു V1., also deck; മേൽതട്ടു V2. a story. — തേർത്തട്ടു = തേർത്തടം. — met. തട്ടിളകിപ്പോയി his case is hopeless.

Hence: തട്ടഴിയുക (3) to be out of joint, to despair, ത'ന്നു രാമൻ KR.

തട്ടിടുകto board, ceil, to make a shelf.

തട്ടിന്മേൽ കളി, — കൂത്തു Palg. acting from a platform carried by 4 bearers.

തട്ടിയൽ=തട്ടി a screen.

തട്ടുകെടുക (3) to be off one's legs, perplexed, discomfited. —

VN. തട്ടുകേടു defeat, disorder ത. ഉണ്ടാം ഇ ടത്തു, വളരെ ആനകൾക്കും കുതിരകൾക്കും കാലാൾക്കും ത. വരുത്തി Bhr.; frustration = മുടക്കം.

തട്ടുകെട്ടുക 1. to build a deck, loft. 2. = ത. കെട്ടിവീഴ്ത്തുക to distil.

തട്ടുപടി a board 1 Cōl broad, fixed in the wall & used as a seat or cot (ചാരുപടി); cross board in a boat.

തട്ടുപുഴു a perfume B.

തട്ടുമുട്ടു T. M. C. Tu. kitchen-utensils, household stuff. — ത. പറക to object, oppose. തട്ടും മുട്ടും കൂടാതെ without any hindrance.

തട്ടുവാണിഭം So. trade in jewels, looking-glasses, etc.

തട്ടൊത്ത plain, ത. നിലം a plain, ത'ത്തീടും ഭു വനത്രയം Anj. the 3 worlds arranged as if in tiers.

II. തട്ടു H. (C. Te. Tu. male pony) Pony. തട്ടുകു തിര a trotting horse.

തട്ടുക taṭṭaγa T. M. C. Te. (=തടുക്ക 1.) 1. v. n. To tap, dash, അസ്ത്രങ്ങൾ തങ്ങളിൽ തട്ടി = ത മ്മിൽ കൊണ്ടു Bhr. hit, strike against. കഴു ത്തിന്നു നഖം, തോലിന്നു കല്ലു മുള്ളു തീപ്പൊരി തട്ടിക്കണ്ടു MR. (different wounds). എനിക്കുപാ യം ലാക്കിന്നു തട്ടി Mud. അതിസരിച്ചതു പായ്ക്കു തട്ടി jud. — any hurtful contact മുഴങ്ങും മാരി തട്ടി CC. ദവാഗ്നി തട്ടാത്ത ദിക്കിൽ Nal. കാതിൽ തട്ടരുതു വേദം must not come to a Sūdra's ear. പുളിതട്ടരുതായ്ക a. med. not to taste; so ശീതം, ഉഷ്ണം ത. to experience cold. പലലാശി കൾ മായ തട്ടായ്വാൻ AR. — കണ്ണിനു മൈയൽ തട്ടുക No. eyes getting dim. — മൈയൽ തട്ടി യിരിക്ക dusk sets in. met. കാര്യം തട്ടിപ്പോയി the scheme has proved abortive. Also of a wholesome contact ഔഷധത്തിൻ കാററു തട്ടി AR. അതിൻ ഫലം മഹാജനങ്ങൾക്ക് ഒക്കയും തട്ടും Bhr. will reach them. 2. v. a. to strike, knock, മണി ത. to ring a bell, മണ്ണു തട്ടും കോൽ a harrow. തട്ടി ഉടെക്ക to break. തട്ടി വിളിക്ക to rouse from sleep. തട്ടിയടിക്ക to stroke or pat, as a dog. കാൽപൊടി തട്ടിക്ക ളഞ്ഞു wiped off. — ഉക്കത്തു തട്ടുക to carry a child on the haunch. തന്പിമാരെ തട്ടിക്കൊണ്ടുക്കുത ന്മേൽ Bhr. 3. to ward off, beat off ശരങ്ങ ളെ ഗദകൊണ്ടു തട്ടിത്തടുത്തു Bhr. — to oppose — തട്ടി അടുക്കയും Mud. to face, പോരിന്നു തട്ടി വിളിച്ചു Si Pu. provoked impudently to battle. — നിങ്ങൾ എൻറെ വാക്യം തട്ടുകകൊണ്ടു KR. as you reject, refuse to obey. — VN. തട്ടൽ.

Neg. തട്ടായ്ക not hitting, ത. ഉണ്ടീതപസ്സിങ്കൽ കൂടി Anj. disappointment.

തട്ടാമുട്ടി പറക B. to controvert, evade. = തട്ടുമുട്ടു.

CV. തട്ടിക്ക 1. to cause to hit വൃക്ഷംപറിച്ചു ചണ്ഡമായടി തട്ടിച്ചു KR. 2. to make to strike. അകന്പടി തട്ടുതട്ടിക്ക KU. let the body-guard perform their military music.

3. to frustrate, deceive എന്നെ ചതിച്ചു തട്ടിച്ചു.

തട്ടിക്കളകto shake off, knock off. വാക്കു ത. to reject. അതു നീ തട്ടിക്കളയാതേ കേൾക്ക Ti. — ഒരുത്തൻ കാല്പൊടി ത'ഞ്ഞു wiped the feet; തല്ലുത'ഞ്ഞു Bhg. warded off. — to demolish.

തട്ടിക്കഴിക്ക to pull to pieces, to take away, വെച്ചകാലി ത'ച്ചു TR. (violently).

തട്ടിക്കൊണ്ടു പോക to take away by stealth.

തട്ടിക്കേറുക to enter boldly, to blame freely.

തട്ടിത്തുറക്ക to open vehemently, വാതിൽ ത'ന്നു TP.

തട്ടിത്തൂർക്ക to make even; so അരമന ഒക്ക ത ട്ടിനിരത്തി TR. knocked down & levelled it with the ground.

തട്ടിപ്പറക to object, disobey.

തട്ടിപ്പറിക്ക to take off by one hit or pull കുണ്ഡ ലം ത'ച്ചു Bhg. പരദ്രവ്യം ഓരോന്നു ത'ച്ചു Si Pu.; രത്നം ത'പ്പാൻ ഇവനോടു കൂടാ CC. you don't get it from me so easily.

VN. തട്ടിപ്പു 1. beating, cheating. 2. beaten smooth as paper (മിനുക്കം).

തട്ടിപ്പോക boat to run aground.

തട്ടിമൂടുക to bury.

തട്ടിയടെപ്പു strong bar of a cow-house.

തട്ടിയെടുക്ക to pilfer.

തട്ടിവിടുക to pull down, തോയത്തിലാമ്മാറു ത. SiPu.

തട്ടിവിളന്പുക to fill the plate to the brim, ത' ന്പിത്തരുവൻ Anj.

തട്ടിവിളിക്ക to challenge, പോരിന്നു ത. SiPu.

തഡിൽ taḍil (തഡ = തട്ടു) Lightning തടി ലിടെന്ത തയ്യൽ ജാനകി RC. slender like lightning. തടിലിടെന്തെകിറൻ, തൂമവിളങ്ങും തടി ലെകിറൻ RC.

തണക്കു taṇakk&ụ T. M. A tree പൂതണക്കു Gyrocarpus Jacquini.

തണങ്ങു taṇaṇṇụ B. —ണു— Green cocoanut- or areca-palm-leaves കഴുങ്ങിൻ പാളത്ത ണ്ടു=No. മാച്ചിൽപട്ട.

തണുങ്ങ് മാച്ചിൽ=No. പട്ടമാച്ചിൽ.

തണപ്പു=ദശപ്പു being fleshy.

തണൽ taṇal (തൺ) 1. Shade, shady spot ത. പ്പറന്പു = ചോല, മരത്തണലിൽ ഇരിക്ക KR.; ത ണലത്തിരിക്ക.; met. വെന്തുന്ന എങ്ങൾക്കു നിന്ത ണൽ CG. 2. shelter, protection (= നിഴൽ) പ്രജകൾക്കു ത. കൊടുത്തു TR.

തണലാറുക, — ലിളെക്ക to cool oneself.

തണിയുക taṇiyuγa T. M. C. Te. 1. To grow cool, of proper temperature, as ചോറു; കാച്ചി ത്തണഞ്ഞ പാൽ തന്നു TP.; പലകമേൽ വീഴ്ത്തി ത്തണിഞ്ഞാൽ a. med. 2. to be subdued പിരിവ തിൽ തണിയാ ഖേദം Mpl. song. മാൽ തണിന്തു പോംപടിഉരത്താൻ RC. 3. So. to beat smooth. തണിക്ക v. a. To cool കഞ്ഞി വെട്ടുണ്ടാക്കി ആററിത്തണിച്ചു, കാച്ചിത്ത'ച്ചിട്ടെടുത്ത പാൽ TP. — to subdue, calm as കോപം, ദുഃഖം.

തൺ taṇ T. M. C. (Tu. സൺ, H. ṭhanḍ.) Cold. തൺകുരുതി cold blood, bloody rain ത. കൊണ്ടു പൊഴിഞ്ഞാരമരർ RC.

തണുതണേ while cold, coolly.

തണുവെള്ളം (loc.)=തണ്ണീർ.

തണുക്ക, ത്തു 1. To grow cold, to be cool, ചാലത്തണുത്ത വൃക്ഷം CG.; ഹേ അഗ്നി ഹനു മാൻ ലാംഗുലത്തിൽ നന്നായ്ത്തണുക്ക നീ (also ബാലധിക്ക) KR.; തണുത്തുപോയി too cool. ത ണുത്ത നീർ Bhr. = കുളുർത്ത വെള്ളം. 2. to be refreshed, assuaged, softened കോപിച്ച കോ പം തണുത്തവൻ ചൊല്ലിനാൻ KR. അവനു മ നം തണുക്കും ഏററവും, സുഹൃത്തുകളെ തണുത്തു നോക്കി KR. (tenderly).

VN. തണുപ്പു 1. coldness, ത. കൊടുക്ക cooling remedies for cattle. 2. moisture. 3 മന സ്സിൻ തണുപ്പു comfort, appeasing.

CV. തണുപ്പിക്ക to cool, refresh, to set at ease, to comfort (സാന്ത്വനംകൊണ്ടു ത. KR.)

VN. തണുവു cold, of medicines തണുവായുള്ളു GP62.; of places.

തണ്ട taṇḍa Tdbh., ദണ്ഡ 1. Arm, generally fore-arm കൈത്തണ്ടയോളം വണ്ണത്തിൽ ഒരു വ ടി; വലത്തേ കൈത്തണ്ടെക്കു ൨ കുത്തു കൊടു ത്തു അകം തണ്ടെക്കു തീപൊള്ളി TR.; തണ്ടയി ട്ടിട്ടു തമ്മിൽ തല്ലുകൂടുക to box; തണ്ടമുട്ടുക 2 persons trying their respective strength. Also

the upper-arm (C. ദണ്ഡെ knee), തണ്ടയെല്ലി നോടു മാർവോടിടയിൽ MM. 2. T. M. a foot-ornament of women കാൽവള.

തണ്ടൻ taṇḍaǹ (തണ്ടു 6) 1. Proud, ostentatious. 2. a fish; തണ്ടൻപയറു the sword- bean B.; തണ്ടഞ്ചീര a large kind of greens.

തണ്ടൽ taṇḍal T.M. A native ship-officer, Tin- dal". — also Mahr. Te. No. തണ്ടേൽ a boatman, sailor ഉരുവിലേതണ്ടേലിനെഭയപ്പെടുത്തി TR.; also തണ്ടേലൻ (=തണ്ടുവലിക്കുന്നവർ, compare തെണ്ടൻ).

തണ്ടലർ taṇḍalar (അലർ, see തണ്ടാർ) Lotus-flower, ത. പൊയ്കയിൽ CC.; ത. ശരൻ Kāma; തണ്ടലർബാണം ഏററു Mud.

തണ്ടാർ taṇḍār (തൺ, താർ) Lotus. തണ്ടാർ മ ധുമണം Nal. smell of Lotus- honey. ത. മാതു or ത. മാനിനി Laxmi. തണ്ടാരിൽമാതിൻ കണ വൻ CC.Višṇu. തണ്ടാർശരാന്തകൻ CC. Siva (as കാമാരി). തണ്ടാർമിഴി SiPu. Lotus-eyed.

തണ്ടു taṇḍụ Tdbh., ദണ്ഡം (but also തടി, തട്ടു) 1. A stick, staff; pole for bearing a burden ത. കെട്ടി എടുക്ക, മുളത്തണ്ടു V1. — വെള്ളിത്ത. a linga-box. 2. an oar, തണ്ടുവലിക്ക to row.

3. a palankin hanging on silk cords, royal privilege പള്ളിത്തണ്ടു etc. വലം വെക്കേണ്ടതിന്നു തണ്ടിൽ കയററുക as a newly chosen ruler. അവളെ തണ്ടിൽ എടുപ്പിച്ചു AR.; ത. കൊടുക്ക elevation to a dignity higher than that conveyed by the gift of a കുട. 4. a stem, stalk — met. അകതണ്ടു, മനതണ്ടു RC. mind = കാണ്പു — വാഴത്തണ്ടു, കദളിത്തണ്ടു in po. compared with തുട. 5. a detachment, troop തണ്ടുനായ കൻ = തണ്ടാൻ. 6. what is long & hollow; pride ത. കാട്ടി നടക്ക, ത. ഭാവിക്ക to strut. തണ്ടിടിയുക V1. the waves of the sea to sink.

Hence: തണ്ടരഞാണം a gold or silver girdle. തണ്ടാടി (l) a large fishing net.

തണ്ടാൻ & തണ്ടയാൻ (5) a headman of Tīyars or Chēgons, appointed by the Rāja to direct their marriages, funerals, feasts, f. ത ണ്ടാത്തി. Taṇḍansin Palg. & So. are the Tīyars of the coast (without inter-marriage).

Also a mere title given to palm-cultivators by lower castesp.

തണ്ടായ്മസ്ഥാനം the office of തണ്ടാൻ control over the ceremonies of Tīyars; a purchaseable title; also wood-cutter (Syr.)

തണ്ടായം(1) 1. a long pole for carrying burdens. 2. a long pull in rowing ത'വുംന ല്ല പാട്ടും കഥകളും കൊണ്ടാടി ഓടി SiPu.

തണ്ടായുധം a club, war-spear V1.

തണ്ടാളർ (2) boatmen, sailors. ത'രേ കൊൾക to enlist them V1.

തണ്ടാളക്കൊററൻ So. basilisk.

തണ്ടി 1. So. equality of age or strength; ചെ റുതണ്ടി of a small sort B. 2. a musical instrument (T. തണ്ടു=വീണ) മധുരച്ചൊൽ ഇണങ്കും നല്ല തണ്ടി RC, തണ്ടിവെല്ലും മൊ ഴിയാൾ KR.

തണ്ടിക (S. ദണ്ടിക)=തണ്ടു 3.; തണ്ടികക്കുല a present of plantains to a Rāja, So.

തണ്ടുകുററി (2) an oar-pin, a thole-pin.

തണ്ടുകോണി stairs.

തണ്ടുതപ്പി (vu. തണ്ടുവെപ്പി) an impudent empty fellow (= ചണ്ടി). ത'ക്കു കടിവിട്ടു PT. the foot of a turtle. ത. എന്നുള്ള നാമം ലഭി ക്കും PT. — തണ്ടുതപ്പിത്വം abstrN.

തണ്ടുവത്തി (2) the blade of an oar, പലനാക്കു.

തണ്ടുപല്ലു (4) stubble.

തണ്ടുവലി (2) rowing; hard work, taking pains.

തണ്ടെടുക്ക (3) to carry the palankin, chiefly in marriage processions, etc. മാമുനിമാരെ കൊണ്ടു ത'പ്പിച്ചു Bhr. tyrannized over the Rishis.

തണ്ടെല്ലു (1) the backbone, spine, പിൻപുറത്തു ത'ല്ലിൻറെ ചുവട്ടിൽ MM. (=മുതുകെല്ലു).

തണ്ടേററം (3) a ceremony, when a chieftain succeeds to the headship of the family.

തണ്ടേൽ see തണ്ടൽ.

തണ്ഡുലം taṇḍulam S. (തഡ് to beat) Threshed out paddy-grain.

തണ്ണിയതു taṇṇyaδu aM. (തൺ=തഴ് C. Te. low) Bad, തണ്ണിയ ദിവസം unlucky; തണ്ണുതാ യി വളരുക V1. to grow up without education.

തണ്ണിനീർ KR5. cold water.

തണ്ണീർ T.M.C. (vu. തണ്ണി, സണ്ണി) cold water, drinking water, ത. കോരി Bhr.; ത'ർക്കുദാഹി ക്കAR.; തലയിൽ ത. പകരുക (in തിരട്ടുകു ളി). അവൻറെ അരിയും തണ്ണീരും എത്തീട്ടി ല്ല his lifetime (=അരിനീളം). തണ്ണീർകുടി & തണ്ണിൻ കുടി കൊടുക്ക to give water, also refreshments, fruits, fried rice to travellers in തണ്ണീർപ്പന്തൽ; ത. കുടിക്ക to take a light meal. തണ്ണീരമൃതം a cake offered to Gods. തണ്ണിയോണം വന്നു TP. came easily, by himself (=ത. ആംവണ്ണം). ത'രും വിറകും കയറ്റുക to serve, drudge, ഇളന്നീർ തണ്ണി നാനാഴി a. med.

തണ്ണീരാകാരം B. (ആഹാരം) water (hon.)

തണ്ണീർശരീരം No. vu. bloated condition of body.

VN. തൺപു aM. C. Tu. coldness.

തൺപുകഴ് ill-famed, ത. അരക്കർമണി RC.

തൺപെടുക to grow cold, lifeless; to faint, decay ത'ടും അല്ലൽ വരുന്നു, കൂർമ്മവും ചെ ഞ്ചെമ്മേ ത'ട്ടുപോകുന്നു CG. by the weight of a world's sins, അല്ലായ്കിൽ തണ്പെടും CG. if you disobey, you will rue it.

തൺപോരാന RC. a fainting war-elephant?

VN. തണ്മ 1. coldness; a cool, firm mind. 2. lowness, vileness. എന്നുമേ ഇങ്ങനേ ത. വരായ്വതിന്നു CG. dishonour. ഇതു കാണ്കിലോ അതു ത. കോലും CG. compared with this, that becomes a trifle. ത. കളഞ്ഞു വിളങ്ങു കെന്നിൽ CG. removing sin (=താഴ്ച).

തതം taδam S. (തൻ) Stretched, wide തരച്ചൊ ല്ലാൾ RC. a fine speaker, or far famed. കുങ്കുമച്ചാ റണിന്ത തതച്ചൊല്ലേ RC. Sīta!

തതി S. a line, row, mass, തുരഗതതി Mud.; ശ രതതി തറെച്ചു KR.; വളർന്നുള്ള ശ്വാസതതി കൾ KR. of one dying.

തത: taδaḥ S. (തൽ) Thence; therefore.

തൽ tal 1. S. (tad) That, it. തത്തൽപ്രകാരശാ സ്ത്രങ്ങൾ VetC. = അതതു. 2. M. (തൻ, in T. തർറ) his own; നാരിമാർ തത്തൽഭർത്താക്കളോ ടു Bhg.

തൽകരണം V2. the original deed (if not തലക്ക —)

തൽക്കാലം 1. the time being then or now. ത'വും സദൃശവും പുനർ ഉപ്പുപോലേ prov. opportunity. തല്ക്കാലബുദ്ധി presence of mind. ത ല്ക്കാലോചിതകർമ്മം ചെയ്തു KR. തല്ക്കാലദോ ഷം incidental unavoidable evil. 2. at once.

തൽക്കുറി memorandum of the birth taken immediately.

തല്ക്കുലം one's own family, ത. വറട്ടി ധർമ്മം ചെ യ്യരുതു prov.

തൽക്ഷണം instantly.

തത്ത tatta T. M. (C. lisping) Parrot, also:

തത്തമ്മ f.i. തത്തമ്മ വന്നു പറഞ്ഞു വിശേഷം Anj. kinds: മലന്തത്ത, മുളന്തത്ത etc.

തത്താന്പുൾ (loc.) a grasshopper, also: തത്തുക്കിളി V1. So.

തത്തായം walking in a childish manner, പി ച്ചയായ്വന്നു ത. ഒട്ടേ CG.

തത്തിത്തോന്നം imitation of musical sounds.

തത്തുക T. M. To trip, hop as a frog, to skip along, to walk lightly V1. തത്തിനടക്ക to gallop V2., No. to trot, trip തത്തിപുറപ്പെടും VilvP.; തത്തിപറക്ക to flutter. — CV. തത്തിക്ക B. തത്തുകല്ലു stepping stones V1.

തത്തരം T. M. (C. Te. തത്തറം & C. Te. Tu. ത രതരം precipitation, agitation. — തത്രപ്പെട്ടു പറക (opp. സാവധാനത്തിൽ). തത്രപ്പെട്ടാൽ താടിയും മീശയും വരികയില്ല prov. തത്രം ക ളക V1. to be a.t leisure. — VN. തത്രപ്പാടു (So. സ —) — തത്രപ്പാട്ടുകാരൻ a huddler.

? തത്തിക tattiγa No. (fr. സത്യക, Tdbh. സ ത്തിക, permanent?) in: തത്തികക്കുട A dedicated umbrella with Cocoanut-leaf-fringes depending from the brim, used in festival processions. — ത'ക്കാരൻ the leader of a party, who take ഇള ന്നീർ to a temple; leader of a കരക്കെട്ടി Māpl. marriage-procession (loc.)

(തൽ): തല്പരൻ S. Occupied with that. സത്യ തല്പരത്വം Bhr. devotedness to truth. പുഷ്കര ശരക്രീഡാതൽപരത്വേന Bhr. through lecherousness. (cfr. താല്പര്യം).

തത്ര S. there തത്രത്യദേവാലയം ഒക്കയും KR. all the temples of the place. — തത്രതത്രൈവ VetC. = അവിടവിടേ. — തത്രസ്ഥന്മാർ Brhmd. the people there.

തത്രം see തത്തരം.

തത്വം S. 1. the being that, essential nature, truth നമുക്കു തത്വമായിട്ട് ഒരു തെളിവുണ്ടാ കും TR. മമ തത്വാനുഭൂതി വരും AR. he will share my divine nature. തത്വതോ വൃ ത്താന്തങ്ങൾ അറിയിച്ചു Nal. truly. 2. reality (Bhg. 24 or 26 or 40 etc.; in the Sānkhya system 25, in KeiN 96. f. i. 5 ജ്ഞാനേന്ദ്രി യം 5 കർമ്മേന്ദ്രിയം 10 വിഷയം 4 മനോബു ദ്ധി അഹങ്കാരചിത്തങ്ങൾ 1 ആത്മാവിനോ ടുകൂട പഞ്ചവിംശതി ഉണ്ടാം). In Ved. D. 28. In Vēdānta ത. is derived from tad + twam: "that (God) art thou (individual)" see the treatise തത്ത്വമസി. — തത്വജ്ഞൻ Bhar.

തത്വജ്ഞാനം philosophy as the result and cause of moral purity, അഘമകലുമളവു ത. ഉദിക്കും & മോഹാദികളെ തത്വബോധേന കളയും AR. — തത്വജ്ഞാനോദയാനന്ദാനുഭൂ തി KeiN. the joy experienced by philosophical enlightenment. ആത്മതത്വാവബോ ധം VilvP. — തത്വജ്ഞാനി a philosopher.

തത്വബോധകം the 1st part of KeiN.

തത്വവാൻ the true, ത. മറന്നീടും നിന്നുടെ അ പരാധം KR.

തത്സമയം present time, duo time. ത. അറി ഞ്ഞിട്ടില്ല MR. just then.

തഥാ S. thus, so, ത. ചെയ്തു VetC. — തഥാസ്തു be it thus. (യഥാ — തഥാ, as — so).

തഥാഗതം so conditioned. തഥാവിധനല്ല AR. not such a one. — തത്ഥ്യം truth; also health V1.

തദനു S. after that. ത. ചൊല്ലിനാൾ SitV. = ത ദനന്തരം. — തദാ, തദാനീം then.

തദ്ദിനം S. that day; the annual ceremony for the ancestors.

തദ്വൽ like that & തദ്വിധൻ such a one.

തന tana T. a M. (C. Tu. തനക) Measure ഇ ത്തനനാളും (=ഇത്ര), അത്തനയിലേ നളൻ അ ടുത്താൻ RC. (= then).

തനം 1. T. M. Te. C. = തന്മ nature f.i. വേ ണ്ടാതനം 2. Tdbh. ധനം, also തനവാതി riches V1.

തനതു (see തൻ) his own. ത. വക personal property. ത. ജന്മമായി TR., ത. നാടു, ത. ഭാഷ So.

തനത, തനിതു = സന്നതു A Sunnud.

തനയൻ tanayaǹ S. (extending the family) A son. ജനകനോടു തുല്യം ത. ChVr. — തനയ a daughter.

തനാസ്സ് Port, tenaz. Pinoers, tweezers.

തനി tani T. M. a C.( തൻ) By itself, alone കാ ട്ടിൽ എങ്ങനേ തനിയേ പോകുന്നു, ജനനിയെ ത നിയേ ആക്കി നീ ഗമിച്ചിതോ നാകം KR. തനി പ്പാൽ B. Palg. pure milk (No. തനിച്ചപാൽ).

തനിയാക്കുക to separate, make helpless.

തനിച്ചു id.; തനിച്ചിരിക്ക to be alone. തനിച്ചു ഭൂമിയിൽ പതിച്ചു KR. unaccountably. — ത നിച്ച വലി (mod.) a special train (railway).

തനിമ V2. loneliness, — തന്പുരാൻപുത്രൻ തനി യൻ PP. only begotten.

തനിക്കു to himself, to oneself; ആരും തനിക്കു താനല്ല ദൈവതം Si Pu. പുത്രന്മാർ തനിക്കു താൻ പെറ്റൊന്നും ഇല്ല Bhr. she had no child of her own.

തനിക്കുതാൻപോന്നവൻ self-sufficient, ത. എന്ന ഭാവം നിനക്കു മുഴുത്തു പാരം CC. In sing. & plur. alike, ത'ന്ന നരവരന്മാർക്കേ നിനച്ച കാര്യങ്ങൾ തനിക്കു സാധിപ്പു Mud. — Often contracted തനിക്കാം പോന്ന ഞാൻ KR. I with my independence — abstr. N. തനി ക്കുതാൻപോരുമ or — പോരിക, self-sufficiency, ത. കാട്ടുക, പറക V1. to talk big.

തനു tanu S. (തൻ) 1. (L. tenuis) Slender. f. തന്പി thin bodied, തനുമദ്ധ്യ Bhg. 2. the body, തനുജൻ, തനൂജൻ a son. — രണേ തനുത്യാഗം ചെയ്വാൻ മടിപ്പവനല്ല KR. sacrificing or exposing his person. — തനുവിനകൾഒഴിവതിനു PT. pains.

തനുമൂലം എന്നു ൨ മർമ്മം മുലക്കണ്ണിൻറെ കീഴേ MM.

തനൂരുഹം S. hair of the body.

I. തൻ taǹ S. To extend, തതാ, തനയൻ. തനു etc.

II. തൻ 5. obl. case of താൻ, His own. f.i. ത ന്തിരുവടി His Majesty. — തനതു his, mod. ത ൻറേ, തന്നുടേ. — Loc. തങ്കൽ f.i. പത്തു ദിക്കും തങ്കലാക്കി നില്പവൻ Anj. who has all the

world within himself. — തങ്കനം ഉൾക്കനം ഉ ള്ളവൻ a respectable person. — തൻവക VyM. his own. — അത്തൻപൈതൽ CG. that child of hers.

തന്ത tanda T. M. C. Te. (തൻII.) Father കു ട്ടിയുടെ ത. MR. said by I/?/avan, Taṭṭān, etc. തായും തന്തയും parents, also of animals.

തന്തക്കൂറു inheritance of the father's side.

തന്തവഴി father's line.

തന്തല tandala (Tu. cudgel) in തന്തലക്കൊട്ടി Crotolaria retusa GP 62. see തെന്തല; തന്തല may be mere imitation of sound.

തന്തിനാതി & തെ — (C. Tu. തന്തനതാന) humming a tune. ത'നാതിനാന്നു പാട്ടുമങ്ങു പാടി Kur̀awa song (തന്തിനാ എന്നു).

തനൂ tandu 1. S. (തൻ) String, thread തന്തു കൊണ്ടുണ്ടാകുന്ന പടം Bhg. കുലതന്തു Bhr. a son that continues the line സപ്തതന്തുക്കൾ Brhmd. തന്തുവായൻ a weaver (PT.); a spider. 2.Tdbh. =സന്ധു, സന്ധി.

തന്ത്രം tantram S. (തൻ) 1. The warp; ground- work, system. 2. ritual; ceremonies ത. കഴി ക്ക vu.; ബ്രാഹ്മണർക്കു മാത്രം മന്ത്രപൂർവ്വം ശേഷം ഒക്കയും തന്ത്രപൂർവ്വം Anach. In Mal. തന്ത്രപ്രവൃ ത്തി or symbolical acts without words (കൈ ക്രിയ) is the only mode of worship permitted to Sūdras മന്ത്രവും ഉച്ചരിയാതേ ത. കാട്ടീടേണം (Bhr.) 3. a treatise on charms. മന്ത്രതന്ത്രങ്ങൾ; the charms are called ചെന്നായി ത., മുള്ളൻ ത., വെരുക ത. etc. Tantr. 4. art കാമതന്ത്ര ജ്ഞൻ Nal.; stratagem, trick, ഈശ ത. ഈലോ കമറികെടോ KR. God's contrivance, കളിയും ത'വും പറക V1. jesting with a purpose. 5. discipline, rule, esp. spiritual administration of temples (opp. കാര്യം 2.) 6. theory in general. 7. a Brahmanical division ആറു ത. ഉണ്ടു KU.

തന്ത്രക്കാരൻ 1. a performer of ceremonies. 2. an amusing speaker.

തന്ത്രജ്ഞൻ S. knowing an art, കാമത. Nal.

തന്ത്രസംഗ്രഹം (6) S. a work on mathematics & astronomy, Gan.

തന്ത്രി S. 1. a string, wire വീണതൻ ത. വി രൽകൊണ്ടു മെല്ലേ ഇളക്കിനാൻ Bhr. സപ്ത തന്ത്രീയുതം Brhmd. a lute. 2. a Tantra Shāstri; hereditary priest (a class of ശാന്തി); temple administrator, mostly പൊതുവാൾ. 3. a cunning person V1.

തന്ദ്ര tand/?/ra S. (L. tædeo) Weariness, lassitude; also തന്ദ്രി f. i. തന്ദ്രിയെ കളയേണം മന്ത്രി എ ന്നിരിക്കിലോ VCh.

തന്ദ്രാലു S. sluggish, sleepy.

(II. തൻ His), തന്നി (T. mother) N. pr. fem.

തന്നിറക്കാരൻ who has in every thing his own taste, a person of pronounced inclinations.

തന്നില self-respect.

തന്നിഷ്ടം self-will, wilfulness; liberty ത' ത്തിന്നു മരുന്നില്ല prov. —തന്നിഷ്ടക്കാരൻ unrestrained. — ത'പ്പട്ടാളം No. the Engl. Volunteer-Corps in Bengal 1857.

തന്നേ 1. alone, of one's own accord, as തനി & തന്നാലേ (തന്നാലേ വെള്ളത്തിൽ പോയി മ രിച്ചുMR.). തന്നെന്നേ ചത്തുപോയി; തന്നേ ഉണ്ടാകുന്നു V1. without being sown. തന്നേ ക്കു തന്നേ V2. the law of talion; sufficient, neither more nor less B. 2. just, very, even. അവൻ കാണ്കത്തന്നേ കാണാതേ ഭാവിച്ചു Mud. tho' seeing. എത്ര തന്നേ ചോദിച്ചിട്ടും how much soever. നിനക്കു തന്നേയും ഒടുക്കം തോന്നീടും KR. എങ്കിൽ ഞാൻ താൻ തന്നേ മന്നവൻ Mud. 3. yes (= അതേ). തന്നേത്ത ന്നേ പറകV1. to speak always the same.

തന്നേപ്പോറ്റി feeding only himself.

VN. തന്മsameness, manner മന്മഥവില്ലിന്നു ത. നിർമ്മിച്ചെഴും നിർമ്മലമാം കുനിച്ചില്ലി Anj.

തന്മരം, തമ്മരം the stem of a tree. ത'ത്തിൽ കായ്ച്ച ചക്ക prov. (see തായിമരം).

തന്മിടുമ No. fool-hardiness; presumption ത. പറയല്ലേ = ആത്മപ്രശംസ.

തന്മിടുമക്കാരൻ a fool-hardy man; a boaster.

തന്നു p. t. of തരുകq. v.

തന്മാത്രം tanmātram 1. S. (തൽ) Only so much. 2. M. by himself, alone.

തന്വി tanvi & തന്വംഗിS. (തനു) Slender bodied, f. തന്വീമണികൾ Bhg.

തൻറേ taǹd/?/ē M. (തൻ) = തനതു His own; also തൻറു, in തൻറടക്കം decency.

തൻറേടം (ഇടം) 1. self-competency & self-consequence. ത. കാട്ടുക, നടിക്ക, പറക to be of very independent manner. 2. common sense. ത. മറന്നു MC. from passion. ബുദ്ധിക്കു ത. വെക്കാത്തവൾ MR. still very young & easily influenced (not of age).

തൻറേടക്കാരൻ person of independent mind; proud.

തപനൻ tabanaǹ S. (തപ് warming) The sun. ത. മകളാകിയ തപതി Bhr.

തപം Tdbh. = തപസ്സ് q. v. കൊടിയ ത. ചെയ്തു VilvP.; തപമിയലും ഋഷിമാർ PT. — with Acc. രുദ്രാണിയെത്തപം ചെയ്തു Si Pu.

തപസ്സു S. 1. heat; self-mortification (=കാമ ത്യാഗം Bhg.) കാട്ടിൽ തപസ്സിരിക്ക TR. to retire for austerities. തപസ്സുകൾ വനം തോ റും ചെയ്തു Bhr. If performed to influence a certain Deity, with Acc. ശങ്കരന്തന്നേ ത. തുടങ്ങി UR. or ദേവനേ കുറിച്ചു ത. ചെയ്തു UR. 2. the treasure of merits gained by tapas. എൻറെ തപസ്സും മഹിമയും പോയി പ്പോം KU., നല്ല ത. ഞാൻ നേടിയത് ഒക്ക യും Bhg.

തപസ്വി an ascetic, ധന്യന്മാർ തപസ്വികൾ Nal. — vu. തപസി & തവശി Pay. — fem. തപസ്വിനി S., Genov.; തപസ്സിപ്പെണ്ണു Pay.

denV. തപിക്ക S. 1. v. n. to burn, തപിച്ച ഭൂമി വർഷം ഏററു തണുത്തു Bhg.; to grieve സൂ ര്യകിരണങ്ങളാൽ KR.; അവർ തപിച്ചു ദീന രായി fatigued. — impers. മക്കളില്ലാതേ ത പിക്കും എനിക്കു VetC. 2. to perform tapas അടവിപുക്കു തപിക്ക Mud. 3. v. a. ശത്രു ക്കളെ തപിക്കും KR.

CV. തപിപ്പിക്ക to heat, burn, grieve, ശത്രുക്ക ളെ ത'ക്കും PT. (opp. ഹിതന്മാർക്കു ശീതളൻ). അരിനിരകളെ ത'ക്കും വീരൻ KR. ഇത്തരം ത'ച്ചാൽ ചത്തുപോം KR. ആത്മാവിനെ ത. Bhg.

തപോധനൻ rich in mortification, ascetic. Bhg. — തപോനിധി = തപസ്സു 2. — തപോ നിഷ്ഠ അനുഷ്ഠിക്ക Si Pu. etc.

തപോബലം power acquired by tapas (ത. പാതി ഇങ്ങായ് വരും Bhg.). — മമ തപോവീര്യങ്ങൾ കാട്ടുവാൻ Bhg.

തപോവനം Mud. a jungle-retreat for practising austerities.

തപ്തം (part.) heated; mortified തപ്തമായ തപ സ്സു വൃഥാഫലം Bhr.

തപ്പാൽ tappâl (H. ടപ്പാൽ) 1. The post = അ ഞ്ചൽ, also തഫാൽ വഴിയായി MR. — കന്പി ത്തപ്പാൽ the telegraph. ത. ക്കാരൻ postman, ത. ചാവടി post-office. 2. a stage ഒരു ത. വഴിദൂരം jud.; see ടപ്പാൽ.

തപ്പിട്ട tappiṭṭa (T. C. tappaṭṭa) A tabret, cymbal; also:

I. തപ്പു, f. i. തപ്പും ചേർമങ്ങലവും KU., തപ്പു കൾ തിമിലകൾ KR.; തപ്പടിക്ക, കൊട്ടു ക V1. — തപ്പഭ്യാസം = താവടി — തപ്പുകാ രൻ a taborer; beating a cymbal.

II. തപ്പു tappụ 5. 1. Blunder (in T. & So. also തപ്പിതം). തപ്പില്ലതിന്നു Bhg. തപ്പില്ലേതും ആ ജ്യേതിഷം ഇപ്പോൾ SG. unexceptionable (= തെററു). കണക്കിൽ തപ്പുണ്ടു TR. ആ ഗ്രന്ഥ ത്തിൽ ഏറിയ തപ്പും പിഴയും ഉണ്ടു prov. is full of errors & mistakes. missing, തപ്പു കെട്ടു ക to fill up interstices, to close the ranks. ത. ഇല്ല Bhg. unfailingly, തപ്പും പിഴയും old taxes (നാട്ടിൽ ത. പി. കല്പിക്ക KU.). ഏറക്കുറയ പണം തപ്പും പിഴയായും എടുപ്പിക്കുന്നു TR. to extort under those heads. — തപ്പുസാക്ഷി VyM. perjury.

തപ്പുക 1. to escape, തപ്പിപ്പിഴെക്ക KR. to escape with life. തപ്പാതേ ചോദിക്കും without fail. ചൊല്ലിയ കാലം തപ്പീട്ടുള്ളൊരു ഭയം കൊണ്ടു KR. To miss. എന്നോടു തപ്പിപ്പോയി I did it inadvertently. 2. to grope, feel about കരം കൊണ്ടു തപ്പിപ്പിടിച്ചു, ത. ക്കണ്ടു Bhr. a blind man. തപ്പി നിന്നീടുന്പോൾ അപ്പങ്ങൾ കാണായി, തോൾ തപ്പിട്ടു കാണാ ഞ്ഞു CG.; കുന്തം പോയാൽ കുടത്തിലും തപ്പേ ണം prov.; കിണററിൽ തപ്പിയപ്പോൾ കണ്ടു കിട്ടി MR.; നീളവേ തപ്പും നേരം RC. (at

night). തപ്പി നോക്കുക to search, examine minutely.

VN. തപ്പൽ 1. mistake, ത. കൂടാതേ ചൊല്ക V1. unhesitatingly. 2. groping.

CV. തപ്പിക്ക to allow to escape; to make to grope.

തപ്ര tapra (Te. T. തപ്പറ) A lie, V1.

തമകൻ tamaγaǹ S. (തമ്) Choking; one of the 5 last breaths പ്രാണൻ തളർന്നു തമകാദിക ളായി ചമഞ്ഞാൽ Anj.

തമം tamam 1. S. Superlative, as ശുദ്ധതമം the purest. 2. Tdbh. = തമസ്സു.

തമപ്പാൽപ്പച്ച B. Lycopodium phlegmaria.

തമയൻ tamayaǹ T. aM. (തം) Elder brother, ത'നെ നന്നായി കാത്തു KR.

I. തമർ tamar T. M. 1. Hole made by a gimlet V1., അവൻറെ കാര്യത്തിന്ന് ഒരു ത. ഇല്ല there is no knowing him. 2. a borer, gimlet, gen. — തമരാണി a drill; a screw. — തമരക്കം, തമസ്സം (?) V1. an auger. — തമരിടുക to bore.

II. തമർ T. aM. (തം) One's own people; an owner; തമർകൂറു B. ownership.

തമരത്ത tamaratta T. M. Averrhoa carambola.

തമരം = സമരം q. v. ത. വന്നു പോക To be destroyed.

തമല tamala (C. തപല) Brazen saucepan (loc.)

തമൽ tamal A bird (loc.)

തമള = തവള f. i. തമളകൾ ശബ്ദിച്ചാൽ മഴ ഉണ്ടാം TrP.

തമസ്സു tamassụ S. (തമ്) 1. Darkness. നിശി തമസി VetC. a hell. 2. the 3rd quality, delusion നിദ്രയും ആലസ്യവും തന്ദ്രിയും പ്രമാദ വും ഭീതിയും അജ്ഞാനവും ഖിന്നവും വിഷാദവും താമസഗുണം VCh. = തമോഗുണം.

തമാൻ tanbān T.M. C. Tu. Long trowsers.

തമാലം tamālam S. Xanthochymus pictorius താലവും ത'വും Nal.

തമാശ Ar. tamāshā Show, spectacle, fun. —ക്കാരൻ a wag.

തമിസ്രം tamisram S. (തമസ്സു) Darkness.

തമിഴ് tamiḻ (Tdbh., ദ്രമിളം), The Tami/?/ language considered generally as the language of Malabar. പാണ്ടിത്ത., ചെന്ത. correct, high Tami/?/, കരിന്ത. the Malayāḷam dialect. ആ ര്യത്ത. the alphabet of Māpiḷḷas (which sounds ana, ānam, etc.). മാനുഷർ ഭൂമിത്തമിൾ പത്തും പഠിച്ചു Anj. തമിഴൻ, — ച്ചി a Tami/?/an.

തമിഴാമ (& തഴുതാമ) Boerhavia diffusa (പുന ർന്നവ S.)

തമിഴ്കുത്തു a commentary of the Amarasimham.

തമിഴ്ക്കൂറു, തമിഴ്പടി any work written in Tami/?/.

തമിഴ്പാദം B. a class of Sūdras.

തമുക്കം tamukkam T. M. 1. A place, where elephants fight. 2. offering brought to the Church in consequence of a vow (Nasr.); ത. മൂ ടുക, ഇടുക V1. to bring it under a cloth cover.

തമുക്കു tamukkụ T. M. C. Te. Drum of the publisher of Government orders. ത. അടിക്ക to announce.

തമോഗുണം tamōguṇam S. = തമസ്സു 2.

തമോനുദം Bhg. dispersing the darkness.

തന്പം tambam Tdbh., സ്തംഭം. Standing immoveable.

denV. തന്പിക്ക = സ്തംഭിക്ക.

തന്പൻ = തന്പാൻ? താരകൻതന്പനെ രക്ഷിക്കവേണം Sk.

തന്പന്നം tambannam Tdbh. സ — Done with. ത. ആക്കുക to kill. ഇവനെ ത'ക്കേണം മൂക്കു മ്മുന്പേ, കംസനെ ത'ക്കിനാൻ വന്പുകൊണ്ടേ CG.

തന്പലം tambalam (Tdbh., താംബൂലം) Chewed betel.

തന്പാക്കു Port. tambac, Pinchbeck, ത. പിടിക്കട്ടാരം TR.

തന്പാൻ tambāǹ (തം, obl. case താം, whence II. തമർ, തമയൻ) Younger brother, C. തമ്മ; younger child, as of Nambūris; prince, pl. ത ന്പാക്കന്മാർ, f. തന്പാട്ടി, തന്പായി; തന്പാനവ ർകൾ, കൊച്ചിത്തന്പാൻ (of Kōlattiri) ഒരു തന്പാ ട്ടിക്കു കല്യാണം വേണം TR. — In Kadtittuwa- nāḍ/?/ nephews or nieces of Rājas & Vā/?/un- nōrs.

തന്പാനം (loc.) love; തന്പനിക്ക V1. to love.

തന്പി T. M. 1. younger brother, രാമൻ തന്പി ക്കു നല്കി KR. വെന്നിതഴെക്കും തന്പിയനോടു RC. with the victorious Lakshmana. — younger relations ഇന്നവനും തന്പിമാരും കൊണ്ടാർ (doc). തിരുമുന്പിന്നും തന്പിമാരും

കൂടി doc. TR. 2. a younger prince as in Travancore. തന്പി അങ്ങു മരിച്ചിതു CC.

തന്പു H. tambū, Tent. ത. അടിക്ക to pitch it. തന്പുവാടെക്കു കൊടുക്ക tent- allowance.

തന്പുരാൻ tamburāǹ (തം, പിരാൻ) T. M. Lord 1. God (Christ. & Muhamm.). ഉടയത. or merely ത. നല്ലതു തരട്ടേ V2. good night (Nasr.). പടെ ച്ചത'ൻറെ പക്കലായി Mpl. died. 2. king സിം ഹത്തന്പുരാൻ PT.; ശൂദ്രതന്പുരാക്കന്മാർ MR.(says a goldsmith); title of Nāyars when inferiors speak of or to them; esp. of Brahmans.

pl. തന്പുരാക്കൾ, തന്പ്രാക്കൾ 1. the males in a Royal family, as at Cal. 2. title of a high-priest at Ā/?/uvānčēri.

f. തന്പുരാട്ടി queen, lady. അമ്മത. V2. the Queen of Cochin. കോവിലകത്തമ്മ കോ വിൽതന്പ്രാട്ടി TR.

തന്പുർ tambur (C. Te. — രി, T. — രു, B. തം ബുരു) A five stringed guitar. ത. മീട്ടുക.

തന്പേർ B. a drum (Port. tambor).

തമ്മന്തം tammandam Tdbh., സംബന്ധം, സ മ്മന്തം.

തമ്മപ്പൻ tammappaǹ (തം) Own father, or ധർമ്മ? തമ്മപ്പാ Voc. Pay.

തമ്മപ്പഴുത്ത കദളിക്കായി TP. etc. fruits ripened on the tree.

തമ്മാൻ tammāǹ The large sail of native vessels, ത'ൻറെ കുട്ടി the rope that fastens it to the stern of the vessel.

തമ്മിട്ടം tammiṭṭam (C. Te. തമ്മട്ടം, C. dammaṭe) A large drum, tambourine, ത'വും നക്രമദ്ദളവും Bhr.

തമ്മിൽ tammil T. M. (തം) Among themselves, each other, നോം തമ്മിൽ അന്യോന്യവിശ്വാ സം വർദ്ധിക്ക, ഞാങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള ശണ്ഠ, തമ്മിൽ മേൽ തക്കുകയും ചെയ്തു TR. തമ്മിൽ അതു നല്ല തു V1. of the two that one. ബന്ധുക്കളോട് ഒ ത്തുവസിക്കയും ശത്രംവിന ഒനായി വസിക്ക യും തമ്മിലുള്ളന്തരം ഓർക്കുന്നില്ല /?/ യും തമ്മിലുള്ളന്തരം ഓർക്കുന്നില്ല KR. the difference between those two modes of life; also ത മ്മലിൽ ഇണങ്ങി TP. — തമ്മിൽ തല്ലു B. a fight. — distr. തമ്മിൽ തമ്മിൽ = No. vu. തമ്മാമെൽ. — The other cases of the plur. of moo only in po. സത്തുക്കൾ തമ്മോടു with the virtuous. നിശാചരർ തമ്മേ കൊന്നു, അന്പുകൾ തമ്മാൽ thro' the arrows KR.

തയി Tdbh. of സസ്യം, see under തൈ.

തയിർ tayir Tdbh., ദധി? T. M. Curds. തയിർ കടഞ്ഞീടുന്ന നേരം CG. — gen. തൈർ Bhg. തൈർ പുളിച്ചുള്ളു, തൈർ കൂട്ടൂലും GP.; തൈരിൻ നീർ GP. whey. തൈർക്കലം a churn.

തയിരമ്മൻ N. pr. m. ത. തീയൻ TP.

തയ്ക tayγa തഞ്ഞുപോക q. v. To be bruised, as by a fall. — തയ്ക്ക, തച്ചു see തക്കുക to beat. —

തയ്യൽ see തൈയൽ.

തയ്യാർ P. & Ar. tayyār. Ready സാമ്മാൻ ഒക്ക യും തയ്യാറാക്കിക്കൊണ്ടു, തെയ്യാറായിരിക്ക TR. പക്കം ത'റാക്കി TP.

I. തരം taram S. (തരിക്ക) Passing over. — the Comparative, മന്ദതരം worse etc. see II. തരം 2.

II. തരം taram 5. (also Beng. തര, ഥര row; Tdbh., സ്തരം?) 1. Row, sort, rank അവരവരെ ത. പോലേ each according to his standing. അവൻറെ തരവും പടിയും V1. ഒരു ത. ലോ കർ a class. ചെറുത. ചരക്കു വില്ക്ക to hawk. മേൽതരം better sort, തരന്തരം = ഓരോതരം. മേൽഎങ്ങും ചിലത. പുറപ്പെടുക a. med. certain eruptions. 2. kind, manner ഇത്തരം കാട്ടീടു കിൽ അത്തരം തന്നേ വരും Bhr. like for like. ഇത്ത. ഓരോത. ചിന്തിച്ചു Mud. ഇത്തരങ്ങൾ പറയുന്ന മദ്ധ്യേ Bhr. ഇ'ൾക്കു ഞാനാളല്ല Mud. I cannot stand such treatment. ഇരുത. പറക യില്ല KR. അവയവങ്ങളെ ഒരു തരമേ ആക്കി കൊൾവു Gan. reduce fractions to the same denomination, ഏതൊരു തരത്തിലും Bhr. anyhow. മതി പതറും തരം വേഗമുള്ള RC. (= വണ്ണം). [In Mud. often = ആയ: രുചിരതരകുസുമപുരം even with ആയ: ഘോരതരമായ പ്രതിജ്ഞ or merely pleonastic = ഘോരപ്രതിജ്ഞ]. 3. original quality. മനസ്സിലേ ത. V1. zeal, inclination. പ ക്കീർ സുല്ത്താനായാലും ത. അറിയിക്കും prov. his manners will betray him. അവൻറെ വി ചാരവും തരവും ഇവർക്ക് ഒക്കാതേ Ti. character. — good quality, bravery. ത.എഴ RC. Properly. നിൻറെ മോഹം ത. അല്ല SiPu. improper, ത.

പോലേ ഉള്ളതു of the right sort. 4. equality. തരമായ വയസ്യരോടു CC. with those of his age. അരമതിയോടു തരമായ അന്പു RC. like a half-moon. 5. time, opportunity രണ്ടുമൂന്നു ത. കല്പിച്ചു TR.; പലതരം often. എത്രത. ചതിചെ യ്തു Bhr. — കക്കാൻ ത. നോക്കി PT.; തരം ഒത്ത തു കണ്ടു ശെഹിതാകേണം Mpl. song, seasonableness, favorable aspect. തരം അല്ല = കോ ളല്ല. അവനു ദാസ്യം നിരന്തരം ചെയ്വാൻ ത. KR. it will follow, that you must serve him. 6. handle അന്പിൻതരം (ഉറുമ്മി തരത്തിന്നിള ക്കിവെച്ചു TP. = പിടിയിൽ ഏററുവാൻ ആണി) or തരന്തു q. v.

Hence: തരക്കത്തി (6) കൊണ്ടു കൊത്തി jud. = ഏററുക്കത്തി.

തരക്കാരൻ in ഒരു തരക്കാരൻ one of middling rank.

തരക്കേടു (3) derangement, defeat, വിശേഷം പ റയുന്നതിലേക്കു ഒരു ത'ടും കണ്ടില്ല MR. no disease to speak of; (5) unseasonableness, misfortune നമുക്കു ത'ടായ്തീരും Arb. it will be our destruction.

തരഗതി classification, rank.

തരംകാട്ടുക (3) to show ability.

തരം കെടുക (3) ത'ട്ടു പോം its nature will be lost. അവൻ ഇത്ര ത'ന്നു CC. what a spoiled child. ഭൂമിജാതങ്ങൾ ശോഷിച്ചു ത'ട്ടു PT. withered, despaired.

തരം ചെയ്ക (3. 5) to endeavour മാനം അകലു വാൻ എത്ര ത'യ്തു Bhr.

തരം ചേരുക (1. 5) to suit, fit ത'ർന്ന കാഞ്ചിയും Nal.

തരത്തിലാക (3.5) to be suitable, advantageous. ത'ക്കുക to make comfortable, etc.

തരന്തരം different, ത'മായി എടുക്ക to take according to the circumstances. ത'മുള്ള ദുകൂല ങ്ങൾ, വീടുകൾ ത. ചമെക്ക KR.

തരന്തിരിവു classification. — ത'രിക്ക to assort.

തരന്തിരിയാത്തവൻ a person without discernment.

തരന്തു B. = തരം 6. handle (of a wonderful arrow it is said സൂര്യാനലന്മാർ അതിന്നു തരന്തൂവൽ AR.)

തരം നോക്കുക to examine different kinds; (5) to look for an opportunity.

തരപ്പടി B. sample; likeness.

തരമാക (2) to be like ഇടിക്കു ത. അലറി RC.; (5) to be favorable. അടിപ്പാൻ ത'കുമോ will you be prepared to strike? തരമായി എന്ന അനുവദിച്ചു approved of it as well done; (3) തരമാം അന്നേരം ChVr. things will right.

തരം പറക to censure, abuse, scoff.

തരം പോന്നവൻ (4) one of the same rank.

തരമ്മാററം mingling different sorts.

തരം വരുത്തുക (3) to restore, reform.

തരവഴി self-conceit. ത. കാട്ടുക to scorn.

തരം വെക്ക to assort (see തരാതരം ).

തരകു taraγụ l. (T. തരവു, fr. തരുക?) Order. ൨ കൈട്ടി കൂട്ടി ത. വാങ്ങി TP. common letter or document ofa Rāja. തരകു വന്നവർ ചെല്ലാ ഞ്ഞാൽ TR. summons. നിലത്തിന്നു കോവിലക ത്തുനിന്നു കിട്ടിയ തരകു MR. lease. അരുളിച്ചെ യ്കയാൽ എഴുതിയ തരകു (doc. of കുഴിക്കാണം). 2. (Te. C. തറഗു wastage, fr. തർ = തഴ്) percentage, brokerage, customary deduction, paid mediation. ത. പറക to speak in one's defence or recommendation. ത. യാപന tax on shopkeepers levied by Rājas. ത. വാണിഭം agency, commission, as practised by യാവാരി KU. ഓ ണത്തരകിന്നു പോക TP.

തരകൻ a broker; title of merchants; a caste of Sūdras, warehouse-keepers at Palghat (hon. തരകനാർ & — വ —); weavers at Chettuwa. — കോയഹസ്സൻ തരകനാർ Ti. a Māpḷa merchant who invited Hyder Ali to Malabar. കൃഷി ചെയ്യുന്ന തരവന്മാർ വ യനാട്ടിൽ കുടിവാങ്ങി TR.

തരക്കുക tarakkuγa (C. തരക്കു = തരി unsmooth) l.To deprive rice of its husk, നെല്ലു തരക്കി എടുക്ക, പച്ച നെല്ലു തരക്കി കുത്തി; തര ക്കലരി = ഉണങ്ങലരി. 2. to cut off the leaves from a cocoanut-branch ഓലക്കണ്ണി തരക്കി എ ടുത്തു.

തരങ്ങുക So. to husk. മുള്ളു വടിയിൽനിന്നു ത. No. to clear a stick of thorns.

തരങ്ങഴി B. grits. (comp. I. തരി 1.)

തരക്ഷു tarakšu S. Hyæna ത. ചർമ്മം മന്ത്രം ജപിക്കാം ഇരുന്നഹോ VCh.; തരക്ഷുക്കൾ DM.

തരംഗം taraṇġam S. Wave (തരം I.)

തരംഗിണി a river.

തരണം S. the crossing over നദീത. കഴിച്ചു, അംബുധി ത'ത്തിലുള്ള യത്നം KR. സംസാ രാർണ്ണവേ നിന്നു ത. ചെയ് വാൻ Bhg. —

തരണൻ the highest Tantri in South Mal. ത രമ നല്ലൂർ നന്പൂതിരിപ്പാട്ടു. KM.

തരണി pushing through; a boat നദിയിൽ ത. കടപ്പാൻ Bhr.; the sun ത. ബിംബം കറുത്തു Bhr. (ത. തനയൻ AR. Sugrīva).

തരണിക്ക taranikka V1. (Tdbh., ധരണം? or തരണം?) To rehearse a play, to learn & teach it കളി ഇണക്കുക V1.

തരപണ്യം tarabaṇyam S. (തരണം) Freight, fare (ആതരം).

തരസ്സു tarassụ S. (തരണം) Speed, energy. —

തരസാ speedily. (po.).

തരളം taraḷam S. (തരംഗം) 1. Tremulous. തരള ദളം a waving leaf. തരളലോചന KR., തരളാ ക്ഷി a woman with lively sparkling eyes. — shaking മതി അതിവേദനയോടെ തരളീകൃതയാ യി VCh. 2. Tdbh. = സരളം clear സത്താ യി ചിത്തായിത്തരളപരബ്രഹ്മത്തോട് ഒന്നിച്ച് അദ്വൈതമായിത്തെളിഞ്ഞു വിളങ്ങിനൊരുള്ളം KeiN 2.

തരാതരം tarāδaram C. T. So. (തരം II.) Distinction of rank, place & circumstances. ത. നോക്കിപ്പറക discreetly, tactfully.

I. തരി tari M. C. (see തരക്കു, തരു) 1. Grit, granule, sand ഒരു ത. മണൽ a grain of sand. ത. യുള്ള മണ്ണല്ല fine clay. വറുത്തു പൊടിച്ചു തരി പോക്കി ചൂർണ്ണമാക്കി Bhr. coarser bits, unbroken lumps. വെള്ളി ത. ഇട്ട കുട TP. 2. bit തരി പോലും ഇല്ല, ത. മാംസവും ഇല്ല PT. (of a bone) — bubble in water, as from a sinking stone. 3. rough, uncultivated (= തരിശു). നടത്തേണം തരിക്കിടക്കുന്ന രാജ്യം KR. to cultivate waste grounds. 4. astounding = തരിപ്പു.

Hence: തരി എടുക്ക (1) to geld MC. (C. തരുടു scrotum).

തരിതണം B. ringworm = തഴുതണം.

തരിത്തട്ടു a roughly ornamented plate, ത'ട്ടിൽ താളിയുമായി TP.

തരിപ്പണം rice fried & pounded = മലർപ്പൊടി f. i. ത. തൃപ്തിയെ വരുത്തും GP. (esp. for Mantrawādam).

തരിപ്പലിശ a hollow shield enclosing pebbles, which is rattled chiefly in പലിശത്തട്ടുകളി.

തരിപ്പിടിക്ക B. to granulate.

തരിപ്പെടുക (4) to be astonished, കണ്ടാൽ ത' ന്നൊരു തുടകൾ Bhr.

തരിന്പു (2) a little bit.

തരിയില്ലാക്കുപ്പി (2) glass withont bubbles; an old tax on crystal glass KU.

തരിവള a hollow bracelet with tinkling metal-beads enclosed. ത. യിട്ടു DN., കടകം ത. Nal. part of king's dress. ത. നല്ല പുടവകൾ Mud. king's gifts.

II. തരി S. (= തരണി) A ship, boat.

I. തരിക്ക To cross over. നദി തരിച്ചു പോ കേണം KR. — തരിതും = തരിപ്പാൻ AR.

II. തരിക്ക tarikka Tdbh., ധരിക്ക 1. To be benumbed. തരിച്ചിതു കൈത്തലം Bhr. from a stroke. വാതം മികെച്ചു തലനോകിൽ നാവു തരിക്കും a. med.; പല്ലു പാരം തരിച്ചു Nid.; അ ക്ഷികൾ പൊട്ടിത്തരിച്ച അന്ധന്മാരായി Bhr. 2. to be astounded, horripilation ശരീരം തരി ക്കും V1.; കാൽ ത. Nid. = പാദഹർഷം; അതിൽ തരിച്ചു പോയി quite taken up with it.

CV. തരിപ്പിക്ക to benumb.

VN. തരിപ്പു numbness, deadness. കപിവീര നുടെ കൈത്തരിപ്പു കളവാൻ RS. to bend his pride. (what are തരിപ്പപ്പലിശകൾ ധരി ക്കാം ചിലർക്ക് എല്ലാം VCh. durable shields, or shields with tiger-skins, emblem of royalty?).

തരിപ്പപ്പുല്ലു (in Wayanāḍu) a very high grass; — ക്കുണ്ട; (Tdbh. of ദർഭ?).

തരിപ്പൻ = ചൊറിമീൻ.

തരിവാതം (2) torpescence.

തരിശു tarišụ T. M. (= തരി 3.) Lying waste or fallow ത. നിലം, ത. പറന്പു, ത. ഭൂമി etc. തരിശായി കിടക്കുന്ന നിലം, പറന്പു ത. നീക്കി തൈ വെച്ചുണ്ടാക്കി MR. നിലത്തെ തരിശിട്ടു വെ ച്ചു VyM.

I. തരു taru, in തരുതരേ (തരക്കു, തരി) Rough, coarse.

തരു V1. gills of fish = പൂ & കുറുന്പൽ.

തരുപിരുങ്ങു V1. nonsense.

തരുമൂക്കു the opening of the nose into the mouth, ചോറോ വെള്ളമോ ത'ക്കിൽ പോ യാൽ വല്ലവർ ദുഷിക്കുന്നുണ്ടു (superstition).

II. തരു S. (ദ്രു, ദാരു) Tree. തരുക്കൂട്ടങ്ങൾ പൊ ട്ടി അലറി AR.

തരുക taruγa, തരിക T. M. (C. Tu. to bring) 1. To give. Imp. താ — Neg. തരാതേ & താരാ തേ CG.; different from കൊടുക്ക (thou gavest me, he gave me, I give you etc., see കൊടുക്ക). ഞാൻ തന്പുരാന്നു കൊടുക്കുന്നില്ല എനക്കല്ലേ ത ന്പുരാൻ തരുവാനുള്ളു TP.; നായർ തന്നിട്ടു വേണ മല്ലോ എൻറെ കടക്കാർക്കു ഞാൻ കൊടുപ്പാൻ TR.; പണം ഇവിടേ തരിക എങ്കിലും അങ്ങോട്ടു കൊ ടുത്തയപ്പാൻ എങ്കിലും TR. — With Dat. or Loc. of the person കുന്പഞ്ഞിയിൽ നികിതി തരും TR.; രാമൻ ഭൂമിയെ എങ്കൽ നിക്ഷേപമായി തന്നു KR. 2. aux V. അമ്മ വെച്ചു തരും cook for you. ഉപ ദേശിച്ചുത. Bhg.; പറഞ്ഞു തരുവൻ Mud.; സത്യം ചെയ്തു തരാം (for your satisfaction). ആതിയേ പൈമാശിയാക്കി തന്നാൽ TR. if you will kindly order a second survey. കീർത്തി ഉണ്ടാക്കി ത ന്നതു KumK. made thee famous.

Hence: തന്നങ്ങൾ ചാകും തിന്നങ്ങൾ ചാകും (prov. of Muckawa's) both those who lend & borrow must alike die.

തന്നൂടുക (വിടു) to send an order or message. പശുവെ തന്നു വിടാന്തക്കവണ്ണം അരുളിച്ചെ യ്തു KU. to be given over to me.

തന്നേക്ക (വെക്ക) to give over, deliver, secure for one.

CV. തരുവിക്ക to cause to give, നമുക്കു തരിയി ക്കേണം TR., എനിക്കു മടക്കി തരീക്ക MR., രണ്ടാചാരം തരീച്ചേക്കാം KU.

തരുണം taruṇam S. Young, fresh, tender ത രുണൻ ഒരു നരതിലകൻ Nal. — fem. കിളി ത്തരുണി Mud. = കിളിപ്പൈതൽ. തരുണിമാർ young women (= മങ്ക). തരുണിമണികള്ളൻ RS. Rāvaṇa.

തർക്കം tarkam S. 1. Surmise, reasoning. 2. refutation; dispute, altercation. ത. എടുത്തിടുക to set aside as disputed. ത. പറക to object, question. നേരായിട്ടുള്ള കാര്യത്തിനെ നാം ത. പറകയില്ല TR.; ത. തീർക്ക to settle the dispute. 3. (mod.) plea, അന്യായക്കാരുടെ ത. ഉപേക്ഷി ച്ചുകളയേണ്ടതു MR.

Hence: തർക്കക്കാരൻ a sophist; contentious.

തർക്കഉത്തരങ്ങൾ long disputes, പരിന്ത്രിസ്സും നാ മുമായിട്ടു ത. വേണ്ടിവരും TR.

തർക്കവാദം dispute V1., ചില ത. അടുത്തുകൂടും Ch Vr.

തർക്കശാസ്ത്രം, — വിദ്യ logic, dialectics.

തക്കസ്ഥിതി disputed ground, പറന്പു ത'യിൽ നില്ക്കുന്നു MR.

den V. തർക്കിക്ക 1. to argue. 2. to dispute ത'ച്ചു വന്നിരിക്കുന്ന ഭൂമി, തർക്കിച്ച ദ്രവ്യം VyM.; അതിർകൊണ്ടു പരിന്ത്രിയസ്സുമായി ത'ച്ചു TR. quarrelled. 3. to deny അവകാശം ഉള്ളത് ആരും ത'ക്കുന്നില്ല (jud.). — to speak impudently. തർക്കിച്ചു നോക്കി looked fiercely at me.

തർജ്ജമ Ar. tarǰama [Targum, Dragoman]. Translation, എഴുത്തിൻറെ തരിജമ MR.; also തരിശമ vu.

തർജ്ജിക്ക tarǰikka S. To threaten ശിക്ഷകളാൽ അവരെ തർജ്ജിച്ചു TR.; ദുർജ്ജനങ്ങളും അവനെ ത'ക്കും PT. blame.

തർജ്ജിതൻ Bhg. blamed, abused. (part.)

തർണ്ണം tarṇam S. (തരുണം). & — കം A calf. തർണ്ണകപാലൻ Sah. a calf-herd.

തർപ്പണം tarpaṇam (G. terpō) S. 1. Satiety, satisfaction = തൃപ്തി. 2. libation to gratify the manes of ancestors, ത. ചെയ്ക, തർപ്പിക്ക = ഊക്ക; with Acc. പിതൃദേവാദികളെ ത'ച്ചു Bhg.

തർപ്പരൻ tarparaǹ T. തർറപരൻ, (S. തല്പരൻ) as if from തൻ; The self- existent തരവേണം ഇതുസമയേ തർപ്പരാനന്തസഖേ നിഷ്കളാനന്ത ശിവ സച്ചിദാനന്ദ ഗുരുവേ SidD. (= Siva).

തർമ്മപട്ടണം Tarma = ധർമ്മ — also തർമ്മടത്തു ദീവു N. pr., the river- island near Tellicherry TR.

തർഷം taršam S. Thirst (= തൃഷ്ണ).

തർഹി tarhi S. Then (യദി — ത. — if so, then).

തറ tar̀a T. M. (C. തരവു, fr. C. Te. തറു to sink in) 1. Foundation (പല്ലിനു തറ ഇട്ടു the tooth is forming); the stone-rows of a house, the site of a house. 2. a mound, elevated ground; an altar, as പൂത്തറ, കൽത്തറ, മൺതറ V1.; ആറാട്ടുതറ; for a marriage ചെത്തിയടിച്ചു പുര ത്തിൽ എങ്ങും നൽത്തറയിട്ടു മെഴുകിയല്ലോ Anj.; a mound raised at the bottom of a tree, നികും ഭില ആല്ത്തറമേലേറി AR., അരയാ (ൽ) ത്തറ etc. ആൽത്തറമുകളേറി കാററും ഏററിരിക്കും SiPu. 3. ground (in T. = ധര) നിന്നെ അടൽത്തറ മേൽ വീഴ്ത്തി RC. (= കളം). കളിക്കുന്ന തറ stage; a small district, parish (now ദേശം), ഞാൻ ത റതറകൾക്ക ഒക്കയും ആളെ അയച്ചു TR. Similar to തെരു, a village, quarter; chiefly നായർതറ, but also ആണ്ടി —, കമ്മാള —, വേട്ടുവത്തറ Palg.; country-places, Mofussil, Cann. 4. nailing, rivetting (= തറെപ്പു) ത. പിടിക്ക to rivet. see തറി 4.

Hence: തറക്കാർ (3) Cann. those living in the country, Mofussilites.

തറകെട്ടുക (1. 2) to raise a mound, to surround a mound with stones, lay a foundation.

തറക്കെട്ടു = l. the stone-foundation of a house.

തറയുക to be fixed, പച്ചവൃക്ഷത്തിൽ ആണി ത റയും കണക്കനേ KeiN. (compar. to attentive hearing).

തറവാടു (പാടു) 1. a house, chiefly of noblemen (൩൨തറവാട്ടുനായർ under Porḷātiri), ancestral residence of land-owners നായായി പി റക്കിലും തറവാട്ടിൽ പിറക്കേണം prov. 2. family.

തറവാട്ടുകാരൻ, (& തറവാടി B.) a householder, great proprietor; a Sūdra of the 6 uppermost classes (കുറുപ്പു etc.); member of the family, jud.; (mod.) educated & well to do people in any caste, മാനമര്യാദക്കാരൻ.

തറവാടുപുലർത്തി (loc.) = നടുതലക്കോപ്പുകൾ.

തറവാട്ടുമുതൽ unalienable family-property.

തറി tar̀i T. M. aC. (തറു, തറ 4) 1. Stake, hedge-stake, post. 2. a weaver's loom, ചാലിയൻ ത. or നെയ്ത്തുത. MR. (taxed). 3. a stick. തറി ക്കൊന്പു a small branch. കുറേച്ചം തറിയും മുറി യുമേ അറിഞ്ഞുകൂടും No. he only knows bits & ends. മുറിയും തറിയും തന്നിട്ടുള്ളു he has done me. 4. No. a pin, in കൊടയും തറിയും മല രും = a rivet (see തറ 4); ആണിയുടെ കൊട യും തറിയും head & body of a nail. 5. cutting.

Hence: തറികുത്തുക to drive down stakes. തറി കുത്തികൊടുക്ക Palg., B. to give one a piece of land to enjoy, by driving down one stake.

തറിച്ചക്ക (5) a young jackfruit cut up for കറി.

തറിയിടുക 1. to put hedge-stakes; (2) to prepare the loom for weaving.

തറിനാക്കു a weaver's loom-post.

തറിപ്പലക the reed of the loom.

തറിക്ക T. M. C. (Tu. ദരി) To cut down, cut up, cleave കൊടിയും വള്ളിയും കുലയും വാഴയും തറിച്ചുപോരിക TR. (rebels). ഇക്കൊല്ലം ൪൫൦ കണ്ടി പറന്പു കോട്ടയകത്തു തറിച്ചുപോയിട്ടും പെരുവഴി നിരത്തുന്പോൾ തറിച്ചു പോയിട്ടും TR. plantations destroyed. വെണ്മഴുവാൽ മൂവേ ഴുവട്ടം തറിച്ചു നീ കേവലം, കണ്ഠം നേരേ തറി ച്ചു കളഞ്ഞു, ഉടൽ ശാസ്ത്രംകൊണ്ടു ത. CG.

തറുക tar̀uγa T. M. Te. (C. തർഗു = തഴു) to sink, sink in. —1. To trickle down as water not poured right out B. 2. വാൽ തററിരിക്ക MC. to put the tail between the legs, പേടിച്ചു വാലുംതററി മണ്ടിയേൻ SiPu. 3. to be tucked in before & behind (= താറു), തററുടുക്ക to put on clothes by tucking in as Nambūris, native women, etc. കുഞ്ഞനും തററിങ്ങുടുക്കുന്നു TP. (for swimming). തറുതല T. So. No. low, trifling, fool-hardy, mischievousness. ത. പറക to speak indirectly, evasively.

തറുതലക്കാരൻ a mischievous & fool-hardy man.

തറുപ്പു V1. a brush.

തറുവാങ്കം a. med. = സർവ്വാംഗം.

തറെക്ക tar̀ekka M. (തറ 4, തറയുക) 1. To drive in, മൂന്നന്പു മുഖത്തു മന്നവൻ തറെത്താൻ RC.; ഇരിന്പാണി കൊണ്ടു നെഞ്ചിടേ ത. VCh.;

also വാണിയനെ ചക്കോടു കൂട്ടിത്തറച്ചൂടുന്നു TP. with an arrow. — to stick on a proclamation; to nail, hammer, fasten. 2. v. n. to enter, to be fixed നിങ്കാലിലല്ല മുള്ളു തറെക്കുന്നു CG.; നെററിത്തടത്തിടേ തറയ്ത്ത പോതു RC.; ജ്വാ ലാമാലകൾ കണ്ണിൽ ത. KumK.; തൂ നഖം തന്നി ലേ സൂചി തറക്കുന്പോൾ CG.; കണ്ണു ത. the eyes to sink = നട്ടുപോക — met. ഉള്ളിൽ തറെ ച്ചിളകാതേ കിടക്കുന്ന ശല്യം Mud.; കണ്മുന കാ മിച്ചു ചെന്നു ത. CG; നെഞ്ചിൽ തറെക്കുന്ന ഹാ സഭാവങ്ങൾ Nal. 3. vu. = തറിക്ക, വള്ളിയും വാഴയും ത. TR. in war.

CV. തറപ്പിക്ക (act. of 2.) to drive in അന്പു ള്ളിൽ ത'ച്ചു — അല്ലൽ പൊഴിപ്പിച്ചു CG.; മൂന്നു ശരം നെഞ്ചിൽ ത'ച്ചു KR.

തല tala T. M. C. Te. (Tu. തരെ) 1. Head. ത. കുലുക്ക to shake it. തല ചാച്ചിരുന്നു തല പൊ ന്തിച്ചു was brought low, emerges now. ത. അ റുക്ക, മുറിക്ക, വെട്ടുക to cut it off. തിരുവെഴുത്തു വാങ്ങി തലയിൽ വെച്ചു TP. mark of reverence — met. a person മൂന്നു തല കഴിവോളം = മൂന്നു ആൾ 3 generations. തലതികഞ്ഞു നിരൂപിക്ക KU. to come in full number. ൧൬ വയസ്സു തല തിക ഞ്ഞാൽ TP. the sum; also sense മുലയുള്ള പെണ്ണി ന്നു തലയില്ല TP. കാ (ൽ) ക്കൂത്തും, — ത്തലും തലക്കൂ ത്തും, — ത്തലും No. vu. = കാ (ൽ) ക്കലും തലെക്കലും. 2. what is headlike. എഴുത്തിൻറെ ത. V1. heading, title. തോണിയുടെ ത. തെററി of a boat. ഇരുതല കീറിയ ചെവി MC. of a hare's ear. തോ ക്കിൻ ത. മാറി തച്ചു TR. the butt- end. തെങ്ങിൻ ത. കണ്ടു കൊതിച്ചു TP. head of trees, esp. palms. ചേലത്തലയും മുറുക്കിപ്പിടിച്ചു CG. the point, corner of a cloth. — prominent, main. 3. point, direction, quarter; വടക്കും തലക്കാർ of the N. district. തെക്കേത്തലെക്കൽ എതൃത്ത യദുക്കൾ Bhr.; ആ തലെക്കൽ in that part. നെടുങ്ങനാട്ടു കിഴുത്തലേ ജമാബന്ധി TR.; കണ്ണിൻറെ പിന്ത ലെക്കൽ പുരുകത്തിൻറെ അറുതിക്കൽ MM.; രണ്ടു തലയും കത്തിച്ചു നടുപിടിക്ക prov. both ends. ഇരുതല മൂർച്ചയുള്ളതു edge. — the name of a wound by stabbing, കോലോ തലയോ (question in huntg.). 4. a point of time, as the influence of a star, the rule of an asterism (= 13 4/9 days) തിരുവാതിര ഞാററു തല; moment ചാകും തലെ ക്ക് എത്തിയവർ (huntg.); time before this; beginning, priority.

Hence: തലക്കം (2) the top of a tree, തലപ്പു.

തലക്കരണം (4) the original deed = തല്ക്കരണം.

തലക്കല്പന see തലവിധി V1.

തലക്കാച്ചൽ a heated head, madness V2.

തലകാട്ടിക്കൊടുക്ക to come forward, intercede.

തലകീഴായി headlong, topsy-turvy.

തലക്കുട്ടി (4) the firstborn, also തലപ്പിള്ള.

തലക്കുത്തു headache, പെരുന്ത'ത്തിന്നു നന്നു a. med. (so തലഘനം etc.)

തലക്കെട്ടു 1. a turban (തലെക്ക ഏതും കെട്ടാതേ TR. as Nāyars.) തലയി (ൽ) ക്കെട്ടിന്നു കൈ കൂട്ടുക TP. to salute. 2. heading, preface; first house of a row.

തലകൊടുക്ക to undertake.

തലക്കോരിക & തലക്കുരു V1. a helmet.

തലച്ചന്മാർ, (തലയ —) a class of Nāyars; a great baron തലച്ചണ്ണനായർ KU. — (V1. has തല ച്ചൻ firstborn).

തലച്ചാൽ (4) ploughing the 1st time.

തലച്ചാർത്തു No. a piece of metal added to tools when worked down; heading, superscription.

തലച്ചിലവന്മാർ KU. a class of Nāyars, fr. തല ച്ചിലയോവൻ, — ലോൻ N. pr. of a hunters' Deity.

തലച്ചുമടു a burden carried on the head = തലപ്പേറു.

തലച്ചുററു an amulet worn round the head; (തല ചുററു & — ററൽ giddiness).

തലച്ചെന്നവർ, — ന്നോർ chieftain, governor KU., V1. — collector of revenue (Trav.)

തലച്ചേരി TR., തലശ്ശേരി Tellicherry, occupied by the English in 1708.

തലച്ചോറു brain, ത. വറണ്ടതിന്നു a. med.

തലത്തട്ടു, തലയിൽ തട്ടു, തലേത്തട്ടി Palg. = ത ട്ടൻ, cholera.

തലതരിപ്പു numbness in the head; envy, coveting, anger B.

തലതാഴ്ച bending the head, modesty; ത'ഴ്ത്തുക to bow the head. ഭക്ത്യാ ത'ഴ്ത്തി തൊഴുക VetC.; ത'ഴ്ത്തിനിന്നു Sk. ashamed.

തലതിരിക to be giddy — തലതിരിച്ചൽ giddiness. — തലതിരിവു B. discrimination.

തലതൊടുക to swear touching the head of one's child; to baptize; to be sponsor, തലതൊട്ട മ്മ, — പ്പൻ V1. sponsors.

തലനാടു B. the top part of sugarcane used for planting; (or തലവാടു).

തലനാർ the hair of the head. ത. കൊഴിയുക, പൊരിയുക hair falls out. ത. ക്കൊടി TP. one long hair.

തലനാൾ, also തലേ — & തലാം —, (4) the previous day.

തലനീളം B. portico.

തലനീളി Ipomœa filicaulis, Rh. (= വേരില്ലാത്താളി).

തലനോവു headache; തലകനക്കുക a. med., so ത. പൊളിയുക.

തലപ്പണം poll-tax; 360 fanam paid for killing a low caste KU.

തലപ്പന്തി the chief seat. — തലപ്പന്തു a play-ball.

തലപ്പാട്ടം B. head-money, (തലപ്പണം).

തലപ്പാവു turban, (old — പ്പാകു V1. T. C. Te. pāgā).

തലപ്പു (2) the top of a tree, തലക്കം. — തലപ്പൻ a class of Nāyars KU. (തലയ —?)

തലപ്പുററു, തലപ്പുഴ scurf on the head V2.

തലപ്പെടുക 1. to attack, അവനോടു ത'വാൻ, അവനെത്ത'൦വണ്ണം വിരെന്തു RC.; എമ്മിൽ ത'ട്ടാൽ RC. if he oppose us. 2. to undertake, to proceed boldly. ഞാൻ ആവോളം ചെന്നു ത'ടേണ്ട CG. 3. to get the head under, to be ruined, to die ത'ട്ടു പോക. 4. to adore ഭവൽ പാദം തന്നിൽ ചെമ്മേ ത'ട്ടേൻ ഞാൻ CG.

തലമണ്ട the skull, തലയോടു.

തലമറെക്ക to wear head-covering, പരദേശത്തു ഹീനജാതികൾ ത'ച്ചിട്ടു ചെല്ലുന്നു Anach.

തലമല table-land.

തലമുടി = തലനാർ with അഴിക്ക to dishevel; ക ളക, വടിക്ക, ചിരെക്ക to shave etc. തലമുടി ചുററിപ്പിടിച്ചിഴെപ്പതു AR. to illtreat women.

തലമുട്ടു (= അറഠം) കണ്ടില്ല TP. I have not seen him at all (emph. denial).

തലമുറ (1) generation, of 35 years VyM. (4) a former custom.

തലമുറിയൻ 1. deserving of decapitation = ശിരഛ്ശേദ്യൻ; ത'ന്മാരെ പോയിക്കൊൾവിൻ TR. 2. stripped bare, circumcised. B. (No. abuse).

തലയണ, തലെക്കണ pillow, vu. തലക്കാണി, തലങ്ങാണി.

തലയപ്പൻ V1. & — പ്പോൻ a class of Nāyars. (see തലപ്പൻ, തലച്ചൻ); also തലാപ്പാർ a title, f. i. മേലേ തലപ്പാർക്കു ൧ഠഠ നായർ KU.

തലയാടുക nervous shaking of the head (also തലയായ്ക V1.) — തലയാട്ടം palsy. — തലയാ ട്ടുക v. a. to shake the head.

തലയാന a leading elephant, (opp. കുഴിയാന prov.)

തലയാളിV1. a title of headmen in several castes. — തലയായ്മ headship.

തലയിട്ടവൻ depressed, അധോമുഖൻ.

തലയിൽക്കെട്ടു see തലക്കെട്ടു; so തലയിലെഴുത്തു or — ൽവിധി = തലയെഴുത്തു fate as inscribed upon the sutures of the skull, also തലയോട്ടിലേ എഴുത്തു.

തലയീററു the first child, the first calf.

തലയോടു, (So. തലയോട്ടി) the skull, (see തല യിൽ എഴുത്തു).

തലവൻ a superior, chief person, മുതലാൾ.

തലവരവു a low fraction = 1/21 തിമിരിമ or = 1/20,863,180,800 CS.

തലവരി = തലപ്പണം W.

തലവാചകം (2) preface.

തലവാടു (പാടു) point, top കുന്തത്തിൻറെ ത. etc. V1. also തലാടു, f. i. നാവിൻ തലാടു മു റിക്ക vu. (see തലനാടു).

തലവാരി a large comb. V1.

തലവിധി = തലയെഴുത്തു fate, നിൻറെ തലവി തിചോകം ഇതു TP.

തലവില the first sale-price of grain after harvest.

തലവേദന = തലനോവു.

തലായികെട്ടുക No. to round off the top of a mudwall.

തലെക്കുയരം B. & തലേ —, a pillow, തലെക്കണ.

തലേക്കാലം, — ക്കൊല്ലം the previous year.

തലേദിവസം the previous day. പോയതിൻറെ ത., കലശല്ക്കു ത. MR., also തലേനാൾ, ത ലേന്നു.

തലം talam S. 1. A flat (= തടം, തളം); palm or

sole (with കൈ, കാൽ). ഭൂതലം earth ഉ൪വ്വീത ലേ Bhg.; so ധരണി —, അവനി —, അടവി — Mud 7. etc. 2. base, bottom; under. തലാതലം Bhg. a certain hell. 3. Tdbh., സ്ഥലം f. i. ത ലപുരാണം.

തലതാനി a Marmam ഉള്ളങ്കൈനടുവേ MM.

തലാടു = തലവാടു.

തലിനം talinam S. Thin, little (തലം?).

തലുവം taluvam or ചലുവം B. Women's neck-ornament.

തലോടുക talōḍuγa 1. To stroke, pat ചെബാ ൽക്കരഠകൊണ്ടു തുബിക്കരത്തെ തലോടി സംഭാ വിച്ചു CG. Indra, his elephant. പുറത്തുത'ടി പറഞ്ഞു AR. 2. to rub gently, smear സന്നി ക്കുമേൽ ത'ടാൻ MR.; വിയ൪പ്പുകൾ പതുത്ത കൈ ക്കൊണ്ടു മെല്ലേ ത'ടികളഞ്ഞാൻ CG. wiped off. 3. B. to feel.

തല്പം talpam S. A bed, വുഷ്പതല്പം AR.; തല്പമാം അനന്തൻമേൽ VCh. Višṇu upon the serpent. — ഗുരുതല്പഗൻ AR. getting up upon his Guru's bed.

തല്പരൻ see തൽ & ത൪പ്പരൻ.

തല്ലം tallam S. A. tank. ‍തല്ലജം Lotus, chief, ചി ല്ലിതല്ലജങ്ങൽ VCh.

തല്ലു tallụ (T. = പുണ൪ച്ച) A blow, stroke, beating. ത. കൊളളുവാൻ ചെണ്ട prov.; നിങ്ങൾക്കു ൨ തല്ലടിക്കും TR.; തമ്മിൽ തല്ലും അടിയും കൂടി vu.; ത. തുടങ്ങിനാൻ, ത. തുടമേൽ കൊണ്ടു Bhr.; also തൽകൊണ്ടു കേണു CG. — fig. ചില്ലികൾ കൊണ്ടുള്ള തല്ലുകൾകൊണ്ടു Bhg.

തല്ലുകൊള്ളി always deserving punishment. — തല്ലുകൊള്ളിത്തരം B. ill- disposition.

തല്ലുക (= തക്കുക) To strike, beat; 1. v. n. തേങ്ങാ തല്ലുന്നതു prov. 2. v. a. പാറമേൽ ത ല്ലുവാൻ to knock against. തല്ലക്കഴിച്ചു കൂട്ടി CG. killed. ആയുധം കല്ലിൽവെച്ചു തല്ലിയാൽ വളയുമോ Nal.; ആരും അരെക്കു കീഴ്ത്തല്ലുമാ റില്ല Bhr. (a fencing rule); വാൽ തല്ലിഭൂതലേ CG.; കൈകളും തല്ലിച്ചിരിച്ചു നിന്നാർ CG. scoffing children.

CV. തല്ലിക്ക to cause to beat, തങ്ങളിൽ തല്ലിപ്പൂ എന്നേ ആവു CG. punish them through each other.

തല്ലുപ്പിടുത്തം boxing & wrestling.

I. തവ tava l. = തക 1. Raw flesh. 2. Tdbh.; സ ഭ in തവവട്ടം = സഭവട്ടം MR.

II. തവ S. (ത്വം) Thine. തവ ഹൃദി AR. to thee. അതേ തവ വേണ്ടതുള്ളു Anj.; തവ കാട്ടി തരേ ണം VetC. show me!

തവം tavam Tdbh. = തപം Austerities, അരു ന്തവമുള്ളോൻ RC.

തവചി = തപസ്വി. m. തവശിയാവേൻ Pay. (f. തവശിപ്പെണ്ണു, ഒരു പെൺ തവശിയാൾ Pay.)

തവക്ക tavakka (C. Tu. തബക്ക a tray, salver), ത. വെച്ചു (loc.) Plan of a house, and തവുക്ക a compass, = ചവുക്ക.

തവണ tavaṇa T. M. (തവ്വു) 1. A fixed time or term. ഓണത്തിന്നും വിഷുവിന്നും ഈ ത. ര ണ്ടിന്നും അരിയും വസ്ത്രവും കൊടുക്ക vu.; രണ്ടു ത. MC. twice. 2. an installment (ഗഡു) നെ ല്ലും പണവും ൩ തവുണയായിട്ട് എഴുന്നെള്ളി യേടത്തു ബോധിപ്പിച്ചു TR. 3. So. charge for a given time ദ്രവ്യം വെച്ചു സൂക്ഷിപ്പാനായി ട്ടു തവിണ വെച്ച ആളെ ആക്കി VyM.

തവണക്കാരൻ B. one who pays by installment; a guard (3).

തവണക്കച്ചീട്ടു an agreement to pay by installment (— ക്കൈ —).

തവണമുടക്കം failure to pay at the stipulated time B.

തവര see തകര.

തവരുക = തകരുക.

തവർക്ക = തുവർക്ക, തോർക്ക (ഇവ തവർത്തിട്ടു നെയി വെന്തു a. med.)

തവല tavala T. (C. Te. തപലൈ) A small cooking vessel of brass, also തകല.

തവള tavaḷa T. M. C. Frog, chiefly in the grass. Kinds: സവികം & നി൪വ്വികം Tantr. (with a valuable മണി in the head). ചൊറിത്ത a toad; പച്ചത്ത. a small kind supposed to occasion the death of cattle, that swallow them. മരത്ത. a tree frog. (മണൽ —, പനി — V1.) — ത. പിടിച്ചു ഗ ണപതിക്കു വെച്ചു prov. — ത. മുടിൽ (No. — മി ട്ടിൽ) a tadpole.

തവിടു taviḍụ 5. Bran തവിട്ടിൻറെ ഗുണം prov. Kinds: അരിത്ത. & ഉമിത്ത.

തവിടുപൊടി = മലർപൊടി.

തവിട്ട B. a small brown snake = തവിട്ടുമണ്ഡലി?

തവിട്ടുകാടി = ഉറക്കാടി 1., q. v.

തവിട്ടുകിളി 1. = ത. കൊച്ച a bird. 2. a certain locust.

തവിട്ടുണ്ട, തവിട്ടുപിട്ടു a friable bran-ball.

തവിട്ടുനിറം greyish brown.

തവിട്ടു പ്രാവു a turtle-dove.

തവിരുക taviruγa T. aM. To be put aside V1.

തവിർക്ക V1. to exclude, omit (= ഒക്കഴി).

തവിഴുക V1. to creep along, as തവിഴാമ (vu. തമി —) the spreading hogweed.

തവ്വി tavvi T. M. (Tdbh. ദ൪വ്വി) A large ladle, an iron spoon for measuring oil.

തവ്വു tavvu, & തബ്ബു (= തകുവു, തക്കം; C. ത വെ side; again) = തവണ. In M. a fixed time, term 1. No. in തവ്വുതോറും (doc.) i. e. ഓണം & വിഷു, the time for paying the കുടിപണം to the Janmi. 2. (മിഥുനം to കന്നി excepted) the time for paying the monthly installments of Govt. taxes, കുത്തുക etc.; ഇത്ര തവ്വായി തന്നുകൊ ള്ളാം So. = ഗഡു. 3. (Cal. to Palg.) f. i. ക്യഷി ക്കു, തൈ വെക്കാൻ നല്ല തവ്വു (vu. തൌ) the proper time for; so പോകുവാൻ തവ്വുണ്ടു V1. = തരം, also തവ്വുണ്ടെങ്കിലേ എടുക്കാവു Palg. unnoticed; തവ്വടക്കിപറക B. to speak to the purpose, to silence. 4. right, good തവ്വിതെ ന്നോ൪ത്തു VilvP.

തസ്കരൻ taskaraǹ S. Thief.

denV. തസ്കരിക്ക to steal, rob. സമസ്തം ഏകൻത. ച്ചു PT.

തസ്തിക Ar.taṣdīq Verfication; list of establishments, എഴുത്തുപണിക്കാരുടെ തസ്ഥി ക (doc.), തസ്തുകച്ചെലവുത്തിന്നൊന്നു, കട്ടെ മനെ ത. TR.

തസ്സിവി, തെസ്സിവി Ar.tasbīḥ, The rosary of Muhammedans, (vu. തസ്ബി).

തസ്യ tasya S. (തൽ) Pers. Pron. m. Gen. Sing. (സഃ) His; തസ്യ f. (സാ) her (po.)

തസ്യാദികൾ Tdbh.; സസ്യാദികൾ MR.

തഹശിൽ Ar.taḥṣīl, Collection. രണ്ടായിരം പണം ത. നടപ്പു, പയ്യ൪മല ത. ചെയ്തു TR.; collector's office നാട്ടു തഹശിലായി നിശ്ചയി ച്ച TR.

തഹശ്ശിൽദാ൪ P. a native collector of revenue, pl. ത'൪കൾ, — രന്മാ൪ MR. (In Trav. over a മണ്ടപത്തിൻ വാതിൽ, in Mal. over a താ ലൂക്ക).

I. തള taḷa T. M. (C. ദളെ, C. Tu. തളു to hinder) 1. Fetters തളയിലിട്ടു V1.; പാറാവിലാക്കി തള യിട്ടു TR.; അറയും തളയും KU. old customs about prisoners. തളപിരിഞ്ഞ വാനരന്മാ൪ RC. unfettered. 2. a foot-rope for climbing palm-trees (തളപ്പു). 3. a foot-ring, വെള്ളി കാൽത്ത ള MR., other rings as of the neck തളയും വ ളയും കുലുക്കി Nal. തളയും വളയും No. arm- & ankle-bangles. — of elephants നടതള, ചങ്ങല ത്തള V1. (a tie to fasten 2 buffaloes together B.).

തളയൻ a kind of fish.

തളെക്ക to fetter, shackle, ശൃംഖലകൊണ്ടു ത' ച്ചമന്നോ൪ Bhr.; അവരെ താൻ ചങ്ങല കൊ ണ്ടു ത'ച്ചു CG. — met. കണ്മുന കൊണ്ടു ത' ച്ചു CG.

VN. തളെപ്പു 1. fettering. 2. climbing-hoop (തള 2.), കുരൾ എത്തുമ്മുന്പേ ത. അററു prov.

II. തളതള (Onomat.) പതെക്ക = തിളതളി, പതു പത.

I. തളം taḷam 1. S. തടം, തലം. A flat pavement, low plain ക്വചിൽ ത. കെട്ടി ഇളകാതേ ജലം KR.; വെള്ളം നില്ക്കന്നത. VyM.; കത്തളം & തളക്കല്ലു; കൊട്ടത്തളം. 2. a scaffold, loft V1., a hall മന്നവൻ തൻറെ തളത്തിൽ കരേറിനാൻ RC. palace. The verandah surrounding a courtyard within the walls of a native house, കി ഴക്കിന —, വടക്കിന —, തെക്കിന —, പടി ഞ്ഞാററത്തളം. പുറന്തളം or മുന്തളം the outer eastern verandah, place of reception. പുറത്തളം തന്നിൽനിന്നു വന്നു SG. തളം ഇട്ടിരിക്ക of mosaic.

II. തളം aM. Tdbh. = ദളം 1. A leaf. 2. an army അത്തളത്തിതു കൂറിനൻ മന്നവൻ RC.

തളക്കാതൻ with large flat ears.

തളത്തുക No. vu. = തളർത്തുക.

തളരുക taḷaruγa T. M. aC. (C. Te. തല്ലട) 1. To relax, slack, to be allayed, as കോപം Bhr.; എഴുന്ത ധൂളി തളർന്ന നേരം RC. subsided. അ വളെ ശകലിത്താൽത്താനെ തളരും എന്മുര RC. revenge only can moderate my lamentation. — വെള്ളം, ചോറു ത. Vl. to cool. — ചാപം തള ൪ന്നുലഞ്ഞു, തേ൪ തള൪ന്നു മയങ്ങി, പല്ലുകൾ നോവു ത. CG. to abate. 2. to grow faint, weary നടന്നു മെയി തള൪ന്നു TP. tired; but മൈതിലി മെയി തള൪ന്താൾ RC. = fainted away, swooned. So കാൽ, കൈ, നാവു ത. to lose the use of limbs. — the mind to be marred by grief ഖേ ദിച്ചു ചിത്തം തള൪ന്നു Brhmd.; വിളങ്ങും മാനസം തള൪ന്നതെന്തെടോ KR.

തള൪ tottering; rice made into a cake V1.

തള൪വ്വാതം B. palsy.

VN. തള൪ച്ച 1. slackness. 2. weariness, faintness, നമ്മുടെ ത. കൾ മിക്കതും തീർന്നു KR. 3. swoon = മോഹാലസൃം.

a. v. തള൪ക്ക To moderate, abate. പാരം തി കന്നുള്ള പാൽ അമ്മ തള൪ത്തു CG. put to cool. ഭുഭാരം തന്നേ തള൪പ്പതിന്നായി CG.

mod. തള൪ത്തുക id. വാരണമദം ത'വാൻ ആ വോരില്ല, പേടിയും ഒട്ടുതള൪ത്തി CG. allayed. മോഹം തള൪ത്തിനാൻ വചനങ്ങൾകൊന്ണ്ടു Bhr.; കാമക്കൊടുന്തീ ത. ചോരിവാത്തേനി നാൽCC. to diminish its intensity, vu. തള ത്തി കെട്ടുക = അഴച്ചു.

തളവാടം taḷavāḍam B. (T. തളവാളം & തള പാടം) Tools of artizans (fr. തളം army? In T. = കോപ്പു); V1. has തളവാരം preparation, getting ready.

തളി taḷi T. M. (aC. തളെan inn, S. സ്ഥലി) 1. Temple. തളിയിൽ ദേവൻ, ത. ഭഗവാൻ the God of a capital or dynasty. തളിയും സങ്കേത വും രക്ഷിക്ക KU. (duty of kings). 2. a holy building (asylum V1.), assembly hall, as for the representatives of the Brahman aristocracy, നാലു കഴകത്തിന്നു നാലു ത. തീ൪ത്തു KU. (മേത്തളി, കീഴ്ത്തളി, നിടിയ ത., ചിങ്ങപുരത്തു ത. near Koḍungalūr). 3. C. Tu. M. sprinkling water അടിയു തളിയും, (തളിക്ക).

തളിപ്പറന്പു N. pr. the chief temple of Kōlanāḍu. S. ലക്ഷ്മീപുരം.

തളിയാതിരി 1. Brahman president; each of the 4 കഴകം deputed one unmarried Taḷiyāδiri, who ruled for 3 years KU. 2. a Brahman deputy in a king's council.

തളിക taḷiγa T. M. C. (തളം) Plate to measure out boiled rice in temples, metal plate or dish turned up at the rim, ത. യിൽ ഉണ്ടാലും prov.; വെളളിത്ത. പൊടി തുടച്ചു TP.; മണിമയമായ ത. യിൽ ഉണ്ണും KR.

തളിക്ക taḷikka M. Tu. C. (T. തെളിക്ക) To sprinkle പാദം കഴുകിച്ച നീർ കോരി ഭാരൃമാരെ തളിച്ചാൻ Mud.; ജലത്തിനാൽ ത. Bhr.; മരു ന്നു തളിച്ചു പുണ്ണിൽ ഇടുക MM.; പനിനീർ ക ട്ടില്ക്കൽ തളിച്ചു CG. to cleanse by sprinkling; തളിച്ചു കളി holy bathing. തളിച്ച തൂക്കയും കു ളിക്ക എന്നതും KR. 2. to sprinkle water with cowdung, as before a Royal procession മുന്നിൽ ത്തളി, (തളി 3.). 3. to sprinkle milk to remove pollution after a case of death, as തിരു വന്തിള.

CV. മാർഗ്ഗം അടിച്ചു തളിപ്പിക്കയും വേണം AR. getting the roads cleansed for a feast.

തളിർ taḷir T. M. Te. aC. (S. തളുനം = തരുണം?). A bud, new leaf, shoot ഇളതായീടും ത. Bhr.; പുത്തൻ ത'രായ്മെത്തുന്ന ചോരിവാ CG. — അക തളിർ, കാൽത്തളിർ etc. met. for what is tender, attractive.

തളിർക്കുല B. a compound pedicle.

v. n. തളിർക്ക To bud, sprout, get fresh leaves നന്നായി മുളെച്ചു തളിർത്തിതു പേരാൽ Bhr.

VN. തളിർപ്പു & (So.) തളിർമ്മ. budding.

തളിരം B. a thick plank, a timber, also:

തളുതം a log, railway-sleeper, So. & Palg.

തളെക്ക1. see under തള. 2. = തിളെക്കas എ ണ്ണ നിറെച്ചു തീയും ഇട്ടു തളപ്പിച്ചു VilvP. boiled.

തള്ള taḷḷa T. M. (Te. തല്ലി) 1. Mother പെററ ത ള്ള MR. (Mpl.); a dam രണ്ടു ത. കണ്ടാൽ (huntg.); തള്ളയും പിള്ളയും; തള്ളപ്പക്ഷി etc. 2. the handle of a hoe, axe ത. കുഴയിൽ ഏററുക. 3. the first term in the rule of three (തള്ള,

പിള്ള, പെറുവാൾ CS.). 4. തള്ളയും തന്വിയും V2. rhyme in verses.

തള്ളക്കുറു inheritance on the mother's side.

തള്ളച്ചി (loc.) big with young, esp. pig.

തള്ളവഴി mother's line.

തള്ളവിരൽ the thumb, the great toe, ത'ലോളം വണ്ണത്തിൽ MR. (പെരുവിരൽ).

തള്ളുക taḷḷuγa T. M. C. 1. To push, thrust, നീന്തിതുടിച്ചുതിരകളെ ത. Bhg. to shove away. വാതിലും തള്ളി അകത്തങ്ങു ചെന്നു CG. opened. മൂക്കിൽ വിരൽ തള്ളി നില്പാൻ കഴികയില്ല as a humble servant (see തുറുക). — to beat against, dash കുന്നിനെ തള്ളുന്ന വങ്കാററു; കള്ള രെ തള്ളിപ്പിടിച്ചുടൻ കെട്ടവേണം CG. to pounce on them. പിടിച്ചു തള്ളി, പുറത്തു തള്ളി Mud. 2. to reject, cast off. കല്യാണം കഴിച്ചപ്പെ ണ്ണിനെ തള്ളി TR. — In Arithm. to subtract കീ ഴ്ക്കടക്കണക്ക് ഉണ്ടാക്കി കാണത്തിൽ തള്ളി TR. deducted from the കാണം. 3. v. n. to push on, to dash straight forward, to press on. തിര ത. Bhr.; തളളിച്ചുഴന്നൊരു കാററു CG. a violent whirlwind. ശ്വാസം തള്ളിത്തള്ളി വരുന്നു by jerks (of dying breath); ത. വന്നുള്ള മോഹം Anj.

Hence: തളളിക്കടത്തുക to push over or across.

തള്ളിക്കളക to cast off, നുള്ളിക്കൊടു ചൊല്ലി ക്കൊടു തല്ലിക്കൊടു തള്ളിക്കള prov. — to annul.

തള്ളിക്കൊടുക്ക to push towards another.

തള്ളിനീക്കുക to push off, deduct, annul.

തള്ളിയിടുക to push down; to overthrow.

തള്ളിയെഴുക (3) to press on, ത'ന്നൊരു കണ്ണു നീർ, തള്ളിയെഴുന്ന കോപം CG. violent wrath. ത'ന്നൊരു ശീതം CG. exceedingly cold weather.

തള്ളിവരിക (3) to come straight on. ത'ന്നീടും പട Mud. coming down upon us. വെള്ള ത്തിൽ തിര ത'രും Anj.

തള്ളിവിടുക to push down, പൊട്ടക്കൂപത്തിൽ ത'ട്ടാർ Bhr. —; to subvert.

VN. തള്ളൽ 1. pushing; rejection; loss. 2. disdain, pride ത. ഉണ്ടായിതുള്ളിൽ Bhr. ത' ലോടോർത്തു Bhr.; ത'ലായി ഭുമിച്ചുടൻ ഞെ ളിക വേണ്ട Anj.

CV. തള്ളിക്ക to cause to throw down etc. പു ത്തന്മതിൽ ത. TP.

തള്ളു 1. a thrust, push തള്ളും അടിയും ഉണ്ടാ യി. — തള്ളാംകൊട്ട a basket to catch fish B. (or തള്ളാൻ). — തള്ളുപടി what is rejected. 2. contempt തള്ളററീടും ശസ്ത്രജാലങ്ങൾ RC. not to be defied. 3. thronging, ത. കൊ ൾക to be thronged.

തള്ളേറു = തള്ളൽ 2. defiance പലതാലും ത'റായി ട്ടു പറഞ്ഞു TR, impudently.

തള്ളേറുകാരൻ a defier.

തഴ ta/?/a T. M. aC. (ദളം, തളിർ) 1. Shoot; green twig with leaves. 2. a fan, as the white fan (വെൺ —) of the Cochin king surrounded by peacock's feathers. നീലത്തഴ AR., CG.; എൻ്റെ പച്ചപ്പവിഴത്തഴ Pay.; ചെന്തഴ the fan carried as banner. Bhr.; രത്നത്തഴ CG.; കുടതഴകൾ ഒടിയും Nal. in a throng. 3. a royal umbrella (C. T.) തഴനിഴലിൽപോക VilvP. — the hair is compared to it: വണ്ടാർ തഴക്കുഴലാൾ Bhr., തണ്ടാർ തഴക്കുഴലാൾ Mud., പൂന്ത., മല്ലാർത. RC., തൂവും മലർത്തഴക്കുഴലി RC., അംഗജത്തഴ പോ ലേപൂങ്കുഴൽ അഴിച്ചിട്ടു Bhr. 4. = തഴകി a plaster.

തഴനിഴൽ awning, bed curtain, മേലാപ്പു.

തഴപ്പായ് a fine soft mat.

തഴയിടുക (4) to make a plaster, കണ്ണിൻെറ അകത്തു മുറിഞ്ഞാൽ കർപ്പൂരം പൊടിച്ചിട്ടു ത. MM.; also = തഴെക്ക II. to rub.

തഴകി ta/?/aγi (& തഴി B., തകഴി No.) A plaster, stripe of cloth dipped in oil & laid upon a wound. — തഴകിയിടുക MM. = തഴയിടുക.

തഴന്പു ta/?/ambụ (T. — ഴു —, fr. തഴു) A scar, callous spot, as from a writing style; a wart. അഛ്ശൻ ആനപ്പാവാൻ എന്നു വെച്ചു മകൻെറ ചന്തിക്കും ത. ഉണ്ടാമോ prov. — met. നാക്കിന്നു ത. ഉറച്ചീടിന കൂട്ടർ PT. practiced talkers. — തഴന്പിടുക, വീഴുക a horny mark to form.

denV. തഴന്പിക്ക to grow callous. തഴന്പിച്ച വൻ V1. callous, unfeeling.

തഴന്പൽ (loc.) being practised, unshaken.

തഴയുക ta/?/ayuγa (see prec. & തേയുക) 1. To be worn out, rubbed (as a rope), ground (as a

knife), എലിനിരങ്ങിയാൽ വിട്ടംതഴകയില്ല prov. 2. to be habituated, practised തഴഞ്ഞു പുണ്യ പരിപാകം ജ്ഞാനമാം KeiN. — (No. also: അ വൻ തഴങ്ങി = തഴക്കമായി).

തഴക്കാ 1. practice, use ത.വരുത്തുക to accustom; ത. ചെയ്ക V1. to be diligent; a physician wants പഴക്കവും തഴക്കവും continual experience. — തഴക്കക്കേടു disuse. 2. expertness, facility (=നേററി V1.) 3. acquaintance നമ്മുടെ ത'മുള്ള നാരിമാർ KumK.

തഴക്കുക, ക്കി to exercise, habituate V1.; to break in a horse, to train.

തഴങ്ങുക No. = തഴയുക.

തഴു ta/?/u see തഴുതു.

തഴുകുക ta/?/uγuγa (T. തഴുവു, C. തബ്ബു, തൾ്ക്ക fr. തഴു = തറു) 1. To embrace പുണർന്നു തഴുകി SG.., മുറുക മുറുകത്തഴുകിനാൻ AR., നന്നായി അവ നെ മുറുകേ ത. Mud., ഗാഢം ത. KR., അണ ഞ്ഞുതഴുകിനാർ AR. — also of sexual embrace Bhr. — met. വല്ലികൾ മരങ്ങളെ മെല്ലെത്തഴുകി മയക്കി CG. 2. to hold fast തംബുരു തഴുകിക്കൊ ണ്ടുറങ്ങുന്നു KR. So ഇന്നു ഭുമിയെക്കെട്ടിത്തഴുകി നീ KR. (to one fallen to the ground): thou hast grasped it. തഴുകിപ്പിടിക്ക to clasp with both arms; to caress. തഴുകിപ്പറഞ്ഞു AR. comforted.

CV. ചെന്പുകൊണ്ടുള്ള രൂപം പഴുക്കച്ചുട്ടു തഴു കിച്ചു UR. made to embrace, Bhg.

തഴുതു ta/?/uδu (തഴു = തറു, also C. Tu. തളു to detain) A bolt. തഴുതൂരി MM. withdrew the bolt; chiefly the wooden doorbolt pushed from above (തഴുതും അരമയും); ഇരട്ടത്തഴുതു No. = ചീർപ്പു. —

also: തഴു or തഴുവു f. i. തഴുവററം വന്നു പോയി (some തഴുവേററം) the family is extinct = കററി ഇററു. —

തഴുതണം herpetic eruptions, ring-worm (S. ദദ്രു, C. Te. ദദ്ദു, T. തഴുതണ).

തഴുതാമ = തവിഴാമ Boerhavia diffusa.

തഴുതാവൽ B. = താർതാവൽ?

I. തഴെക്ക ta/?/ekka T. M. aC. (തഴ) 1. To shoot തഴെച്ചിരിക്കുന്ന വൃക്ഷം with wide spreading branches B.; to sprout as posts planted, also തവെക്ക (loc.), to ripen as a plantain bunch. 2. to thrive; met. വീടു ത.; പ്രേമം, ഭക്തി ത ഴെച്ചവർ Vil. those, in whom love, devotion flourishes. ഭീതി തഴെച്ചു നിന്നാശകൾ ഓറോ ന്നേ ആതുരനായി നോക്കി CG.; വെന്നി തഴെ ക്കുന്നവൻ RC. victorious. സന്തോഷം കൊണ്ടു തഴെച്ചു നിന്നീടിനാർ CG. prospered.

VN. തഴപ്പു thriving condition, ഉത്തരകുരുക്കള ്‍ക്കും ഇവ്വണ്ണം തഴപ്പില്ല; സുരലോകം പോലേ തഴേച്ചുള്ള നാടു KR. prosperity.

CV. തഴപ്പിക്ക to make to thrive or prosper, to carry out fully. പ്രേമം ത'ക്കും CG.; എ ന്നുടെ സേവ ത'പ്പാൻ ചെമ്മുള്ള കാലം അ കപ്പെടുന്നു CG.

II. തഴെക്ക (തഴയുക) To rub down, grind as Sandal ഗുളിക മുലപ്പാലിൽത. MM (= ചാലിക്ക). പൊൻ തഴെച്ച് ഒരു ചൊട്ടു തൊട്ടു TP.

(V1. has തഴിക്ക to go without eating & drinking in order to finish a business).

താ tā 1. imp. of തരുക, Give! 2. (in താക്കുഴ etc. = താഴ്, താവു).

താം tām T. M. C. pl. of താൻ, Themselves, (see തമ്മിൽ).

താകരം tāγaram So. of Veṭṭattuneāḍu (T. ദാഹ സുരം?, Te. താഗു to drink?) & താവരം Spirituous liquor, arrack, താ. കാച്ചുക to distil it.

താക്കരി see ലാക്കരി A great rogue.

താക്കി tāki, ഇതിന്നറിയും താക്കി doc., TR., MR. = സാക്ഷി.

താക്കിഴായ് Palg. (താക്കുഴ, II. താൾ 2.) = തഴു തു; in Cochin a horizontal bolt attached to a door-post.

താക്കീത് Ar. tākīd, Emphasis, injunction, എ ന്നു താക്കീതിയായിട്ട കല്പന strict order. ചെ യ്യേണംഎന്നു താക്കീതായിട്ടുണ്ടു TR.; അവനു താ. അയച്ചു MR. warned him. പള്ളിയിൽ താ ചെ യ്തു (Mpl.) urged.

താക്കു tākku (T. a blow, തക്കുക) 1. Aim = ലാ ക്കു; H. & Beng. tāk. 2. the proper time (ത ക്കം). ഒരു താ. once. താക്കും തടവും കുടാതേ കണ്ടു വന്നു irresistible as a flood; താക്കും തടവും ഇല്ല unanswerable as a fool's talk. 3. = ഡാക്കു.

I. താക്കുക, ക്കി. C. Te. T. 1. To hit, touch, beat പെരിന്പറതാക്കിത്തുടങ്ങി Nal. RS.; ഭേരി താക്കിത്തുടങ്ങി CG. at the beginning of a spectacle. 2. V1. to burn a little.

II. താക്കുക, ത്തു (see താഴ്ക്കുക) To lower, take down, as fruits from trees (തേങ്ങ താ. No. for seed, Perumāḷ); to convey down the stream, to catch fish in baskets under the fall of a brook. ചീനിതാത്തു So. cast anchor.

VN. (see താപ്പു 3). താത്തും വീത്തും പറക No. abuse (= വീഴ്ത്തും).

താക്കുഴ tāka/?/a (താഴ്) A bolt, bar. അതു വാഴക്കാ പോ ലേയും താക്കിഴാ പോലേയും വരും Nid. (of a swelling); also താക്ഷ So.

താക്കോൽ (താഴ്ക്കോൽ) M. Tu. a key. താ. കൊ ടുക്ക mod. to mount a clock, watch. — താ ക്കോൽക്കാരൻ V2. a steward, dispenser.

താങ്കൾ tāṇgaḷ, pl. hon. of താൻ = തങ്ങൾ, even in obl. cases താങ്കളോടു, താങ്കളുടെ അ രിയത്തു TR. Your Highness.

താങ്ങു tāṇṇụ (തങ്ങുക) 1. Support; a vault V1.; the wadding of a gun. 2. the staff of a spear. താങ്ങുക T. M. C. Tu. (v. Caus. of തങ്ങുക).

1. to support, keep, sustain, ഭർത്താവിനെ ത്താങ്ങി പുണർന്നു Bhg.; കരങ്ങൾകൊണ്ടു ചി രം താങ്ങി RC; താങ്ങോർ ഉണ്ടെങ്കിൽ തള ർച്ച ഉണ്ടു prov. താങ്ങിപ്പറക to defend, താ ങ്ങിപ്പിടിക്ക to assist in bearing, അംബ രം താങ്ങിയും Bhr. women in grief. 2. to ram a gun.താങ്ങി അളക്ക to give good measure.

VN. താങ്ങൽ support; a reservoir.

CV. താങ്ങിക്ക to make to support V1.

താച്ചി tāčči T. M. (തായി or Tdbh ധാത്രി) 1. A foster-mother. 2. one's mother's mother.

താച്ചു tāččụ (താക്കുക?) in താ. പാടുക singing etc. to sooth children. — also N. pr. താച്ചുമേ നോൻ etc.

താജാകലം P. H. tāzah qalam "fresh pen", A postscript കത്ത് എഴുതിയതിൽ താ. എഴുതി TR.

താട tāḍa (T. jawbone = താടി) 1. The dewlap of a bull. 2. crest, a cock's comb MC.

താടക tāḍaγa. S. (താഡക) A Rākshasi AR.; a quarrelsome woman (vu.)

താടങ്കം S. A. peculiar earring, താ. എൻ കാതിൽ ചേരുന്നതില്ല CG.; താടങ്കഭംഗി Nal.

താടി tāḍi T. M. (C. Te. Tu. ദാഡി, S. ദാഡിക = ദംഷ്ട്രിക) 1. Jawbone, chin, താടി എടുത്തു വീ ർത്തു Anj. (in dying); താ. കോടിച്ചെരിഞ്ഞുപോം Nid. — കഴുക്കോൽത്താടി No, tail-end of a rafter. 2. beard, താ. യും മീശയും വന്നില്ല രാമനു KR., താ. യും മീശയും ചുട്ടു കരിച്ചു PT., താടിയും തല യും നരെച്ചു vn., ആന കുതിര ആടു കോഴി താ ടി മീശ കണ്ടില്ലേ Anj.; വട്ടത്താടി whiskers & beard താ. വളർത്തുക, നീട്ടുക Bhg. opp. ചിരെ ക്ക, കളക f. i. പുരയിലുള്ള കുഞ്ഞികുട്ടികൾക്കു ഒന്നിന്നും താടിയും തലനാരും കളയേണ്ട TR. (interdict of Kādi).

താടിക്കാരൻ who wears a beard.

താട്ടുക see താണ്ടുക.

താഡനം tāḍ/?/anam S. Beating, താ. കൂട്ടുവാൻ PT.; മമ ലഭിച്ചു താ'ങ്ങൾ VetC.

denV. താഡിക്ക to beat, വക്ഷസി താ'ച്ചു AR.; ഭേരിയെത്താ'ച്ചു CG.; വിന്ധ്യനെത്താ'ച്ചു താ ഴ്ത്തിച്ചമെച്ചവൻ Bhr. Agastya. — Tdbh. താ ടിക്ക.

താണു tāṇụ 1. past of താഴുക q. v. 2. a kind of dish, also സാൺ —

താണി N. pr. of a male TR.

താണ്ടുക tāṇḍuya T. Te. (C. Tu. ദാണ്ടു) 1. v. n. To jump, cross. 2. v. a. to put into another place.

v. a. താട്ടുക 1. To get over or through, വെ ള്ളം ഉള്ള സ്ഥലത്തേക്കു പോയി ക്ഷാമകാലം താ ട്ടേണം Arb. 2. to push aside.

താണ്ഡവം tāṇḍ/?/avam S. (perh. താണ്ടുക?) 1. Frantic dance തളർന്നവർ ഉണർന്നെഴന്തു താ. കലങ്കിതെങ്കും RC (in battle). പിണങ്ങൾ തല വേറായിച്ചട്ടററതാ'ങ്ങൾ ഉൾക്കലർന്നിതു RC. ഘോ ഷങ്ങൾതാ.പോലെ കേട്ടു Bhr2. 2. the highest enjoyment of spiritual truth, KeiN.

താണ്ഡവംചെയ്ക 1. to triumph; ഉള്ളിൽ താ. ചെ യ്തു Bhr. to be mad with joy. ധന്യാധന്യൻ ഞാനഹോ താ. ചെയ്തീടുന്നേൻ KeiN. 2. to travel, (lit. to dance), as does a report, മന്ന

വൻറെ വീര്യം പ്രശംസിച്ചു താ'ചെയ്തീടുന്നു വി ക്രയ സ്ഥലങ്ങളിൽ Nal. പാണ്ഡവന്മാരുടെ ശൌര്യങ്ങൾതാ. ചെയ്യുന്നതു ഭുവനങ്ങളിൽ Bhr.

താണ്മ tāṇma = താഴ്മ, Lowness, lowliness.

താതൻ tāδaǹ S. 1. A father. താതമാതാക്കൾ Sk. parents. 2. a Vaishṇava Yōgi; his wife താതച്ചി V1.

താതിരി tāδiri Tdbh., ധാതകി. Grislea tomentosa.

താത്തുക see താഴ്ത്തുക.

താൽപര്യം tālparyam S. (തല്പര) 1. Having in view, aiming at; design, object, ഈ പദ ത്തിൻറെ താ. ആവിതു the meaning. തത്വജ്ഞാ നത്തിൻ താ. Bhr. 2. earnest purpose, diligent effort, കാണേണം എന്നു വളരേ താ. ആ കുന്നു TR.

താൽപര്യപ്പെടുക to purpose, endeavour. മക്ക ൾ മാത്രം കൊടുക്കേണം എന്നു താ'ട്ടു wished particularly. ചെയ്വാൻ താ'ട്ടു MR. (mod.), അ തിനു ഏറത്താ'ടുന്നില്ല to like.

താദൃശം tād/?/šam,താദൃക S. Such-like.

താനം tānam 1. S. (തൻ, G. tonos) A keynote. താ. പാടുക = വഴിപ്പാട്ടുപാടുക & താച്ചു പാടുക. 2. Tdbh. ദാനം f. i. താ. കഴിക്ക to do penance. 3. Tdbh.; സ്ഥാനം rank, position, താ. കളക to lose credit, താ. പറക to speak with a feeling of one's importance, താ. വരുത്തുക to take revenge, താനമാനം അറിക to be wellbred V1. 2.

താനക്കിഴി an offering in a small bag, presented at a temple (സ്ഥാനം).

താൻ tāǹ 5. Self 1. himself (തൻ, തങ്ങൾ, താ ങ്കൾ, താം). തന്നേത്താൻ അറിയാഞ്ഞാൽ prov. 2. you (hon.) 3. self as ഞാന്താൻ; ഞാൻ ഒ രു പുരുഷൻ താൻ കണ്ടിരിക്കവേ Mud.; തൽഫ ലം നീ താൻ അനുഭവിക്കും AR. 4. any one താൻ ചെയ്ത പാപം തനിക്കു, തനിക്കു താനും പുരെക്കു തൂണും prov. let each rely on himself. Often double താന്താൻ കുഴിച്ചതിൽ താന്താൻ prov. താന്താങ്ങൾ distributively, each one. 5. താൻ — താൻ — either or, എന്നേത്താൻ വി ഷ്ണുഭഗവാനെത്താൻ വിശ്വസിച്ചിരിപ്പവൻ Vil.; മഴ താൻ വെയിൽ താ. ഇരിട്ടു താ. പോവോളം Bhr.; കുഴിക്കെക്കു താൻ പടുക്കെക്കു താൻ വേണ്ടു കിൽ കോൽക്കനം വരുത്താം CS.; എത്ര ഏറി ത്താൻ കുറഞ്ഞുതാൻ ഇരുന്നു Gau. 6. a sort of postpositive article വിഷ്ണുതന്മുന്പിൽ Vil. = വി ഷ്ണുവായവൻറെ മു. So നിങ്ങൾ താൻ ആർ KR. who are you? സപ്തഋഷികൾ തമ്മോടു MP. അണ്ഡങ്ങൾ തന്നിൽ ഒരേടത്തും Sk.; ഒരിവൻ ത ൻറെ മേനി CG. his body; നിന്തിരുവടി തന്നോ ടു, രാവണൻ തന്നാൽ, പത്മസംഭവൻ തനിക്കു, AR. രാക്ഷസൻ തന്നേയും Mud. also വർദ്ധിക്ക തന്നേതുമൂലം = വർദ്ധിക്കുന്നതുമൂലം. 7. adv. എത്ര താൻ കേൾക്കിലും KR. how much soever. പേ ർത്തുതാൻ പറഞ്ഞാലും etc.

താനായി ചെയ്ക voluntarily, spontaneously.

താനും notwithstanding. കട്ടില്ല കള്ളൻ താനും though a thief, ഒന്നുണ്ടു ചോദിപ്പാൻപണി താനും Bhr. yet it is hard to ask. അറിക താനും ഇല്ല KR. did not even know.

താനേ by himself, നീ താ. തന്നേ കാനനേ ന ടപ്പാൻ Nal.; താ. വരിക to come by itself, to follow of necessity. മുക്തിയും താ. വരും Bhr.; പുൺ പഴുത്താൽ അന്പുതാനേ വീണു പോകിൽ ശമിക്കും MM.; താ. തനിയെന്നേ TP. quite alone.

താന്താനെത്താന്താറ് ചരതിക്ക TP. let each look to himself. താന്താർക്കുള്ള ഭൂമിയിൽ കുഴിക്കും jud. bury each on his own ground (pl. distr.)

താന്തോന്നി self-willed, headstrong, താ'ക്കും. മേ ത്തോന്നിക്കും പ്രതിയില്ല prov.

താന്തോന്നിത്വം self-conceit, മന്തിന്നും താ' ത്തിന്നും ചികിത്സയില്ല prov.; താ. മുഴുത്തു PT.; താ. പ്രയോഗിക്ക, കാട്ടുക to act rashly. താ'ങ്ങൾ തുടങ്ങുക Sil.

താന്തൻ tāndaǹ S. (തമ്) Exhausted, പാന്ഥർ താ'രായ്വന്നു Bhr.; വിദ്യകൾഎല്ലാമേതാ'ന്മാരായി പ്പഠിച്ചു CG. wearied themselves to learn every science. നൃത്തഗാനങ്ങളോടു താ. യായി Bhg.

താന്നി tānni T. M. C. Terminalia bellerica, called കലിദ്രുമം, as haunted by imps.

Kind: ചെന്താന്നി Rumphia amboin. Rh.

താന്നിക്കം GP73.; താന്നിത്തൈലം കേശവർദ്ധന ത്തിന്നുത്തമം GP.; താ'ത്തൊലി a. med.

താന്നിയൂർTR. MR. & താന്നൂർ N. pr. Tānūr. —

താപം tābam S. (തപ്) Heat, താ. കെടുപ്പാ ൻ സലിലംതളിച്ചു Bhr.; pain. പാപങ്ങൾ ചെയ്തോ രേ താപത്തിൽ കാണായി CG. in hell. ഞങ്ങൾ ഉള്ളിൽ നീ താ'ത്തെർത്തൂകുന്നു CG.; താപത്രയാന ലൻ AR. consuming the 3 kinds of grief or affliction. താപജ്വരം a hot fit.

താപത്യൻ tābatyaǹ S. (തപതി N. pr.) The descendants of Tapati, the mother of Kuru, Bhr.

താപസൻ tābasaǹ S. (തപസ്സ്) Ascetic = ത പസ്വി; fem. താപസീജനങ്ങൾ Nal.; താപസ കൃശൻ Bhr. lean like a hermit.

താപിഞ്ഛം S. = തമാലം (താപിഞ്ഛമഞ്ജരി യോട് ഒത്ത കളേബരം Anj.)

താപ്പിടി tāppiḍi No. (I. താൾ) in താ. പെറുക്കുക To glean after reaping or cropping (for the Janmi or for oneself) = കാലായ്പെറുക്ക്; see താൾപടി.

താപ്പ് tāppụ T. M. (C. താപ്പെ time) 1. = താക്കു 2. opportunity താ. ആക. താ. കൂടുക So. to be favorable. — താപ്പാക്ക to make advantageous — താപ്പാന the tame elephant used to subdue the wild one. 2. a measure താ. കാണ്ക, നോക്കുക to try a measure. താ. എന്തു what is the rate? how many Iḍangā/?/is to the Mūḍa? അളന്ന താ. 24 ഇടങ്ങഴി (instead of 25 to the Mūḍa). 3. (= താഴ്പ്പു) vile, worthless എന്നെ ത്താപ്പായ്ക്കളഞ്ഞു, നന്നെത്താപ്പായിക്കണ്ടു vu., fr. താക്കുക II.

താപ്പൂട്ടുക tāpūṭṭuγa (താഴ് ) To close as flowers.

താമര tāmara T. M.; C. താവരെ, Te. തമ്മി (S. താമരസം, prh. = താഴ്മരം) Lotus, Nelumbium speciosum. താ. ക്കുരു GP70., താ.പ്പൂ GP 66., താ. നൂൽകൊത്തി വലിച്ചു കാമിനിക്കു കൊടുത്തു CG. fibre, താമരയിലയിലേത്തണ്ണീർ എന്നതു പോലേ ഉള്ളിൽ പററീടാ KeiN. താമരവളയം stem or film of lotus. Kinds: ഓരിലത്താ. p. 185., ചെ ന്താ., കുഴിത്താ. Sagittaria obtusifolia Rh., നീല ത്താ. Nymphæa cærulea, വെൺതാ. etc. — met. ചിത്തതാമരയിൽ മരുവീടും ഈശ്വരൻ RS.; സൂ ര്യനെക്കണ്ട താമര പോലേ മുകം വികസിച്ചു great joy.

താമരക്കണ്ണൻ lotus-eyed, താ'ർ C/?/shṇa CC., താ.ണ്ണി KR. Sīta.

താമരച്ചേരി & — ശ്ശേരി N. pr. capital of the southern part of the Cōṭṭayagattu principality. താ'ച്ചുരം its ghaut. താ'ച്ചുരം വഴിവന്നു, താ'ച്ചുരം വഴിക്കേ കിഴിഞ്ഞു പോകുന്നു TR.

താമരസം S. Lotus. താ'സോത്ഭവൻ Brahma, (പത്മസംഭവൻ); താ'സാക്ഷൻ AR. Višṇu.

താമരക്കം tāmarakkam (S. താമ്രം) Pinchbeck.

താമസം tāmasam S. (തമസ്സു) 1. The dark quality, താ'മല്ലോ ജഡത്വമാകുന്നതു AR.; താ. എപ്പോൾ ഉദയം അതു കലി Bhg.; താമസവാക്കു കൾ കേട്ടു AR. words of dark import. താമസ സ്വഭാവന്മാർ Bhr. dull. 2. indolence, sloth; (mod.) delay, procrastination വരുവാൻ താ. ഉണ്ടു, ദിവസതാ. കൂടാതേ, കാര്യങ്ങൾക്കു കാല താ. വരാതേ TR.

താമസൻ, താമസശീലൻ sluggard; dilatory.

denV. താമസിക്ക to tarry, linger അയപ്പാൻ താ'ച്ചു പോയി, വരുവാൻ സാമതിച്ചതു (sic! often), ഇതിന്നു താ'ച്ചു പോകരുതു TR. നേ രം താ'ച്ചു it became too late. താമസിയാണ്ടു vu. without delay.

CV. താമസിപ്പിക്ക to defer, postpone കാര്യത്തെ ത്താ'ക്കും TR. will retard the matter.

താമിസ്രം S. darkness; a hell. Bhg.

താമൂതിരി Tāmūδiri, vu. താമൂരി "Samorin" Tdbh., സാമുദ്രി, (see കന്നല & ആൽ III.) the sea-king or ruler of Calicut.

താമൂരിപ്പാട്ടിൽ the ruling king. താ'ട്ടിൽ തന്പു രാനെച്ചെന്നു തൊഴുതു TR.; താ'ട്ടുന്നു തീ പ്പെട്ടാൽ KU.

താംബൂലം tāmbūlam S. Betel താ. തന്നുടെ രസം CG.; താ'ലപൂഗവും SiPu. betel with Areca. താ'ലചർവ്വണാദി AR. daily enjoyments. താ'ല വള്ളി Anj. = കൊടി 3. — see നിശ്ചയം.

താമ്രം tāmram S. (തമ്?) 1. Dark-red. — താമ്ര ത്വം പെരുകി CC. 2. copper.

താമ്രകുട്ടൻ S. a copper-smith VetC.

താമ്രപർണ്ണി S. the river of Tirunelvēli, താ'ർണ്ണീ തടേവാസം Nal.

താമ്രാക്ഷൻ red-eyed.

താമ്രാധരോഷ്ഠവും Bhg. red lips; താമ്രാധരി Bhr. a woman with red lips.

തായം tāyam Tdbh., ദായം 1. Portion, inheritance,

മക്കത്തായം & മരുമക്കത്തായം. 2. portion of time, opportunity താ'വും തഞ്ചവും നോക്കുക vu.; പടത്തായം V2. a stratagem. 3. So. a die. താ. കളിക്ക, താ. അറിക B.

തായാതി Tdbh., ദായാദി heir, relation. പാണ്ഡ വരും നൂററവരും താ'പ്പോർ തുടങ്ങി (Mantr.)

തായാടുക tāyāḍuγa 1. (തായം 1. 2.) To act presumptuously; to do mischief, destroy V1. 2. (തായ്) to fondle, play.

തായാട്ടം mischief, plunder, destruction of an enemy's garden, etc. തല്ലും താ'വും പറകV1. to talk threateningly in jest, to speak nonsense.

തായാട്ടു presumption, spite; ill-turn. താ. കാട്ടു ന്ന ശിശുക്കളെത്താൻ താഡിച്ചു ശിക്ഷിച്ചു വ ളർക്ക വേണം CC. insolent children.

തായി tāy T. M. C. 1. Mother. മൂലതായി CG. mother Lakshmi, ഉലകിന്നു തായായ്മരുവിന താ രാർമാതു Anj.; also a wet-nurse, താച്ചി; fig. of animals & plants തായും കന്നും പറിക്കാമോ full-grown & unripe fruits. 2. the handle of a spade, hatchet (തള്ള), കൈക്കോട്ടിൻ തായി കൊണ്ടു തല്ലു തച്ചു MR. 3. N. pr. fem.

തായ്ക്കിഴവി (loc.) a bawd, കൂട്ടിക്കൊടുക്കുന്നവൾ.

തായ്ക്കോട്ട the inside of a fort, king's residence.

തായ്പരദേവത (1) f. i. കോലസ്വരൂപത്തിൻറെ താ. the patroness of Cōlattiri.

തായ്പുര an inner room.

തായ്മരം the trunk of a tree before dividing in branches, (= തമ്മരം).

താര tāra S. (സ്തർ) 1. A star. താരാപതി, താരേ ശൻ the moon. 2. T. M. (താരം 2) a large trumpet, ഊതും താര, താളം താരയും Pay. 3. Tdbh., ധാര, pouring on one കൊഴുപ്പനീരും പാലും കൂട്ടിത്താര ഇടുക a. med.; താരമുറിയാതേ Ti, incessantly, uninterruptedly, as showers, firing. 4. (ധാര?) marks or lines drawn on wood (നൂത ്താര; വണ്ടിത്താര Palg. wheel-ruts, വ. കാ ണ്മാൻ പോക after the തേരോട്ടം in Koḍumb/?/ is over) & ornamental incisions (= താറു 3).

താരം tāram S. 1. (തർ) Crossing, pervading. 2. loud, high (of sound) താ'മായി രോദിച്ചു KR. 3. T. M. C. a copper-coin, ½ a pice or 1/3 fanam (prh. താർ = ചാർ H. four). പണവും താ'വും, ത. അഴിയാതേ, താ. കൊണ്ടുതുട്ടി prov. 4. = താകരം.

താരം ഈന്പി (3) a miser.

താരകം tāraγam S. (തർ) 1. Getting over; ferrying, saving. 2. a star (=താര), also താര ക (താരകജാലം കാണായി CG., താരകഗണം Bhg.)

താരകൻ a pilot; a saviour.

താരണം tāraṇam S. (തർ) 1. Helping across, f. i. സംസാരതാരണം Si Pu. 2. dandruff V2. — താരണക്കോൽ V1. great scales, perhaps Tdbh. of ധാ. —

താരതമ്യം tāraδamyam S. (തര + തമ) The more or less ഏററക്കുറവു; nice distinction of degrees. അതിഥികളുടെ താ'ങ്ങൾ അറിക, അ തിലേ താ. അറിവതിന്നു KR. gradation.

താരൽ tāral B. = താരണം 2. Dandruff.

താരാടുക tārāduγa (see തായാടുക 2. താർ?, താ ലോലം) B. Palg. To caress, fondle = ആരാട്ടുക. VN. താരാട്ടം caressing, fondling.

താരാപഥം tārābatham S. (താര 1.) The sky.

താരിക്ക Ar. tārīkh Date, താരിക്ക ഹിജിര ൧൧൯൬റും മുഹാരമാസം ഒന്നുമായിട്ടു Ti.

താരീപ്പ് Port. tarifa, Tariff.

താരുണ്യം tāruṇyam S.( തരു) Youth. — താരു ണ്യകാലം മുഴുത്തു കുമാരിക്കു VetC.

താർക്കാണി tārkāṇi B. Witness (prob. താന ്‍കാണി; ൻ changed into റ as in തർപ്പരൻ T.).

താർക്കികൻ tārkiγaǹ S. (തർക്കം) 1. A sophist, disputant, വേദാന്തതാ'ന്മാരുടെ വാദം Nal. 2. (mod.) litigious, താ'ന്മാരായ അവകാശികൾ MR.

താർക്ഷ്യൻ tārkšyaǹ S. A mythical being, = Garuḍa KR., also:

താർക്ഷ്യം തളർന്നു ചുഴന്നു പറന്നിതു UR. id; an antidote മാക്കീരക്കല്ലു med.

താർണ്ണം tārṇam S. = തൃണം കൊണ്ടുണ്ടാക്കിയ സർപ്പം Bhr.

താർ tār T. M. (S. താരം shining or താറു) 1. A flower, bud. 2. Lotus നളിനതാർ RC., ചെ

ന്താർ, തണ്ടാർ etc. In comp. with ഉൾ otc. = ത ളിർ f.i. അകതാർ, ഉൾത്താർ, മാനസതാർ RC.; കരതാർ the noble hand, കൈത്താർ വിരൽച്ചര ടു KR.; eap. the foot പദതാർ Bhr., കാൽത്താ രിൽ കുന്പിട്ടുCG. 3. a clew, bottom of yarn (T. താറു q. v.)

Hence: താരടി adorable foot, ചാരണത്താ. കൂപ്പി Bhg.

താരണി 1. flower-dressed താരണിമാതുജാനകി RC. 2. N. pr. fem.

താരന്പൻ Kāma, ചെന്താർബാണൻ etc. with flower-shaft. VetC.

താരാർ (ആരുക) rich in flowers. താ. കുഴലി RC. of Sīta, പൂങ്കുഴലി Bhg., താ. മകൾ AR. Sîta, in Bhg. Lakshmi.

താർത്തേൻ flower-honey, താ'നേവെല്ലുന്ന വാർത്ത കൾ, ഒരു താ'ന്മൊഴി CG. a sweet spoken girl.

താർമകൾ Lakshmi, താ. മണാളൻ RC. Visṇu.

താർമങ്ക id., താമരപ്പൂവിലേത്താ. CG.

താർശര Oh Kāma! CG. (=താരന്പൻ).

താർതാവൽ tārδāval & — വിൽ No. താ റു താൽവേർ a. med. Spermacoce hispida Rh. താ'ലരി its seed GP 62. — Kinds: പേത്താ. Bergia verticillata, ചെറുതാ. Hedyotis Rheedii, വെൺ താ. etc.

താറാവു tār̀āvụ (T. താരാ, S. തരൽ) A duck MC.; വലിയ താ. a goose V1.

താറു tār̀ụ T.M. (തറുക) 1. A clew = താർ 3.; the arrow of weavers which holds the yarn, താ റുരുട്ടുക to wind yarn. ചേരിത്താറിട്ടു, താറു ഈരണ്ട് എടുത്തു പിരിക്ക joined Coir-fibres. 2. wearing clothes tucked in താ. കെട്ടി ഉടുക്ക, താ. വലിച്ചുടുക്ക as men do for a fight, etc. ഊ രാൾ ഇല്ലാത്ത മുക്കാൽ വട്ടത്തു താറുവിട്ടും നിര ങ്ങാം prov. for easing nature. താററോലിച്ചങ്ങ വൾ നല്കുമപ്പോൾ CG. she would give him the breast = താററുവലിച്ചു or താലോലിച്ചു? 3. (T. bunch) ornamental sculptures as in joiner's work (also താര 4.) 4. the centre-piece of a trinket, താറററ (= അററ) മണിപോലേ prov. (=താർ?).

താറുക M. C. Te. (=തറുക) to sink, decline, to become thin, to grow cool, intermit, താറാ ത മീട് എന്തു താറിയതു TP. droop. കണ്ട (p. 198.) താറിപ്പോയി (കാററിനാൽ).

താറുമാറു T. M. C. Te. confusion, disorder, താ' റാക്കി committed mischief; routed.

v. a. താററുക to break, as clods after ploughing (കണ്ടം ഒക്കേ താററിപ്പെറുക്കി വാളുഞ്ചാ ലാക്കി വെച്ചു No.), the cocoanut husk in order to obtain the fibres for strings; met. to kill (see കണ്ട), വെടിവെച്ചു താററിക്കള ഞ്ഞു — also താറിക്ക to let sink or fall, ബാലൻ തന്നേ താറിച്ചാൾ Bhg 10.

താലം tālam 1. S. Palmyra tree, Borassus= ക രിന്പന f. i. താലവനം CG. — താല N. pr. fem. 2. Tdbh., സ്ഥലം (see തളിക) a dish, metal-vessel. പൊന്നിൻ താ. a golden salver on which kings offer their ദക്ഷിണ.

താലപത്രം a palmyra-leaf rolled up & placed in the ear = കാതോല.

താലപ്പൊലി (2) annual feast of Bhagavati, when girls offer in procession a large dish of rice with കഴുങ്ങിൻപൂക്കുല, തേങ്ങമുറി & അരിതിരി in order to get husbands.

താലവൃന്തം a palm-leaf, used as fan KR.

താലാങ്കൻ S. having the palmyra for a banner; Balabhadra CC.

താലവ്യം tālavyam S. (താലു) The 5 palatal letters, gram.

താലി tāli 1. S. fr. താലം, H. താഡി, Toddy താലിചൂർണ്ണംപൊടി MM. chunam, as used for toddy. 2. T.M. C. Te. Tu. the centre piece of a neck-ornament, tied as the marriage badge താ. വെക്കുന്ന അവകാശം തട്ടാനുള്ളതു MR.; ശ വത്തിന്നു താ. കെട്ടിച്ചു Anach.; താ'ക്കു മുത്തില്ല prov. താ'ക്കു ഭംഗം വന്നാൽ ആധിക്കു പാത്രം Cr Arj. divorce. — Kinds: ഇളക്കത്താലി, ചെറു താ. V1. & കുന്പളത്താലി UR. both used esp. for marriage. — പൊന്താ. മോഷ്ടിച്ചു TR.; പൂ ത്താലി etc. — അരത്താലി a waist-ornament of women. 3. N. pr. fem.

താലു tālụ S. Palate, hence താലവ്യം.

താലൂക്ക് Ar. ta'aluk, Dependance; a district consisting of many Dēšam; താലൂക്കിൽപ്പോ യി to the Tahsildār's Catchēri.

താലോലം tālōlam (T. താൽ tongue, താലാട്ടു lullaby) Rooking in arms, as a baby; indulgence. താ. ആടുക (also of sexual commerce). താലോലിക്ക to lull asleep, caress, fondle, ബാല നെത്താ'ലിച്ചന്പോടു കൊണ്ടുപോയി CG. — V2. താലോലത്തം. — താ'ഭാവം കാണിക്ക, also to spoil a child by leniency.

താല്പര്യം see താൽപ —.

താവ (താഴ്വ?) Deep quagmire grown over with grass (loc.)

താവകം tāvaγam S. (തവ) Thine; also yours താവകമായ ദേശത്തെ നോക്കി CG.

താവടം tāvaḍam (T. താഴ്വടം, C.Te. താവ ളം) A necklace of gold, pearls, etc. hanging very low (താഴ്). താലിക്കു മീതേ ഇത്താ. ചേർത്ത തു CG., പൊന്താവടം etc.

താവടി tāvaḍi (T. invasion, foray താവുക). A feast of Bhagavati (1-10 Mēḍam), during which disorders are winked at by the native authorities.

താവൽ tāval 1. S. So much, so far (യാവൽ — താവൽ). താവൽസുതന്മാർ VetC. all his sons. = അത്രയും. 2. rice beaten small താവലരി, താവൽക്കഞ്ഞി V1. (താവുക 2.3; hence താർ താവൽ).

താവളം tāvaḷam T. M. Te. Lodging place, retirement V1. So.; in Palg. id., any shady resting-place near water, mostly വണ്ടിത്താ., prh. താവരം T., V1. a place (fr. സ്ഥാവരം).

താവഴി tāva/?/i (താഴ്?, T. തായ്വഴി relation by mother's side, തൌരു C. relation by wife's side). 1. Relationship of first cousins V1., collateral branch of a family മൂവായിരത്തേ ൨ താ. യാ ക്കിക്കല്പിച്ചു. KU. (the armed Brahmans of Perinchellūr). കുറുന്പ്രനാട്ടുസ്വരൂപത്തിൽ ൨ താ വഴി ഉണ്ടു TR. (=കൂറു). അവൻറെ താവഴിയി ലേ അടുത്ത അനന്തരവൻ MC. 2. the property of such branch, വേറേ താ. യിൽ പാർക്കുന്നു MR.

താവഴിക്കാർ 1. those of one branch, ഞങ്ങളെ താ. MR. 2. children of the same father from different mothers. —

താവഴിപ്പട്ടിക a pedigree.

താവു tavụ = താഴ് q. v. A bolt, lock. വടിക്കു താ വു തീർക്കും അന്പുകൊല്ലൻ KN. insert shutters (for arms, amulets, etc.) in sticks, shafts.

താവുക tāvuγa T. aM. 1. To rush in upon, തറയിൽ താവിനാൻ, എഴത്താവി കൊടുമയിൽ നടന്നാർ RC. അന്തർഭാഗേ താവിനാൻ Bhg. പൂമേനിയിൽ താവി വരുന്ന തെന്നൽ CG. the zephyr blowing on him. 2. to spread തൻ മുഖത്തിൽ താവുന്ന ലാവണ്യപീയൂഷം CG.; പൂമ ലരിൽ താവുന്നോരാനന്ദത്തേറൽ CG. 3. = താ ഴുക to sink, fall താവുന്ന രോമങ്ങൾ, നാകികൾ മൌലിയിൽ താവി നിന്നീടുന്ന മണി CG. താവും എൾപ്പൂവിനുൾകോഴ കൊണ്ടീടെഴും നാസിക Anj. the nose compared to the drooping sesamflower.

താശി tāši Love (Tdbh., സ്ഥായി?). എന്നോടു താ. ഇല്ല he loves me not. താശി പൂണ്ടെല്ലാംരും ചെന്നു TP.; ഭക്തരെ താ. ചിത്തത്തിൽ ഉണ്ടു Genov.

താസീൽദാർ MR. see തഹശിൽ.

താളം tāḷam S. (തലം or തഡ?) 1. Clapping of hands. 2. beating time. താ. ചവിട്ടുക with the feet, otherwise താ. പിടിക്ക; musical time താ. വരുന്പോൾ സ്വരം വരാ prov. താളത്തിൽ ഒ ത്തി CG. danced measuredly. നൃത്തത്തിന്നൊത്ത താ'ത്തിൽ വാദ്യങ്ങൾ കൊട്ടി Bhg. താ'ത്തിൽ കളിപ്പിക്ക nicely, regularly. താ'ത്തിൽ പിഴെ ച്ചതു പാവെക്കു Nasr. fell out of time. There are in T. 7 modes of beating time ചന്പയും അടന്തയും നല്ലൊരു പഞ്ചാരിയും ചെന്പടാദി കളായ താളത്തിൽ കളിക്കയും Bhg 10, 33. (രൂ പകം etc.). 3. a cymbal ഇളന്താളം, കുഴിതാ., കൈത്ത., വായ്ത്താ., etc.; വീണകൾ വേണുക്കൾ താളങ്ങൾ എന്നുള്ള വാദ്യങ്ങൾ CG. താ. മുട്ടുക.

Hence: താള N. pr. of women.

താളക്കാരൻ (3) a cymbal player.

താളക്കൂട്ടം a pair of cymbals; താ'ട്ടക്കാർ KN.

താളക്കേടു 1. missing time in music, താ'ടാ യി പാവ കളിപ്പിച്ചു Nasr. unharmoniously. 2. doing things out of their place, disappointment.

താളജ്ഞൻ VyM. = a bandmaster.

താളമേളം a tune, താ'ങ്ങൾ കളിപ്പിക്ക Nasr.

താളം പിടിക്ക 1. to play the cymbal Si Pu. 2. to beat time തുടമേൽ താളം പിടിച്ചു തുട ങ്ങി Bhr 9. (in order to give a hint). ദന്ത ങ്ങളെക്കൊണ്ടു താ. പിടിപ്പിച്ചു CG. the winter made them to chatter with the teeth.

താളം പിഴെക്ക (2) to miss time. താ'ച്ചു V2. disorderly — CV. താ'പ്പിച്ചു CG. made them fall out of time.

താളം മറിയുക (2) to get out of order = തര ക്കേടു f. i. കൈ താ'ഞ്ഞു എനക്കു TP. my hand has lost its power. ആപത്തു താ'ഞ്ഞു എനക്കു TP. I am undone.

താളം മാറുക to change a tune.

താളായ്മ tāḷāyma (C. Te. Tu. താളു to bear) Humble, subdued manner (loc).

താളിക്ക T. M. C. Te. Tu. to season food = ഗന്ധം കൊളുത്തുക (= to make supportable or = താളത്തിൽ ആക്കി) see കൈത്താളം p. 299.

താളിതം V1. stewing.

താളി tāḷi T. M. (താൾ) 1. A creeper, the leaves of which are used in cleansing the head before bathing or in washing off the oil rubbed on the body, താ'യും തേച്ചു തല ഒലുന്പി, താ'ത്തരി തട്ടി TP. esp. ഏച്ചിൽത്താ. 2. നാലു താളി or 4 തോൽ plants used as signs of an interdict, തിരു മുടിത്താളി വെച്ചു വിരോധിച്ചു TR.; വെള്ളില etc. 3. S.( താലം, താലി) Corypha umbraculifera (C. താളെ, Te. താഡു).

Kinds: ഞണ്ണന്താളി Cymbidium ovatum, ഉത്തമ ത്താ. V1., എരിമത്താളി q. v., ഏച്ചിത്താളി Convolvulus striatus (ഏ. നീരും പഴന്താളിയും a. med.), കരുന്താ. (= കരിന്തകാളി), കാട്ടുതാളി Rhynchoglossum obliq., കുറവന്താ., കൈത്താ. (see കൈതത്താളി), ചെറുതാ. Convolvulus gemellus, ചെറുപ്പെറുകത്താ. a. med., തിരുതാ. Convolvulus maximus (GP 65. തിരുതാളികൾ രണ്ടും, prh. with വെന്തിരുതാളി a white-blossomed variety), തിരുമുടിത്താ. (see above 2. a Convolv.), തേവതാ. & ദേവതാ. Andropogon serratus. (തേ. ഇടിച്ചു പിഴിഞ്ഞ നീർ a. med.), ത്രിപന്തിത്താ. a three-ribbed Convolvulus-leaf, നറുന്താ. GP 65., നൂലിത്താ. Antidesma alexiteria, നെല്ലിത്താ. Aeschynomene Ind., പണി ത്താ. (serves to rub cows with), പാടത്താ. GP 65., പൂത്താ. (= ആന്പൽ), പെരുന്താ., വട്ട ത്താ. Rottlera dicocca, വെട്ടിത്താ. q. v., വെൺതി രുതാ. Ipomœa setosa, വേരില്ലാത്താളി (= ത ലനീളി).

Hence: താളിപ്പന (3) the Talipot tree, താളിയോ ല its leaf.

താളിപ്പുല്ലു Tradescantia malab. or Commelina nudiflora.

താളിമാതളം (S. ദാസിമം) pomegranate GP 67., a. med., താ. ഏഴിലന്പാലയും KR. (mod. ഉറു മാന്പഴം).

താളീശം tāḷīšam S. Flacourtia cataphracta, also താളീശപത്രം med. leaf.

I. താൾ tāḷ T. M. C. (താളു to bear Te. C. Tu.) 1. Stalk, stem, chiefly of edible plants, കറി താ ളല്ലേ, താളിന്നുപ്പില്ല prov., താളും തകരയും തിന്നു കൊള്ളാം Anj. live poorly. 2. T. So. Palg. a sheet of paper. 3. aM. T. the foot താൾ ഇര ണ്ടും വണങ്ങി RC.

താളടി (loc.) stubble = തണ്ടുപുല്ലു.

താളൂന്നി? Ophioxylon serpontinum Rh.

താൾപിടി (see താപ്പിടി) a handful of rice, as of gleaners. പിടിത്താൾ പറിക്ക V2. to glean. കറെറക്കു താ. പണയമോ prov.

II. താൾ or താഴ് tā/?/ T. M. C. (aC. താറു, Te. & S. താളം fr. തഴുക) Tu. 1. A bolt, bar = തഴുതു, often താവു & താ in comp., as താക്കുഴ, താക്കോൽ, താപ്പൂട്ടുക etc. lit. what is pushed down, let down. Kinds: തൊട്ടിത്താഴ്, കൊളുത്താഴ് V2. door-latch. താ. കഴിക്ക V1. to unbolt. താഴിരി ക്കേ പടിയോടു മുട്ടല്ല prov. 2. a lock വാതിൽ താഴ് കുത്തിപ്പറിച്ചു MR. കോൽത്താ., ആമ ത്താ., ഉണ്ടത്താ. V2. a padlock. താഴിന്മേൽ തൊ ട്ടാൽ തുറന്നു പോം Tantr. 3. a neck-ornament (താഴ്വടം), താഴരഞ്ഞാണും Nal. ornaments of women; a small metal box used as purse, carried on the person; what is താഴ്ത്തരുണി സീത RS. young Sīta? (or I. താൾ 1.?)

താഴി tā/?/i T. M. (താഴുക) An earthen wash-hand basin.

താഴിക്കുടം & താഴികക്കുടം, താഴിക ornamental

top of a temple, a gilt vase (T. തകഴിക, S. സ്വർണ്ണകുംഭം) V2. met. ദുരിതാനാം താഴി കക്കുടം ChVr. the chief sin.

താഴുക, താണു tā/?/uγa T. M. (C. Te. Tu. താ ളു to bear & തറു), from താഴ്, തഴുക 1. To sink below or lower, to droop താഴും എൾപ്പൂ Anj. (see താവുക 3). ഭാര്യമാരിൽതാണു പോകല്ല SiPu. submit. ആരോടും താ. ഇല്ല ഞാൻ KR. I shall succumb to none. 2. to come low, to descend വിഷം ഉദരേ താഴായ്ക Bhg.; to land കപ്പൽ വടകരപ്പന്തലിൽ താണില്ല TP. (=കിഴിക). 3. to bow അവനെത്താണു തൊഴുതു Bhr.; അവ ൻറെ കാലിണതാണു തൊഴുതു നമസ്കരിച്ചു Mud.; രാജനേത്താണു വണങ്ങിനാൻ SiPu. bowed low to him. 4. to settle, subside വെള്ളം താ.; വെയിൽ താണപ്പോൾ towards evening. — to be depressed, reduced.

adj. part. താണ low, താണകണ്ടം, താണപുറ ത്തേ വെള്ളം നില്ക്കൂ prov. താണജാതികൾ =ഹീന; അതിൽത്താണതു TR. inferior to that. താണവീതി the coast-way.

താണിരിക്ക to be bent, reduced, to cower for shooting, etc.

താണുപോക to sink, decrease, grow poor.

Inf. താഴ, താഴേ 1. under, below, down, താ. ക്കൊയ്തവൻ ഏറേച്ചുമക്കേണം prov.; ഇതിൽത്താ ഴേ എഴുതിയ കല്പന TR. 2. താഴേ also temporal: before reaching that height, അർദ്ധരാത്രിക്കു താഴേ സങ്ക്രമം വന്നാൽ, opp. അ. രാ. കഴിഞ്ഞു.

താഴേഉള്ളവർ (opp. മീതേ or മേലേ ഉള്ളവർ) Anach. low castes. താഴേവൻ, — തു the lowest. —

താഴക്കാട്ടുമനക്കൽ N. pr., a Brahman chief at Payanūr.

താഴശീല = കൌപീനം.

താഴത്തു = താഴേ 1., as തോണിയിൽനിന്നു താഴ ത്തിങ്ങിറ AR. താഴത്തു വീണു TR. fell down. താഴത്തു വെപ്പാനായി നാം ഇത്തുടങ്ങുകിൽ CG. if we now try to humble them, putdown. താഴത്തേ വീട്ടിൽ opp. മേലേ വീട്ടിലും prov. — താഴത്തോട്ടു (പട്ടു) downwards & താഴോട്ടു.

താഴായ്മ l. VN. not being depressed or humble. 2. = താളായ്മ lowliness, meekness, സാവധാ നഭാവം No.

a. v. താഴ്ക്ക & താക്ക (see താക്കുക II.) aM. To take down, let down നങ്കൂരം നാലും താ ഴ്ത്താർ Pay.; ആനകൾ ദീനങ്ങളായിത്തൻ ആന നം താഴ്ത്തു തളർന്നു കൂടി, ആനനം താഴ്ത്തും ഉയ ർത്തിയും CG. depression.

VN. I. താഴ്ച lowness, decline, inferiority; often താഴ്ചയും വീഴ്ചയും wear tear, defect & loss. അതിന്നു താഴ്ച വന്നുപോയി decreased, grew worthless. അവന് ഇന്നേക്കു ൩ ദിവസമായി താ. TP. low spirits.

II. താഴ്ത്തു a slope, പൂണ്ണാചലത്തിൻറെ താഴ്ത്തു Bhg.

a. v. താഴ്ത്തുക & താത്തുക=താഴ്ക്ക 1. To take down, പറന്പത്തേത്തേങ്ങാ താത്തുവാൻ TR. 2. to let down. രാവണൻ തേർ അവിടേത്താ ഴ്ത്തി BR.; വിമാനം താ. KU. 3. to put down വേണ്ടാത ചോററിനു കൈ താഴ്ത്തി TP. excused himself from eating any more. ശീലയിൽ മാല താഴ്ത്തി TP. hid. ശാസ്ത്രങ്ങൾ കൊണ്ടെന്നേത്താ' വാൻ Bhr. to out-do. 4. to diminish ജന്മി ഭോഗം കുറഞ്ഞൊന്നും താത്തൊല്ല VyM.

CV. താഴ്ത്തിക്ക f. i. പറന്പത്തുള്ള മുളകു ചരക്കു താത്തിച്ചു TR. had the pepper gathered.

താഴ്ത്തിക്കെട്ടി = താഴ്വാരം, ചായ്പ്പ്.

താഴ്പെടുക = കീഴ്പെടുക f.i. പണവും അഥ താ ഴ്പെട്ട നെല്ലും എല്ലാം VyM.

VN. താഴ്മ &താണ്മ humiliation, disgrace; humility.

താഴ്വടം (താഴ് 3), see താവടം.

താഴ്വര T. M. aC. declivity, a valley രൈവതമാ കുന്ന പർവ്വതം തന്നുടെ താ.; ഗോവർദ്ധനത്തി ൻറെ താ. മേൽനിന്നു ഗോരക്ഷ CG.; ഹിമ വൽഗിരി തന്നുടെ താ. യിങ്കലാമാറു Bhg.

താഴ്വാരം a veranda lower than the house; a slope.

താഴ്വീതി lowland; swampy land; coast-way.

VN. താഴ്വു sinking; bottom V1.

തിക see തികയുക.

തികക്ക,ന്നു tiγakka (fr. തികഴ്) To boil, bubble up, ചാലത്തികന്നൊരു പാൽ കുടിച്ചു, കാ ളിയൻറെ ശ്വാസങ്ങൾ ഏററു തികന്നു വെള്ളം

CG.; അടുപ്പത്തു വെച്ച പാൽ തികന്നുച്ചത്തിൽ വരുന്നു Bhg. (see തളർക്ക p. 439.).

a. v. തികത്തുക (old: പിഴിഞ്ഞ നീരും പാ ലുമായി തികഴ്ത്തിക്കുടിക്ക a. med.) 1. To boil പാ ലും തികത്തിനാർ CG.; വേർ മോരിൽ തികത്തി a. med. 2. മീൻ തി. V1. to wash and care fish; to season meat.

തികട്ടുക tiγauṭṭγa (T. തെവിട്ടുക) & തേട്ടുക q.v. To belch, feel nausea Nid., പുളിച്ചുതി., തികട്ടി വരിക — from തികളുക (T. തെകുളു to be full, Te. C. തെഗുലു sickness) in തികള മുട്ടിച്ചിരിക്ക V1. to be full to the throat (see തികയുക)

തികയുക tiγayuγa (M. തുക?, T. തെകുൾ, aC. തീവു to be full — C. തെഗെ, Te. തീയും to take) 1. To become full, complete തല തി. a sum, യോഗം തി., പത്തുഗ്രാമക്കാർ തികഞ്ഞു KU. met in full, സർവ്വതും തികഞ്ഞുള്ള മന്നവൻ VetC. accomplished, perfect, ഗർഭം പതുക്കേത്തികഞ്ഞതു Bhr. 2. to be fulfilled, finished ൧൨ കൊല്ലം തികഞ്ഞാൽ TR. when they are full, elapsed. മാസം (or ഗർഭം) തികയാതേ ജനിക്ക prematurely. തികയാതേ പെറുക to miscarry.

VN. I. തിക 1 fulness. തികപറന്പു a garden planted at the proportion of ഒന്നും പത്തും (one jack-tree to 10 cocoanut-trees). തികപ ലിശ 12 pet. മണ്ണതികയാകിൽ KU. if the earth dug out of a hole be just sufficient to fill it. 2. meeting, as of hunters കുറി ച്ചനായാട്ടിന്നു വിളിയും തെളിയും തികയും തേട്ടവും; ൧൨ or ൩൬ തിക (huntg.) — In T. = ദിശ (തികമുട്ടി മരിക്ക Trav.)

II. തികച്ചൽ completion ഭാവിച്ചതിനെതി. ആ ക്കി carried out; satiety; determination. തി' ലായിട്ടു പറഞ്ഞു TR. assured him. മനസ്സിൻ തി. a mind fully made up. തി. കളിക്ക to behave overbearingly.

III. തികവു, തികവടി (പടി) id.

തികഞ്ഞവൻ M. = ദുസ്സാമർത്ഥ്യക്കാരൻ.

a. v.തികെക്ക 1. To complete, fill up. ആളെ യും ആയുധവും തി. TR. to prepare for war. — to collect a required amount. തികെച്ചു കൊടു ക്ക V1. to give in full. തി'ച്ചു കല്പിക്ക to order definitively. ൩൫൦, ൦൦൦ നായരെ തല തികച്ചു KU. reviewed in full. 2. to fulfill. കല്പന തികച്ചേ മതിയാവു Nasr. keep it all.

തികളുക see തികട്ടുക.

തികഴുക tiγa/?/uγa T. aM. To shine (or = തിക ളു?). തികഴ്വീരൻ ഇരാവണി RC. splendid (or perfect?) hero, വരം തികഴും വടിവു, വരന്തി കഴ്പോർ RC.

തിക്കരിക്ക tikkarikka=ധി —, Tdbh. തി'ക്കു ന്നിതുനിന്നേ CG. Treating thee contemptuously.

തിക്കാരം = ധി —, as ഞങ്ങളോടു തി'മായി കാ ണിച്ചു TR.

I. തിക്കു tikkụ Tdbh.; ദിക്കു. Direction തിക്കും കടവും (huntg.). തിക്കടെച്ചുപോക to know not whither to turn, also തിക്കു മുട്ടുക, കെടുക V2. to be utterly at a loss. അത്തിക്കേ പോവാൻ, എത്തിക്കേ പോയി CG.

II. തിക്കു T. M. C. Te. (C. Te. T. തിണുക്കു, √ തി ൺ or തിഴ്) 1. Straining, pressure, throng തി'ം തിരക്കും തുടങ്ങിനാർ Nal. 2. stuttering തി. പറക. തിക്കും കക്കും vu.

തിക്കനി (എന) pressing on, swiftly, തി. നട ന്നു, തിക്കനേച്ചെന്നു KR.

തിക്കുമുട്ടു being choked (I. തിക്കു?), stifled.

VN. തിക്കൽ 1. pressing, thronging, urging. 2. quick, heaving respiration, as of a dying person = ശ്വാസത്തിരക്കു.

തിക്കുക (a M. തിഴ്ക്കുക) 1. v. a. to press, throng. തിക്കിച്ചെല്ലുകV1. to come to close quarters, തിക്കി അടുത്തു പട Bhr. തിക്കീട്ടു തന്നു constrained he gave. കതകുകളെത്തി ക്കിത്തെററിച്ചു (jud.) forced open. 2. v. n. (freq.)= തിങ്ങുക f. i. തിക്കിത്തിരക്കീട്ടു നട ന്നു Mud.; ഗോപുരത്തുടേ തിക്കിത്തിരക്കിപ്പുറ പ്പെട്ടാർ AR. thronged out of the gate, രണ്ടും കൂട്ടിൽ തിക്കിക്കടന്നു TP. entered together. 3. തിക്കിപ്പറക V1. to stammer (തിക്കു 2.).

v. n. തിങ്ങുക (aM. തിഴ്ങ്ങുക) to be thronged, crowded, tight (from തിൺ); ഭൃത്യരാൽതിങ്ങി ക്കിടക്കുന്ന കന്യാഗൃഹം Nal. filled with servants. തിങ്ങി മുഴങ്ങിച്ചമഞ്ഞു AR. battle sounds, പാരം നിറഞ്ഞങ്ങു തിങ്ങിവരാകലി

Nal. come in all its power. — തിങ്ങിയ dense, solid (also ഇട തിങ്ങിയ V2.), തിങ്ങിന ഭയം, ശോകം etc. intense, (so തിങ്ങീടും ഭക്തി AR.). — Often തിങ്ങവിങ്ങ, as തി. ചെല്ലുക to eat his fill. ൧൨ മാസം ചെന്നു തിങ്ങിവി ങ്ങിന ഗർഭം KR. perfectly formed, overripe, (more than തികയുക). met. to rankle, പരി ഭവം ഇതെപ്പോഴും തിങ്ങിവിങ്ങുന്നുതേ കര ളിൽ ChVr.

തിക്തം tiktam S. (part. of തിജ്) Bitter.

തിഗ്മം sharp, തി'മാംഖൾഗം HNK., തിഗ്മശരം RS.; violent, flery.

തിങ്കൾ tiṇgaḷ T. M. aC. Tu. (prh. തിൺകൾ solid palmwine?) 1. The moon പൂർണ്ണനായു ള്ളൊരു തി. CG. തിങ്കൾവംശം or തി. തൻകുലം Bhr. = സോമവംശം. തി. ചൂഡൻ po., തി. ക ലചൂഡൻ, തി. മൌലി SiPu. Siva. തി. ക്കലാധ രൻ Sk. തി. ബിംബാനനേ Nal. with moonlike face (fem. Voc.)! 2. Monday. തിങ്കളാഴ്ചവ്രതം SiPu. the 1st Monday of a month.

തിങ്ങൾ (തിങ്കൾ a M.) a month, ൪ തി. കഴിഞ്ഞ വാറു RC; ൩ തി'ളത്തേ മാസപ്പടി TR.; തി ങ്ങളിൽ തിങ്ങളിൽ സ്വർണ്ണം ശതം VetC. 100 gold coins for the month, തി. നടത്തുക to manage the monthly expenses, as in temples; (done by തിങ്ങൾക്കാർ).

തിങ്ങൾക്കോപ്പു the monthly provisions, (kept in തിങ്ങൾക്കലവറ B.)

തിങ്ങൾപ്പണം monthly contributions levied from all classes by Rājas, W.

തിങ്ങൾ ഭജനം a monthly ceremony.

തിങ്ങൾമീൻ a small fish, Zeus oblongus.

തിങ്ങുക see തിക്കുക.

തിടം tiḍam Tdbh.; ദൃഢം (C ദിഡം, comp. തി ൺ). Firm, stout, തി. വെക്ക B. to grow strong, large. തിടനടമാടും പോരാളികൾ Pay. firmly stepping.

തിടന്പു body; idol as used for പ്രദക്ഷിണം f. i. തന്പ്രാട്ടിമാരേ (Gen.) തിടന്പുംതിരുവായുധവും എഴുന്നെള്ളിക്ക KU.

തിടന്പുപൊരിയൻ No. fearing neither God nor devil.

തിടപ്പള്ളി (prh. തിടൽ elevated ground=തിട്ട) 1. the cooking place of a temple, അന്പല ത്തിൻറെ വടക്കേപ്പുറത്തു തി. ഉണ്ടു MR. (So. തട—). 2. the nave of a temple, holy place.

തിടർ tiḍar Fright, grief (=ഇടർ), തിടരററ നന്മകൾ നല്കീട വേണം Anj. തിടുക്കു & തിടുക്കം T. M. Being scared, hurried. തിടുക്കുററു ഉണ്ണുക to gulpfood, തി. പായുക, also തിടുതിടുക്കം.

തിടുക്കപ്പെടുക So. to hurry; to be confused.

തിടുതിടേ hurriedly, തി. വന്പുള്ളായുധപന്തി ചി ന്ത RC; തി. പ്പൊടിച്ചുടൻ Bhr.; തി. വീർത്തുRS.

തിട്ടം tiṭṭam 1. Tdbh.; ദിഷ്ടം. Determined; accuracy. എല്കയുടെ തി. അറിഞ്ഞവർ VyM. — തിട്ട പ്പെടുക to be regulated, to agree exactly. തി'മാക്കുക to adjust, regulate, തി. വരുത്തുക to make sure of, ascertain exactly, settle the price VyM. മുക്കാൽത്തിട്ടം VyM. = വാശി q. v. 2. Tdbh.; ധൃഷ്ടം‍ bold, confident.

തിട്ട tiṭṭa T. M. C (തിട്ടു) 1. Raised ground, hillock, shoal, മണ(ൽ)ത്തിട്ട sandbank. 2. a raised seat, as in a veranda, തെക്കുവടക്കായി തി. ഇരി ക്കുന്നു, തി. എന്നാൽ തിണ (jud.) in a shop. 3. palisades, as placed between fighting elephants V1. (&തിട്ടൻ V1. a trench).

തിട്ടതി tiṭṭaδi, also ദിഷ്ടതി q. v. (തിട്ടു 2.). Straits, want പത്തു പണത്തിന്നു തി. ഉണ്ടു vu.; തി. ഉള്ളതു urgent, തി. പൂണ്ടുനിന്നു CG. in great perplexity. അവളെ തി. യാക്കിക്കണക്കിൽ ഏ ററം CG. drove her nearly out of her wits.

തിട്ടു tiṭṭu T. M. 1. A mound, shoal, (T. തിടൽ id. see തിൺ). 2. (Tdbh.; ദിഷ്ടം and use = തിട്ടതി). തിട്ടുവരുന്പോൾ Anj. in case of distress, similar തിടുക്കു.

തിണ see തിണ്ണ.

തിണർ tiṇar (&ചി —, fr. തിൺ) Swelling, ദേഹത്തിങ്കൽ വട്ടത്തി. ഉണ്ടായാൽ ശീതപിത്തം Nid.; തല്ലിൻറെ തി. = പിണർപ്പു.

v. n. തിണർക്ക To swell, to rise as the skin from a blow, വയററിൻറെ പുറത്തൊരു പശു വിൻ വാലു പോലേയായ്തിണർത്തിട്ടു വരുന്നനനതു UdaraNid.

VN. തിണർപ്പു swelling of the skin from nettles, blows, etc.

തിൺ tiṇ T. M. aC. (C. Te. Tu. ദിൺ; prh. √ formed from തിടം, ദൃഢം) Firm, strong, stiff, solid. തിണ്കരം RC. a stout hand. തിൺപ ട, തിൺപുകഴ്ചേർ ഇരാവണി, തിണ്ടേർവരു ത്തും നല്ല സൂതൻ (= തിൺ തേർ), കുരുതിത്തി ണ്കളി കണ്ടു RC. (in the wounded) — തിൺ തുട CG. a stout thigh.

തിണ്ണ (in No. also തിണ) T. M. C. (C. Te. ദിന്ന, Tu. ദിഗെ) 1. a terrace, raised bank. പീടി കയുടെ വടക്കേത്തിണയിൽ, തിണമേൽനി ന്നു താഴേ ആക്കി jud.; തിണാലിൽ MR.; തെ ക്കിനങ്കാററാടും പൊന്തിണയിൽ, പൂന്തിണ മേൽച്ചെന്നിരുന്നു TP. 2. an open veranda; often പുറന്തിണ്ണ; (കരയത്തിണ്ണ the place of females during menstruation).

തിണ്ണ നിരങ്ങി നടക്ക V2. to idle about from house to house.

തിണ്ണമിടുക്കു the feeling of security in one's home; being brave at least at home.

തിണ്ടു tiṇḍụ 1. An earthen wall, തിണ്ടിന്മേൽ നിന്നു തെറി പറക prov. 2. a blank (No. = വരന്പു), shoal V1. = തിട്ടു. 3. So. തിണ്ടെടുക്ക to pack a bale of cloth etc.

denV. തിണ്ടിക്ക = the edges of a wound becoming swollen.

തിണ്ണം tiṇṇam T. M. aC. (തിൺ) 1. Strength; stiff, tight. തി. പുടവ coarse. — adv. aloud തി. കുരെക്ക Bhr.; തി'ത്തിൽപ്പറക; also distinctly കൂററു ഏകദേശമായി കേട്ടതല്ലാതേ തി. കേട്ടി ട്ടില്ല (jud.); തിണ്ണം വിളങ്ങുന്ന കുണ്ഡലം Nal. clearly. 2. quickly, suddenly, തി. ഓരശരീരി വാക്കു കേൾക്കായ്വന്നു Mud.; തി. ഒന്നഞ്ചും CG.; തി. ആയതു വേണം വൈകരുതു Mud.

തിണ്ണെന്നു at once, തി. അണഞ്ഞു Bhr.; തി. ഉഴ ന്നിതുപാണ്ഡവൻ,തി. കത്തിജ്വലിക്ക SG. —

adj.തിണ്ണന്ന ഭക്തി RS. solid devotion.

തിണ്മ solidity, സ്വർണ്ണൌഘം തന്നുടെ തിണ്മ യെക്കാണുന്പോൾ, തിണ്മയിലുള്ള വന്മുസലം, ഗോക്കൾ തൻതിണ്മ CG. stoutness, fatness. — close texture.

തിതാൾ titāḷ Port. No. A thimble = അംഗു ഷ്ഠാന, H.

തിതിക്ഷ tiδikša S. (desid. of തിജ്, to steel oneself). Patience, തി. യും വാക്ഛാന്തിയും (sic, al. — ക്ശ —) Bhr.; അപമാനാദിസഹിക്കുന്നതു തി. KeiN.; തി. ആകുന്നതു ദു:ഖത്തെ സഹിക്ക Bhg. തിതിക്ഷു = ക്ഷമാശീലൻ. Bhg.

തിത്തി titti (C. Te. Tu. bellows = തുരുത്തി) T. M. 1. A bagpipe നൽത്തകിൽ മുരശുകൾ തിത്തി എ ന്നിവ എല്ലാം കൃത്തി എന്നിയേ ഉണ്ടോ VCh.; മുര ശുകൾ തി. കൾ കുഴൽ, വിളിച്ചു തി. കൾ KR. also with ഊതുക — പുരെക്ക ഒരു തിത്തി prov. (al. മുത്തി). 2. imitative sound തിത്യാദിരാഗ ങ്ങൾ VetC.; തിത്തിത്താ എന്നു വെക്കുന്ന നൃത്തം Anj.; തിത്തിത്തെ exclamation in dancing. തിത്തികൊടുക്ക a call of Par̀ayar thieves. ഏ കബുദ്ധിക്കു തിത്തികമമ്മ prov. a child's call. 3. T. sweetness (loc. തിത്തിപ്പു).

തിത്തിരി tittiri S. (തിത്തി 2.) A partridge; also = ആൾക്കാട്ടി.

തിഥി tithi S. A lunar day (15 in the half-moon എട്ടാം തിതിക്കെഴും മതിക്കതിരുള്ളന്പു RC. നവ മിയെല്ലോ തിഥി AR., when Rāma was born. തിതിമൈന്തവൻ (അദിതി = sun or ദിതി?) RC.

തിന tina T. M. (C. തെനെ a spike of corn) Panicum Italicum. തിനക്കഞ്ഞി (med. for wounded). Kinds: കരുന്തി. black millet (കംഗു), ചെ ന്തി. red millet (കന്പു). — തിനപ്പുൽ Poa plumosa. തിനയഞ്ചേരി ഇളയതു N. pr., third minister of Tāmūri, a Brahman that crowns him KU., called രണ്ടാം കിരിയം.

തിന്തിഡം tindiḍam S. Tamarind.

തിന്ദു tind/?/u S. Ebony. — തുന്ദുകം = പനിച്ചി.

തിന്നുക tiǹǹuγa 5. 1. To eat all, besides rice (ഉണ്ണുക); esp. betel, പീടികയിൽ തിന്മാൻ വാ ങ്ങാൻ പോയി jud. 2. to eat തിന്മാനില്ലാതേ സങ്കടപ്പെട്ടു TR. without a livelihood. തിങ്കയിൽ അപേക്ഷ ഉണ്ടു Bhr. ആ മുതല്കൾ ഞങ്ങൾ തി ന്നുപോയി TR. lived upon the stolen property. met. to conquer വാനവരെത്തിന്നു നിറയാത്ത നാം RS. — VN. തീൻ.

തിന്നഴിക്ക to eat up, spend.

തിന്നി an eater [f. i. in കാക്കതിന്നി (= കാക്ക ക്കറവർ), ചിതൽതിന്നി, ശവംതിന്നി എറുന്പു etc.], a glutton (in abuse തിന്നിപ്പോത്തു) opp. തിന്നേണ്ടാതവർ No. vu.

തിന്നാന്പാല So. = അടകൊതിയൻ.

തിന്പൾ, തുന്പിൾ E. Thimble, അംഗുഷ്ഠാന, H.

തിന്മ tiǹma T. M. (Te. slow. — see തീ II.) Evil, badness, നന്മയും തിന്മയും KU.

തിപ്പു So. worthless, (തിപ്പി T. dregs).

തിപ്പലി tippali T. M. C. (S. പിപ്പലി) Long pepper; aM. തിപ്പല്ലിമണി a med.; തിപ്പല്ലി അ ത്തിതിപ്പല്ലിയും MM.

Kinds: അത്തിതിപ്പലി (ഹസ്തിപി.) Pothos officinalis, കാട്ടുതി. GP 61., നീർത്തി.

തിപ്പഴി tippa/?/i (തിപ്പു?) = നാഴി, ¼ Iḍanga/?/i W.

തിമി timi S. (തിം, തിമിതം wet) A large fish. തിമിഝഷം AR.

തിമിംഗിലം S. a Fabulous fish, swallowing the timi; — a whale MC.

തിമിരം timiram S. 1. Darkness (തമസ്സ്) തി. പരന്നുതേ KR. 2. gutta serena, of which there are 18 kinds (different from കാ ചം) Nid 28.; തിമിരവാതശമനം Tantr. (see foll.)

തിമിർ timir T. Te. Numbness (S. also ascarides).

തിമിരിമ = 1/22 അണു = 1/993, 484, 800 CS.

തിമിരുക timiruγa T. M. C. Te. (to scrath, provoke) To swell, to grow, to be angry.

തിമിരൻ (T. torpid) a strong, rascally fellow. v. n. തിമിർക്ക To be mad with joy or rage. തിമിർത്തോരാന, കാള CG. ഭൂപതിമാരെക്കൊന്നു തിന്നുടൻ തിമിർക്കയും Si Pu. to dance, leap. ഇമ യവർതിമിർത്തുംആർത്തുംവെന്നിചേർപറഅറെ ന്തും RC.; തിമിർത്തലറി, അലറിത്തിമിർക്കും Bhg.; വന്മദം പൂണ്ടു തി., ഐശ്വര്യം കൊണ്ടു തി. to be elated with. അലറിത്തിമൃത്തു പോരിന്നടുത്തു KR. തിമിർത്തണഞ്ഞ RS. (horses). യുദ്ധം തിമിർത്തു വ ന്നു Bhr. raged. തിമിർത്തകള്ളൻ a perfect rogue.

VN. തിമിർപ്പു triumph, arrogance: തള്ളിയെഴു ന്ന തി. CG., തിമിർപ്പാൽ RC., തിമിർപ്പോടേ ചെന്നു Bhg.

തിമിറുക timir̀uγa (T. to wrest) 1. To burn as in fever = കുമുറുക. 2. തിമുറും അരികല വീരർ RC. proud? sure of success?

തിമില timila T.M. A kind of drum, തപ്പും തി മിലയും താഡനം ചെയ്തു Nal. (with കൊട്ടുക). തിമിലി a certain gourd.

തിയ്യതി tiyyaδi (T. തെയ്തി, C. Te. തേദി, fr. തിഥി?) Day of the month, date; also തീയതി, തേതി TR. (abbreviated: ൯, etc.).

തിയ്യതു (തിന്മ) & തീയതു Bad.

തിര tira T. M. C Te. (√ തിരു) 1. A roll, as of paper, cartridge തിരയിൽ മരുന്നിടുക; ൪ പെ ട്ടി തിരയും എത്തിച്ചു, തോക്കും തിരയും കൊടു ക്ക TR. ammunition; തിരഇടുക No. a snake coiling itself up; of betel-leaves; കുടൽത്തിര കൾ MM.; മയിൽത്തിര അണിയുന്നു spreads its train; തിരനിവിർത്തുക to unroll f. i. a mat. 2. a wave, billow, വെള്ളത്തിലേത്തിര തള്ളുന്നതു പോ ലേ തുള്ളിക്കളിക്കുന്ന വെള്ളക്കുതിരകൾ Bhr.; ക ടൽത്തിര അടിക്ക V1.; തിര പൊങ്ങുക opp. തി ര അടങ്ങി, തിരപൊട്ടുക breakers. തിര നീക്കി ക്കടലാടാൻ prov. 3. (S. തിര:) a curtain. തിര പിടിക്ക to hold the screen or curtain (in play). മേലാപ്പു കെട്ടി തിരവളെച്ചു at a marriage. നൽത്തി ര വളെച്ചതിലാക്കി, തിര വളെച്ചതിൻ പുറ ത്തുനിന്നു KR. clothes hung all round; so തി ര തൂക്കുക, വിതാനിക്ക V1. 4. a mass, അത്തി ര, ഇത്തിര.

തിരമാല (2) a wave, succession of waves.

തിരയാഴി (2) the agitated sea, തി. കടന്നു RC.

തിരവായി (2) crest of the waves, തി. യൂടേ വ ന്നു Bhr.

തിരശ്ശീല (3) a curtain, screen.

v. n. തിരയുക 1. To ball itself; milk to coagulate. 2. v. a. to seek. കരഞ്ഞു പക്ഷി കൾതിരഞ്ഞു ഭക്ഷണം KR.; നീളത്തിരഞ്ഞു Bhr.; സർവ്വത്ര തിരഞ്ഞുകൊൾക CC.; തിരഞ്ഞറിഞ്ഞി ട്ടൊരു ഫലം Mud.; ശാപത്തെക്കേട്ടു കാരണം തി. UR. to ask. കളങ്ങൾ കിണറുകൾ ഒക്കയും ആളെകൂട്ടിത്തി. (jud.)

VN. തിരച്ചൽ 1. wrinkles. 2. search.

CV. തിരയിക്ക to cause search to be made നീളേത്തി'ക്കും എൻറെ ഗൃഹത്തിങ്കൽ Mud.

v. a. തിരെക്കുക 1. To roll up, പായി തി രെക്കും വണ്ണം ധരിത്രിയെ കാതിൽത്തിരെച്ചിട്ടു കൊണ്ടുപോയി Bhg 7.; ധാത്രിയെത്തിരെച്ചു തൻ കാതിൽ ഇട്ടു Bhr. (as mats, leaves, paper); നെല്ലു, എള്ളു പുഴു തിരെച്ചു പോയി larvæ forming in a lump of grain; പനയോല ഉലക്കമേൽ തി. to make umbrellas with, No.; to roll as waves; to open a bag by rolling it. 2. to wind up; to comb & hatchel cotton for spinning V1. മുണ്ടു തിരെച്ചു കയററുക to take up the clothes, as high castes do in walking. 3. to belch; തിരെച്ചു വെക്ക to put in confusion.

VN. തിരപ്പു rolling. വയററിന്നു തി. വന്നു, as in sea-sickness, (so പാന്പൻ തിരപ്പു).

തിരപ്പം a bundle of palm leaves; a raft of bamboos brought to market; so മര —, ഓ ടത്തിരപ്പം; (Te. C. തെപ്പം).

തിരക്കുക tirakkuγa (T. തിരങ്ങുക to be crumpled) 1. v. a. To press the enemy V1. ഇതിഹാ സങ്ങൾകൊണ്ടു തിരക്കിത്തുടങ്ങിനാർ Bhr 3. plied with stories, allusions, questions. തിര ക്കും വടി of weavers. വേഗേന അടെക്കണം എന്നു തിരക്കീട്ടു TR. urged to pay. ഉരുട്ടിത്തി. to agglomerate. തിരക്കി നോക്കി looked close at one. 2. v. n. = തിക്കുക q. v. often തിക്കി ത്തിരിക്കി thronged. 3. So. = തിരയുക 2. to seek MC.

തിരക്കം So. ardour, നല്ല തി'മുള്ളവരായി Trav.

തിരക്കു 1. thronging, pressing പണിത്തി. press of business, (so കല്യാണത്തി. prov.), ഉള് ത്തി. rancour. 2. precipitation, confusion ബുദ്ധി തി. madness. 3. tumult, noise.

CV. തിരക്കിക്ക to press, treat harshly and haughtily, പുല്ക്കൊടി പോലേ നിന്നെത്തി'ച്ചു Nal.

തിരട്ടു tiraṭṭu T. M. (തിരൾ) 1. Assemblage; abstract of accounts. മുളകു ചാർത്തി വന്ന ഒട്ടു ക്കുള്ള തി. TR. the sum total, also തിരട്ടു ക ണക്കു adding up a sum. കുറുന്തിരട്ടു a short abstract. 2. തിരട്ടുകഞ്ഞി, തി'കുളി etc., what refers to the first menstruation; (തിരട്ടുകല്യാ ണം = വയസ്സറിയിക്കും കല്യാണം).

തിരട്ടുക 1. So. to ball up, (= തിരയു 1.). 2. തി രട്ടിവെക്ക to perform a ceremony for a girl of 5-6 years, in preparation of marriage (putting her aside, as if for the first menstruation).

തിരണ്ടി tiraṇḍi (T. തിരുക്ക) A large flat sea-fish, ray or skate, said to wound venomously (chiefly the kind കാക്കത്തിരണ്ടി) with the spikes on the tail, തി. കുത്തിയാൽ കായുന്നതി ന്നു, തി. വിഷത്തിന്നു a. med. തി. മുള്ളു etc.; വാൻതിരണ്ട RS 13.

തിരണ്ടു p.t., see തിരൾ.

തിരപ്പം see under തിര.

തിരമ്മുക tirammuγa (loc.) To curry, tan; see തിരുമ്മുക.

തിരസ്കരണം tiraskaraṇam S. (തിര:, L. trans, √ തർ) Leaving aside.

denV. തിരസ്കരിക്ക 1. to neglect, vilify. 2. to reject. അവകാശസംഗതിയെ തി'ച്ചു (jud.) dismissed the claim.

തിരൾ tiraḷ T. M. aC. (തിരു) 1. A ball, mass. 2. becoming full, first menstruation, തി. മുന്പേ കെട്ടുക Anach.

തിരളുക v. n. 1. to grow full. മിന്നൽ ഉൾക്കല രത്തിരളും കാർ മെയി RC. the sleek body of a black horse. ഒളി തിരളും ആനനം RS.; കാ ററു വട്ടം തിരണ്ടു CG. balls itself, so മാന സി തിരളും രഭസം Mud. ചീററം തിരണ്ടു ള്ളൊരുള്ളം, ൧൦൦൦ ആനകൾ ഊക്കു തിരണ്ട കണ്ണാൾ േള്ളാരാന CG. concentrate itself. — തിരണ്ട കണ്ണാൾ RC. with large eyes. തിരണ്ട കോ പം Bhr. 2. to swarm as bees; വണ്ടത്താ ന്മാർ മദിച്ചു തിരണ്ടിതാ KR. balled themselves. 3. to grow marriageable, തിരളു ന്ന പെണ്ണുണ്ടു കൈപിടിപ്പാൻ Pay. തിര ളാത്ത പെൺ a girl not of age. തിരണ്ടു വേ ൾക്ക the custom of marrying after the time of puberty. തിരണ്ടുകുളി, കല്യാണം = തി രട്ടുകളി, etc.

തിരാവം V2. Kidney?

I. തിരി tiri T. Te. C. M. (തിരു) 1. A turn, in തീണ്ടലും തിരിയും ഇല്ലാത്തവൻ prov.; a twist; the wick of a lamp അന്തിത്തിരി വെക്ക TP.; അ പ്പോൾ തിരി കത്തിച്ചിരുന്നു jud. തിരിതിരെക്ക to twist rags into a wick. Kinds കോ (ൽ) ത്തി രി, മുക്കോ (ൽ) ത്തിരി or മുക്കണ്ണൻ തി. for വെ ലി, പടുതിരി = വെറുന്തിരി. A candle (മെഴുത്തി രി); lint, bougie. 2. a fusee, match തിരിവെ ച്ച തോക്കു MR., തോക്കും തിരിയും കൈക്കൊണ്ടു prepared for battle, കൈത്തിരി vu. 3. pepper-blossom (തിരി ഇടുക).

തിരിക്കു (1) a stopper, cork.

തിരികണി B. a potter's wheel.

തിരിക്കല്ലു a millstone.

തിരിചാട തിരിക്ക V1. to wind thread on a spindle.

തിരിനീട്ടുക to trim a light; to instigate.

തിരിയുഴിച്ചൽ (ഉഴിക) a ceremony performed with bringing lights near the body.

II. തിരി Tdbh.; ശ്രീ in N. pr. of offices, dynasties etc. കോലത്തിരി, നന്പൂതിരി, തളിയാതിരി etc. At the end of words as തിരു II. at their head.

തിരിക്ക tirikka 5. (തെ —) 1. v. a. To turn round, തേർ തിരിച്ചു or പിന്തി. Bhr. ധാന്യ ങ്ങൾ തിരിക്കുന്ന പശുക്കൾ Bhg. grinding or treading out by moving in a circle; to turn ഓല തിരിച്ചും മറിച്ചും നോക്കി, തലമുടി രണ്ടു പുറവും തിരിച്ചു കെട്ടാം prov. കെട്ടിത്തിരിക്ക to tighten a fastening with a stick. 2. to turn the course. ആറു തി. to change, alter. നികിതിജമ എൻറെ പേരിൽനിന്നു കണ്ണൻറെ പേരിൽതിരിച്ചു കെട്ടുവാൻ (rev.) MR. to transfer the registration; also to translate. 3. to separate, sort കല്ലും നെല്ലും തിരിച്ചു താ met. tell me what is good & evil. നാടു ഖണ്ഡിച്ചു തിരിച്ചു തിരിച്ചു കൊടുത്തു KU. distributed. വേർത്തിരിക്ക, തരം തി., കൈതവം നേരും തി. ച്ചീടുവാൻ Sah. to distinguish, discern. ഗുണവും ദോഷവും തി., തിരിച്ചു വിധിക്ക V2. to judge. 4. to make known. അർത്ഥം തി. to explain. നിൻ മഹിമ ആർക്കും തി'രുതു HNK. ആ കാ൪യ്യത്തിന്നു തിരിച്ച കല്പന വരേണം TR. an express order. ആളെത്തിരിച്ചു പറയരുതോ TP. tell your name! തി'ച്ചെഴുതുക TR. to write expressly. 5. v. n. to return തന്നുടെ രാജ്യത്തിന്നു തിരിച്ചു Brhmd. (prh. to supply തേരിനെ). അയോദ്ധ്യെ ക്കാമാറു തി. AR.; തരസാതിരിക്കും CC.; ചത്തു മുറിഞ്ഞും ഒട്ടൊട്ടു തി'യും Mud. to retreat. പറ ക്കുന്ന പോലേ തിരിക്കും തേർ KR. rolling or retiring. ഭയപ്പെട്ടു മണ്ടിത്തിരിക്കുന്നു Nal. to err about. സൈന്യം തി'ച്ചു മണ്ടിനാർ Bhr. fled.

Hence: തിരിച്ചറിവു (3) full, distinct knowledge, so തിരിച്ചുകാണ്ക.

തിരിച്ചു കൊടുക്ക (3) to set apart. ഉമ്മയുടെ ഓ ഹരിക്കായി തി'ത്തു MR. gave back.

തിരിച്ചുപറക (3) to speak distinctly; to repeat; to particularize each case (4), so തിരിച്ചെഴു തുക.

തിരിച്ചു പോക, വരിക (5) to return.

തിരിച്ചു വെക്ക (2) to alter, as a resolution മന്ത്രി കൾ കൂടി നിരൂപിച്ച കാ൪യ്യം തി'ക്കുന്പോൾ KR.; (3) to assign to തറവാട്ടോഹരിക്കു തി' ച്ചു jud.

VN. I. തിരിച്ചൽ (തിരിയുക) turning, returning, change; തല തി., വന്തി.

II. തിരിത്തം (loc.) knowledge, തി. ഇല്ലായ്കയാൽ V2.

III. തിരിപ്പു turning, change. തി'൦ മറിപ്പുംപ റക subterfuges & lies, unfair dealings. അ വർക്കു തമ്മിൽ തിരിപ്പില്ല VyM.

തിരിപ്പടി എടുക്ക B. to deceive.

തിരിപ്പൻ 1. a rogue = തികഞ്ഞവൻ. 2. a wig.

CV. തിരിപ്പിക്ക to make to turn or distinguish.

തിരിടൻ tiriḍaǹ (T. തിരുടൻ) A thief, rogue.

തിരിപ്പുക tirippuγa (T. തിരുപ്പു, see തിരുന്പു ക) aM. To wring, rub between the hands നൊച്ചിക്കുരുന്നു തിരിപ്പിപ്പിഴിക, as also ചെ ക്കി മൊട്ടു തിരിന്പിപ്പിഴിക a. med.

തിരിമാലി tirimāli B. A trick, also തിരിമാലി ത്തരം (see തിരിപ്പു; in T. തിരുവാലി a rogue).

തിരിയുക tiriyuγa 5. (തെ —) 1. v. n. To turn round, swing, turn, യന്ത്രപ്പാവകൾ തിരി ഞ്ഞു Mud. ഉച്ചരി. afternoon, hence തിരിഞ്ഞു മുവ്വടിസമയം, തിരിഞ്ഞ അഞ്ചടി സമയത്തു Arb. about 2 p. m. — ബുദ്ധി തി. to be giddy. — To

ramble about. തിരിഞ്ഞു നോക്ക to explore. തി രിഞ്ഞും മറിഞ്ഞും നോക്കുന്നവർ ഇല്ല vu. none to care for me. 2. to return (locally & temporally) ബാണം തിരിഞ്ഞു പോന്നു തൂണീരം പുക്കു AR.; കഴിഞ്ഞതൊന്നുമേ തിരിഞ്ഞു വന്നീടാ KR.; തി'ഞ്ഞു നോക്കി Si Pu. (= മറിഞ്ഞു); തിരിഞ്ഞു & തിരിച്ച back; വീരജനങ്ങൾ തിരിഞ്ഞു മരിക്ക യും Mud. show their face, return to the fight; (തിരിക്കുയും Bhr. to retire from fight, drawback). പോർ തിരിഞ്ഞു നിന്നു Bhr. stood in battle-array. 3. to cha&nmacr;ge, as wind; to change position, ശൂദ്രൻ ബ്രാഹ്മണർക്ക് ആറടി തിരിയേണം KU. recede. വേറേതി. stand aloof! — to become something else, ഉണ്ണി തി., ഉരു ത്തി., മുഖം തി. നേരം ഒട്ടുച്ചതിരിഞ്ഞു TP. etc. With ആയി as auxV. കലി ചൂതായിത്തിരി ഞ്ഞിതു DN. changed himself into dice. 4. v. n. & v. a. to be distinct, known and to know, ന യനങ്ങൾ കൂടിത്തിരിയുന്നില്ലേതും KR.; ൫ ആളെ എനിക്കു തിരിഞ്ഞിരിക്കുന്നു MR. I recognized 5 persons. അവൻറെ ദോഷങ്ങൾ തിരിയാതേ പോം he will escape observation. ഞാൻ തിരി ഞ്ഞിരിക്കുന്നു & എനിക്കു തിരിഞ്ഞുവന്നു, തിരി യാതേ പോയി.

Inf. തിരിയേ, തിരികേ (2. = തിരിച്ചു & തിരിഞ്ഞു) back, again, അവനെത്തിരിയക്കൊണ്ടരുന്ന തും KR. തിരിയേത്തരുവിക്ക MR. order to give back.

VN. തിരിവു 1. = (തിരിച്ചൽ). 2. what is returned as bad (money). 3. a turn, shift, quirk V1. 4. distinction, appreciation, knowledge.

CV. തിരിയിക്ക f. i. ആറടി തി'ച്ചു enforced the customary distance, to which the lower caste is to retire.

തിരിശുമാനം (= തിരിമാലി) B. deceit.

I. തിരു tiru (√ 5) To turn, whence തിരി, തി ര etc.

തിരുക്കുക T. M. C. Te. 1. To turn in, as women their hair, തലമുടി നന്നായിത്തിരുകാ തേ വിളന്പി Bhr.; (p. 162, I. എളി); No. ക ത്തി അരയിൽ തിരുകി stuck to his right side = ചെരുതുക; to screw in നാരാചം ചെ വിയിൽ തിരുകിയ പോലേ KR. കെട്ടിൻറെ അകത്തു കുററി തിരുകി forced a stick between the tied hands, a common torture. 2. to twist, wind thread V1.

CV. തിരുകിക്ക, as തലമുടി ലീലയാ തി'ച്ചു Nal. plaited.

തിരു കണി T. So. the winding in a shell.

തിരുകുററി 1. the pivot of a door. 2. a threshing mill, ധാന്യങ്ങൾ തിരിക്കുന്ന പശുക്കൾക്ക് എല്ലാം തിരികുററി ആശ്രയമായിട്ടിരിക്കും എ ന്ന പോലേ Bhg., (so the polar star).

തിരുകുളി V1. 2. a gimlet, borer &:

തിരുവുളി, തിരുളി.

തിരുക്കൽ plaiting the hair V2.

തിരുക്ക hem, border.

തിരുക്കുക, ക്കി To roll up clothes, to tuck in (= തിരെക്ക 2.).

II. തിരു = തിരി, തൃ Tdbh.; ശ്രീ T. M. aC. 1. Lakshmi. തിരുമകളാകിയ സീത RC. good fortune. തിരുപെരുകിയ ഭവനങ്ങൾ KR. old famous buildings. 2. blessed, whatever refers to Gods & kings, as തിരുതാളി, നിന്തിരുപ്പാദം Bhg. etc. (often തൃ q. v.).

തിരുക്കനി a present to a Rāja.

തിരുക്കാൽ = തൃക്കാൽ; നിന്തിരിക്കാൽ CG.

തിരുക്കാഴ്ച V1. = തിരുമുൽക്കാഴ്ച.

തിരുക്കൈ = തൃക്കൈ; തി. നീട്ടം കൊടുക്ക Arb. kings to give a present.

തിരുതീർക്ക (1) to ascertain the 4 quarters before laying the foundation of a building, (= to make sure of luck).

തിരുത tiruδa V1. A fish (Port, tagana or tainha) caught in the monsoon at the mouth of rivers, with തിരുതവല No.

തിരുതവിളി = ചിരുതവിളി in നിത്യക്കൊട്ടു നി യമവെടി അടിതളി തിരുതവിളി (song).

തിരുതേവി N. pr. fem. (ശ്രീദേവി).

തിരുത്തുക tirattuγa T. M. (C. Tu. തിദ്ദു, Te. ദിദ്ദു) To mend, correct, തരിശുനിലത്തെ വെട്ടി ത്തിരുത്തി VyM.; to erase or enclose with crotchets (in T. v. n. തിരുന്തുക). വീഴക്ഷരം ഉ ണ്ടായാൽ വിദ്വാന്മാർ തിരുത്തിക്കൊള്ളേണം Cr Arj., So. — ഭൂമണ്ഡലാധിപനായി തിരുത്തി

വാഴ്ത്തുന്നു KU. pronounced him solemnly sovereign of the universe.

തിരുത്തം V1. correctness in judgment & speech; ദീർഘം തി. ആക്ക So. to articulate a long syllable.

തിരുത്തു correction, (ആററു തി. a royal privilege KU.); കുത്തും തി' ൦ many dashes & corrections in writings.

തിരുII.: തിരുനട A temple-entrance, കാവിൽ തി.യിൽ TP.

തിരുനാടു His country, തി. വാണു KU.

തിരുനാമം name or mark of a Deity, (see നാമം).

തിരുനാവായി (S. നവയോഗിപുരം & ശ്രീനാ വാക്ഷേത്രം) N. pr. of the temple near the Ponnāni river, where the Mahāmakha feast was celebrated; തി'യേക്കൊടിനാട്ടുക KU. (once the privilege of the Rakshāpurusha).

തിരുനാവൊഴിക (Rāja) to order.

തിരുനാൾ I. a feast, തേവർ തി. പേരാൽ MR. 2. the birthday of a king, അണ്ണൻറെ തിരു നാപ്പണം (doc); തിരുനാൾ ചാർത്തു his ജാ തകം; also the day of his death, തിങ്കളാഴ്ച തി. പ്പിണ്ഡം TR. obsequies, also തിരുനാച്ചാ ത്തം, (നാൾ, ശ്രാദ്ധം) No. vu.

തിരുനിലം a sacred field, തേവർ തി. MR.

തിരുനീറു T. So. Palg. sacred ashes of cowdung.

തിരുനുന്പു TP. = തിരുമുന്പു.

നിരുനൃത്തം KU. dance in temples.

തിരുനെററി His forehead. തന്പുരാൻറെ തി'ക്കു നേരേ കല്പിച്ചിട്ടില്ല KU. dare to march against.

തിരുനെല്ലി, (S. സഹ്യാമലകി) N. pr. a temple in Wayanāḍu, where šrāddham is offered, തി'പ്പിണ്ഡം മറിച്ചേക്ക TP.; കോട്ടയത്തു രാ ജാവ് തി. പ്പിണ്ഡം വെക്കുവാൻ എന്നൊരു ഹേതു പറഞ്ഞു ഢിപ്പുവുമായി കാണ്മാൻ പോ കുന്നു TR.

തിരുനെൽവേലി Tinnevelly.

തിരുപ്പട്ടം കെട്ടുക KU. coronation.

തിരുപ്പതി N. pr., Tripaty, തി'യിൽ ചെന്നു Sk.

തിരുപ്പാടു a prince, chiefly Kshatriya of the Cochin dynasty തിരുപ്പാടന്മാർ; തി'ട്ടിലേ അമ്മ (mother of the king); കല്യാണത്തിന്ന് ഒരു തി'ട്ടിലേ തിരുവനന്തപുരത്തുനിന്നു കൂ ട്ടിക്കൊണ്ടു TR. a bridegroom for a Cōlattiri princess.

തിരുപ്പെടുക (1) to attain bliss, of Brahmans' & Rājas' death.

തിരുമകൻ, as ദേവകീതി. ഈശ്വരൻ Bhr.

തിരുമനസ്സു 1. His, Your Highness (used by low castes to Brahmans). ഇനി ഒക്കയും തി. ആധാരം TR. we rely on Tour Majesty in every thing (form of closing a letter). തിരു മനസ്സിലേ the king, അവനെ തി'ലേ അടു ക്കേപ്പിടിച്ചു കൊണ്ടുപോകുന്നു, തി'ലേവക പ്പൂക്കൾ Arb.; തി'സ്സറിയിക്കേണ്ടും അവസ്ഥ, or എഴുന്നെള്ളിയേടത്തേത്തി'സ്സിൽ ആക്കുക TR. to inform Your Highness, അണ്ണൻറെ തി'സ്സിൽ, തി'സ്സോണ്ടു കല്പിക്ക; തി'സ്സുണ്ടാക്കി വക അടക്കുന്നു TR. obtained it from the Rāja. 2. condescension, തവ തിരുമന മതി ന്നു തുണെക്കിൽ Bhr. Your favor, ഗുരുവിനു മാം പ്രതി തി'സ്സുണ്ടായിച്ചമഞ്ഞീല Bhr.

തിരുമാടന്പു B. a royal pupil having completed his studies.

തിരുമാതു (1) Lakshmi, തി. താനും തിറത്തോടേ മേവും Anj., = തിരുമകൾ.

തിരുമാനശ്ശേരി N. pr., the 13th province of Kēraḷam, including Ponnāni. തിരുമനശ്ശേ രി (sic) നന്പൂതിരിപ്പാടു KU. its former ruler, later only prince over 3000 Nāyars, under Tāmūri.

തിരുമാറു Bhr. the breast (of a God).

തിരുമാൽ T. Višṇu. — തിരുമാല N. pr. fem.

തിരുമാസം a feast of kings (= ചാത്തം), നമ്മു ടെ ജ്യേഷ്ഠൻറെ തി. കഴിപ്പാൻ, ഈ തി'സ അടിയന്തരം കഴിഞ്ഞാൽ TR.

തിരുമിഴി His, Your eye, നിൻ തി. ചുവപ്പിച്ച ത തു മതി RS.

തിരുമുഖം Your face, His face.

തിരുമുടി His, Your head, തി.പ്പട്ടം കെട്ടി KU. = തിരുപ്പട്ടം; പഴയരി തി'യിൽ ചാർത്തുക to crown; തി. ത്തോർത്തു a towel (for kings).

തിരുമുത്തു His tooth; തി. വിളങ്ങുക, ഇളക്കുക to smile (kings).

തിരുമുന്നൽ V1. in the Sovereign's presence, നിന്തി. ഉണർത്തിപ്പാൻ PP.

തിരുമുന്പു 1. holy presence. തി'ന്പാകേ വന്നു Arb. before Your Majesty. തി'ന്പാകേപ്പറഞ്ഞു TR. before His Majesty. 2. a class of Brahmans, religious mendicants, also തിരുമുന്പർ KU. ഗോപാലർതിരുമുന്പിന്നു സലാം TR. (also തിരൂന്പു). 3. തിരുമുന്പർ also Brahmans in general = തിരുമുൽപ്പാടു Anach.

തിരുമുൽക്കാഴ്ചവെക്ക 1. a present to Gods & kings, prov., TP.; having an audience. 2. the annual acknowledgment for a grant of lands, paid to kings.

തിരുമുൽപ്പാടു 1. = തിരുമുന്പു. 2. a Kshatriyan (മൂത്ത തി. V2. the ruling Cochin king, called by the Portuguese: Trimumpara). 3. a Brahman; NN. തിരുമുപ്പാട്ടിന്ന് എത്തി TR. = Brahman NN. arrived.

തിരുമുല്പു = തിരുമുന്പു, in തിരുവടിയുടെ തി'ല്പൂ ടാടു KU.

തിരുമൂപ്പു Royalty; തി. കിട്ടി became senior Rāja.

തിരുമേനി the king's person. തി. കണ്ടു തൊഴുതു TP.; തി. നോക്കി TR. looked at the king. തി വയർത്തു KU. the king grew angry. തി. വിയ ർപ്പിക്ക KU. to teach the king athletic exercises; kings to fence. തിരുമേനീ Arb. Oh, Your Majesty!

തിരുമൈശോഭ Bhr. divine form.

തിരുന്പുക tirumbuγa T. M. (തിരു I., see തി രിപ്പുക); in So. തിരുമ്മുക V1. 1. v. a. To turn round, wrest, squeeze, (വൃഷണം തി. jud. in order to kill a child). കൈ തി. CG. wrung the hands in despair, കണ്ണും തി. CG. before an object of love. ഉറുമ്മി തിരുന്പിപ്പിടിച്ചു TP. seized fervently. മെയിതി. = ചവിട്ടുക milling. ചെവി തി. (school-punishment). മോതിരം തി രുന്പിക്കഴിച്ചു TP. തേങ്ങ തിരുന്പിപ്പിഴിയുക. 2. വസ്ത്രം വെള്ളത്തിൽ മുക്കിത്തി. V2., ഉടുപ്പുകൾ തിരുന്പിക്കളഞ്ഞു TR. to wash cloth (different from അലക്ക). 3. to rub between the hands ഭസ്മം തിരുന്പി നോക്കി Mud., med. ഏലം തിരുന്പി അരിയാക്കി എടുക്ക to rub Cardamoms over a slow fire to render them marketable. പഴം തി രുമ്മി ഉടെച്ചു Bhr.

തിരുന്പായി a large mat, as in a workshop.

VN. തിരുമ്മൽ B. friction, embrocation.

(തിരു II). — തിരുവങ്ങാടു, (S. ശ്വേതാരണ്യപുരം as if from വെണ്കാടു). A temple of Rāma near Talaččēri.

തിരുവഞ്ചിക്കുളം KU. a temple of Bhagavati (മുക്കാൽവട്ടം) near Coḍungalūr; ancient capital of Kēraḷam; തിരുവഞ്ചാഴിമുഖം its harbour KU.

തിരുവടയാളം a royal writ. തി. മടക്കോലക്കര ണകാര്യമാവിതു KU. (heading of a doc.)

തിരുവടി (= തൃക്കാൽ) You, He. നിന്തി. Your Majesty, തന്തി. ശിഷ്യർ KR. the disciples of His Holiness.

തിരുവട്ടപ്പശ, (S. ശ്രീവേഷ്ടാ) turpentine, തി' പ്പയൻ GP77. & a. med.

തിരുവനന്തപുരം, N. pr. അനന്തശയനം = Trivandram. നൽതിരുവനന്തേശൻ VCh. Višṇu.

തിരുവന്തളി a ceremony 7-12 days after a king's death (തളിക്ക 3.).

തിരുവയസ്സു His age. തി. ചെന്നു KU. the king grew old. ഏറിയ തി'സ്സായിരിക്കുന്ന കോല ത്തിരിത്തന്പുരാൻ TR.

തിരുവരത്തിക്കൂററൻ B. a bull, allowed to go at liberty.

തിരുവല a beggar, (see തിരുവാളി).

തിരുവാമൊഴിഞ്ഞു RS. Rāma said. — തിരുവാ യ്ക്കെതിർ വായില്ല prov.

തിരുവാക്കുററി (തിരു I ?) the touch-hole of a match-lock.

തുരുവാട, (— വിടാട, — മിടാട No. vu.) see തിരുവുട.

തിരുവാണയിടുക to cite in the name of the king.

തിരുവാതിര (S. ആർദ്ര) the 6th asterism, including Betelgeuze; വന്നില്ലല്ലോതി. GnP. a feast in Mithunam (see ഞാററുതല).

തിരുവാഭരണങ്ങൾ Bhg. jewels of Gods & kings.

തിരുവാലത്തിരി V1. lustration of arms at the close of the rainy season (തുലാപ്പത്തു), before taking the field; തി. ഉഴിയുക.

തിരുവാളി (1) a possessor of Lakšmi; by abuse = beggar (or T. C. Te. Tu. തിരു going about for begging).

തിരുവാഴി a ring (ആഴി), താരിൽമാതിനു തി. യും കൊടുത്തു UR.

തിരുവിതാങ്കോടു, തിരുവാങ്കോടു, (S. ശ്രീവർദ്ധന പുരി) Travancore; the town & the country (തി. സംസ്ഥാനം).

തിരുവില്വായി & — ല്ലാ N. pr., a fane in Travancore (തി' ല്ലവ B.)

തിരുവുട dress of kings or idols. തി. യാട ചാ ർത്തുക KU. daily dressing of an idol.

തിരുവുടന്പു So. an idol. വാർത്ത തി. a molten image.

തിരുവുടൽ the body of a Deity, തി. മുഴുവൻ കാ ണാകേണം Anj.; വിറെച്ചു തി. Bhr.

തിരുവുളി see തിരുകു —

തിരുവുള്ളം 1. His etc. Majesty's mind. തിരൂള്ള ത്തിൽക്കൊണ്ടുപോയിക്കേൾപിച്ചു TP. reported. തി'ത്തിൽ ഏറുക the king to know, (തി'റാതേകണ്ട് എന്തൊരു വസ്തുവുള്ളതു AR. nothing exists without thy knowledge), തി' ൽ ഏററുക to tell the king. 2. the king's pleasure തെക്കിൻദിക്കിന്നു നടക്കമാറു തി'മാ വൂതാക RC; എന്നിൽ തി. ഉണ്ടെങ്കിൽ Bhg. (= പ്രസാദം); ദൈവം തി. ഉണ്ടെങ്കിൽ TP.; തി. ആകേണം ഭഗവാനേ GnP. be propitious! ഞങ്ങളേയുള്ള തി. Bhr. thy mercy towards us. തങ്ങളുടെ തി. സന്പാദിച്ചു ജീവനം ചെ യ്യാം Arb. തി. ചെയ്ക V1. to deign to speak. തി. വാഴുക see foll.

തിരുവുള്ളക്കാരൻ (& തി'൦ വാഴുന്നവൻ) a king's favourite V1.

തിരുവുള്ളക്കേടു 1. (oontr. തിരുളക്കേടു) displeasure, തന്പുരാനു എന്നോടു നല്ല തി. TP. രാമൻ തി. വളരേ ഉണ്ടാം KR.; തി'ടായിക്ക ല്പിച്ചു; തി. പോക്കുക TR. 2. disgrace.

തിരുവൂരങ്ങാടി & തിരൂര — N. pr., a Māpḷa town in Chēranāḍu. MR. (തിരുപ്പാണ്ടിപ്പുഴ).

തിരുവെഴുത്തു a royal writ or document (higher than തരകു), കോലത്തിരി അണ്ണൻ തി. എഴു തി TR. KU, തി'ത്തോല TP.

തിരുവോണം (S. ശ്രവണം) 1. the 22nd asterism including Aquila (in Cancer V1.). 2. the feast ഓണം in August. പിന്നെത്തി' ഊട്ടിഞാൻ SG. an offering.

തിരുൾ tiruḷ No. (= തിരൾ; C. Tu. pulp, pith) 1. A bud, half grown leaf, still rolled up (തിര, തിരി). കാഞ്ഞിരത്തിൻ തി. ഒരു പിടി MM. 2. the uppermost leaf, തെങ്ങിൻറെ തി. കൊ ത്തി TR. തി. ഇളക്കിക്കിളിയോല പാറി ആന യടി വിരിഞ്ഞു (growth of a palm-tree).

തിരോധാനം tirōdhānam S. (തിരസ്സ്) Disappearing, തി. ചെയ്തു VetC. = മറഞ്ഞു. മേഘതിരോഹിതസൂര്യബിംബം KR. (part.) hid by clouds.

തിർത്താവു V1. (prob. തിരുത്താവു) see തൃ —

തിര്യക്ക് tirytak S. (തിരസ്സ് + അഞ്ച്) Moving across, in horizontal, not perpendicular direction. തിര്യഗ്ഗം, തിര്യഗ്യോനി Bhg. all animals.

തിറ tir̀a T. M. (C. Tu. തെരിഗെ, √തിറു to open a way) 1. Tribute, taxes ജയിച്ചു തിറവാ ങ്ങി Brhmd., പൊരുതു ജയിച്ചു തിറകൊണ്ടു Bhr. taxed; താരകനിരയോടു തിറകൊണ്ടിരി ക്കുന്ന Bhr. eclipsed, തിറ കൊടുത്തു, നല്കി Bhg. 2. an offering; an inferior feast (after നഷ്ട ത്തിറ), in which Malayar, Vaṇṇān, Munnūt/?/t/?/an, etc. dress like Gods & demons തിറ കെട്ടുക V1. — തീത്തിറ a dance in burning dress to the honour of Bhagavati.

തിറം tir̀am T.C. (തെറം), Te. തീറു (manner, fr. തിറു) M. 1. Vigour, ability തി. കാട്ടുക B., തി റമുറും അരചൻ RC, വന്പടതിറത്തിൽ നില്ക്ക ണം KR., തിറമോടെതിരിടും രഥികൾ Bhr., തിറമില്ലാത്തവൻറെ കാര്യം സാധിപ്പിച്ചു കൊടു ത്തവര് VyM. 2. fine manner, stateliness, മുഖത്തിറം‍ = പ്രസാദം.

തിറക്കേടു weakness.

തിറങ്കണ്ണു (fr. തിറന്പുക?) the eye turned sidewards. തി'ണ്ണാൽ കണ്ടു saw but imperfectly. തി'ണ്ണാൽ നോക്കി viewed it superficially.

തിറവു aM. = തിറം; hence adj. തിറവിയ strong (തി. ചിറ; തൻതേർ തി. വഴിക്കുപൂട്ടി RC.)

തിറന്പുക tir̀ambuγa T. M. (T. to miss). To be wrenched, strained (= ഉളുക്കുക). ഏപ്പു തിറ

ന്പിപ്പോയി got loose. തിറന്പിപ്പിടിക്ക to loosen, to wrench asunder V1.

തിറന്പു പിടിക്ക (loc.) superstitious method of healing cramps in the extremities, by stroking twins; so തി. ഓട്ടുക through Mantram.

തിറിതിക a. med. = തൃതീയ.

തിലം tilam S. Sesamum Indicum = എൾ; തില മാത്രം = എൾ പ്രമാണം; തിലഹോമം PR.

തിലകം 1. a natural mark on the body (മറു). 2. an ornamental mark on the forehead തൊ ടുകുറി). കുങ്കുമത്തിലകം തൊട്ടു Bhr. (a woman dressing). പച്ചത്തി. ആക്കുക tattooing. 3. the ornament or chiefest of its kind, കുലതി ലകൻ, മനുജവരമണിമകുടതിലകൻ Bhr.

തിലകിതം (തിലകം 2.) marked with Tilakam, തിലകിതഫാലം Bhr.; (തി. 3) ശുകകുലവിമ ലതിലകിതകളേബരേ AR.

തിലജം = തൈലം oil, തിലജദ്രോണിയിന്നെടു ത്തു ഭൂപനേ KR.; so തിലരസം AR. oil.

തിലോത്തമ N. pr. a celestial woman, that possesses all perfections in extracts of each to the size of a sesam-grain. Bhr.

തിലോദകം Sesam & water offered to ancestors.

തിലാവം vu. = തുലാവം A beam.

തിവിററുക tivit/?/t/?/uγa (= തീററുക?, T. തെവി ട്ടുക to fill, C. തെവരു a balk) To force into a vessel, to cram (loc).

തിഷോരി TR. E. Treasury.

തിഷ്ഠ tišṭha S. (Imp. of സ്ഥാ) Stand! തിഷ്ഠതി ഷ്ഠ AR. = നില്ലുനിൽ!

തിള tiḷa M. (T. to be overfull), Bubbling up. തിളുതിളത്തിളെക്ക (Onomat.; alsoതളുതള).

v. n. ജലനിധിതിളയും RS. generally: തിളെക്ക 1. To bubble up, to boil over, ജ്വാ ലയാൽ തോയം തിളെച്ചു മറിഞ്ഞു KR.; also ത ളെക്ക = തികക്ക f. i. of a wound, ഏറത്തിളെച്ചു വരുന്ന രുധിരം Bhg.; തിരമാലകൾ തിളെത്തുയ രുംവണ്ണം RC; ജലം തി'ച്ചു കുറുകുന്നു Bhg. 2. to overbear, presume. പടയോടും തിളെത്തു വന്നു RC. confidently. ഏറ നീ തിളക്കിലോ Bhr. പേക്കണങ്ങളും കഴുകും കളിപ്പോടു തിളെത്ത തെങ്കും RC delighted on the battle-field.

VN. തിളെപ്പു 1. bubbling over. പൊന്തി. money- pride. ചോരത്തി. self- sufficiency, lewdness. മതിത്തിളെപ്പുള്ള RC. overbearing. 2. arrogance, triumph തി'നോടാർത്തു, പടയുടെ തി. RC mad with fighting. വാനോർ തി. ഒട്ടിനി അടക്കും RC.

CV. തിളപ്പിക്ക l. to boil, എണ്ണ തി'ച്ചു വായിൽ ഒഴിക്ക VyM. പാൽ തി'ച്ചു (al. തിളർപ്പിച്ചു). 2. to rouse passion, തിളപ്പിപ്പതിന്നു മതി HNK.

തിളങ്ങുക tiḷaṇṇuγa, and തിളക്കം Ti. Splendour, see തെ —, തു —.

തിളന്പുക tiḷambuγa. (T. ത — ) = തുളുന്പുക.

തിളാവുക tiḷāvuγa To spread about v. n. & a. മുറിയിൽ കുമ്മായം തിളാവി chunamed the room, പൂളക്കായി പൊട്ടിത്തിളാവി silk-cotton to fly about. ചാണകം, വെള്ളം തി. to sprinkle with a _sweeping_ motion. വെള്ളം തി. a ceremony observed by Brahmans (making 3 times a circle with water round their leaf filled with rice before eating), belonging to the Karmam കുടിക്കനീർ or കുടിക്കീർ, called കു'ർ കുടിക്ക.

തിഴ്ങ്ങുക ti/?/ṇṇuγa, = തിങ്ങുക‍ aM., മരങ്ങൾ തി ഴ്ങ്ങിന വനങ്ങള് RC 126.; തിൾങ്ങിന സേന Nasr.

തിഴ്ക്കുക = തിക്കുക aM. — ബാണങ്ങൾ തിഴ്ക്കി ഒക്കത്തെളുതെളങ്ങും, ഉൾക്കൊണ്ടു തിഴ്ക്കിന ചി നത്തോടും RC.

I. തീ tī T. M. aC. (Tu. തു) 1. Fire; തീയിൽപ്പാ യുക, as a Sati. തീയിൽ മുളെച്ചതു വെയിലത്തു ചാകാ prov. തീയും തിരിയും ഇല്ല so poor! ആ രാൻറെ തീയും വെയിലും കൊണ്ടിട്ടു ദിവസം ക ഴിക്ക to work for any one. തീ എരിയു ക, കത്തുക, പിടിക്ക, കൊളുത്തുക, കൂട്ടുക, പൊലിയുക, കെടുക്ക etc. പാകത്തിന്നായിട്ടു തീക്കൽവെച്ചൊ രു പാൽ CG. put on the fire. ഇല്ലത്തിലിട്ടടെ ച്ചു തീ വെച്ചു Bhr. 2. So. Plumbago Ceylanica.

Hence: തീക്കണം SiPu. a spark.

തീക്കണ്ണൻ Bhg. Siva.

തീക്കട്ട prov. & തീക്കനൽ a live-coal, തീക്കനൽപ്പു ഴകളിൽ നീന്തേണം SiPu. (in hell).

തീക്കരി So. burning the grass on the ground.

തീ. മാററുക to prevent such fire spreading.

തീക്കല the scar of a burn, തീത്തഴന്പു.

തീക്കലം a vessel, in which fire is placed, a stove.

തീക്കല്ലു a flint-stone, മരുന്നു തീ'൦ TR.

തീക്കായുക to warm oneself near a fire, തീക്കാ യ വേണം എനിക്കു CG.

തീക്കാൽ a stream of fire from a rocket.

തീക്കുച്ചി T. Palg. matches (mod.)

തീക്കുടുക്ക a bomb-shell.

തീക്കുന്തം V1. a war-rocket.

തീക്കുറി a beacon of fire, a light-house.

തീക്കുഴി a fire-pit (= കുണ്ഡം PrC.). തീ. തന്നിൽ വീണു മരിപ്പൻ KumK. I sacrifice myself. ചൂ ടു തളർത്തുവാൻ തീ'യിൽ ചാടുന്പോലേ CG.

തീക്കൊള്ളി a fire-brand, തീ. മേലേ മീറു കളിക്കു ന്പോലേ prov.

തീച്ചട്ടി = തീക്കലം.

തീപ്പതിർ a spark, met. തീപ്പതരു തൂകി RS. out of the eye.

തീപ്പാതി B. being half consumed.

തീപ്പാറി N. pr. of a male.

തീപ്പിടിക്ക, തീപ്പിടിപ്പെട്ടു RS. to be set on fire.

തീപ്പുക smoke of cooking, പുരത്തിൽ എങ്ങും തീ'യും ഇല്ല KR. (public calamity).

തീപ്പുണ്ണു a burn, ശതകുപ്പ തീ'ണ്ണിന്നു നന്നു GP.

തീപ്പനൽ a fern used med. in venereal diseases (= water on the fire?).

തീപ്പുല്ലു No. 1. a kind of grass, തീ. വെക്ക children to burn themselves in play = കുറുക്കൻചുടു ക. 2. No. matches (mod.).

തീപ്പെടുക to be burnt; kings to die. തീപ്പട്ട കേരളവർമ്മർ (doc.) the late K. V.

തീപ്പെട്ടി (mod.) a match-box.

തീപ്പേടി (= തീഭയം), പുരയില്ലാത്തവനുണ്ടോ തീ. prov.

തീപ്പൊരി a spark, തീ. തന്നേ മിഴുങ്ങിച്ചകോര ങ്ങൾ സാധിച്ചു നിന്നു CG.

തീപ്പൊള്ളു a burn.

തീഭയം conflagration, തീ'ത്താൽ നശിച്ചുപോയി.

തീമറ a fender, തീത്താങ്ങി.

തീമഴ a thunder-storm പെയ്യിക്കുന്നവൻ TP.

തീയന്പു a fire-arrow TP.

തീയാട്ടം ceremony of jumping through fire before temples; also തീയാട്ടു കഴിക്ക, performed (in തിയ്യാട്ടുകൊട്ടിൽ B.) by a low Brahman, തീയാട്ടുണ്ണി or തീയാടി (but compare തേയ്യാട്ടു.)

തീവിഴുങ്ങിപ്പക്ഷി an ostrich.

തീവെക്കുക to set fire to പുരെക്കു, കച്ചേരിക്കു തീ വെച്ചു TR.

II. തീ (T. Te. sweet; C. സീ, ശീ) Evil T. aM., as തിന്മ, prh. = ചീ f. i. വല്ല തീ വരും PT. some evil will happen. വീടു പഴതാകുമ്മുന്പേ തീയായ തെല്ലാം അകററീട വേണം Anj. ere I grow old.

തീപ്പണി bad work, പിള്ളപ്പണി തീ. prov.

തീയതു & തിയ്യതു (q.v.) what is bad.

abstr. N. തീമ & തിന്മ (ചെയ്യാതേ നമുക്കു തീമ RC. do us no harm).

തീവിന sin. തീ. അഖിലവും അപ്പുറം അകലുമാറു RC.

തീക്ഷ്ണം tīkšṇam S. (= തിഗ്മം) Sharp. തീക്ഷ്ണ ഖൾഗം PT.; തീക്ഷണവിജ്ഞാനാസിനാ ഛേദിക്ക Bhg.; തീ'നായുള്ള മൌര്യൻ Mud.; തീ'മാം തേജ സ്സോടും Bhr.

തീക്ഷ്ണദണ്ഡൻ AR. a severe master.

തീക്ഷ്ണരസം saltpetre, Mud. — Also തീക്ഷണം (as തീക്ഷണഗന്ധങ്ങളാം വില്വം Nal.; തീ' മായുള്ള കത്തിയെ നക്കുന്നു, തീ'മാകും വണ്ണം ശോഭിക്കും KR.) as it were "quick like fire".

തീണ്ടുക tīṇḍuγa T. M. C. to touch (Te. itch) 1. To touch മററൊരു പുരുഷനെ ത്തീ. യില്ല ഞാ ൻ AR. 2. to infect another or oneself by coming too near. മാപ്പിളമാർ ഇല്ലവും വീടും തീണ്ടി ത്തൊടുക TR. enter Brahman & Nāyar houses without caring. പുലയനെത്തീണ്ടിപ്പോയി I am infected by the Pulayan's atmosphere, (my fault). പുലയൻ എന്നെത്തീണ്ടിക്കളഞ്ഞു (his fault). തീണ്ടല്ലേ keep aloof! met. ദോഷത്തെ ത്തീ. 3. venom to enter a constitution (C. to be possessed). വിഷം തീണ്ടി മരിച്ചു died from a snake-bite.

VN. തീണ്ടൽ esp. atmospheric pollution (നാ യാടി at 72 feet, പുലയൻ at 64, കണിശൻ 36, മുക്കുവൻ 24, a woman newly confined 18, one menstruating 12, etc.) KU. even ശവത്തിന്നു തീണ്ടൽ ഉണ്ടു, in this case by touch.

Neg. V. തീണ്ടാപ്പാടു distance to which the Tīṇḍal does not reach.

തീണ്ടായിരിക്ക Nid. (fr. തീണ്ടാതേയിരിക്ക) & തീണ്ടാരിക്ക vu. to be in an unapproachable state, to menstruate; തീണ്ടാരപ്പുല, — ക്കുളി, — ക്കിണ്ണം, — ക്കുപ്പ etc. തീണ്ടാരുന്നവളും VyM., വണ്ണാത്തിയുടെ തീണ്ടാരക്കൂലി TP.

തീണ്ടാർമാഴി (a. med. തീണ്ടാമണി അരെച്ചു, So. തീണ്ടാന്നഴി) Mimosa natans or മുക്കുററി, with the juice of which women mark the forehead to indicate, that they are well again.

തീണ്ടിക്കുളിയുള്ള ജാതി KU. low-castes, whose approach already defiles a high- caste; തൊ ട്ടുകളിയുള്ളവർ those, who like Muhammedans, Christians or foreign Hindoos defile only by touch.

CV. തീണ്ടിക്ക to defile V1.

VN. തീട്ടം uncleanness; excrements, തീ. കൊ ണ്ടുള്ള ആറാട്ടം prov.; ചോറല്ലേ വെയിക്കു ന്നതു തീട്ടമല്ല we are also men. — തീട്ടപ്പാളെ ക്കുടയവൾ (& — യതു) No. vu. one's wife.

തീട്ടുക (aT. to write, paint. C. to rub, irritate) to point at, എന്നെത്തീട്ടിപ്പറഞ്ഞു alluded to me.

തീട്ടു a writ or document of Brahmans, Caymals V1. & other high personages (also ശീട്ടു, നീട്ടു). —

തീട്ടുവരം V1. now തീട്ടൂരം a charter, grant; a letter of the Cochin Rāja.

തീൻ tīǹ T. M. C. (തിന്നുക) Any food besides rice, തീൻ മുട്ടിച്ചത്തു Genov. (a deer), മാരനു ഞങ്ങളെത്തീനിട്ടു, മാനസം മാരന്നാരാനും തീ നിട്ടാരേ CG. left us a prey to Kāma, some body feeds Kāma with her soul, as കോഴിക്കു തീനിടുക. 2. a meal. ഒരു തീനിൻ (or തീന'ൽ) വെററിലത്തീനും തിന്നു TP. had his betel. —

തീനി = തിന്നി an eater.

തീൻകഥ So. riddle; also തീററുകഥ.

തീൻകുഴൽ V1. the gullet.

തീൻപണ്ടം 1. victuals. 2. the stomach.

തീൻപതി, തീൻപുലം So. pasture.

തീപട്ടി A torch, see ദീപട്ടി.

തീത്തൻ, തീത്തി N. pr. of men (ദീപ്തൻ, — പ്തി?).

തീയതി see തിയ്യതി.

തീയതു under തീ II.

തീയൻ tīyaǹ, a M. തീവൻ (Port. Fr. Tives) An islander, the caste of the palm-cultivators, toddy-drawers, sugar-makers, etc. The ൦രംഴ വർ are in fact the same caste, & both are said to have come with the South-tree (തെങ്ങു) from Ceylon KU. — fem. തീയത്തി & തീയപ്പെണ്ണു TR. തീയർ ആദിയായിട്ടുള്ള കീഴ്ജാതികൾ TR.; the caste rose in dignity by serving the English at Tellicherry. പുതിയ തീ. a Tīyar-bridegroom.

തീയത്താളൻ an islander, (see തീവു).

തീയൻ വാഴ the Maledive-plantain.

തീരം tītam S. (തർ, തിരഃ) Shore. വലിച്ചു തീ രത്തു കൊൾവാൻ CG. to pull out of a well.

തീരുക tīruγa 5. (fr. തീർ) 1. To be completed, perfected. ദേഹം മുഴുവനേ തീരുന്നതിൻ മുന്പേ Bhr. ere fully formed. അവളിൽനിന്നു ബുധൻ തീർന്നു Bhr. was born. തീർന്നു വരുന്ന ഉറുപ്പികTR. the sums accruing. കാര്യം ഇവിടുന്നു തീരായ്കകൊണ്ടു TR. cannot be settled by me. കാര്യം തീർന്നു the question is solved. — അവൻ മരി ച്ചുള്ള ചാവു തീരേണം TP. he must be avenged. ഇളപ്പം തീരുവാൻ to have the disgrace atoned for. കൊന്നാൽ പാപം തിന്നാൽ തീരും prov. is expiated. എന്നാൽ കൈവിഷം തീരും a. med. will be remedied. ശാപം തീരാ Bhr. 2. to be finished, to cease. തീർന്നിതല്ലോ Bhr. they are done for, dead. മുടിക്കിലേ കോപം തീരു CG. only his death can end my wrath. അത്തലും തീർന്നു നടന്നാർ CG. happily restored. ശാപം അല്പകാലംകൊണ്ടു തീരും, ശാപം തീരാ Bhr. to come to an end. 3. aux V. 1. to become, turn out ദുഷ്ടനായിത്തീർന്നു, മഹാദിവ്വനായീത. etc. 2. with a. v.: to come to an end. മരം മുറിച്ചു തീർന്നാൽ TR. when the felling is over.

Inf. തീര wholly. തീര അറികയില്ല not at all. വാരിക്കൊണ്ടു തീരവേ പോയി CG. totally lost. തീരേപ്പറഞ്ഞു decidedly (= തീർത്തു).

Neg.V. തീരാക്കൊണ്ടി endless trouble. തീരാത്ത

കാ൪യ്യം interminable; not to be settled etc. — തീരാക്കുററി bad debts (thro' insolvency). — അന്നു തീരാപ്പണികൊണ്ടു അമ്തിയാക്കരു തു prov.

part, തീ൪ന്നവന് accomplished.

തീ൪ന്നുകൊൾക to decide, declare positively, എന്നതു ഞാൻ തന്നേ തീ൪ന്നു കൊള്ളാം CG. = തീ൪ക്ക.

തീ൪ന്നുവരിക to be born, completed.

തീ൪ന്നുപോക to die, to be spent, ഉള്ളതു വിററു തീ. യി TR.

തീരു tīru, തുർ 5. (either from തികർ, see തി കയു; or better from തിരു, I. to turn) 1. Settlement. 2. a written receipt, ജന്മവില വാങ്ങി തീർ തന്നു MR. 3. a lower tenure, നിലം താൻ തീരായും (on a mere receipt) പിന്നേ ജന്മിയു മായി നേരിട്ടു പൊളിച്ചെഴുതിച്ചു MR. 4. discharge of a claim upon land, ഞാൻ തിരിച്ചു തീർ കൊടുത്ത ഉഭയം, തിരിച്ചു കൊചുത്ത ഇണക്കുതീർ MR. (p. 105.)

തീരുമാനം (1) determination. — adv. positively, തീ. അറിഞ്ഞുകൂടാ Arb. altogether, utterly. തീ. പ്രാപ്തിയില്ല = ഒട്ടും.

തീരുമുറി MR. & തീ൪മ്മുറി V1. (2 — 4) receipt in full; discharge of a claim upon land; deed of assignment of one's right to another ഇത്ഥം തീ൪മുറിയാം പത്രേ VyM.

തീവ്വില the final price, a bargain. തീ. യോല a bill of sale.

തീ൪വ്വടി, (പടി) T. M. C. decision = തീ൪ച്ച.

തീ൪ക്ക tīrkka 5. (തീരുക) a. v. 1. To accomplish. മഥുരാപുരം തീ. UR., പുര തീ., പ൪ണ്ണശാല തീ. AR. to build; ശ്ലോകം തീ. to compose; വാഴ, മുള തീ. to plant. 2. to conclude, make an end of. കടം തീ. to pay off. വില തീ൪ത്തു കൊ ടുത്തു MR. paid in full. മുതൽ തീ൪ത്തോണ്ടു വരു വാൻ TR.; നെല്ലു മുഴുവൻ തീ൪ത്തു കൊടുത്തു MR.; അശുദ്ധികളെത്തീ. to remove. മൂ൪ത്തുകൾ മൂവ രും കൂടി നിരൂപിച്ചാൽ തീ. യില്ലിദ്ദോഷം Anj., ധാത്രിഭാരത്തെത്തീ൪പ്പാൻ AR. to take away. അ ത്തൽ തീ൪ക്കും ത്രിലോകത്തിങ്കൽ AR., so സങ്ക ടം തീ, ശപിച്ചതു തീ൪ത്തരുൾ Bhr., വേദന തീ ൪പ്പൻ AR. to remedy. — തീ൪ത്തൂവാങ്ങി MR. = തീ൪ വാങ്ങി. 3. to settle, determine ഞായങ്ങളെ ത്തി൪ക്കാഞ്ഞാൽ TR. disputes. എതു നീളം എന്നു ള്ളതു തീ൪ത്തകൂടാ KumK. സത്യത്തിന്മേൽ തീ. MR. to decide by oath. എന്നു തീ൪ത്തു ചൊല്ലാം Brhmd. തീ൪ത്തുപറക (also: to acknowledge, So.) 4. Aux V. സ്നേഹിതനാക്കിത്തീ൪ത്തു etc; also വനം ആലയങ്ങളാൽ പരിപൂ൪ണ്ണമായിത്തീ൪ ത്തു UR.

CV. തീ൪പ്പിക്ക 1. to get made. അഗ്രഹാരങ്ങളും തീ'ച്ചു നല്കുവൻ Nal. I shall have built for him. അരക്കില്ലം തീ'ച്ചു Bhr. കളരിയും പുര യും തീ' ച്ചുകൊൾക TR. to rebuild. — കൊ ല്ലനു ആയുധം കീ'ച്ചു കൊടുത്തു TR. കോ പ്പുകൾ ഒരോന്നു തീ. Nal. 2. to get settled. കണക്കു തീ. to adjust.

VN. I. തീ൪ച്ച (fr. തീരുക) 1. completion. 2. end. തതീ൪ച്ചെക്കു finally. ഭഗവതിയുടെ മുന്പാകേ അന്യായം തീ. ആക്കുവാൻ നിശ്ചയിച്ചു TR to settle it by an oath. സംശയം തീ. ആ ക്കിപ്പറക so, as to allow of no more doubt. തീ൪ച്ചപറക to speak decidedly, (to mention the lowest price). തീ൪ച്ചയും മൂ൪ച്ചയും ഇല്ല nothing settled. കാ൪യ്യം തീ൪ച്ചവരാത്തതിനാൽ undecided.

II. തീ൪പ്പു (fr. തീ൪ക്കുക) 1. settlement. തീ. ചെ യ്ക to pay off, as debts. 2. decree, sentence. പറന്പ പ്രതിഭാഗം തീ. ചെയ്ക MR. to adjudge to the defendants. കതീ൪പ്പായി the sentence is passed.

III. തീ൪മ്മ 1. settlement, discharge. തീ. യാമോ Bhg. comes to no end. 2. resolution, in V1 . = ധീറത. — തീ൪മ്മാനം see തീരുമാനം, hence denV. തീ൪മ്മാനിക്ക to resolve.

IV. കീ൪ച്ചു V1. = തീ൪, തീ൪മുറി, (തീ, കൊടുക്ക).

തീ൪വ്വ 5. So. settlement, as of custom-duties; toll.

തീ൪ണ്ണം tīrṇam S. part. (തൻ) Crossed, തീ൪ണ്ണ ശൈശവൻ Bhg. an adult. കീ൪ണ്ണവിദ്യാ൪ണ്ണവൻ Nal. who has passed through the whole ocean of learning.

തീ൪ത്ഥം tīrtham, vu. സീ൪ത്ഥം. 1. Descent (= ക ടവു); a bathing place. 2. a holy place, തീ ആടുക; ഒരോ തീ'ങ്ങൾ ആടി VetC; തീ൪ത്ഥക്ഷേ

ത്രം. 3. holy water, തീ'വും പ്രസാദവും കൊ ണ്ടു വരുന്ന ബ്രാഹ്മണർ TR. (to Rājas).

തീർത്ഥൻ "who is the way," a leader, teacher.

തീർത്ഥപാദൻ whose feet are holy, C/?/šṇa. Bhg.; an ascetic. തീ'ന്മാരോടു നടന്നു AR.

തീർത്ഥയാത്ര a pilgrimage for the purpose of തീ ർത്ഥസ്നാനം; തീർത്ഥസേവകൾ ചെയ്തു Bhg.

തീർത്ഥികൻ CG. an ascetic, Sanyāsi, തീർത്ഥ വാസി.

തീററുക tīt/?/t/?/uγa T. M. (തീൻ) 1. To cause to eat, (ആനെക്കു)തീററികൊടുക്ക to feed. തീ ററി വളർക്ക, പോററുക to nourish. 2. to make food of something, അതിന്മേൽ വെട്ടിത്തീററാം VyM. തീററിക്കേറുക, അടുക്ക So. to attack fearlessly. 3. to cram; to force down, (also തി വിററുക). ചോറുകുത്തിത്തീററുക to force down the throat. വായിൽതുണി കുത്തിത്തീററി gagged him.

തീററിക്കഥ So. = തീൻകഥ a riddle.

CV. തീററിക്ക ( = തിന്നിക്ക), as പുല്ലു തീ'ച്ചുകള ഞ്ഞു (through cows). വെള്ളരി മുതലായ ത സ്യാദികൾ തീററിച്ചു MR. (an elephant allowed to enter a garden).

തീവു tīvụ Tdbh.; ദ്വീപു, An island, whence തീവൻ, തീയൻ q. v.

തീവ്രം tīvram S. (√ തർ?) Severe, intense തീവ്രനോവു, വേദന; also തീവ്രനാദം AR. awful sounds. തീവ്രപ്പെട്ടു was in a hurry.

തു tu S. (G. tu) Yet, but, at least.

തുകtuγ (T. തൊക, fr. √ തൊകു, past തൊക്കു to join) 1. Sum, ആകത്തുക the whole amount. തുക ഇടുക, കൂട്ടുക to cast up. തുകമോശം mistake in summing up. 2. = കൂട്ടം aM., സരിത്തു കയിൽ വെള്ളങ്ങൾനേർക്കുന്നു KR4. (or — കളി ൽ?). 3. arrow-root, കൂവ med. (S. തുഗ).

തുകയൽ (loc.) a kind of curry.

തുകെക്ക So. = തോയ്ക്ക.

തുകരുക tuγaruγa = തുവരുക f.i. അണ്ണാക്കു തുകരും പാരം Nid. dry.

VN. തുകർച്ച V1. bright time in the monsoon.

തുകൽ tuγal (C. തൊഗൽ, fr. തൊകുseeതുക) Skin, as of fruits V1. = തോൽ.

തുകിൽtuγil T.M. (തൊകു) 1. Cloth, dress, തു

ടെക്കണിന്ത ചാരുരൂയവൊൺതുകിൽ; പാർത്തൊ ഴിന്തത് എൻതുകിലോ RC.; തു. അഴിക്ക Bhr. — പുലിത്തുകിൽ Siva's tiger-skin (see തുകൽ). 2. = തുയിൽ sleep, പാലാഴിയിൽ തു. കൊള്ളുന്ന ദേവൻ Bhr. (rare).

തുക്കുക, ക്കി tukkuγa (T.to eat) = ഇരന്നു ന ടക്ക. A beggar is called തുക്കി or തുക്കിപ്പെറു ക്കി (loc.); പെറുക്കിത്തുക്കിനായി (No., abuse).

തുക്കുടി H ṭukuḍi (aC. തുഗു to divide. Division of a country, office of Sub- Collector. തു. പാ ർക്ക (loc.; comp. ഉക്കുടി) = ആരാൻെറ കുടിയിൽപാ ർക്ക to have the whole district for one's home. (or തുക്കുക).

തുഗ tuġa S. Bamboo-manna, (al. arrow-root), fr. ത്വകക്ഷീര.

തുംഗം tuṇġam S. High, തുംഗമോദം പൂണ്ടു Nal. തുംഗഭദ്ര S. the river Tungabhadra, whence wicked Brahmans are said to have come to Kēraḷa to change the ordinances of Parašu Rāma KM.

തുച്ചീലം Tdbh.; ദുശ്ശീലം, Bad manners.

തുഛ്ശം tuččham S. (see 2.) 1. Little, vile ലീല യിൽ കുരൂഹലപ്രൌഢി തു'മായി Nal. പറഞ്ഞു ചേർക്കുന്നവ൪ പാരം തു. Sah. few peacemakers. പിതരി ബഹുമാനം സുതന് അതിതു. ChVr. — തുഛ്ശബുദ്ധികൾ PT. persons of low mind; so തുഛ്ശനല്ലോമുരപുത്രൻ Mud. — തുഛ്ശാ ക്കുക, തുഛ്ശീകരിക്ക to despise. 2. M. (തുഞും) end; മലത്തുച്ചം the top of a hill; extremity of a Cocoanut-branch, useless for thatching & used for a torch ( = ചൂട്ട); also തുയ്യം; പച്ചോലത്തു.

മുറിച്ചു TP.

തുഞ്ചം tuńǰam M. (C. Te. തുഞ്ചു to break off) Extremity = തുച്ചം f.i. വാളിൻെറ തു. (= മുന). മരത്തിൻെറ തുഞ്ചത്തു തൂക്കി PT. on the top of the tree. From this:

തുഞ്ചത്തെഴുത്തഛ്ശൻ N pr. A Waṭṭēckaṭṭē Nāyar, fr. തൃക്കണ്ടിയൂർ (Weṭṭattunāḍ/?/) born in the 17th century A.D., famous for his translating from Sanscrit the Rām. Bhāg. Bhār. & other Purāṇas into Malayāḷam Poetry. He has introduced many Sanscrit words & the

alphabet; about him some proverbs exist, f.i. തുഞ്ചോൻ പൂച്ച കെട്ടി ഉഴുതപോലേ. (എഴു ത്തു 164).

തുഞ്ചുക tuńǰuγa 1. T. So. To be entangled, to sleep, die. 2. to remain, as money in the pocket, തന്പിമാർ ൫ പേർ തുഞ്ചിനാർ Bhr. (=തഞ്ചുക).

തുഞ്ചാരം No. balance, f.i. 5 ഉറുപ്പികയോളം തു. ഉണ്ടു.

തുട tuḍa (T. Te. Tu. C. തൊട, fr. തൊടുക). 1. Connexion, as of an arrow with a bow, അ ന്പു തുടവിടുന്നേരത്തു KR.; തുടവിടാതവണ്ണം RC. uninterruptedly. തുടവിടാത തുരഗങ്ങൾ വാരണ ങ്ങളും RC. a continuous line of. 2. the thigh. തൃത്തുടപ്പൊട്ടി KU. a Paradēvata, Shāstā. തുട ക്കാന്പു inner part of the thigh. തുടവാ൪പ്പു, തുട വാൾ an ulcer on it. പോരടുത്ത സമയേ തുട തുള്ളും ChVr. (an omen). തുടയിൽ വെക്ക = കട ക്കാൽ obsc. അടി തുട ഇടല്ലാത്ത വസ്തു V1. having neither head nor tail. 3. time, turn. ഇരിപ ത്തൊരു തുട വധിച്ചു Bhr. in 21 engagements = വട്ടം; also ഇത്തുടേ V1. this time.

തുടക്കാരം (1) connexion, contact. തു. തീ൪ക്ക to sever what lies close together.

തുടപ്പന loc. = ൦രംന്തു Cycas.

തുടം tuḍam (തുടു) 1. Stoutness, plumpness തുടം എഴുന്ന പള്ളിയന്പു, തു. കിളർന്ന മാമരം RC; also തുടവു, hence തുടവിയ ശരം RC. — തുടവൻ a stout, big person. 2. a liquid measure, 1/16 of an Iḍanga/?/i, (see foll.).

തുടകു tuḍaγụ A small earthen vessel, holding 2 Nā/?/i, chiefly for toddy. ആ തുടകിലേക്കഞ്ഞി വെള്ളം കുടിക്കാഞ്ഞതെന്തു No. = മണ്പാത്രം, പാ നി. — തുടകിടം കണ്ടു KU.

തുടക്കെന see തുടു.

തുടങ്ങുക tuḍaṇṇuγa T. M. C. Tu. (തൊ —, Te. തൊണഗു, fr. തൊടു) 1. v. n. To begin. സ്വാമിക്ക് ഈ മാതരിൽ പോരു തുടങ്ങിയാൽ — അക്കാലം തുടങ്ങി from that time. കാരണോ ന്മാർ നാളിൽ തുടങ്ങി TR.; വന്ന നാളേ തു. Brhmd.; ഞായറു തുടങ്ങിയുള്ളവ the 7 week-days, beginning with Sunday. സിംഹം തുടങ്ങിയുള്ള മൃഗങ്ങൾ etc.(= മുതലായി, ആദി).ചൂതു തുടങ്ങി ന ലീലകൾ CG. 2. v. a. to commence, undertake, do. യുദ്ധം തുടങ്ങിനാൻ, തപസ്സു തു'൦ Bhr.; എന്തിനോരോതരം വ്യാജം തു'ന്നു Mud.; ലോഭം തു. Nal.; കാമവൈരിയെ സേവ തുടങ്ങിനാർ SiPu. — With verbs ചെയ്വാൻ — ചെയ്തു — ചെയ്യ തു., as കേഴത്തുടങ്ങി, പോകത്തുടങ്ങിനാർ CG. — absol. എന്തിത്തുടങ്ങുന്നുതു CG. what do you mean with this? ബാലന്മാരോട് ഇങ്ങനേ തുടങ്ങി യാൽ AR. if you act thus.

VN. തുടക്കം T. M., (തുടസ്സം So.) beginning, പ റതു'മായുള്ളവ RC. തു'വും ഒടുക്കവും prov.

CV. തുടങ്ങിക്ക to cause to commence or undertake, പൂജകൾതുടങ്ങിപ്പൂ KU.; ഋശ്യശൃംഗനെ ക്കൊണ്ടു യാഗവും തു'ച്ചു KR.; നിർമ്മാല്യം തു' പ്പാൻ TR. (the Kāraṇōns of the temple).

തുടങ്ങു (C. Te. T. entanglement, Tu. hook), the belt of a Nāsyar's knife. കത്തിയും തു'൦ കെട്ടുക TP. to take up arms. തുടങ്ങുന്നു കത്തി പറിക്ക TP. (Abl.)

തുടങ്ങൻകത്തി, (തുടക്കങ്കത്തി) a broad knife. MC.

തുടപ്പാ So., തുടപ്പം Palg., see തുടെപ്പു.

തുടപ്പുtuḍappụ (1. 3.) A turn or measure, ഒരു തു. ploughing once. ഒരു തു. മാത്രം നീട്ടം (of ropes.)

തുടമാനം tuḍamānam (തുട. 1.) Beginning. തു. തൊട്ടു = അദിമുതൽ V1.

തുടർ tuḍar T. M. aC. (തൊടു C. Te. Tu. to put on) 1. A chain, string എഴുതുടരിട്ടു കെട്ടി യ ചൊക്കൻ TP. — തുടർമാല a gold necklace. 2. women's waist chain, different from അര ഞ്ഞാൺ; അരയിലേപ്പൊന്തു TP. (of a man).

തുടരി T. M. (chain-like), a thorn with an edible fruit, Rhamnus circumcisus. — Kinds: പെരിന്തു. Zizyphus jujuba (S. ബദരി), കാ ക്കത്തു. Crantzia aculeata, മലന്തു. Celtis australis or Zizyph. lotos.

v. a. തുടരുക 5. 1. To be linked, consequent, to continue; തുടർന്നു പറക to speak on.— കൈതു. to be connected, പുഞ്ചിരിത്തൂമക്കൈതുടർന്നീടു മക്കണ്ണു CG. that ever smiling eye. കർമ്മത്തിൽ, ലീലകളിൽ കൈതുടർന്നീടുവിൻ CG. put your hands to the work. സന്യാസിവേഷം കൈ തുടർന്നാൻ CG. assumed. 2. to pursue, തുട

ർന്നു പിന്നാലേ നടന്നു ഭ്രപതി KR. വഴിയേ തു. Ti. chased. കുടത്തുടരുന്ന രാമൻ KR. — തുടന്നെ ത്തുക to overtake. 3. = തുടങ്ങുക 2., ചെയ്ക f. i. കഥ ചൊല്വാൻ തുടരുന്നേൻ KVA. I undertake. പട വരവു തു. Mud.; മാത്സ൪യ്യം തുടരായ്ക CC.; അസ്ത്രപ്രയോഗം തു. Bhr.; ഉറക്കം, നിദ്രതു. Nal. to fall asleep. ഉദ്യോഗം തു. ChR. to exert oneself. കുടുവാൻ തു. Nal.; also v. n. അവനു യൌവനാരംഭം തുട൪ന്നു Nal.

Inf. തുടര unremittingly, പടകൾ തുടരത്തുടര വരുന്നതു Bhr.; രാഘവാസ്ത്രം തുടരത്തുട൪ന്നു ണ്ടെന്നൊരാകുലം AR. (so തുട൪ന്നെറിഞ്ഞെ റിഞ്ഞു RC.) — സുഖദുഃഖങ്ങൾ ഇടതുടരക്കൂട ക്കൂട സകല ജന്തുക്കൾക്കും ഉണ്ടു Bhr. succession of weal & woe.

Neg. തുടരാതേ making a stop, മദ്ധ്യേ ആലസ്യം തുടരാതേ Bhr.

VN.തുട൪ച്ച 1. continuation. 2. friendship V1. 3. claim, ഈ അടിയാന്മാ൪ക്കു വല്ലോ൪ വല്ലതു. പറഞ്ഞു വന്നാൽ ഞാൻ തെളിയിച്ചു കൊടുക്കു ന്നുണ്ടു TR.

തുടൽ tuḍal So. = തുട൪, (as തുടലാഞ്ഞാണം B., തുടലി Rh.). ആനത്തു.

തുടവു see തുടം 1. & തുടകു.

തുടി tuḍi T. M. C. (lip, Tu. ദുഡി extremity, fr. തു ടു). 1. A small drum (C. Te. തുടുമു). Kinds: കടു ന്തു., കുറുന്തു., നെടുന്തു.— It is shaped like an hourglass, hence തുടിയിടപോലോരരയിൽ DN.; തുടിയിട പോലേ വടിവുടയൊരു പിടിനടു KR.; പൊററുടി (= പൊൽ തുടി) നടുവിനു നേ൪ RC. — ഉരലിനു മുറിച്ചാലേ തുടിക്കു കണക്കാവു prov. — തുടി മുട്ടിക്കൊണേടു നടക്കു to publish a secret. തുടിയടിക്ക, കൊട്ടുക to proclaim. 2. T. So. cardamoms. 3. a measure, (S. ത്രുടി = 30 അ ല്പം). മുപ്പതു തുടിക്കൊരു കല എന്നതും ചൊല്ലും Bhg. 3. = തുടിപ്പു.

തുടിംപാളക്കിഴങ്ങു an Epidendron, esp. on Strychnos (= പറകെട്ടി).

തുടിക്ക tuḍikka T. M. (തുടു) 1. To throb, quiver. തുടിച്ചധരവും ചുവന്നു കണ്ണുകൾ KR. in anger. വാമക്കണ്ണു തു. ഇടന്തോളും തു. KR. (bad omen). അവൾക്ക് ഇടങ്കൈ തുടിച്ചിതു. KR. (good omen).

മിടററിടെച്ചൊൽ തുടിച്ച ശൂ൪പ്പണക RC. with a voice stifled by emotion. — VN. തുടിപ്പു V1. palpitation. 2. to splash violently, പുഴയിൽ ഇറങ്ങിത്തു., നീന്തിത്തു. Bhg. 3. No. to protrude. തുടിച്ച അധരം a Negro lip. തുടിച്ച കണ്ണു CC. (of a toad-like demon). കണ്ണും മുഖവും കുടിക്ക to swell; കുമ്മായം തുടിച്ചിക്ക uneven plaster-work.

തുടിൽ tuḍil, തുടിഞ്ഞിൽ. Lair of game, place over-grown with creepers, (= കു. loc).

I. തുടു To be distended, stout; തുടുതുട (= തുടര), incessantly, ശരനിരയാൽ തു. പൊഴിന്തനൻ തു. വള൪ ശരമാരി RC.; തു. കണ്ണീ൪ ഒഴുകി KR.; തു. വന്ന രുധിരം Bhr.

തുടുക്കെന plump (= തുടം), പാദത്തെ തു. ക്കണ്ടു Bhr.; തു. ക്കാണായിതു തുട CC.; തുടുക്കെനവേ നടക്കും RC. closely; also as Verb: തുടുതുട ക്കിയും മദിച്ചു Bhr 8. — (തുടുക്കു T. insolence).

II. തുടുതുടേ Very red, തു. യുള്ളധരസോഭ Bhr. — തുടുക്ക, ത്തു To be red. സഹസ്രാംശു കിഴക്കു

VN. I. തുടുപ്പു തുടക്കന്നു കാണായി Bhr.; ആ ദിത്യൻ കിഴക്കു തുടുക്കെന്നുദിച്ചു Bhr. in his full glory. തുടുക്കെനച്ചുവന്നു RC.

II. തുടുപ്പു tuḍuppu T. So. (Te. wiping, C. erasure) 1. Stirrer, spatula, a paddle, (see തൊടുപ്പു). 2. the tip of the sternum., തു. വീഴുക, എടുക്ക. V1.

തുടെക്ക tuḍekka T. M. (C. തൊ —, Te. തുഡുചു) 1. To wipe, rub off, clean വദനം തു. യും VCh. മുഖവും തുടച്ചു Mud. sign of wrath. തൻ കണ്ണു നീരെ നലമെഴത്തുടെക്കുന്നേൻ RC., തോക്കു തു. TP. 2. to extinguish, വംശം തുടെച്ചു പോയി. VN. തുടെപ്പു, (തുടെപ്പം. V1. a broom B. തുടപ്പ). CV. തുടെപ്പിക്ക V1. to get something wiped.

തുട്ടു tuṭṭụ T. M. (C. Te. Tu. ദുഡ്ഡു, fr. C. Tu. ദുഡു to acquire wealth). A copper coin = 20 cash or ½ pice. അകലേ പോന്നവനെ അരികേ വിളി ച്ചാൽ അരക്കാത്തുട്ടു ചേതം prov.

തുട്ടുഉറുപ്പ്യ TR. a Rupee, worth 360 Reas in 1799.

തുട്ടി SoM. a fine (on wages or salary).

തുണ tuṇa T. M. C. 1. Match, companion, തുണ പെരിയൻ (huntg.) a pair of wild hogs. വഴിത്തു ണ a fellow-traveller. — ഇണയില്ലാത്തവൻറെ

തുണ കെട്ടൊല്ല prov. Friendship. എനക്കു തുണ യായി നില്പിൻ TP.; also തുണ നില്ക്ക, ഇരിക്ക, തുണ ഉണ്ടു to stay with one. 2. help, assistance, തുണയില്ലാത്തവ൪ക്കു ദൈവം തുണ prov. ഈശ്വരൻ തുണ in the name of God (heading of letters). തുണെക്കുവന്ദിക്കുന്നേൻ Bhr. I pray for help. (as a poet in composing). അതിനേ ദൈവം തുണ ചെയ്യൂ prov. അവൻ അഴകോടു തുണ പെടുകെന്നു കൂറി RC. let him succour. തു. ചെന്നു Bhr. helped. — abstr. നിണക്കു വ നം തുണ VetC. a hermitage thy only resource. 3. guard, convoy തുണയാക, പോക; അവ൪ തുണ പോരും Bhr. escort. നിന്തണൽ എന്നി യേ പിന്തുണ ഇല്ലേതും CG. no reserve.

Hence: തുണക്കാരൻ, തുണയാളി a companion, friend.

തുണവൻ aM. a friend, വിണ്ണവർ തു. എയ്തു RC. Rāma shot.

തുണെക്ക v. a. to help, succour, protect, accompany. With at. മിത്രമായുള്ളവ൪ക്കു തു'പ്പാൻ Brhmd. അന്പോടെനിക്കു തുണെച്ചരുളീടുക KVA. — With Acc. അടിയനെത്തുണെക്കേ ണംപാനെക്കു GnP. help me to compose. സു രാസുര൪സമരേ തുണെച്ചാലും KR. in war.

തുണ൪ tuṇar aM. (C. Te. T. തുണു, Tu. ദുണു to shake, തുണവു T. swiftness) Suddenness or = തീവ്രം?). നിറമെഴും തു. വള൪ ധൂമകേതു RC. terrible, swift comet. തുണരോടേ തൊടുത്തു, തുണരോടുയിരററു.— തുണരോടു വരിക might also be = തുടര, as കണകൾ, തുയരങ്ങൾ, തുന്പ ങ്ങൾ തുണരോടു വന്തു RC.

തുണി tuṇi T. M. (= തുണ്ടു) 1. Piece, rag. aM. തു. യായെയ്തു വീഴ്ത്തി, മല തുണിചെയ്തു RC. = തു ണ്ടിച്ചു. 2. cloth, തുണിയും മുണ്ടും prov.; എന്നെ ഒററത്തുണിയോടേ ഓട്ടി KR. banished me with one cloth. പല തുണിത്തരങ്ങൾ TR.; esp. women's cloth, ൧൦ മുഴം Anach. (=പുടവ). എന്നെക്കൊണ്ട അവളുടെ തലയും തു. യും കഴി പ്പാൻ കഴിയായ്കയാൽ ഉപേക്ഷിച്ചതു her support.

തുണിയുക v. n. T. C. aM. to cut short, decide, venture (=mod. തുനിയുക), മറഞ്ഞുകളഞ്ഞു പുനരപി ചാകത്തുണിഞ്ഞു കളിക്കുന്നൊരു മൃഗം KR.

തുണ്ടം tuṇḍam T. M. C. Te. & തുണ്ടു 5. (തു ണി) A piece, bit, slice. തു'ങ്ങളാക്കി MC. tore to pieces. ചേര തിന്നുന്ന നാട്ടിൽ ചെന്നാൽ നടു ത്തുണ്ടം തിന്നോളു prov. ഒാലത്തുണ്ടം a shred of leaf.

Hence: തുണ്ടൻ Te. C. Tu. No. insolent. തുണ്ടന്മാ രെ കുടക്കൂടി രാജ്യത്ത് അന൪ത്ഥം കാട്ടുക TR. to join the rebels.

തുണ്ടത്തരം കാട്ടുക TR. to behave insolently (തുണ്ടിരി V1., T. തുണ്ടരിക്കം, Te. — കമു).

denV. തുണ്ടിക്ക 1. to cut to pieces, മെയ്ക്കൊണ്ടു തു' ച്ച ശകലങ്ങൾ, വാരണങ്ങൾ തുണ്ടിച്ചു RC. വെട്ടുകൾകൊണ്ടു തുണ്ടിച്ചു മുടക്കയും Bhr. to obstruct the way by slaughtered elephants. 2. cut off, as the throat, കണ്ഠത്തെ ഖണ്ഡിച്ചു തുണ്ടിച്ചു CG.

തുണ്ടുഞായം contradictory words — തു. ക്കാരൻ of a wrangling, capricious spirit, (തുണ്ടത്ത രം).

തുണ്ടുചീട്ടു a temporary receipt, as for part of rent or taxes, അധികാരി കൊടുത്തു തുണ്ടു ശീട്ടു MR.

തുണ്ടു —, തുണ്ടംപറന്പു No. a diminished compound.

തുണ്ഡം tuṇḍam S. (Te. C. തൊണ്ടം proboscis). Beak, snout, ജടായു തു'ത്തിനാൽ തുണ്ടിച്ചു KR.; തുണ്ഡാഞ്ചലം (comp. ചുണ്ടു).

തുത്തം see തുത്ഥം.

തുത്താരി tuttāri C. Tu. M. Horn, trumpet, പുല്ലിട്ടതു. Anj.

തുത്തി tutti 1. = ചുത്തി A hammer. മരത്തുത്തി a mallet. 2. T. loc. a Sida ( = പട്ടൂരം), കാട്ടുതു. obtuse-leaved Hibiscus.

തുത്തിക tuttiγa & ചു — A leathern vessel "dubber", esp. with oil-merchants, പശുനെയി ത്തുത്തിയ രണ്ടു TR.; നെയിത്തു. യിൽ ൦രംർച്ച പ്പൊടി നിറെച്ചു ചതിച്ചു വിററു (jud.)

തുത്ഥം tuttham S. Blue vitriol, തുത്തം GP. generally = മയി(ൽ)ത്തുത്ഥം a. med. Sulphas cupri. പാൽത്തുത്ഥമ, പാത്തുത്തം a. med. Sulphate of zinc (വെള്ളത്തു.).

തുത്ഥനാകം, തുത്തിനാവു, ചിത്തനാകം Indian zinc, also Chinese metal (a mixture of

copper, nickel, tin, zinc) — തുത്ഥനാകപ്പൊ ടി its filings, med.

തുനി tuni (C.Te. bit = തുണി, T. sickness) 1. A kind of Gunma (see ഗുന്മം), തുനിഎന്നും പ്രതി തുനിഎന്നും Nid 13. 2. B. a kidney.

തുനിയുക tuniyuγa, (fr. തുണിയുക q. v.) To hazard, resolve, venture അടിപ്പാൻ തുനിയുമ ളവു Vil.; ചൂതിനു തു. Nal. — Also with Acc. ആ കാത കാര്യം തുനിയായ്കവേണം CC. to attempt.

തുനിവു VN. തുനിപു 1. resolution, daring. 2. clue = തുൻപു.

തുന്ദം tundam S. Belly — തുന്ദി navel.

തുന്ദിഭൻ one, who has a prominent belly or navel, (=വയറൻ V1.).

തുന്നം tunnam S. (part, of തുദ് to pierce) 1. Stung, stitched. 2. Cedrela tuna (a tree). തുന്നവായൻ S. a tailor, പലതു'ർ KR.

തുന്നൽ tunnal (T. തുൻറൽ to be close together, see തുന്നം S.) Sewing.

തുന്ന (ൽ)ക്കാരൻ a tailor; also തുന്നൻ V1.

തുന്നണ a stitched pillow, കാല്ക്ക ഒരു തു. വെ ച്ചു TP.

തുന്ന (ൽ)പ്പണി needle-work.

തുന്നുക to sew, stitch ദ്രവ്യം കുപ്പായത്തിൽ വെച്ചു തുന്നിക്കെട്ടി തുന്നലുണ്ടാക്കി തൻദേഹത്തിൽ ഇട്ടുംകൊണ്ടു PT.; also തുന്നിക്കുത്തുക.

CV. തുന്നിക്ക 1. to get clothes made, also തു ന്നിച്ചു നോക്കുക. 2. B. to make a hole in a jack-fruit to ascertain whether it is ripe (denV. fr. തുന്നം) = ചൂലുക.

തുൻപം tuǹbam T. aM. (aT. തുനി = ദുർ). Affliction, വഴിമേൽ വന്ന തുൻപവും RC.; also തു ന്പങ്ങൾ നീക്കി HNK. (opp. ഇൻപം); തുന്പമെ ന്നിയേ ജന്മൌഷധം Bhg,

തുൻപു tuǹbụ (തുനി C Te., തുന്പു C. footstalk, തുബബു to be found out) 1. An extremity, end of a rope or string കൊന്പിൻറെ,ചെവിയുടെ തുന്പു MC. തു. കൊടുക്ക to give a handle, തു. പിടിക്ക to get into a discussion. 2. clue, trace. ഉണ്ടാമതിനുള്ള തു. CC. get a clue. ഇതി ൻറെ തു. അറിവാൻ TR. to ferret it out. qs. തു. അറിയാതേ പറഞ്ഞു spoke not to the purpose, got adrift. വീടു ചുട്ട ആൾ വഴിപോലേ തുന്പാ യിട്ടില്ല TR. could not be found out. ഇല്ലാത്ത തു. കൾ ഉണ്ടാക്കി by false evidences. അതി ൻറെ നേരും വഴിയും തുന്പും വിസ്മരിക്കാതേ TR.; കട്ട മുതൽ അവൻറെ കൈവശമുള്ളപ്രകാരം തു ന്പു കിട്ടി Arb. articles were traced to him. അ തിൻറെ ആളെ തുന്പുനോക്കി TR. tried to find out the guilty person. തുന്പുണ്ടാക്കി proved. 3. right, claim, duty. വകമേൽ ചെല്ലുവാൻ തു ന്പില്ല TR. has no right to the estate. അൻപ ററാൽ തുൻപററു prov.; അവനോടു തു. അറുത്ത് എടുത്ത (or വാങ്ങിയ) പ്രമാണം TR. (see തുന്പു മുറി). തുന്പുകെട്ടു നടന്നു led an unprincipled life.

Hence: തുന്പറുക്ക to break off a connexion.

തുന്പില്ലാതേ പറക to speak, what is groundless, useless, driftless; to babble.

തുന്പില്ലാത്തവൻ (2) an ignorant; a booby.

തുന്പുമുറി (3) a certificate given by a proprietor to the holder of his land, that he has sold his right to another; also a writ of the tenant transferring his occupancy to another, W. രാമനു സമ്മതിച്ചു കൊടുത്തതു. TR.

തുപ്പട്ടാവു H. dōpaṭṭā A veil or linen sheet of two breadths (C. Te. Tu. ദു —), a cloak, fringed B., 16 cubits long V1.

തുപ്പട്ടി a mantle or sheet.

തുപ്പായി tupāyi (T. തുപ്പാചി, S. ദ്വിഭാഷി, H. dubhāshya). Interpreter തു'യോടു പറഞ്ഞു, ബി ല്ലിത്തുപ്പായി വായിച്ചു ബോധിപ്പിക്കേണ്ടും അ വസ്ഥ TR. an East- Indian; TP.

തുപ്പുക tuppuγa T.M. C. To spit. VN. തുപ്പു & തുപ്പൽ spitting, spittle.

തുപ്പുന്നതു a spitting-pot, കോളാന്പി.

തുപ്പരം (loc.) poverty, fr. തുൻപം?

തുഭ്യം tubhyam S.(ത്വം) To thee, തുഭ്യംനമ: Bhr.

തുമര "Dholl-gram" = തുവര 472.

തുമുലം tumalam S. Tumult, noise തുമുലരണം, തുമുലാരവം Bhr. വാദ്യശബ്ദങ്ങൾകൊണ്ടു പാരം തുമുലമായ പുരം KR. noisy.

തുമെക്ക tumekka, Cattle to snort, (see ചുമെക്ക & തുമ്മുക).

തുന്പ tumba T. M. C. 1. Phlomis, or Leuoas

Indica, a common weed with other Nepetæ, തു. പ്പൂപോലേത്തേച്ചോറു TP. holy to Siva. നല്ല തു. യും ചാന്പലും Anj., (in S. വൈകുണ്ഠപുഷ്പം). തു. മലർമാല്യം Sk. തുന്പത്തട്ടു whorl of leaves as in Labiatæ.

Kinds: എരോപ്പത്തു. a weed imported by Europeans, കരിന്തു. Nepeta Malabarica GP., കാട്ടു തു. an Ocymum (= പൂവാഞ്ചൂടു), കാശിത്തു. Impatiens Balsamina, ചെന്തു. Osbeckia Ceylanica, നരി —, മണി —, പൂത്തുന്പ Decaneurum molle (പൂത്തു. വേര് a. med.), പേത്തു‍. Phlomis Ceylanica, വെന്തു., മലന്തു.

2. (aT. c. Tu. filling = തുരുന്പു) what stops a hole, a plug, stopple.

തുന്പം tumbam 1. The wall of a native compound (see തുന്പ 2.), loc. 2. = തുൻപം.

തുന്പക്കം tumbakkam (തുന്പു) The cross-beam on deck of a native vessel, to which the sail- ropes are fastened.

തുന്പി tumbi T. M. C. Tu. (Te. തുമ്മദ). A black beetle, flying at night. പൊന്നാന്തു. a cushlady. ആനത്തുന്പി loc. a large kind of dragon-fly. തു. പറക്കുംപ്രകാരം Bhr.; (a butter-fly MC.); തു. തുളെച്ച മുള a bamboo pierced by it & sounding like an Ӕolian harp, (തു. ത്തുള).

Hence: തുന്പിക്കൈ T. M. C. (po. തുന്പിക്കരം ത ന്നേ തലോടി CG.) an elephant's trunk, lit. "the sneezing hand". തു. യോടുളവായ പൈതൽ Anj. Gaṇapati. തു. ചുരുട്ടും MC. (in running).

തുന്പിത്താൻ V1. 2. & തുന്പിത്താരം B. a long trumpet, (see താര) = ൦രംററക്കുഴൽ.

തുന്പിപ്പച്ച a kind of Centaurium, which produces sneezing.

തുന്പു tumbụ 1. T. A rope, whence തുന്പക്കം. 2. a button V1. 3. extremity, clew, etc. (see (തുൻപു).

തുന്പുക tumbuγa T. M. & തുമ്മുക Te. T. m. To sneeze, പശുതുന്പും പോഴും പോകരുതു KU. (bad omen). പൊന്നു തു'ന്ന കുതിര (a story). തു ന്പിയ നേരം മനുവിനുണ്ടായി ഒരു നന്ദനൻ Bhg. — Hence തുന്പി.

തുംബം tumb/?/am S. A long gourd, Lagenaria ഒരു ഗർഭതു. അസ്സുമതിക്കുണ്ടായി, തു'ത്തെ പുള ർന്നു KB.

തുംബുരു tumb/?/uru S. N. pr., A Gandharva, നാ രദൻ തു. സാകം ചിരിക്കയും Bhr.

തുമ്മനേ Palg. (അന & Inf. of foll., T. also to revive, aC. ദൊമ്മളിസു to frisk) Briskly (f.i. നടക്ക, തെളിക്ക).

തുമ്മുക tummnγa, see തുന്പുക, f.i. തുമ്മിത്തുമെ ക്കുന്ന പാന്പു CG. An angry, puffing snake.

VN. തുമ്മൽ sneezing, Nid 33.

CV. തുമ്മിക്ക, as വായുതുമ്മിക്കും Nid 34.

തുയരം tuyaram T. aM. So. (= തുൻപം) l. Calamity, grief തു. വാരാ RC. 2. pity.

തുയർ id., ചൊല്ലത്തുടങ്ങിനാൻ അണെന്ത തു. എല്ലാം, ഇളമതിക്കു തു. പൊങ്ങി വിളങ്ങി, ഒന്നാർ തമ്മെത്തുയർ ചെയ്തു പടയിൽ RC. afflicted. വന്തുയരാളും പിശാചന്മാർKeiN. troublesome.

v. n. തുയരുക, ർന്തു to grieve RC8. തുയർന്തന.

v. a. തുയർക്ക to afflict, വൈരികളെത്തുയരാത വർ RC8.

തുയിർ (see foll.) 1. Sleep, പന്നഗം തന്നിൽ തു യിർകൊണ്ടും ഉള്ളോൻ VilvP. 2. So. (=തുയർ) വിരഹതുയിർ പൂണ്ടു RS. തുയിർപെടുക B. to commiserate.

തുയിൽ tuyil T. aM. (=തൂങ്ങുക) 1. Sleep, തു യിലുറങ്ങാൾ Pay. she cannot sleep. പാലാഴി യിൽ തുയിൽ കൊള്ളുന്ന Bhr. തുയിൽ ഒഴിന്തെ ഴു മന്നാ RC. (said to the dead Rāvaṇa). പെരി ന്തുയിൽ Anj. death. 2. = തുകിൽ cloth, പട്ടുടു ത്ത് ഒററത്തൊയിലും വെച്ചുTP.

തുയിലുക to sleep. ഇകലിൽ തുയിലുമതു ഒരു കൂ റല്ല RC. it is not right to sleep in war. അര വിൽ തുയിലുന്ന RC., അരവിൽ തുയിലും കൃ ഷ്ണൻ Pay.

തുയ്യ tuyya T. M. (fr. തുയി, Tdbh., ശുചി?) Pure, fair, തുയ്യ വെള്ള B. No. spotless. — തുയ്യവാനനം RC. a fine face, തുയ്യ‍തു perfect truth. — abstr N. തുയ്മ V1. & തൂമ (see തൂ).

തുയ്യം tuyyam = തുച്ചം 2.

തുര tura T. M. (C. Tu. Te. ദൊര) 1. Master, lord, also ധ്വര So. 2. feathers for the head.

3. (തുരക്ക) a hole, barrow MC. തുരവെച്ചുകൊ ത്തുക to mark the lines before cutting a stone.

തുരള turaḷa (&തൊ — No., fr. ദുർ?, C. ദുരുള bad or (തുറടു??) = A cold, ജലദോഷം; തുരളയും മല്ലനും a severe catarrh & headache.

തുരം turam Tdbh., ധുരം S. 1. Burden, തുരമല്ലാ തൊഴിഞ്ഞതന്പി RC. not heavy laden. 2. charge, trust, നികിതി കൊടുത്തോണ്ടു പോരുന്ന സൊ രം മുടങ്ങി, or ആന്ത്യന്മാർ അവരേ സൊരം എ ടുക്കാതേ മുടങ്ങി TR. do no more pursue their calling. പണിയും തുരവും ഇല്ല no employ. തു. എടുത്തു കഴിക TR.; നിണക്ക എന്തു സൊരം? കെട്ട് എടുത്തും വാണിഭപ്പീടിക വെച്ചും സൊ രം എടുക്കുന്നു Mpl. I live by. 3. അത്തു. കണ്ടു, കേട്ടു that speech, thing. അത്തു. വാക്കു പറഞ്ഞു TP. (prh. = തരം).

തുരക്കാരൻ one intrusted with.

തുരക്ക turakka (T. തുരുവു to bore, Te. ത്രവ്വു Tu. തെര to dig). To burrow, undermine, prob. fr. തുരങ്കം q.v. — മണ്ണിൻ ചോടേ തുരന്നു Mud.; തു രന്നു കേറി Arb.; തുരന്നുകളവു MR. burglary. തുരപ്പണം T. M. a carpenter's drill, gimlet.

തുരപ്പൻ 1. id. 2. a bandicoot-rat MC; also തു രവൻ.

VN. തുരവു 1. burrowing, അവനായി തു.വെച്ചു ambush. 2. a mine, hole, (see foll.) 3. So. T. a large well.

തുരങ്കം turaṇgam Tdbh., സുരഗം (but compare തുരക്ക). Amine in fortification, claudestine opening made in a wall. കള്ളൻ തു. വെക്കുന്നു vu.; വീട്ടിൽ തു. വെച്ചു കേറി Arb. (and വീടു തു രക്കൽ, തുരവു വെക്ക house-breaking).

തുരംഗം turaṇġani S. & തുരഗം S. (തുർ to run, to be swift). A horse, രഥതുരഗകരികൾ Nal. തുരഗാധിരൂഢൻ VetC.

? തുരടി turaḍi അന്യോന്യം ഏഴുമെടും തു. എറി ഞ്ഞിട്ടും KR 5. playing monkeys throwing each other with fruits?

തുരഞുക turattuγa T. So. To drive away. V1.

തുരി turi S. A weaver's brush = തൂലിക.

തുരിശം turišam (T. തുരിതം = ത്വരിതം) Diligence, parsimony, economy. B.

തുരിശക്കേടു idleness.

തുരിശൂ turiš/?/ T. തുരുചി, (see തുരുവു). Blue vitriol, or sediment of vitriol = തുത്ഥാഞ്ജനം.

തുരീയം turīyam S. (ചതുർ). Fourth, വീര്യത്തിൽ തുരീയാർദ്ധം നല്കാം Bhr. = 1/8, (see തുര്യം).

തുരുതുര = തുറുതുറേ Thickly, തു. ച്ചോര ചൊരി ഞ്ഞു KR. — തുരുതുരനെഞ്ചരും Mpl. (fully).

തുരുത്തി turatti 1. C. Te. Tu. തിത്തി, S. ദൃതി. Leather-bag, oil-bottle, bellows, സദാകാലം ചഞ്ചലമായൂതുന്ന തോൽത്തുരുത്തിയേപ്പോലേ മൂ ക്കൂടേ ഊതും പ്രാണൻ ആത്മാവോ KeiN. 2. T. M. (B. തുരുത്തു) an island V1., തു. വീഴുക. No. is forming.

തുരുത്തുക = തിരുത്തുക q.v.

തുരുന്പു turambụ 1. T. So. Straw, awn V2. നെ ല്ലിൽ തുരുന്പില്ല എന്നു വരുമോ prov. — the wad of a gun V2. 2. (C. = തുറു) heap of threshed grain. തു. പൊലിക്ക to give the reapers the 8th or 11th measure (loc). 3. (തുരുവു) So. rust തു. പിടിക്ക, തുരിന്പിച്ചു പോക V1. to rust. 4. B. = പുല, low classes' mourning time.

തുരുന്പൻ N. pr. m.

denV. തുരുന്പിക്ക No. = തുരുന്പുപിടിക്ക to become rusty.

തുരുവു turuvu, T. തുരു, (Te. തുരുമു powder, dust). Rust. V1.; also തുരുന്പു.

തുരുഷ്കൻ S. Turk, also as in P. തുർക്കി, തുർക്കി ക്കാരൻ; തുർക്കോടെതൃത്തിതു Genov.

തുര്യം turyam S. (=തുരീയം) 1. Fourth. 2. the fourth state of the soul (നിലം, ഭൂമി), oneness with Brahma in different degrees, hence മുത്തു ര്യം KeiN. threefold: (ജീവ തു., പര തു., ശിവ തു. VedD.). വിദ്വാൻ തുര്യസ്ഥനായി Bhg. (above ജാഗ്രം, സ്വപ്നം, സുഷുപ്തി).

തുറ tur̀a T. M. C. (തുറു) 1. A frequented place, rendezvous; a harbour, തുറയും കച്ചോടവും തെ ളിയിപ്പിച്ചു KU. also a landing-place, and office of customs, തുറയിൽതളം MC. 2. place for washing clothes, പുൽത്തുറ V2. a grassy spot (തുറു). 3. B. a natural pond or cavern. 4. B. refuse of bark or leaves used in bathing. 5. = തുറ വു q. v.

തുറക്കലം (2) a washerman's pot. മറക്കലം തു. prov.

തുറച്ചുങ്കം (1) sea-customs B.

തുറത്തേങ്ങ (2) two cocoanuts tied together, as a gift in funeral ceremonies.

തുറമുഖം l. a sea-port KU., road-stead. 2. (തു റക്ക) openness B.

തുറശ്ശേരി N. pr. a ford near Kī/?/ūr, of the Putupaṭṇam river, boundary of different marriage customs, Anach. തു. പ്പുഴെക്കു വടക്കേ ദിക്കുകളിൽ നടപ്പു TR.

തുറക്ക tur̀akka T. തി —, C. Te. തെ —, (see തിറ) To open. 1. v.n. തുറന്നുപോക to open of itself. തങ്ങളെത്തന്നേ തുറന്നതു കാണായി വാ തിൽ എല്ലാം CG. നല്ല വെളിച്ചം തുറന്നൊരു നേരത്തു SG. broke upon him. 2. v. a. ഓകു തുറന്നുകൊടുക്ക to clear a gutter. തട്ടിത്തു. വാ തിൽ, വാതിൽ തുറന്നനേ TP. open the door! കുടികളെ തുറന്നുകളഞ്ഞു TR. forced sealed doors open. എൻറെ നേരേ ദൈവം കണ്ണു തു റന്നു has heard & visited me. തുറന്നു പറക to open one's mind freely, (opp. ഗർഭിച്ചു പറക), to disclose; so തുറന്നു കാട്ടുക = വെളിവായി.

VN. I. തുറക്കു opening of the mouth. ഞാൻ അവൻറെ തു. എടുത്തിട്ടില്ല I did not even mention his name. No.

II. തുറപ്പു opening, തു. തോറും അരക്കർ നില്ക്ക, തുറപ്പുകൾതോറും RC. gates.

തുറപ്പൻ ഏലസ്സു a waist ornament with a tube, that can be shut.

III. തുറവു l. opening, entrance; also = തുറ a harbour. Pay. 2. openness; also തുറവടി.

തുറസ്സു open, clear, exposed to the light, തുറ സ്സാക്കി etc.

CV. തുറപ്പിക്ക, f. i. വാതുക്കൽ ചെന്നു വിളിച്ചു തു'ച്ചു SG.

തുറടു tur̀aḍụ T. C. A hook, crook (T. also entanglement). തുറട്ടുവേല So. troublesome work.

തുറാവു tur̀āvụ = ചുറാവു A shark, MC., V2.

തുറിക്ക tur̀ikka (√ തുറു) v. n. To project, ചത്തു മിഴികൾ തുറിച്ചു Bhr. (also തുടിക്ക 3.); കണ്ണു തു. MR., ചിറിതു., നാവു തു. to protrude. കുത്തുകൾ കൊണ്ടു കുടലു തുറിക്കയും Mud. gushing out. തു റിച്ചു നോക്കു to stare.

തുറിക്കണ്ണൻ with large projecting eyes, also തുടിക്കണ്ണൻ.

CV. തുറിപ്പിക്ക to press out, പുഴുകു ഞെക്കിത്തു' ച്ചെടുത്തു MC.

തുറുക tur̀uγa T. M. C. Te. 1. v. n. To be throngod, stuffed, close. തുററ കാടു, താടി thick, തൊണ്ട തുററു പോയി choking. തുററു നിറക to close, തുററുനില്ക്ക etc. 2. v. a. to cram; എലിമട പുല്ലുകൊണ്ട തുററുകളഞ്ഞു; to push in, മൂക്കിൽ വിരൽ തുററുനിന്നു സംസാരിക്ക Anach. (attitude before superiors).

തുറു & തുറുകു 1. a heap, തു. ആലുക, ഇടുക to make a stack of straw, വൈക്കോൽ തുറു ക്കൾ. 2. a thicket overgrown with grass.

തുറുതുറേ throngingly, pressingly. see തുരുതുര.

CV. തുറുത്തുക 1. to force in, cram, stuff, തുറു ത്തിവെക്ക f. i. കുശത്തി താൾ എല്ലാം വാരി ത്തുറുത്തി prov. 2. v. n. = തുറിക്ക, as കുത്തു കൊണ്ടു കുടൽമാല തുറുത്തിയും Bhr. gushing out.

തുറുങ്കു Port. tronco, (also Tu. Mahr.) A jail.

തുറുവണ vu. = ദുർഗ്ഗുണം, as വായിത്തു. കഴിച്ചു TP. Scolded, abused.

തുല tula S. = തുലാം. Balance, തൂലയോടവഗത ഗുണങ്ങൾ VetC.

തുലതു V1. A sort of cup.

തുലയുക tulayuγa (C. Te. Tu. തൊല്ഗു to move away) 1. aM. To be shaken = ഉലയുക, f. i. അര ക്കർ ഉള്ളം തുലയുമാറു, അവനോടഞ്ചിത്തുലെന്ത് അകലവാങ്ങി RC. 2. to be at an end, വലി യോരുടൻചെന്നാൽ തുലയും ദു:ഖം നൂനം PT.; വൃണം പഴുത്തു തു. Nid. (= തീരുക), so പാപം തു. Palg. — കണ്പു നൽ തുളുന്പു തുലെന്ത ചോകം RC grief, mitigated by tears. അവൻ തുലഞ്ഞു പോയി I got rid of him, (so തുലെന്ത ശൂർപ്പണ ക RC.); euph. he died.

VN. തുലച്ചൽ B. end, difficulty, prh. = തോല്വി; as തുലവു id., തുലയിവു നിശിചരന്നാക്കി നാൻ അന്പിനാൻ RC.

a. v. തുലെക്ക (to drive away?), to consume, finish, അച്ചൊൽ മെയ്യെന്നുമാറു തുലെത്തനൻ കതൃത്തവരെ RC.

തുലാം tulām = തുലാ S., f. i. സ്വയമായി തുലാക

രയേറി KR., (തുൽ to weigh) 1. Balance, vu. തുലാസ്സു q. v., തു. കൊണ്ടു തൂക്കി KR. — തുലാത്തട്ടു, — ത്തണ്ടു, — നാക്കു its scales, beam & needle. 2. Libra = തുലാരാശി. തുലാമേഷങ്ങളിൽ വർത്തി ക്കുന്നാൾ ഒക്കും അഹോരാത്രം Bhg. 3. the 7th month, തുലാഞായറു, തുലാത്തിൽ ചെന്നു TR. 4. a weight of 100 പലം CS. (1/20 പാരം), also of 120 പലം, f. i. ഒരു തുലാത്തോളം ഏലം വിള യും rev. 28 lbs. 5. a beam, cross-beam or joist, also a sloping beam in a roof; often തിലാവം, as അരുവുത്തരവും അരുത്തിലാവവും ചെലുത്തി building. തുലാങ്ങൾ കെട്ടുക, പതിക്ക. 6. the lever for drawing water. കുണ്ടുകൂപത്തിലുള്ള വെള്ളത്തെ കരെക്ക് ഏററിക്കൊണ്ടു പോവാൻ തുലായന്ത്രവും ഉണ്ടാക്കി PT1. Parts of the water-drawing-machine (തുലാം or ഏത്തം): a bucket (തുലാ, —, ഏത്തക്കൊട്ട) with a crossbar (പാലം) staying the tongue (നാക്കു), whereby it is strung to a long shaft (കൈവിരി, കയ്യേ രി), suspended from a lever (തുലാം, തുലായ, വി ശ); the lever with a perforated bearing (തൊ ഴു) & axle (ഇടക്കണ) moves on 2 forked poles (ഏത്തക്കാൽ) bearing suspended on a pin (ആട്ടു കഴി) a frame (ഞാലി), which holds a cutstone (പൂയക്കല്ലു, കുമിഴ്ക്കൽ) and is kept together by another pin (മൂട്ടാണി).

Hence: തുലാക്കണ (6) the shaft of a watering contrivance. (loc.)

തുലാക്കള്ളൻ, — ക്കോൾ (3) = തുലാവാട.

തുലാകൂപംനമസ്കാരം a low bow, (compared to the descending lever).

തുലാക്കൂറു (2) = തുലാരാശി.

തുലാക്കൊട്ട (6) a watering-bucket, (also തേക്കു കൊട്ട).

തുലാക്കോൽ great balances.

തുലാത്തെക്കൻ (3) the storms at the close of the monsoon (Oct., Nov.)

തുലാപ്പടി balance-weights, നാഴിയും കോലും തു. ക്കല്ലുകൾ ചെറുതാക്കും Sah.

തുലാപ്പത്തു (3) the 24th October, celebrated as the end of the monsoon, day for review of troops & hunting, തു. കഴിഞ്ഞാൽ prov., തു' ത്താം KU.

തുലാഭാരം 1. one's weight in gold, given to Brahmans KU. 2. (4) a weight of 100-120 palam.

തുലാവർഷം (3) the latter rain, October-rain.

തുലാവാട = തുലാത്തെക്കൻ.

തുലാസു tulāsụ = തുലാം 1. & P. ത്രാസു.

തുലിതം tuliδam S. (part. of തുൽ). Compared, equal. പല അസ്ത്രങ്ങളും തു'മോടു പ്രയോഗിച്ചു CrArj. neither side yielding to the other.

തുലുക്കൻ = തുരുഷ്കൻ A Turk or Muhammedan. ഇണങ്ങിയാൽ തു. നക്കിക്കൊല്ലും പിണ ങ്ങിയാൽ കുത്തിക്കൊല്ലും prov. — ചെന്തുലിക്കൻ ചേല CG. prob. Persian red.

തുലുക്കാണം B., തുലുക്കുരാജ്യം V2. Turkey.

തുലോം tulōm (തുലവും V1., fr. തുലാം 4?) Much, very. മറിഞ്ഞുനോക്കിത്തുലോം AR. looked often back.

തുല്പു tulpụ B. Opposition, dispute about landed property, (തുൻപു 3. or തുലവു).

തുല്ലു tullụ (C. pudendum muliebre), in തുല്ലിടുക To miss striking a ball, fr. തുലവു?

തുല്യം tulyam S. (തുലാ) 1. Equipoised, തൂക്കങ്ങ ളെ തു'മാക്കുക TR. 2. equal, like, ഇല്ല നിന്നോടു തു. ഒരുവരും SG.; ഞാൻ താൻ തുല്യബലവേ ഗൻ KR. രണ്ടിലും തുല്യമായ അക്ഷരം കണ്ടു Mud. — adv. ആത്മതു. പാലിക്കാം പ്രജകളെ Bhr. 3. signature = ഒപ്പു; in Trav. തു. ചാർത്തുക the king to sign = തൃക്കൈവിളയാടുക.

തുല്യത equality, തിൺതുടകൾക്കു തു. ഏതുമേ ചൊ ല്ലവല്ലേൻ; തു. ഇല്ലാത തു. ചൊല്ലുന്പോൾ വ ല്ലായ്മ എന്നതും വന്നു കൂടും CG. impossible to compare, what is incomparable.

തുവര tuvara T. M. (S. തുവരം astringent = ചവർപ്പു) C. Tu. Te. Cajanus Indicus, a lentil often mistaken for യവം, as the seed represents the same measure, തുമരപ്പരിപ്പുവട്ടത്തിൽ MR., തുമരോടേ ഗുണംഗ്രാഹി GP.

Kinds: കരിന്തു. Desmodium biflorum, കുറുന്തു. a Dolichos or Phaseolus, പടുന്തു. a. med.

variety, used in small-pox, (also called കണ്ണും മീടും ഇല്ലാത്തതു).

തുവരപ്പാടു, also തോര CS. a measure, about 1/8 inch, (¼ inch V1) = 8 എണ്മണി CS.; the unit of land-measure W.

തുവർ T. = തുവരം, hence തുവർച്ചില, (S. രുച കം). Natron or Sochal salt GP 72. — തു. ക്കാ രം, തു. ഉപ്പു a. med.

തുവരുക tuvaruγa 1. To grow dry, മഴതു.; V1.

തുവർച്ച, (contr. No. തോർച്ച & often confounded with ചോർച്ച) fair weather. 2. (T. തുവൻറു = രൂരുക) to be filled up, as wells, etc. see തു കരുക.

തുവർക്കുക T. M. = ചവർക്ക, (see തുവർ).

തുവർത്തുക, (T. തുവട്ടുക, Te. ദുവ്വു) 1. to make dry, to wipe clean, കുളിച്ചു കയറി ഓൻ തോ ർത്തുന്നു TP. 2. So. to remove superfluous water out of a ricefield, (after sowing).

തുവർമ്മ V2. = തൂർമ്മ. density.

തുവാല Port. toalha, Towel. ഏതാനും തു. കട്ടു, തു. നെയ്വാൻ TR.

തുവെക്ക tuvekka T. M.(= തോയ്ക്ക) l. To steep, soak in water, പരുത്തിയില തുവെച്ചു കണ്ണിൽ വീഴ്ത്തുക a. med. 2. So. to temper iron. 3. No. = തുമെക്ക to sneeze, snort.

തുവ്വൽ M. C. = തൂവൽ.

തുഷാ tušā S. (തുഷ്) Instr. — Joyfully, തുഷാ എയ്തു AR.

തുഷാരം tušāram S. Cold, frost പങ്കജത്തിന്നു തു. എന്നുള്ളൊരു സങ്കടം സംഭവിക്കുന്നു Nal. (= തുഹിനം). — തുഷാരാദ്രി Bhg. Himālaya.

തുഷ്ടൻ tušṭaǹ S. (തുഷ്) Satisfied, pleased.

തുഷ്ടി gratification = സന്തോഷം, as തു. ആക്കു ക, വരുത്തുക Bhg. to please. — തുഷ്ട്യാ വാ ഴുവിൻ Bhr. good-bye!

തുഹിനം tuhinam S. Frost, snow.

തുഹിനകരൻ the moon, hence തുഹിനകരകു ലം Bhr. = സോമവംശം; തുഹിനഗിരിമകൾ VetC. Pārvati.

തുള tuḷa T. M. C. (Te. തൊലി, Tu. തൊളു) A hole, bored hole. നന്നേ തുള ഉണ്ടാം a. med. (through cancer).

തുളക്കാതൻ, f. — തി a person with widely bored ears.

തുളമാനം the size of a hole.

തുളയൻ B. a fool.

തുളവാരം the holes & faults of a thing or person, തുളാരം പറഞ്ഞു vu.

v. n. തുളയുക To be perforated, തുളഞ്ഞു പു റപ്പെടും Bhg. — അർബ്ബുദം കവിളുടെ നടുവേ തു ളഞ്ഞു തുളഞ്ഞുണ്ടാം a. med.

v. a. തുളെക്ക to perforate, pierce, bore മൂക്കു തുളെച്ച കാള an ox with a pierced nose. മൂക്കു തുളെക്കും VyM. pokes his nose, (sign of perplexity).

CV. തുളപ്പിച്ചോല മുറിച്ചെഴുതി TP.

തുളങ്ങുക tuḷaṇṇuγa T.aM.C. — v.n. Tremulous motion = തുളുന്പുക; esp. glittering (= തെ ള —), തുളങ്ങിവിളങ്ങുന്ന കണ്കളോടും RC.

VN. തുളക്കം 1. shaking ചൊല്ലിനവ ഒന്നിലും ഇല്ല തുളുക്കം (sic) എനക്കു RC. = ഇളക്കം. 2. splendour തുളക്കമററരക്കർ എല്ലാം RC.; also തിളക്കം Ti.

v. a.തുളക്കുക, ക്കി V1. to make bright, burnish.

തുളസി tuḷasi S. (√ prec?) Holy basil, Ocymum sanctum GP 62. തുളസിച്ചോറു a. med. It serves, with Darbha-grass, for the funeral ceremonies of Brahmans. തു. മുതലായ അച്ചനാ പുഷ്പങ്ങൾ TR. — തുളസീദളവർഷവും കാണായി KumK. (from heaven).

Kinds: കാട്ടുതു. Ocyraum adscendens, കർപ്പൂര —, കൃഷ്ണ —, വെൺ —, രാമ —, പെരുന്തു. Oc. polystachium, ശിവതു. Oc. tenuiflorum.

തുളസീഭൂപൻ KM. the Tuḷu Rāja, (see തുളു).

തുളസ്സൽ No. a kind of rice (middling).

തുളി tuḷi T. M. (തുളു Tu. C. to tremble) A drop, also തുള്ളി q. v., ചോരത്തുളി Bhg. — (No. toddy drawers say of a cut cocoanut-spadix: തു. എ ടുക്ക toddy begins to flow, തു. തെളിഞ്ഞു flows freely, തു. ആറി has dried up).

തുളിക്ക 1. to drop, as medicines ചെവിയിൽ Tantr. എണ്ണ വെന്തു പുണ്ണിൽ തു. MM.; No. to flow freely, as toddy. 2. to solder, patch metal vessels; (No. wrongly: f. i. ചെന്പു തു ളിയുക).

VN. തുളിപ്പു 1. a patch, also in earthen vessels, a stopper ഏപ്പും തു'൦. 2. തേപ്പോ തുളിപ്പോ (huntg.) wounded by spear or by shot?

തുളിർ tuḷir T. M. = തളിർ Bud, മാന്തുളിർ.

denV. തുളിർക്ക to bud, വർഷംകൊണ്ടു തുളിർത്ത (തിളുർത്ത) തൃണങ്ങൾ KR.

തുളു tuḷu 5. N. pr., Northern Kēraḷa from Gōkarṇa to Perumpu/?/a with 32 Grāmam, which lie between Kundāpūr & Cāńńirōṭṭu river. KU. —

തുളുനാട്ടുകാർ TR.

തുളുനന്പി Tuḷa Brahmans, തു. യുടെ ഇല്ലത്തു KN.; also പഴന്തുളുവർ KU.

തുളുഭാഷ Tuḷu, one of the 18 languages.

തുളുഭൻ പെരുമാൾ KU. N. pr. of a king, also തുളുരാജാ, തുളസീഭൂപൻ KM.

തുളുവം T. M. = തുളു f. i. തുളുവനാട്ടു ഭാഗത്തിൽ TR. — തുളുവൻ a Tuḷu-man.

തുളുവരശായിട്ടുള്ള രാജാവു KU. the first is called മയൂരവർമ്മർ or കവിസിംഹരേറു; under him are 5 പ്രഭുക്കന്മാർ: (1. വങ്കർ or പരന്പർ in Nandāvara. 2. അജിലർ in Muḷukki. 3. സ വിട്ടർ in Mūḍabidri. 4. സാമന്തർ or ചാ വന്തർ in Kārkaḷa. 5. മുള്ളർ or കവി in Kalyāṇapuram). കവി 222.

തുളുന്പുക tuḷumbuγa T. M. (C. Tu. തുളു) 1. To fluctuate. കടൽ തു. (said of moderate waves). ഗംഗാതന്നോളം തുളുന്പുന്ന മൌലി CG. (of Siva's head); to shake from side to side, നിറക്കുടം തു. ഇല്ല അരക്കുടം തുളുന്പും prov. — met. കാണു ന്പോൾ ഓളം തുളുന്പുന്നു മാനസത്തിൽ CG. overwhelming recollections. ചന്ദ്രിക ഇടയിടേ മന്ദ മായി തുളുന്പവേ KR.; കിഞ്ചന തുളുന്പുന്ന പുഞ്ചി രിപ്പുതുമ Bhr. — Inf. തുളുന്പേനില്ക്ക full to the brim. 2. to swagger (= എലാഞ്ചുക 162).

CV. തുളുന്പിക്ക to cause fluctuation.

തുള്ളുക tuḷḷuγa T. M. C. Te. (√ തുളു) 1. To frisk, jump, leap തുള്ളിക്കളിക്ക, — ച്ചാടുക, as calves. പാളയത്തിൽ തുള്ളി വീണു, കിണററിൽ തുള്ള്യൂടുന്നു TP. തുള്ളിത്തുള്ളി നടക്ക to trip warily from one clean spot to another, as conscientious Brahmans do. 2. involuntary motion, തുള്ളു ന്നു ദക്ഷിണബാഹുനേത്രങ്ങളും KR. (a middling omen = തുടിക്ക). തുള്ളും മുനയോടിളകും ചുരിക കൾ Bhr. — of ague = കുളിർന്നു വിറെക്ക V2.; of demoniac possession; തുളളി ഒഴിക to be dispossessed. met. ഉള്ളം തുള്ളപോർ പൊരുതാർ RC.

തുള്ളൻ 1. a grasshopper. 2. a devil's dancer. — fem. തുള്ളിച്ചിപ്പെണ്ണിന്ന് ഒരു കട്ടി prov. unruly woman.

VN. തുള്ളൽ 1. jumping, വെള്ളത്തിലേത്തിര തുള്ളുന്ന തുള്ളൽപോൽ DN. 2. tremor, as of ague, hence തുള്ളൽപനി V1., തുള്ളപ്പനി = വിറപ്പനി. 3. demoniac possession; തുള്ള ല്ക്കാരൻ = തുള്ളൻ 2; a religious dance — തു ള്ള(ൽ) പ്പാട്ടു songs with dance & mimics.

തുള്ളി = തുളി a drop, ഒരു തുള്ളിവെള്ളം Mud. — തു ള്ളിയിടുന്നു it drops. തു മാംന്നു rain ceases.

CV. തുള്ളിക്ക 1. to cause to jump. ത്രിശൂലം തുള്ളിച്ചിരിക്ക AR. to wield, swing. 2. freq. തുള്ളിച്ചു നോക്കീടും നാലു ദിക്കിലും Nid.

തുഴ tu/?/a (തുഴാവു T., in S. തുലാധടം). A paddle, rudder തുഴകൈ വിട്ടാൽ തോന്നാതേടത്തല്ലോ ചെല്യൂ കപ്പൽ Pay. തോണിക്കൊരു തുഴ PT. ഭഗ്നമാം തോണി കൈത്തുഴയായി നീന്തിട്ടുഴലുന്ന തു പോലേ KR. using the arm for a paddle. — fig. ഉത്തമമായ നിയമാദിയാം തുഴകളും Vēdānt.; ഗുരുവായ തുഴക്കോൽകൊണ്ടു തുഴഞ്ഞു Bhg 11.

തുഴയുക, (T. തുഴാവുക) to paddle, steer തോണി യുടെ നടുവിൽനിന്നു തു. prov.; തോണി തുഴ യുന്നതും അടിയന്തന്നേ AR. — തുഴഞ്ഞു (& തുഴന്നു) കൊണ്ടു പോക etc. VN. തുഴച്ചൽ.

തുഴിരം a. med. Tdbh., സുഷിരം hole.

തൂ tū T. M. (തുയ്യ) Pure, bright (Tu. fire), as തുനഖങ്ങൾ, തൂനെററി, തൂമന്ദഹാസം, ഓമ നത്തൂമുഖം, തുമിന്നൽ, തൂമുത്തുലാവിന കൊങ്ക, പാലാഴിത്തൂവെള്ളം CG. etc. —

VN. തൂമ q. v.

തൂകുക tūγuγa T. M. 1. v. a. To strew, spill, shower (see തൂവുക), തൂകുന്പോൾ പെറുക്കരുതു prov.; അസ്ത്രങ്ങൾ തൂകിനാൻ AR. — (but also ഊഴി തൂകിനാൻ ചോരകൊണ്ടു Bhr. and with 2 Acc. കാശിഭൂപനേ ബാണങ്ങൾ തൂകീടിനാൻ Brhmd.) വെള്ളം ചോളം പൂവും തൂ. libation to demons. നെൽ തൂ. V2. = കാററത്തിടുക; Gods

shower down: പൂമഴ, പൂതൂകി CG. കണ്ണുനീർ തൂകിത്തൂകി Mud. — met. അനൽതൂകും മിഴി Bhg.; മടുത്തൂകിന മൊഴി Bhr.; നല്ല പുഞ്ചിരി തൂകി CC.; ഇണ്ടലേ തൂകുന്നഭാരം CG. (= give). 2. v. n. to overflow, തീക്കൽ വെച്ചൊരു പാൽ തൂകക്കണ്ടു CG.

I. തൂക്കുക, ത്തൂ tūkkuγa (fr. തൂ?, Te. ദുവ്വു, see തുവർത്തുക, തൂല്ക്കുക) 1. To wipe with a cloth, sweep, blot out, പുല്ലിൽ തൂത്ത തവിടു പോലേ prov.; മുററം തൂത്തു തളിക്ക VyM.; തല മുടി തൂത്തു കെട്ടുക V2. clotted hair. 2. (= തൂകുക) to spill, scatter B., വെള്ളം തൂത്തു jud. — whence തൂപ്പു q. v.

II. തൂക്കുക, ക്കി 5. (v. a. of തൂങ്ങുക) 1. To suspend, hang up, as തോരണം etc. തെരുവീ ഥികൾ അടിച്ചു തൂക്കയും തളിക്കയും ഇല്ല KR. അവരെ തൂക്കിക്കളക TR. hang them! 2. to weigh. തൂക്കിക്കൊടുക to weigh out to one. ബുദ്ധിയും ബലവും തമ്മിൽ തൂക്കീടുന്ന ബുധ ജനം VyM. who compare. 3. T. So. to take up, തൂക്കിക്കൊണ്ടു പോക. 4. (loc.) to be drowsy, to nod, as in sleep.

VN. തൂക്കം T. M. C. Tu. (Te. തൂനിക) 1. hanging, esp. the ceremony of swinging suspended by hooks, (called തൂക്കച്ചൂണ്ട), in honor of Kāḷi. 2. weighing, weight ശേഷം ഉറു പ്യ തൂക്കക്കുറവടിയത്രേ TR.; നടക്കുന്ന തൂക്ക ങ്ങളെ തുല്യമാക്ക TR. 3. precipice, perpendicular കടുന്തൂ., നേർത്തൂക്കം V2. തൂക്കം കിളെ ക്കരുതു ചാരി കിളെക്കേണം make the mud-wall rather slanting. 4. sleepiness. 5. a cradle of cloth suspended by the 4 corners. B.

തൂക്കക്കാരൻ (1) a swinger; (2) a weigher.

തൂക്കക്കൂട്ട = ആധാര —, കരണകൂട്ട a long, suspensible basket.

തൂക്കക്കോൽ a balance, (നാട്ടുകോൽ & കൊളമ ക്കങ്കോൽ).

തൂക്കച്ചാടു B. a swing, rack; gallows.

VN.തൂക്കൽ drooping, drowsiness, grief. കോ ഴിക്കു തു. is dying.

CV. തൂക്കിക്ക (1) അവനേ തൂ. PP. have him hanged. (2) മുളകു തൂ. to get weighed. ൧൦൦ ഇടങ്ങാഴി മുളകിന്നു ൫ തുലാം കണ്ടു തൂക്കിക്കു ന്നതു മര്യാദ ആകുന്നതു TR.

തൂക്കു 1. what hangs or serves to suspend something. 2. what can be lifted at once. ഒ രു തൂക്കുപാത്രം two pots. (തൂക്കു Cal. = one പാനി). 3. dependency, direction. എൻറെ തൂ. of my party. കപ്പൽ കണ്ണനൂർ തൂക്കിൽ നില്ക്കുന്നു off Caṇṇanūr. മുട്ടുങ്കൽ തൂക്കിന്നു തോണിയും ആളെയും അയച്ചു TR.

തൂക്കുമഞ്ചം a cradle, തൂ'ത്തിൽ കിടത്തി Sk.

തൂക്കുമണികൾ Nal. dangling ornaments.

തൂക്കുമരം gallows. — തൂക്കുറി = ഉറി. 142.

തൂക്കുവിളക്കു a hanging lamp.

തൂങ്ങുക tūṇṇūγa (v. n. of തൂക്കുക) 1. To hang. ത്രാസു ശരിയായി തൂങ്ങി Arb. hung even. പിടി ച്ചു തൂങ്ങുന്നു രഥത്തിനെ ചിലർ KR. so as to detain the chariot. — to be suspended, dangle, എല്ലു തൂങ്ങി Bhr. (of an old man). അടുത്തു തൂങ്ങി യും, തൂങ്ങിത്തടുക്ക Bhr. to lean forward in fencing, വാങ്ങിയും നീങ്ങിയും തൂങ്ങിയടുക്കയും PatR. തൂങ്ങിമരിച്ചു = ഞേന്നു So. 2. to be weighed. അന്ന് ഏറത്തൂങ്ങിയതു സത്യം Bhr. when Brahma weighed truth & untruth, the former weighed more. ആ മാംസം പ്രാവിന്നു ശരിയാ യി തൂങ്ങാതേ Arb. 3. T. Te. to be drowsy, to sleep.

VN. തൂങ്ങൽ hanging, inclination, reliance, drowsiness.

തൂടേ tūḍē V1. = തുട 3. & ഊടേ Time, turn.

തൂട്ടി tūṭṭi V1. Disease of cattle, a swelling in the throat, (T. cloth).

തൂണി tūṇi T. M. S. 1. Quiver (Tu. aC. ദോ ണെ, in S. also തൂണം, √ തൂരുക). ശരം ഒടു ങ്ങാത തൂണി KR. ശരതൂണി, അന്പിടുതൂണി RC. 2. a measure of seed sufficient for 100 yards of rice-field, about 1½ Iḍangā/?/i (= 86,400 rice-grains W.). നെല്ല ൮ തൂണിക്ക് അരി ൫ പോരും നെല്ലു CS. paddy, which yields 5/8 rice. — തൂണിക്കൊട്ട a measuring basket.

തൂണിയാങ്കം tūṇiyāṇgam Tdbh., സ്ഥൌണേ

യകം, GP77.; also തൂണിനാകം No. a perfume, gum of Ficus racemosa.

തൂൺ tūṇ Tdbh., സ്ഥൂണം A post, pillar of a house. ഈററില്ലത്തിന്നു തൂണിട്ടു Pay. began to build. തൂൺ എന്നപോലേ ചിലർ കാണായി Ch Vr. stunned.

തൂത tūδa, (തൂക or തുലതു) Milkpot, cup V1., പാ[(ൽ)ത്തൂത B.

തൂതവളം tūδavaḷam (T. തൂതുള, So. തൂതുവേള B.) B.). Solanum trilobatum. കണവീരതൂതവളം Capparis aphylla, (S. കരീരം).

തൂത്തൂക്കൂടി Tūttukkuḍi N. pr. Tuticorin, famous as pearl-market.

തൂപ്പി tūpi = സൂപ്പി, Yusuph; any Māpla or bald-headed person, having no tuft of hair.

തൂപ്പു tūpụ (I. തൂക്കുക 2, see തൂവൽ 3). Leaved branches, strewed for manure over theopened roots of trees & for wet cultivation, തുപ്പിടുക; തൂ. പറിച്ചുടുത്തു TP. — (the 4 തൂപ്പു: മാവു, ഏ ച്ചിൽത്താളി, മരുതു & either ഞാറൽ or ഞള്ളു.)

തൂമ tūma T. M. (&തുയ്മ, see തൂ) 1. Purity പു ഞ്ചിപിത്തൂമ, മുഖത്തിൻതൂമകെടും CG.(through weeping). പഞ്ചതാരെക്കു തു മ വന്നു refined. മര ത്തിന്നു തൂമ വരുത്തുക to improve, straighten V1. 2. perfection. തൂമയാലേ neatly. തൂമയോ ടർജ്ജുനൻ എതിർത്തു Bhr. Mud. (often expl.) തൂമപ്പെടുക to grow fine, succeed ഇതൊട്ടും തൂ മപ്പെടാത്തൊഴിൽ RC.

തൂമരം tūaram (=തൂണ്മരം Te. തൂം a measure). A measure of timber, ¼ Candy. CS.

തൂമിക്ക = ധൂമിക്ക q. v.; (see ചന്നം); No. to season Kari = പുകാരിക്ക, താളിക്ക.

തൂന്പ tūmba, & തൂന്പായി 1. A spade, hoe, (തൂ ന്പു C. the eye of a hoe + വായി), see കൊല്ലി ത്തൂന്പ. 2. mouth, തൂന്പായടഞ്ഞുപോയി (loc.)

തൂന്പു tūmbụ, 5.1. So. Sluice, floodgate, drain, spout; perforation. 2. No. new shoots of palm-trees, used med. & as pickle. തൂന്പിടുക to bud, sprout. opp. തൂന്പടെച്ചു f.i. of വാഴ (past sprouting), തൈ (doubtful), കുട്ടാടൻ Nellu (not growing during Karkaṭaγam).

തൂരിയാടുക tūriyāḍuγa (S. ധൂർ = തുരം). To labour hard, VN. തൂരിയാട്ടം B. — (or T. തൂരി a large net? fr. foll.)

തൂരുക tūruγa T. M. & തുവരുക 2. (C. തൂതു, Te. തൂടു a hole). To be filled up, as a well. കാതുതൂ ർന്നുപോയി a bored ear. മയി തൂർന്നണിച്ചില്ലി ക ണ്ടു RC.

ഇടതൂരുക to be dense, ഉടന്പിൽ അന്പുകാൺ ഇടതൂർന്നതു, ഉടന്പിട തൂരുംവണ്ണം കണതച്ചു നിറെച്ചു RC. — met. സോഹം എന്നിടതൂർന്നു നടക്കേണം GnP. brimful with the consciousness.

ഇടതൂർച്ച or തൂർമ്മ V2. density,

ഉൾത്തൂർന്ന dense, intense, പിണവും നിണവും ഉൾത്തൂർന്നെഴും പോരിടേ RC; ഉ. കോപാൽ, ഭക്ത്യാ Bhg.; കൊടുമയോടുൾത്തൂർന്ന ദാരിദ്രം Anj.

a. v. തൂർക്ക to fill up, കുളം തൂർത്തു MR., കിടങ്ങു RC., കൂപതടാകങ്ങൾ തൂ. AR. (in a siege). കൂപം മണ്ണിട്ടു തൂർത്തിടുവോർ Sah. രഥ്യകളെ തൂർത്തു KR mended roads. വളർമേ തൂർക്കുന്നു എന വ ളർന്തകൊണ്ടൽ RC. ബാലി പോയ വഴിതൂ ർത്തില്ല RS.

തൂർണ്ണം tūrṇam S. (തുർ, part. of ത്വർ). Quickly. തൂ. ഗതനായി VetC.

തൂര്യം tūryam S. A musical instrument, ശംഖതൂ ര്യാനകാദിവാദ്യങ്ങൾ KR.

തൂറുക tūr̀uγa (T. to drizzle, grumble, C. Te. to enter). To go to stool. നീ തിന്നു തൂറുകയോ അ ല്ല തൂറിത്തിന്നുകയോ, തൂറാത്തവൻ തൂറിയാൽ, തൂറിയോനെ പേറിയാൽ prov.

VN. തൂറൽ.— CV. തൂറിക്ക (vu.)

തൂറി N. pr. male.

തൂററൽ 1. drizzling rain, (Te. തുവ്വര). 2. diarrhœa.

തൂററുക T.M. (C. Te. തൂറു) 1. to scatter, as the wind. കാററു മേല്പെട്ടു നൂററിങ്കോലല്ലല്ലോ തൂ ററിക്കളഞ്ഞതിപ്പൈതൽ തന്നേ CG. blew him more than 100 yards high. 2. to fan & winnow grain, പാററിത്തൂററി & തൂററിപ്പാ ററി. — to open & shut the eyes with pain (ophthalm.). 3 to abuse, blame കിടാവി നെ ചീററം പൂണ്ട് ഏററം തൂററിനിന്നീടി നാൻ CG. (see ദൂറു).

തൂലം tūlam S. (C. Te. തൂലു to hang down). Cotton.

തൂലിക S. a painter's brush, a stick with a fibrous end, മങ്ങാത തൂ. കൊണ്ടു ലോകരേ ലേഖനം ചെയ്തു CG.

തൂലികത്തണ്ടു MC. id.

തൂലികപ്പുൽ 1. = എഴുത്തുപുൽ the Persian writing reed. 2. B. a weaver's brush.

തൂല്ക്കുക, ററു tūlkuγa aM. To sweep = തുവർത്തു ക, തൂക്കുക I., (only V1.)

തൂവ tūva A nettle (=തൂവൽ?). പെരുവഴിത്തൂ വെക്കരം ഇല്ല; തൂവയും മീറും വെക്ക, അടിക്ക (an old അടിമപ്പിഴ ) prov. — Kinds: കൊടിത്തൂ വ Tragia involucrata, തൃത്തൂവ (ഇവതൃത്തൂവനീ രിൽതഴെച്ചു a.med.), പട്ടാണിത്തൂവ an Urtica.

തൂവട tūvaḍa A timber measure, 1/6 of a തൂമ രം or 24 square inches.

തൂവുക tūvuγa T. M. (=തൂകുക q. v.) v. n.To be spilled. — v. a. to scatter തുടവിയ കണകടൂ വി (=ൾരൂവി) RC. തൂവിക്കള pour out!

തൂവൽ, (T. തൂവി, C. തൂപ്പൾ) 1. a feather, = what is shed; — a pen, quill. തൂ. മാറുക V2. to moult, തരന്തൂവൽ AR. an arrow's feathers. തൂവ ലാൽ ഒന്നു പറിച്ചു Bhr. 2. a painter's brush (തൂലിക); the spring of a lock. 3. തൂ. വെട്ടുക to prune trees, lop boughs (=തൂപ്പു) V1. 2.

തൂവാനം T. M. rain driven by the wind, തൂ. വീഴുക = ഇറച്ചില്ല; hence So.: തൂവാനപ്പലക, Palg. തൂവാൽ —, a larmier or drip.

തൂശൻ tūšaǹ (fr. foll, or C. തുസു little) Pointed, spare, as തൂശനില=നാക്കില.

തൂശി tūši Tdbh., സൂചി. A needle, iron style. തൂശിക്കാണം 1. a fee of 8 —4 fanam to the writer of an അട്ടിപ്പെറ്റോല. 2. a fee of 3 % on returning a lease. 3. = കട്ടക്കാ ണം & കൊഴു അവകാശം (loc.). 4. paying for improvements under കുഴിക്കാണം. — തൂശിക്കാശൂ = ശീലക്കാശൂ.

തൂഷ്ണീം tūšnīm S. (തുഷ്) Silently തൂ. സമാലം ബ്യ പോക നീ PT. — also shortened: തൂഷ്ണി ഭാവത്തെപ്പൂണ്ടു Bhr., തൂഷ്ണിയായ്ക്കീഴ്പെട്ടു നോക്കി Mud.

തൂളി tūḷi Tdbh., ധൂളി Dust, husk, scales of fish, skin of a jackfruit-kernel, (also ചൂളി).

തൂൾ tūḷ palg. vu., rather T. = ധൂളി. denV. തൂളുക So. = ധൂളിക്ക f.i. പൊടി തൂ. = കി ളരുക; വെള്ളം തൂ.o raj. water to break or fall into spray; spray to rise.

തൃ t/?/ = തിരു II. Tdbh., ശ്രീ Fortunate, blessed.

തൃക്ക tṛkka = തിരക്ക. To press, ചങ്ങാതിമാർ എ ല്ലാം തൃക്കത്തുടങ്ങിനാർ CG.

(തൃ): തൃക്കടമതിലകം N.pr. a temple near Koḍungalūr KU. — തൃക്കടപ്പള്ളി നീന്തിക്ക Anach. (an ordeal).

തൃക്കൺപാർക്ക Gods & kings to see. തൃ'ർതതരുളേ ണം Anj. have pity! സത്യവും അസത്യവും തൃ'ർത്തിക്കുന്നു Nasr. po.

തൃക്കണ്ടിയൂർ N. pr. Tuńǰatt/?/ E/?/uttaččan's birth place.

തൃക്കണ്ണാപുരം N. pr. a Grāmam. of which 72 ആഢ്യന്മാർ are recorded to have once died in battle KU.

തൃക്കഴൽ, തൃ'ലടിയിണ SiPu. = തൃക്കാൽ.

തൃക്കാപ്പു the door of a temple B.

തൃക്കാൽ the foot of a God or king, പെരുമാ ളുടെ തൃ. കണ്ടു KU. തൃക്കാക്കൽ വേല ചെയ്ക AR. serve under thee! തൃക്കാലടി എടുത്തു ചവിട്ടി KU. തൃ. ക്കര near His presence. തൃക്കാല്ക്കരദേവൻnb Onap.

തൃക്കുന്പഞ്ഞി the H. C, തൃ. യുടെ മനസ്സു TR.

തൃക്കേട്ട the 18th asterism, see കേട്ട.

തൃക്കൈ a king's hand. നാലു തൃ. കളും SiPu., 4 arms of Siva. തൃ. വിളയാടി എഴുതി KU.; തൃ. യിൽ കൊടുത്തു, നികിതി എടുത്തു തന്പുരാ ൻറെ തൃക്കൈക്കുകൊടുത്തു ബോധിപ്പിച്ചു TR. paid it through the medium of the Rāja. തൃക്കൈക്കുട V1. a king's parasol.

തൃക്കോവിൽ (Port. Turcol), a temple.

തൃച്ചക്രം Bhr. a king's or Visnu's disk, തൃ. എ റിഞ്ഞു Bhg.

തൃച്ചെറുകുന്നു, (S. ത്രിശിരപർവ്വതം) N. pr. the chief temple in Kōṭṭayagattu with the yearly Višākha feast KU.

തൃണം t/?/ṇam S. Grass, prov. for what is worthless, (തൃ'ൾ പിണങ്ങുമോ വഹ്നിയോടു Mud.). തൃണദ്രുമം the palm-tree (in general).

തൃണപഞ്ചകം GP.; തൃണപഞ്ചമൂലം (the 5 grasses ദർഭ, കുശ, കരിന്പു, അമ, വരി).

തൃണപ്രായം trifling.

തൃണരാജൻ the palmyra-tree.

തൃണവൽകണ്ടു Vil. like grass.

തൃണാഗ്നിസമം like straw-fire.

തൃണാദികൾ plants, ഒക്കച്ചുട്ടുകളഞ്ഞു TR.

തൃണാന്തം down to the grass. തൃ. എല്ലാംവിചാ രിച്ചു (vu.) overlooked nothing.

തൃണീകരിക്ക to consider as grass, despise, ഇ ന്ദ്രനെപ്പോലും തൃ'ക്കുന്നവൾ Nal.— ശത്രുക്കളെ തൃണീകൃത്യ Brhmd. humbled.

തൃണ്യ a heap of grass.

തൃതീയം tṛδīyam S. (ത്രി ) Third. തൃതീയ (gramm.) The dative case; (astr.) the third day of the lunar fortnight.

(തൃ): തൃത്താലിച്ചാർത്തു a Kshatriya marriage. തൃത്താവു (prob. താഴ്വു, the basin which holds the holy plant). Ocymum sanctum, തുളസി, also called നല്ല തൃ. (&തൃത്വാ അരി a. med.) Kinds: കരിന്തൃ. (=കൃഷ്ണതുളസി), കാട്ടു — GP. Ocymum gratissimum, തുളസി തൃ. Oo. basilicum.

തൃത്താക്കുരുവപ്പൻ No. (ഗുരു) = മാദേവർ. A small obelisk (Phallos?) of ചേടിമൺ, placed on the ചൂത്തറ of each house (10 days for Ōṇam & 2 for Maγam) in commemoration, it is said, of the great prosperity under king Mahābali.

തൃപ്തി tṛpti S. = തർപ്പണം Satiety, satisfaction അവർ ഉണ്ടു തൃ. വന്നാറേ when they had eaten enough. ദേഹികളേ തൃ. ഇല്ലപിശാചിനു Genov. (also ഇൽ & ആൽ). പിതൃക്കൾ പൂജിച്ചു തൃ. വ രുത്തുക Vil. ( = തർപ്പിക്ക). ജന്മശതം ഉണ്ണുകിലും ഇല്ലവനു തൃ. ChVr. തൃ. ഇല്ല കഥ കേൾപാൻ (or കേട്ടാൽ) Bhg.; also revenge മൃത്യുഭവിച്ചകംസ നു തൃ. വരുത്തുക Bhg.

തൃപ്തൻ, തൃപ്തിമാൻ satisfied — തൃപ്താക്ഷന്മാരായി Bhg.

തൃപ്പടി tṛpaḍi (തൃ) The entrance of a temple, തൃ. മേൽ കയറി TP.

(തൃ): തൃപ്പാപ്പുസ്വരൂപം & തൃപ്പാസ്വരൂപം KU. the dynasty of Travanoore or Vēnāḍu.

തൃപ്പൂണത്തറ, — ണിത്തുറ, തൃപ്പുനത്തൂറ, (S. ത്രി പൂർണ്ണപുരം) N. pr., residence of the Coohi Rāja — തൃ. യപ്പൻ its God.

തൃശ്ശിവപേരൂർ N. pr., Trichoor.

തൃഷ tṛš S. Thirst, & തൃട്ട്, also തൃൾ ഛർദ്ദി യും വരും Nid. — ക്ഷുത്തൃഡാദികൾ VCh.

തൃഷാശൂല, (തിറുണശൂല) a disease, a med., (ദാ ഹിക്കും, പനിക്കും etc.)

തൃഷ്ണ thirst; also as disease തൃഷ്ണാനിദാനം Nid.; strong desire, വിഷയങ്ങളിലുള്ള തൃ. Bhg.; പലതരം തൃ. കളായിട്ടുള്ള ചുഴിപ്പു VCh.

തെകിട്ടു teγiṭṭụ T. M. Belching, see തികട്ടു & തേട്ടുക.

തെകിള teγiḷa So., (T. തെകിൾ = തികൾ to fill). Gills = ചെകിള. 379.

തെക്കൽ tekkal So. (തെഗ C. to take off, Te. തി ഗുചു) Skimming. തെക്കി എടുക്ക to skim off. തെക്കു കഞ്ഞി rice-scum.

തെക്കു tekkụ (T. തെർറകു, fr. തെൻ) South, = വാട.— തെക്കും വടക്കും അറിയാത്തവൻ prov. — met. തെക്കേദിക്കിന്നു Bhg. തെക്കേ പോക to go to Yama, to die. അവനെ തെക്കേക്കണ്ടത്തിൽ എടുത്തുപോകട്ടേ I wish he was buried!

തെക്കൻ Southern, കിഴക്കർ തെക്കരും KR.; adj. f.i. — ഞാരൽ, — ചൂടി, — മൂരി, — വാക്കു etc.

തെക്കങ്കൂറു N. pr., the principality of Cōṭṭayam, conquered by Travancore in 1753.

തെക്കങ്കോൾ storm from South, തുലാത്തെക്കൻ.

തെക്കിന, (So. — നി) 1. the Southern wing of a നാലുപുര. — തെക്കിന ചെന്നു കടക്കുന്നു, തെ'൦വാതിൽ TP. തെ'പ്പുരയുടെ ഇറയത്തു MR. 2. = തെക്കേയകം, തെക്കിനകത്തുTP. Southern room.

തെക്കുവടക്കു Northwards. — geographical latitude, രാജ്യത്തൂടേ തെ. വഴി നടക്കുന്നവർക്കു ന ടന്നു കൊൾവാൻ സങ്കടം TR. it will render all travelling hazardous.

തെക്കോട്ടു (പട്ടു), തെക്കോട്ടേക്കു Southward. ഇ നി വരാതവണ്ണം തെക്കോട്ടു പോയാർ AR. they are dead.

തെങ്ങരക്കാററു (തെൻകര) South-east.

തെങ്ങു teṇṇụ T. M. C. Te. (Tu. താരെ). The Cocoanut-tree, "Southern tree" (തെൻ), as

coming from Ceylon. It is called ബാലൻ at 5 years with 20 branches, പൂർണ്ണഫലത്തെങ്ങു at 9 — 10 years with 40 branches & 12 flower bunches. Kinds: കരിന്തെ. TP., ചെന്തെ. (കൈ തത്താളി), തീയൻ തെ., പനന്തെ. etc.

തെങ്ങൻ a kind of Boa constrictor, of the size of a palm-tree; its fat, med. in leprosy.

തെങ്ങങ്കായി aM. = തേങ്ങ mod.

തെങ്ങിൻകള്ളു palm-wine.

തെങ്ങിൻകൈ a palm-branch, ഒരു തെ'കയ്യും പോരുന്ന ഇരങ്കോൽ MR.

തെങ്ങിൻതല the top of the palm-tree, തെ'ലെ ക്കലേ മാംസം GP69. തെ. കണ്ടു കൊതിച്ചു TP. coveted the fine trees.

തെങ്ങുകെട്ടുക MR. = പൊത്തൽ.

തെങ്ങോല a cocoanut-leaf. തെ. വരിയൻ a striped tiger.

തെച്ചി tečči (loc.) = ചെത്തിപ്പൂ Chrysanthemum Ind., നല്ല കുരുത്തോലതെച്ചിമാല Anj. at a marriage. (പൂവാത്തെച്ചി a kind). മല്ലികാ മുല്ലാതെച്ചി പടർന്ന വള്ളിക്കെട്ടു KR. — തെച്ചിപ്പട്ടു B. red silk.

തെച്ചിമാന്താരം, see മന്താരം f. i. തെ'വും ചൂടി Anj.

തെണ്ട = തെണ്ടൻ 1. കൊടുമലത്തെണ്ടെക്കു പോയി, തെ. യിൽ തെണ്ടി TP.

തെണ്ടം teṇḍam T.M. = ദണ്ഡം, Trouble, a fine V1. — തെണ്ടമായി നല്കിനചേല CG. as punishment.

തെണ്ടൻ, (T. തണ്ടൻ) 1. a king, as holding the sceptre; a giant V2. 2. T. adoration പല രും കൂടി തെണ്ടനിട്ടവിണ്ണപ്പം TR. humble petition, also ചെട്ടിയാർ തിക്കുനോക്കി തെ ണ്ടവിണ്ണപ്പം (doc.)

തെണ്ടിക So. a cross-beam; No. across-plank to keep articles suspended from. A പെയ്യാപ്പ ന്തൽ (നിടുന്പുര) has 3 തെ. (1 ridge-pole & 2 summers); a sawing frame (കാമരം). = തണ്ടിക.

തെണ്ടിക്ക 1. to la bour hard പെറുവാൻ തെ., മുന്നാഴിയരി തെണ്ടിച്ചു കൊണ്ടുവന്നു vu. = ദണ്ഡിക്ക. 2. CV. of തെണ്ടുക q. v.

തെണ്ടു, (തണ്ടു, ദണ്ഡു) 1. a stick, sceptre. 2. measure; 10 millions of millions of millions CS., മഹാതെണ്ട 10 times as much CS.

തെണ്ടുക teṇḍ/?/γa (= തേടുക) 1. To seek, as insects, പൂമലരെത്തെണ്ടി നടക്കുന്ന വണ്ടു Nal.; മണം തെ. ഭക്ഷണം, ഇര തെ. MC; ഇന്നു തെണ്ടേണ്ടാ നിന്നെ കാണ്മാൻ CG. I have not to seek thee afar. ഞാൻ ഇപ്പോൾ തെണ്ടപ്പെ ടായല്ലോ I am no more to be sought. 2. to obtain. ഇടവക തെണ്ടുവാൻ TP. to conquer the principality. പാദപരാഗത്തെത്തെണ്ടിക്കൊ ണ്ടുപോയി CG. കടം തെ. V2. to get it paid. ഇണ്ടൽ തെണ്ടിപ്പാഞ്ഞു Bhg. fled possessed by despair. കടം എനിക്കു തെണ്ടി വെച്ചു പോയി the father left me only debts, തെണ്ടി വെക്ക to obtain for one. തെണ്ടി സ്വരൂപിക്ക to collect charity. 3. v. n. to wander about, as for alms(Dat.), ഭിക്ഷെക്കു തെണ്ടി നടന്നു SiPu. തെണ്ടിത്തിന്നുക prov. sponging on neighbours. കാനനത്തിൽ തെണ്ടുവാൻ കന്ന് എല്ലാം ഇണ്ടൽ നീക്കി CG. to graze. വടക്കോട്ടു തെ. to go on pilgrimage. വില്പാൻ തെ., as hawkers, തെണ്ടി ക്കൊയ്മ നടത്തുക as a king.

VN. തെണ്ടൽ I. going about, as for begging or obtaining something, രാത്തെണ്ടൽ (thiefs). 2. inroad in war V2. തെ. തെണ്ടുന്നു TP. he walks boldly abroad. 3. gathering, തെ ണ്ടൽക്കോൽthe stick of an inferior officer B.

തെണ്ടൽക്കാരൻ 1. a tax-gatherer So. 2. a roamer, vagabond, thief No.

തെണ്ടി a beggar, (also തെണ്ടിത്തിന്നുന്നവൻ), തെണ്ടിത്തീനി B. id.

തെണ്ടിക്കോയ്മ self-importance B. (see 3). — തെ ണ്ടിക്കോയ്മയും കേറിക്കോയ്മയും prov. sponging & extortion.

തെണ്ടെക്കുപോക TP. to set out in search of something (തെണ്ട = തെണ്ടൽ), f. i. കൊടുമ ലെക്കു തെണ്ടെക്കു പോയോലാരും തൻറില്ലം കണ്ടു മരിച്ചിട്ടില്ല. (travelling allover Coorg).

തെന്തനം tendanam So. (fr. തെന്നുക?, T. തെത്തു twisting, tricks). Cheating. തെ. കൊണ്ടു കഴിക്ക to live by fraud B.

തെന്തല tendala, see തന്തല, (prh. southern head?) in:

തെന്തലക്കൊട്ടി Crotolaria retusa. Kinds: കാ ട്ടു — Cr. juncea, നെല്ലു — Cr. laburnifolia, പേത്തെ. Cr. verrucosa, വലിയ — Cr. quinquefolia, Rh. വെൺതെ.

തെന്തിനാതിനാതിനെന്നു പാട്ടുമവൾ പാടി, see തന്തി —

തെൻ teǹ T. M. C. Tu. (Te. തെന്നു way) South, whence തെക്കു, തെങ്ങര etc.

തെന്തിരയാഴി പുക്കു RC. the Southern sea.

തെന്നൽ, (T. തെൻറൽ) the Southern breeze, zephyr തെ. വീതുതുടങ്ങി CG., also called താ ർത്തെന്നൽ, ചന്ദനത്തെന്നൽ as coming from the Southern Ghats. — met. നല്ലൊരു തെന്ന ലെ മുങ്ങിന വാക്കു CG. zephyr-dipped.

തെന്നിക്കാററു, (T. തെൻറി) 1. South wind V1. 2. veering of the wind, fr. foll. V2.

തെന്നുക (or തെണ്ണുക V2.) to stagger, reel; slide, veer.

തെൻപുറായി, (പുറവായി) South-west. vu.

തെന്മലപ്പുറം N. pr. a district So. of Palghat.

തെന്മേ(ൽ)പ്പുറം South-west.

തെന്പു tembụ (loc.) Margin, border of cloth, fr. തേന്പു?.

തെമ്മാടി temmāḍi So. Palg. A vagabond, debauchee B.

തെയ്യം teyyam Tdbh., ദൈവം, as interj. O God! തീയൻ മൂത്താൽ തെയ്യം prov.

തെയ്യന്പാടി, (ദൈവന്പാടി) N. pr. a caste of temple-musicians, like മാരയാൻ (8 in Taḷiparambu). തെ. കളോടു പിടിച്ചു പറിച്ചു TR. in Tāmarachēri, (also called കളത്തൂകുറുപ്പു).

തെയ്യാട്ടു & — ട്ടം, (ദൈവാട്ടം) an offering to Bhagavati, performed by തെയ്യാടി or തീ യാടി q. v., (തേവാടി DN.)

തെയ്യാൻ, better തേയ്യാൻ No. = തേവിയാൻ.

തെയ്യൻ, തെയ്യേലൻ (വേലൻ), തെയ്യോൻ N. pr. m.

തെയ്യത്ര N. pr. fem.

തെരിക teriγa M. Tu,(T. തിരണ) A pad to put under vessels or for the head to carry burdens, ആനെക്കു കുതിര തെരിക prov.

തെരികട teriγaḍa (തെരിയുക) Rejected. B.

തെരിക്കു terikkụ (തെരുതെര). Quickness, in adv. തെരിക്കെന്നധുനാ വന്നു CC., തെരിക്കെ ന്നിനിവേഗം ചെല്ക AR., തെരിക്കനേ, തെരി യവന്നു vu.; മോക്ഷമാർഗ്ഗംതെ'ക്കേവിചാരിക്കും Vēdnt. earnestly.

തെരിയുക teriyuγa T. M. Tu. (Te. തെറ) 1. To understand, know, often confounded with തിരിയുക q. v. 2. to choose, examine അശ്വങ്ങൾ നല്ലതു തെരിഞ്ഞു നൃത്തീടിനാൻ, വേണ്ടും ഹയങ്ങളെ തെരിഞ്ഞു നിറുത്തുക, നാല ശ്വരത്നങ്ങൾ നന്നായി തെരിഞ്ഞെടുത്തു Nal. picked out. ഒരു ശരം തെരിഞ്ഞെടുത്തു Bhr.

തെരിക്കുക aM. to select, (T. to write a catalogue), പതിനായിരവും മുപ്പതിനായിരവും തെരിപ്പതും ചെയ്തു KU.

? തെരിയാണിക്ക to stand face to face. V1.

VN. തെരിവു selection; rejection (So. f. i. തെ രുവു പലക refuse boards, vu. No. തിരിവു).

തെരു teru T. M. (Te. C. തെരവു, Te. തെരുവു, fr. തിറക്ക? way) 1. Street, bazar- street; also തെരുവീഥിതൂർത്തൂ തളിച്ചു KR.; തെരുവത്തിരുന്നു വാണിയം ചെയ്വു Pay. 2. a weaver-village തെരുവത്തുള്ള ചാലിയന്മാർ TR.

തെരുതെര 1. throngingly, as in a street തെ. കടക്കുന്നു. 2. തെ. ത്തച്ചു Bhr.; തെ'രേ സ്തുതി ച്ചുAR. incessantly, (= തിരക്കു).

തെരുക്കനേ = തെരിക്കനേ.

തെരുതെരുപ്പു activity, diligence, smartness = ചുറുചുറുപ്പു.

തെരുന്നനേ suddenly, quickly തെ. തേരും ഉ യർന്നു Bhr.; ഗുരു സമീപത്തിൽ തെ. ചെന്നു, ഭരതൻ ചാരത്തു തെ. വന്നു KR.

തെരുക്കുക, ത്തു terukkuγa 1. To tuck, gather up the cloth = തിരുക്ക, തിരെച്ചു കയ ററുക V2., No. f. i. തെരുത്തൊരു മുണ്ടു താഴ്ത്തി എങ്കിൽ TP. (mark of respect). 2. കാല്തെരു ത്തുപോയി benumbed. പാൽതെരുത്തുപോക No. to curdle, അവൻ തെ'പോയി = വെറുത്തു. 3. തെരുക്കുക, ക്കി V1. to close with the enemy = തിരക്കുക, തേരുക. [No. തെരുത്തുനില്ക്ക to show fight; മൂരിതെരുക്ക to be obstinate, etc. = ചെ റുക്ക.]

തെരുളുക teruḷaγa T. To acquire clear perception (= തെരി). തെരുണ്ട പെൺ = തിരണ്ട q. v. — Hence തെരുട്ടുക T. to acquaint, M. a part of the grand ceremony (തിരട്ടുകല്യാണം) performed with girls.

തെർപ്പ Tdbh. = ദർഭ.

തെറി ter̀i T. M. Snappish, dashing, clashing. തെ. കാട്ടുക TP. to behave insolently, തെ. വാക്കു offensive, mischievous, indecent words V1., No. chiefly to abuse in anger, (diff. fr. ചൊറിവാക്കു).

തെറിക്ക T. M. 1. v. n. to rebound, reooil, fly in pieces ശൃംഗങ്ങൾ പൊട്ടിത്തെറിക്ക Nal., (from heat etc.) TP., so പാത്രം (over the fire). to fly out, as sparks. തെററിത്തെറിച്ചുപോയി he lost himself altogether. ഒരു തുള്ളി തെറി ച്ചിതു ദേഹത്തിന്മേൽ Mud. 2. to splash, sputter ചേററിൽ അടിച്ചാൽ നീളത്തെറിക്കും prov.; തൂവുകകൊണ്ടു നീർ തെ. 3. v. a. to make to fly off ചക്രം എറിഞ്ഞു കഴുത്തു തെ. Bhr. തല തെ. V1. to cut off the head. വെ ട്ടുകൾകൊണ്ടു തലകൾ തെറിക്കയും Mud. കി ന്നരം തെ. V1. to play the lute.

CV. തെറിപ്പിക്ക to make to bounce or splash, to cut off with one stroke, ശിരസ്സുകൾ വെട്ടി ത്തെറിപ്പിച്ചീടുവൻ KR. അവിടേനിന്നു തെ' ച്ചു got him dismissed. കൈ തെ'ച്ചു പാഞ്ഞു TR. escaped from their hands. മുണ്ടിൽ ചോ ര തെ. TP.

തെറിയൻan insolent, indecent person.

തെറുക്ക ter̀ukka (T. to bruise) 1. v. a. To pull up the cloth, as when wading (തെരുക്ക); to roll up തിരി തെ. Tantr.; അരുവു തെറുത്തു കുത്തു ക V2. to hem; to stop water-courses. 2. v. n. (T. തെറുക) water to stand, to be dammed up. തെറുത്തു നോക്ക to fix one with the eye. തേരട്ട തെറുത്തു കിടക്ക MC. lies rolled up.

CV. തെറുപ്പിക്ക to enclose water by dykes (= ചെറുക്ക).

തെറുതെറുപ്പു = തെരുതെരുപ്പു (loc.)

തെററു tet/?/t/?/ụ (Tu. തേലാ to go out of the way, തെട്ട bad, T. തെററു to be perverse, fr. തെന്നു ക?) 1. A slip, stumble, mistake പ്രതികളെമേൽ തെററാകുന്നു MR. the fault is on their side. തീർപ്പു നേരിന്നും ന്യായത്തിന്നും തെററാകുന്നു against truth & justice. 2. something aside or out of order. അവനും ഞാനുമായി തമ്മിൽ വളരേ തെററാകുന്നു MR. we are on bad terms. രണ്ടു പണം തെ. too little by 2 fanams; failing to pay the whole amount; a balance due etc. തെററിൽ പോയിനിന്നു retired out of sight. മൃത്യു തെററില്ല ദിനന്പ്രതി അടുത്തു വരുമല്ലോ Bhg. certainly. 3. throwing stones (= തെ റി), fillipping marbles.

തെററുക v. n. 1. to slip, fail, mistake, err (= തെന്നുക). വെടിതെററിപ്പോയി TR. missed him. ഇന്നു തെററിയാൽ GnP. if you miss the object of this life. വഴി തെ. to go astray. ന്യായം തെററിപ്പറക to speak unjustly. സമയം തെററി വരുന്നവർ too late. ദിവസം തെററാതേ TR. on the very day. 2. to be asunder or aside,തെററി നില്ക്ക, — യിരിക്ക TR. to stay at a distance, to keep aloof. തെററിക്കൊടുക്ക to go out of the way. തമ്മിൽ യോജിച്ചു പിന്നേ ഉടനേ തമ്മിൽ തെററി MR. fell out. തെററിപ്പോയി escaped. 3. to shoot with a cross-bow, (also v. a. — birds, fishes).

Inf. തെററ aside, not in array, ഒററയും തെ ററയും തെങ്ങു ശേഷിപ്പുള്ളതു TR. the few trees left here & there, also അററത്തും തെ ററത്തും straggling (trees).

VN. തെററൽ a slippery place, mistake, etc. കാ ര്യത്തിന്നു തെ. വരാതേ TR.

തെററാലി B. a pellet-bow, തെററാരിവില്ലു വലി ക്ക V1. — തെററരിവൻ (sic) a cross- bowman V1. 2. — see below.

CV. തെററിക്ക 1. to make to slip or err. അ വരെ യാതൊരു പ്രകാരേണ എങ്കിലും തെ ററിച്ചു കളയും MR. corrupt, seduce, deceive. കാലം തെ. to disappoint by delay. 2. to get out of the way, remove, deliver; to balk. വെപ്പുതെററിച്ചു നടക്ക to transgress. 3. B. shoot or throw with a bow.

തെററുവില്ലു, (T. തെറിവില്ലു) a pellet-bow.

തെറെറന്നു as quick as a shot or slip. തെ'ന്ന പ്പോൾ പിടിച്ചു CG. at once. തെ. പായും കു തിരകൾ Mud. the swiftest horses.

തെലുങ്കു teluṇgụ 5. The Telugu country, language & people, (തെലുങ്കൻ).

തെല്ലു tellụ 1. A point, edge, ഒരു തെല്ലൂഴിയിൽ RC. in this atom-like world. കണ്മുനത്തെ., ചി ല്ലിക്കൊടിയിണത്തെല്ലു Bhr., ചില്ലിതൻ തെ ല്ലാലേ ചൊല്ലുക CG. — മതിത്തെല്ലു = ചന്ദ്രക്കല a digit of the moon. തെല്ലത്തു B. at the brim. 2. തെ. ധൈര്യവും ഉണ്ടാം Nal. little. തെല്ലും ഇ ല്ല Bhg. not at all. തെല്ലിഹ പാർക്കേണം Sk. a moment. തെല്ലു കൂടേ V1. some more — തെ ല്ലിച്ചു No., — ശ്ശ So. little & little.

തെശ MM. = ദശ, proud flesh, (തെചപോം).

തെസ്സുവി Ar. A rosary, see തസ്സിവി.

തെളങ്ങുക teḷaṇṇuγa T. M. (Tu. C. Te. ത —). To glitter. തെളുതെളങ്ങും RC. — തെളക്കം 1. brightness, see തുളക്കം. 2. a golden necklace.

തെളി teḷi (√ തെൾ T. M. C., തെൽ Te. Tu.). 1. Clearness. ഇവ തെളിവെച്ചു കുടിക്ക a. med. allow to settle or filter, തെളിപാൽ RC. 2. brightness. ചാലത്തെളിക്കടഞ്ഞ ചക്രങ്ങൾ Mud. polished. തെളിശസ്ത്രം കൊണ്ടരിഞ്ഞു KR. 3. M. Tu. canji-water പൊണലിയും തെളിയും കുടിക്കാൻ വാ Cal.; perhaps, also transparent honey in തെളിമൊഴിമാതർ, തെളിമേൻചൊൽ, വചന കോമള നറുന്തെളിനുകർന്തു ചെവിയാൽ RC. 4. (തെളിക്ക) call of drivers, cowherds, etc. നാ യാട്ടിന്നു വിളിയും തെളിയും (huntg.). മൃഗങ്ങളേ തെളികൂട്ടുക MC. to start & beat game. കാലി തെളിവിളി CC. — കന്നുത്തെളി, see തൊളി.

തെളികണ്ണി B. a plant.

തെളിതാര filtration.

തെളിക്ക teḷikka (തെളി 4., aC. തെളൽ to start, set out) v. a. To drive cattle with shouts. മൂരി കളെത്തെളിച്ചു കൊണ്ടുപോയി TR. (robbers), എരുതിനെത്തെളിച്ചാക്കി, അശ്വം തെ. Nal., നീതേരും തെളിച്ചുകൊടുക്ക AR. — without Acc. തെളിയെന്നുരെത്താൻ RC., എടുത്തു ചമ്മട്ടി തെ ളിച്ചു സൂതനും KR. — met. തെളിച്ചതിലേ നട ക്കാഞ്ഞാൽ നടന്നതിലേ തെളിക്ക prov. (of education).

തെളിയുക teḷiyuγa (തെളി) 1. To become clear, മതിയിടെ അവർക്കു ചാലുമതു പാലുനെയി പോലുമതു തെളിയവേ തരവേണം SidD. കാർ തെളിഞ്ഞു it has cleared up. തെളിഞ്ഞ വെള്ളം transparent, clear. നിദ്ര തെളിഞ്ഞു awoke, met. അവനെ പിടിച്ചു വിസ്തരിച്ചു തെ ളിയാതേ വിട്ടു MR. as it could not be proved. 2. to brighten up പുണ്ണു വറളും കണ്ണു തെളിയും MM. തെളിയക്കടഞ്ഞ ബാണം KR. (= തെളി 2.) ശൈത്യത്താൽ തെളിയുന്നു VCh. said of trees. ഇതിന്നു തെളിയുന്നില്ല (as a bullock) inferior to. അവനിൽ തെളിഞ്ഞു came off better No. തെ' ഞ്ഞു വിരിഞ്ഞു വന്നഗ്നി Bhr. മനസ്സു തെ. = പ്ര സാദിക്ക; so കേട്ടാലും തെളിഞ്ഞു നീ AR. cheer up & listen. ഭാവം തെ'ഞ്ഞു നല്കി Nal. gave gladly. നന്നിതെന്നു തെ'ഞ്ഞിതെല്ലാവരും Bhr. applauded. 3. to please. പറഞ്ഞതു തെളിഞ്ഞു is understood & pleases. തനിക്കു തെളിഞ്ഞേട ത്തു Bhr. where you like. കളഞ്ഞത് ഏതുമേ തെളിഞ്ഞില്ല Mud. people did not like his dismissal. രാജാവിന്നൊട്ടും മനസ്സിൽ തെളിഞ്ഞില്ല Nal. മരക്കാർക്ക് അംശം തെളിഞ്ഞില്ല TP. തിരു വചനങ്ങൾ പെരിക ഞങ്ങൾക്കു തെളിഞ്ഞു KR. — to be approved, നിങ്ങൾക്കു തെളിഞ്ഞ രാജാ വു KU. the king you chose. നിണക്കു തെളി യട്ടേ TP. as you please, it is your business. 4. a matter to be decided. നിങ്ങൾ മുന്പാകേ തെളിഞ്ഞു തീരുന്നതത്രേ സമ്മതമായി TR. they want you to decide — തെളിവോളം till you come to a conclusion.

VN. I. തെളിച്ചൽ, f. i. അവന് ഏതും തെ. വ ന്നില്ല KR. he could not be cheered up. — (No. vu. തെളിച്ചയില്ല = പ്രസാദം).

II. തെളിമ, as തെളിമതങ്കിന Anj. happy.

III. തെളിവു 1. clearness, brightness, perspicuity. 2. proof കാര്യം തെളിവു കൊടുപ്പാൻ jud. തെളിവുണ്ടാകും TR. it will be proved. മേൽ കാണിച്ച തെളിവുകൾ MR. the evidences adduced.

CV. I. തെളിയിക്ക 1. to clear, clarify, make

bright, to clear away, as jungle. ഇടച്ചൽ തെ. 2. to exhilarate. മനന്തെ. Mud. to comfort. അശ്വങ്ങളേ തെ. Bhr. refreshed with water. 3. to explain, prove. പ്രമാണ ത്തിൻറെ കാര്യം തെ'ച്ചു കൊടുക്ക, നേർ തെ. TR. to bring the truth to light.

II. തെളിയിപ്പിക്ക 1. to filter, clarify. 2. to make bright, joyful. മാതാവിൻ മനം തെളി വിപ്പിപ്പാൻ KR. to please her. ആത്മതത്വാ ർത്ഥത്തേ കാട്ടിക്കൊടുത്തു തെ'ച്ചു Bhg. — വിള ക്കു തെളീപ്പിക്ക No. to trim a light.

തെളുതാര (prh. = തെളിതാര a cap for filtering) a head-ornament of actors. B.

തെളുതെള Inf. very clearly or brightly, പക ഴി ഏററു തെളുതെള RC. വെയിലത്തു തെളു തെളുക്ക to sparkle, so തെളുതെളത്തെളിക്കട ഞ്ഞ ചക്രങ്ങൾ po., തെളുതെളങ്ങനേ.

തെള്ളുക teḷḷuγa T. M. (തെൾ) 1. To sift or winnow by casting up gently in a fan. (പൊ ൻ) ഇടിച്ചുതെള്ളിക്കൊൾക TP., a. med. to separate what is fine & coarse. 2, to jump, നെ ഞ്ഞത്തു, വയററിൽനിന്നു തെ. to heave, pant, to be disturbed.

VN. തെള്ളൽ winnowing.

തെള്ളി 1. sifted powder. 2. sifted resin (= കീൽ. V2.)

CV. തെള്ളിക്ക to get sifted, as കുമ്മായം, കാപ്പി.

തെഴു te/?/u = തൊഴു, in തെഴുക്കുത്തുക To bend the body backwards & turn the feet over head, (തെ'ത്തി മടന്പു പിടിക്ക TP.).

തെഴുക new leaves, as മാവിൻ തെ.

n. v. തെഴുക്ക (= തഴെക്ക I.) 1. trees to bud, sprout തരസാ പൂത്തു തെഴുത്തു ദൃഷ്ടമായി CC. 2. to thrive, as a house after misfortunes, ഭൂതലം നിറഞ്ഞു തെഴുത്തു ഫലിച്ചിതു KR.

തെഴുവാഴ (Kurumbranāḍu) = നേന്ത്രവാഴ.

തേകുക tēγuγa & തേവുക M. (Tu. C. to sprinkle, Te. C. ദേവു to take out of the water) 1. To draw water, empty a well, bale out for irrigation. വിളകൾക്കു (കണ്ടത്തിലേക്കു) വെള്ളം തേവി MR. watered the crops. തേകും ജലാ ന്തരത്തൂടെ കടന്നു PT. a fish escaped out of an emptying tank. വെള്ളം തേകീട്ടു മേല്പട്ടാക്കി irrigated. 2. No. to spatter, തങ്ങളിൽ തേകി ത്തുടങ്ങിനാർ കോമളക്കൈകൊണ്ടു CG. (in the river).

തേക്കുകൊട്ട a watering bucket, V1. തേക്കുതോ ണി a boat for watering = തോണിത്തുലാം.

തേക്കു tēkkụ T. M., (Tu. C. തേഗു, Te. ടെകു). The Teak tree, Tectona grandis. Kinds: ക ല്ലൻ — the best, കോൽ — small, ഉമി — or നെയി — large, but of inferior value. Quite different plants are: ചെറുതേക്കു Clerodendrum siphonanthus (or serratum — B. Siph. ind.), വെണ്ടേക്കു & വെന്തേക്കു Lagerstrœmia microcarpa, both poor timbers; വെണ്ടേക്കിൻറെ തി രുൾ a. med.

I. തേക്കുക, ക്കി tēkkuγa (C. Tu. തേഗു to belch, Te. തേഞ്ചു, T. to cram). To belch തേക്കി ഇടുക, തളികയിൽ ഉണ്ടാലും തേക്കും, ഇരിന്പുകുടി ച്ച വെള്ളം തേക്കുമോ prov. തേക്കി അരെക്കുക to ruminate (& തേട്ടി അ.) — ചക്കിൻറെ കണ തേക്കിപ്പോയി has flown out. No.

തേങ്ങുക So. (T. to be full). To beat as waves on the shore, to feel nausea, to sob. തേ ങ്ങിത്തേങ്ങിക്കരക So.; to totter, reel V1.; to work out as a nail. B.

VN. I. തേക്കം nausea, unsubdued anger B.; tottering, swoon V1.

II. in പുളിന്തേക്കു TP. ഇടുക or III. പുളിന്തേ ക്കൽ ആയിരിക്ക sour belching, caused by an evil eye, (superst.) No.

II. തേക്ക, ച്ചു v. a. (തേയുക) 1. To rub, smear തേച്ചിരിക്ക (with oil). തേച്ചുകളി regular bath. കുഞ്ഞനേ തേച്ചുകളിപ്പിക്കുന്നു TP. (the bride). എണ്ണ മേല്ക്കു തേക്ക MM.; കൊങ്കകളിൽ വിഷം തേച്ചു ചമെച്ചു CG.; ചേവടിയിലേച്ചേറ് എല്ലാം അമ്മയുടെ ചേലയിൽ തേച്ചു CG. — so also to white-wash (കുമ്മായം), to paint. 2. to clean, polish, sharpen. തേയാത്ത പല്ലു Nid.; കൈക ളേ പനിനീരിൽ തേച്ചു CG.; വെണ്ണീറിട്ടു തേ. (= വടിക്ക.)

VN. I. തേച്ചൽ waste from rubbing, തേ. പ ററുക.

II. തേപ്പു 1. rubbing, scratch തേപ്പു ചാട്ടുകൊ ണ്ടാൽ തുളിപ്പു വെടികൊണ്ടാൽ (huntg.) met. ആരാനെക്കൊണ്ടു തേപ്പു പറക V1. to wound by allusions. 2. polishing തേപ്പിട്ട രത്നം പോലേ KR., so തേപ്പുവൈരം, തേപ്പുകല്ലു corundum; തേപ്പുപലക a whetting board.

CV. തേപ്പിക്ക f. i. ചന്ദനം മുഴയിൽ തേപ്പിച്ചു KR. to prescribe & apply liniments etc. ചു ണ്ണാന്പു തേ. to get white-washed.

തേങ്ങ tēṇṇa & തേങ്ങ, (തെങ്ങങ്കായി). A cocoanut, ൧ഠഠഠ തേങ്ങക്കു ൧ഠ ഉറുപ്യ വില ക ണ്ടു TR. (in 1798). The fruit has many stages ഇളന്നീർ, ഇളന്തേങ്ങ, പഴുത്തതു, വരണ്ടതു, കൊട്ട, കുരുത്തിട്ടതു GP 69. കരിക്കു, കൂരിത്തേങ്ങ. — Its parts: തേങ്ങക്കണ്ണു, — ക്കുടുക്ക, — നൈ, — പ്പാൽ (തേങ്ങാപ്പാൽ വൃഷ്യം GP.), — പ്പിണ്ണാ ക്കു (or — പ്പീര), തേങ്ങാവെള്ളം (തണുത്തുള്ളു GP.). — obsc. pudend. muliebre. —

Kinds: അക്കിൽവാരി — or കടൽത്തേ. Lodoicea Sechell. — ചെന്തേ. q. v.

തേങ്ങത്തൊണ്ടു an empty cocoanut.

തേങ്ങാണി vu. Cal. = തേങ്ങനൈ.

തേങ്ങമുറി a piece of cocoanut; breaking cocoanuts, as for feeding workmen on entering a new house.

തേങ്ങയേറു the ceremony of throwing cocoanuts, തേ'൦ പാട്ടും കഴിപ്പിക്കുവൻ TP.

തേങ്ങക്കുച്ച് No. the fibrous tuft clinging to the പെണ്മുറി after the nut is husked.

തേങ്ങുക, see under തേക്കുക I.

തേച്ചൽ, see തേക്കുക II., തേയുക.

തേജസ്സു tēǰassụ S. (തിജ്) 1. Sharpness, fire ഭൂ മിയും ആകാശവും തേ'൦ ജലങ്ങളും വായും VCh. 2. light, glory തേജോരൂപമായുരുണ്ടു വലിയൊ ന്നായി ആദിത്യബിംബം Gan.; സ്വാകാരം മറെ ച്ചിതു തേജസാ ശകുന്തള Bhr.; തേജസ്സടക്കേണം KR. restrain the creative power. ബ്രഹ്മതേജ സ്സു, ക്ഷത്രിയതേജസ്സ് Bhr. power, dignity. 3. semen, ശിവൻ തൻറെ തേ. പറിച്ചു കാട്ടിൽ എറിഞ്ഞു (huntg.).

തേജിതം S. whetted, pointed (part.).

തേജോമയം S. consisting of light & power, so തേജോരൂപം, (തേജസ്സ് 2.) — തേജോനി ധികളായി Bhg. glorious = തേജസ്വി S.

തേടു tēḍụ B. A. fish.

തേടുക tēḍuγa T. M. (= തെണ്ടുക) 1. To seek, less used than തിരയുക, (മണ്ടി മറുനാടുതേടും Mud., ജ്ഞാനികൾ തേടും ദേവകൾദേവൻ RC.); to pursue, punt, see തേട്ടം. 2. (Mpl.) to pray കദാവിനോടു തേടി TR., ഏറിയ പിഴ പൊറുതി തേടി, ആവശ്യത്തിനേ തേടി അള്ളാവോടു Ti. 3. to acquire, (take in hand) അഴൽ തേടായ്ക, ഈ തൊഴിൽ തേടോല Bhr. വാടാത മുഖകാ ന്തി തേടുന്നു ചിലർ VCh. കോപം തേടും runs into anger. ആനന്ദശീലം തേടും പൈങ്കിളി Nal. (= ഉള്ള). ഭംഗിതേടീടും മണിമഞ്ചങ്ങൾ VCh. അന്ധതതേടാത ഗന്ധർ വ്വൻ CG. (= ഇല്ലാത).

CV. തേടിക്ക to cause to search or hunt.

VN. തേട്ടം 1. pursuing of game, വന്മിരിയം ഇ ളകിയാലത്തേത്തേട്ടവും ഉരിയാട്ടവും പറയു ന്നു; തേട്ടമായി തേടും നേരം (huntg.); മീൻ തേട്ടം etc. (loc.) 2. importunity, coveting.

തേട്ടുക tēṭṭuγa No., (= തികട്ടുക, T. തെകട്ടുക). 1. To belch പുളിച്ചു തേ. = ആമ്ലകം, പുകഞ്ഞു തേ. = ധൂമകം Asht. 2. to ruminate തേട്ടി അയ വർക്കുക, പശു തേട്ടി അരെക്കുക MC (= തേക്കി അരെക്ക). കുട്ടിവായിൽ തേട്ടിക്കൊടുക്ക MC.

തേന aM. Tdbh., സേന, (തേനയോടു RC.)

തേൻ tēǹ T. M. Te. (C. ജേൻ, Te. ജൂന്നു, Tu. തിഗ, √ തെൻ? or തീ sweet) 1. Honey, (a മല യനുഭവം) often പൂന്തേൻ, പൈന്തേൻ; ചെ റു —, പെരുന്തേൻ q. v. — met. വായ്മലർതേൻ, ഗാനമാകുന്ന തേൻ കുടിക്ക CG. തേനുററനാദം (of a flute). — തേൻ എടുക്ക to gather. മുല്ല തൻ തേൻ ഉണ്ട കാർ വ്വണ്ടു CG. eating honey. വാനരന്മാർക്കു നദികൾ തേനായി ഒഴുകേണം AR. — 4 Kinds: മാക്ഷികം oil-coloured, ഭ്രാമരം white, ക്ഷൌദ്രം brown, പൌത്തികം dark GP. തേനീച്ച a honey-bee. 2. slaver of children.

തേനിന്പം sweet like honey, തേ'മായിട്ടിരിക്കേ ണം എന്നിൽ Anj. (a prayer).

തേങ്കട്ട a honey-comb. — തേങ്കുഴൽ fritters.

തേഞ്ചൊല്ലാൾ CG. sweetly speaking, pl. തേൻ ചൊല്ലാർ RC. തേൻചോരുമാനന്ദവാണി

Bhg., തേന്മൊഴിയാൾ CG., തേഞ്ചോരിവായ് RS.

തേൻകൂടു a bee-hive, (of തേനീച്ച).

തേൻപലക = തേങ്കട്ട a honey-comb.

തേന്മാവു a well flavored mango tree, തേ. തന്നു ടെ തേൻ ഉണ്ണും കോകിലം CG. Bhg 5.

തേന്മൊഴി honey-mouthed, f. തേ. ക്കു ഖേദം വേണ്ട Som.

തേപ്പു, തേപ്പിക്ക, see തേക്ക II.

തേമം tēmam S. (തിമ്) Wet. (C. തേവ; see തേ ക്കുക, തേവുക).

തേമനം S. a sauce = കറി.

തേമൻ N. pr. of women.

തേമാനം tēmānam M. C. Tu. (T. തേയ്മ —, fr. തേയുക) Waste from rubbing; loss in assaying metals ഗുളികത്തേമാനം TR. (of coiners); waste of goldsmith = രായിട്ടു പോകുന്നതു; wear & tear. — തേമാനപ്പെടുക to wear out by long use f. i. മോതിരം = തഴയുക; തേ'ട്ട മാർഗ്ഗം a dying-out-religion.

തേമാലി tēmāli (തേൻ?, തേവുക?) A kind of rice V1.

തേന്പുക tēmbuγa M. T. (to wither, fade) = തേയുക 1. To waste, grow thin തേന്പും അശു ദ്ധി Bhg.; പുല്ലുപോലേ തേന്പും (po.) Esp. neg. തേന്പാത കാന്തിലകലർന്നുള്ളൊരാൺപൈതൽ ഉ ണ്ടാം, താംബൂലത്തിൻ തേന്പാതേനിന്ന രസം, തേന്പാതേ നിന്നുള്ള തിങ്കൾ CG. = not waning. തേന്പാതേ ചാടും resolutely? 2. Palg. മണ്ണു തേന്പുക to fill up crevices & broken down plaster (of a wall).

തേന്പാവു (തേൻ?) a timber tree B.

തേയാന്തിരിയായി പോക TP. = ദേശാ —.

തേയില Port., Dutch. Tea = ചാ.

തേയുക tēyuγa 5. To be rubbed off, mod. തഴ യുക; to be worn out, to waste. അരികേ പോകു ന്പോൾ അരപ്പലം തേഞ്ഞു പോകും prov. —

VN. തേച്ചൽ, തേമാനം, തേവു q. v. —

v. a. തേക്കുക II. q. v.

തേര tēra T. So. A lean frog; a beggar B.

തേരകം tēraγam 1. So. Ficus asperrima = പേരകം. Kinds തൊണ്ടിത്തേരകം, പെരുന്തേ. Ficns conglomerata, വള്ളി — Ficus aquatica. 2. No. a sharp grass. തേ. നീള മുളച്ചതു കാ ണായി CG. (supposed to be grown out of iron filings). —

So. തേരത്തുപുല്ലു Paspalum scrobiculatum.

തേരട്ട MC. V1., see ചേരട്ട; a kind പെരുന്തേ.

തേരുക tēruγa (C. Te. to reach) 1. To attack V1. = തെരുക്കുക 3. ചന്ദനദാസനോടു ചാണ ക്യൻ തേർന്നു Mud. began to track him. — പി ന്തേരും ആന RC. പിന്തേർച്ചവന്ന രിപുക്കൾ Bhr. pursuing. 2. (T. to investigate; see തെ രിയുക), past തേരി, as തേരിനാലും Bhg. know then! മനമേ മയക്കം തേരിയായോ SidD. Oh my soul, consider the mystery, (refrain of a Vēdāntic song അനന്തം ശാശ്വതം പുരുഷാർത്ഥം സച്ചിദാനന്ദം മ. മ. തേ. etc.).

VN. തേർച്ച 1. pursuing, overtaking. 2. asserting a claim (= തുടർച്ച) mod. പറന്പിൽ തേർച്ചെക്കു ചെന്നു, തേർച്ചെക്കു വന്നു പ്രവര്ൃത്തി മുടക്കി MR. to maintain his rights. പ്രതി കൾ നടന്നു വരുന്നതിൽ ഇവൻ യാതൊരു തകരാറും തേർച്ചയും ചെയ്തു പോകരുതു; സ്ഥ ലത്തിന്ന് എനിക്ക് ത്. ഇല്ല, ഒരു തേ. യും ചോദ്യവും ഇല്ല MR. it does no more concern me. (T. investigation). 3. So. (തേറുക) increase, thriving.

തേരി T. loc. a hillock, swelling of the ground, in N. pr. മുന്തേരി, മണ്ടേരി.

തേർ tēr 5. (തെരുതെര) 1. A chariot, temple-car (രഥം), അരചർ പെരുന്തേർ KR.; തേർ കിടാ കുക, ഓടിക്ക, നടത്തുക, തെളിക്ക AR., വഹിക്ക to drive a chariot. തേർ കൂട്ടുക, പൂട്ടുക (ആയിരം അശ്വങ്ങൾ പൂട്ടിയ തേർ KR.). Brhmd. — met. a car- feast. 2. the rim of a bamboo-basket (loc).

തേരട്ട, see ചേരട്ട millipede MC.

തേരാളി 1. a charioteer, നാഥൻറെ തേ. Nal. 2. a chariot-warrior, സാരഥികളുടെ സത്യ കൌശല്യവും തേ. കളുടെ യുദ്ധകൌശല്യ വും AR.

തേരുരുൾ a chariot-wheel, തേ. നാദം AR., തേ. ഒച്ച Mud. — also തേർച്ചക്രം.

തേരേൽകനി RC. a curve in chariots or like chariots.

തേരൊലി Bhr. rattling, rumbling of chariots.

തേരോട്ടം carriage speed; drawing the idol-car (rare in Mal.), also തേർവലി.

തേർക്കഴൽ the pole of a chariot കുതിരകൾ കൊണ്ടു വന്നു കെട്ടിച്ചമെക്ക തേ. പന്തിയിൽ Nal.

തേർക്കിടാവു a driver, (തേർപാകൻ V1.)

തേർ കൂട്ടുക to harness, തേ. എന്നരുൾ ചെയ്തു Bhr.

തേർക്കൂട്ടം a troop of chariots; a troop of wild hogs (huntg.)

തേർക്കോപ്പു the gear of a chariot.

തേർതാരതി RC. = സാരഥി.

തേർത്തടം the seat of a chariot തേ. പുക്കാൻ, തേ. തന്നിൽ നിന്നിറങ്ങി Bhr.; also തേർത്ത ട്ടിൽ നില്ക്കും വിധൌ AR.

തേർമടം the house of a Vāriyar.

തേറു tēr̀ụ (loc.) The knife of toddy-drawers.

തേറുക tēr̀uγa T. M. C. Te. Tu. (തിറം, തെറി, also related with തേൾ). 1. To be strengthened, thrive തേറുന്ന ഭക്തി, തേറിന മോദം Mud. ശരീരം തേറീട്ടില്ല (= തടിച്ചില്ല), തേറി വന്നു. 2. to mend, recover, (Nasr. to be converted). തേറരുതാതോളം അത്തൽ RC incurable grief. വാക്കു കേട്ടു വേദന വേറിട്ടു തേറിനാർ CG. were comforted. എന്നെ നീ പേടിക്കാതേ തേറുക മ നോഹരേ CG. take courage! 3. v. a. to believe, തേറുകേ വെണ്ടു ഞാൻ ചൊന്നതെല്ലാം CG. എന്നതു തേറുമാറു RC. so as to believe. ചതി എന്നു തേറിനാൾ RC. concluded, knew. ജയി പ്പാൻ പണി തേറു നീ Bhr. believe me, we cannot conquer തേറിനാർ Bhr. resolved. — തേ റിയോനേ മാറല്ല മാറിയോനേ തേറല്ല prov. trust. എനിക്കവരെയും അവർകൾക്കെന്നെയും മ നക്കുരുന്നിൽ തേറരുതു Bhr. we can no more trust each other.

VN. I. തേറൽ 1. clearness, thriving; certainty, thought. 2. (T. = കൾ palmwine), nectar, perh. = തേൻ f. i. ഓമന വായ്മലർത്തേറൽവീ ണേററവും CG. bewitching words of a child ദേവിയാം പൂമലരിൽ താവുന്നോരാനന്ദത്തേ റൽ മാനസമാകിയ വണ്ടുണ്ടുണ്ടു CG. 3. trust, reliance, പൈന്തേറൽ തേറുമവർ, തേ. വിളി പ്പിത്താൻ അഴകെഴു പുഷ്പകം അന്നേരം RC.

II. തേററം 1. firmness, ശരീരത്തേ. convalescence V2., constancy. 2. faith, trust തേ' ത്തോടെന്നും തൊഴുന്നേൻ Anj.; ചൊല്ലിനാൻ തേററം വരുംവണ്ണം അമ്മെക്കു; തേ. വരു ത്തിയ നിങ്കളവു CG.

തേററുക v. a. to clear, make strong.

തേററ tēt/?/t/?/a (T. തെററുപൽ a snag-tooth) The tusk of a boar or young elephant. കല്ലോടു തേ. ഉന്തി, അണെച്ചു TP. whetted its tusk. പന്നി ത്തേററയും a. med. — മന്നിടം തേ. മേൽ ഒന്നു പൊങ്ങിച്ചു Vil., ധാരാദേവിയേ പൊങ്ങിച്ചു ചേ. മേലേ വെച്ചുകൊണ്ടു Brhmd. (Višṇu as boar).

തേററാമരം tēt/?/t/?/āmaram Strychnos potato-rum T. M., (T. Te. C. തേറു, തേട്ട clearing, തേ ററുക to clarify).

തേററാന്പരൽ GP 76. its fruit, which rubbed on the side of a water-vessel, clarifies the water. തേ. പാലിൽ തഴെച്ചു കുടിക്ക MM. (when the urethra is wounded).

തേററാന്പൊടി the same, being bruised കലക്കം കോലും നീരിൽ കലക്കും തേ. കലക്കം പോ ക്കിത്താനും കൂടപ്പോകുന്നപോലേ വലെക്കും അജാഞാനത്തെ ഒടുക്കി വൃത്തിജ്ഞാനം നുലെക്കയില്ല കുട നശിക്കുമറിക നീ KeiN 2.

തേവ tēva T. M. (Tdbh., സേവ?) Need. തേവില്ല or തേവയില്ല l. = വേണ്ട. 2. not quite (f. i. well).

തേവിക്ക. — പഞ്ചതാര മേൽപ്പൊടിയിട്ടു തേ. a. med. = സേവിക്ക.

തേവടിയാൾ tēvaḍiyāḷ (Tdbh. ദേവ + അടി യാൾ) A temple-girl, prostitute; vu. തേവിടി യാ (ൾ) മകൻ a bastard.

തേവതാരം‍ V1. = ദേവദാരു T. M. a pine. In T. Sethia Indica, M. Erythroxylon sideroxylon GP75., MM.

തേവത്താൻ a Deity, തേ. കോട്ടം TR.

തേവർ a Deity, താൻ ഉണ്ണാത്തേ. prov. തേവർ ഇരിക്കേ വെലിക്കല്ലിനെ തൊഴേണ്ട etc.

തേവാങ്കം B. — ങ്കു No. a sloth, bradypus. ചുട്ടി ത്തേ. B. an ape (T. തേയ് വാങ്കു see തേവു).

തേവാടി DN., see തെയ്യാടി dancing to Gods.

തേവാരം (& ദേ — ) offering to Deity. കുളിയും തേ'വും ഇങ്ങനേ നേരം താമസിച്ചു TR. the

Rāja being delayed by the daily ceremonies (പള്ളിത്തേ.). ഒരു തേ'ത്താലും സല്ക്കർമ്മം ഓ രോന്നനുഷ്ഠിക്കയാലും KR. — തേവരക്കല്ലി ന്മേൽ നിന്നു TP. (for bathing).

denV. തേവാരിക്ക to perform the regular offerings, തേ'ക്കേണം ഇന്നിഛ്ശാ എനിക്കു CG.

തേവിടിച്ചി = തേവടിയാൾ; തേ — യാട്ടം temple-dance.

തേവിയാൻ, (also called തേവി Goddess). No. contr. തേയ്യാൻ. In Palg. also അയ്യപ്പങ്കുട്ടി. a small harmless snake. (തെയ്യാൻ കുടി ച്ചാൽ അന്തിക്കേത്തെ ചോറു മുട്ടും loc.)

തേവിരി (വിരി 2) a Brahman's dress, also തേ വൂരി (തെവവിരി) — തേ. തററുടുക്ക, തേവൂരി യും കുടയും എടുത്തു SG.

തേവിക്ക 486. a. med. = സേവിക്ക.

തേവു tēvụ T. M. (VN. തേയുക) Waste, thinness. തേവറ the wane of the moon (T. തേയ്പിറൈ).

തേവുക aM. = തേകുക.

തേൾ tēḷ T. M. (Te. തെലു, C. Tu. ചേൾ, fr. ചെ ള്ളു) A. scorpion. Kinds: കരിം —, മണിത്തേൾ, വെന്തേൾ; വാഴത്തേൾ or വെററിലത്തേൾ a venomous insect. (No. തേൾ without shears f. i. കരിങ്ങാണിത്തേൾ, but കൊന്പന്തേൾ the kinds with shears).

തേൾക്കട, (So. തേക്കിട, S. വൃശ്ചികാളി) Tragia involucrata?, but see കൊടിത്തൂവ.

I. തൈ tai M. Tu. (Te. തേഗ, C. സസി Tdbh., സസ്യം) Shoot, any young tree, pl. തൈകൾ, തയ്യുകൾ. Kinds: മാന്തൈ etc., esp. കുഴിത്തൈ, തൈത്തെങ്ങു a cocoanut- plant in the first 3 years. തൈക്കുണ്ടു കുഴിപ്പിക്ക, തൈ പാവി, ത യ്യുകൾ വെപ്പിക്ക, തൈ രക്ഷക്കുവേണ്ടി തന്നേ ഏല്പിച്ചു MR.

തൈക്കൂടു rails or a fence for the protection of one cocoanut-plant.

തൈക്കൂറു B. value of trees planted.

തൈക്കൊങ്ക 1. Bhr. a young breast, മൈക്കണ്ണി തന്നുടെ തൈ. CG. 2. a young girl.

തൈമരം V1. the keel of a ship.

II. തൈ T. C. (Tdbh., തൈഷം) the 10th month = മകരം.

തൈക്ക taikka T. M. (& തയ്ക്ക, തക്ക) 1. To strike. തൈപ്പാൻ പഴുതുകൾ നോക്കി Bhr. tried to hit. 2. to sew, seam. ഇലകൾ തച്ചു കൊ ണ്ടതിൽ ഉണ്ണുന്നോൻ KR. one, who eats from leaves stitched together.

VN. തൈപ്പു needle-work, also തൈക്കുപണി.

തൈക്ഷ്ണ്യം taikšṇyam S. = തീക്ഷ്ണത.

തൈജസം taiǰasam S. (തേജസ്സ്) Consisting of light & power, ഇക്കായം മേവും ജീവൻ തൈ ജസനാകുന്നതു KeiN.

തൈതൽ taiδal (VN. തൈക, T. fitting together). Split bamboos joined for doors, mats, ceilings. തൈതൽകൊണ്ടുള്ള ചുവർ V2. a wattle-wall.

തൈത്തിരി N. pr. A Ṛishi — തൈ. ശാഖകൾ Bhg. of Yaǰurvēda.

തൈയൽ taiyal, gen. തയ്യൽ, (തൈതൽ, തൈ ക്ക) 1. Sewing — ത. ക്കാരൻ a tailor, ത. പ്പണി, — വേല needle-work. 2. (T. beauty, wife) a beautiful woman ഉരുവാർന്ത ത. യാനകി, മിന്നരിടത്ത യ്യലേപ്പിരിയവല്ലേൻ RC. I cannot put away Sīta. ത. പ്പെൺ Bhr., തയ്യലായുള്ളൊരു മയ്യേലും കണ്ണി CG., ദേവകിത്തൈ. Anj.

തയ്യലാൾ (2) id. കാത്തുകൊണ്ടീടുക ത'ളെ BR. എൻ പെണ്കൊടിത്തയ്യലാൾ SiPu. my dear daughter. കൊണ്ടൽ വേണിത്ത. Sk.

തൈർ = തയിർ, as തൈർക്കടൽ Bhg.

തൈലം tailam S. (തിലം) 1. Sesam-oil, തില ത്തിലേത്തൈലം GP. 2. oil, medic, oil.

തൈലക്കാരൻ an apothecary.

തൈലധാര constant dripping of oil (med.).

തൊകുക toγuγa T. aM. To join, whence തുക.

തൊക്കു tokkụ 1. Tdbh., ത്വക്ക Skin. നിഷ്ഠൂര മാംവണ്ണം തൊക്കു വലിക്കയും UR. in hell. 2. armpit (തോൾ). തൊക്കിടുക്കൽ പാട്ടിയും പൂ ക്കാച്ചിയും (song) P. with a betel-pouch under her arm.

തൊക്കുക, ക്കി tokkuγa To support; to help on, as a child that learns to walk, തൊക്കിക്കൊ ൾക to take under one's care, to console. തൊ ക്കിപ്പറക to defend.

തൊക്കി, in കാവുതിത്തൊക്കി (abuse).

തൊങ്കുക 1. T. M. to hang, be pendent; to depend on. 2. So. to run away.

തൊങ്ങൻ toṇṇaǹ (Te. ദൊംഗ; Tdbh , തുംഗ?) Impudent; a rogue; worthless.

തൊങ്ങൽ toṇṇal T. M. C., (തൊങ്കുക = തൂങ്ങു ക). Hangings, drapery; a tassel V1., തോ. ഇടു ക to fringe; see തോങ്കൽ.

തൊട, തൊടങ്ങു, തൊടർ (തൊടുക), see തു.

തൊടി So., Palg., തൊടിക Cal. (see foll.) = തോട്ടം.

തൊടുക toḍuγa T. M. (C. തുഡുകു; for Te. Tu. see തൊടുക്ക) 1. To touoh. തൊട്ടുതൊട്ടില്ല എ ന്ന പോലേ now seizing, now leaving again. തൊട്ടുമിനുക്കി നടന്നാൽ പോരാ a trifler, that touches oil, smears it on his body, has time for anything. തൊട്ടുതീണ്ടിത്തിന്നുന്നവൻ. — ത ട്ടാൻ തൊട്ട അപരാധം (jewels) polluted by T.'s handling. പട്ടർ തൊട്ട പെണ്ണും പട്ടാണി തൊ ട്ട ആനയും ആക prov. മാതാവിനെത്തന്നേ ചോദിച്ചനേരത്തു ലേകമാതാവിനെ തൊട്ടു കാ ട്ടി SG. pointed at. 2. to feel, handle, തൊ ട്ടുനോക്കുക. 3. to come into contact, commence. 4. (=തീണ്ടുക) to bite, sting. B.

VN.തൊടൽ touching, being close; (also a chain =തുടൽ, തൊ. ഇടുക V1.)

തൊടവു see തുടകു.

തൊടി, (T. തൊടു=തോട്ടം) a garden, parambu തൊടികളിലും വീടുകളിലും Arb.; also തൊ ടിക, (മാടോടിയ തൊ. prov.)

തൊടുകയറു a rope with a halter for tying cows V1.

തൊടുകുറി a mark on the forehead കുങ്കുമം കൊ ണ്ടു തൊ. യിട്ടുണ്ടു, നെററിമേൽ ചേർത്ത തൊ. CG. — met. പാരിടത്തിന്നു തൊ. എന്നതുപോ ലേ Bhr. a town, which is the brightest spot of the earth.

തൊടുക്കാര, (&തൊടുവക്കാര) a timber-tree, Dalbergia, S. ചിത്രകൃൽ; prh. Uvaria?

തൊടുക്കാരം, (better തൊടക്കാരം see തു —) contact. തൊടക്കാരം തീർക്ക So. = തീണ്ടൽ ഉള്ള തു അകററുക, തൊടുവാശി q. v. തീർക്ക No.; met. to remove, what causes unpleasantness.

തൊടുതി quarrel, conflict.

തൊടുപണയം = ചൂണ്ടിപ്പണയം.

തൊടുവ, (B. തൊടുക, T. തൊടുവു = തൊടി) enclosure, compound; hence തൊടുവക്കളം N. pr. a temple in Kōṭṭayagattu. KU.

തൊടുവാശി contact. തൊ. തീർക്ക to avoid touching, what may be infected; to get removed, what infects തൊടുക്കാരം q.v.

CV. തൊടുവിക്ക to make to touch, പുരയും കു ടിയും തൊടീക്കാതേ No. vu. prevent from touching; to make a mark with Sandal.

തൊട്ടാലൊട്ടി an ear-snake, തൊ. ചവിട്ടിത്തേച്ച പോലേ prov. (also തൊട്ടാരൊട്ടി) = ചെവി പ്പാന്പു.

തൊട്ടാ(ൽ)വാടി a sensitive plant, Oxalis sensitiva or Mimosa pudica. Kinds: കാൽതൊ. Cæesalpinia mimosoides, നെററി (or നീററി ൽ) തൊ. Desman thus natans (=തീണ്ടാർമാ ഴി, മലന്തൊ. Aeschynomene pumila.

adv. part, തൊട്ടു 1. beginning from ഇവിടേ ത്തൊട്ടയോദ്ധ്യാപുരത്തോളം KR., ആനനം തൊട്ടടിയോളവും CG. — temporally: ഇന്നു തൊട്ടിനിമേലിൽ Bhr. ൭ ദിവസം തൊട്ടു തലക്കുത്തു, അന്നുതൊട്ടു, പണി തുടങ്ങിയോ ടും തൊട്ട ഇന്നയോളം TR. പൂരവങ്കന്നു തൊ ട്ടു ഭരതന്തങ്കലോളം പറഞ്ഞു Bhr. 2. on account of വേളിയെത്തൊട്ടുള്ള ഉത്സവം CG. അതിർതൊട്ടു പിശകി VyM. ആ നിലം തൊ ട്ട ഒരു കാര്യം പറവാൻ ഉണ്ടു TR. 3. concerning, about കണ്ടതു തൊട്ടു പറഞ്ഞു etc.

തൊട്ടുകുളി washing after touching one of lower caste, (see തീണ്ടിക്കുളി).

തൊടുക്ക toḍukka T. M. (C. Tu. Te. chiefly to dress) 1. v. a. of തൊടുക 3. To bring into contact, put together വാരിധിയിൽ വഞ്ചിറ തൊടു ത്തു RS.; to put on പുഷ്പംകൊണ്ടു മാല്യം തൊ. Bhr. മാലകൾ ചാലത്തൊടുത്താർ CG., കണ്ണിൽ ഇറുന്പു തൊ. TP.—to seize വാൾ കൈയിൽ തൊ. VilvP. 2. to put the arrow on the bow (see തുട 1.) അന്പും തൊടുത്തു KR. കഴുത്തിന്നു നേരെ Bhr. to aim at. തുടുത്ത പകഴി RC. dart-looks SiPu. 3. to commence a work. അങ്കം തൊടുത്തു CG., അവനോട് അടൽ തൊടുത്തു. RC. engaged.

തൊടുത്തുക id.; പലകതൊടുത്തി joined nicely. പണത്തിന്നു എന്നോടു തൊടുത്തി V1. sued me for a debt.

CV. തൊടുപ്പിക്ക, f. i. രണ്ടും തങ്ങളിൽ അങ്കം തൊടുപ്പിക്കും CG. induce to fight; fig. to provoke a comparison CG.

VN. തൊടുപ്പു 1. harnessing; a plough. തൊടുപ്പി ടുക to plough. തൊടുപ്പു വിളഞ്ഞു, (So. മുള ഞ്ഞു) the field is ploughed. 2. the notch of an arrow B., (=തുട 1.) 3. No. a wooden bucket, bailing shovel; മുക്കാലിയും തൊടുപ്പും a tripod & bailing shovel. — കൈത്തൊടുപ്പു (see തുടുപ്പു).

തൊട്ടൽ T., aM. = തൊടൽ, hence തൊട്ടലർ Enemies; (തൊ. പട്ടാർ RC. ഒട്ടലർ).

തൊട്ടി toṭṭi T. M. C. Te. 1. A trough of stone or wood, manger, font. 2. a long narrow garden; the loft in a house V1. 3. = തൊട്ടിൽ, as തൊ ട്ടിക്കട്ടിൽ. a cradle.

തൊട്ടിയൻ toṭṭiyaǹ T. A Telugu caste near Palghat. തൊട്ടിയ വിദ്യ a treatise on witchcraft.

തൊട്ടിൽ toṭṭil 5. (തൊട്ടു‍ + ഇൽ) A cradle. പൊ ന്നുകൊണ്ട് ഒരു തൊട്ടിലും കുട്ടിയും തരുവൻ SG. (a vow before child-birth). തൊട്ടിൽപാട്ടു a lullaby. തൊ'ലേശീലം (see ചുടല).

തൊണ്ട toṇḍa T. M., (Tu. ദൊ —) The windpipe, throat; also gullet. അടെച്ചു തൊ. യും ചൊരിഞ്ഞു കണ്ണുനീർ KR. sobbing & weeping. തൊ. വിറെച്ചു കരഞ്ഞു Bhg. തൊണ്ടയിൽ അന്നം പിരളാതേ ആയി Anj. had nothing to eat. തൊ. ക്കനപ്പു, കാറുക, നോവു a sore throat. തൊ ണ്ടയും കന്പിച്ചു മിണ്ടരുതാതേ CG. ഇടത്തൊണ്ട വിറെച്ചു ചൊന്നാൾ KR. തൊ. വിറെച്ചു കേണു Bhr. — തൊണ്ടയടെപ്പു = ഒച്ച — p. 13.

തൊണ്ടൻ toṇḍaǹ T.M. (തൊണ്ടു T. = തൊൾ) 1. An old man. തൊണ്ടർ തന്തതം വണങ്ങുമാറു രുവു തുയ്യപന്തിരിവരായിരിന്തനമഃ RC. the sun as worshipped by those of old. തൊണ്ടൻമൂരി. — fem. തൊണ്ടി. 2. a coward തൊണ്ടർ ഉണ്ടാ കിലോ മണ്ടുവിൻ KR. (T. slave, കൊത്തിത്തൊ ണ്ടൻ Palg., a nickname of I/?/awars). 3. (തൊ ണ്ടു) having a thick skin or rind, as തൊണ്ടൻ പയറു. 4. N. pr. of males.

തൊണ്ടാട്ടം aM. cowardice V1.

തൊണ്ടി toṇḍi 1. fem. of തൊണ്ടൻ, f. i. തൊ ണ്ടിയായൊരു നാരി CC. 2. (T. C. തൊണ്ട) Bryonia grandis, with fine red fruit ചെന്തൊ. തൻ കനി CG. (ചെ. വായി CG. red lips), used to kill crows കാക്ക —, വള്ളി —(S. തുണ്ഡികേ ശി snout-haired). 3. Callicarpa lanata, Rh.

തൊണ്ടു toṇḍụ 1. T. So. A log of wood = തട്ട. 2. the fibrous husk of a cocoanut, the rind of a pomegranate, ചുരങ്ങത്തൊണ്ടു etc.; an empty cocoanut കഴന്പെടുത്താൽ തൊ.; തൊണ്ടും പേടും (തേങ്ങത്തൊണ്ടു). പോയെങ്കിൽ ൧ഠഠഠ തൊണ്ടു prov. (So. തൊണ്ണൻ) — a cup made of a cocoanut-shell. 3. So. a passage between two mud-walls. (=തോടു).

തൊണ്ടെകല്പു N. pr. The northern boundary of Tuḷu, തൊ. പിടിച്ചു തോവാളക്കട്ടിളയോ ളം പരശുരാമൻറെ നാടു, തൊണ്ടെകല്പു പി ടിച്ചു കാഞ്ഞിരോട്ടു കടവോളം തുളുനാടു KU. (Gōkarṇa or a more southern promontory).

തൊണ്ടിര (ഇരു) = ഇരെച്ചു കെട്ടിയ തൊണ്ടു No. a swimming apparatus.

തൊണ്ണ toṇṇa (vu.) Mouth (see തുണ്ഡം, തൊ ള്ള) — തൊണ്ണൻ 1. toothless. 2. So. = തൊണ്ടു. തൊണ്ണു gums V2. ആരാൻറെ പല്ലിനേക്കാൾ തൻറെ തൊണ്ണു നല്ലു prov. (C. Te. To/?//?/a of a mouth without teeth = തൊൾ hollow).

തൊണ്ണൂറു toṇṇūr̀ụ T. M. (തൊൾ) Ninety, തൊണ്ണൂറുചാൽ പൂട്ടിയാൽ prov. തൊണ്ണൂറാം വാ ക്യം വാങ്ങി he has run away; (ഗമനകാലം is the 90th among the 248 വാക്യം or memorial words nsed by astrologers).

തൊത്തു toṭṭū T. M. (C. Tu. തൊട്ടു, prob. fr. തൊൽ). 1. The pedicle of a leaf, a bunch of flowers പൂന്തൊത്തു. 2. a nipple കുളുർമുലത്തൊ ത്തു പുല്കി Bhr., തൊത്തായകൊങ്ക CG.— Similar prominent appendages, as the rings that hold the ramrod, that join coins to a necklace (തൊ ത്തു വെച്ച് വില്ലിട്ട പൊൻ, പൊന്മണിത്തൊത്തു TR.), that hold ഞാലി or പാററ.

തൊത്തക്കൈ, — ക്കാൽ lame; തൊത്തക്കൈയൻ — കൈയിച്ചി = നൊണ്ടി. (ചൊത്തി 394).

തൊന്തരം tondaram T. C. Te. (തൊല്ല) Intricacy, vexation. — denV. തുന്ത്രിക്ക (sic) V1. being exoited or conceited about anything.

തൊന്തി tondi T. C. Te. (തുന്ദി) Pot-belly, തൊ ന്തിവയറൻ.

I. തൊപ്പ toppa (C. തുപ്പടം) Wool, animal's hair. — പന്നിത്തൊപ്പ bristles V1.

തൊപ്പൽ (C. small leaves), feathers.

II. തൊപ്പ No. (T. തോപ്പൈ anything flabby = തോർറപൈ; fr. തോൽ, പൈ Winsl.) തൊ. ആക്ക children pulling their mother's breasts, cause തൊപ്പമുല.— തൊപ്പമുലച്ചി V1., No. with hanging breasts (T. തോപ്പമു —).

തൊപ്പൻ see തൊല്പം.

തൊപ്പി H. ṭōpi 1. A hat, cap. ചർമ്മം തൊപ്പിയും KR. ചട്ടയും തൊപ്പിയും Mud. a helmet. തൊ. ഇടുക, ഇട്ടുകളക to turn Mussulman. 2. the husk of seeds, pericarp or cup of a cocoanut or betel-nut.

തൊപ്പികിട്ടുക (തോല്വി?) to be defeated at play; ironically: to deserve a cap? — തൊ പ്പിയാക id. B.

തൊപ്പിക്കാരൻ a hat-wearer, Mussulman or European. The latter is called വട്ടത്തൊപ്പി ക്കാരൻ, of 4 castes പറങ്കി, ലന്ത, പരിന്ത രിസ്സു, ഇങ്കിരിസ്സു KN.

തൊപ്പിക്കിളിV2. a bulbul.

തൊപ്പിക്കുട a hat-umbrella, as of bearers.

തൊപ്പിപ്പാള a cap of Areca film.

തൊയിരം = സ്വൈരം f. i. തൊ'മായിരിക്ക To be well off. (No.)

തൊലി toil (C, Tu. സുലി, see തോൽ; √ തൊൽ T. before) Skin; bark, peel, rind. അസ്ഥി രോ മം തൊലി ഇവ ചൊല്ലിയും നായാട്ടിൽ കൊല്ലും KR. വേർമ്മേലേത്തൊലി a. med. അത്തൊലി ത ന്നേ വിളന്പി CG. plantain-skins.

തൊലിക്ക v. a. to skin, peel തൊലിപ്പുറം എടുക്ക V1.; ഉള്ളി തൊലിച്ചു കുത്തിയിട്ടു a. med.; ചാല ത്തൊലിച്ച വാഴപ്പഴങ്ങൾ CG.

VN. തൊലിപ്പു peeling. തൊലിപ്പനരി V2. = വെ ളുപ്പിച്ച അരി (B. rice merely husked, not well beaten).

തൊലിയുക n. v. to be peeled. തോൽ തൊലിഞ്ഞു പോയി the skin went off.

തൊല്പം tolpam Tdbh., സ്വല്പം; തൊല്പനേരം Nasr. 1. The time of a night-watch (യാമം). 2. much V1. — generally:

തൊപ്പൻ 1. much, plenty ആപത്തു തൊപ്പം വരുമേ TP. തൊപ്പൻ തൊപ്പൻ വിശേഷി പ്പാൻ KU. തൊപ്പൻതെക്കൻ ആകുന്നുവോ are you from far south? 2. (loc.) how much? question: പഴം തൊപ്പൻ തരും? answer: തൊപ്പൻ തരാം Tell.

തൊല്ല tolla T. M. (&സൊല്ല) Trouble, vexation, danger V1. (= തോലി).

തൊളി toḷi aM. (C. തൊൾപു destruction, aC. തുഴി to waste, separate, T. തൊള്ളു = തുളെക്ക) Destruction? വരവൊരുതൊളികിളർതോൾ RC. (Rāvaṇa's arm).

തൊളിക്ക (=തുളെക്ക? to pierce, sever?) ശരമാ രി മാർവ്വിടത്തിൽ ഏററുകൂടതൊളിത്ത പോതു RC 26. അറത്തൊളിത്തു പോയി RC 70. [though often used instead of തെളിക്ക fr. Cann. to Palg. it seems to be a distinct V. prh. allied to C. തുളിസു to cause to trample on? നെല്ലു തൊളിക്ക loc. to make tread out corn = ചവിട്ടിക്ക; (Weṭṭattuneāḍ/?/ etc.) in കന്നുത്തൊളി & — ത്തെളി, a noisy buffalo ploughing- match in any large ചേറുകണ്ടം also ചെരിപ്പിനു തൊളിക്ക = കേളിപ്പൂട്ടു No.; so ചവിട്ടിയുടെ നടുവിൽനിന്നു ഒരാൾക്കു തൊളിക്കാം; commonly: കന്നു തൊളിച്ചു മുളെക്ക Palg. or ആലയിൽ ആക്ക No. to put into the stable].

തൊള്ള toḷḷa T. M. C. (തുള) 1. A hole, cavity. 2. a snare, trap തൊള്ള വെക്ക, കുടുക്കുക etc. = കണ്ണി V1. 3. the mouth. തൊ. ഇടുക to bawl, clamour. തൊ. പൊളിക്ക to make an indistinct noise with the month, (B. also to die).

തൊള്ളായിരം toḷḷāyiram T. M. 900. (തൊൽ & തൊൾ T. Te. "before" whence C. തൊംബത്തു 90., Te. തൊം 9., തൊണ്ണൂറു, തൊണ്ടൻ etc.)

തൊള്ളു toḷḷu (cavity?) A maund of rice, gram, etc. = മൂട (loc.)

തൊഴിക്ക to/?/ikka (C. തുളി to trample, Tu. churn) 1. To beat the breast from grief മാറിൽ തൊ. KR. തൊഴിച്ചലെച്ചു വീണുരുണ്ടു പെണ്ണു ങ്ങൾ Bhr. 2. So. to kick; to whip with twigs, to cudgel V1. a. നന്ദജൻ മേനിയിൽ അസ്ത്ര ങ്ങൾകൊണ്ടു തൊഴിച്ചു CG. — ബാണങ്ങൾ തൊ. Brhmd. (=പൊഴി)

VN. തൊഴി of 1 & 2.

തൊഴിയുക (loc. = കൊഴിയുക?) to droop; leaves, fruits to fall, to patter.

തൊഴിൽ to/?/il T. M. (C. തു — valour) Business, occupation, നായാട്ടുമര്യാദ കാട്ടാളർക്കു തൊഴിൽ (huntg.) കാമുകന്മാർ തൊ. ഇങ്ങനേ എന്നിൽ Bhr. a lover's doings are indefinable. അക്ഷൻ അടിപ്പെട്ട തൊഴിൽ ഒക്ക RS. all that story of A. & his blows. ഇരിന്പും തൊഴിലും ഇരിക്കേ കെടും prov. art, trade. വിൺപുകും തൊഴി ല്കൾകാരണായ നമഃ RC. the sun, which enables us to do meritorious actions. കള്ളത്തൊ ഴിൽ a crafty plan PT.

തൊഴു to/?/u (T. stocks, orig. "folding" = തൊടു?) 1. A bored piece of wood (see തുലാം), V1. a stick to tie dogs with. 2. തൊഴുകൈ joining two hands = അഞ്ജലി, as തൊഴുകയ്യോടും RC.; So. the juncture of two leaves. 3. = തൊഴുത്തു a stable തൊഴുക്കൂട്ടിൽ പുക്കു PP.

തൊഴുക്കണ്ണി Hedysarum gyrans B.

തൊഴുക്കുത്തുക B. = തെഴുക്കുത്തുക.

തൊഴുപ്പിറവി born in the stable, ആ പശു തൊ. VyM.

തൊഴുക to/?/uγa T. M., (C. തുളിൽ obeisance) 1. To salute by joining the hands; അടിക്കും മുടിക്കും തിരുമേനിക്കും വളരേ കൈക്കൂട്ടിത്തൊ ഴുതു TP. before the king; daily worship of Nāyars (without prostration, നമസ്കാരം) അന്പ ലത്തിൽ തൊഴാൻ ചെന്നു MR. With Dat. of the object ആദിത്യദേവ നിണക്കു തൊഴുന്നെ ങ്ങൾ CG.; (often കൈതൊഴുതീടിനാർ). With Acc. അവളെയും നന്നായ്ത്തൊഴുതു KR. bid farewell. നായന്മാർ തൊഴുതയപ്പിച്ചു KU. തിരിഞ്ഞ യോദ്ധ്യയും തൊഴുതു രാമൻ പറഞ്ഞു KR. 2. met. to acknowledge superiority. തിങ്കൾ മണ്ഡലം തൊഴും ആലവട്ടങ്ങൾ AR. finer than. കാർതൊ ഴും വേണിമാർ CG. blacker than a cloud.

തൊഴുത്തു toḷuttụ (T. So. also തൊഴുവം, fr. തൊഴു 3., C. തുളി & Te. tor̀r̀u, cattle) A stable, sheepfold, shed for goats, etc. നായരുടെ തൊ ഴുത്തിൽനിന്നു കളവുപോയ മൂരി MR.

തോകം tōγam S. (തുച്) A child, offspring; small.

തോക tōya aM. T. C. Te. (തൊങ്ങൽ) What hangs down, the tail, as of a peacock.

തോക്ക (loc.) a bunch of pepper = ഓക്ക, ശൂകം.

തോക്കു H1. Turk, tōpak. A gun മരത്തോക്കിന്നു മണ്ണുണ്ട prov. തോക്കു നിറെക്ക to load, — പറി ക്ക, ചെറുക്ക to cock TR. — Kinds: കരണാട്ടി ത്തോക്കു with a long barrel, a match-lock. കു ട്ടിമെയ്ത്തോക്കു; കൈ — or മടിത്തോക്കു a pistol; പീരങ്കി — or വലിയ — a cannon. തോക്കിൻറെ സാമാനങ്ങൾ TR. തോക്കിന്മേൽക്കുന്തം a bayonet.

തോക്കുക tōkkuγa No. (T. തോയ്ക്ക to dip in, bring together; contr. of തുകക്ക, തുവെക്ക; C. ദൊഗെയു to dig out, burrow). To bore a hole into any vessel or fruit containing a fluid. പാ ല്ക്കുഴ മെല്ലവേ തോക്കും, പാക്കുഴ തോത്തതു, തോ ക്കുകൊണ്ടണ്ണാർന്നു വായും പിളർന്നു CG. (ഇളന്നീർ ചെത്തി, but) തേങ്ങ തോത്തുകുടിക്ക vu. to open & drink a cocoanut.

തോങ്കൽ tôṇgal (= തൊങ്ങൽ). Drapery തോ' ലും തിരകളും Nal. മണിത്തോങ്കൽ SiPu. of a bed; plumage, pendulous ornament ഉമ്മത്തവും തോ'ലും തിരകളും Bhr. പീശ്ശാങ്കത്തിയുറയുടെ തോങ്കൽ a tassel of leather-stripes, toothpick, etc. dangling from the sheath of a knife. (Chēranāḍu).

തോട tōḍa 1. (T. തോടു) Ear-ring of women, തോടകൾ കാതിലണിഞ്ഞു നടക്കും CG. 2. a bundle of cinnamon (loc).

തോടി T.M.; N. pr., A tune sung by C/?/šṇa CC.

തോടിക്ക tōḍikka (C. തോടു a pair, Te. companion) To seam, join two pieces of cloth (loc.) — No. also തോടുക to tack.

തോടു tôḍu 1. M. Tu. (T. Tu. C. തോടു = തോണ്ടു ക) A water-course, natural artificial. തോടും

പുഴയും prov. കൈത്തോടു a brook. — met. കണ്ണു നീർ തന്നാലേ നിർമ്മിച്ചു കൂട്ടുന്പോൾതിണ്ണ വള ർന്നുള്ള തോടും ആറും CG. a rivulet. 2. (= തൊ ണ്ടു 2.) the shell, as of ആമ, മുട്ട, അണ്ടി, husk, skin of അടക്ക, pomegranate rind.

തോടൻ N. pr. male; a ricefield (see വാലി).

തോട്ടം tōṭṭam 5. (തൊടി, തൊടുവ) A garden തോ. തോറും വാഴ prov. (വെള്ളത്തോട്ടം = വ യൽ, opp. കരത്തോട്ടം).

തോട്ടക്കാരൻ a gardener.

തോട്ടക്കുല the best plantain bunch (to Janmi).

തോട്ടപ്പുഴ B. a grub.

തോട്ട tōṭṭa No. Palg. = ഓട്ടA hole, snake-hole; fr. തൊള്ള; see തോണ്ടുക 1.

തോട്ടാ H. ṭōṭā A cartridge; തോട്ടാപ്പെട്ടി a cartridge-box.

തോട്ടി tōṭṭi T. M. (C. Te. Tu. ദോട്ടി, S. തോത്രം orതോണ്ടുക) 1. The hook for driving an elephant. ഭദ്രകാളിക്കു തോട്ടി വെപ്പിച്ച് ആനയെ ഇരുത്തിച്ചുകൊള്ളാം SG. (a vow). 2. a hook for plucking fruit തോട്ടികൊണ്ടു തോണ്ടിപ്പറിക്ക. — a long pole, dart; a fencing foil. 3. (C. tōṭi) a sweeper, fem. തോട്ടിച്ചി, lowest servant (C. Te. Tu. തോടുക to remove dirt with a shovel).

തോട്ടുക V1. to pluck fruit with a തോട്ടി, (തോ ണ്ടുക).

തോണി tōṇi Tdbh., ദ്രോണി 1. A trough, bathing tub. 2. aboat തോ. മറിഞ്ഞാൽ പുറം നല്ലു, ഇ രുതോണിയിൽ കാൽ വെച്ചാൽ prov.; a sea-boat കടലിൽ പെരുമാറുന്ന തോണി ഓടംവക MR. (taxed); a ferry-boat തോണി കടത്തുക KN. (work of Muγyar). യമുനയിൽ തോണി കളിച്ചു SiPu. went boating. —

തോണിക്കാരൻ, — ക്കൂലി, — പ്പുര etc.

തോണ്ട tōṇḍa So. Ricinus inermis B.

തോണ്ടുക tōṇḍγa T. M.C (C. Te. Tu. തോടു) 1. To burrow, scoop out. ചെവി തോ. to remove ear-wax. കിണറു, കുളം തോണ്ടി എടുക്ക to clean out a well. വെള്ളം ആകാഞ്ഞാൽ തോ ണ്ടിക്കുടിക്കേണം prov. (No. പാത്രം തോണ്ടു പോയി = തുളഞ്ഞുപോയി see തോട്ട). 2. So. to dig = കിളെക്ക, as പണം തോണ്ടി എടുത്തു Arb. dug out. 3. (Te.) to draw aside, draw near. കൊക്കുകൊണ്ടു മാങ്ങ തോണ്ടിപ്പറിക്ക to pluok. തോണ്ടിക്കളക to remove with a stick (f. i. പാന്പിനെ), തോണ്ടിച്ചാടുക to thrust aside.

തോണ്ടി 1. a small earthen vessel for drawing water; also തോണ്ടിപ്പാനി. 2. ചെവിത്തോ ണ്ടി, ചെപ്പിത്തോ. an ear-pick.

CV. തോണ്ടിക്ക, f.i. ചിറ തോണ്ടിച്ചു Arb.

തോതു Port. tōdo? An extemporized measure instead of the breadth-marking stick, as തോ തുപിടിക്ക V1. No.

തോതിടുക B. to gauge.

തോത്തുക vu. = തോർത്തുക.

തോത്രം tōtram S. (തുദ് to sting). A goad, also: തോദനം = തോട്ടി. — തോദം = കുത്തു.

തോന tōna (Inf. തോന്നുക?, C.Te. സോന incessant rain, fr. ചോരുക; Palg. തൊങ്ങന fr. (തൊങ്കുക) Much, greatly മഴ തോനപ്പെയ്യും Mantr. നായന്മാർ തോന മുടിഞ്ഞു TP.

തോന്നുക tōǹǹuγa (T. — ൻറു, C. Te. — റു, — ചു, Tu. — ജൂ) 1. To spring up മനസ്സിൽ കൃപ തോന്നി, നിങ്ങൾക്കു നമ്മോട് ഒരു കൃപ തോ ന്നാതേ TR. കഥ മനസ്സിൽ തോ. to occur, strike, സദാ മാനസേ നിൻരൂപം തോന്നേണം AR. അനിഷ്ടം, ഭയം തോ. etc. — to turn out well. അസ്ത്രങ്ങൾ തോന്നാതേ പോക Bhr. may they never hit! ദിവ്യാസ്ത്രങ്ങൾ ഒന്നും വഴിയേ തോ ന്നീല്ല Bhr. would not answer. 2. to appear to the sight. അടുത്തുള്ളതു ദൂരേയും ദൂരയുള്ളതടു ക്കേയും തോന്നും Nid. — to seem ചിന്തിക്കിൽ കല്ലെന്നു തോന്നും CG. might be taken for a stone. So in comparison often സത്യം എന്നി ങ്ങനേ തോന്നുംവണ്ണം CG. so as to make one think, it true. 3. to come into the mind മറ ന്നിതോ തോന്നുന്നിതോ ഹൃദി KR.; സംഗമം തോ ന്നീല്ല ഏതും Bhr. could not remember, ഒന്നും തോന്നാതേ നടന്നു ദേശാന്തരം VetC. without a thought. With Dat. of obj. തീക്കു തന്നുള്ളിലേ തോന്നിത്തുടങ്ങി CG. the thought of fire, മന സ്സിൽ തോന്നിപ്പോയി, മറെറാന്നു തോന്നിപ്പോക രുതു TR. don't attribute it to other reasons. തോ ന്നിയ വേദന felt. 4. to please, come to a

resolution. തിരുമനസ്സിൽ തോന്നുംവണ്ണം as may seem best to you. ഞാൻ ചെയ്യേണം എന്നു തോ ന്നി I resolved, or it was decreed, I should do. അരികൾക്കും കൂടേ കളവാൻ തോന്നുമോ KR. would even enemies dare to banish him? കേ ട്ടോളം കേൾപ്പാൻ തോന്നും Bhg. ചൊല്ലുവാൻ തോന്നും നമുക്കതു രാത്രിയിൽ Nal. ആ സ്തുതി തോന്നീടുക Anj. may I feel moved to praise! അങ്ങനേ ചെയ്വാൻ നിനക്കു എന്തു തോന്നി CG. how could you? അങ്ങനേ തോന്നാതോർ ഇല്ല യാരും CG. who would not feel equally tempted? നിരൂപിച്ചാൽ അപ്പോഴേ തോന്നുന്നവൻ SiPu. rashly resolved.

VN. തോന്നൽ imagination തോന്നലല്ല കാര്യം തന്നേ suggestion; instinct (see തോററം). തോന്നലും തോന്നാത്തതും Bhg.

Neg. തോന്നാതേ: ഒന്നും തോ. നടന്നീടിനാർ VetC. without coming to a resolution; not knowing what to think or do.

തോന്നി 1. it was decreed. 2. pers. Noun in താന്തോന്നി, മേത്തോന്നി etc.

തോന്നിയതു പറക, ചെയ്ക rashly, inconsiderately. So തോന്നിയ പ്രവൃത്തികൾ ചെയ്ക Anj. arbitrary acts. തോന്നിയവണ്ണം പറക TR. insolently. നന്പ്യാർ തോന്നിയവണ്ണം കാട്ടിയിരിക്കുന്ന നാനാവിധങ്ങൾ TR. his violent refractory conduct.

തോന്നിയവാസം , (vu. contr. — യാസം) self-conceit, violence. — തോന്നിയ വാസി ungovernable.

തോന്നിയാത്മകം an inconsiderate, groundless statement. — തോന്നിയാത്മാവു No. = താന്തോ ന്നിത്വം.

CV. തോന്നിക്ക 1. to produce an appearance. വെയിൽ മരങ്ങളെ തങ്കഛായ തോ. gilds; കുണ്ഠിതം വഴിപോലെ തോ'ച്ചു PT. showed. കൌടില്യമകതാരിൽ അടക്കി സുകൃതി തോ' ക്കും ER. എന്ന ഭാവം തോ. Sah. to exhibit. താൻ കർമ്മങ്ങൾ ചെയ്യുന്നു എന്നു തോ'ക്കുന്നു AR. gives the impression, feigns. വണ്ടിലും വെണ്മ തോ'ക്കുന്നു VCh. is so black that beetles look comparatively white. 2. to reveal, inspire, തന്പുരാൻ തോന്നിച്ചു V1. suggested. ഉര ചെയ് വാൻ കഥ എല്ലാം തോന്നി ക്കേണം CrArj. teach. പോകേണം എന്നു തോന്നിപ്പൻ Brbmd. I shall drive you off.

തോപ്പി H. see തൊപ്പി.

തോപ്പു tôppụ 5. (Tdbh., സ്തൂപം) A grove, clump of trees (മരത്തോപ്പു; also = വളപ്പു V1.), മാന സം കുളുർക്കുന്ന മാന്തോപ്പു KR. —

തോപ്പാളി V2. a gardener.

തോബറ H. tōb/?/ā, A gram-bag of horses, vu.

തോപ്പറ, (T. തോൽപ്പറ).

തോമൻ V1. = സോമൻ.

തോമരാശി a. med. = സോ —.

തോമരം tōmaram S. A javelin, ചന്തമിയലുന്ന തോമരജാലം Mud. iron crows. തോ. ഏററു െപ ളിഞ്ഞു CG. തോമരപ്രാസം Bhr.

തോന്പു tōmbụ B. Corn, before it is winnowed; (prh. fr സ്തോമം heap).

I. തോയം tōyam S. (തോയുക) Water.

തോയധരം, തോയദം a cloud.

തോയധി the sea, യൌവനത്തിങ്കൽ ഭവതോ യധിയതിൽ വീഴും VCh.

തോയാകരം id. Bhg.

II. തോയം The poor (Ar. dhaw/?/), തോയ ആൾ (Mpl.). ധനവാന്മാർ എങ്കിലും തോയത്തുങ്ങൾ (sic) എങ്കിലും, തോയങ്ങൾ അല്ലാതേ കിട്ടുക ഇല്ല, തോയമായിരിക്കുന്ന ആളുകൾ TR. തോയ സർ വ്വേശനെ സേവിച്ചാൽ Genov. — so തോയൻ, pl. — ന്മാർ No.

തോയുക tōyuγa T. M. (T. തുവ, whence തു വെക്ക; C. Tu. തൊയി & തോ moist) To dip, soak, unite. മഞ്ഞൾനിറം തോഞ്ഞ കൂറ, ശോ ണിതം തോഞ്ഞ ബാണങ്ങൾ, ഗണ്ഡത്തിൽ തോ യുന്ന വന്മദതോയം. met. ശീതം തോഞ്ഞീടുന്നാ തങ്കം CG. സമ്മതം തോയുന്ന നന്മൊഴി Anj. (= ഉള്ള).

തോയ്ക്ക T. M. So. (T. തോയ്ക്ക to dip in, bring together, etc) 1. to temper iron = ഊട്ടുക. 2. No. oocoanut-trees sprung from nuts which have sprouted before planting, will grow in a stunted fashion, തോയ്ത്തു (= ചി ല്ലിച്ചു; മെലിഞ്ഞു) പോകും.

തോര tōra l. = തുവര Sk. 2. = കൈമുണ്ടു A cloth over the privities; also തോരൻ (which is likewise a cloth with colored streaks V2.); തോര ക്കോണം a distinct kind of such (തോരുക).

തോരണം tōranam S. (തോർ) 1. A triumphal or ornamental arch, gate-way കാഞ്ചനതോ. എടുപ്പിച്ചു, നിവിർത്തി etc.; തോരണദ്വാരം Nal.; അണിത്തോ. SiPu. entranoe of the stage. 2. ornamental lines, strings of leaves & flowers hung across the streets or over the door-way. തോ. കെട്ടുക. 3. a post with an inscription or device V1., (as അതിർതോ. V2.), തോ. കുത്തു ക, നാട്ടുക. 4. as much space as can be reached with the eyes V1.

തോരുക tōruγa = തുവരുക, as തോരയിടുക To air, dry നാവു തോർന്നു വലിക്കയും Nid. (in cholera).

തോര 2. So.; തോർത്തു No. 1. a covering of the privities. 2. = തോർത്തുമുണ്ടു.

തോർത്തുക see തുവർത്തുക.

തോർത്തുമുണ്ടു cloth to wipe with (തോർത്തുക = തുവർത്തുക). തേങ്ങ തോ'ണ്ടിൽ, തോ'ണ്ടിന്തല ക്കൽ പണം കെട്ടി TP., ൨ചാലിയത്തോ. MR.

തോർച്ച = തുവർച്ച; see ചോർച്ച 2.

തോർ tōr aM. prob. = ദ്വാരം, as തോരും ഗോ പുരവാതിലും തുറപ്പൻ Pay. (തോരണം?)

തോറു tōr̀ụ (C. appearance = തോന്നുക) in: തോറും T. M. as much as appears, all, each, നാ ടുതോറും ഭാഷ prov., അവരെ പീഠങ്ങൾ തോ. വസിപ്പിച്ചു SiPu., അന്യദേശങ്ങൾ തോ. Anach., ഓരോരോ ദിക്കുകൾ തോ. നടന്നു VetC., നാൾതോറും daily. മാസംതോ. monthly. With adj. part. കാണുന്നതോറും VCh. the more we see, കണ്ട തോ. Bhr. കരിക്കട്ട കഴുകുന്തോറും കറുക്കും prov. the more you wash. വയസ്സേറച്ചെല്ലുന്തോറും വാർദ്ധക്യം കൊണ്ടു വില കുറഞ്ഞു കുറഞ്ഞിരിക്കും CS. the older a cow, the less its value. കേൾക്കുന്തോ റും മതിയാകയില്ല Bhg. (=കേട്ടോളം കേൾപ്പാ ൻ തോന്നും Bhg.). കേട്ടതോറും CG. the more he heard, as often as he heard.

തോററം T. M. (VN. of തോന്നുക) 1. rise (of the sun), appearance, അവൻ ഒരു മനുജൻ ഇതി മാനസേ നിണക്കു തോററം ബലാൽ AR. to thee he seems a mere man. 2. a show, spectacle, festivity തോ. കഴിക്ക etc. ഉണ്ടാ കവേണ്ടും ഒരു തോ. RC96. esp. a hymn in honour of Bhagavati. തോ. ഒപ്പിക്ക, ചൊ ല്ലുക, തോററക്കളം പാടുക to sing it. തോററം വിളിക്ക V2. to sing children asleep. തോ ററുവിളി & തോററുവിളി also a play-song.

തോററുക (v. a. of തോന്നുക) aM. So. to produce, restore to life. — പുണരി തന്നിൽ അമരർ തോററും നല്ലാമൃതം RC.

തോലം tōlam S. (തുല) A Tola, the weight of a Rupee.

തോലവും much = തുലോം.

തോലൻ N. pr. a minister of the last Perumāḷ, KU., KM.; comm. N. pr. of men.

തോലി, തോലിയം see തോല്വി.

തോൽ tôl T. M. Te. aC. (C. തൊഗൽ, തുകൽ M. & തൊലി) 1. Skin, leather, hide. ഏഴു തോൽ 7 skins are said to cover the human body. തോൽ കഴിക്ക snakes, to strip off the skin. തോ. പൊളിയുക to graze one's skin off. 2. bark of trees; rind, pod, shell (തോ. ഉരിക്ക, അടർക്ക to peel). 3. green leaves, small branches (= തൂപ്പു), scrubs ഇളക്കുക V1. to beat the jungle in quest of game. 4. a wand of green twigs placed in the door-way to preclude any one from orossing the threshold (= ചപ്പു, വി ലക്കു); an interdict നാലുപാടും ൪ തോലും KU. (either the 4 താളി or തുടരി, ഞള്ളു, വെള്ളില, തുന്പ).

തോലണ്ടി B. (2) an unripe mango.

തോലിടുക 1. to cover with leather, തോലിട്ട ബ്രാഹ്മണൻ a young Brahman with the leather-belt. 2. to put twigs for manure or into graves, (as at low-caste burials).

തോലുറ 1. a leathern sheath, bucket. 2. = തോ ബറ.

തോലുളി a shoemaker's awl.

തോലുഴിക (3) a ceremony of Malayas for removing different sins & punishments, by

throwing them with leaves into the fire. (തോലുഴി കഴിക്ക = ദേവതമാററുക).

തോൽകെട്ടുക, കുത്തുക (4) to plant a wand on the field of a tenant remiss in paying rent, to prohibit him from reaping.

തോല്ക്കാശു, തോലുണ്ടി So. leather-money.

തോല്ക്കുടം, തോൽത്തുരുത്തി a leather bottle.

തോല്ക്കൊന്പു B. the young horns of an animal.

തോല്ക്കൊല്ലൻ a tanner, currier.

തോല്പരം aM. T. a shield തോൽപ്പരവും ഏന്തി, കരവാളും തോ'വും RC. V2.

തോല്പറ see തോബറ.

തോൽമുട്ട a soft egg, without shell.

തോ(ൽ)മൂഞ്ചി 1. a rind eater; vile person. 2. Hieracium, (S. ഗോജിഹ്വ).

തോൽ വെക്ക (4) to interdict തോൽ വെച്ചു മുട ക്കിക്കളക TR. (houses, fields); also തോൽ പിടിക്ക (to swear by the king V1.)

തോല്ക്ക tōlka T. M. (C. Tu. സോലു, Te. to faint; see തുലയുക) l. To be defeated, lose a game, battle, suit; to be cheated in a bargain. തോററ പ്പുറത്തു പടയില്ല prov. പോററി എന്നു തോററു ചൊല്ലിനാൾ KR. begged for quarter. തോററു പോക എന്നു ചൊല്ലി അടുക്കയും AR. crying: down with thee! രിപുക്കളെ തോലാതേ Mud. ഏ ല്ക്കും കാലം തോല്ക്കേണ്ടി വരും prov. to purchase experience. — With Soc. ശത്രുക്കളോടു തോററി രിക്കുന്നു Bhg. അവനോടു തോററതു ഒഴിച്ചു നിൻ നെഞ്ചിൽ വെറുപ്പു മററില്ലല്ലീ CG. 2. to be worsted, left behind or below. സുരശ്രേഷ്ഠാഗാ രം തോററിരിക്കും പുരം Bhg. a house finer than Indra's palace.

VN. തോലി, (old തോല്വി T.) defeat, loss; useless application B. തോലി വരിക, പിണ യുക to be worsted.

തോലിയം No. id. 1. ആജിയിൽ ഏതുമേ തോ. കോലാതേ CG.; അങ്ങാടിത്തോ. prov. 2. taunting with defeat, abuse തോ. പറക; also തോലിയത്തരം കേൾക്കുകയില്ല TP.

തോല്മ mod. id. തോല്മയായ കല്പന കിട്ടും MR. it will be given against me. തോല്മവെററി കൾ. defeat & victory.

CV. തോല്പിക്ക 1. to defeat, beat, baffle, എ ന്നെ വെടിഞ്ഞുള്ളമ്മയെ എന്തുകൊണ്ടിന്നിനി തോല്പിപ്പൂ ഞാൻ CG. by what triek may I repay her, take revenge. ജന്മിയേ തോ ല്പിപ്പാൻ ചെയ്ത കൌശലം MR. to cheat. 2. to excel. വെണ്തിങ്കൾ തന്നേ തോല്പിച്ചു (or തോലിച്ചു) CG. outshine the moon.

തോവാള & തോവാളക്കട്ടിള N. pr. The southern boundary of Kēraḷa, (see തൊണ്ടെകല്പു).

തോശ see ദോശ.

തോഷം tôšam S. (തുഷ്) Satisfaction, joy.

denV. തോഷിക്ക to rejoice, തോഷിച്ചു കൊൾവി ൻ പൌരന്മാരേ Nal.

CV. ഗുരുക്കന്മാരേ തോഷിപ്പിച്ചേൻ KR., ദേവ രാജനേ തോ'പ്പാൻ Bhg.

തോളം tōḷam (C. a wolf; see തൊഴു) The stocks = ആമം f.i. ചാവടിയിൽ തോളത്തിൽ ഇട്ടു, — ൽ തടുത്തു, തോ'ലും കാവലിലും ആക്കി TR.

തോളൻ N. pr. വെലം കലെയിവന്ന തോളാ RC. (Voc.) broad shouldered?

തോൾ tōḷ T. M. Shoulder, Te. Tu. C. No. the arm, upper arm (prh. Tdbh., ദോഷൻ S. = ദോസ്സ്) വടികൾ തോളോളം നീളം ഉണ്ടു MR. തോളിൽ ചുമക്ക (= ചുമൽ), എന്നേ തോളിൽ എടുക്ക Sil. തോളിൽ തോക്കും വെച്ചു TR. വില്ലു വലന്തോ ളിൽ വെച്ചു KR.

തോളുഭു = Skanda, shoulder-born. Sk.

തോളെല്ലു the collar-bone.

തോൾക്കെട്ടു a shoulder-joint വില്ലുധരിച്ചു തോ. മുറുക്കി KR. (also തോൾപൂട്ടു).

തോൾപ്പലക the shoulder-blade തോ. മേൽ MM.

തോൾമാല (— ണ്മ —) an ornamental chain worn around the neck & reaching to the breast.

തോൾമാററം removing a burden from one shoulder to the other.

തോൾവള a braoelet for the upper arm.

തോഴൻ tô/?/aǹ T. M. (തൊഴു; Te. തോഡു taking along) A companion, friend. — fem. തോ ഴി a confidante, bride's maid, etc. തോഴീചൊല്ലു Bhr. (Voc.) — തോഴീമുറെക്കാക ഒന്നിച്ചു പാർത്തു Anj. (for lamentation).

തോഴമ friendship. തോഴമെക്കിളപ്പം വന്നീടും

Bhg. our friendship will be found fault with; also തോഴ്മ & തോഴം V1., B.

തോഴം tō/?/am l. = തോഴമ. 2. = ദോഷം, Tdbh. കിറിമിതോഴം ഇളെക്കും a. med.

തൌ൪യ്യം tauryam S. (തൂ൪യ്യം) Music.

തൌ൪യ്യത്രികം song, dance & music.

തൌറത്ത് Ar. taurat, The Pentateuch, Jewish religion, (തെവുറത്ത് etc.)

തൌളവം Tauḷavam S. = തുളുദേശം.

ത്യജിക്ക tyaǰikka S.To quit, abandon, divorce ഭ്രപനേ ത്യ'ച്ചു മണ്ടി Sah. അറിഞ്ഞ സത്യത്തേ ത്യ'രുതു KR. deny. ദേഹം, ശരീരം ത്യ. SiPu. to die, chiefly by one's own hands.

part. ത്യക്തം forsaken.

CV. ത്യജിപ്പിക്ക Genov.

ത്യാഗം 1. Desertion, dismissal. 02oyyoj) ദുർമ്മാഗ്ഗത്യാ ഗം Nasr. leaving the wrong way. ദേഹത്യാഗം etc. 2. giving up; liberality.

ത്യാഗശീലൻ, ത്യാഗി ready to give & to bring sacrifices.

ത്യാജ്യം 1. to be relinquished or avoided (ത്യാജ നാമവനെങ്കിലും PT.); objectionable, (opp. ഗ്രാഹ്യം). 2. the inauspicious time under each asterism.

ത്രപ traba S. Shame, VetC.

ത്രപു tin.

ത്രയം trayam S. (ത്രി) Threefold, a triad വേദ ത്രയമോടു ദേവത്രയം Bhr. — fem. ത്രയീ (വിദ്യ) the 3 Vēdas.

ത്രയോദശി S. the 13th lunar day.

ത്രസിക്ക trasikka S. (G. treō) To tremble. ത്രസ്തൻ fearful, (part.) — VN. ത്രാസം. q. v.

ത്രാകു = തുറാവു, ശ്രാവു Shark.

ത്രാണം trāṇam S. (ത്രാ = തർ to bring through, save) 1. Preservation നിന്നുടെ പ്രാണത്രാണം ദു൪ല്ലഭം KR. അസ്ത്രങ്ങൾകൊണ്ടു പഞ്ജരം നി൪മ്മി ച്ചാൻത്രാണത്തിന്നായി CG. for defence, ത്രാണ കാരണൻ, ത്രാണനിപുണൻ Bhg. Višṇu expert in saving, പിന്ത്രാണം rearguard, convoy V2. 2. power, in കള്ളന്ത്രാണം, — ത്ത്രാ — etc. ത്രാണനം ചെയ്ക to protect V1.

ത്രാണി T. So. = ത്രാണം 2. power, capacity. ത്രാതം (part.) preserved; ത്രാതാവു PP. saviour. Imp. ത്രാഹി O save! ത്രഹിമാം പാഹിമാം Bhg.

ത്രാസം trāsam S. (ത്രസിക്ക) Fright.

ത്രസു P. tarāzū & തുലാസ്സു A balance.

ത്രി tri S. 3: ത്രിംശൽ Thirty.

ത്രികാലം the 3 times. ത്രികാലപൂജ the worship at morning, noon & night. — ത്രി'ങ്ങൾ the 3 tenses (gram. വ൪ത്തമാനം, ഭ്രതം, ഭാവി).

ത്രികോണം triangle = മുക്കോണം.

ത്രകോല്പകൊന്ന Nid. GP 76. Convolvulus Turpethum (S. ത്രിവൃതാ); see പകുന്ന.

ത്രിഗുണം 1. the 3 qualities whatever has them, ത്രി'മായതു Anj. all creation 2. three times as much തേരിൽ ത്രി. അശ്വം Brhmd.

ത്രിണതം, (നതം) bent in 3 places ത്രി'മാം ധനു, ത്രി. വില്ലും, also ത്രിണതയെ രാമൻ കുലെ ക്കും KR. the bow; തൃണപുലം id. Brhmd 66.

ത്രിതീയ, better തൃതീയ the 3rd day.

ത്രിദശന്മാർ the 33 Gods of the Vēdas. ത്രി'ദശാ ലയം പ്രാപിച്ചു Bhr. heaveu — ത്രി'നായ കൻ Indra — ത്രി'കുലേശ്വരൻ AR. (is said to be Rāma). — ത്രിദശതരു VetC. = ദേവ —.

ത്രിദിവം heaven — ത്രിദിവേശ്വരൻ Indra.

ത്രിദോഷങ്ങൾ the 3 causes of disease, Nid. — ത്രിദോഷപ്പനി V1. a malignant fever — ത്രി ദോഷജ്വരം (= സ൪ന്നിപാതം) — ത്രിദോഷ ത്താലുള്ള വ്യാധി എല്ലാം ഇളെക്കും a. med.

ത്രിപഥം the 3 ways or worlds — ത്രിപഥഗാ (Ganga) കടപ്പതിന്നായി KR.

ത്രിപുടീ triangular, (as Cardamom), ജ്ഞാനോദ യാൽ ത്രി. നശിപ്പതു KeiN.

ത്രിപുരം three forts which Siva destroyed; hence ത്രിപുരാന്തകൻ Bhg.

ത്രിഫല (MM. തി൪പലയും എള്ളും) the 3 med. fruits കടുക്ക, നെല്ലിക്ക, താന്നിക്ക; തി൪പ ലാതി = ത്രിഫലാദി എണ്ണ med. ത്രിഫലേടെ കഷായം Nid.

ത്രിഭുജാക്ഷേത്രം = ത്രൃശും Gan.

ത്രിമൂ൪ത്തി having 3 forms; the 3 modern Goda of Hinduism ത്രി. മുന്പയുള്ള ദേവകൾ VetC.

ത്രിരാത്രം SiPu. three days & nights.

ത്രിലിംഗം having 3 genders, (as the S. adjectives). 2. =Telugu.

ത്രിലോകം the 3 worlds, (heaven, earth, hell).

ത്രിവക്രയാംകുബ്ജ KR. thoroughly crooked.

ത്രിവ൪ഗ്ഗം 3 kinds, as ത്രിഗുണം or ധ൪മ്മം, കാമം, അ൪ത്ഥം Bhr.; ത്രി'വും പിന്നേ വിനിയോഗം വൃഥാ വികല്പഠ എന്നഞ്ചും KR.

ത്രിവ൪ണ്ണം tricolored, ത്രി'മായുള്ള തിരുനയന ങ്ങൾ KR.

ത്രിവിഢ്ഢി a thorough blockhead (vu.)

ത്രിവധം of three kinds.

ത്രിവൃൽ threefold (see ത്രികോല്പ —)

ത്രിശക്തി 3 powers, ത്രിവ൪ഗ്ഗവും ത്രി. യു അറി ഞ്ഞിരിക്കുന്നു KR.

ത്രിശിരസ്സ് three-headed; also ഖരദൂഷണത്രി ശിരാക്കളോടു KR.; N. pr.

ത്രിശൂലം a trident. — ത്രിശുലഹസ്തൻ Siva.

ത്രിസന്ധൃം sunrise, noon & sunset.

ത്രുപ്പു E. Trooper, Cavalry.

ത്രേത trēδa S. (ത്രി). A triad, ത്രേതായുഗം the 2nd age of the world.

ത്രേസ്സ് (Port. tres = 3?) A fraction of Reas, prh. 1/12 or = 1 കവിടി, f. i. ൩വൃ ഉറുപ്പികയും ൩൩ റേസ്സും ൩ ത്രേസ്സും TR. (1796).

ത്രൈരാശികം trairāšiγam S. (ത്രി). The rule of three (തള്ള, പിള്ള, പെറുവാൾ). — വൃസ്ത ത്രൈ. the inverted rule CS.

ത്രൈലോകൃം = ത്രിലോകം, f. i. ത്രൈ'ത്തെ ര ക്ഷിച്ചു Bhg.; ത്രൈ'ങ്ങളും ഒന്നിച്ചു KR. — ത്രൈ'കൃകണ്ടൻ AR. Rāvaṇa.

ത്രോടി trōḍi S. Beak (√ ത്രുട to burst?, തുണ്ഡം).

ത്രൃക്ഷൻ S. Three-eyed, Siva. VetC. (ത്രി)

ത്രൃംബകൻ triambaγaǹ S. Siva (ത്രി).

ത്രൃംബകം N. pr. Trimbuk, the first temple on the Sahya Ghats, where the Gōdāvari has its source. Sahy. M.

ത്രൃശും S. a triangle, യാതൊരുത്രൃശുത്തിങ്കലും മൂന്നു ഭുജകൾ Gan. — ത്രൃശുക്ഷേത്രന്യായം Trigonometry.

ത്വം tvam S. Thou. Abl. ത്വൽ from thee, thine, as ത്വൽകൃപ Bhg. thy mercy, ത്വൽഗ തമാനസൻ AR. entirely occupied with thee. — Loc. ത്വയി in thee, ത്വയിവിമുഖൻ AR. tired with thee.

ത്വക tvak S. (ത്വച ) Skin, as the organ of touch & feeling, ത്വഗിന്ദ്രിയം അലിയും സുത നെ പുല്കുന്നോരം; bark.

ത്വകക്ഷീര "Tabashir", bamboo exsudation.

ത്വകസാകം chiefly consisting of skin = reed.

ത്വര tvara S. (= തുർ). Haste ത്വരയോടു ഗ തൻ VetC. — ത്വരണം VN. — ത്വരിതം quick (part.) — denV. അതിത്വരിക്കയും പരിഭുമിക്ക യും KR. — ത്വരമാണൻ V1. rash.

ത്വഷ്ടാവു tvašṭāvụ S. (ത്വക്ഷ് = തക്ഷ്) A carpenter; one of the old Gods, creator, builder (=വിശ്വകർമ്മാവു Sk.)

ത്വാദൃശം tvād/?/šam S. (ത്വം) Like thee.

ത്വിഷാന്പതി tvišāmbaδi S. (tviš = excitement, light) The sun.

ത്വിട്ട്, ത്വിൾ a ray. Bhg.

THA

ഥല്ലു? In alph. song ഥല്ലിന്നു മീതേ വരും അല്ലെന്നും ഓതി HNK.

DA

ദ occurs only in S. & foreign words. In Tdbh. it is represented by ത or തെ (ദണ്ഡം, തണ്ടു, തെണ്ടു).

ദം dam S. (ദാ) Giving, as മോക്ഷദം giving emancipation AR.

ദംശനം damšanam S. (G. daknō) Biting. denV. ദംശിക്ക to bite, sting ദംശിപ്പാൻ വ ന്നൊരു സർപ്പത്തെ PT.; പാദങ്ങളിൽ പാരിച്ചു ദംശിച്ചു CG. bit severely.

ദംഷ്രം S. a fang, tusk ദ'ങ്ങൾ ഉരുമ്മുക MC. —

also ദംഷ്ട്ര id., സിംഹവദനത്തിലുള്ളൊരു ദം ഷ്ട്രയെ Mud.; also ദംഷ്ട്രപ്പല്ലു MC.

ദക്ഷൻ dakšaǹ S. (G. dexios). Dexterous, clever5 ദ'നായ്വന്നു കുടും AR.; f. ദക്ഷമാരായുള്ള ചേടി മാർ CG.; രണദ. RS.

ദക്ഷത dexterity. രക്ഷാശിക്ഷയിൽഏററം ദ. നി നക്കുണ്ടു KR. aptitude.

ദക്ഷിണ [a milch cow, given as fee for a sacrifice] 1. the customary present to Brahmans & teachers ഗുരുവിന്നു ദ. ചെയ്തയപ്പിച്ചു TR. (on completion of study); ദ'ണെക്കു തക്കപ്ര ദക്ഷിണം prov.; സമസ്തകർമ്മങ്ങൾക്കും അന്തം ദ. യല്ലോ — ദ'ണാശുശ്രൂഷയിൻ മീതേ മറെറാ ന്നും ഇല്ല Bhr.; ദ. ഗുരുവിനു ജീവനം നല്ലി Bhr. paid him by saving his life. 2. a fee, reward in general ദ. അവൾക്കു ചെയ്ക Bhr.; രക്ഷിച്ചാൽ അതിന്നൊരു ദ. ചെയ്തീടേണം Nal.

ദക്ഷിണം 1. expert. 2. right. രാമനു ദക്ഷിണ ഹ്തസുമവനല്ലോ KR. Laxmaṇa. 3. Southern. 4. = പ്രദക്ഷിമം going about, ധാത്രി ദ. ചെയ്യുന്നവർ.

ദക്ഷിണഖണ്ഡം (3) Travancore KM.

ദക്ഷിണദേശം, ദക്ഷിണാപദം the Deccan.

ദക്ഷിണാത്യന്മാർ KR. = തെക്കർ.

ദക്ഷിണായനം the sun's course towards South, the half year from June to December. Bhg.

ദക്ഷിണോത്തരം 1. right & left. 2. South & North. Brhmd.

ദഗ്ധം dagdham S. (part, of ദഹ്) Burnt. Bhr. ശരീരം ദ'മാക്കി KR.

ദണ്ഡം daṇḍ/?/am (Tdbh. ദണ്ഡു, തണ്ടു, തെണ്ടു q. v. = തടി) 1. A stick, staff യമൻറെ ദ. ഏററാൽ മരിയാതൊരു ജന്തുവില്ല UR.; a handle രത്നദ. പൂണ്ടചാമരം AR.; ദ'മായി വണങ്ങിനാൻ Sk. prostrated. 2. a measure = 96 വിരൽ (4 Cōl.); a very high measure (prh. = 4.) (ആയി രം ദ'ങ്ങൾ) AR. = തെണ്ടു. 3. using one's power, one of the 4 ഉപായം, (സാമദാനഭേദദണ്ഡങ്ങൾ). 4. an army, column ദണ്ഡവ്യൂഹം Bhr. 5. punishment ഇന്നകാ൪യ്യത്തിന്ന് ഇന്ന ദ. VyM.; ദേഹദ. ചെയ്യിപ്പിച്ചും TR. by tortures, വാഗ്ദ., ധിഗ്ദ., അ൪ഥ്ഥദ., വധദ. പ്രയോഗിക്ക VyM.; കഷ്ടമാം ദ. അനുഭവിക്ക Mud. ശത്രുക്കൾ കന്നിൽ ഭൃശം ദ' വും ഉണ്ടാകേണം VCh. severe against enemies. — fine, penalty (V1. തണ്ടം). തോല്ക്ക ന്നോർ ദ. ഇങ്ങനേ forfeit. ഒത്തുനിന്നീടുന്ന ദ'വും നല്കി CG. (in a play). 6. M. hard labour നിന്നുടെ ദ' ങ്ങൾ ഓർത്തു CG., ശസ്ത്രക്രിയ ചെയു പ്രസവ ദണ്ഡം പോക്കി KU. — difficulty ദ'മാം പെരു വഴിപോവാൻ VilvP., ദ. എന്നിയേ Bhr. easily. എന്നതിൽപരം ഒരുദ. Bhr. yet another objection. 7. M. any disease, even slight illness ഇവനു ദ. പിടിക്കും CC., വായുവിൻറെ ദ. ഉ ണ്ടായി, കണ്ണൻറെ ദ. മാറിക്കൂടുന്പോൾ, ദ'ത്തി ന്ന് അസാരം ഭേദം വന്നു TR.

ദണ്ഡകം (1): ദണ്ഡകാരണ്യം KR. the famous jungle in the Deccan.

ദണ്ഡക്കാരൻ (7) a sick person.

ദണ്ഡധരൻ (1. 3) holding a staff, a king, Yāma. Bhg.

ദണ്ഡനം (3. 5) punishing; ദണ്ഡനക്രൌ൪യ്യം Nal. (a ദൂഷണം of princes).

ദണ്ഡനമസ്കാരം falling down like a stick; prostration, adoration.

ദണ്ഡനായകൻ (3. 4) a police officer, general.

ദണ്ഡനീതി (5) science & practice of the law, ദ. യെ പ്രയോഗിക്കേണം ദണ്ഡ്യന്മരിൽ VCh.

ദണ്ഡൻ (1. 7) a Paradēvata.

ദണ്ഡപാണി, (ദ. പോലേ കുന്തവും ഏന്തി Mud. =Yama) = ദണ്ഡധരൻ.

ദണ്ഡപാതനം letting the stick fall (on one), punishing (5). ദ. അരുതു VCh.

ദണ്ഡമാനം stick-like, ദ'നേന നമസ്കരിച്ചു PrC.

ദണ്ഡവിധി 1. verdict ഭ്രഭൃതാബലം ദ. Bhr. 2. condemnation B.

denV. ദണ്ഡിക്ക 1. v. n. (6) to work hard, രാ പ്പകൽ ദ'ച്ചു CG. took trouble. ഊതിക്കത്തി പ്പാൻ ദ'ച്ചു PT. Also impers. എനിക്കു വാ ൪ദ്ധക്യംകൊണ്ടു ദ'ച്ചിരിക്കുയല്ലോ ആകുന്നതു KU. അണ്ഡത്തിൻ പൂകൊണ്ടു ദ'ക്കുന്നു CG. to suffer from. 2. v. a. S. to punish.

Part. ദണ്ഡിതൻ Bhg. punished.

VN. ദണ്ഡിപ്പു hard work & its result, expertness. കാണേണം ദ. Bhr. let us see what

you can; gymnastic exercise, ഞാണിന്മേൽ ദ. etc.

ദണ്ഡിപ്പുകാരൻ a fencer, rope-dancer (loc.)

CV. ദണ്ഡിപ്പിക്ക 1. to make to suffer or undergo hardships; to torture, plague പ്രജകളെ ദ'ച്ചു ദ്രവൃം വാങ്ങുക TR.; നരകങ്ങളിൽ പാ പികളെ ചേർത്തു ദ. UR.; കാലദൂതന്മർ ദ. Bhg.; സ്വജനത്തെ വധം ചെയ്തു ലോകത്തെ ദ'ച്ചു Bhr. tyrannized. 2. to punish അസാ രനെ ദ'ച്ചും അടിച്ചും VCh. (see foll.)

ദണ്ഡ്യൻ S. deserving of punishment. ദ'ന്മാരാ യുള്ളോരെ ദണ്ഡിപ്പിപ്പാൻ CG. (in hell). — അദണ്ഡ്യന്മാരെ വൃഥാ ദണ്ഡിപ്പിക്ക Bhr.

ദണ്ഡു daṇḍụ Tdbh., ദണ്ഡം q. v. വൃദ്ധനായി ദണ്ഡുമൂന്നി Sk. ദണ്ഡുമായ്നടന്നു Bhr 1. with a stick. നാലു നൂറു ദണ്ഡതാം Mpl. song (in Mal. 400 or 390 Lords). അന്നേത്തേ ദണ്ഡിലേ ചെല വു TR. military expenses.

ദണ്ണം vu. = ദണ്ഡം 7. disease.

ദത്തം dattam S. (part. of ദാ) Given. അർത്ഥം ദ. ചെയ്തു HV. gave. വിപ്രന് ഇഷ്ടമായുള്ളതു ദ. ചെയ്യേണം VilvP.

ദത്തകപുത്രൻ, ദത്തപുത്രൻ an adopted son.

ദത്താപഹാരം resumption of a gift.

ദത്തു dattụ Tdbh. fr. prec. Adoption. ദത്തവകാ ശം the right of adoption. ദ. എടുക്ക, വെക്ക to adopt. ദ. കയറുക, പൂകുക to be adopted, enter on property assigned. ദ. നീങ്ങുക, പിഴുകുക, ഒഴിക adoption to be relinquished. പാൽ തു പ്പിയാൽ ദത്ത് ഒഴിഞ്ഞു Anach.

ദത്താക്കുക to adopt. ൨ ദേഹത്തെദ' ക്കി എടുത്തു TR. അന്യഗോത്രത്തിൽനിന്നു ദത്തെടുത്തു സ്വീകരിച്ചു VyM.

ദത്തുകൊൾക id. ദത്തുകൊള്ളാതേ ഒരു സ്വരൂപ ത്തിങ്കൽനിന്നു പിന്നേ ഓരിടത്തു ചെന്നു കീ ഴ്നാളിൽ ഇങ്ങനേ കേട്ടിട്ടു ഇല്ല — ദത്തുകൊ ള്ളേണ്ടതിന്നു പുറമേയുള്ള സ്വരൂപത്തിൽനി ന്നു ചിലരും ചില വൈദികന്മാരും കൂടി അ റിഞ്ഞിട്ട് ആയ്തിന്നു വേണ്ടുന്ന ക്രിയകളും മ ൪ര്വാദാകളും കഴിക്ക TR.

ദത്തുസംബന്ധം ഉണ്ടാക്ക id., chiefly by giving milk to drink, instead of the ജന്മനീർ. Anach.

ദത്തോല a deed of adoption.

ദദ്രു dadru S. (ദർ) Herpetic eruptions, തഴുതണം.

ദധി dadhi S. (ധാ preserving). Curdled milk തയിർ; രാത്രിയിൽ ദധി കൂട്ടീടുന്നവൻ (a sin!). ദ. കലക്കി, ദധി മഥനംചെയു Bhg. ദദ്ധ്യോദനേങ്ങൾ SiPu. rice boiled with തയിർ.

ദനാ Ar. zinā. Fornication (Mpl.), ദനാചെയ്ക.

ദനു danu S., N. pr. The mother of the Asuras, who are therefore ദനുജന്മാർ Bhr.

ദന്തം dandam S.( ദംശ?) 1. A tooth ദ' ങ്ങൾ കാ ട്ടിച്ചിരിച്ചാൻ CG., Bhg. 2. ivory. കരകുശലം ഏറിന ദന്തക്കാർ KR. workers in ivory.

ദന്തകാഷ്ഠം a stick to clean the teeth, (fr. particular trees).

ദന്തകുത്തി, — കുററി a tooth-pick. ദ. കൂർപ്പിക്ക V1.

ദന്തഛദം lip.

ദന്തതാളം = പല്ലുകടി.

ദന്തധാവനം cleaning the teeth. ദിവസവും വാരവും നോക്കിയേ ദ. ചെയ്തു Anach,; also ദന്തശോധന ചെയ്തു Bhr.

ദന്തനാളം gums. ദന്തനാളി പല്ലിൻറെ അണ ലിലടുത്തുണ്ടാം a. med. fistula in the gum. ദ' ളി അകത്തു താൻ പുത്തു താൻ പിളക്കും.

ദന്തപുപ്പുടം S. a swelling of the gum (ദന്തപു ല്ലുടം sic! എല്ലു പിളന്നു പുറപ്പെടും a. med.)

ദന്തശോധന = ദന്തധാവനം Bhr.

ദന്തഹർഷം gnashing, chattering of teeth V1.

ദന്തി an elephant; ദന്തിക = നാഗദന്തി; ദന്തി ഗാമിനിയാൾ VetC. of elephant gait.

ദന്തോല്പാടനം pulling out a tooth. VilvP.

ദന്ത്യം dental, gram.

ദംദശം dand/?/ašam S. (ദംശ്) Tooth. ദന്ദശുകം a snake, ദന്ദശുകോപമക്രോധം AR.

ദഫേദാർ P. dafē'dār, A head peon.

ദഭ്രം dabhram S. (ദഭ്, G. dapnō, L. damnum) Little, poor, ദഭുബുദ്ധി Bhg.

ദമനം damanam S. (ദമ്, L. domo) Taming, restraining; also punishing പിഴെക്കു തക്കതു ദമനം ഏവർക്കും KR.

ദമം self-restraint, self-command, modesty (in KeiN. defined as ബഹിഷ്കരണനിയമനം, in Bhg. ഇന്രിയസംയമനം).

ദമയന്തി N. pr. of a queen. — ദമയന്തീനാടകം a poem.

denV. ദമിക്ക 1. to be subdued. 2. to tame. part, ദമിതം (& ദാന്തം) tamed.

ദമ്യം to be tamed, (as a steer).

ദന്പതി dambaδi S. (ദമ് a house, L. domus) House-lord; G. despotës — pl. ദന്പതികൾ husband & wife. Bhr.

ദംഭം dambham S. (ദഭ്) Arrogance, fraud (see ഡംഭം).

ദംഭു loftiness, also of trees. Bhg.

ദംഭോളി Indra's thunderbolt CC.; hence ദം ഭോളിപാണി Nal. Indra.

ദമ്മു dammụ C. Tu. (Tdbh., ധമ). ദ. വലിക്ക To draw in, as the smoke of a Hooka (loc.)

ദയ daya S. (ദയ് to give part & take part, G. daiomai) 1. Pity, mercy. 2. favour. ഒരു ദ യ കാണുച്ചു കൊടുക്കരുതു TR. act impartially. വളരേ ദയ കാട്ടി was very kind. എൻറെ മേൽ ദയ വെച്ചു etc. Also ദയാവു V1., f. i. നിങ്ങളെ ദ യാവുണ്ടായി കല്പിക്കേണം TR. kindly order. ദയവു id. T. ഭ്രതദയവും സത്യവും KR. love for creatures. ദയവുണ്ടായി kindly (epist.)

ദയാകടാക്ഷം kind favour, നമ്മോട് എല്ലാകാ ൪രൃത്തിന്നും ദ. ഉണ്ടാവാൻ, അതു വിസ്തരിപ്പാൻ ദ. ഉണ്ടാകവേണ്ടിയിരിക്കുന്നു TR. (epist.)

ദയാപരൻ merciful വൈഭവം മികും തയാപരാ യ നമഃ RC., V1.

ദയാലു compassionate, kind; also fern. ദ. വാം ദേവി Nal. — So ദയാവാൻ, ദയാശീലൻ.

ദയിതൻ (part, beloved) a husband, ദൈതൻ Genov.; f. ദയിത a wife; also തന്നുടെ ദയു യെ കാണ്മാൻ; രാഘവയുയാം സീത KR.

ദരം daram S. 1. Tearing, splitting. 2. fear ദരരഹിതനാംരണേ KR. 3. little.

ദരണം bursting, splitting.

(part.) ദരിതം cleft; frightened.

ദരി a hole, cavern. Bhg.

ദരിദ്രം daridram S.(ദ്രാ intens. running to & fro) Vagrant; poor, needy. ദരിദ്രരിൽ ആരേ ധന വാനാക്കേണ്ടു KR.

ദരിദ്രത poverty, (ദ.ശമിക്കും SiPu.) & ദാരിദ്രൃം.

ദരിജി P. darzī, A tailor.

ദരിയാപ്തി P. dariyāft, Investigation.

ദർക്കാസ്ത P. darkhwāst, often ദർക്കാസ്സ Application, as for a passport; a proposal, offer, tender for a rent or farm.

ദർദ്ദുരം dard/?/uram S. A frog, (തത്തുക).

ദർപ്പം darpam S. Haughtiness, (ദർപ്പശാലി RS.); lust. Bhg.

ദർപ്പകൻ wanton; Kāma ദർപ്പകവശയായാൾ Bhr.

ദർപ്പണം (causing pride) a mirror, ദ. പതിച്ചുള്ള ഭിത്തികൾ KR. (in pleasure- houses), met. മാനസമായ ദ'ത്തിൻ മാലിന്യം പോക്കുക Anj. (duty of teacher). ചേതോദർപ്പണ ത്തിൻറെ മാലിന്യമെല്ലാം തീർത്തു AR. (the poet's) — ദർപ്പണരേഖ a transverse letter.

ദർപ്പിക്ക = അഹങ്കരിക്ക.

part. ദർപ്പിതൻ (& ദൃപുൻ) presumptuous, ദർപ്പി തരായുള്ള ദാനവർ CG.; ബലദർപ്പിതർ KR.

ദർബാർ P. Darbār, Audience hall, Katchēri; the holding of a court.

ദർഭ darbha S. (ദർഭം) Poa cynosuroideB (= കുശ). ബ്രാഹ്മണരുടെ ശേഷക്രിയെക്കു ദർഭപ്പുല്ലും തുള സിയും Anach. ദർഭകൾ വിരിക്ക Bhg. to spread holy grass, as for a dying Brahman to lie on. — a kind: ആററുദർഭ‍ Saccharum spontaneum, (ആററുതെർപ്പയുടെ വേർ a. med.).

ദർഭം S. tuft of grass, വിരിച്ച ദർഭങ്ങളിൽ ശയി ച്ചാർ slept on grass; also കുശദർഭകളിൽ ശ യിച്ചു KR.

ദർഭാസനം, f. i. ദ'നസ്ഥിതനായി Bhg.

ദ൪വ്വി darvi S. A ladle (തവ്വി); hood of a serpent. ദ൪വ്വീകരൻ a serpent — ദ൪വ്വീകരേന്ദ്രശയനൻ AR. = അനന്തശയനൻ.

ദർശകൻ daršaγaǹ S. (G. derkō). Viewing, showing; a door-keeper V1.

ദർശനം 1. sight, visit, presence. 2. a meeting. ഇല്ലത്തു വന്നു ദ൪ശനം വെച്ചു അവസ്ഥ പറഞ്ഞു TR. solemn inquiry into a case of caste-offence, a ഭട്ടത്തിരി presiding. 3. a present at a visit. മുനിസഭയിൽദ. വെച്ചു ഭക്ത്യാ VyM. 4. a vision, demoniac possession. 5. a philosophical or religious system (= ശാസ്ത്രം);

hence with Nasr. a religious order, ദർശന ത്തിങ്കൽ നേരുക V1.

ദർശനക്കാരൻ (4) = വെളിച്ചപ്പാടൻ; (5) a monk V2.

denV. I. ദർശനിക്ക V1. to see face to face, ഊ ർദ്ധ്വലോകത്തെ ദ'ച്ചു Genov.

II ദർശിക്ക to visit; contemplate, to see in a vision. —

CV. അരുളിച്ചെയ്തു ദർശിപ്പിച്ചു Ved. D. showed.

ദലം dalam S. (ദൽ = ദർ) 1. A burst, piece. 2. a leaf, as കമലദലമിഴികൾ Nal.

part. ദലിതം split. ശരദലിതവപുഷാ AR. lacerated by arrows.

ദലീൽ Ar. dalīl, Explanation.

ദല്ലാലി Ar. dallāl, a broker, appraiser.

ദവം davam S. (ദു to burn). Fire in a forest, ദവാഗ്നി, ദവാനലൻ Nal.

ദവിഷ്ഠം davišṭham S.(Superl. of ദൂര).Very far.

ദശ daša S. 1. Loose warp-threads, fringes, a wick. 2. the wick of life; state, stage, condition. വൃദ്ധതാദശയിങ്കൽ VCh. in old age. ചെയ്യുന്ന ദ ശയിൽ, വരും ദശായാം CC. when he comes. In astr. the position of stars ആരുടെ ദശ? ശനിദശ etc.; നല്ല, ആകാത്ത ദശ good, bad luck. സൂര്യനും ചന്ദ്രനും ഒരു ദശയിൽ — രാഹു വക്ത്രാന്തരേ — പതിച്ചുഴന്നീടുന്നതില്ലയോ PT. 3. M. T. തച flesh. മാങ്ങയുടെ ദശ (opp. അണ്ടി) Arb., esp. proud flesh. മുറിവു ദശവെക്കുന്നു V1. (അധിമാംസം). ഇതുകൊണ്ടു തെശ പോം പുണ്ണു വറളും MM. — of piles ദശപുറപ്പെട്ടു കാണാം Nid.

ദശപ്പു (3) fleshy excrescence Vg. — muscle B. — strong texture, thickness; corpulence V1.

ദശാൽ, ദശാലേ (2) unluckily, accidentally V1.

ദശാന്തരം (2) interval of a period. മേവും ദശാ ന്തരേ Bhg. whilst abiding. പോയൊരു ദ ശാന്തരാളേ CC. = പോയപ്പോൾ. — also lot, luck ദാരുണം ദശാന്തരം ദൈവമേ ഭവിച്ചു മേ Nal.

ദശാസന്ധി (2) vu. — ന്ധു the dangerous meeting of two asterisms (ഒരുവനു ഒരു ദശതുടങ്ങി അതു അവസാനിച്ചു മറെറാരു ദശതുടങ്ങുന്പോ ൾ അതു ദശാസന്ധി തന്നേ.) — 1041 കന്നിമാസം 7 ൯ ഒരു ദശാസന്ധി ഉണ്ടു അപ്പോൾ ഞാൻ മരിക്കും എന്നു തോന്നുന്നു (sighed a man); also ദശവെച്ചെടുപ്പു.

ദശാഹീനൻ unlucky, poor.

ദശം dašam S. (L. decem). Ten. ഒന്നും ദശയു മായി (sic) കോടി Sk. = ഏകാദശകോടി (or ദ ശവും). ദശകന്ധരൻ VCh. ten-necked = ദശഗ്രീ വൻ, ദശമുഖൻ, ദശവദനൻ, ദശാസ്യൻ AR. Rāvaṇa.

ദശമി the tenth lunar day.

ദശമൂലം see മൂലം.

ദശരഥൻ Rāman's father, (king of Ayōdhya).

ദശാംശം a tenth, tithe.

ദശായിരം Sk. = ദശസഹസ്രം 10,000.

ദശാവതാരം the 10 Avatāras.

ദശനം dašanam S. (ദംശ്) Tooth. part. ദഷ്ടം bitten.

ദസ്തു P. dast (= S. ഹസ്തം). Balance in hand, ദസ്ത P. dasta, a quire of paper.

ദസ്തൂരി P. dastūr (custom), court-fees, deposit of 5% or 6¼% of the property under litigation. ദ. വെക്ക (jud.)

ദസ്താവേജൂ P. dast-āwēz (what a man takes in hand to depend upon) means of defence, bonds, certificates കാര്യത്തിൻറെ നന്പ്രകളു ടെ ദ'ജകൾ MR. (& — ജൂകൾ jud.)

ദസ്യു dasyu S. A demon (Ved.), barbarian (Manu); a robber ദസ്യുഭയംഇല്ലൊരേടത്തും AR.

ദസ്ര P. daftar, Register. കരണം ദസ്രയിൽ എ ഴുതിച്ചു had it registered. കാര്യം വടക്കേ അധി കാരിയുടെ ദസ്രയിൽ എഴുതിയിരിക്കുന്നു TR. in the records.

ദസ്രന്മാർ dasraǹmār S. Wonderful helpers = അശ്വിനിദേവകൾ.

ദഹനം dahanam S. (G. daiō). 1. Burning, fire. ഒരു ദ. കഴിച്ചു burnt a corpse. 2. digestion, (opp. ദഹനക്കേടു).

denV. ദഹിക്ക 1. v. n. to be burnt, with Loc. നേത്രാഗ്നിയിൽ ദഹിച്ചു നിശാചരൻ Bhr. മു ള്ളൻ ഭക്ഷിച്ചതു ദഹിയാത്തതു ബാലന്മാർക്കു കൊടുക്ക Tantr. ദഹിക്കുമോ will it be digested, profit? വഹ്നിക്കുപോലും ദ. രുതാത്തതു മന്ന

വന്മാർക്കു ദഹിക്കുന്നത് എങ്ങനേ Bhg. (= ബ്ര ഹ്മസ്വം). 2. v. a. ലോകത്തെ ഇവൻ ദ ഹിക്കും KR.; ബ്രാഹ്മണരെ ദഹിക്കരുതാർക്കു മേ, നേത്രാഗ്നിയിൽ ദ'ച്ചു Bhr, consumed. അജ്ഞാനത്തേ ദഹിയാ KeiN.; നമ്മെ ദഹി പ്പാൻ Nal.; രാമൻ കണ്ണിനാൽ നിന്നേ ദഹി ച്ചീടും KR.

v. a. & CV. ദഹിപ്പിക്ക 1. to burn, chiefly corpses ചുട്ടു ദഹിപ്പിക്കുന്നു TP.; അജ്ഞാനം ദഹിപ്പിപ്പതു ഞാൻ Bhr.; ദഹിപ്പിച്ചു വിഗ്രഹം Nal. 2. to digest പാൽ വെണ്ണ ദഹിപ്പി പ്പാനായി CC.

ദഹ്യം combustible. — ദഹ്യമാനം digestible.

ദളം daḷam 1. S. = ദലം A leaf. 2. aC. Te, Tu. aM. (T. തളം) army, ദളവായി (& ധ —) a general; minister in Travancore or Cochin ദളവാരാമയ്യൻ TrP. (1848). ദളകൃത്യം, ദളകൃത്തം his office B.

ദാക്ഷിണ്യം dākšiṇyam S. (ദക്ഷിണ) 1 .Cleverness എന്തൊരു വിദ്യയിൽ ദാ. Nal. 2. politeness, amiability ദാക്ഷിണ്യവാക്കുകൾ AR.; ദാ. ഉണ്ടാ ക to sympathize.

ദാക്ഷിണാത്യൻ Southern, ദാ'രാം രാജാക്കൾ KR.

ദാക്ഷ്യംBhg. = ദക്ഷത.

ദാഖല Ar. dākhil, Entry of goods in custom-houses; ദാ. ചെയ്ക, കൊടുക്ക.

ദാഡിമം dāḍ/?/imam S. A pomegranate = താളി മാതളം.

ദാതാവു dāδāvụ S. (ദാ. L. do) A giver, donor; liberal person, അതിദാതാവിനോടു വൈരമ രുതു.

ദാതൃവാദം false promises = ലാലാടികൻറെ ഭാവം.

ദാതവ്യം o to be given = ദേയം — അദാ'മത്രെ കുമാ രി Brhmd.

ദാനം dānam S. (L. donum) A gift ദാനം എന്നു ള്ളതെല്ലാം ദാതാവിൻ വശം എന്നു ചൊല്ലിക്കേ ൾപു KR.; ദാനം ചെയ്ത പശുവിന്നു പല്ലു നോ ക്കരുതു prov.

ദാനപത്രം, — പ്രമാണം a deed of gift.

ദാനശീലൻ liberal. Bhr. — ദാനശീലത്വം Bhg.

ദാനവൻ dānavaǹ S. (ദാനു Ved.) A demon. ദാനവാരി the enemy of the Asuras, Višṇu. Bhg.

ദാന്തൻ dāndaǹ S. part, (ദമ്) Tamed, subdued, ദാന്തി = ദമം self-command, modesty.

ദാപനം dābanam S. (V. C. of ദാ) causing to give, demanding payment.

ദാമം dāmam S. (ദാ. Gr. deō, bind) A rope. മുത്തു ദാമം KR. = മാല്യം.

ദാമോദരൻ with a rope round the body, Višṇu CG.

ദായം dāyam S. 1. (ദാ. 1.) A gift. 2. (ദാ. 2. to mow, cut; G. daiō) a portion, part, Tdbh.

തായം inheritance.

ദായകൻ (1) giving; a donor.

ദായഭാഗം partition of inheritance, ദായവിഭാ ഗത്തിന്നുള്ളപ്രകാരവും Bhr.

ദായാദൻ (ആദൻ) an heir VyM. ദായാദമന്നർ SiPu.; ദായാദഭാവം നടിക്കേണ്ട ChVr.

ദായാദി (Tdbh., ദായാദ്യം inheritance) & ത — 1. inheritance. ആത്തെന്മാരുടെ ദായാദി അ വകാശം MR. 2. relations, family പ്രദോ ഷമാഹാത്മ്യം ദായാദിവർദ്ധനം SiPu. ദായാ ദിവഴക്കു dispute among relations.

ദായാദികം Bhg. inherited.

ദായാദിക്കാർ relations, cousins, MR. even distant relations (Palg. = മുതൽസംബ ന്ധമുള്ളവൻ).

ദായി (1) a giver ആനന്ദദായി CC.

ദായ്മ Ar. dāim, Perpetually, always.

ദാരം dāram S. 1. A hole (ദർ). 2. pl. ദാരങ്ങൾ wife (also Sing. aM. എന്നോടു ദാരത്തേയും ക വർന്നു RC). ചന്ദ്രൻറെ ദാരങ്ങളായവൾ Nal.; ദാ രങ്ങളോടു പറഞ്ഞു VetC. ദാരദാനമഹാപുണ്യം KR. meritorious gift of a wife. ദാരകർമ്മം കഴി പ്പിക്ക SiPu. marriage.

ദാരകൻ S. a son, boy ആരണന്തന്നുടെ ദാ'ന്മാർ CG.

ദാരണം (l) splitting ക്രകചംകൊണ്ടു ദാ. ചെയ്ക Asht. to saw asunder. അസ്ത്രങ്ങൾകൊണ്ടു ശരീ രങ്ങൾ ദാ. ചെയ്തു Nal.

ദാരാദത്തം? Gift, as of a wife, or = ഉദകം ചെ യ്തു (= ധാരാ?). പറന്പും പൊന്നും കോവിലുക്കാ യിട്ട് ദാ. ചെയ്തു TR. (inscription in a Palghat temple).

ദാരിദ്യ്രം dārid/?/ryam S. (ദരിദ്ര) Poverty.

ദാരിദ്യ്രപ്പച്ച (loc.) = എരോപ്പത്തുന്പ impoverishing weed.

ദാരിദ്യ്രത്വം poverty, എങ്ങുമേ ദാ. ഇല്ല Nal.

ദാരിദ്യ്രവാൻ VetC. poor.

ദാരു dāru S. (ദർ) 1. A log of wood, spike. 2. timber. ദാരദാരുക്കളും തുല്യം SiPu., insensible to his wife's charms.

ദാരുക്കോൾ (ൽ?) Agallochum V1.

ദാരുണം hard; awful ദാ'മായിടിവെട്ടുന്നു AR.; ദാരുണഭാവം opp. കാരുണ്യം Sah.; ദാ'സ്പ ർശം, f. i. of leeches, med.

ദാരുണൻ — തൻകുലം മുടിച്ചീടും PT. a dullard.

ദാർഢ്യം dārḍhyam S. = ദൃഢത Firmness.

ദാലിതം dāliδam S. = ദലിതം (CV.) Dispersed, disordered മാലകൾ താലികൾ കുഴഞ്ഞിട്ടും ദാലി തങ്ങളായിട്ടും KR.

ദാവണ dāvana (& രാ —, ലാ — q. v. prob. ദാപനം). Pay. മാരയാൻ ഇഞ്ചി മുറിച്ചതുമൂലം ദാവന (sic) പുക്കു prov.

ദാവം dāvam S. = ദവം, ദാവാഗ്നി Forest-fire.

ദാശൻ dāšaǹ S. A fisherman, f. ദാശി Bhr.

ദാശരഥി‍ dāšarathi S. Rāma, son of Dašaratha.

ദാസൻ dāsaǹ S. (Ved. demon = ദസ്യു) A slave, servant ദാസോഹം, ദാസോസ്മ്യഹം AR. "behold your servant!" — ദാസഭാവം servitude.

abstr N. ദാസത്വം അനുഭവിക്ക Mud. to endure thraldom.

ദാസി f. a female servant, a Sūdra attendant upon Brahman women, also ദാസിക PT.

ദാസീകരിക്ക to make a slave.

ദാസ്യം bondage, servitude രഘുവീരനു ദാ സ്യംനിരന്തരം ചെയ്വാൻ KR. to serve him. ദാ. ഒഴിക്ക, വീളുക Bhr. to free. — ദാസ്യ പ്പെട്ടു enslaved, begging humbly. ദാസ്യഭാ വം, ദാസ്യവൃത്തി servitude.

ദാഹം dāham S. 1. Burning കാനനദാഹം Bhr. = ദഹനം; also med. ദാഹം = ചൂടു Asht. 2. thirst, ardent desire = തൃഷ്ണ. With ഒഴിക്ക, തീർക്ക, കെടുക്ക to quench thirst; with 2 Dat. തണ്ണീർക്കു ദാ. പെരുതുഞാക്കു TP.; ദാഹം കെടാ ഞ്ഞൊരു കണ്ണിണ CG. eyes which could not be satisfied. ദാഹശാന്ത്യർത്ഥം VetC.

denV. ദാഹിക്ക to thirst, തണ്ണീർക്കു ദാ. AR. — ദാ ഹിച്ചവെള്ളം തരുമോ TP. water for my thirst. ദാ. കൊടുക്കാത്തവൻ M. = ദുഷ്ടൻ.

ദിക്കു dikkụ S. ദിശ്, (fr. ദേശിക്ക) 1. The way one points, direction, quarter, point. പാളയം നാലു ദിക്കിന്നും വിളിപ്പിച്ചു TR. collected his army. എട്ടു ദിക്കിലും ഇല്ല V1. nowhere. പത്താ യ ദിക്കുകൾ CG. (8 points + above & below). ദിക്കുവിദിക്കുകൾ ഒക്ക നടക്കുമാറു KR. പത്തു ദിക്കിലും നോക്കും Bhg. (in despair). In po. fem. ഉത്തരയായ ദിക്കു CG. പശ്ചിമദിങ്നാരി CG. — In hunting തിക്കും കടവും ഏകി വിളിക്ക. — ദിക്കടയുന്പടി വാവിട്ടലറി KR.; വല്ല ദിക്കിന്നും പുറപ്പെട്ടു പോകും TR. leave the country for good. വഴി ദിക്കുമറിയാ Mpl. song. ദിക്കു പി ഴെച്ചു പോന്ന പശു VyM. a stray cow. ദി. മുട്ടുക V1. to lose the way, see no escape. ദിക്കു മുട്ടിച്ച വൻ, — കെട്ടവൻ one who lost his balance of mind, to whom no refuge is left. ദിക്കില്ലാത്ത രാജ്യം a country where one is not at home. 2. region. ദിക്കുകൾ നശിച്ചുപോം PT. the subjects. നമ്മളെ ദിക്കു ദേശം TR. my small territory. ഇരുവൈനാടു ദിക്കുകളിൽ TR. in various parts of I. ഉണ്മാൻപോയ ദിക്കിൽ in the house where he eats. — part, side തലയിൽ ൩ ദിക്കിൽ മുറി ഏററു MR.; ഏതൊരു ദിക്കു പിടിച്ചു പറയേ ണ്ടതു Mud. with what shall I begin ? ഞാൻ കൊടുക്കേണ്ടുന്ന ദിക്കിൽ കൊടുപ്പാൻ to my creditors. 3. caso = ദശ, f. i. അങ്ങനേ വരും ദിക്കിൽ in that case. ൪ ദിക്കിൽനിന്നു അസത്യം പറഞ്ഞാൽ ദോഷം ഇല്ല VyM.

Hence: ദിക്കുരം, prh. ദിക്കുപുറം? — ദി. അറിഞ്ഞില്ല vu. don't know where to turn.

ദിക്ചക്രജയം — RS. universal conquest.

ദിക്പാലൻ a guardian of the 8 points, king of the universe, — ദിക്പാലത്വം കൊടുത്തു UR. to Kubēra. — ദിക്പാലകൻ id.

ദിഗന്തം the end of the horizon; region നാ നാദിഗന്തസാമന്തർ Nal. നാലു ദി'മായി ഓടിച്ചു കാളയെ നാലാക്കിച്ചീന്തിച്ചു കൊന്ന വനേ Genov.

ദിഗന്തരം a foreign country എന്തൊരു ദിഗന്തരേ VilvP.

ദിഗംബരൻ having no garment but the horizon; a naked mendicant. (കൂറയോ ദിക്കുകൾ ആയ്വന്നു മിക്കവാറും CG. I have almost been stripped).

ദിഗ്ഗജം, ദിക്കരി one of the 8 fabulous elephants supporting the globe. Bhg. — ദിക്കുംഭി RS.

ദിഗ്ജയം KU. universal conquest; (also ദിഗ്വി ജയം Bhr.). ദി. വെല്ലുന്ന സോദരന്മാർ CG. the all victorious.

ദിഗ്ഭാവം a landscape ദി. ഒക്കവേവെളുവെള വിള ങ്ങുമന്നേരം Nal. in moonshine, (or ദിഗ്ഭാഗം?)

ദിഗ്ഭേദം climate, ദിഗ്വിശേഷം.

ദിഗ്ഭ്രമം being unable to ascertain where you are. ദി. പൂണ്ടു Bhg. all adrift, astray.

ദിഗ്ധം digdham S. (part. of ദിഹ്) Smeared; a poisoned arrow. ദിഗ്ധഹതൻ Bhr.

ദിതം diδam S. (part, of ദാ. 2.) Divided.

ദിതി S. portioning; N. pr. the mother of the Daityas. Bhg.

ദിദൃക്ഷ did/?/kša S. (desider. of ദർശ്). Wish to see.

ദിനം dinam S. (part. = ദിതം, as പകൽ fr. പക divide, or √ ദിവ?) 1. Day = നാൾ and = പകൽ. 2. daily (vu.). — പലദിനം repeatedly. — ദിനം ദിനം daily (ദി. പ്രതി, അനുദിനം). ദിനകരൻ the day-maker, ദിനമണി the jewel of the day, ദിനപതി, ദിനേഷൻ = the sun.

ദിനചര്യ, (see ചര്യ), daily duty; also ദേശം തോറും ദിനചര്യമായി (sic); നടക്കുന്ന അംശം കോലക്കാർ MR. 2. a diary in offices.

ദിനദീപംപോലേ prov. as useless as a day- lamp.

ദിനാന്തം evening, അന്നു ദിനാന്തേ SiPu.

ദിനേ ദിനേ Loc. daily.

ദിനിസ്സ് = ജിനിസ്സ്, f. i. ഈ ദിനിസ്സ് നായ ന്മാർ ആണുങ്ങൾ ഉടുക്കുന്നു TR. This sort of cloth.

ദിയാബ്ല് Port. diabo, Devil നിൻറെ ദി. നീ ക്കിക്കളയും (loo. vu.)

ദിവം divam S. (√ ദിവ് to shoot rays, throw dice) 1. Heaven, sky ദിവത്തിൽ ഉടലോടേ ഗമി പ്പാൻ വഴി KR.; ദി. പുക്കാൾ SiPu. — described as three-fold ത്രിദിവം പരിത്യജിച്ചു Bhr.; ദശ രഥൻ തൻറെ ത്രിദിവയാത്ര KR. his death. 2. (Ved.) day.

ദിവസം S. (L. dies) a day; daily, as ദിവസേന (instr.). Of a birthday അന്നു നമ്മുടെ മാതാ വിൻറെ ദി. ആകുന്നു TR.; ദിവസന്പ്രതി നട ക്കുന്ന അവസ്ഥ daily occurrences.

ദിവസകരൻ AR. the sun = ദിന —.

ദിവസവൃത്തി livelihood, ദിവസോർത്തി കഴിച്ചോ ളുവാൻ. TR.

ദിവാ (Instr. of ദിവ്) by day; day-time ദിവാ വിങ്കൽ പോലും നടപ്പാനും പണി KR.; ദ്വ ന്ദ്വപർവ്വങ്ങൾ ദിവാവിലും VCh.

ദിവാകരൻ, ദിവാമണി the sun.

ദിവാകീർത്തി (only showing himself in daytime); a Chaṇḍāla ദി. വേഷം പൂണ്ടു Mud.

ദിവാന്ധൻ (അന്ധൻ) PT. blind in the day, night-eyed.

ദിവാനിശം, ദിവാരാത്രം by day & by night.

ദിവാൻ P. Dīvān (tribunal) A minister of state, Vezir's office in Cochin & Travancore ദിവാനർ & ദിവാനിജി TR., ദിവാൻജിമാർ TrP.

ദിവിഷത്തു divišattụ (ദിവി + സത്തു) Dwelling in heaven, God; also ദിവിഷ്ഠൻ, ദിവൌ കസ്സ്.

ദിവ്യം S. 1. heavenly; wonderful, extraordinary. ദിവ്യ കല്ലു precious. മഹാ ദിവ്യൻ KU. a genius. 2. = തിരു hon. pronoun. ദിവ്യ ചി ത്തംകൊണ്ടു കല്പിച്ചു Your Excellence ordered; so ദിവ്യചിത്തത്തിൽ ബോധിക്ക, കൃപ ഉണ്ടാക; ദിവ്യസന്നിധാനങ്ങളിലേക്ക് എഴു തി TR. (opp. മാനുഷം). 3. = ദിവ്യപ്രമാ ണം ordeal & oath, ഒന്പതു ദിവ്യങ്ങളെക്കൊ ണ്ടു പരീക്ഷിക്ക VyM.

ദിവ്യചക്ഷുസ്സ് the eye of a seer penetrating beyond time & space. Bhg.

ദിവ്യത്വം heavenliness, ദി'മുള്ള സർപ്പേന്ദ്രൻ Nal.

ദിവ്യവർഷം a celestial year (= 365 years). ദി' ങ്ങൾ പന്തീരായിരം ചതുർയ്യുഗം Bhg.

ദിവ്യോപദേശം supernatural advice or instruction. Bhr.

ദിശി diši S. 1. Loc. of ദിക്, ദിശ്, as ദിശിദി ശി in every direction. ശിരസ്സുകൾ ദിശി ദിശി വെട്ടിത്തെറിപ്പിച്ചു KR. 2. Nom. നാനാദിശിയി ലുള്ളവർ PatR., നാനാദിശികളിൽ ക്രീഡിച്ചു Bhg.; ൦രംശാനദിശിയൂടേ കുഴിച്ചു KR. Also ദി ശ = ദിക്കു.

ദിഷ്ടം dišṭam S. (part. of ദിശ് G. deik) 1. Appointed, Tdbh. തിട്ടം. 2. destiny, fate ദിഷ്ട

കല്പിതം തട്ടുക്കാമോ Mud.; അതിൻ ദി. എന്തു Bhr.; ദിഷ്ടമില്ലായ്ക കൊണ്ടു KR. by misfortune. ദിഷ്ടത fate. ദിഷ്ടതയാലേ അറിഞ്ഞു Bhg. by his good fortune.

ദിഷ്ടതി, (a mistake for ദിഷ്ടത), bad luck ഒന്നും ദി. ഇല്ലാത്ത ഭാഗ്യവാൻ PP., vu തിട്ടതി.

ദിഷ്ടി = ദിഷ്ടം divine dispensation, ദിഷ്ട്യാലഭി ച്ചു Bhg. providentially, luckily.

ദീക്ഷ dīkša S.(desid. of ദക്ഷ് to try & fit oneself) 1. Initiation, esp. for sacrifice; all the observances. 2. consecration. ശിവദീക്ഷ V1. devoting oneself to Siva = ശൈവം. — ഗർഭദീക്ഷ (Brahmans not shaving during each pregnancy of their wives; low castes seldom & then only during the first one). 3. mourning & ceremonies for the deceased, (in lower castes വാലാ യ്മ). Tdbh. തീക്ക തിരുനെല്ലിക്കൂട്ടി വെക്ക TP.; അവൻ നന്പൂതിരിക്കു ദീക്ഷയായി വെലി മുത ലായ്തു ചെയ്തു MR.; സംവത്സരം ദീക്ഷ എത്തി ക്കേണം Anach. mourning for a year, duty of the next heir.

ദീക്ഷകൻ a leader in ceremonies V2.

ദീക്ഷക്കാരൻ (1.3) one who practises abstemiousness for the above objects.

ദീക്ഷപിരിക 1. to observe abstinence, as newly married Brahmans for three nights, വിവാഹം കഴിഞ്ഞാൽ ദീക്ഷ പിരിച്ചു നാലാം നാൾ KU. 2. to cease from mourning.

ദീക്ഷാശാല = യാഗശാല, f. i. ദീ. യിൽ വാണരു ളും മാധവൻ SG.

denV. ദീക്ഷിക്ക 1. to consecrate oneself to an observance യാഗം ദീ'ച്ചാൻ AR.; ദീക്ഷിച്ചു മു നീ രാമൻ യുദ്ധയാഗത്തിന്നായി ൬ നാൾ അഹോരാത്രം വീതനിദ്രന്മാരായി KR.; അന ശനം ദീ. Bhr. to fast. രാജസം ദീ'ച്ചു കൊൾക Anach. to live in princely style. മൌനഭാ വം ദീ. VetC; ആശ്രമത്തെ, ബ്രഹ്മചര്യത്തെ ദീ. Anach. 2. to vow വ്രതം ദീ. SiPu., Bhg. നമ്മെയും കൊല്ലുവാൻ ദീ'ച്ചു KR.; തന്നുടെ കാര്യത്തിങ്കൽ ദീക്ഷിച്ചു വസിക്കുന്ന ദുർന്നയ ന്മാരെച്ചെന്നു സേവിക്കുന്നവൻ ഭോഷൻ Nal. immersed in their own affairs. 3. to mourn. 4. (= ദീക്ഷിപ്പിക്ക) to initiate, രാമൻ ദീക്ഷി ക്ക എന്നു മുനിയോടു ചൊല്ലിനാൻ KR.

ദീക്ഷിതൻ 1. initiated; the Brahman presiding at the സോമയാഗം. 2. a mourner V2.

CV. ദീക്ഷിപ്പിക്ക (= ദീക്ഷിക്ക 4). സഗരനെ ദീ' ച്ചിത് ഔർവ്വൻ Brhmd. before coronation. ആ രണർ വേദങ്ങളെ സൂക്ഷിച്ചുകൊണ്ടു ദീ' ച്ചീ ടിനാർ മന്നവനെ CG. initiated the prince.

ദീധിതി dīdhiδi S. (better ദീദിതി, fr. ദീ to shine) A ray, splendour ലോചനദീ. ജാലം, ദീ ധിതി പൂണ്ടുള്ള തൂനഖം CG. ചണ്ഡദീ. Bhr. the sun.

ദീനം dīnam S. (ദീ to decay) 1. adj. Downcast, dejected മേനക ദീനയായനാണും CG.; നാഥരില്ലാ തദീനനായൊരെനിക്കു KR. me, a poor orphan. ദീനനായ്പറഞ്ഞു Mud.; ദീനഭാവങ്ങൾ, ദീന പ്ര ലാപം Nal. crying pityfully. 2. miserable state, hence pity ദീനമില്ലാതുള്ളവർക്കു ദീനരിൽ കൃപ ഉണ്ടാം പിന്നേ എന്ത് ഈശന്മാർക്ക് PT.; ദീ. എന്നിയേ ചെന്നു Sk. easily, boldly. ദീ. എന്നി യേ സർവ്വം മേടിക്കയും Nal. without compassion. ദീ. എന്നിയേ കൊന്നു Bhg. 3. M. illness ദീ. കിട്ടി വലഞ്ഞു; ദീനപ്പെടുക, ദീനമായി or ദീന ത്തിൽ കിടക്ക, വയററുനുന്പലത്തിൻറെ ദീനം ന ന്നേ കൂടി, ദീ. പിടിച്ചു മരിക്ക, ദീനം വർദദ്ധിച്ചു (euph. died), അതിസാരത്തിൻറെ ദീ. ഭേദമായി TR. ദീ. വൈദ്യനെ കാണിച്ചു, ദീ. കാണ്മാൻ പോയി MR. to visit a patient.

ദീനത 1. dejection, misery. ദീ. കൈവിട്ടു CG. was comforted. ദീ. കൂടാതേ വന്നു Sk. boldly. ഊനം മഹാലോകർ ചൊല്ലും എന്നോർത്ത് ഒ രു ദീ. ഉണ്ടുമേ പൂരിക്കുന്നു Ek. M. I feel dejected at the thought. — med. depression of spirits. 2. sympathy, ദീ. പൂണ്ടു വെളി ച്ചപ്പെട്ടാർ CG. the Gods appeared. ദീനത്വം

id., നീതിമാന്മാർക്ക് ദീ. ഫലമത്രേ VetC. the righteous must suffer.

ദീനപാടു (& — പ്പാടു) 1. suffering hardship. 2. = ദണ്ഡിപ്പു sharp training, dexterity in the use of arms, ദീ. കാട്ടി V1.

ദീനപ്പുര (3) a hospital TR.

ദീനാരം dīnāram S. (L. denavius) A gold coin. ദീ. എല്ലാം എടുത്തു PT. the money.

ദീൻAr. dīn, Religion, Islām. ദീൻനടത്തുക KU. to introduce it. ദീൻപരന്തു നാട്ടിൽ (Mpl. song). ദീനിൻറെ അകത്തു amongst Mussulmans. ദീനാർ ൦രെരാറാളും (Mpl.) the 12 first missionaries of Islam in Malabar.

ദീപം dībam S. (ദീ & ദിവ്) A lamp, light പാ രം വിളങ്ങുന്ന വിളക്കിന്മേൽ ഓരോ ദീ. കൊളു ത്തി പരത്തുന്പോലേ CG. ദീ. ഏററുക to set up lights. ദീപജ്വാല രണ്ടായിക്കണ്ടു Bhg. (a bad omen.) — met. ഉലകിൽഉത്തമർക്കുകുലദീ RC., ഭൂപതികുലമണിദീപമേ Mud.; മന്നിടംതന്നുടെ മംഗലദീ. മങ്ങിമറഞ്ഞു CG. K/?/shṇa died.

ദീപട്ടി, (ദീപയഷ്ടി) a torch, ദീ. കൾ പൊന്നു കൊണ്ടു തീർത്തു ഗന്ധതൈലങ്ങൾ വീഴ്ത്തിപ്പി ടിച്ചു നാലു ദിക്കും KR.

ദീപനം kindling, esp. the fire of digestion. മ ദ്യം ദീ. GP. gives appetite; (so ദീപകം). ദീപ നാക്ഷരങ്ങൾ Nal. stimulating words, കാമ ദീ'മായ ഗാനം Bhg.

ദീപപ്രതിഷ്ഠ the consecration of a lamp; a ceremony KU.

ദീപമാല a candelabra, ദീപസ്തംഭം.

ദീപാരാധന the waving of lamps to an idol, ദീ. കഴിക്ക.

ദീപാളി (& ദീപാവലി) 1. a row of lights. 2. the lamp-feast at the new moon of October, ദീ. കു ളിക്ക. 3. (H. divālā, C. Tu. ദിവാളി.) bankruptey, ദീ. യായിപ്പോയി vu. a ruined man. [bankruptcies are generally declared about this season (2) W.]

ദീപിക a lamp.

denV. ദീപിക്ക to blaze, shine ജ്യോതിർഗ്ഗണങ്ങ ളും ദീപിക്കുന്നില്ല, ദീപിച്ചുനിന്ന ധൂപം CG.; ആഭരണം ധരിച്ചു ദീപിച്ചു, അസ്ത്രം ദീപി ച്ചയച്ചു Bhr.; fig. തപോബലം കൊണ്ടേററം ദീ, Bhr.

part, ദീപ്തം blazing; ominous. ദീപ്താക്ഷൻ Bhg. with flaming eyes.

ദീപ്തി blaze, brilliancy, നേത്രങ്ങൾക്കു നോക്ക രുതാത്തൊരു ദീപ്തി CG.

ദീർഘം dīrgham S., (G. dolichos). 1. Long മുണ്ട നോ ദീർഘനോ Nal. dwarfish or tall? ചുടുചുട ദീർഘമായി വീർക്ക KR. to sigh. ദീ. ഇരിക്കയില്ല മുതൽ Sah. last long. 2. length പറഞ്ഞാൽ ദീ. വളരേ ചെല്ലുന്നു TR. it might be too long. ദീ. തീർക്ക to settle the length of a house. ബുദ്ധി ദീ. കണ്ടു Bhg. great wisdom, ദീ'മാക്ക to protract. 3. (gram.) the sign of length — ാ —

Hence: ദീർഘത length.

ദീർഘദർശി far-seeing, ദീ. യാം സുഗ്രീവനേ നോ ക്കി KR.; ദീർഘനിശ്വാസവും ദീനഭാവങ്ങളും ദീ. ക്കു വളർന്നു Nal. to the king. — a sage = ത്രികാലജ്ഞൻ. — ദാക്ഷിണ്യം വേ ണം നല്ല ദീർഘദർശിത്വം പിന്നേ VCh. far-sightedness, foresight (= ദീർഘദൃഷ്ടി).

ദീർഘനിദ്ര long sleep, death.

ദീർഘബാഹു KR. long-armed, as behoves a Kshatriya.

ദീർഘവിചാരണ an enlarged mind. ദീ'ണെക്കു ശക്തനല്ല MR. weak minded.

ദീർഘശ്വാസം a sigh, gasp.

ദീർഘസൂത്രം long-threaded, tedious — ദീ. ൻ dilatory, slow VCh.

ദീർഘായുസ്സ് 1. longevity. ദീ'യുരസ്തുതേ Bhg. live long! 2. adj. long-lived, അവൻ ദീ'സ്സായ്ഭ വിച്ചു Bhg.; also ദീർഘായുവാം VetC., ദീർഘായു ഷ്മാൻ AR.

ദീർഘാവലോകനം VCh.; ദീ. ഉള്ളവൻ far-sighted, as a politician.

ദീർഘിക a long pond. Bhg.

denV. ദീർഘിക്ക to become long, grow rather tiresome, draw to the end, നാളുകൾ ദീ'ച്ചു വരുന്നു.

ദീവാളി H. dēvālā, see ദീപാളി 3. Bankruptey.

ദീവു dīvụ Tdbh., ദ്വീപം An island, നമ്മളെ ദീ വു TR. (writes the Cannanore Bībi of the Laccadives); രത്നങ്ങളാളും അദ്ദീവിന്മേൽ കാണായി ഉ ത്തമമന്ദിരത്തെ CG.

ദുഃഖം duḥkham S. (ദുഷ്, G. dys, opp. സുഖം) Pain, sorrow തന്നാൽ അനുഭൂതമായ ദു'ങ്ങൾ Brhmd.; പുത്രദുഃഖം നന്നെ ഉണ്ടു (of a bereaved mother). നാരികൾ ദു. പറഞ്ഞു പോക്കിച്ചെന്നു AR. sought comfort in lamentation. Absol. ദുഃഖം = കഷ്ടം! (po.); ദുഃഖേന difficulty. ദുഃഖത്വം state of suffering. ലങ്കാദു. കൊണ്ടു KR. captivity.

ദുഃഖനാശം cessation of sorrow. Bhg.

ദുഃഖശാന്തി AR. consolation, also ദുഃഖോപ ശാന്തി.

ദുഃഖി grieved, sad = ദുഃഖിതൻ sour-faced.

denV. ദുഃഖിക്ക to feel pain, grieve നിങ്ങളെ ക്കാണാഞ്ഞു ദുഃഖിച്ച ദുഃഖങ്ങൾ Nal.

CV. ദുഃഖിപ്പിക്ക to pain, afflict.

ദുകൂലം duγūlam S. A plant with fine fibres & cloth from them; (vu, silk). മോഹനമായ ദു ധരിച്ചു Bhg. തരന്തരമുള്ള ദു'ങ്ങൾ KR.

ദുക്കാണി H. P. dukāni, A shopkeeper. — C. Te. T. H. duggāni, half a pice.

ദുഗ്ധം dugdham S. (part. of ദുഹ്) Milked; milk ദു'മാകിലുംകൈക്കുംദുഷ്ടർനല്കിയാൽ Bhr.

ദുഗ്ധാബ്ധി AR. = പാൽകടൽ.

ദുനിയാവു Ar. duniyā, The world.

ദുന്ദുഭം dund/?/ubham S. A water-snake = ഡു ണ്ഡുഭം.

ദുന്ദുഭി dund/?/ubhi S. A kettle-drum, വാനോർതി ങ്ങൾ തുന്തുവിമുഴക്കിനാർ RC.

ദുബാശി H. dubhāši, S. ദ്വിഭാഷി An interpreter, foreigner's servant.

ദുർ dur S. (euphonic change of ദുഷ്, G. dys) Ill, badly, with difficulty.

ദുരത്യയം Bhg. hardly to be got over.

ദുരദ്ധ്വം V1. a bad road.

ദുരന്തം endless ദുരന്തയാതന Bhg.; ദു'മായ കാ രൃം troublesome.

ദുരന്വേഷണം; — ണക്കാരൻ prying in order to defame; an impertinent man.

ദുരഭിമാനം false feeling of honor.

ദുരാഗ്രഹം inordinate desire.

ദുരാചാരം indecent conduct, incivility — ദുരാ ചാരൻ wicked, rude.

ദുരാപം 1. hard to obtain. 2. ഈ ജനത്തി ന്നു രണ്ടു ദു. SiPu. = ദുരാപത്തു.

ദുരാരോഹം hardly to be ascended VetC.

ദുരാലോചന MR. wicked thought or advice.

ദുരാശ a false, wicked hope ദു. വിട്ടു KR.; പര ധനദു ChVr. covetousness.

ദുരാസദം difficult to get at, ദു'ദവൃത്തികൾ ചെയ്തു VetC.

ദുരിതം sin; also = പാപം in the sense of fate. ദു'മല്ലയോ KR. such is fate! it must be so, it seems. — ദുരിതഹരം ChVr. expiatory.

ദുരുക്തി a harsh word.

ദുർഗ്ഗം 1. hardly accessible = ദുർഗ്ഗമം. 2. a fort, stronghold ദു. ഉറപ്പിച്ചു Bhr. — Kinds: ഗി രി —, ജല —, തരു —, ഇരിണ —, മരുദു ർഗ്ഗം KR. 3. a pass, defile ദുർഗ്ഗമായുള്ളൊരു മാർഗ്ഗവും പിന്നിട്ടു CG.

ദുർഗ്ഗ fem. = Kāḷi. ദുർഗ്ഗാലയം Durga's temple, (108 in Malabar) KU.

ദുർഗ്ഗതൻ who fares badly, poor CG.

ദുർഗ്ഗതി misery, ill-luck; hell (opp, സല്ഗതി).

ദുർഗ്ഗന്ധം stench, stinking.

ദുർഗ്ഗമം = ദുർഗ്ഗം 1.

ദുർഗ്ഗ൪വ്വം impertinence. ദു. ശമിപ്പിച്ചു Nal.

ദുർഗ്ഗുണം ill-nature, perversity.

ദു൪ഗ്രഹം 1. to be seized with difficulty. ഏവൻ എന്നുള്ളതോ ദു. ദൈവമേ Nal. so difficult to choose the right person. 2. a demon of sickness, ദു൪ഗ്രഹശങ്കയാൽ CG.

ദു൪ഘടം 1. hardly attainable. എത്തുവാൻ ദു. Nal. 2. danger, calamity ഒരു ദു. കുടാതേ വരുവാൻ TR.; ചാർത്തിയതു വളരേ ദു'മായി ത്തോന്നുന്നു TR. the assessment looks terrible. 3. roguery ആദു. ചെയ്യും കൊക്കു PT.; ദു൪ഘടപ്രവൃത്തികൾ്ക്കീശ്വരൻ തുണയല്ല Nal.

ദു൪ച്ചെലവു = ദുശ്ശെലവു.

ദു൪ജ്ജനം a mischievous person. കോട്ടയകത്തുള്ള ദു'ങ്ങൾ TR. rebels.

ദു൪ജ്ജയൻ hardly conquerable, സംഗരേ ദു'നാ യൊരു തന്പി KR.; ദു൪ജ്ജയവിഷം Bhg.

ദു൪ജ്ജരം indigestible, med.; fig. ബ്രഹ്മസ്വവിഷം അതിദു. Brhmd.

ദു൪ജ്ജാതൻ unfortunate.

ദു൪ജ്ജാതകം inauspicious birth.

ദു൪ഞ്ഞായം M. calumny, ഇല്ലാത്ത ദു'ങ്ങൾ അറി വിപ്പിച്ചു TR.

ദു൪ദ്ദശ bad condition ദു൪യ്യോഗ ദു. യിലയ്യോ ChVr.

ദു൪ദ്ദ൪ശം hardly visible, സിദ്ധയോഗികളാലും ദു. ഭഗവദ്രൂപം AR.

ദു൪ദ്ദിനം a dark day, evil day. Sk. ഒരു ദു൪ദ്ദിവസ ത്തിൻ നാൾ രാവിലേ.

ദു൪ദ്ദേവത an evil Deity, ദു.മാ൪ Anach.

ദു൪ദ്ധരം hard to keep or bear, ദു.മഹാവ്രതം AR.

ദു൪ദ്ധ൪ഷം unassailable.

ദു൪ന്നടപ്പു M. immoral life.

ദു.കാരൻ a vicious, abandoned person.

ദു൪ന്നയം bad conduct; tricks; abuse ദു.ഏറയു ള്ള ക൪ണ്ണൻ Bhr.; നിനെക്കാതേ ചെയ്തതു ദു. KR.; തവ ദു൪ന്നയക്കാതലായി Bhr. thy bad adviser.

ദു൪ന്നാമകം hemorrhoids.

ദു൪ന്നിമിത്തം evil omen കൊന്നു വീഴ്ത്തുന്ന ദു൪ന്നി' ങ്ങൾ ഓരോന്നേ കാണായി CG.; also ദുശ്ശകു നം KR.

ദു൪ന്നില M. obstinacy. ദു.യിൽ ഉറെക്ക, ദു. യായി രിക്കുന്നവ൪ TR. who persist in rebellion. ദു.യായ കലഹം; ദു൪ന്നിലക്കാരൻ V2. headstrong.

ദു൪ന്നിവാരം hard to be repressed — ദു'രത്വംന ടിക്കും പിശാചം VetC.

ദു൪ന്നിവാ൪യ്യം id. Bhg. irresistible.

ദു൪ന്നീരുകൾ MC. bad swellings.

ദു൪ന്ന്യായം false reasoning MR.

ദു൪ബ്ബലം 1. feeble, weak ദു'നു രാജാ ബലം prov. 2. mod. invalid എൻറെ അവകാശം ദു.; ക ല്പിച്ചതു ദു'മാക്ക MR. to cancel, annul. ശീട്ടി നെ ദു൪ബ്ബലം ചെയ്വാൻ to invalidate.

ദു൪ബ്ബലത 1. weakness. അവൻറെ ദു. MR. his insignificancy. 2. invalidity. എഴുതിക്കുന്ന തിലേക്ക എന്തു ദു. illegality. അതിനാൽ അ വകാശത്തിലേക്കു ദു൪ബ്ബലപ്രബലത വരുന്നത ല്ല MR. decides neither against nor for the validity of the claim.

ദു൪ബ്ബലപ്പെടുക to be weakened, disproved വാ ദം ദു'ട്ടുപോയി; പ്രവൃത്തി ദു'ട്ടുപോകും MR. made illegal. — ദു൪ബ്ബലപ്പെടുത്തുക to invalidate MR., supersede.

ദു൪ബ്ബുദ്ധി 1. folly, malignity. ദു. കാണിക്കുന്ന നാ യന്മാർ TR. revolted. അവരുടെ ദു. യായി ട്ടുള്ള ഭാവങ്ങൾ TR. 2. a fool, ill-disposed. ചില ദു൪ബ്ബുദ്ധികളായിട്ടുള്ള ആളുകൾ, ദു൪ബ്ബ പദ്ധിയായി ശ്രമിക്കുന്നവ൪ TR. malicious, perverse.

ദു൪ബ്ബോധം 1. hard to be understood. 2. = ദു൪ ബ്ബുദ്ധി, f. i. അനുജനു ദു. ഉണ്ടാക്കി ദു൪മ്മാ൪ഗ്ഗം വരുത്താൻ ശ്രമിച്ചു TR. tried to mislead my brother. അവരെ ദു. പാഞ്ഞു MR. seduced.

ദു൪ബ്ബോധന mod. wicked persuasion or suggestion, കുടിയാന്മാ൪ക്കു ദു. ചെയ്തു jud.; തന്പു രാനു ദു. ഉണ്ടാക്കി; ഈ വാക്ക് അവൻറെ ദു. യാൽ ഉണ്ടായ്തു; വിരോധികളുടെ ദു. യിൽ ഉ ൾപ്പെട്ടു MR.

ദു൪ഭഗ an unfortunate woman, ദു൪ഭഗേ നടന്നാലും എന്നവർ ഉപേക്ഷിച്ചാർ SiPu.; ദു൪ഭഗെക്കുട ൻഗ൪ഭം ഛിദ്രിക്ക തന്നേ നല്ലൂ PT. to an unpleasant wife.

ദു൪ഭാഷണം railing ദു൪ജ്ജന ദു. ബഹുമാനിച്ചീടേ ണ്ടാ UR.; ദു.മതി SG. enough of abuse!

ദു൪ഭിക്ഷം dearth, famine. Nal.

ദു൪മ്മണം M. stench.

ദു൪മ്മതി = ദു൪ബ്ബുദ്ധി, esp. stubborn V2.

ദു൪മ്മദം arrogance വിട്ടു ദീനനായ്മേവീടുന്നു PT.

ദു൪മ്മനസ്സു 1. malevolence. 2. discouraged.

ദു൪മ്മന്ത്രം dark enchantment, (opp. സന്തന്ത്രം Anach.). ദു൪മ്മന്ത്രസേവ VetC.

ദു൪മ്മന്ത്രണം med. = ദു൪ബ്ബോധന.

ദു൪ന്ത്രി a bad minister, an evil adviser.

ദു൪മ്മാംസം excrescence, proud flesh ദശ.

ദു൪മ്മാ൪ഗ്ഗം vice, bad conduct ദു'ങ്ങളിൽ മനസ്സ് ഉ ണ്ണികൾക്കു PT. ദു. വിചാരിക്കുന്നവർ TR. promoters of mischief.

ദു൪മ്മാ൪ഗ്ഗികൾ bad characters, ദു'ളോടു സഹ വാസം അരുതു Arb.

ദു൪മ്മുഖം an ugly face. ദു. കാട്ടീടുമാറില്ല ഒരിക്ക ലും Nal. no sullenness, morosity. — ഏഷണി ക്ക് ഒരുന്പെട്ട ദു൪മ്മുഖ൪ Nal. foul-mouthed, envious.

ദു൪മ്മുത്യു violent death PR.

ദു൪മ്മോഹം mod. improper wish. ദു. വിചാരിചിചു from covetousness. എന്നുള്ള ദു'ത്തിന്മേൽ പു റപ്പെട്ടു MR. — ദു൪മ്മോഹി Bhg. PT. covetous.

ദു൪യ്യശസ്സു dishonour ദു. ശങ്കിച്ചു VetC., ദു'സ്സിന്നു പദം CC.

ദുർയ്യുക്തി 1. what is unbecoming. ദു. പറഞ്ഞു unreasonably. 2. a trick ദു. വിചാരിച്ചു MR. — ദു'ക്കാരൻ see കൊറുക്കു.

ദുര്യോധനൻ nearly invincible; N. pr. the chief adversary of the Pāṇḍavas. Bhr.

ദുർല്ലക്ഷണം a bad sign, evil omen KR.

ദുർല്ലംഘ്യം hard to be got over, ദു'മായൊരു കാ ലം CG.

ദുർല്ലഭം 1. difficult of attainment, നിന്നുടെ പ്രാ ണത്രാണം ദു. KR. 2. rare ബ്രഹ്മോപദേ ശത്തിനു ദുർല്ലഭം പാത്രം ഇവൻ AR. (Hanuman).—ഭൂലോക ദു'ൻ VetC. a rare instance of a prince.

ദുർവ്വചനീയം almost indescribable VetC.

ദുർവ്വഹം unbearable, troublesome.

ദുർവ്വഴക്കു B. useless dispute.

ദുർവ്വഴി bad way. അവർ കാട്ടുന്ന ദു. ക്കു പോകാ തേ TR. not to join in their lawless enterprise.

ദുർവ്വാ (യി) abuse, പാരം ദുർവ്വാ പറഞ്ഞു RS.

ദുർവ്വാരം not to be encountered, ദു'മായ വിക്രമം AR. (=ദുർന്നിവാരം).

ദുർവ്വാശി M. a bet for something impossible; obstinate zeal, emulation, fanaticism. ദു. പി ടിച്ചു പുറപ്പെട്ടു (jud.)

ദുർവ്വാസന stench, as of a ശവം jud.

ദുർവ്വിചാരം a wicked plan MR.

ദുർവ്വിധം 1. poor, mean. ദുർവ്വിധപ്രവൃത്തനാം എന്നോടു Nal. 2. sad plight, ദു അതു കണ്ടു PT. (of a fight).

ദുർവ്വിരുതൻ foolish, ദു'ന്മാരാംഗോപന്മാർ Brhmd.

ദുർവ്വിനയങ്ങൾ ചൊല്ലുക Sah. improprieties.

ദുർവ്വിനീതൻ ill-trained, restive ദു'ന്മാരായ രാഘ വന്മാർ KR.

ദുർവ്വിലാപം ചെയ്തു Bhr. = മിത്ഥ്യാവിലാപം hypocritical lamentation.

ദുർവ്വീര്യം arrogance, ദു. അടക്കുവാൻ AR.

ദുർവൃത്തൻ leading a low life KR. — ദുർവൃത്തി mean conduct. ദു. കൊണ്ടു ഗർജ്ജിച്ചു Arb. wantonly, viciously.

ദുർവ്യയം PT. prodigality, extravagance.

ദുർവ്യവഹാരം false complaint, insidious pleading

MR.— ദുർവ്യവഹാരി MR. litigious, taking up bad suits.

ദുർവ്യാപാരം S. evil doings, ധാർത്തരാഷ്ട്രന്മാരുടെ ദു'ങ്ങൾ Bhr.

ദുറAr. /?/urra, A plume in the turban, തലക്കെട്ടി ന്മേൽ കുത്തിയിരിക്കുന്ന ദുറയും Ti.

ദുവാ Ar. du'ā, Prayer, ദുവാ ഇരക്കുക Mpl.

(ദുർ) ദുശ്ചരം difficult to reach or do, ദു'മാം തപ സ്സ് Bhg.

ദുശ്ചരിത്രം bad conduct.

ദുശ്ചോദ്യം captious or improper question; also ദുശ്ശോദ്യംഏതുംഇല്ല Bhr., ദുശ്ശോദ്യങ്ങൾ DN.

ദുശ്ശങ്ക unreasonable suspicion.

ദുശ്ശാഠ്യം obstinacy — ദു'ക്കാരൻ obstinate.

ദുശ്ശാസനം tyranny.

ദുശ്ശീലം ill-temper, bad habits— അവൻ ദു'ൻ or ദു'ക്കാരൻ.

ദുശ്ശെലവു ചെയ്ക mod. to mis-spend.

ദുശ്ശോദ്യം see ദുശ്ചോദ്യം.

ദുഷി duši (fr. S. ദുഷ്, G. dys) Bad; abuse നീ ചനാരി ചൊല്ലുന്ന ദുഷിപോലേ Nasr. po.

ദുഷിപർവ്വം a Nasrāṇi poem against idolatry, proscribed by heathen governments (also called നിഷിദ്ധപർവ്വം Fra Paol.)

ദുഷിവാക്കു abuse ദു. തുടങ്ങി CC.; എത്ര ദു. കൾ പറഞ്ഞു കടുകോപി ChVr.

ദുഷിക്ക S. 1. v. n. to be corrupted. രക്തം ദുഷിച്ചി ട്ടുള്ള ദണ്ഡം TR.; ദുഷിച്ച രക്തം bad blood from scurvy etc.; വാക്കുശ്ലോകം ദുഷിച്ചുപോ യി (gram.) 2. v. a. = ദൂഷിക്ക to vilify, abuse രാമനെ ദുഷിക്കുന്ന നിന്നുടെ നാക്കു KR.; ദുഷിച്ചു പറക=ദുഷി പറക.

(ദുഷ്) ദുഷ്കരം difficult to be done. നിനക്കു രാ ജ്യലാഭം ദു'മല്ല Nal. Easy. അന്യ ദു. Brhmd. difficult for others.

ദുഷ്കർമ്മം sin, crime— ദുഷ്കർമ്മി an evil-doer.

ദുഷ്കാര്യം bad business.

ദുഷ്കാലം hard time, ദു:ക്ഷാമ ദു. എങ്ങും ഇല്ല Si Pu.; അവൾക്കു ദു. ഉണ്ടു SiPu. she will have a bad time. ദു. ഒക്കവേ നീങ്ങി Nal.

ദുഷ്കീർത്തി infamy കീർത്തിയെ ദു. യായിച്ചമെ ച്ചേൻ Brhmd.; ദു. യെക്കാൾ മരിക്കല്ലോ നല്ലൂ RS.; ദു. ദം VetC. dishonouring.

ദുഷ്കൂറു M. 1. conspiracy, ചിലദു'റായിട്ടു വിചാ രിച്ചു രാജ്യം മറിച്ചു കളക TR. 2. intrigue. നമ്മെക്കൊണ്ടു ദു. ഉണ്ടാക്കി TR. against me; calumny. — ദുഷ്കൂററുകാരൻ B. (1. & 2).

ദുഷ്കൃതം sin —ദുഷ്കൃതി 1. an evil-doer (=ദുഷ്കൃത കാരി KR.) 2. sin.

ദുഷ്ക്രമം V1. 2. excess = അതിക്രമം; (ദുഷ്ക്രമപ്പെട്ടു was tormented, ദു'മിച്ചു tyrannized).

ദുഷ്ടം dušṭam 8. (part. of ദുഷിക്ക) Corrupted; bad; wicked. അവൻ ദുഷ്ടൻ vicious, cruel. അവൾ ദുഷ്ട immoral. ദുഷ്ടവൃത്തി etc.

ദുഷ്ടത wickedness, depravity, malignity. നന്പ്യാ ർ വളരേ ദു. കാട്ടി TR. behaved as a rebel. ദു. പ്രവൃത്തിക്ക KU.

ദുഷ്ടനിഗ്രഹം Bhr. punishing the wicked, king's duty.

ദുഷ്ടമൃഗം a wild beast, ദു'മായി നടക്കുന്ന പന്നി യെക്കൊന്നു MR.

ദുഷ്ടി = foll., f. i. ചിത്തദുഷ്ടി Genov.

ദുഷ്ട Tdbh., ദുഷ്ടം. 1. dregs, lees, offal അതി ൻറെ ദുഷ്ടുനീക്കി med. 2. fault, malignity ദുഷ്ടുണ്ടിവർക്കു Anj. they fight among themselves.

(ദുഷ്): ദുഷ്പാരം difficult to cross, as സാഗരം KR. ദുഷ്പുത്രൻ Bhr. a bad son; so ദുഷ്പുരുഷൻ, ദുഷ്പ്ര ഭു etc.

ദുഷ്പ്രമേയം difficult to measure or find out, ദു' ത്തിൽ ചതിച്ചു PT.

ദുഷ്പ്രയത്നം 1. malicious endeavour. ദു. ചെയ്യു ന്നവർ, ദു. ചെയ്യുന്ന ആളുകൾ TR. engaged in unlawful warfare, rebels. 2. vain labour.

ദുഷ്പ്രവാദം slander, ഒരുത്തർ ഉണ്ടാക്കിയ ദു. പര ത്തുവാൻ ആളുകൾ ഉണ്ടസംഖ്യം CC.

ദുഷ്പ്രാപം almost unattainable ദു'മായുള്ള ദിവം KR.; also ദുഷ്പ്രാപ്യം.

ദുഷ്പ്രേക്ഷ്യം hardly to be looked at, ദു'മായ കരാ ളമുഖം DM.

ദുസ്തനം poisoned breast, ദു. നല്കി ബാലകൻ വായിൽ നേരേ CG.

ദുസ്തരം difficult to get through with, ദു'മായ തപം ചെയ്തു KR.

ദുസ്തർക്കം 1. unnecessary dispute. ദു. പറഞ്ഞു picked a quarrel. 2. false reasoning. Bhg.

ദുസ്ഥൻ ill-conditioned. ദു'നായേററം CG. unhappy, (opp. സുസ്ഥൻ & സ്വസ്ഥൻ Bhr.)

ദുസ്ഥിതി unhappiness, ദു. എന്നതു ദൂരത്തു വെച്ചു സ്വസ്ഥനായി മേവി CG.

ദുസ്പർശം 1. nettle-like. 2. B. കൊടിത്തൂവ q. v.

ദുസ്വത്വം false claim (സ്വത്വം?), ഇല്ലാത്ത ദുർഞ്ഞാ യങ്ങളും ദുസ്വത്തങ്ങളും (sic) അറിവി പ്പിച്ചു TR.

ദുസ്വപ്നം inauspicious dream.

ദുസ്വഭാവി ill-mannered, ദു. കൾ മമ പുത്രന്മാർ Bhr. — ദുസ്വഭാവം Sab. bad disposition.

ദുസ്വാദു bad taste V2.

ദുസ്സംഗം 1. bad inclinations, പററായ്ക ദു. ഉള്ളിൽ ഒരിക്കലും AR. 2. bad intercourse, ദു. വേ റിട്ടു സത്സംഗിയാക CG.; ദു. നരകത്തിൻ ദ്വാരം Bhg.

ദുസ്സഹം intolerable ദുസ്സഹവാക്കു Bhr. — മത്സരി യായൊരു ദു'ൻ CG. a bore. പുരുഷന്മാർ ദു'ന്മാർ SiPu. — ദുസ്സഹത്വങ്ങൾപറക Sah.; also ദുസ്സഹ്യം V1.

ദുസ്സാധം arduous, ദു'മായുള്ള കർമ്മം Nal. better: ദുസ്സാദ്ധ്യം, (ചൊല്ലുവിൻ സാദ്ധ്യാസാദ്ധ്യദു സ്സാദ്ധ്യഭേദം. UR.)

ദുസ്സാമർത്ഥ്യം mis-directed cleverness നിന്നുടെ ദു. PT.; ദു. പറക jud.; ദു'മായുള്ള വാക്കുകൾ untimely joke, amusing nonsense, ഭർത്താവി നോടിവൻ ദു. ചൊല്ലി Genov. misinformed, calumniated; bold indiscretion, ദു'ക്കാരൻ vu.

ദുസ്വഭാവി a bad character, ദു.കൾ മമ പുത്ര ന്മാർ Bhr.

ദുഹിക്ക duhikka S. (L. duco, E. tug) To milk, to give milk, ദുഹിക്കാ തന്നേ എന്നും അല്ല ഭക്ഷി ക്ക എന്നും KR. — hence ദുഹി ചെയ്യും അഹി പോലേ prov.

ദുഹിതാവു S. (G. thygatër, milker) a daughter, ദുഹിതൃവചനം VetC.

ദൂതൻ dūδan S. A messenger, spy വിണ്ണവർ ദൂ തൻ CG. = ദേവദൂതൻ; വിഷ്ണുദൂതകൾ Bhg. നി ൻറെ ഹിതത്തിന്നു ദൂതകർമ്മത്തെ ചെയ്തു ഞാൻ KumK.

ദൂതി fem. messenger, procuress PT.; also ദൂതിക.

ദൂതു message, errand ദൂതു പറക; ദൂതിന്നു തുനി ഞ്ഞാൻ ChVr.; ദൂതിന്നു തക്കവൾ VetC.

ദൂത്യം, ദൌത്യം office of messenger, embassy.

ദൂരം dūram S. 1. Distance, കുടിയും പുഴയുമായി എത്ര ദൂ. ഉണ്ടു MR. 2. far, remote, അവൾ ദൂ രയായി is menstruating. 3. adv. ദൂരം വിട്ടാൽ ഖേദം വിട്ടു prov.; കടലിൽ കൂടി ദൂരം കടന്നു പോയി TR. the boat had got too far. Other adv. ദൂരത്തു, f. i. ദൂരത്തു നില്ക്കേണ്ടുന്ന Bhr. low castes. ദൂരേ Loc. കണ്ടിതു ദൂരദൂരേ CC.; also ദൂരവേ (as if Inf.), ദൂരവേ പോക നീ Bhg.; ൧൦൦ യോജന വഴി ദൂരവും ചാടി KR.

ദൂരദർശി = ദീർഘദർശി far-sighted.

ദൂരദൃഷ്ടിയും വേണം VCh. requisite of a minister, so ദൂരവീക്ഷണം Bhr.

ദൂരസ്ത്രീ a woman in her menses.

ദൂരസ്ഥം remote, also of relationship.

ദൂരീകരിക്ക to remove, banish.

ദൂർവ്വ dūrva S. Panicum dactylon; also = കറുക.

ദൂറു dūr̀ụ T. M. C. Tu. (see തൂററുക 3. & ദുർ) 1. Blame. 2. slander അവൻറെ മേൽ ഏറിയ ദൂറു ബോധിപ്പിച്ചു Ti.; എന്നെക്കൊണ്ടു ദൂറുണ്ടാ ക്കി, എഴുതി, പല ദൂറുകൾ ബോധിപ്പിച്ചു, നമ്മെ ക്കൊണ്ടു ദൂറായിട്ടുള്ള എണ്ണം പറഞ്ഞുണ്ടാക്കി TR. calumniated, also അവദൂറു.

ദൂറുകാരൻ a slanderer.

ദൂഷകൻ dūšaγaǹ S. (ദുഷ് VC.) Dishonouring. കന്യയുടെ ദൂ'നായ കാമുകൻ CG. her seducer. ബോധമില്ലാത ദേവദൂഷകന്മാർ SiPu. blasphemers.

ദൂഷണം 1. spoiling. മുക്തി തൻ ദൂ. ചെയ്യൊല്ലാ തേ CG. don't endanger your prospects of future bliss. 2. fault അഞ്ചു ദൂ'ങ്ങളും (സ്ത്രീ കളും ദ്യുതങ്ങളും നായാട്ടും മദ്യപാനം ലോക ഗർഹിതവാക്യം ദണ്ഡനക്യൌര്യങ്ങളും Nal.). 3. slander, censure ദൂ. ദൂഷിച്ചു മണ്ടുന്നവർക ളെ KR. abused the fugitives.— ദൂഷണക്കാ രൻ a slanderer.

ദൂഷിക്ക (CV. of ദുഷിക്ക) 1. to spoil. 2. V1. to blame, scorn, abuse മണ്ടുന്ന സേനയെ ദൂ ഷിച്ചു KR.; (V1. has also ദൂഷണിക്ക).

ദൂഷിതൻ dishonoured, ചണ്ഡാലസ്പർശം കൊണ്ടു ദൂ. അഹം Mud. — blamed, calumniated.

ദൂഷ്യം 1. deserving to be dishonoured or blamed.

2. fault, defect രക്തദൂഷ്യം impurity of blood (=ദുഷിച്ച രക്തം). എനക്ക് ഏതു പ്രകാരം എ ങ്കിലും ദൂ. വരുത്തേണം TR. bring blame on me. നമുക്കു ദൂ. വരരുതല്ലോ TR. I warn you of the consequences. അതിൽ ഒരു ദൂ. കാണുന്നില്ല unexceptionable. വളരെ ദൂ. വി ചാരിക്കുന്നു defilement, jud. ദൂ. പറക to find fault with. ദൂഷ്യോക്തികൾ VetC. calumnies.

ദൃക d/?/k S. (ദൃശ്) A seer; the eye കണ്ടിതു ദിവ്യദൃ ശാ (Instr.) Bhr.; ദൃശി AR. (Loc.: in the eye).

ദൃഢം d/?/ḍham S. (part. of ദർഹ to fix) Firm, solid. ദൃഢഭക്തി Bhg. — വരും ദൃഢം Bhr. will surely come.

ദൃഢത firmness; certainty.

ദൃഢീകരിക്ക = ഉറപ്പിക്ക, f. i. ചിത്തേ ദൃ'ച്ചു Bhg. settled in his mind. ഏകൈകബാഹുക്കൾ ആലിംഗനത്തിങ്കൽ ആകുന്നവണ്ണം ദൃ'ച്ചാര വർ Nal.

ദൃതി d/?/δi S. Bellows, leather-bag, തുരുത്തി.

ദൃപ്തൻ d/?/ptaǹ S. (ദർപ) Proud, ബലം ഉണ്ടാക കൊണ്ടതിദൃപ്തന്മാരായി KR.—ദൃപ്തി pride. Bhr.

ദൃശ്യം d/?/šyam S. (ദർശ. ദൃക്) 1. Visible, ദൃശ്യാദൃശ്യം ഒക്കയും Bhg. 2. sight-worthy, നിത്യവും ദൃ' നായി പ്രകാശിക്കുന്നു KR.

ദൃഷൽ d/?/šal S. (ദർ) Rock, nether millstone.

ദൃഷ്ടം d/?/šṭam S. (ദർശ) Seen, ദൃഷ്ടനായി Nal.; appearing there, present. ദൃഷ്ടന്മാർ ആറു പേർ VyM. witnesses.

ദൃഷ്ടാന്തം 1. what fixes the eye; pattern, illustration, example. ദൃ. എന്നു പറഞ്ഞീടാം ഇ ന്നിതിൽ KR. a story proving the truth. അസ്ഥികൾ ദൃഷ്ടാന്തപ്പെട്ടു he looked like a skeleton. 2. (vu. നിഷ്ടാന്തം, നിട്ടാന്തം). proof. തീർപ്പു മാററി കിട്ടേണ്ടതിന്ന് ഈ സം ഗതികളാൽ ദൃ. ആകും MR. cause will be shown why. എന്നുദൃഷ്ടാന്തപ്പെടുന്നു is proved. അതിന്നു ദൃ. വരുംMR. will be proved.

ദൃഷ്ടി 1. sight, ദൃഷ്ടിസ്ഥാനം prospect, ദൃ. വാ തിൽ V1. a window. അവരിൽ ദൃ. വെക്ക to look after, care. (നടപ്പിന്മേൽ ദൃ'ച്ചു MR. observed his behaviour. ദൃ'ച്ചു വിചാരിച്ചു examined closely). വൃക്ഷങ്ങൾ അവൻറെ ദൃ.

യിൽ ഇരിപ്പാൻ under his eyes & care. 2. the eye ഈ ദൃഷ്ടി രണ്ടാണ V1.; ദൃ. കൾ തറച്ചതു കണ്ടായോ VCh. കിടാവിതാ ദൃഷ്ടി നിർത്തിക്കിടക്കുന്നു KumK. dies.

ദൃഷ്ടിദോഷം; ദൃ. പററുക influence of evil eyes, also ദൃഷ്ടി വിഷം തീർക്ക Mantr.; ദൃ ഷ്ടിവിഷമുള്ള ഘോരസർപ്പം KR.

ദൃഷ്ടിമുനനല്കുക RS. = കടാക്ഷം.

ദേയംdēyam S. (ദാ) To be given.

ദേവൻ dēvaǹ S. (ദിവ്, L. Deus) The heavenly, Deity, ദേവനും ഒന്നേ ഉള്ളു Bhg 9. — pl. ദേ വകൾ & ദേവന്മാർ.

ദേവകാര്യം, see Tdbh. ദേവാരം.

ദേവകി CG. the mother of K/?/shṇa.

ദേവഖാതം a natural pond.

ദേവത a Deity. ദേവതാഗോഷ്ടി possession, ദേ വതാപീഡ Nid. a cause of fever. ദേവതോ പദ്രവം KU. different diseases ascribed to demons.

ദേവത്വം divinity, അസുരകൾ ദേ. കൊതിച്ചു Bhr.

ദേവദത്തൻ God-given; N. pr. of men.

ദേവദാരു Pinus Deodar, ദേ. വാൽ രണ്ടു യൂപം KR.; Tdbh. തേവതാരം.

ദേവദാസി a temple-prostitute = തേവടിയാൾ, ഒരു വേശ്യാംഗനാ ദേ. SiPu.

ദേവദൂതൻ a God's messenger, ശിവകിങ്കരന്മാ രാം മഹാത്മാക്കൾ ദേവദൂതർ SiPu —an angel, sent down with a വിമാനം to fetch saints CG.

ദേവദേവൻ AR. God of Gods.

ദേവനം dēvanam S. (radic;ദിവ്) Playing, esp. with dice രണ്ടുപേരും ദേ. ചെയ്തു Nal., (hence ദ്യൂതം).

(ദേവ): ദേവനാഗരി the common Sanscrit character.

ദേവനായകൻ PT. Indra.

ദേവയോനി a demi-god.

ദേവർ dēvar S. 1. (L. levir, G. daër) Husband's brother = ദേവരൻ, whence ദേവരവിവാഹം the abolished custom of levirate. 2. (hon. pl. ദേവൻ) see തേവർ.

(ദേവ): ദേവർഷി a divine Ṛshi.

ദേവലിംഗം any idol, ദേ'ങ്ങൾ ഇളകി വിയ ർത്തീടും Sah.

ദേവലോകം the world of the Gods. ദേവലോ കപ്രാപ്തി (hon.) death.

ദേവസ്ഥാനം a temple. മഞ്ചേശ്വരത്തു ദേ. TR., (rarely of Mal. temples).

ദേവസ്വം l. temple property, ഭഗവതി ദേ. etc. ആ ദേവസ്വം ഊരാളന്മാർ, ദേവസ്സക്കാർ MR. its administrators. 2. a temple, തളി യിൽ ദേ'ത്തിൽ ശാന്തി (No.)

ദേവാംശം emanation, ദേ. ആയതു പാണ്ഡവ ന്മാർ എന്നു തേറുക Bhr.; ദേവാംശഭൂതർ KR.

ദേവാംഗം N. pr. an emanation from Siva's body; hence ദേവാങ്കു (see തേവാങ്കം), a sloth കുട്ടിസ്രാങ്കു, whose fat is med. & serves to discover hidden treasures.

ദേവാതിദേവൻ Bhg. God over all Gods.

ദേവാന്തരം, (അന്തരം intercession?) an oath or ordeal, ഉണ്ടെന്നു പറയാം ദേവാന്തരേ VyM.

ദേവാരം (&തേ —) Tdbh., ദേവകാര്യം regular temple-worship, നിത്യമായുള്ള ദേവാര പൂജ SG.; നല്ല ജപങ്ങൾ ദേ. മുടങ്ങിയേ DN.; ഇതി നിമിഷം ദേവാരത്തേരിൽ ഏ റി BR. divine chariot? ദേ'ത്തിന്നിരിക്ക V1. to worship. ജപഹോമദേവാരം.

ദേവാലയം a temple; met. മൻ മനോദേ'യേ സ ന്തതം വാഴും ഗുരോ KeiN.

ദേവാസുരം inveterate war, as between Gods & demons, ദെ. തമ്മിൽ എന്നല്ല നല്ലു ChVr.; ആഹവം ദേ'ര തുല്യമായി Brhmd.

ദേവി dēvi S. (fem. of ദേവൻ) A Goddess, esp. Kāli; a queen സുമിത്രാദേവി; രാമൻറെ ദേവി KR. Sīta. ദേവകീദേവി Bhr.

ദേവീപൂജ esp. Sacti worship (ശാക്തേയം). ദേ വീപൂജാവിധി കേൾപിച്ചു SiPu.— ദേവീമാഹാ ത്മ്യം DM. a poem about Kāli.

ദേവീസാക്ഷി an oath or appeal to the Goddess.

ദേവേന്ദ്രൻ Indra, the prince of the Gods.

ദേവേശൻ Siva, Indra, etc.

ദേശം dēšam S. (ദിശ്) l. The place one shows, region പേടിക്കു കാടുദേശം പോരാ prov. not room enough. 2. country, as അറവിദേശം

Arabia. ദേശം തോറും ഭാഷ തോട്ടം തോറും വാ ഴ prov. 3. a parish, subdivision of an അം ശം (=തറ ). അവരവരുടെ ദേശത്തറകളിൽ TR.; നെട്ടൂർ അംശം ദേശം (office). 4. compound of a Nāyar (in Cochin, D.)

ദേശകൻ, (ദിശ്) one who points out, a teacher, ruler.

ദേശകാലജ്ഞൻ (1) understanding both time & place.

ദേശക്കാരൻ a native.

ദേശവഴി (3) a petty principality, So., (No. ഇടവക).

ദേശവാഴി (3) the hereditary local authorities, subject to നാടുവാഴി KU.

ദേശസ്ഥൻ 1. an inhabitant. 2. a class of Brahmans.

ദേശാചാരം local customs.

ദേശാധികാരി a ruler; the headman of a village, (in Malabar about 458).

ദേശാന്തരം a foreign country, എങ്ങാനും ദേശാ ന്തരം പോയി ചാവേൻ Pay.; ഞാനിനി ദേ. ഗമിച്ചീടുന്നേൻ Bhr.

ദേശാന്തരി a traveller, vagrant; also a foreigner.

ദേശികൻ a guide (=ഗുരു), ദേശികാനുഗ്രഹാൽ ചൊല്ലുവൻ VivR.; ദേ'നായ ഞാൻ ചൊന്ന തു കേൾക്ക Bhr.; കാട്ടിത്തന്നീടും ദേ. Anj.; ദേ. മനുഷ്യനും എന്നോർക്കൊല്ല Bhg.

ദേശ്യം belonging to a country.

ദേഷ്യം=ദ്വേഷ്യം (vu.)

ദേഹംdēham S. (ദിഹ്) 1. Body; the human body, said to weigh 100 പലം. ദേഹവും ദേഹിയും വേർവ്വിടുന്നേരത്തു Anj. In phil. 4 kinds ,സ്ഥൂലം, സൂക്ഷ്മം, കാരണം, സാമാന്യം Adw. S. 2. (hon.) person അദ്ദേ. ആർ എന്നു Nal.; ഇദ്ദേ. I.; കോട്ട യകത്തേ ദേ. the king of K. രാമങ്ങലത്തു ദേ. TR. the prince that resides at R.

ദേഹത്യാഗം giving away the body, (opp. ദേഹ ധാരണം living) Bhg.

ദേഹനാശംവരുത്തി VetC. = മരിച്ചുകളഞ്ഞു.

ദേഹദണ്ഡം bodily labour, ദേ. ചെയ്തുണ്ടാക്കും ദ്രവ്യം Nid. ഒട്ടേറ ദേ'ങ്ങൾ ചെയ്കിൽ Nid. work too hard. — Also Tdbh. ദേഹണ്ഡം, f. i. ദേഹണക്കൂലി TR. (in coining); ദേഹണ്ണ ക്കാർ (loc.) Brahman cooks.

ദേഹഭോഗം, see ഭോഗം 2.

ദേഹാത്മശുദ്ധി cultivating inward & outward cleanliness, ദേ'ദ്ധ്യാവസിക്ക SiPu. (Instr.)

ദേഹാന്തത്തിൽ മുക്തിവരും Bhg. death.

ദേഹാഭിമാനം over-valuing the body or the person, ദേ. കളക AR.

ദേഹാവസാനം SiPu. death.

I. ദേഹി 1. a living being, man ദേഹികൾക്ക് ഏററം പ്രിയം ദേഹം AR.; എന്ന് ഓർക്കുന്ന ദേ ഹികൾ മൂഢന്മാർ UR.; ദേഹികൾക്കൊക്ക പ്ര ധാനൻ Nal. the chief of those people. 2. the soul മേല്പെട്ടു മിന്നൽപോലേ പൊങ്ങി ദേഹി യും കീഴ്പെട്ടു ദാരുപോലെ വീണു ദേഹവും Bhr.

II. ദേഹി dēhi S. (Imp. of ദാ) Give! ദേഹി എ ന്നു ൨ അക്ഷരം പറക beg!

ദൈതdaδa Tdbh. = ദയിത PT. etc.

ദൈത്യൻdaityaǹ S. (ദിതി) An Asura.

ദൈന്യംdainyam S. (=ദീനത) 1. Low spirits, depression. ദൈ'മായി ചൊല്ലിനാൾ KR. imploringly. ദൈന്യനാദം AR. (=ആർത്തനാദം). ദൈന്യം പൂണ്ട ഭാവം Bhr. 2. misery, low condition.

ദൈർഘ്യംdairghyam S. (ദീർഘം) Length, ഭൂ ഛായാദൈ. കൊണ്ടു Gan.

ദൈവം daivam S. (ദേവ) 1. Divine. 2. divine direction, fate, ദൈവമല്ലോ Bhr. it is my destiny, it was thus ordained! ദൈവമേ എന്നങ്ങു ചൊ ല്ലി CG. a cry of agony, resignation, (=എൻ കർമ്മം, പാപം). ദൈവാൽ from destiny, providentially. ദൈവാൽ എനിക്കുണ്ടായ മോദം KR.; also ദൈവയോഗാൽ KR. fortunately or unhappily. 3. any Deity ദൈവവും തിറയും, അതിശൂരൻ തനിക്കൊരു ദേയ്വം തന്നേ prov.; എന്നുടെ കുലദൈ. വസിഷ്ഠമഹാമുനി. KR.; മററി ല്ല മമ ദേയ്വം രാമനേ ദൈവം എന്നു KR.; ധർമ്മ ദൈവങ്ങൾ Hor. 4. God ദൈ. ഉള്ളനാൾ മറ ക്കുമോ prov.; പരാക്രമം കൊണ്ടും ഉപായങ്ങ ൾകൊണ്ടും ഫലമില്ല ദൈ. മറഞ്ഞു നില്ക്കുന്പോൾ KR.; നന്മയെ നല്കേണം ദൈവമേ എന്നു പ്രാ ർത്ഥിച്ചു CG. ദൈവമേ നിങ്കഴൽ കൈ തൊഴു ന്നേൻ CG.

ദൈവകല്പിതം (2) fated; predestination. ദൈ. കൊണ്ടു SiPu. luckily.

ദൈവഗതി id. ദൈ. അടഞ്ഞു AR. died. കാര്യ ങ്ങൾ ദൈ'ത്യാസിദ്ധിച്ചു TrP. fortunately. ദൈ. എന്നു ചിന്തിച്ചു Bhg. it can't be helped.

ദൈവജ്ഞൻ (2) who knows fate; ദൈവജ്ഞ നായ മനു Bhr. fortune-teller, ദൈ'നെ ക്കൊണ്ടു ചോദിച്ചു CG.

ദൈവതം, (ദേവത) a God, മംഗല്യസ്ത്രീകൾക്കു ഭർത്താവു ദൈ. Sk.; നമ്മുടെ ദൈ. SiPu. my Deity. മേന്മ കലർന്നുള്ള ദൈ'മായതു ബ്രാഹ്മ ണർ, ചിന്മയമായൊരു ദേയ് വതന്താൻ എന്നു നണ്ണി, CG. thought him a God. —

ദൈവത success, wealth B.

ദൈവദോഷം ill-luck, ഇല്ലാതായ് വന്നിതു ദൈ' ഷാൽ CC. — so ദൈവപ്പിഴ വരും vu.

ദൈവനില (2) a successful state, (3) devotion V1.

ദൈവപ്രശ്നം asking the fate; astrology.

ദൈവയോഗാൽ, ദൈവവശാൽ= ദൈവാൽ (2).

ദൈവാട്ടം Tdbh., തെയ്യാട്ടം, (3) a ceremony in which a person clothed in the attributes of a lower deity acts the chief part, also ദൈ(വ)മാററു.

ദൈവാധീനം fated (= ദൈവവശം).ദൈ. കൊ ണ്ടു Arb. by chance. പട്ടർ ദേയ്വാ. വന്നു പോയി TR. died.

ദൈവികം divine; fate. ദൈ'മായിപ്പോക V1. to die. ദൈവികം ഉപദ്രവം VyM., (opp. രാ ജികം etc.)

ദൊട്ടി doṭṭi (C. Te. ദൊഡ്ഡി) A cattle-pound, in ദൊട്ടിപ്പാഷാണം, see പാ —.

ദൊന്ന donna M. C. Te. Tu. (T. തൊന്ന) A cup made out of a leaf, for Brahmans to drink pepper-water, etc. (Tdbh., തുന്നം?)

ദൊറോഗ P. dārōgha (superintendent), formerly: A police overseer കുറുന്പ്രനാട്ടു ദൊറോഗെക്കു കല്പന കൊടുത്തു, താമരശ്ശേരിയേ മിശ്രം ദൊ. വിചാരിച്ചാൽ തീരുന്നപ്രകാരം തോന്നുന്നില്ല; (also ദറോഗവോടു) TR. a seller of stamp-paper.

ദോർ Ar. ṭuhr. Noon, Mpl. & ലോർ.

ദോലം dōlam S. (ദുൽ) A swing, swinging, & ദോളം, ഡോളം.

ദോവി H. dhōbi (S. ധാവനം) A washerman, ദോവിമാപ്പിള്ള etc.

ദോശ dōša M. C. (T. തോച) A cake baked on an iron-plate GP57. (ദോശേക്ക് ഉണങ്ങലരിയും ചെറുപയറും) — ആശയേറും തോശ VetC. — ദോശക്കല്ലു B. a vessel to make cakes.

ദോഷം dōšam √ (ദുഷ്) l. Fault, defecte ഗുണ ദോഷം q. v., injury. 2. sin, crime പതിന്നാലു ദോ. KR. (of princes). സ്ത്രീക്കു ദോഷം കല്പിച്ചു KN. declared guilty & punished the transgressor. ആം സംസർഗ്ഗം ചെയ്താൽ സ്ത്രീകൾക്കു ദോഷം വരും TR. ദോഷശങ്ക ഭവിച്ചു Anach. to be suspected. 3. the three roots of disease (വാത പിത്തകഫങ്ങൾ), see ത്രിദോ.; also other disorders, കൃമിദോഷം a. med.

Hence: ദോഷപ്പെടുക to be spoiled, defiled ദോ'ട്ട സ്ത്രീകളെ രാജ്യത്തിങ്കന്നു കടത്തി ഹീനജാതി കൾക്കു കൊടുക്കും, പെണ്ണും പിള്ള ദോ'ട്ടു പോ കാതേ TR.

ദോഷപ്പെടുക്ക to Violate, കണ്ട പെണ്ണഉങ്ങളെ ദോ'ക്കയും PT. രേണുക ദേവിയെദോ'ത്തു Co. KM. to inculpate? ആന്തർജ്ജനങ്ങളിൽ ദോ' ത്തുവിചാരം ചെയ്തു നീക്കം ചെയ്തു Brhmd. — mod. ദോഷപ്പെടുത്തുക to accuse MR.

ദോഷക്കാരൻ in അവിടുത്തേ, അവളുടെ ഗുണ ദോ. Anach.; see ഗുണദോഷം 4.

ദോഷവാൻ = ദുഷ്ടൻ, (f. ദോഷത്താളത്തി Genov.)

ദോഷവിചാരം (2) arbitration among Brahmans in a case of infringement of caste- rules.

ദോഷാരോപം ചെയ്ക V1. to accuse.

ദോഷി m. & f. a wicked, lewd person.

ദോഷാ dōšā S. By night; ദോഷാകരൻthe moon.

ദോസ്സു dōssụ S. An arm, (prh. Tdbh. തോൾ) ച തുരശ്രദോഃഖണ്ഡങ്ങൾ ചെറുതു Gan. (math. = ബാഹു).

ദോരന്തരാളം the chest, തേജോനിവാസമാം ദോ. Nal.

ദോഹം dōham S. (ദുഹ്) Milking, & ദോഹനം.

ദോഹളം dōhaḷam S. (ദോഹദം or ദൌർഹൃദം) Longing of pregnant women, an irresistible desire. ൫ഠഠഠഠഠ മാരമാൽ മുളെപ്പതിന്നായി ദോഹ ളമായോരു കേദാരം CG. her beauty is a hothouse of love. —

denV. ദോഹളിക്ക to long for.

CV. കസ്തൂരിയെക്കൊണ്ടു ദോഹളിപ്പിച്ചു PT. manuring?

ദോളം S. = ദോലം. Hence denV. മാനസം ദോ ളായതേ Brhmd. to swing, waver.

ദൌത്യം dautyam S. A messenger's office, ദൌ ത്യസാരത്ഥ്യാദി ഭൃത്യകർമ്മം Bhr.

ദൌരാജ്യം daurāǰyam S. (ദുർ — രാജ) Tyranny, നന്നല്ല നിന്നുടെ ദൌ. ഈദൃശം Nal. (or read — ത്മ്യം).

ദൌരാത്മ്യം S. (ദുരാത്മം) Wickedness, ദൌ. കള ഞ്ഞു KR.; ദൌ. ഉൾക്കൊണ്ടിവിടെക്കു വന്നതു UR. malice.

ദൌർഗ്ഗന്ധ്യം S. = ദുർഗ്ഗന്ധത. (ശ്വാസദൌ. Nid.)

ദൌർദ്ദിന്യം S. (ദുർദ്ദിനം) Bad luck of the day CG.

ദൌർബല്യം daurbalyam S. (ദുർബ്ബല). അവകാ ശത്തിന്നു ദൌ. വരുത്തുക MR. To invalidate. ത മ്മിലുള്ള ദൌ'ല്യപ്രാബല്യവും ഓർക്ക KR. the merits & demerits of a case.

ദൌർഭാഗ്യം S. = ദുർഭാഗ്യം, ദുർഭഗത്വം.

ദൌലത്ത് Ar. daulat. Wealth, empire വലി യ ദൌലത്തുണ്ടായി Ti.

ദൌഷ്ട്യം daušṭyam S. = ദുഷ്ടത, f. i. ദൌഷ്ട്യ ഭാവാൽ Bhr.

ദൌഹിത്രൻ dauhitraǹ S. (ദുഹിതൃ). Daughter's son, കണ്ടകദൌ. ആകുന്നതു Bhg 6.

ദൌഹൃദം dauh/?/d/?/am S. (= ദോഹളം, fr. ദുർഹൃ ദ?) Longing of pregnant women, അവൾ ദേൗ ഹൃദാരംഭം പൃഅ VetC.

ദ്യാവാ dyāvā S. (Dual of ദിവ്). ദ്യാവാപൃഥിവി കൾ Heaven & earth.

ദ്യുതി dyuδi S. (ദ്യുൽ = ദിവ്) Splendour.

ദ്യുമ്നം dynmnam S. (ദ്യു) Vigour, wealth.

ദ്യൂതം dyūδam S. (ദിവ്, ദേവനം) Gambling — Tdbh. ചൂതു.

ദ്യോ dyō S. (another form of ദിവ് heaven) Father-heaven ദ്യോവിൻ വാക്യം, ദ്യോവും ചൊ ന്നാൻ Bhr.

ദ്യോതം dyōδam S. (ദ്യുൽ) Splendour CC.

ദ്രഢിമ draḍhima S. (ദൃഢ) Firmness, Bhg.

ദ്രമിഡൻ dramiḍaǹ S. & ദ്രമിളൻ A Tami/?/an, one of the 9 Yōgis. Bhg 5.; (hence തമിഴ്).

ദ്രവം dravam S. (ദ്രു) Running; fluid ദ്രവാദികൾ vu..

denV. ദ്രവിക്ക to run out or off. എന്തിനായി ഭവാൻ ദ്രവിക്കുന്നു VetC; to be fused f. i. ദ്ര വിച്ചുപോയി exuded, was spoiled; സ്വർണ്ണം ദ്ര. SiPu. (in conflagration). ശവം ദ്ര. = ചീക.

CV. ദ്രവിപ്പിക്ക 1. to melt (സിംഹത്തെ Mud.), to distil. 2. to spoil.

ദ്രവിഡം draviḍ/?/am S. and ദ്രവിളന്മാരും സിം ഹളന്മാരും Bhr. The Draviḍa or Tami/?/ country (= ദ്രമിഡം). — പഞ്ചദ്രാവിഡം Tami/?/ with കേ രളതൌളവകർണ്ണാടകാന്ധ്രങ്ങൾ, the 5 chief dialects of the Draviḍian language.

ദ്രവ്യം dravyam S. (old ദ്രവിണം, as ദ്രവിണ ശാ ല KR. a magazine) 1. An object, thing, article (as പൂജാദ്രവ്യം = സാധനം, പദാർത്ഥം), stuff. 2. moveable property തങ്കലേ ദ്ര. വില പിടിക്ക യില്ല prov. money. ഗഡുവിൻറെ ദ്ര. TR. wealth.

Hence: ദ്രവ്യകാംക്ഷ MR. covetousness.

ദ്രവ്യദണ്ഡം fine VyM.

ദ്രവ്യനാശം loss of property.

ദ്രവ്യലാഭം (& ദ്രവ്യാഗമം) gain. വക്കീലിന്നു പ്ര തിക്കാരനാൽ ഒരു ദ്ര. ഉണ്ടായി MR. was bribed.

ദ്രവ്യാവകാശം (sic!) money-claim. സ്ഥലം എനി ക്കു ദ്ര'ത്തിൻ മേൽസിദ്ധിച്ചു MR.

ദ്രവ്യശക്തി the influence of wealth. N' ൻറെ ദ്ര. യും പ്രബലതയും MR.

ദ്രവ്യശുദ്ധിപോലേ കാര്യസിദ്ധിയും വരും VyM. well acquired wealth.

ദ്രവ്യസന്പത്തു wealth, ഹീനജാതികൾക്കു ദ്ര. ഉ ണ്ടായാൽ TR.

ദ്രവ്യസ്ഥൻ MR. a rich person; also ദ്രവ്യവാൻ SiPu. & ദ്രവ്യൻ PT.

ദ്രവ്യാഗ്രഹം, ദ്രവ്യാശ = ദ്രവ്യകാംക്ഷ.

ദ്രഷ്ടാവു drašṭāvụ S. (ദർശ) One who sees or examines. Bhg.

ദ്രാക്ക drāk S. (ദ്രാ = ദ്രു) Instantly.

ദ്രാക്ഷ drākša S. A grape. അർജ്ജൂനവാക്കിനെ കേൾക്കുന്പോൾ ദ്രാ. യും രൂക്ഷയായ് വന്നീടും അ ക്ഷികളും CG. even a grape would become sour, ദ്രാക്ഷാരസം wine — ദ്രാക്ഷത്തിന്നു (vine) ഉണ്ടാ കുന്ന ദ്രാക്ഷജം (wine) എന്ന മദ്യം KR.

ദ്രാവകം drāvaγam S. (ദ്രു) Chasing; (& ദ്രാവണം Mud.) liquifying. — ദ്രാവ്യതാം CV. Imp. (Mud.)

ദ്രാവിഡം, see ദ്രവിഡം.

ദ്രുതം druδam S. (part. of ദ്രു) 1. Hastening. 2. melted, liquid. 3. adv. quickly സന്താപ ദ്രുതം CC.; also ദ്രുതത്തിൽ മരിച്ചീടും KR.

ദ്രുമം drumam S. (Ved. ദ്രു = ദാരു, തരു) A tree.

ദ്രേക്കാണം drēkkāṇam S. (G. dekanos). A third of a sign, (= 10 days). ആദി —, മദ്ധ്യ —, അന്ത്യ — astr. രണ്ടാം ദ്രേ'ത്തിൽ നില്ക്കു‍൦ PR.

ദ്രോണം drōṇam S. (ദ്രു = ദ്രുമം). A trough; a measure of 16 Iḍangā/?/i CS. (Trav.)

ദ്രോണി id. (Tdbh. തോണി), ശവം തൈലദ്രോ ണിയിൽ ഇട്ടു UR.

ദ്രോഹം drōham S. (ദ്രുഹ് to hurt) 1. Injuring, trespass; ദ്രോഹം ചെയ്ക, as കുടിയാന്മാരേ TR. to oppress; esp. treason, as സ്വാമിദ്രോ.; കുന്പ ഞ്ഞിക്കു ദ്രോ. കാണിച്ചവൻ TR. guilty of high-treason, a rebel. 2. diseases through supernatural agency യക്ഷിദ്രോ., പക്ഷിദ്രൊ., എല്ലാ ദ്രോഹത്തിന്നും നന്നു a. med. ദ്രോ. ശമിക്കും Anj. സ്ത്രീദ്രോഹലാഭം ഉണ്ടാം Mantr.

ദ്രോഹക്കാരൻ (1) a criminal MR.; (2) a sickly person V1.

ദ്രോഹി a traitor, മിത്രദ്രോഹി etc.

denV. ദ്രോഹിക്ക 1. to injure. പ്രജകളെ ഏറേ ദ്രോഹിക്കാതേ, ദ്രോഹിച്ചു ഉറുപ്യ എടുത്തു TR. oppressively. പെണ്ണിനെ ദ്രോഹിച്ച വൻ PT. ill-treating his wife. അവനുടെ അർത്ഥത്തെ ദ്രോഹിച്ചു Bhg. 2. to betray ദ്രോഹിപ്പാനായ് വന്ന പ്രലംബൻ CG.

CV. f. i. കുടികളെ ദ്രോഹിപ്പിക്കുന്നു TR. tyrannizes.

ദ്വന്ദ്വം dvand/?/vam S. (ദ്വ = ദ്വി) l. A pair വീ ക്ഷണ ദ്വ. CG.; സപ്തലോകദ്വ. SitVij. = 14. 2. a pair of opposites ദ്വന്ദ്വജാലങ്ങൾ Bhr., as സുഖദുഃഖം, ശീതോഷ്ണം, ജനനമൃതി etc. ദ്വന്ദ ഭ്രമം തീരും Bhg. 3. a duel, fight ദ്വന്ദ്വയുദ്ധ ത്തിൽ മരിച്ചാർ Bhr.

ദ്വന്ദ്വപർവ്വങ്ങൾ VCh. both പർവ്വം or വാവു.

ദ്വന്ദ്വഹീനൻ a neutral person.

ദ്വയം dvayam S. (ദ്വി) Double, a pair.

ദ്വാദശം dvādašam S. ( ദ്വ, L. duodecim). Twelve. ദ്വാദശാത്മാവു Bhr. the sun, (ദ്വാദശർ എന്നു പാരിടം വേദിതരായ ആദിത്യന്മാർ).

ദ്വാദശി the 12th lunar day, ദ്വാ. നോല്ക്ക VilvP.

ദ്വാപരം the 3rd Yuga; (lit. "binate").

ദ്വാർ dvār or dvās S. A door (G. thyra). Loc. ഗോപുരദ്വാരി AR. in the gate.

ദ്വാരം 1. a door, access. 2. a hole ശരീരം നവ ദ്വാരം Bhg.; a little hole as of a mouse; കു ടൽ പുറത്തു വന്ന ദ്വാ. jud. a wound.

ദ്വാരക N. pr. a town of many gates CG.; also ദ്വാരാവതി Bhg 10. (ദ്വാരങ്ങൾ ഏററം ഉണ്ടാ യതു കാരണം ദ്വാ.)

ദ്വാരപാലൻ a doorkeeper, കണ്ടുചെന്നറിയിച്ചാ ർ ദ്വാ'ലകന്മാരും KR.

ദ്വാസ്ഥൻ id. ദ്വാസ്ഥാദിവൃന്ദവും Nal., also ദ്വാ രസ്ഥൻ ഇവനെ ചാരത്തു കൊള്ളേണം CG. (in heaven).

ദ്വികം dviγam S. (ദ്വി, two). Two-fold = ദ്വയം.

ദ്വിഗുണം double, ഒക്കയും ദ്വി'മായ് വന്നു KR.

ദ്വിജൻ twice-born; an Arya and esp. Brahman. Bhr.

ദ്വിജം oviparous, as birds etc.; a tooth.

ദ്വിജന്മാവു, Bhg., ദ്വിജാതി VetC. a Brahman.

ദ്വിതയം a pair, ബാഹുദ്വിത. KR.

ദ്വിതീയ the second lunar day; the 2nd case, Accusative (gram.)

ദ്വിത്വം doubling a letter (gram.).

ദ്വിധാ in two ways. Bhg.

ദ്വിപം (drinking twice), an elephant.

ദ്വിപക്ഷം a dilemma, അന്നേരം കുഞ്ഞനെയും കുട്ടിയെയും രക്ഷിപ്പാനും ഢീപ്പുവിനോടു വെ ടിവെപ്പാനും നമുക്കു ദ്വിപക്ഷമായി വരും TR. (Rāja of Koḍagu).

ദ്വിപൽ, ദ്വിപദം, ദ്വിപാദം biped.

ദ്വിഭാര്യൻ one who has two wives.

ദ്വിഭാഷി an interpreter.

ദ്വിരദൻ bident, an elephant ദ്വിരദവരൻ Mud.

ദ്വിർ dvir (S. ദ്വിസ്സ് twice). ദ്വിരുക്തം Repeated.

(ദ്വി): ദ്വിവചനം the Dual (gram.)

ദ്വിവിധം, (വിധം) two-fold; fem. (= ദ്വന്ദ്വം 2.)

ശീതോഷ്ണക്ഷുൽപിപാസാദിദ്വിവിധകൾ സ ഹിച്ചു Bhg. (in Tapas).

ദ്വിഷൽ dvišal S. (part. of ദ്വിഷ്) Hating. part. ദ്വിഷ്ടം hated. — ദ്വിട്ട്, ദ്വിൾ a foe.

ദ്വീപം dvībam S. (ദ്വി + അപ്) Tdbh.ദീവു, തീ വു an island. 1. Ceylon. ദ്വീപുപിലാവു Artocarpus incisifolia, the bread-fruit tree from Ceylon. 2. the Laccadives ൧൮ ദ്വീപു KU. conquered by Kōlattiri and governed by the Bībi of Cannanore for a yearly tribute of 18000 fanam. ദ്വീപിലേ മേൽ ഇരിക്കുന്ന ജന്മവകാശം, ദ്വീ പിലേ കച്ചോടത്തിൻറെ ലാഭം TR. 3. one of the 7 continents. Bhg 5.

ദ്വീപയഷ്ടി (1) an imported staff, the emblem of a minister, ദ്വീ. യും നല്കി PT1.

ദ്വീപാന്തരം another island, ദ്വീ'ങ്ങളിൽ പോ ലും വസിപ്പവർ Nal.

ദ്വീപി a leoparḍ. കാന്താരദ്വീപിസിംഹാദി കൾ RS. & ദ്വീപികാചർമ്മം Genov.

ദ്വീപുച്ചക്ക (1) a bread-fruit.

ദ്വേഷം dvēšam S. (ദ്വിഷ്). Hatred അപകാ രം ചെയ്താൽ പ്രത്യപകാരം ചെയ്യേണം എന്നു വികല്പിച്ചു വരുന്ന ചിത്തപ്രവൃത്തിക്കു ദ്വേഷം എന്നു പേർ SidD. നമുക്കു കുന്പഞ്ഞി ദ്വേ. ഉണ്ടാ ക്കി TR. irritated the H. C. against me.

ദ്വേഷി a hater അവർ ബ്രാഹ്മണദ്വേഷികളാ യ്ചമഞ്ഞു KU.; മാധവദ്വോഷികൾ CG.

denV. ദ്വേഷിക്ക to hate.

ദ്വേഷ്യം 1. odious. S. 2. M. anger, rage ആ ദേഷ്യം (sic) മനസ്സിൽ വെച്ചു TR.

ദ്വേഷ്യക്കാരൻ passionate.

ദ്വേഷ്യപ്പെടുക to be angry.

ദ്വൈതം dvaiδam S. (ദ്വിത) Dualism ദ്വൈ തത്തെക്കൈവിട്ടു CG. (opp. അദ്വൈതം). ദ്വൈ തഭ്രമം ശമിച്ചു Si Pu.

ദ്വൈതികൾ അതിവാദം ചെയ്യും Bhg. dualists.

ദ്വൈധം dvaidham S. (ദ്വിധാ) Duality.

ദ്വൈധീഭാവം 1. duplicity, ambiguity. 2. indifference, neutrality (vu. ദ്വൈതികഭാവം). ദ്വൈ'വും തിരയേണം Bhr. a king must learn to appear unconcerned, impartial.

ദ്വൈപായനൻ dvaibāyanaǹ S. (ദ്വീപ). (the islander), Vyāsa; also കൃഷ്ണദ്വൈപായ നൻ Bhr.

DHA

ധ occurs only in S. & H. words.

ധടം dhaḍam = ത്രാസു VyM. Balance as an ordeal.

ധനം dhanam S. (ധാ) 1. The prize of a fight, booty. 2. wealth, money, riches. സ്ത്രീധ. dowry.

ധനഞ്ജയൻ (1) victorious; a name of Arǰuna Bhr.

ധനദൻ (2) liberal, Kubēra.

ധനധാന്യം wealth of all kinds Anj. ധ'ന്യാ ദികൾ vu.; ധാദിപദാ൪ത്ഥവും Bhg.

ധനപിശാചി avarice.

ധനലാഭം gain, ധ.കൊതിക്ക Anj.

ധനവാൻ rich, also ധനാഢ്യൻ; opp. ധന ഹീനൻ VyM.

ധനാഗമം acquisition of riches നിന്നുടെ ധ. എങ്ങനേ പറക നീ Mud.; (opp. ധനക്ഷയം).

ധനാദ്ധ്യക്ഷൻ V1. a treasurer.

ധനാശ hope of money, thirst of wealth.

ധനാശി (Tdbh., ധനാശ്രീ or ധന്യാശീ) a tune sung at the close of a drama, also മാരധ നാശി B., (സനാശി So.), ധ.പാടിപ്പോയി the curtain has dropped; fig. it is all over, the dream has passed.

ധനാശിക്കാരൻ the collector of contributions at a play.

ധനി wealthy, ധനികളിൽ ആരേ ദരിദ്രനാ ക്കേണ്ടു KR. — Superl. ധനിഷ്ഠൻ VyM.

ധനികൻ id. എത്രയും ധ. ഞാൻ Nal.; ദരിദ്രനാ കിലും ധ. ആകിലും KR.; അതിധ. MR.; ത ന്പുരാൻറെ ധനികപ്രബലത MR. the influence of his wealth, (see ധന്യൻ).

ധനു dhanu S. & ധനുസ്സ് 1. A bow. ധനുസ്സെടു ക്ക Bhr. archery. മഹിതങ്ങളായ ധനുസ്സുകൾ

രണ്ടും KR. 2. Sagittarius ധനുരാശി. 3. the 9th month, December ധനുഞായർ.

ധനുജ്യീനാദം = ഞാണൊലി, f.i. ധ'ദഘോഷം AR.

ധനുമാസം =3., also ധനുർമ്മാസം.

ധനുരർച്ചന CC. lustration of arms.

ധനുരാശി (2) & ധനുക്ക്രറു the sign Sagittarius; an angle in the compass, SW. (or NW.; compare കന്നിമൂല). ധനുരാശി മേൽ ചെന്നു നിന്നു (huntg.) = ധനുമൂല

ധനു൪യ്യാഗം തുടങ്ങുക Bhg. = ധനുര൪ച്ചന.

ധനു൪വ്വാതം (3) winterly wind, പോയിതുധ. KR.

ധനു൪വ്വേദം archery = ധനു൪വ്വിദ്യ, ധനുശ്ശാസ്ത്രം V1.

ധനുഷ്കോടി KR., see കോടി 2.

ധനുഷ്മാൻ an archer, വില്ലാഴി V2.

ധന്യൻ dhanyaǹ S. (ധനം) Fortunate. പുണ്യ ങ്ങൾ ചെയുള്ള ധന്യരെ വിണ്ണിൽ കാണായി CG. the blessed in heaven, ധന്യരിൽ മുന്പൻ Mud. ധന്യോഹം AR. how happy I am! ധന്യാദന്യം ഞാനഹോ KeiN. most blessed.

abstr. N. ധന്യത്വം blessedness, അതിനോളം ധ. ഉണ്ടോ Bhr.; ധ. ആ൪ക്കുമ പറയാവതല്ല Brhmd.

ധന്വാവു dhanvāvụ S. A bow = ധനു, f.i. ഗാ ണ്ഡീവധ. Bhr. holding the bow Gāṇḍhīva.

ധന്വന്തരി (the sun as travelling on an arc). N. pr. the physician of the Gods.

ധന്വി an archer, Bhg., (= ദനുഷ്മാൻ).

ധമനം dhamanam S. & ധമിക്ക To blow.

ധമനി a tube; vein, lymphatic vessel, etc. med.

ഘമനിസമുദായസതതഗാത്രൻ Bhr.

ധമ്മില്ലം dhammillam S. Women's hair, tied & ornamented, പൂക്കൾ പറിച്ചവൾ ധ. തന്നിലേ ചേ൪ത്തു CG.; ധ.അഴിഞ്ഞെങ്ങും KR.; ധമ്മില്ല ഭാരം SiPu.

ധരം dharam S. (ധർ) Holding, bearing—m. ധരൻ as ധനു൪ദ്ധരൻ = വില്ലാളി — f. ധര the earth. ധരാദ്യന്മാർ Bhr. = ധരാദികളാകിയ വ സുക്കൾ (myth.).

ധരാധരം a mountain, Bhg.

ധരണം holding, — ധരണി‍ the earth; ധര ണീസുരൻ, ധരാസുൻ a Brahman (= ഭ്രദേ വൻ).

den V. ധരിക്ക 1. to hold, വിശ്വങ്ങൾ ഉള്ളിൽധ രി ച്ചവൻ CG. God; ഗ൪ഭം 330. 2. to put on, wear അഴകെപ്പോഴും മെയ്യിൽ ധരിക്കൊ ല്ല Anj. ദേവൻ ശരീരം ദരിക്കയോ വേഷം ധരിച്ചു വരികയോ Nal. assuming a shape. 3. to seize with the mind. കേട്ടുതരിക്കേണം TP. hear & learn. എന്നതുധ. നീ KR. know, keep in mind! വിപ്രൻ പറഞ്ഞു ധരിച്ചു ഞാൻ Nal. I learned from a Brahman.

ധരിത്രി the earth = ധര.

VN. ധരിപ്പു learning, ധരിപ്പെഴും ഇയക്കർ RC. the accomplished Yakshas. ധരിപ്പിടമായി V1. it is fixed in the mind.

CV. ധരിപ്പിക്ക 1. to cause to hold or wear. ചരണേ മണിനുപുരം ധ'ച്ചുബാലനെ CC. adorned. 2. to inform. സങ്കടപ്രകാരങ്ങ ൾധ'ച്ചു TR. represented our grievances (=ഗ്ര ഹിപ്പിച്ചു). ജനകനെ ധ.; കഥപോലും ധ' ക്കാതേ Nal. not to relate.

ധ൪ത്താ holder, as ജഗദ്ധ൪ത്താ SiPu. God.

ധ൪മ്മം dharmam S. (ധ൪, G. thesmos) 1. The law and its observance, രക്ഷിക്ക തന്നേ ഭ്രപൻെറ ധ'മായതു VyM.; ധ. വിരിഞ്ചനാൽ മനുവിനാ യ്ക്കൊണ്ടുക്തമായി Bhg.; വേദവിധിയാം ധ'ത്തെ മാനിക്ക Bhr.; കല്യാണമാ൪ഗ്ഗധ൪മ്മങ്ങൾ ധ'ങ്ങൾ, മററല്ലാതത് എല്ലാം അധ. അല്ലോ നൃണാം Bhg.; നാലു വക ധ. ഉള്ളിൽ ധരിപ്പതു (സത്യം തപോ ദയാത്യാഗം); ഇത്ഥം ചതുഷ്പാദങ്ങൾ ധ'ത്തിന്നു Bhg.; വ൪ണ്ണധ൪മ്മങ്ങൾ caste- rules. തങ്കലേ ധ'മാ യ വേദശാസ്ത്രങ്ങൾ ഒന്നും അഭ്യസിയായ്ക Vil.; അമാത്യധ. AR. the duty of a minister. പതിവ്ര താ ധ'ങ്ങൾ AR. a wife's duties, ധ. നടത്തിക്ക TR. to administer the laws, maintain the right. ധനകാമനാശം വരുന്ന ദ൪മ്മം KR. virtue pursued at the sacrifice of wealth & pleasure. അ വരുടെ ധ'ത്തിൽ ഇരിക്കാതേ ലംഘിച്ചു നടന്നു VyM. 2. the natural state അവൾ ഒരു ദിനം ഋതുധ൪മ്മത്തെ പ്രാപിച്ചു Bhr.; ബ്രാഹ്മണധ൪മ്മം a Br.'s duty & condition. ദേഹധ. ഇങ്ങനേ Bhg. the peculiarity of the body. 3. the chief virtue, charity, (as in A. സക്കത്ത് is both justice & alms). ഇരക്കുന്നവ൪ക്കു കൊടായ്ക

Sah. = ധ൪മ്മദാനം; നല്ലധ'ങ്ങൾ ചെയ്വിൻ Anj. ധ൪മ്മമായിക്കൊടുക്ക to give gratis. ദശലക്ഷണ മായ ധ. VilvP.; (the highest വാരിദാനം).

Hence: ധ൪മ്മക൪ത്താവു an arbitrator; lawgiver. ധ൪മ്മക൪മ്മം — കാ൪യ്യം a work of duty or (3) charity.

ധ൪മ്മക്കാരൻ (3) a beggar, object of charity; so ധ൪മ്മക്കഞ്ഞി; ധ൪മ്മക്കൊള്ളി one who lights the pile at a charitable funeral, etc.

ധ൪മ്മചാരി Bhr. (ധ'കൾ) a fulfiller of his duties, (fem. ധ'ണി).ധ൪മ്മച൪യ്യ Bhr. a virtuous life.

ധ൪മ്മഛത്രം (3) an alms-house.

ധ൪മ്മജ്ഞൻ versed in law; നാഥധ. AR,. knowing a king's duties.

ധ൪മ്മടം=ത൪മ്മപട്ടണം N. pr., ധ. പിടിച്ചതു കോയ അറിഞ്ഞില്ല prov.

ധ൪മ്മദാനം (3) charity.

ധ൪മ്മദാരങ്ങൾ KumK. a lawful (opp. ഉപപത്നി) & faithful wife, so ധ൪മ്മപത്നി SiPu. etc.

ധ൪മ്മദൈവം the household God, ധ'വും തലമുടി യും തനിക്കു നാശം prov.; ധ.പ്രസാദിച്ചാൽകു ളു൪ക്കും തറവാടുകൾ PR.; മകനു പ്രാണൻ ഉണ്ടയാൽ ധർദൈവത്തെ ആടിച്ചു കൊ ള്ളാം SG. (the vow of ദൈവാട്ടം), the Deity may be ശാസ്താവ് or any other പരദേവത.

ധൻമ്മധ്വജൻ Bhg. a hypocrite.

ധൻമ്മനീതി, (&ധ൪മ്മനിഷ്ഠ) morality, ധ. മറന്നു ജഗത്ത്രയം ഉപദ്രവിച്ചാർ Bhg.

ധ൪മ്മൻ 1. the law personified വ്യവഹാരത്തിങ്കൽ അധ. എന്നിയേ പ്രവൃത്തിപ്പിച്ചീടുമവൻധ൪മ്മ ന്തന്നേ KR. 2. the God Yama CG; hence ധ൪മ്മപുത്രൻ Bhr., ധ൪മ്മൻ etc. = Yudhishṭhira, Yama's son.

ധൻമ്മപത്നി AR. a lawful & faithful wife.

ധ൪മ്മപ്രതിപാലകൻ the preserver of law. സ കലധ'൪ TR. (complimentary style); so ധ ൪മ്മരക്ഷണം Bhr.

ധ൪മ്മബുദ്ധി PT. virtuous.

ധ൪മ്മയുദ്ധം a just war.

ധ൪മ്മരാജൻ Yama(=ധ൪മ്മൻ), also his son;ധ' ജാലയം പുക്കു AR. died.

ധ൪മ്മവാൻ righteous, virtuous.

ധ൪മ്മവിൽ (വിദ്)=ധ൪മ്മജ്ഞൻ Bhr.

ധ൪മ്മവിരുദ്ധം unlawful, ഗുരുക്കന്മ൪ ധ. ചൊ ല്കിലും KR. (call suicide unlawful).

ധ൪മ്മശാല (1) a court of law, (3) a hospital, inn.

ധ൪മ്മശാസ്ത്രം a code of laws; ധ'സ്ത്രന്യായം VyM. legal.

ധ൪മ്മസഭ a court of justice.

ധ൪മ്മസംഹിത = ധ൪മ്മശാസ്ത്രം.

ധ൪മ്മസാക്ഷി B. king's evidence.

ധ൪മ്മസ്ഥിതി abiding in duty; the rule of law എന്നുമേ ധ. പിഴയായ്ക UR.

ധ൪മ്മാത്മാ (വീരൻ AR.) a man of character.

ധ൪മ്മാധ൪മ്മങ്ങൾ right & wrong. ധ'ളെ നടത്തി, ധ'ൾ രക്ഷിച്ചുപോരുന്ന (compliment TR.) maintaining the distinctions of the law.

ധ൪മ്മാധികാരി a judge, ധ'കളോടു ചൊല്ലി PT.

ധ൪മ്മി (l) virtuous, Superl. ധ൪മ്മിഷ്ഠൻ; (2) പ ശുധ൪മ്മി cattle-like. ജരാമരണധ൪മ്മി Bhg. having the qualities of age & death.

ധ൪മ്മോപദേഷ്ടാവു instructing in law & duty, ധ. ധ൪മ്മം പിഴെക്കയോ Nal.

ധ൪മ്മ്യം lawful, just ഭ്രമിയെ ധ'മായി പാലി ക്ക KR.

ധ൪ഷണം dharšaṇam S.(G. thrasos) Daring; attacking. ധ൪ഷിത violated (woman).

ധവൻ dhavaǹ S. The husband (formed out of വിധവ), നിജധവനികടം VetC.

ധവളം dhavaḷam S. (ധാവനം) White, fair ചന്ര ധ'ങ്ങളായുള്ള ഭിത്തി Bhg.

ധളവായി No. = ദളവായി A commander.

ധാടി. ധാടൃം=ധാ൪ഷ്ടൃം q.v., ചാടുവചന ധാ ടികളോടിട കൂടുക ChVr. sallies of witty sayings; (C. smartness).

ധാതാവു dhāδāvu S. (ധാ, G. the; to put) Founder, creator, author; Brahma ലോകക ൪ത്താവായുള്ള ധാ. Bhr.; ധാതൃകല്പിതം Nal. fate.

ധാതു dhāδu S. (ധാ) 1. Component constituent part; element; the verbal root (gram.) വ്യക്ത മായ ധാതുവെപ്പറയാതേ merely hinting. 2. the 7 elements of the human body സപ്ത ധാതുക്കൾ Nid. (ത്വക രുധിരം മാംസം മേദസ്സ് അസ്ഥി മജ്ജ ശുക്ലം SidD. രസം ചോര മാംസം നൈ

പല എല്ലു വസ ശുക്ലം gen. chyle, blood, flesh, fat, marrow, bone, semen; the latter called അന്ത്യധാതു). 3. semen (vu.) ധാതുകെടുക; also the pulse to sink. 4. metal.

ധാതുക്ഷയം (3) impotence.

ധാതുവാദം, ധാതുക്രിയ (4) metallurgy.

ധാത്രി dhātri S. (ധാ to suck) 1. A nurse മക്ക ൾ്ക്ക് ഒരു ധാ. യായീടേണം Nal. 2. the earth; ധാത്രീന്രൻ AR. a king.

ധാനം dhānam S. (ധാ to put) Containing.

ധാനി a place to keep something, a seat. ദേവ ധാനി Bhg. Indra's residence. രാജധാനി q. v.

ധാന്യം dhānyam S. ( ധാന grain). Corn, grain, esp. നെല്ലു; രസധാ. rank corn, നീരസധാ. meagre corn.

ധാന്യവ൪ദ്ധനം lending grain for seed at usurious interest.

ധാന്യവൃദ്ധി first-fruits, നിറ.

ധാന്യസാരം grain after threshing, പൊല്.

ധാന്യാമ്ലം sour gruel, വെപ്പുകാടി.

ധാന്വന്തരം dhānvandaram S. Coming from Dhanwantari KU. ധാ'രജപം a Mantram for epilepsy, etc. med. ധാന്വന്തരീമൂ൪ത്ത്യാ ആയു൪ വ്വേദോപദേശത്തിന്നവതാരം ചെയ്താൻ Bhg 8. Višṇu incarnated in Dh.

ധാമം dhāmam S. (ധാ) 1. Home; chief abode കാരുണ്യധാമാവു RS. കമനീയത്തിന്നു ധാമഭ്ര തൻ PT. 2. = തേജസ്സു, f. i. അദ്വൈതമാകിയ ധാമത്തെ വന്ദിച്ചു Bhr.

ധായം dhāyam S. (ധാ) Holding.

ധാര dhāra S. (ധാവ്, ധൌ) 1. A jet, as of water വ൪ഷധാ. കൾ തൂണുകൾ പോലേ വീണു Bhg. a continuous stream. കണ്ണിൽനിന്നു ചാടീടുന്ന ധാ. KumK.; ഹ൪ഷാശ്രുധാരയും സോദരമൂ൪ദ്ധ നി വ൪ഷിച്ചു AR. — met. വാഗമൃതധാരയി ങ്കൽ തൃപ്തിയില്ല KeiN. 2. a medicinal treatment by having water, oil, etc. continually poured on the body ഘൃതധാ., ശിരോധാര, hence ധാര ചെയ്ക, ധാരക്കലം, — ക്കിടാരം, — ച്ചട്ടി,— ത്തോ ണി,— പ്പാത്തി a. med. കാച്ചീട്ടു വേണം ധാരയി ടുവാൻ a. med. താരപോരുക, കോരുക TP.; ഇ വ എണ്ണയിൽ ഇടിടു താരകൊൾ്ക, താരയിടുക MM. 3. (ധാവനം) the edge of a sword or instrument V1., ശിതധാര Bhg.

ധാരാഗൃഹം KR. bathing-room with showerbath.

ധാരാധരം (1) a cloud, (3) a sword.

ധാരണം dhāraṇam S. (ധ൪) Holding, as ഗ ൪ഭധാ., ജീവധാ. etc.

ധാരണ 1. retention ഏതുപ്രകാരം വന്നു എന്ന് എനിക്കു നല്ല ധാ. യും ഇല്ല TR. recollection. ധാ. വരുത്തി brought him to his senses; collection of the mind, at the same time restraining the breath. കേവലയാകിയ ധാ. CG.; എങ്കൽ ധാ. ചെയ്യും ചിത്തം Bhg. a mind settled on me. ഇക്കാ൪യ്യപ്രപഞ്ചം മി ത്ഥ്യയെന്ന ധാരണ ഉറക്കിൽ KeiN. persuasion, resolution. 3. a rule യാഗക൪മ്മസ്ഥാ ലധാ. നിശ്ചയം ഇല്ലെനിക്കു VetC.

ധാരാളം dhārāḷam S. (ധാരം q. v., Te. C. T. M.) Profusion. ധാരാള രൂപമാം പുഷ്പവ൪ഷങ്ങളും Nal. showering down incessantly. ധാ' മായി പ്പെയ്ക vu.; മുതൽകൊണ്ടു ധാ'മായിച്ചെലവഴിച്ചു TR. liberally, prodigally. ധാ. വെക്ക to become a spendthrift. ധാ'മായിപ്പറക to speak fluently, enlarge upon; (also ധാറാളം mod.)

ധാരി dhāri S. (ധർ) Holding വേശധാ., ശസ്ത്ര ധാ. വേഷധാരി etc.

ധാ൪മ്മികൻ dhārmiδaǹ S. (ധ൪മ്മ) Righteous, virtuous, ധാ'ന്മാരോടു ഭിക്ഷയും മേടിച്ചു SiPu. the charitable.

ധാ൪മ്മിക്ത VCh. — ധാ൪മ്മികത്വത്തെ പാ൪ത്താൽ ധ൪മ്മരാജാവോട ഒക്കും SiPu. charity.

ധാ൪ഷ്ട്യം dhāršṭyam S. (ധൃഷ്ടം, Tdbh. ധാട്യം) 1. Boldness, impudence ധാ. തുട൪ന്നാൽ അന ൪ത്ഥം വരും ദൃഢം SiPu.; ധാ. പെരുത്തുള്ള ഗോ പാലകാമിനി PT.; ധാ. എത്രയും പാരം ഉണ്ടു നാരികൾക്കു Bhr.; ധാ'മോടരുതിതെന്നാഖ്യാനം ചെയു Bhr. 2. sham, pretence ധാ'മല്ല ഞാൻ ചൊന്നതു കേളക്ക നീ KR.

ധാ൪ഷ്ട്യക്കാരൻ impudent; a counterfeit.

ധാവകൻ dhāvaγaǹ S. (ധാവ്) 1. A runner. 2. cleansing. കംബള ധാ'ന്മാ൪ KR. washermen.ധാവതി S. he runs ധാ. ചെയ്ക, വെക്ക, chiefly to run away; hence:

CV. ധാവതിപ്പിക്ക to put to flight, make to run കേവലം മഥിച്ചുലെച്ചേറ സംഭ്രമിപ്പിച്ചും ധാവതിപ്പിച്ചും അങ്ങൊടിങ്ങൊടു പലവിധം ഭ്രധരം അലെപ്പിച്ചു മഥിച്ചു Bhg 8.

ധാവനം 1. running, ധാ. ചെയ്ക to flee, Brhmd. വൃക്ഷമൂലങ്ങൾ തോറും ധാ. ചെയ്തു Nal. ran against. 2. cleansing, as ദന്തധാവനം, പാപങ്ങൾ ധാ. ചെയ്യം Bhg.

ധാവളം dhāvaḷam S. (= ധവളം). White ധാ വളവസ്ത്രം അല്ലാത്തതു സ്ത്രീകൾക്കരുതു Anach. — ധാവളിവിരിപ്പടം Nal 3.

ധാവള്യം whiteness കീ൪ത്തിധാ. PT1. കേവ ലരൂപധാ'നായിത്തോന്നും Bhg.

ധിക dhik S. Fie! woe! ധിഗസ്തു നിദ്രയും ധി ഗസ്തു ബുദ്ധിയും ധിഗസ്തു ജന്മയും KR.; ധിക ധിഗത്യന്തം ക്രൂരം ചിത്തം നാരികൾക്കു AR.

ധിക്കാരം reproach, contempt. ഞങ്ങളോടു തി ക്കാരമായി (or തിക്കാരക്കൈ) കാണിച്ചു TR. behaved most insolently. അച്ചനെ ധി. ചെ യ്തു TP., ധി. കാട്ടി insulted. ധി. നമ്മോടെടു ത്തു RS. — ബാലധി. വെക്ക V2. children to give up sulking.

ധിക്കരിക്ക to reproach, insult. ആളെ ധി' ച്ചു TR. abused. ദൈലത്തെയും ധിക്കരിപ്പൊരു കശ്മലാ PT. മസൂരിയുള്ളേടത്തൊക്കേ ധി'ച്ചു നടക്കിലും Nid. defyingly.

ധിക്കൃതം reproached, despised. ഇതു കാണു ന്പോൾ അതു ധി'മായ്വരും AR. poor in comparison. ഭ്രപനൻറെ സമ൪ദ്ധിയാൽ ശക്രമന്ദിര ത്തിൻഭുതി ധി'മാക്കപ്പെട്ടു Nal. out-done.

ധിക്കൃതി = ധിക്കാരം. (ഭവിപ്പതു ധി. PT.; ധി. യുള്ള കുസൃതികൾ Bhg.)

ചെയ്തൊരു ധിക്രിയാ (sic) കൊണ്ടു കുപിതൻ Mud. a base, vile deed.

ധിഗ്ദണ്ഡം VyM. a reproof, sharper than വാഗ്ദണ്ഡം.

ധിഷണ dhišaṇa S. (= ധീ) Understanding, Bhg. — ധിഷണൻ Bhr. = വ്യാഴൻ.

ധിഷ്ണ്യം 1. a place for holy fire. 2. a spot, star.

ധീ dhī S. (ധീ to observe) Insight ധീശക്തി etc. — adj. മൂഢധീകളായി Bhg. infatuated. ധീമാൻ m., ധീമതി f. intelligent.

ധീരൻ dhīraǹ S. (ധർ) 1. Steady, determined. കുതിരകളുടെ ധീരനാദം Nal. deep, dull sound. 2. (ധീ) clever, wise; അല്പധീരൻ Nasr. po. ധീരത firmness, fortitude = ധൈ൪യ്യം.

ധീവരൻ dhīvaraǹ S. (ധീ? clever). A fisherman.

ധീസഖൻ dhīsakhaǹ S. (ധീ) = മന്ത്രി.

ധുതം dhuδam S. (part. of ധൂ). Shaken. ധുത പാപൻ Bhg. whose sins are shaken off.

ധുനി dhuni S. (ധ്വൻ) Roaring; a river.

ധുരം dhuram & ധു൪ S. (ധ൪?) A yoke, burden. ധുരന്ധരം cattle used for drawing.

ധുരന്ധരൻ a leader, helper.

ധൂതം dhūδam S. = ധുതം; ധൂനനം Shaking.

ധൂപം dhūbam S. (G. thyō, L. thus) Incense & aromatic vapour. കാഷ്ഠത്തിന്നു ധൂ. കാട്ടൊല്ല prov.; ധൂപദീപം കാട്ടുക; ധൂപനിവേദ്യാദികളെ ക്കഴിച്ചു VetC. (in ഹോമം).

ധൂപക്കാൽ, — ക്കുററി (Nasr.) a censer.

ധൂപനം 1. offering incense. 2. = ധൂപം, ധൂപവർഗ്ഗം.

denV. ധൂപിക്ക to burn incense, ദീപിച്ചുള്ള ധൂപം വെച്ചു ധൂപിച്ചാൾ അകന്തന്നിൽ എങ്ങും CG.; ഗന്ധപുഷ്പങ്ങൾ ധൂ. VCh. അഷ്ടഗന്ധമിട്ടു ധൂ.; also of tobacco smoke, vu.

ധൂപിക f., (m. ധൂപകൻ) preparing incense, പരിമളവസ്തുകൊണ്ടു പുകെക്കും ധൂപികാജ നം KR.

ധൂമം dhūmam S. (L. fumus, G. thymos) Smoke, ധൂ. കൊണ്ടു മാ൪ഗ്ഗം തിരിയാതേ Mud.; ഭീമങ്ങളാ യുള്ള ധൂമങ്ങൾ വ്യോമത്തിൽ പൊങ്ങി CG.

ധൂമക്കുററി V1. = ധൂപക്കുററി.

ധൂമകേതു having smoke for a sign (= fire); a comet ധൂ. പടിഞ്ഞാറു ഉദിക്ക Brhmd.; ധൂ'വേ പോലേ ലോകരെ പീഡിപ്പിപ്പാൻ PT.; പട ൪ന്തന രൂമകേതു വരങ്ങളായുള്ള പള്ളിയന്പേ RC. meteor-like, fiery darts.

ധൂമലം, better ധൂമളം purple — (what is ഭോഷ ധൂമലംകൊണ്ടേ Nasr. po.)

denV. ധൂമിക്ക to smoke, expose to smoke; ച ന്നം (p. 346) ധൂമിക്ക TR.

ധൂമ്രം smoky hue; purple = ധൂമവ൪ണ്ണം.

ധൂ൪ജ്ജടി dhūrǰaḍi S. (ധൂ൪ = ധു൪) Whose hairs are a burden; Siva.

ധൂർവ്വഹം = ധുരന്ധരം.

ധൂർത്തൻ dhūrtaǹ S. (ധൂർവ്വ, ധ്വർ to bend) A crafty, sly dog; a rogue അക്ഷധൂർത്തനെ ഭ വാൻ ആദരിച്ചീടൊല്ലായേ Nal.

ധൂർത്തത craftiness. ധൂ. കാർത്തെന്നലോളം മറെറ ങ്ങും കണ്ടില്ല CG. nothing so insinuating.

ധൂർത്തു കാട്ടുക to deceive, insinuate oneself with women — ധൂർത്തു പറക to exaggerate; to talk cleverly. — എന്നുള്ള ധൂർത്തു തോന്നി thought of committing a crime.

ധൂസരം dhūsaram S. (ധ്വസ് = ധ്വംസ്) Dusty; of dust-colour പാംസുക്കൾ ഏററിട്ടു ധൂ'മായുള്ള പാദങ്ങൾ CG.; ധൂസരവർണ്ണം MC. (of an ass); ധൂളികൊണ്ടു ധൂ'മായ്വന്നു PT.

ധൂളനം ചെയ്ക = ധൂളിക്ക 2. to fan, strew ഗോ മയചൂർണ്ണംകൊണ്ടു ധൂ. Bhg.

ധൂളി dhūḷi S. (similar to ധൂമം?). 1. Dust ഉണ്ടായി തൊരുധൂളി ദിക്കുദിക്കുകൾ എല്ലാം KR.; പട നടു വിൽ വളരുന്ന ധൂളി Mud.; ധൂളിമേഘങ്ങൾ KR.; ധൂ. പറക്ക, കിളരുക etc.; കാണികൾ ധൂ. പറ പ്പതു കാണേണം KR. see a fine fight. 2. a despicable person. ധൂളിയെക്കാണാഞ്ഞു Bhr. the rogue! Esp. a strumpet ധൂളിയായ പെണ്കിടാവി നെ PT.; ൧൦൦൦ ധൂളി ചത്തു പിറന്നോൾ എന്നു തോന്നും PT.; വല്ലാത്ത ധൂളിപ്പട അകററീടുവിൻ Bhr. unreliable troops. 3. a very high number ആയിരം ധൂളികൾ AR 6.

denV. I. ധൂളിക്ക 1. to be reduced to dust, rise as dust വൃക്ഷം ഭസ്മമായി ധൂളിച്ചു Bhr.; മങ്ങി ദിനേശൻ പൊടികൾ ധൂ. യാൽ Sk.; രുദ്ര ന്മാർ ഭസ്മവും ധൂളിച്ചു നടത്തംകൊണ്ടാർ CG. grown thick with dust. 2. v. a. to make like dust ബാണങ്ങളെ ധൂളിച്ചു VetC.; to expose to the wind, as rice for cleansing V1. 3. to drop (തുളി), ഇത്തിരിനൈ ധൂളി ച്ചു GP.; യുദ്ധനിലത്തു കാററത്തു ധൂ. Tantr. to scatter a powder.

part. ഭസ്മധൂളിതഗാത്രം Brhmd. (Siva's).

II. ധൂളുക (V1. ധൂൾ = ധൂളി) to fly about, as dust; wind to blow V1.

CV. ധൂളിപ്പിക്ക to reduce to dust, scatter about, അവരെ ഭ്രമേണ ധൂളിപ്പിച്ചു DM.; വായു പുട വകൾ വാരി അങ്ങൊടിങ്ങൊടു ധൂളിപ്പിച്ചു Bhr. blew about.

ധൂളിപ്പെണ്ണു a strumpet; (ധൂളിത്വം B. whoredom.).

ധൂളിമാനം dust-like, പൊടിമാനം; (ധൂ. ചെയ്ക to waste, as property).

ധൃതം dh/?/δam S. (part. — ധർ) Held, worn. ധൃതധർമ്മം KR. the observed law. — ധൃതവ്രതൻ Si Pu. being under a vow.

ധൃതഗതിക്കാരൻ roaming about for his pleasure; a man without any purpose.

ധൃതരാഷ്ട്രൻ one whose kingdom lasts. — N. pr., the father of the നൂററവർ Bhr.

ധൃതി firmness, resolution. ധൃതിപ്പെടായ്വിൻ don't be too sure! ചിന്തിച്ചാൻ ധൃതിയോടേ KR. = ജിഹ്വോപസ്ഥത്തെ ജയിപ്പതു Bhg. — [So. & Palg. വിതയുടെ, കൊയ്ത്തിൻറെ ധൃ തി = തിരക്കു. — of തകൃതി?].

ധൃതിമാൻ of good courage.

ധൃഷ്ടൻ dh/?/šṭaǹ S. (part. — ധർഷ). Bold, confident; Ge. dreist. ധൃ'നാം ധൃതരാഷ്ട്രൻ Bhr. insolent. ധൃ'രായ്പറകയും ക്രുദ്ധരായടിക്ക യും VCh.

ധൃഷ്ടത V2. boldness = ധാർഷ്ട്യം.

ധൃഷ്ണു daring. ധൃ. വാകും മന്ത്രി Mud.

ധേനു dhēnu S. (ധി to satisfy) A milch-cow, ഹോമധേ. etc.; മേദിനി ധേനുവായിച്ചെന്നു വിരിഞ്ചനോട് ഓതിനാൾ CG.

ധേനുകാരി K/?/shṇa, as destroyer of a demon ധേനുകൻ CG.

ധൈര്യം dhairyam S. (ധീര) Firmness, bravery, courage. നിങ്ങൾ ധൈ. തന്നതു പ്രമാണിച്ചു TR. relying on the encouragement you gave me. ക്ഷീണധൈര്യത്വം Nal. discouragement. ദുർവ്വി ഷയാശാത്യാഗധൈര്യത്വം സുഖപ്രദം Bhg.

ധൈര്യക്കുറവു, — ക്ഷയം want of courage.

ധൈര്യപ്പെടുക to have or get courage.

ധൈര്യപ്പെടുത്തുക to encourage, comfort.

ധൈര്യവാൻ, — ശാലി, — സ്ഥൻ, — ാന്വിതൻ courageous.

ധോരണം dhōraṇam S. & ധോരിതം The trot of a horse.

ധോരണി (S. row). ധോ. അടിക്ക to proclaim as a herald seated on an elephant; boast.

ധോരണിക്കാരൻ a dauntless, dashing fellow — (what is ഘനരുധിരധോരണിനീർ ChVr. 6, 17; al, .... ണീപൂരിതേ ഭൂതലേ?).

ധൌടു dhauḍụ (C. Te. ദൌഡു, H. dau/?/, fr. ധോർ S.) Incursion, invasion. കപ്പൽ ധൌടു പോക to cruise.

ധൌതം dhauδam S. part. (ധാവ 2.) Washed.

ധ്മാതം dhmāδam S. part. (ധമ്) Blown.

ധ്യാനം dhyānam S. (ധീ). Contemplation നിൻ മുഖാംബുജം ധ്യാ. ചെയ്തു തന്നേ ജീവനം ധരി ച്ചു Nal.; ധ്യാ. ഉറപ്പിച്ചു മൌനം ദീക്ഷിച്ചു ഹോ മം തുടങ്ങിനാൻ AR. fixing the mind on the Deity; meditation പരമേ ഗുരവേ നമ: (sic) ഇ തൊക്കയും ധ്യാനം (huntg.) formula of prayer. adj. എന്നെ ചിത്തേ ധ്യാനനായിരിപ്പവൻ Bhg. meditating.

ധ്യാനനിഷ്ഠൻ settled in meditation.

ധ്യാനമൂകം absorbed in meditation & dumb in consequence, ധ്യാ'ങ്ങളായിമയിലുകൾ KR.

ധ്യാനയോഗം profound meditation.

ധ്യാനശക്തി Si Pu. = സങ്കല്പശക്തി.

ധ്യാനി intent on contemplation.

denV. ധ്യാനിക്ക to contemplate കണ്ണുമടെച്ചു ധാനിച്ചിരിക്കുന്ന AR. — With Acc. to invoke ബ്രഹ്മത്തെ ധ്യാനിപ്പോരും KeiN,; അന്നേരം അയ്യപ്പനെ ധ്യാ. huntg.

part. ധ്യാതം, ധ്യേയം the object of contemplation, മനസ്സിങ്കൽ ധ്യേയനാം എന്നേ Bhr.

ധ്രുവം dhruvam S. (ധൃ) 1. Fixed, abiding; sure അതിന്നു ധ്രവദൃഷ്ടാന്തം ഒന്നു ചൊല്ലുവൻ KeiN. 2. adv. certainly. 3. the polar star ധ്രുവത്തിൻറെ പേർ ജലജോയം astrol. ധ്രുവം കൂട്ടുക B. to make an astrological calculation.

ധ്രുവൻ 1. the polar-star, personified ധ്രവനാം വിഷ്ണുഭക്തൻ Bhg. 2. the celestial pole ധ്രുവ നെക്കണ്ടാൽ ൬ മാസത്തിന്നുള്ളിൽ മരണം വരി കയില്ല (superst.)

ധ്വംസം dhvamsam S. Falling to pieces. ഹിം സകൊണ്ട് ഒരു പദത്തെ ലഭിച്ചാൽ ധ്വം. ഉണ്ട തിന്നു ChVr. disappearing (= ക്ഷയം); hence: കുലധ്വംസകൻ destroyer of his family KR.

ധ്വംസനം (act.) destroying; destruction പാ പധ്വം'മായ യാഗം Bhr.; മാരധ്വം'ബ്രഹ്മാദി കൾക്കും നീക്കാമല്ല Bhr. the troublesome power of Kāma. ധ്വം. ചെയ്തുപോക money etc, to be lost.

denV., f. i. ധർമ്മത്തെ ധ്വംസിക്കുന്ന പുത്രൻ PT. a law-breaker.

part. ധ്വസ്തം fallen, gone ധ്വസ്തതമോബലം Bhg.

ധ്വജം dhvaǰam S. (ധൂ?). A banner, flag, ensign.

ധ്വജപ്രതിഷ്ഠ erecting a flag-staff. —

ധ്വജിനി an army.

ധ്വനി dhvani S. (G. tonos) Sound, voioe = സ്വ നം, f. i. ധ്വനിപ്പിഴയുള്ള വീണ V2. out of tune. പൂർവ്വപക്ഷമാം വേദധ്വനി കേട്ടിട്ടു Bhg.

denV. ധ്വനിക്ക V1. to sound.

CV. ധ്വനിപ്പിക്ക to make to resound, as മണി etc.

ധ്വര dhvara (C. Tu. ധൊര, see തുര). Master, lord. ധ്വരമാർ TrP. (V1. has ധുര, ദുര a man of rank, esp. in Pāṇḍi). പീലിസായ്പ ധൊര അവർകൾക്കു സ്വാമിനാഥപട്ടർ സലാം TR. to Mr. Peile.

ധ്വാംക്ഷം dhvāṇkšam S. A crow; also വൃദ്ധ ധ്വാംക്ഷകൻ PT.

ധ്വാനം = ധ്വനി.

ധ്വാന്തം dhvāndam S. Wrapped; darkness.

NA

ന is related with ഞ (നാം from ഞാൻ) and യ (നുകം, യുഗം; ആകിന = ആകിയ). At the close of syllables it represents the Dravidian ൻ, which belongs not to the Dentals but to the 6th Vargam; hence it passes by the Tami/?/ laws of euphony into ൽ, as പൊൻ, പൊല്പൂ; whilst original ൽ changes before Nasals into ൻ (നൽ, നന്മ; ഗുല്മം, ഗുന്മം). Double ന്ന in Dravidian words is derived from Tami/?/ ൻറ (at നന്നി, T. നൻറി; കന്നു, T. കൻറു, C. കറു)

N. changes dialectically with M. (നുപ്പതു, നുന്പേ; മയിൽ q. v.).

ന na S. Not; in നപുംസക, നഹി, നാസ്തി.

നക naγa 1. T. aM. (C. Te. നഗ, √ Te. T. C. നക to laugh, shine). A jewel നകനിര, മേന്ന കയാൾ RC. 2. (Tu. boat, p. nākhudā?) the pilot or captain of a ship.

നകെക്ക T. aM. to laugh; നകയലൂടെ കോലവും RC.

നകതു Ar. naqd. Ready money.

നകര naγara, = നവര, നവിര q. v. A fast growing rice.

നകർ naγar V1., l. = നഖരം A nail. 2. = നഗരം a town.

നകാരം naγāram S. 1. The sound & letter ന. 2. (P. useless) ballast; a large stone to fix a boat. 3. പള്ളിയിലേ നകാരം (നക 1.) finery. So.

നകുലം naγulam S. Mungoose PT., കീരി.

നകുലൻ N. pr. one of the Pānḍavas, Bhr.; a man of business V1. (not minding his caste).

നക്കൽ‍ 1. Ar. naql. A copy. 2. VN. of foll.

നക്കുക nakkuγa T. C. Tu. M., (Te. നാകു) To lick, ചക്കര തിന്നുന്പോൾ നക്കിനക്കി, നായി നക്കീട്ടേ കുടിക്കൂ prov.; പശൂതൻ മക്കളെ ന. CG.; (met. തുലുക്കൻ 472); നക്കിക്കളക to lick off. CV. നക്കിക്ക to cause to lick.

നക്കി a licker; beggar (prov.) — നക്കിച്ചി an abandoned woman.

നക്തം naktam S. Night; by night. നക്തന്ദി നം കേൾക്കിലും AR. always.

നക്തഞ്ചരൻ a night-walker, Rākshasa, ന ത്തെഞ്ചരൻ RC; നക്തഞ്ചരപതി AR.

നക്താന്ധ്യം night-blindness, Nid 29.

നക്രം nakram S. A crocodile PT. = മുതല. Kinds: കോന —, ചെന്പൻ ന — (smaller), ചീന — (smallest).

നക്രമദ്ദളം a drum. Bhr 6.; (Ar. naqāra, a kettledrum).

നക്ഷത്രം nakšatram S. (നക്ഷ് to come up). 1. A star, (vu. നച്ചത്രം, നസ്ക്യേതിരം), ശൂലാ ഗ്രേ ന'ങ്ങൾ എണ്ണിക്കൊൾക PT. 2. a lunar asterism (27 or 28), of which 2¼ are counted upon one month നക്ഷത്രം ഉത്രം അതും വിജയ പ്രദം AR.; ശത്രുവിൻറെ ന'ത്തിന്നാൾ Tantr. (നാൾ).

നക്ഷത്രമണ്ഡലം S. = ജ്യോതിശ്ചക്രം the world of stars. Bhg.

നക്ഷത്രമാല a necklace with 27 pearls V1.

നക്ഷത്രപതി, — രാജൻ, — ത്രാധിപൻ, നക്ഷ ത്രേശൻ the moon.

നഖം nakham S. 1. A nail (L. unguis, G. onyx). കാൽന. കൊണ്ടു നിലത്തു വരെച്ചു CG. (sign of perplexity). കുഴിനഖം panaritium. നഖശിഖരം CC. the point of a nail. നഖശിഖ പര്യന്തം from top to toe. നഖം നീട്ടുക, വളർക്ക Anach. to let the nails grow, as ascetics. 2. a claw നരി ന. പതിനെട്ടും MR. 3. the point of an arrow കൂത്തുള്ള ശരന. കൊണ്ടു കീറി KR.

നഖച്ചുററു a disease round the nails, also വിരൽച്ചുററു. = കുഴിനഖം 1 & p. 280.

നഖരം S. clawlike; a claw നഖരതുണ്ഡങ്ങ ളാൽ കീറി AR.

നഖി 1. a perfume = ശൂക്തി, മുറൾ. 2. having nails or claws.

നഗം naġam S. (= അഗം) A mountain; a tree.

നഗരം naġaram S. A town, city പുതിയ ന. തീർക്കുന്നതുണ്ടു TR. In Kēraḷa 96 ന. KU.; esp. seaports നഗരവീതിയിൽ കച്ചോടക്കാർ MR. — നമ്മുടെ അന്തന്നഗരത്തിൽ വാഴുന്നു Mud. citadel? — Tdbh. നകർ RC.

നഗരവാസികൾ Bhr. citizens = പൌരന്മാർ.

നഗരശോധന visiting a city in disguise B.

നഗരി a city, ന. പൊടിയാക്കുവാൻ Mud.

നഗരിക്കാരൻ V1. a citizen.

നഗാശി Ar. naqāši. Sculpture, carving, ന. പണി vu.

നഗൌകസ്സ് nagauγas S. (ഓകസ്സ്). Dwelling on hills or trees; a bird. Bhg.

നഗ്നൻ naġnaǹ S. Naked. നഗ്നവിഗ്രഹന്മാർ Nal. devotees, naked mendicants — നഗ്നയാം കോട്ടവി Bhg.

നഗ്നത nakedness.

നഗ്നിക a girl before puberty.

നഗ്നരൂപി naked, m. & f.; സ്ത്രീകൾ ന. കളാ യി സ്നാനം ചെയ്തു KN.

?നങ്കലം Measure of seed? in നങ്കലക്കണ്ടം & ഇട

നങ്കലക്കണ്ടം No. (C. നാഗുള = 4 കൊളഗ; see കലം 3 — ?). — നങ്കലം കുടിച്ചു = മുഴുവൻ.

നങ്കു naṇgụ (T. നൻകു beauty, √ നൽ?) A fish. No. also മാന്തൽ.

നങ്കൻ N. pr. m.; നങ്കി f.

നങ്കൊട V1. (T. നൻ —) nuptial gift.

നങ്കൂരം naṇgūram (P. langar?) An anchor, Pay. ന. ഇടുക, താഴ്ത്തുക to cast anchor, എടു ക്ക to weigh anchor.

നങ്ങ naṇṇa l. T. M. (നങ്കു T. beauty?). A herb, Polygala V1., നങ്ങച്ചിപ്പുല്ലു B. 2. T. Te. C. a clever woman; നങ്ങപ്പിള്ള B. an unmarried Brahman girl, (നഗ്നിക?)

നങ്ങിയാർ 1. the wife of a Nambiyār. So. 2. an actress, the wife of ചാക്കിയാർ, singing & dancing before Brahmans, തച്ചോളിച്ചി ന. TP.; also നങ്ങ്യാർ KU. & പാട്ടമ്മ.

നങ്ങേലി N. pr. of a Brahman woman.

നങ്ങിയാർ ൦രംച്ച No., നങ്ങീച്ച, (C. നംഗനാ ചി a kind of mosquito) = കണ്ണീച്ച an eye-fly.

നചിരം naǰiram S. (ചിരം) Shortly, soon. Bhg.

നച്ചം naččam (നച്ചു C. Te. T. to aim at, desire; see നഞ്ചു) & നച്ചക്കുഴൽ, നച്ചക്കോൽ (ഊതിപ്പിടിക്ക) A tube to shoot birds or fishes with clay pellets, arrows, etc. (T. നച്ചുക്കോൽ).

നച്ചത്തിങ്കായി a kind of vegetable poison for fish, (നഞ്ചു) Rh.

നച്ചു (T. poisonous, fr. നഞ്ചു) poison — നച്ചെ ണ്ണ Pay; met. നച്ചായിനാൻ അരികുലത്തി ന്നു RC.

നച്ചെലി So. T. a musk-rat.

നച്ചിയം Tdbh. = നസ്യം.

നജർ Ar. na&zmacr;r. Present to a superior, യജമാ നനെ ന. വെച്ചു കണ്ടു, ന. എങ്കിലും കൈക്കൂ ലി എങ്കിലും വാങ്ങരുതു, ഡീപ്പുവിന്നു ചില നെ ജരും സമ്മാനവും കൊണ്ടു വന്നു TR.

നഞ്ചു nańǰụ T. M. aC. Tu. (നഞ്ചുക Te. C. to eat daintily or loathingly). 1. Poison ന. തി ന്നുക, കുടിക്ക. — met. അരക്കർ നഞ്ചായവ ത രിത്താൻ RC.; വിഷയങ്ങൾ നഞ്ചെന്നു കണ്ടു KR.; നഞ്ചെയ്ത (of poisoned arrows). 2. esp. stupefying vegetable poison. ന. ഇടുക to catch fish. ന. തിന്ന പോലേയായി Anj. stupefied. ന. വലിക്ക to smoke prepared hemp (കഞ്ചാവു etc.). നഞ്ചായുള്ള ഔഷധികൾ.

നഞ്ചൻ N. pr. m., നഞ്ചി f.

നഞ്ഞു = നഞ്ചു, നഞ്ഞേററമീൻ പോലേ prov. കാപ്പു ഊപ്പു നഞ്ഞു നായാട്ടു (prov., ഊർപ്പ ള്ളിയവകാശം). see below.

നഞ്ഞൻ No. a malicious man; a Herod.

നഞ്ഞൻകല്ലു a collyrium, (Sulph. Cupri?)

നഞ്ഞറപ്പച്ച Asclepias alexicaca, (also നഞ്ഞറ ക്കഞ്ചാവു a Gratiola. Rh.)

നഞ്ഞിൻകുരു = നച്ചത്തിൻകായി Menispermum cocculus.

നഞ്ഞും നായാട്ടും a busy work, quarrel, entanglement, എനിക്ക് ഒരു നഞ്ഞില്ല നായാ ട്ടില്ല TP. see above.

നഞ്ഞ nańńa (T. Te. നഞ്ചൈ irrigated ground? നൻ) in നഞ്ഞനാടി So. A cache built to hide treasure.

നട naḍa 5. (√ നടുക to enter) 1. Walk, pace, എത്ര നട നടന്നു V1. day-journey. ഒരു നട, ഒ രു നടെക്കു once. 2. procession & the shout of it. നടയിടുക to walk under shouts, നടനട നടത്തിയും RS. descriptive of sounds. 3. the leg, esp. of an elephant ആന, പന്നി നട നാ ലും കൊത്തി TP.; നടയിട between the legs; നടനൂഴുക obsc. = കടക്കാൽ. 4. an entrance നട പോയിക്കയറി, ക്കിഴിഞ്ഞു TP.; a passage of sand, steps, etc. from the gate to the house; a temple-entrance. നടെക്കു വെക്ക So. to offer in a temple. മതിലകത്തു നടയിൽ തോൽ വെ ച്ചു TR.; വഴി നട ചമയുംവണ്ണം RC. a dike. നട നാട്ടുക to draw a line in writing. 5. deportment, usage. പഴേ നട KU. old ways. 6. past. നടയത്തേ former, നടേ.

Hence: നടക്കാവൽ (4) a guard, sentry.

നടക്കല്ലു (4) steps before the house.

നടക്കാവു (1. 2. 4) an avenue (of പൂവരചു, പേരാൽ etc.)

നടകൊൾക (1) to walk solemnly മുന്പിൽ ആ മുനി പിന്നാലേ രഘുവീരൻ പിന്നാലേ സൌ മിത്രിയും ഇങ്ങനേ നടകൊണ്ടാർ KR.; also നടകൊണ്ടു = പോയി.

നടക്കോണി (4) the ladder of an entrance, a staircase ഈയം കൊണ്ടിട്ട ന., ന. ഒന്നായി ത്തുള്ളിക്കൂടുന്നു TP.

നടച്ചാവടി a resting-place built on both sides of the road.

നടതള (3) equipment of elephants V1.

നടനടാട്ടു (2) a noisy procession (a royal privilege KU.

നടനടേ (2) with shouts; (6) formerly; earliest.

നടനാൾ (5) the day, on which a woman may resume her duties after menstruation.

നടപടി (5) one's doings, behaviour; custom. ന. പകരുന്ന വ്യാധി V2. contagion.

നടപാവാട (2) a cloth spread on the ground for a procession, (Royal privilege).

നടപ്പന്തൽ (4) a piazza, covered passage from house to house, നാടകശാല ന. AR., Sk. — also നടപ്പുര B.

നടമടക്കുക (3) an elephant to lie down.

നടമാളി B. a street.

നടമുഖം (4) the principal entrance of a temple.

നടയൻ (1) a good walker; a pony, ambler V1.

നടവടി No. = നടപടി country-custom, etc.

നടവരവു (4) temple-revenue, So.

നടവഴി the orbit, ചന്ദ്രൻറെ ന. ൧൦൦൦൦൦ യോ ജന Bhg.

നടവായി (or — വാഴി) a hereditary officer over 200-3000 men under Tāmūri, Cal. KU.

നടവിളക്കു So. one of the 2 lights at the വെ ലിക്കൽപ്പുര; No. pillars with lights on both sides of a road for a procession.

നടവെടി firing at a king's procession, firing a salute KU., ന. വെപ്പിച്ചു.

നടാനടേ one after the other, ന. പുറപ്പെടും ഒത്തവണ്ണമരുതു KU.

നടേ (6) formerly നടേക്കൊല്ലം, ത്തിങ്കൾ, നാൾ last; നിങ്ങളെ നടേ കണ്ടിട്ടു ഇപ്പോൾ മട ങ്ങുന്നുള്ളു No. = നേരത്തു. നടേനടേ, vu. ന ടാടേ somewhat before this. നടാടേ അവിടേ പോയി No. for the first time. അവനന്നടേ പോയി CG. immediately (fr. 1.) ന. കാര ണോന്മാർ കാലേ TR. — എന്നുടെ നടേജ ന്മം ഏതു SiPu. what was I in my former birth? ചൊല്ലുവാൻ തുടങ്ങുന്നേടത്തു നടേ Gan. before I begin. നടേതിലും ചുരുക്കി ച്ചൊല്ക Bhr. to abridge still more. നടേ ത്തേമരുന്നു a. med.

നടം naḍam S. (= നർത്ത) Dancing. നടമാടുക to dance, skip കബന്ധം ന'ടിത്തുടങ്ങി Bhr., നടമാടെൻ നാവിൽ RC; also ന. കുനിക്ക RC.

നടനം = നർത്തനം dancing അപ്സരസ്സുകൾ വ ന്നാടിനാർ നടനങ്ങൾ KR.; മിഥുനം ന. ചെയ്യും astr. = ചെല്ലും.

നടൻ a dancer, actor അണിഞ്ഞിരിക്കും നട നെക്കണക്കനേ CC; also = ചാക്കിയാർ. — fem. നടി an actress. നടിക്കുലം (or നടീ കു —) നാടകം നടിക്കുന്നു Nal.

നടിക്ക 1. To act a part നടനമാടി നടിച്ചു ഭാവങ്ങൾ, മാഗധർ എടുത്തു വേത്രവും നടിച്ചു ഭാവവും KR.; അഹംഭാവം. Anj. proud bearing. ഗർവ്വം, വീര്യം നടിച്ചു നില്ക്ക Mud. 2. to feign, pretend ക്രുദ്ധഭാവം ന. യും VyM.; കോ പം, രോഗം ന. vu.; സാമന്തർ പശുവിൽനിന്നു ജനിച്ചു എന്നു നടിച്ചു Anach. (hiraṇyagarbha). 3. to be in a passion. നടിപ്പാൻ തക്ക വാക്കു കൾ TR. provoking language. നടിച്ചു കടിച്ചു fiercely. നടിച്ചു വന്ന യദുക്കളെ വെന്നേൻ Bhr.

CV. നടിപ്പിക്ക to make to dance or act, ക ബന്ധക്കൂത്തു ന'ച്ചു RS.

VN. നടിപ്പു 1. acting a part, pretence. 2. passion & the way it shows itself. നടിപ്പു കാണാം പിന്നേ Bhr. their presumption. നടിപ്പു തോന്നി a strange feeling, chiefly indignation.

നടക്ക naḍakka 5. (= നടുക to enter, as അ ന്പുള്ളിൽ നടന്തു RC) 1. To walk, proceed, ഞാൻ കാൽനട പൂണ്ടു ന. വേണ്ട CG.; അവൻ വേഗം നടന്നു കളഞ്ഞു vu.; സ്ത്രീകളെക്കൊണ്ടു ന ടക്കും പുമാന്മാർക്കു വേഗപ്രയോഗം ശുഭമല്ല SiPu. with women men ought to walk slower. നട ന്നു കെട്ട വൈദ്യനില്ല prov.; കോല്ക്കാരും നട ന്നൂടാതേ വന്നു TR. cannot do their work. 2. to be carried out, succeed ഇക്കാര്യം നടന്നു കഴികയില്ല TR. 3. to behave. വഴിക്കേ ന. V1.

conducts himself well. അപ്രകാരം കേട്ടു നട ക്കാം TR. obey. — Hence aux. V. to continue, go on, to be habitually മുന്പേ ചില കളവുകളെ ച്ചെയ്തു നടക്കുന്നവൻ jud. known as a thief. വ യനാടുരാജ്യം നമുക്കടങ്ങി നടന്നിട്ടില്ല TR. did not then belong to me. ഫലമൂലം തിന്നുനടക്ക KR. to live on. 4. v. a. to go on with some work. ഞാൻ ഒരു കാര്യം ന. യില്ല TR. transact. രാജ്യത്തെ കാര്യം ചന്തു നടക്കും Ch. is to be minister. അവൻ നാട്ടിലധികാരം നടന്നു വ ന്നു TR. — Esp. to cultivate കൃഷി ന. നിലം നടക്കുന്നവൻ the cultivator. പാട്ടം നടപ്പാൻ ആക്കിയവൻ etc. jud.; അവർ ഉല്പത്തിയും പറ ന്പും ഒക്ക ന. TR. (= നടത്തുക 3); ഈശ്വരനാൽ നടക്കപ്പെട്ട ലോകത്തിൽ (a. med.) ruled by.

VN. I. നടത്ത So. walk; custom. ന. യെ നി റുത്തുക Trav. to put down an evil habit.

II. നടത്തം 1. walk. കന്നും കിടാങ്ങളും കാലി കളും തമ്മിൽ ഒന്നിച്ചു കൂടി ന. കൊണ്ടാർ CG. proceeded. കാൽ ന., നടക്കും നടത്തത്തിൽ ചോര തന്നേ TP. 2. procession ന. ചൊ ല്ലുക = നട 2. (f. i. നട നടോ നട; നട, നടയോ നട, അണ്ണയുടെ പണ്ടാരക്കെട്ട് ന ടോ for Bhagavati). 3. administration ൨ തറ എൻറെ ന'ത്തിൽ വെച്ചു TR.

III. നടത്തൽ see നടത്തുക.

IV. നടത്തു = II. നടത്തു ചൊല്ക (=നടത്തം 2). തിക്കും തിരക്കും നടത്തും വിളികളും Nal. അന്നടത്താലേ നടന്നു TP. walked determinedly; ഇവിടത്തേ ന. V1. providing the daily necessaries even without daily payment.

CV. I. 1. നടത്തുക 1. to drive, ന. തേർ എന്നു രത്തു KR.; ഉടന്പിൽ അന്പു നടത്തി RC; യ മതാട എടുത്തുദരം നടത്തിനാൻ Sk.; കഴു ത്തിൽ വാൾന. Bhr.; ഒരു സൂചി ന. to push in; to lead, carry on, f. i. കച്ചോടം, പണി No. 2. to direct, arrange, rule രാജാവ് ഓർ ആജ്ഞ ന'ന്നത് ആ ചരിക്ക Mud.; മാർഗ്ഗം ന. KU. to spread a religion. വല്ലാതേ വരും ശക്തി അതതിൽ നടത്താഞ്ഞാൽ KeiN. if unapplied, unused. ശാസ്ത്രജ്ഞൻരാജാവ് എന്നു വാർത്തകൾ നടത്തേണം VCh. circulate reports as if the king was clever. 3. to cultivate തരിശൂനിലം, കിടപ്പുനിലം ന. TR. to bring under cultivation. ഇന്നിന്നപാടം, ക ണ്ടം നടത്തിവരിക No. regularly.

II. നടത്തിക്ക 1. to get one to carry on a work. ആയാളെക്കൊണ്ടു പണി ന. rev.; നേരായി ന'ച്ചു തരികയും വേണം TR. care for just rule. 2. = നടത്തുക f. i. പണ്ടു നടത്തിയ പ്രകാരം ന'ക്കാം, അപ്രകാരം നടന്നും ന' ച്ചും വരാം doc. to direct. അതിക്രമം ന. to instigate to a crime. ആ കാര്യം ന'ക്കാതേ പുറത്താക്കി jud. deposed him. 3. (CV. നടക്ക 4) to get another to cultivate. നിലം നടന്നും നടത്തിച്ചും MR. 4. = നടത്തു ക, as മാർഗ്ഗ വിധി പോലേ അവനെക്കൊണ്ടു ന'ച്ചു കൊൾക TR. to treat his case according to the precepts of the Koran; also to manage a family, to navigate, to break in a horse. നിന്നെ നടത്തിച്ചുഴലിച്ചു VetC. caused to walk. എന്നെക്കൂടേ നടത്തിച്ചു (sc. the watch-men). 5. to do, commit ഏതാ നും ന'ച്ചതു കണ്ടുവോ jud.

III. നടപ്പിക്ക 1. to lead, manage നാട്ടിലേ കാര്യങ്ങൾ വിചാരിച്ചു വരേണ്ടതിന്നു ചന്തു വിനെ നോം ആക്കി നടപ്പിച്ചു വന്നു, &. ച ന്തുനെക്കൊണ്ടു കാര്യം നടപ്പിച്ചു TR. നോം നടപ്പിക്കുന്ന കാര്യങ്ങൾ my rule. നടപ്പിച്ചു കൊള്ളാം TR. to bring about. 2. to permit ദ്യൂതം രാജ്യത്തിൽ ന'രുതു VyM.

VN. V. നടപ്പു 1. walking, frequenting, ന. വഴി a trodden way. 2. demeanor, as ദുര ന്ന.; habit. ഈസമയങ്ങളിൽ പല മര്യാദക ളും ന'ള്ളതു TR. are in use. നടപ്പില്ലായ്ക not customary. നടപ്പറിയുന്നവർ persons acquainted with local customs. ന. ഭാഷ common language. 3. cultivation പുതുപ്പ ണത്തേ തങ്ങളേ ജന്മം രാമർ ന. or കുങ്കൻ ജന്മം തനതു ന. TR.; നടപ്പവകാശം, ന. കുടിയാന്മാർ MR. tenants. — (mod.) cultivator പൂർണ്ണാവകാശിയും നടപ്പും താൻ ആകു ന്നു MR.

Hence: നടപ്പവകാശം see 3.

നടപ്പാക (2) to be common or current. — നട പ്പാക്കി put in force.

നടപ്പുകണ്ടം,— നിലം, — പാടം see 3.

നടപ്പുകാരൻ 1. a walker; successful. 2. പറ ന്പു ന. MR. a cultivator; also manager, administrator.

നടപ്പുകേടു=ദുർന്നടപ്പു.

നടപ്പുദീനം epidemic disease, cholera morbus.

നടപ്പുദോഷം (2) misdemeanor, also immorality.

നടപ്പുനാണ്യം a current coin.

നടപ്പുനിലം (3) a cultivated ground. കിടപ്പു നീക്കി ന. ഇത്ര TR.

നടപ്പുമാര്യദ a usage in vogue. നാട്ടിലേ ന. പ്രകാരം അന്യായം നടത്തുക TR. in native style.

നടപ്പുവില current price.

നടപ്പേ = നട 2. exclamation in processions.

നടിക്ക see നടം.

നടീച്ചൽ see നടുവിക്ക.

നടീല് naḍīlụ Palg., So. (also നടീൽ), fr. ന ടുവൽ q. v. Transplanting of paddy = നാട്ടി No.

നടു naḍu 5. 1. Middle, centre, നടുത്തൂൺ central pillar; half. 2. waist. = ഇട, അര, as നടു വിൽ വേദന, ഒരു പിടി നടുവും KR. waist of a span's size. നടുവുലെച്ചു Bhg.(in dancing). ന. ഒടിക്ക V1. to break the back. 3. equity; mediation ന. പറക, തീർക്ക (=ഇടപറക) to arbitrate. നടുവും വിധിയും jurisdiction. ന. കൊടു ക്ക V1. to give bail. ന. തിരക to seek evidence. 4. (നടുക) planting.

Hence: നടുക്കൂറു (4) allowance made to a tenant on planting trees = കുഴിക്കൂറു.

നടുക്കടൽ the open sea. ന'ലിൽ ചെന്നു prov.

നടുക്കാണം (1. 3) fee at the transfer of property given to the Janmi's heir & the witnesses, & amounting to half of that given to the Janmi & the writer. അനന്തരവൻ ന. doc.

നടുക്കാരൻ an arbitrator. ന'രുടെ പക്ഷം, വി ധി V1. 2. arbitration.

നടുക്കൂട്ടം a court of arbitration.

നടുക്കെട്ടു (1) a building between other buildings, (2) a girdle, (3) placing in charge of a 3rd person. നടുക്കെട്ടിയദിവസം മുതല്ക്കു പലിശയില്ല VyM. from the day of applying for arbitration.

നടുച്ചുവർ (1) No. a middle wall.

നടുതല (1) middle track of a country, (4) planting; annual plants, such as yams, sesam, പയറു തക്കാരി etc.— നടുതലാദി esp. yams V1.

നടുത്തല the crown of the bead, pate.

നടുത്തരം middling sort.

നടുത്തുണ്ടം (1) see തുണ്ടം.

നടുനടേ = നടനടേ formerly.

നടുപ്പന്തി V1. a middle row, ന. യിൽ വെച്ച സുധാകുംഭം Bhg 8.

നടുപ്പാട്ടം (3) a land in dispute, let out to a 3rd person.

നടുപ്പാതി a half, moiety.

നടുപ്പെട്ടസ്ഥലം a central place (=നടുമയ്യം).

നടുമുററം a courtyard, chiefly of നാലുകെട്ടു TP.

നടുയാമം midnight V1.

നടുവണ്ണൂർ & നെ—N. pr. in Kur̀umbanāḍu TR.

നടുവനാടുതുക്കുടി N. pr. a part of Neḍunganāḍu.

നടുവൻ (3) an arbitrator = നടുക്കാരൻ; a foreman; a judge.

നടുവാക (3) to be bail V1.

നടുവാടി (1. 4) a terrace, also നടു ഒടി.

നടുവിരൽ the middle finger.

നടുവിരിക്ക, (— രുന്നു) to support a female during labour B.

നടുവിൽ between. — ലവൻ a middle brother, of 3 or 5 V1.; ശേഷം ദ്രവ്യം ന. ആക്കേണം VyM. deposit with arbitrators.

നടുവെഴുത്തു (3) writing a document for 2 parties; public registry, So.

ന. കാരൻ VyM. a writer of a document.

നടുവേ in the middle, അസുരനെ ന. കീറി എറിഞ്ഞു രണ്ടു ഭാഗേ CC.

നടുസ്ഥാനം (1) a right proportion, average V1.; (3) arbitration.

നടേ see under നട. — നടേന്നു the middle.

നടുക naḍuγa T. M. Tu. C. 1. aM. To walk വി ണ്ടാർ നടും നടക്കൊണ്ടൊരു തേർ RC. as quick as a God's walk. നകരിൽ ചേരും മല്ലനടും ക ണ്ണിമാർ RC. 2. to enter, pierce അന്പെനി ക്കു നട്ടു, കാല്ക്കമുള്ള ന. 3. to fix, present കൊ ത്തുന്പോൾ തോക്കു നട്ടുതടുക്ക TR. — to be fixed, as the eye നട്ടമിഴി; കണ്ണുതുറിച്ചും നട്ടും പോം to sink, as in dying. 4. to plant നടുവാനും പറിപ്പാനും സമ്മതിക്കാതേ TR. to prevent all gardening. ഒപ്പത്തിൽ നട്ടു നനെച്ചുയർത്തിന വ്യ ക്ഷം RS.

VN. നടുവൽ, നടൽ planting; transplanting rice — (നടുതല see under നടു).

CV. നടുവിക്ക, നടിയിക്ക to get planted or transplanted.

VN. നടീച്ചൽ transplanting; also നടീൽ B.

നടുങ്ങുക naḍuṇṇuγa T. M. Tu. C. (and ഞ —) v. n. To tremble, ഞെട്ടിനടുങ്ങി വിറെച്ചു വീ ണാൻ, പാരം വിറെച്ചു ന'മപ്പോൾ CG.

VN. I. നടുക്കം tremor, ന. എന്നിയേ KR.; ഉ ടൽ ദഹിപ്പിച്ചു ന'ത്തോടും കൂടിശേഷക്രിയ ചെയ്തു Bhr.; ന. താൻ ഭയം താൻ സംഭവി ക്കിൽ Nid.; ന. തീർക്ക to encourage. Arb.

II. നടുങ്ങൽ id. വന്നു No.

CV. നടുക്കുക So., നടുങ്ങിക്ക No., അന്തകനെ ഒന്നു നടുങ്ങിച്ചു RS. (a noise).

നടേ see നട.

നട്ടം naṭṭam Tdbh., നഷ്ടം q.v.; ന. കുത്തുക B. To stand on the head. നട്ടപാടു a lost concern.

നട്ടാമുട്ടി = നഷ്ടാമുഷ്ടി.

നട്ടത്തിറ = നഷ്ടത്തിറ.

നട്ടി 1. നഷ്ടി loss. ന. യായിപ്പോയി; over-exertion. 2. (നടുക) a planted bed, plantation, No. നട്ടികൾ നോക്കി.

നട്ടു naṭṭụ 1. past of നടുക. 2. obl. case of നടു C T. Te. straight, perpendicular.

നട്ടാണി B. the crown of the head.

നട്ടാമുട്ടി T. middling sort, M. guess, see ന ഷ്ടാ—

നട്ടുച്ച very noon, ന. നേരത്തു പെട്ടൊരു വെയിൽ CG.

നട്ടുപാതിരാ exactly midnight, നട്ടുനട്ടുള്ളൊരു പാതിരാക്കു TP.

നട്ടുവൻ naṭṭuvaǹ (T. നട്ടു; Tdbh., നട്യം) T. M. A dancing master, director of a theatre ന'ന്മാരും പിന്നേ മുട്ടുകാരും VCh.; also ന ട്യൻ V1.

നട്യം V1. the art of dancing, (നടം).

നട്യകാലി V1. a scorpion.

നഡം naḍ/?/am S. Reed = നളം q.v.

നണിച്ചു naṇiččụ So. (C. നൺ, T. നൾ cold; prh. fresh?) Recently പൊരുത പോർ പോലേ ന. കണ്ടുതില്ല Bhr.; നണിച്ചുണ്ടായ കാര്യം V1. occurring lately. ന. വിശ്വാസത്തിൽ പുക്ക വൻ V2. a new convert. നണിച്ചിട്ടു = പുത്തനാ യി; നണിച്ചതു V2. recent.

നണ്ടു = ഞണ്ടു, (T. C. also നള്ളി) A crab.

നണ്ണുക naṇṇuγa (T. Tu. to be close, നൾ= നടു) 1. To remember with love & gratitude നണ്ണിവിശ്വാസമോടേ Anj. — നണ്ണാർ. 2. to consider അതു നണ്ണിപ്പൊറുക്കേണം Swarg. Kaly.; വീരത ഇതെന്നു നണ്ണി CG.; എന്നുള്ളിൽ ന. Bhr. thought; (see നെണ്ണുക).

നതം naδam S. (നമിക്ക) Bent (part.). നൃപന ത ചരണൻ Mud. worshipped by.

നതാംഗിമാർ SiPu. women.

നന്തി = നമസ്സ്.

നത്തുക nattuγa 1. and നെത്തുക. To crawl, limp; to walk as by spanning the ground (infants, worms, etc.), (T. = നച്ചുക). 2. C. Te. to stammer.

നത്ത (1) T. M. So. an eatable snail V1.; ന ത്തക്കൂടുകൾ ഉണ്ടോ Arb. shell- fish.

നത്തു (2) a Malabar owlet, Athene Malab. = ഊമൻ; ന. ചിലെക്കുന്നു V1.; നത്തലെച്ചാൽ ചത്തലെക്കും MC. (superst.)

നത്വാ natvā S. = നമിച്ചു AR. etc.

നദിക്ക naḍ/?/ikka S. To roar, നദിക്കുന്നു ഗജേ ന്ദ്രന്മാർ KR.

നദം a river, Brhmd. (in T. a male river, as of the western coast) — നദി river, a fem. river, as those running eastward — നദീ ജലം PT. = പുഴവെള്ളം; fig. മരുക്തന്മാരായ നദികൾക്ക് എല്ലാമഹം അബ്ധി Bhg.

നദീകാന്തൻ, നദീപതി the sea.

നദ്ധം naddham S. (part. of നഹ്). Bound, connected with, മണിനദ്ധമാല Bhg.

നന nana T. M.C. Tu., (Te. sprout, C. To. നാ ൻsee നൺ) 1. Moisture. നനമുണ്ടു a bathing- towel. 2. irrigation തൈരക്ഷെക്കും നനെക്കും വേണ്ടി MR.; നനമാറിയതു a cocoanut-tree in the 2nd year with 10 branches. തോട്ടം നന കഴിച്ചു.

v. n. നനയുക 1. to become wet, be moist, കൈ നനയാതേ മീൻപിടിക്കാമോ, നനഞ്ഞ കിഴ വി prov.; പിതാമഹന്മാർ ഗംഗയിൽ നനയേ ണം KR. bathe. നനഞ്ഞമഴ Palg. = ചാ രൽ—, ൦രംറന്മഴ. 2. to be soaked.

നനയാശ്ശീല 1. a coloured cloth, which needs no washing. 2. a wax-cloth.

VN. I. നനച്ചൽ, II. നനവു wetness. നനവു പററി became wet.

III. നനപ്പു id. — നനപ്പുമുണ്ടു, (or നനപ്പൻ —) = തോർത്തുമുണ്ടു, നന —.

v. a. നനെക്ക To wet, നനച്ചിറങ്ങിയാൽ കുളി ച്ചു കയറും prov.; കൊട്ടത്തടം പുക്കു കൈ ന. TP. (after meals) — to irrigate, water as trees ശാഖിമുരട്ടു നനെച്ചാൽ മതി Bhr.; to soak. — met. നല്ല വാക്കുകൾകൊണ്ടു നനെച്ചു ത ണുപ്പിച്ചു SiPu. refreshed.

നനെച്ചേററം, see ഏററം 169.

CV. കണ്ണുനീരാൽ നനപ്പിച്ചു ഭൂതലം Genov.

I. നനു nanu (= നറുക്ക) in നനുനനേ. Very minute, or like sprinkled, f. i. കുരുൾനിര ത ന്മേൽ നനുനനപ്പൊടിഞ്ഞൊരു പൊടി പററി Bhr. very small, fine; (T. നന്നി).

II. നനു S. (ന) Isn't it? നനു നല്ലൊരു ഭാഗം ഉണ്ടുവൃന്ദാവനം, നനുഭക്ഷണവും കഴിച്ചുCC. — (often expletive).

നന്തി nandi Tdbh., നന്ദി N. pr. A caste നന്തി യാർ (85 in Taḷiparambu), that wear the Brahmanical string whilst eating, but afterwards gird themselves with it.

നന്തിയാർവട്ടം (& നന്ത്യാ —), S. നന്ദ്യാവർത്തം Tabernæmontana coronaria Rh., Sk.; ന' ത്തിൻ കുരുന്നു a. med., ന'ത്തിലേപ്പൂ GP 66.; (a kind: ചെറിയ ന —).

നന്തൂണി nanduṇi A kind of guitar, used by Mār̀āns.

നന്ദനം nand/?/anam S. 1. Delighting. 2. a garden of Indra, also നന്ദവനം.

നന്ദനൻ S. a son. — നന്ദനി a daughter and നന്ദന.

നന്ദൻ N. pr. K/?/shṇa's foster-father CG. (see നന്നൻ).

നന്ദി S. 1. joy ന. പൂണ്ടു സേവിച്ചു PT.; ന. കലർന്നു പുകഴ്ത്തി PrC. 2. Siva's bull. ന. ഏറുന്നോൻ Siva. Anj. 3. = നന്നി, (T. ന ൻറി) gratitude, ന. കാണിച്ചു MC. — നന്ദി ഹീനൻ, ന. കെട്ടവൻ B. ungrateful (mod.). തങ്ങളിൽ ന. യും ഭാവിച്ചു വാണു Bhg. in intimacy.

നന്ദികേടു (3.) unthankfulness.

നന്ദികേശ്വരൻ N. pr. a Paradēvata of the Shivaites.

denV. നന്ദിക്ക S. 1. to rejoice തന്നിലേ ന'ച്ചു കൊണ്ടു CG.; ന'ച്ചിരുന്നാൾ കിളിമകൾ PrC. — നന്ദിതനാകേണം എന്നേ കുറിച്ചിനി PrC. pleased with me (part.). 2. mod. with Dat. to thank.

CV. അവരെ നന്ദിപ്പിച്ചീടിനാൻ CG.

നന്ദ്യാവർത്തം S. see നന്തിയാർ വട്ടം.

നൻ naǹ 1. = നാലു, in നന്നാലു Every four, നന്നാങ്കു 4X4. 2. = നൽ, in നന്നാറി, നന്നി ലം a good field, etc.

നന്നം nannam No., (T. നാനം, √ നറു) The scent, as of a dog, smell ന. അറിയുന്ന നായി, ന. കൊണ്ടു വന്നു etc. — denV. നന്നിക്ക to sniff. — Compare നപ്പു.

നന്നൻ N. pr. of നന്ദൻ, see above— നന്നൻ പുരം വാഴും നാരായണ SG.—difft. is:

നന്നൻപറ (N. pr. of a place in Weṭṭattunāḍu) in ന. വെററില = a തുളസി വെററില, (manured with കാട്ടു തുളസിത്തൂപ്പു).

നന്നാറി naǹ-ǹār̀i (T. — രി) Periploca Indica, also നറുനീണ്ടി. A kind: പെരു ന. Echites frutescens. (see നൻ 2.)

നന്നി naǹǹi 1. aC. M. (T. നൻറി). Goodness. ന. തങ്കം അഭിഷേകം RC. blessed coronation. നന്നി അറിക to remember love or benefits, be

grateful; opp. നന്ദികേടു unthankfulness, ന ന്നിയില്ലാത്തവൻ V1. (& V2. often നണ്ണി.); compare നന്ദി 3. 2. (T. little, see നനു), a small louse.

നന്നു naǹǹụ (T. നൻറു=നൽന്തു) 1. Good. ന ന്നിവൻ Bhr. he is a fine fellow. നന്നുനന്നെന്നു പുകഴ്ത്തി KR. bravo! നന്നു നന്നെത്രയും Bhr. very well! അവർ ന. കൊള്ളട്ടേ may it be well with them, = let them risk it, if they like. 2. what is right, advisable. വെച്ചേക്കനന്നോ CC. may one safely lay? ഇവർ സാക്ഷിക്കു നന്നല്ല VyM. won't do for. ബ്രാഹ്മണർ പുലർകാലേ കുളിച്ചു നന്നായിരുന്നു KU. etc. lived undisturbed.

നന്നാക 1. "farewell", a blessing നന്നായ്വരിക എന്നു മുനികൾ ചൊന്നാർ KR. 2. to be repaired. നിങ്ങൾ പാഴ്മരമായ്പോക (curse) അന്നു നന്നായ്വന്നീടുക CG.; ശാപം പിണെ ഞ്ഞതു നന്നായ്വന്നിതു the curse is removed. ന. യില്ല പട നമുക്കു Bhr. 3. തന്പുരാൻ എ ല്ലാവരുമായിട്ടു നന്നായിരിക്കുന്നു TR. stands well with every one. ഇനി ഞങ്ങൾ തമ്മിൽ നന്നായി കഴികയില്ല TR.; ഏറ ഒന്നും പററാ ഞ്ഞു നന്നായ്പോയി came off pretty well.

നന്നാക്കുക v. a. 1. പടെച്ചവൻ അവരെ ന'ക്ക ട്ടേ Ti. may Allah be merciful to them. 2. to correct, repair, improve (നിലം etc.), to adjust. പൊളിച്ച പുര പൊളിച്ച ആൾ നന്നാക്കികൊടുപ്പാൻ TR. to restore the roof.

നന്നുക den V.?, നന്നും കരുത്തോടു പരത്തിന കരം RC 81. = നണ്ണുക?

നന്നേ well, much, liberally. ന. (or നന്നായി) സങ്കടം പറയുന്നു TR. complain loudly. മു ളകു ന. കുറഞ്ഞിരിക്കുന്നു TR. fell off considerably.

നന്മ, (opp. തിന്മ) 1. goodness, of trees, fruits, soul & body. 2. a blessing, prosperity, ന. വരട്ടേ farewell. ചെയ്കിലേ നന്മ വരൂ Mud. may you do! സൌമിത്രിക്കും നന്മയോ KR. is he also well ? (=കുശലം). — നന്മയിൽ well; often mere expletive.

നന്മധുവോലുന്ന നന്മൊഴി, നന്മൊഴിമാർ, നന്മുഖം നന്മുനി CG.

നപുംസകൻ nabumsaγaǹ S. (പുംസ്). A hermaphrodite, ന'മായവൻ Bhr.; a eunuch. നപുംസകം the neuter gender (gram.).

നപ്താ naptā S., (L. nepos) A grand-son. fem. നപ്ത്രീ a grand-daughter.

നപ്പു nappu No. (=നർറപു. നന്നം). Scent; tracing a theft, etc.

നഭസ്സു nabhassụ S.,(G. nephos.L. nubes). A cloud, the sky നഭസി പൊങ്ങും വിമാനം RS.; പുഷ്പവൃഷ്ടി ഉണ്ടായി നഭസ്സിന്നു KR. from heaven. — നഭസ്തലേ മഴക്കാറു Si Pu. in the firmament. — നഭോമണി the sun.

നഭാവു=നവാബ് Nawāb. ൻ൫൫ ആണ്ടു തലശ്ശേരിയിന്നു നഭാവായിട്ടു പട ആയി TR. with Haidar.

നമഞ്ഞി namaǹǹi, & ഞ— q. v. medic. Shell-fish = ജലശുക്തി.

നമൻ namaǹ T. aM. = യമൻ f. i. നമപുരി വി രെന്തു പുക്കാർ RC.

നമനം namanam S. Bowing, adoration.

നമഃ, നമസ്സ് adoration; repeated നമോനമഃ; നമശ്ശിവായ adoration to Siva, the famous പഞ്ചാക്ഷരം SiPu. (or — with ഓം — ഷഡ ക്ഷരം), നമശ്ശിവയെന്ന നാമം Anj., നമശി വായം തൊഴുക vu.

നമസ്കരിക്ക to worship കാക്കൽ, കാല്ക്കു, കാലിന്നു ന. to prostrate oneself. ന'ക്കുന്നേൻ നിണ ക്കു KR.; തൊഴുതു ന'പ്പാൻ കാലമായി VetC.

നമസ്കൃത്യ adv. part.

CV. മാരുതിയെപ്പിടിച്ചു പതിപ്പിച്ചു പാരിൽ നമ സ്കരിപ്പിച്ചിതു പാർത്ഥൻ Bhr.

നമസ്കാരം 1. reverence-, uttering നമഃ, (Mpl. നിസ്കാരം). സുഖമേ മുക്തി വരുത്തുവാൻ ക ലിക്കു ന. GnP. thanks to K. & "I pray K." ദിവാനിജി അവർകൾക്കു N. ന. (epist.) TR. humble greeting from N. to D. 2. adoration. കായം ന' — പത്രമായീടേണം Bhg. — ദണ്ഡനമസ്കാരം prostration. 498.

നമസ്കൃതി id., ദേവന. ചെയ്തു KR.

നമസ്തേ 1. worship to thee, (f. i. ന. നാരായണ, ന. നരകാരേ AR.) & നമസ്തൈ vu., used proverbially for a beginning (അവൻ ഇ പ്പോൾ ന. എന്നു തുടങ്ങുന്നു) & for the end ന. എന്നായിപ്പോയി=തീർന്നു പോ യി. 2. (loc. നവസ്തേ) newly, at first. So. നമസ്തേ തൈവെക്ക to plant the first cocoanut-plant in a garden.

നമിക്ക to bow, whence നതം, നത്വാ reverence. പാദങ്ങളിൽ നമിച്ചാൻ AR. & പാ. വീ ണു ന. KumK., തൽപദയുഗളമതിൽ നമിച്ചു Mud.

നമ്യം adorable (po.)

നമിച്ചി namičči = നമഞ്ഞി, as നമിച്ചിക്കയോ ടു a. med.

നമുക്കു namukk/?/, & നമക്കുTo us. (നം obl. case of നാം we. T. M. C. Te. Tu.)

നമോ=നമഃ in നമോസ്തുതേ Worship to thee!

നന്പർ 1. E. number. നന്പ്രകൾ MR.; നന്പർ നീക്കുക etc. A case in court. 2. N. pr. m. കുഞ്ഞിയന്പർ etc. TP.

നന്പുക nambuγa T. aM. C. Tu., (Te. നമ്മു). To confide, desire = നണ്ണുക, അന്പുക?

VN. നന്പിക്ക (rare) & അവനന്പിക്ക (T., loc.) distrust.

നന്പടി, vu. നന്പിടി, prh. നന്പിയടി? N. pr. a caste of lower Brahmans (മുക്കാൽ ബ്രാഹ്മ ണർ) & princes; one of them പടിനന്പി ടി=കക്കാട്ടു കാരണപ്പാടു KU.; (see കറുക ന., വേങ്ങനാട്ടു ന.).

നന്പഷ്ഠാതിരി a Kshatriya woman. So.

നന്പി (prh. fr. നം, as T. എന്പി, തന്പി etc.) 1. T. Te. C. Vaišṇava priests. 2. M. inferior Brahmans or Ambalavāsis (പൂന ന്പി) performing ceremonies for Sūdras (ഇ ളയതു). 3. actors=നാട്യക്കാർ KM.; ന. തുന്പി പെരിച്ചാഴി പട്ടരും പൊതുവാൾ തഥാ prov. one of the plagues of old Kēraḷa. — fem. നന്പിച്ചി KN., (also ബ്രാഹ്മണി, പ്രാമ ണി, പുഷ്പോത്തി. —

നന്പിക്കൂറു temple-property confided to Nambis.

നന്പിയശ്ശൻ id. (hon.); നന്പിയച്ചനെ വിളിപ്പി ച്ചു TR., also നന്പിച്ചൻ, നന്പേശൻ etc.

നന്പിയാൻ, — യാർ (hon. pl.) 1. a title of princes, as in Iruvenāḍu നാരങ്ങോളി ന ന്പ്യാർ; in pl. നന്പിയാന്മാർ TR.,നാലു വീട്ടു കാർ നല്ല നന്പ്യാന്മാർ‍ TP. 2. the steward of a pagoda V1. 3. a title given by Rājas ചാത്തു നന്പ്യാർ എന്നു പേർ വിളിച്ചോണ്ട തന്പുരാന് TP.

നന്പിയാതിരി 1. a title of Brahman generals, heads of the ആയുധപാണികൾ KU.;ഇട പ്പള്ളി. the chiefest of them. 2. a title of princes.

നന്പുവേട്ടുവർ (sic) W. a class of slaves in South-Canara.

നന്പൂതിരി, vu. നന്പൂരി a high class of Brahmans, (നന്പൂതിരി ബ്രാഹ്മണൻ opp പട്ടർ). ന'ക്ക് എന്തിന്നുണ്ടാവല prov.

നന്പൂതിരിപ്പാടു a head Namburi, ഒരു വലി യ ആൾ നന്പൂരിപ്പാട് എന്നവർ, നന്പൂ രിപ്പാട്ടിലേക്ക് എഴുതി TR.

നന്പു nambụ (Te. C. നന q. v.) 1. A shoot, sprout, as വള്ളി ന. of pepper No.; ന. പൊട്ടു ക Palg. So. paddy shed to sprout while reaping, (കാലായി മുളെക്കുക No.); so ചന്പാൻ, ചിറേറ നി etc. നന്പു. 2. the scion of a family (prh. = നനു, നന്നി). 3. Palg. = നുന്പു. 4. a paddle, So. നന്പോലൻ N. pr. m., ന'ൻറെ അമ്മ കിണ ററിൽ പോയ പോലേ prov.

നമ്മൾ nammaḷ = നാം We, നമ്മളിൽ Bhr. = നമ്മിൽ; ഛേദിക്കേണം ന. AR. = you & I. നമ്മളെ അണ്ണന്മാർ TR. my ancestors (hon.) നമ്മിൽ amongst ourselves. ന. ഇങ്ങോർക്കു ന്പോൾ CG.; എങ്കിലങ്ങനേ ന. Bhr. let that be settled between us!

നമ്മോ nammō, (often in adorations)= നമോ, f. i. ഹരിനമ്മോRS 4. (at the close of each verse).

നമ്രം namram S. (നമിക്ക). Bent — നമ്രമുഖമാ യി ChVr. — നമ്രത humility. Bhg.

നയ naya (T. aC. നചൈ desire = നച്ചു). A bait for alligators, നയവെക്ക, കാട്ടുക to allure So., (കാളം വെക്ക No.).

നയം nayam S. (നീ) 1. Guidance; science of politics; way of managing things നാലുപാ യങ്ങളും ആറു നയങ്ങളും AR.; സാമദാനാദി രാ ജനയങ്ങളിൽ സാമർത്ഥ്യം KR. (or സന്ധി, വി ഗ്രഹം, യാനം flight, ആസനം resistance to the last, ദ്വൈതീഭാവം, സമാശ്രയം yielding Bhr 12.). നമ്മുടെ നയത്തിനാൽ Nal. cunning. ചൊന്ന നയങ്ങൾ കേട്ടു Bhr. advice. ന. ആകി ലും അപനയം ആകിലും Bhr. wise. 2. T. M. C. Te. Tu. gentleness. ന. കാട്ടിയാലും ഭയം കാട്ടിയാലും whether he smile or frown. — fitness. നയമാക്കുക to smooth, make savoury V1. 3. cheapness നയമായി വാങ്ങുക vu. profitably.

നയക്കാരൻ V1. embellisher of a subject.

നയജ്ഞൻ Mud. a diplomatist.

നയഭയം gentle & harsh means. ന. കൊണ്ടു പിരിച്ചു, ന'മായിട്ടു പറഞ്ഞു ബോധിപ്പിച്ചു TR. brought them round.

നയവിനയസഹിതൻ Bhg. gentle & modest.

നയവു B. = നയം 3., also melting, dissolving.

നയശാലി managing wisely, ന. ജയശാലിയാകും.

നയശീലന് courteous, modest.

‍നയഹിതം AR. the proper proceeding.

നയാനയം maxims for acting & avoiding, ന. അറിയാ KR.

നയനം nayanam S. (leading). Eye അവൻ ന. എന്നും ഇളകാ RC. (of a corpse). നയന ജലം വാർത്തു Mud. wept. നയനത്തീ Bhr. of Siva. നയനഭാഷകൊണ്ടു പറഞ്ഞു (jud.) a dumb explains by gestures. നക്ഷത്രത്തിന്മേൽ ന' ങ്ങൾ ഉറപ്പിച്ചു നടക്ക.

നയനഗോചരം apparent, clear (to the eye).

നയനാമൃതം, നയനഹരം a delightful sight.

നയാണ്ടു nayāṇ/?/ụ Grimaces.

denV. നയാണ്ടിക്ക V2. to mock, (T. നചൈ കാട്ടുക), al. നായാണ്ടിക്ക.

നയിക്ക nayikka S. 1. (നീ) To lead ൦രംശ്വ രൻ ലോകത്തെ നയിക്കുന്നു Bhg.; സീതയേ നയി പ്പതിന്നോടി KR.; കുമാരഷൾക്കം സ്വപദംനയി ച്ചാൻ CC. brought them to his place. 2. Tdbh.

നശിക്ക to labour hard, നയിക്കാൻ പോയി vu. = പണിക്കു പോയി.

VN. നയിപ്പു = നശിപ്പു q. v. — നല്ല നായിപ്പുകാ രൻ a good workman. No. vu.

നയോപായം nayōbāyam S. (നയം 1.) 1. Political conduct. 2. a decoction of ginger, cumin & Pavonia root. B.

നര nara 5. 1. Greyness, hoary age. നരയും കുരയും പിടിച്ചു മരിച്ചു died from old age. 2. a yam with whitish hairs, നരക്കിഴങ്ങു.

നരച്ചവൻ, നരച്ചോൻ a grey-headed man.

നരയൻ grey, as a man (f. നരച്ചവൾ); of plants f. i. നരയൻ & നരവൻ കുന്പളങ്ങ etc.

v. n. നരെക്ക To grow grey, to be whitish. നരി നരെച്ചാലും കുടിക്കും prov.; തല നരയാ a. med.; നരയാത്ത താച്ചി a young female attendant. നരെച്ചു വെളുത്തുപോം Anj.

CV. നരപ്പിക്ക to bring on old age.

നരകം naraγam S. 1. Hell (7 or 21 or 28 Bhg 5., 28 കോടി ന. ഉണ്ടു VilvP.). കീഴ്പെട്ടു പോ യി ന'ത്തിൽ ചെല്ലും AR.; ഇന്ന പാപങ്ങൾ ചെ യ്താൽ ഇന്ന ന., നരകങ്ങളിൽ അനേകകാലം വീണു കിടക്കും Bhg.; ന. കണ്ടു വീണ്ടു ഭൂമിയിൽ വന്നീടുവോർ VilvP.—met. അവനെ ന. ചെയ്തു പദ്രവിക്ക VyM. to trouble, as a debtor. 2. a pit V1.

നരകപ്രാരബ്ധി hell-worthiness.

നരകാരി, നരകാന്തകൻ K/?/shṇa. Bhg.

നരകി hell-worthy; വീരഹന്താവും ഗോഘ്നാവും നാസ്തികൻ etc. നരകികളായുളളൊരിവർ എ ല്ലാം ചത്തു വീഴും നരകത്തിൽ KR.

നരികിക്ക So. to be tormented.

നരങ്ങുക naraṇṇγa = ഞ —. To groan. കു ത്തു കൊണ്ട പന്നി ന'൦ പോലേ prov.

VN. നരക്കു V1. = ഞരക്കം.

നരൻ naraǹ S. (& നൃ, G. anër). 1. A man. pl. നരന്മാർ AR.; നരർകൂട്ടം V2. an assembly. 2. a human being. — നല്ലോരു ജന്മം നരജന്മം Anj.; നരവേഷം a human form. നരോത്തമൻ the best of men. 3. a foot-soldier നരകരിതുരഗ രഥികൾ Bhr.

നരനാരായണന്മാർ Krshṇa and Arjuna, KumK.

നരപതി 1. a king, so നരദേവൻ, നരവരൻ ന രാധിപൻ, നരേന്ദ്രൻ, നരേശൻ 2. a king of men, (opp. ഗജപതി etc.) Tāmūri KU.

നരബലി, നരമേധം human sacrifice.

നരസിംഹം the man-lion, Višṇu's 4th incarnation (also നരഹരി); a lion among men.

നരായണൻ, better നാ — Višṇu; നരായണി ചൂർണ്ണം a. med. a powder for all kinds of വാതം.

നരാശൻ a cannibal, Rākshasa.

നരന്ത naranda (T. smell = നറു). A creeper used med. against asthma & obstruction (also നെടിയോൻ), ന. ച്ചാറുമൂവള്ളം a. med.

നരന്പു narambụ T. Tu. M. & ഞ — q. v. (C. നര, Te. നരമു). A sinew, nerve, pulse പിടെ ച്ചു നെററിമേൽ ന. കൾ എല്ലാം KR., അവിടേ മുറിഞ്ഞാൽ ന. വലിക്കിൽ അപ്പോഴേ മരിക്കും MM., കണ്ണിൽ പൂവും നരന്പും ഇളെക്കും a. med. spasm in the eye? ന. എടുക്കയും ഉഷ്ണം പെരു താകയും MM.; കൈ ന. എടുത്തില്ല (in drawing the bow).

നരൽ naral = നരർ. A multitude, assemblage, നരൽകൂടുക (loc.)

നരി nari T. M. C., (Te. നക്ക, fr. C. T. Tu. ന രു = നരങ്ങു to groan) 1. A jackal, Canis aureus, gen. കുറുനരി. 2. M. a tiger, esp. female tiger; (but കേസരിവീരൻ is called വന്നരി CG.). നരി പെററ മട, നരിയിൻ കയ്യിൽ കട ച്ചിയെ പോററുവാൻ കൊടുത്തു prov.; നരിക്കി ടാവു TP.; നരി കിട്ടിയാൽ നായാട്ട് ഇനിയില്ല ആയുധം കിട്ടിയാൽ പടയും ഇല്ല TP.

നരിക്കെന്നു suddenly, (prh. ഞെ —) So.

നരിച്ചീർ, (pl. — റുകൾ; in V1. 2. നരിച്ചിൽ) a bat, smaller than വാവൽ MC. with പരന്ന മുഖം.

നരിത്തല B. a white swelling in the knee.

നരിപ്പച്ച an Eupatorium, used like കഞ്ചാവു Rh.

നരിപ്പിടിത്തം seizure by tigers.

നരിമീൻ a fish = കോര 317.

നരിമൂളി "growling like a tiger," an instrument to frighten away wild beasts.

നരിയങ്കം fighting a tiger, ന. കൊത്തുന്ന നാ യർ TP.

നരിയടിയൻ No., വൈദ്യൻകുന്പളങ്ങ or ചൂരി ക്കുന്പളങ്ങ; (So. als നൈക്കു —)

നരിയാണി the ankle of the foot (S. ഗുല്ഹം), a knuckle of the hand = മണിബന്ധം, (V1. ഞാറുവാണി).

നരിയാല a tiger-trap, ന. പണി തീർക്ക TP.

നർത്തകൻ nartaγyaǹ S. Dancer (= നടൻ). ന' ന്മാരുടെ നൃത്തവും കണ്ടു CG.; also = നൃത്തനം ചെയ്യിക്കുന്നവൻ VyM. — fem. നർത്തകിമാരും വേണം VCh. actresses.

നർത്തനം = നൃത്തം, f. i. ന. ചെയ്യുന്നു Bhg.

നർമ്മം nannam S. A joke ന'ങ്ങൾ പോലും പറ യരുതു Bhr., ന'ങ്ങൾ ചൊല്ലി ഉന്മേഷം പൊ ങ്ങിച്ചു, ന. ഓതി CG.; also of other amusements നർമ്മങ്ങൾ ഓഓരോന്നേ ആചരിച്ചാർCG., ചൂതുചതുരംഗമാദി ന'ങ്ങൾ Bhg 6. നർമ്മാർത്ഥം പോയി Bhr. for a diversion, നർമ്മശാല Sk. a casino.

നർമ്മദ (jester), the river Nerbudda, Brhmd.

നരക്കു see നിരക്കു.

നറക്കു see നറുക്കു.

നറച്ചു vu. = നിറച്ചു TP.

നറുക്കുക, ക്കി nar̀ukkuγa T. M. Tu. Te. C. (= നുറുക്കുക). 1. To cut off, clip (f. i. മുടി); to cut in pieces as paper. അവൻ കാത്തിരിക പോലേ നും. V1. cuts up with words. 2. (loc.) വെള്ള ത്തിന്നു നർക്കുന്നു (sic) to thirst, long after; (Tu. to be distressed).

നറുക്കു 1. a bit of palm-leaf. 2. a note, NN. എഴുതിയ നറുക്കു TR. his ola, letter; an official notification. 3. a ticket of lottery, lot. ന. എടുക്ക to draw lots. അവൻറെ ന. എടുത്തുപോയി his hour has come, = died.

നറുക്കില1. a palm-leaf note. 2. Phrynium capillatum, Rh.

നറു nar̀a T. M. C. Fragrance, odour, (നന്നം, നപ്പു & connected with നൽ). നറുമാലേയം etc. RC.

നറുങ്കുഴൽ sweet foot? RC 53.

നറുഞ്ചണ്ണ Costus speciosus.

നറുഞ്ചില്ലി SiPu. pleasant eyebrows.

നറഞ്ചോര blood, ന. പാരം ചൊരിഞ്ഞു മേഘ ങ്ങൾ Bhr.

നറുതതൈലം No. & So. (T. നറുന്തൈലം a spikenard, S. നലദ), the oil of ജടാമാം സി 401.

നറുനീണ്ടിക്കിഴങ്ങു GP 71. = നന്നാറി. Periploca Indica or Hemidesmus cordatus, Rh.

നറുനൈ butter V1. (as in T. pure, genuine).

നറുന്തെളി nectar ന. ഒത്ത ചൊല്ലാൾ RC; also നറുന്തേൻ, and നറുതേന്മൊഴിയാൾ KR.

നറുപീലി peacock's feathers, ന. കോലുന്ന കൂന്തൽ ChVr.

നറുമലർ പെയ്താർ അമരകൾ PrC fragrant flowers.

നറുന്പശ myrrh, നറുന്പയ a. med.

നറുന്പാൽ cow's milk, അന്നവും ന'ലും Bhr.

നറുമ്മൊഴിയാൾ RC sweet speaker.

നറുവരി, (T. നറുവിലി) Cordia myxa.

നറുങ്ങാണി nar̀uṇṇāni (നുറു or നറുക്കു?). 1. Ring-worm; fetter. 2. insolent language ന. യുള്ള വാക്കു CatRന. പറക V1. = തെറി. 3. Palg. a small peg in the middle of a Bamboo plough-yoke; see നുറുങ്ങു.

നറുങ്ങാണിത്വം കാട്ടുക (2) V2. to behave insolently.

നററുണ RC. = നൽതുണ aM.

നൽ nal T.M. aC. Good, fine (നൻ, നറു). നലം 1. goodness, ന. ഏറും ഗുരു Anj. 2. beauty. നല്ക്കരം a fine hand, ന. നാലിലും CG. in his 4 hands.

നല്ക്കുട CG.— നല്ക്കുളം തന്നിൽ കുളിച്ചു VCh.— ലോ കരെ നല്വഴിരക്ഷിച്ചാൻ AR. — നൽസ്തുതി യോതി CG. etc. — നല്വിന opp. തീവിന Bhg.

നല്പു B., നല്മ V1., (=നന്മ) goodness.

നല്കുക nalγuγa T. M. (Tu. നല്പു to rejoice) 1. To bestow, grant വരം നല്കി Bhg.; കഴുത്ത റുത്തഴകോടു ചോര നല്കുവാൻ Bhr. to sacrifice. ഒന്നുണ്ടു നല്വു VetC. (fut.). മാർഗ്ഗം ന. Bhr. make way for me. 2. auxV. (in po. = കൊടു ക്ക, തരിക). പുതുതാക്കിച്ചമെച്ചു നല്കീടുവാൻ Bhr. to build anew for you; വെന്നു നല്കുവൻ Bhg.

നല്ല nalla T.M. aC. (adj. നൽ), 1. Good, right. 2. fine. അപ്സരസ്ത്രീകളേക്കാൾ കണ്ടാൽ നല്ലവർ, കണ്ടാൽ എത്രയും നല്ലകന്യക Bhr. handsome. 3. real, true. നല്ലനായി വരിക Bhr. keep your word! നികിതി കൊടുത്തു നല്ലവരാകേണ്ടതിന്നു, വർത്തകനു നാം നല്ലവർ എന്നു നടത്തിച്ചു കൊള വാൻ TR. to redeem my word by paying.

ഞാനല്ലേ നല്ല ഭോഷനാകുന്നതു KumK. a perfect fool. നല്ല സങ്കടമായിരിക്കുന്നു TR. a severe trial.

നല്ലആഴ്ച Anach. an auspicious week-day.

നല്ലജാതി high caste; a superior or the best kind.

നല്ലതു that which is good. എന്തിനി ന. & എ ന്തുനാം ന. CG. what is to be done? നല്ല തേ നല്ലു നമുക്കു SiPu. only virtue makes happy. നമ്മളെ ന. വന്നിവിടേ TP. we are here in a fine mess. നല്ലതാക്ക = നന്നാക്ക; ന. ചൊല്ക V1. to greet. ഇല്ലത്തു നല്ലതിരി ക്കുവാൻ പോകയില്ല prov. to be happy.

നല്ലൻ (= നല്ലവൻ see നല്ല 3.) a good, happy man. നല്ലനായ് വരിക Brhmd. (blessing), നല്ല രായ് പോകുവിൻ CG. go in peace. നല്ലനായ് വെ ക്ക Anj. (opposed ഖിന്നൻ). കണ്ടാൽ നല്ല വൻ Bhr. handsome.

നല്ല പാന്പു a deadly snake, Cobra.

നല്ലപോലേ prosperously.

നല്ലപ്പോൾ 1. at a good time, when rich, etc. 2. So. lately, for the first time. (f.i. പോയി, etc.).

നല്ലം = നലം, f.i. നല്ലമുടയ കുലം VCh. a good family.

നല്ലമിഴി fine-eyed, ന. സീത RS.

നല്ലവണ്ണം & നല്ലോണം well. മഴ ന. പെയ്തു; ന. ആകട്ടേ KU. farewell (= നന്നാക); also നല്ലതിൻവണ്ണം VyM.

നല്ലവാതിൽ (loc.) procession of a nuptial party to the house of the bride's father.

നല്ലാർ (2) fine ladies. ന. മണി a choice virgin. Bhr.; (Sing. നല്ലാൾ).

നല്ലി (T. = നല്ലാൾ) in ന. ചുററുക to spool (weaver-women).

നല്ലിരിക്ക keeping diet, regimen observed by convalescents V1. = പത്ഥ്യമിരിക്ക.; VN 110.

നല്ലു fut. (opp. ഒല്ലാ) it is good, advisable = നന്നു, as പോകനല്ലു Bhr. let us go. രക്ഷി ച്ചീടുക ന. Mud. it ought to be governed. കതിരൂരിന്നു കാണ ന. TR. I had best see you at K. എന്തൊന്നു ന. ജയിച്ചുകൊൾവാൻ

AR. how is victory to he secured? അയ്യോ നാം എന്തിനി നല്ലൂതെന്നാർ CG. what shall we do?

നല്ലെണ്ണ Sesame-oil.

നല്ലോർ = നല്ലവർ good persons.

നല്വം nalvam S. (നളം?) 400 cubits.

നവം navam S. 1. New, fresh (L. novus). 2. nine (L. novem).

നവകം (2) consisting of 9; a Mantram നിത്യം ന. വേണം (during കണം 2.) KU.

നവകീർതം (sic) എന്നൊരു മർമ്മം ഉണ്ടു വിരൽ ഉച്ചത്തിന്മേൽ MM.

നവഗ്രഹപൂജ worship of the 9 planets.

നവചന്ദ്രൻ Si Pu. the new moon.

നവജ്വരം the early stage of a fever.

നവതി ninety.

നവദ്വാരം having 9 apertures.

നവദോഷം nine causes of inauspicious hours (ഗുളികൻ, വിഷ്ടി, ഗണ്ഡാന്തം, വിഷം, ഉഷ്ണം ഏകാർഗ്ഗളം, സാർപ്പശിരസ്സ്, ലാടം, വൈധൃ തം) astr.

നവധാന്യം nine kinds of grains, used for consecration, etc. KU.

നവനിധി nine jewels = നവരത്നം, hence ന വനിത്യം V1. every good thing in a bundance.

നവനീതം fresh butter, in കൈവയാത. KeiN. — ന. എല്ലാം കട്ടുണ്ടു CG.

നവമി the 9th lunar day; മഹാനവമി = വിദ്യാ രംഭം, നവരാത്രി.

നവയോഗികൾ Bhg. 9 famous saints, Bbarata's brothers.

നവരത്നം = നവനിധി. see രത്ന.

നവര navara l. = നവിര. 2. Paspalum frumentaceum? B.

നവരം navaram aM. l. = നഗരം in നവര വാതികൾ RC. Inhabitants. നവരമാൾപ്പും വ ടിവു BC. 2. what is: ഇനിയകരങ്ങളാൽ ന രവന്തരമാണ്ടു പൂണ്ടു RC 142., നവരമങ്ങവിണ്ണ വൾ 114 hair, മേന്മേൽ ന. ഉളായ് വരുന്നവ എ ല്ലാം 93. (T. നവിരം hair, head, etc.)?

നവരംഗം navaraṇġam S. Of nine kinds? N. സന്നിധാനത്തിങ്കൽ A. നായർ നവരങ്ങ സ ലാം TR. plenty Salam!

നവരാത്രി navarātri S. A feast of 9 days, as observed by Sakti worshippers, (ത്രിരാത്രി to others), called വിദ്യാരംഭം, as the time for beginning to learn (in Oct.), ന. പൂജ കഴിഞ്ഞി ട്ടു വരാം TR.

നവസാരം navasāram 1. = നവക്ഷാരം, (C. നവാസാര & നവസാഗര, H. nausādar & nausāgar), Sal ammoniac 2. (loc.) violent diarrhœa.

നവസ്തേ see നമസ്തേ.

നവാന്നം navānnam S. Eating new rice= പുത്തരി, also നവാശനം.

നവാലി Port, navalha, A clasp-knife, razor.

നവാവു Ar. navāb, Governor; Haidar Ali ൪൧ആം ആണ്ടു നവാവ് (— ബ് 531) വന്നപ്പോൾ TR.

നവിര navira (നവിരി V1. & നകര, s. ഷ ഷ്ടികം) A rice that ripens within 2 or 3 months അറുപതാം വിത്തു, തൊണ്ണൂറാം വിത്തു; prh. from നവതി? — kinds കറുത്ത, വെളുത്ത നവര. q. v.

നവരക്കിഴി No. B. a yearly med. treatment of rich people for 10-12 days with the boiled rice of the same, either tied up in a cloth = നവരക്കിഴി ഉഴിയുക (നവരക്കിഴിയും ധാര യും), or applied without it = നവര വെച്ചു തേക്ക.

നവീകരിക്ക navīγarikka S. To renew, Bhg.

നവീനം new, fresh.

നവോഢ newly married, ന. മാരായുള്ള നാരിമാർ KR.

നവ്യം fresh, young നവ്യമാം അഭിമാനക്ഷാന്തി Nal.; നവ്യമേഘനിറമുള്ളൊരുത്തൻ KR.

നശിക്ക našikka S. (L. nex) 1. To decay, perish. മുളകുവള്ളി നശിച്ചുപോയി TR. were destroyed. കാട്ടിൽ കിടന്നു നശിക്കുന്നു (fugitives). 2. (mod.) to work hard, to exert oneself beyond strength. ഞാൻ അത്ര നശിക്കേണ്ടി വന്നതു TR. I had so much trouble. Tdbh. നയിക്ക 533.

VN. നശിപ്പു 1. ruin. കുന്പഞ്ഞിയിലേ മുഷിച്ചൽ നിനക്കു മേല്പെട്ടു നശിപ്പായിട്ടു വരും TR. destruction. 2. tiring labour, vu. നയി പ്പു 533. — (V1. നശിഫലം destruction).

CV. നശിപ്പിക്ക to destroy, മുതൽ വിററു ന. MR. to waste.

നശീകരം destructive = നാശകരം.

നശ്വരം 1. perishing, ന. ഈ ലോകം Vednt. — അർത്ഥനശ്വരത്വം Bhg. uncertainty of riches. 2. B. destructive.

നഷ്ടം našṭam S. (part. of നശ്) 1. Lost, destroyed നഷ്ടമായകുമാരൻ KumK. (&നഷ്ടൻ). നാലഞ്ചു പുത്രന്മാർ ന'മായി SG.; രാജ്യവും പ്ര ജകളും നഷ്ടമായീടും Nal. you will lose the land. വിഷാദവും ചിന്തയും ന'മായി KR. left him. ദുഷ്ടരെ ന'മാക്കി Anj. destroyed. കുലം നഷ്ടമായ്ചമെക്ക Bhr. 2. loss, waste, damage കാര്യനാശവും കൃഷിനഷ്ടവും TrP.; ഞാറു, വിള, വാഴ ന. വരുത്തി MR. destroyed. നഷ്ടം വക MR. the amount of damage. ന. പറക V2. to recover what is lost by conjuring; (ന. വെക്കുക by calculation). നഷ്ടം തിരിക to roam about, be at a loss, (vu. also നട്ടംതിരിച്ചൽ). 3. entire നഷ്ടഭ്രാന്തു പിടിച്ചു vu. = പൂർണ്ണം.

Hence: നഷ്ടക്കാരൻ 1. a squanderer. 2. a soothsayer, fortune-teller; (also നഷ്ടം പറയുന്ന ആൾ).

നഷ്ടചേഷ്ടത V1. swoon; (അവൻ നഷ്ടചേഷ്ടൻ).

നഷ്ടത destruction. ന. ചേർക്ക Bhr. to destroy.

നഷ്ടത്തിറ, (നട്ടത്തിറ) sport on the eve before the തിറ q. v.

നഷ്ടദാരിദ്യ്രം (3) deep poverty.

നഷ്ടൻ (1) ruined, ഞാൻ നഷ്ടനായിത്തീർന്നു lost; (2) = നഷ്ടക്കാരൻ.

നഷ്ടപ്രശ്നം, (നട്ടപ്രത്യാ TP.) consulting an astrologer about what is lost. ന. വെപ്പിക്ക.

നഷ്ടംതിരിച്ചൽ (2) roaming; perplexity കുഴ പ്പത്തിലും ന'ലിലും ആയി.

നഷ്ടപ്പെടുക to be ruined, as plants not attended to ഉഭയം ന'ട്ടുപോയി MR.

നഷ്ടപ്പെടുക്ക, — ത്തുക = നഷ്ടമാക്ക (1).

നഷ്ടശത്രു Brhmd. freed from enemies.

നഷ്ടാമുഷ്ടി, (see നട്ടാമുട്ടി; So. a guess) No. missing property; ന. വിചിന്തനം recovering such through a sooth-sayer.

നഷ്ടി T. M. loss (=നഷ്ടം, നാശം), ന. ഉണ്ടതു കൊണ്ടു VCh.

നസ്ക്യേത്തിരം Mapl. = നക്ഷത്രം.

നസ്തമേ nastamē (loc.) Naked, ന. നില്ക്ക, നടക്ക V1., (= നഷ്ടം 3. or നാസ്തം).

നസ്യം nasyam S. (നസ്സ് the nose) 1. Belonging to the nose. 2. snuff മരുന്നു കൊണ്ടുവന്നു ന. ചെയ്തു KR., AR.; മുക്കടെപ്പിന്നു ന. ചെയ്ക a. med. any medicine taken by the nose. 3. (loc.) disgusting; dislike.

നസ്രാണി (Syr.) A Nazarene, Syrian or Syro-roman Christian ദേവസേവകരായ ന. പ്പരി ഷയിൽ Nasr. po.; also ന. മാപ്പിള്ള.

നഹി nahi S. (ന) Not at all, ശരണം ഇഹ നഹി നഹി നമുക്കു SiPu.

നഹിക്ക nahikka S.(L. necto;nigh) To tie, bind.

നളം naḷam S. 1. A reed; lotus. 2. T. width? എള്ളോളം നളമിടവെന്നുമാറെണ്പതും RC. (shot 80 arrows into one face).

നളൻ N. pr. king of the Nishadhas, hence

നളചരിതം a poem, Nal.

നളപാകം a famous dish, (as cooked by N.)

നളിനം a lotus flower. VCh. നളിനബന്ധു the sun. നളിനമാതിൻ മണമാളൻ RC. Višṇu.

നളിനാക്ഷി fem. lotus-eyed. — നളിനാസ നൻ AR. Brahma — നളിനശരൻ SiPu. Kāma. നളിനത V1. persuasive language.

നളിർ naḷir T. aM. (നാൾ T. C. Tu., see ഞൾ & നൺ). A cold fit of fever V1.

നാ 1. = നായ്. 2. = നാക്കു, നാവു. 3. S. Nom. നർ, നൃ man. 4. = നാൽ (in നാക്കാലി).

നാം nām T. M. Tu. Te. (C. നാവു = ഞങ്ങൾ).

1. We, I and you. 2. I (hon.). Old യാം, ഏം; also നോം.—Obl. നമ്മിൽ etc. നമ്മേ മറക്കൊ ല്ലാ CG. (in a prayer = ഞങ്ങളെ?) നമ്മേക്കൊ ണ്ടുപോയി AR. = me.

നാകം nāγam S. 1. Heaven, firmament നാക മങ്ങുരുകുന്പോൾ നീലവെന്നിറമായി KR5.; നാ കനാരീജനം Nal.; നാകികൾക്കാധാരമായൊരു നാ. CG. 2. Heritiera littoralis Rh., നാകപ്പൂ ഒരു കഴഞ്ചി a.med., (നരിനാകം a Eugenia); Tdbh. = നാഗം.

നാകൻ, നാകപ്പൻ, നാകാണ്ടി, നാകേലൻ (വേ ലൻ) N. pr. of men (Palg.) see foll.

I. നാകു N. pr. of women (Palg.); fr. T. നാകു Youthfulness; a she-buffalo, a heifer, etc.

II. നാകു nāγu S. White-ant-hill നാകൂദരാൽ നിർഗ്ഗമിച്ചു AR. (= പുററു).

നാകുണം nāγuṇam A medic, root, bazar-drug. ഇപ്പിയും നാ. a. med.

നാകൂർ Nāγūr T.M. (നാഗ ഊർ) N. pr. A town resorted to by Māpḷa pilgrims.

നാക്കു nākkụ & നാവു, നാ T. M. (√ ന ക്കുക, C. നാലിഗെ, Te. നാലുക, Tu. നാലായി). 1. The tongue, നാക്കു വടിക്ക to cleanse it. പ റവാൻ ഏകനാവിന്നു വൈദഗ്ധ്യം ഇല്ല PatR.; വായിലേ നാവിന്നു നാണമില്ലെങ്കിൽ prov.; പ റഞ്ഞു വായിൽ നാവു ചേരുമ്മുന്പേ TP. ere he had finished speaking. നിന്നോടു നാവെടുത്തു രെപ്പതിന്ന് അല്ലലുണ്ടു RC.; നമുക്ക് നാവെടുത്തു പറഞ്ഞുകൂടാ TR. so sick. നാവെപ്പൊരിച്ചു ഞാൻ ചാകുന്നുണ്ടു Pay.; നാവരിഞ്ഞു CG. 2. what is tongue-like, (വെററിലയുടെ നാക്കും മൂക്കും ക ളക), the tongue of a balance; the clapper of a bell നാക്കില്ലാത്ത മണികളും — മാന്യമല്ല VyM.; പാരം എരിയുന്ന തീയുടെ നാക്കിനെ കരം കൊ ണ്ടു പിടിക്കിലും KR. tongue of fire. നാക്കും പൊടിപ്പും Nal. ornament of kings — (hence: അണ്ണാക്കു, ചെറുനാ., കുറുനാ., കരിനാ., തി രുനാക്കു).

നാക്കടിക്ക to bite the tongue, നാ'ച്ചും കണ്ണു തു റിച്ചും MR. (one drowned).

നാക്കടുപ്പം a harsh tongue (= കരിനാക്കു).

നാക്കിടുക to low, as cattle. — VN. നാക്കിട്ടം V1.

നാക്കില the end of a plantain leaf used as plate. നാ മുറിച്ചിട്ടു കൊണ്ടയിട്ടു TP. set food before him; (opp. മുതുവില).

നാക്കു പററുക 1. to be thirsty. 2. = വാക്കു ഫ ലിക്ക.

നാക്കുപാന്പു V1. an earthworm, see നാഞ്ഞൂൽ.

നാക്കുമീൻ the sole-fish, Pleuronectes B.

നാത്തവള a disease, the frog (= ചെറുനാക്കു 2.).

നാന്തല the tip of the tongue (see കോന്തല prov.), a ready tongue. ദൃഷ്ടികൾ ചെന്ന വന്നാവിൻ തലെക്കലേ പെട്ടെന്നുറെച്ചു തറെ ച്ചുനിന്നു CG. her eyes were fixed on his tongue, expecting life or death from his message.

നാപ്പുൺ, നാപ്പൂക്കൽ a boil on the tongue.

നാവടക്കം silence.

നാവരൾച a parched tongue.

നാവിൽപാഠം learning by heart.

നാവുക്കാരം (ക്ഷാരം) harsh language V1.

നാവുക്കിടാവു a suckling, ചെറിയ നാ'വിൻ ക രച്ചൽ.

നാവെന്തുപോക the tongue to be corroded from excessive use of chunam.

നാവേറു malediction, (= നാവിൻദോഷം).

നാഗം nāġam S. 1. A snake, esp. the Cobra (fr. നഗ്നം?). മണി നാ'ങ്ങൾ കരിനാ'ങ്ങളും പു നഃ PR. (the latter a very large hooded snake). 2. myth, serpents with human faces, that once ruled in Kēraḷa KU. 3. an elephant (po.).

നാഗകേശരം = നാഗപ്പൂ (or Pentapetes phœnicia Rh.).

നാഗച്ചെന്പു B. pinchbeck.

നാഗണത്തി V1. a bird. (നാകണച്ചയനൻ RC. fr. നാകു, അണ, ശയനൻ = നാഗശായി).

നാഗത്താളിV1. Trichosanthes anguina, (also = കുലച്ചിൽ). B. = Cactus.

നാഗത്താൻ (hon.) a serpent as worshipped in Kéraḷa. നാ'ന്മാർകോട്ട, vu. നാർത്താൻ കോട്ടം tree & fane inhabited by a consecrated serpent.

നാഗദന്തി GP 64. Iatropha glauoa (or Tiaridium Ind.), നാകോന്തി a. med.

നാഗപടം a neck-ornament in the shape of a serpent's hood, നാഗപടക്കുഴ, പൊന്നിന്നു ള്ള നാകപടം TR.; നാ. ബിംബത്തിന്നു ചാ ർത്തി MR. — നാഗപടക്കോവ id. with 7 or 9 തൊത്തും പടവും from which ഞേലി or പാററ are suspended & having together the appearance of one serpent's hood — (also ear-ornament V1.).

നാഗപട്ടണം N. pr., the town Negapatam.

നാഗപുരി N. pr., a fane of നാഗേശൻ; the residence of a younger branch of Travancore KM.

നാഗപ്പൂ GP 73. Mesua ferrea; (also = പുന്ന).

നാഗബല V1. a medicinal plant, (Uvaria lagopodioides?)

നാഗഭസ്മം B. white lead (med.)

നാഗഭൂഷണൻ Siva, SiPu.

നാഗരം nāġaram S. (നഗരം) 1. Town-bred നാ'ന്മാർക്കു വനവാസം എത്രയും കഷ്ടം Brhmd. — clever നാഗരമാരായ മൈക്കണ്ണിമാർ CG.; ലങ്ക മന്നൻ തൻനാഗരിമാർ RC. 2. dry ginger, ചുക്കു med.

നാഗരികം urbanity. പാതി നാ. മര്യാദ ഉള്ള വർ half-civilized.

നാ'കൌഷധം GP. = അങ്ങാടിമരുന്നു.

(നാഗം) നാഗലോകം (2) the world of serpents = പാതാളം Bhg.

നാഗവണ്ടു an insect in jungles V1.

നാഗവള്ളി, (നാഗപ്പൂവള്ളി Rh.) 1. Bauhinia anguina. 2. betel-vine & N. pr. f., see നാകു I.

നാഗവായി V1. a kind of fork.

നാഗശായി Višṇu as അനന്തശയനൻ, (നാക ചായികൻ RC.) — see 538.

നാഗസ്വരം a snake-pipe with 12 holes, used by മാരാൻ or നാഗസ്വരക്കാർ V1.

നാഗാരി Garuḍa. നാ. കേതനൻ Višṇu. VivR.

നാഗിനി (3) = ഹസ്തിനി Sah.

നാഗേന്ദ്രൻ, നാഗേശൻ prince of serpents, Bhg.

നാങ്കു nāṇgụ 1. = നാലു Four, esp. in Arithm. as ഐനാ. 20. So. fr. നാങ്കാറു 24 to നാങ്കുപ ത്ത് 40. 2. a tree from which walking sticks are made B.

നാങ്കുവർണ്ണം 1. the four chief castes, ചതുർവ്വ —. 2. four classes of Kammāḷar, subjected by Chēramān Perumāḷ to the Syrian colonists (തട്ടാൻ, ആശാരി, മൂശാരി, കൊല്ലൻ) V1. 2.

നാച്ചൻ N. pr. m. Palg. (of നായകൻ).

നാച്ചി N. pr. f. Palg. (T. = നായ്ച്ചി of നായകി, നായിക lady).

നാജർ Ar. nāzir, An inspector; a sheriff in court.

നാഞ്ചരമൂർച്ചം B. = നഞ്ഞറപ്പച്ച q. v.

നാഞ്ചി nāǹǰi (T. നാഞ്ചിൽ = ഞേങ്ങോൽ) in നാഞ്ചിനാടു South Travancore, with നെയ്യാററി ങ്കര etc. once belonging to നാഞ്ചിക്കുറവൻ, & governed by Tami/?/ customs. — നാഞ്ഞിനാടു Anach.

നാഞ്ചേന്തി (ചേന്തി) N. pr. of men, Palg.

നാഞ്ഞൂൽ 1. = ഞാഞ്ഞൂൽ. 2. V1. = നായുണ്ണി.

നാട nāḍa (T. നാടാ, Mahr.) 1. A tape, ribbon, belt. കൈനാ. the gripe of a shield. കടവിൻറെ നാ. V2. a wharf or key. 2. a shuttle V1., നാ. നെയ്വാൻ വശം ഉണ്ടു TR.

നാടകം nāḍaγam S. (നടം) 1. A drama; also an epos, as കേരള നാ, KN.; നാ. നടിക്ക Nal.; നാ. കുനിത്താൻ RC. (= നടം) danced. ഒരു ത്തൻ അന്നേരം വദിച്ചു നാ. KR. — met. സുന്ദ രീപരിരംഭനാ. ആടുവിൻ ChVr. 2. sham. നാ. പറക V1. to lie. നാ. അല്ല Si Pu. I am fully in earnest; (see നാട്യം).

നാടകക്കാരൻ m., — രി f. an actor, actress, also നാടകൻ.

നാടകശാല a theatre, Bhr.

നാടി 1. = നാഡി. 2. past of നാടുക q. v.

നാടു nāḍụ 5. (നടുക) 1. Cultivated land, opp. കാടു; the country, (opp. town) നാടും നഗരവും വിട്ടു വന്നു vu.; നാട്ടിൽ പോന്നു home. നാ. ഓ ടുന്പോൾ നടുവേ prov. when all run, I too. വാനവർ നാട്ടിൽ Bhr, in heaven. നാടുകൾ ഏഴിലും CG. in the 7 worlds. നാ. വിട്ട രാജാ വ് ഊർ വിട്ട പട്ടി prov.; നാട്ടിൽ നല്ലോണം നടക്കായിരുന്നു TP. might boldly walk abroad. നാടോടിയ പെൺ prov. vagabond. 2. a kingdom; a province, (17 in Kēraḷa KU.); a smaller district, as കടത്തുവനാടു etc.

Hence: നാടകം in the country, നാ. പാലിപ്പാൻ ഞാനാളല്ല Si Pu.

നാടടക്കം the rule, നാ. ഭരതനു വരും AR.

നാടൻ 1. in Cpds. = നാട്ടു native, നാ. പുഴു common musk. 2. N. pr. male.

നാടാൻ, (= നാടവൻ) a headman of Shānārs.

നാടാല audience-hall. നാ. യിൽ ചെന്നു വീണു TP. complained.

നാടുകടത്തുക transportation. നാട്ടിൽനിന്നു നീ ക്കുക to banish.

നാടുകാണി No. a free spot on the top of any mountain-pass looking into the low country.

നാടുനീങ്ങുക (hon.) to die, ൭ മണിക്കു ചിറക്കൽ രാജാവ് നാ'ങ്ങുകയും ചെയ്തു TR.

നാടുമുടിക്ക to upset the land, to cause a great disturbance, നാ'ച്ചോ നീ TP.

നാടുവാഴി a governor (= മാടന്പി); one who has about 100 Nāyars under his charge. നാ. കളും മുഖ്യസ്ഥന്മാരും TR. (in Kōlanāḍu). — നാടുവാഴ്ച a government V1. — നാടുവാഴുക to rule.

നാടോടിഭാഷ current language.

നാടോടേ & നാടൂടേ commonly.

നാട്ടടി a title of Aḍiyōḍi in കടത്തുവനാടു etc.

നാട്ടധികാരി a governor KU.; നാ. കണക്ക പ്പിള്ള a secretary of state.

നാട്ടാചാരം 1. country-custom. 2. public mourning. So.

നാട്ടാണ്മ the headship of a village, നാട്ടായ്മക്കാരൻ.

നാട്ടാന a tame elephant (opp. കാട്ടാന); so നാട്ടുപന്നി etc.

നാട്ടാർ the people നാ. ചിരിക്കുന്നു RS.; നാ. പറയുന്ന വാർത്തകൾ UR.; നാ. എന്നതിന്നു സമം CC. not above the common people, നാട്ടാരേ വീട്ടിലേ പൈതങ്ങൾ CG.

നാട്ടുകാരൻ a country-man (എൻറെ നാ.), a rustic.

നാട്ടുകൂട്ടം a general assembly.

നാട്ടുനടപ്പു = നാട്ടാചാരം, നാട്ടുമര്യാദ.

നാട്ടുപലം Rs. 12. — weight; see പലം.

നാട്ടുപുറം inland country, നല്ല നാ. MR. a well inhabited district.

നാട്ടുപെട്ടവർ & നാട്ടിൽ പെ. TR. the chief inhabitants.

നാട്ടുപ്പു salt not imported.

നാടുക nāḍuγa T. aC. M. (Tu. നടു). To follow with the eyes, covet, seek നകർ പുകുന്തവനെ നാടി RC 124. ഉന്നിനാടി ഉറപ്പിച്ച നേരം KumK. considering.

നാടിക്കാണം W. the original deposit in കുഴി ക്കാണം.

നാടിപ്പറക So. to point at a person, to suspect one.

നാട്ടം 1. an investigation. 2. desire V1., നാ ട്ടമററന്തസ്ഫടികം പോലേ KeiN 2.

നാട്ടുക nāṭṭuγa C. Te. T. M. (നടുക). 1. To fix in the ground, as രൂൺ; സ്തംഭതോരണങ്ങളും നാട്ടി AR.; എയ്തന്പുനാട്ടിനാൻ, അവന്മേൽ നാ ട്ടിന അന്പു RC.; തൃക്കാൽ തൻനഖം നാട്ടി Bhg.; ശങ്കു ൧൨ അംഗുലം പൊങ്ങുമാറു കുഴിച്ചു നാട്ടി CG.; നാട്ടിയ കഴുകിന്മേൻ ഏററി Mud.; ഇപ്പുര നാട്ടിയാൽ choose this site. 2. to plant, as trees ഒരു താലവും നാട്ടി നില്ക്കുന്നു KR.; ൩ നി ലങ്ങളിൽ നാട്ടി MR. (rice). — VN. നാട്ടൽ.

നാട്ട a pale, post, sticks for hedges, or to support vegetables, നാട്ടക്കോൽ, വേഴ ങ്കോൽ.

നാട്ടകുത്തിനില്ക്ക to stoop down.

നാട്ടക്കല്ലു a memorial stone, കോവിൽ ഉമ്മാരത്തു നാട്ടിയിരിക്കുന്ന നാ'ല്ലിന്മേൽ എഴുത്തു TR.

നാട്ടി 1. = നാട്ട (loc.). 2. No. നാട്ടിപ്പണി planting rice. — കരിനാട്ടി 210.

നാട്യം nāṭyam S. (നടം) 1. Dramatic art = ആ ട്ടം. 2. comedy, playful attitude പലഹാസ്യ നാട്യവിലോകം കൊണ്ടിട്ടും KR.; അഞ്ചു നാട്യ ങ്ങൾ a Royal privilege (5 kinds of acting). സ്ത്രീയാക്കിത്തീർത്തു എന്നുള്ള നാട്യത്തിൽ Anach. just as if he had married (the corpse).

നാട്യക്കാർ actors; also = ചാക്യാർ, നന്പി, etc.

നാഡി nā/?/i S. (നഡ = നളം tube) 1. Any tubular organ, vein, artery നാ. കൾ എഴുപ ത്തീരായിരം ഉണ്ടു ദേഹേ Bhr. (72000). 7 are chiefest ഏഴു നാ. മൂലാധാരത്തിൽനിന്നു മേല്പെ ട്ടു പോകുന്നു (= സപ്തധാതു). ബ്രഹ്മ —, സുഷുമ്ന നാ. Bhr. 2. the pulse കൈനാടി തെറിക്ക TP., ഓടുക, ഉണർത്തുക to beat, make itself felt (opp. വീണു കിടക്ക V1.). നാടിനരന്പും എടു ക്കവേ വറണ്ടു തൊണ്ടവാടി മുഖം KR. strong excitement. നാടി (or കൈനാടി TP.) പിടിച്ചു നോക്കി MR. examined the pulse. (സാദ്ധ്യനാടി favorable pulse, അസാദ്ധ്യനാടി very critical; ഇപ്പോൾ കഫ —, പിത്ത —, വാതനാടി അടി ക്കുന്നു med.).

നാടിതരുണങ്ങൾ എന്നു ൨മർമ്മം പിന്പുറത്തു MM.

നാടിവീണവൻ vu. impotent.

നാടിഹേമം MM. a Marma near the navel.

നാഡിക = ഘടിക, Tdbh. നാഴിക 1/60 day;

ഗ്രഹനാഡികാക്രമം, നിത്യനാഡികാഫലം TrP.

നാഡിപരീക്ഷ examining the pulse.

നാണം nāṇam T. Te. aC. M. (Tu. നാചു, C. നാഞ്ചു) 1. Shame, feeling of honor നാ. ഉണ്ടെ ങ്കിൽ പുറത്തു പുറപ്പെടുക AR. (in calling one out). നാണം കരുതിത്തിരിഞ്ഞു മരിക്കയും KR. (fugitives). നാണവും ശങ്കയും കെട്ടവൻ prov. a shameless, immoral person. 2. modesty, bashfulness. വായ്ക്കു നാണമില്ലെങ്കിൽ വട്ടിക്കു വിശപ്പില്ല prov. 3. disgrace.

നാണക്കേടു 1. shamelessness; disgrace എന്ന തെത്രയും നാ'ടാം Mud. (= ലജ്ജാകരം). കുല ത്തോടേ നാ. പററിയല്ലേ TP. the family is dishonored. 2. the feeling of shame അന്നു എനിക്കു ഉണ്ടായ കോപവും നാ'ടും ചൊല്വാനാവതല്ലിനിക്കു Bhg.

നാണപ്പെടുത്തുക to tickle.

നാണംകുണുങ്ങി a bashful man, So.

നാണംകെടുക to be put to shame, lose honor ഇഷ്ടം പറയുന്ന ദിവ്യൻ സമക്ഷത്തു നാ'ടും ദൃഢം Si Pu. സാല്വനും നാ'ട്ടാൻ Bhr. was defeated.

നാണംകെടുക്ക to dishonor; abuse, revile TR.

നാണിക്ക v. n. to be ashamed, bashful ഒട്ടു ഞാൻ നാ. കൊണ്ടു മന്ദിച്ചീടുന്നു Bhg.

CV. നാണിപ്പിക്ക to make ashamed.

നാണിടം MC. the pudenda, (also നാണായി ടം, നാണ V1. 2.)

നാണുക 1. to be ashamed സീതമെല്ലേ നാണി നാൾ, നാണി അകത്തുപുക്കാൻ RC.; നാണാ തേ boldly CG. 2. to be worsted in comparisons, മുകലൊലിനാണും ഞാണൊലി RC.

നാണിയം nāṇiyam 5. (S. നാണകം a coin, prob. fr. നാണം) 1. Honesty, credit നാ'ത്തി ന്ന് ഒരു ഹാനി വരാതേ without sacrifice of dignity. നാ'ത്തിന്നുവെട്ടിക്കൊള്ളുക* ഇനി വേ ണ്ടു Mud. for honor's sake. നാ'ത്തിന്നു ചാപ ങ്ങൾ മുറിക്കയും Mud. — esp. fame. നാ'മാക്ക to celebrate, also of ill-fame. കൃതഘ്നൻ എന്നു ള്ളൊരു നാ. നീളേ നടക്കും Mud. all will call him ungrateful. 2. what is current, as reports, proverbs, പുതുനാണ്യം T. V1. news; customs of the country (in Te. also നാഡ്യം & നാണ്യം, fr. നാടു?) 3. a coin, esp. a gold-coin; നാ. നട ത്തുക to issue money. ഈ നാണ്യം അടിച്ചിട്ടും നടപ്പാക്കീടും ഇല്ല TR. neither coined nor circulated. കള്ളനാ. [* al. കൊല്ലുക]

നാണിഭം id. 1. നാണിഭ കീർത്തിക്കു ഹാനി Nasr. നാ'ത്തിൽ ഇതു ചെയ്യേണം ChVr. in sterling manner, famously. 2. അവൻറെ നാ. So. his manners. വെള്ളായ്മനാ. agriculture. 3. കള്ളനാ. a false coin TR.

നാണിയക്കാരൻ a worthy man.

നാണിയക്കേടു what is discreditable, an indignity; (B. also false coin).

നാണ്യം = നാണിയം 1. as നാ. കെടുക്ക, പോ ക്കുക V1. to defame. 2. നാ. വീണുപോയി he is sunk in estimation. 3. കള്ളനാ. etc.

നാണുവം nāṇuvam T. So. A bird, Gracula tristis V1.; (prh. നാരാണപക്ഷി).

നാണു m., നാണി f. N. pr. = നാരായണൻ, — ണി.

നാത്തവള see നാക്കു.

നാത്തൂൻ nāttūǹ (T. നാത്തൂൺ, നാത്തനാർ, C. നാദിനി, S. നനാന്ദർ.) A husband's sister, brother's wife; through marriage also the കാര ണവർ daughter, first cousin (used by females only); നാത്തൂനമ്മ (older than the speaker).

നാഥൻ nāthaǹ S. (നാഥ a. S. to be needy) A protector, lord, husband. നാഥർ (& — ൻ) ഇ ല്ലാത്തവൻ an orphan, helpless. എനിക്കു നാഥ നായ്ഭവിക്കേണം KR. a refuge, father, നാ. ഇ ല്ലാത്ത നിലത്തു പട ആകാ prov.; നാ. ഇല്ലാത്ത പറന്പുകൾ TR. deserted. — ഉടയനാഥൻ God. fem. നാഥ a lady.

നാഥകീർത്യർ V1. sovereigns.

നാഥവാൻ having a protector, നാ'നായീടുക KR.

നാദം nā/?/am S. (നദിക്ക) Sound, noise ശംഖ നാ. പുറപ്പെടീക്ക MC.; മണിനാദം.

നാദാപുരം N. pr. A town in Kaḍattuwanāḍu, നാ'ത്തു നല്ലങ്ങാടി TP. (also in prov.)

നാദേയം nādēyam S. (നദി) Coming from the river. നാ'തീർത്ഥം Bhg.

നാനാ nānā S. In various ways കിരണങ്ങൾ നാനാവായിമിന്നും പോലേ Bhg. നാനാപ്രകാ രം; നാനാരൂപം multiform.

നാനാത്വം diversity, നാ. ശബ്ദമാത്രം Bhg. (opp. ഐക്യം). നാ. എത്രകാലം ആത്മാവിന്നെന്നാ കിലോ നൂനം അത്രകാലവും സ്വതന്ത്രത്വവും വരാ Bhg.

നാനാർത്ഥം having different meanings.

നാനാവിധം 1. various = പലവിധം. 2. disorder. നാട്ടിൽ നാ. തുടങ്ങി TR. a rebellion (= മിശ്രത). കള്ളന്മാർ നാ'ങ്ങൾ കാട്ടുന്നു, ഓരോരോ നാ'ങ്ങൾ മാപ്പിള്ളമാർ ചെയ്യുന്നു crimes, excesses. രാജ്യത്തു നാ'ങ്ങൾ തീർക്ക to put a stop to. നാ. കൂടാതേ ഇരിക്ക to live peaceably TR. കലശൽ നാ. ഒന്നും ഉണ്ടാക്കി പ്പോകരുതു MR. — നാനാവിധക്കാരൻ a profligate, adulterer. 3. rout അവരെ വെട്ടി നാ. വരുത്തി, നാനാവിധാക്കി Ti. dispersed. ദ്രവ്യം നാ'ധാക്കി wasted.

നാനാഴി nānā/?/i (നാൽ & നാന്നാഴി). 4 Measures. നാ. ത്തേൻ കുടിച്ചവാറു, ഉറിയിൽ നാ. അരിക രുതാഞ്ഞാൽ prov. — നാ'ക്കണ്ടം a field sown with 4 Nā/?/i of seed. — നാ'പ്പാടു daily allowance of 4 Nā/?/i Nellu, pay of menial servants (see മുന്നാഴി). — നാന്നാങ്കു 16.

നാനൂറു 400.

നാന്മ 4/5.

നാന്മടങ്ങു 4 times, നീരു നാ. കൂട്ടി a. med.

നാന്മറ the 4 Vēdas. നാന്മറയോർ Pay. the Brahmans. നാ. നേരായ രാമായണം KU., AR.

നാന്മുഖൻ AR. Brahma.

നാന്മുകപ്പുല്ലു a. med. Saceharum spontaneum? (S. ധ്യാമകം).

നാന്മൂന്നു 4 X 3 = 12.

നാനുഷ്ഠേയം nānušṭhēyam S. (ന) improper.

നാന്തല Eloquence, see നാക്കു.

നാനൂക nānduγa T. C. Te. aM. = നനയുക, f. i. നാ'പ്പൊഴുതാറും RC.

നാന്ദകം nānd/?/aγam S. (&നന്ദകം). The sword of Višṇu or Kā/?/i നാ. കൊണ്ടു വെട്ടി Sk.; നാ. പോലേ വളഞ്ഞിരിക്കും (bent at the point); നാ. എഴുന്നെള്ളിക്ക (at Māḍāyi).

നാപിതൻ nābiδaǹ S. (= സ്നാപിതാ?) A barber, Tdbh. നാവിതൻ PT.

(fem. നാപിയത്തി V1.)

നാഭി nābhi S. (നഭ് nave). 1. The navel മേൽ നാവീങ്കൽ നാടിഹേമം എന്ന മർമ്മം MM.; നാ. ക്ക് ഒരു ചവിട്ടു TR., പരിചുള്ള നാ. ചുഴി വലി കളും KR. 2. the nave of a wheel, Bhg. centre.

നാഭിക്കാരൻ a near relation, heir V1.

നാഭിപ്രദേശം the groin, കീഴ്വയറു.

നാഭിസൂത്രം the umbilical cord, പൊക്കിൾക്കൊടി.

നാമം nāmam S. (√ ജ്ഞാ or മ്നാ) 1. A name നാ. ധരിക്ക, ഇടുക. — ദശരഥനാമ്നാ AR. (Instr.) — Esp. a name descriptive of attributes, as തിരുനാ. the names of Višṇu (generally 27, but also സഹസ്രനാ.), repeated as morning prayer. തിരുനാമങ്ങൾ ഇല്ലാതേ പോകയോ GnP. തിരു നാമമാഹാത്മ്യം the efficacy of such repetitions. നാ'മങ്ങൾ ഓതുക, ജപിക്ക Bhg. 2. a sectarian mark of Vaišṇavas ഗോപിനാമക്കുറി. 3. the noun (gram.).

Hence: നാമകം bearing the name, രാമനാമക മായ മോതിരം KR. = നാമാങ്കിതം.

നാമകരണം giving the infant a name = പേ രിടുക, generally on the 12th day പന്ത്രണ്ടാം ദിനം നാ. അവർക്ക് എല്ലാം KR.; also പുത്ര നു നാമകർമ്മം ചെയ്ക Bhg.

നാമകീർത്തനം; = നാമസങ്കീ.; തിരുനാമജപം Bhg.

നാമധാരി (1) having the name; (2) wearing the Vaišṇava mark, (നാമധാരണം).

നാമധേയം PT. a name.

നാമമാത്രം having only the name, Bhg.

നാമമാല (1) a list of holy names; (3) a dictionary.

നാമവാൻ having the name, നാരദനാ. നന്മുനി CG.

നാമർ N. pr. m., കുഞ്ഞ്യാമറേപ്പാട്ടു TP.

നാമവൃത്തി occupation with holy names, നിന്നു ടെ നാ. എന്നിയേ ചിന്തയില്ല KR.

നാമശാലി named, എന്ന പേരോടും കൂടേ നാ' യാം സിംഹത്താൻ PT.

നാമശേഷം of which the name only remains. ഭീമമാകിയ പരാക്രമം എല്ലാം നാ. ഇവതേ ChVr. thou, Bhīmasēna, appearst only