൨൮ ഹിതോപദേശഃ।
യതഃ । പൃഷ്ഠതഃ സേവയേദൎക്കം ജഠരേണഹുതാശനം ।
സ്വാമിനം സൎവ്വഭാവേനപരലോകമമായയാ ॥
ഇത്യുക്ത്വാഅതീവചീല്കാരശബ്ദം കൃതവാൻ । തതഃസരജകസ്തേനചീ
ല്കാരേണപ്രബുദ്ധോനിദ്രാഭംഗകോപാ ദുത്ഥായഗൎദ്ദഭംലഗുഡേനതാ
ഡയാമാസ, തേനാസൌപഞ്ചത്വമഗമൽ,അതോഹംബ്രവീമിപരാധി
കാരചൎച്ചാമിത്യാദി । പശ്യപശൂനാമനേഷണമേവാസ്മന്നിയോഗഃ
സ്വനിയോഗചൎച്ചാക്രിയതാംവിമൃഷ്യകിംത്വദ്യതയാചൎച്ചയാനപ്രയോയോ
ജനം । തതആവയോൎഭക്ഷിതശേഷകാഹാരഃ പ്രചുരോസ്തി । ദമനകഃസ
രോഷമാഹ,കഥമാഹാരാൎത്ഥീഭവാൻകേവലംരാജാനം സേവതേ, ഏതദ
യുക്തമുക്തംത്വയാ।
യതഃ । സുഹൃദാമുപകാരകാരണാൽദ്വിഷതാമപ്യപകാരകാരണാൽ ।
നൃപസംശ്രയ ഇഷ്യതേബുധൈൎജ്ജഠരംകോനവിഭൎത്തികേവലം॥
ജീവിതേയസ്യജീവന്തിവിപ്രാമിത്രാണിബാന്ധവാഃ ।
സഫലം ജീവിതം തസ്യ ആത്മാൎത്ഥേകോനജീവതി ॥
അപിച। യസ്മിൻജീവതിജീവന്തിബഹവഃസേതുജീവതു ।
കാകോപികിംനകുരുതേചഞ്ച്വാസ്വോദരപൂരണം॥
പശ്യ। പഞ്ചഭിൎയ്യതിദാസത്വംപുരാണൈഃ കോപിമാനവഃ ।
കോപിലക്ഷൈഃകൃതീകോപിലക്ഷൈരപിനലഭ്യതേ ॥
അന്യച്ച। മനുഷ്യജാതൌതുല്യായാംഭൃത്യത്വമതിഗൎഹിതം।
പ്രഥമോയാനതത്രാപിസകിംജീവത്സുഗണ്യതേ ॥
തഥാ ചോക്തം । വാജിപാരണയൌഹാനാംകാഷുപാഷാണവാസസാം।
നാരീപുരുഷതോയാനാമന്തരം മഹദന്തരം॥
തഥാതിസ്വല്പമപ്യ തിരിച്യതേ ।
സ്വല്പസ്നായുവശാവശേഷ മലിനംനിൎമ്മാംസമപ്യസ്ഥികം,
ശാലബ്ധ്വാപരിതോഷമേതിനഭവേൽ തസ്യക്ഷുധഃശാന്തയേ।
സിംഹോജംബുകമങ്കമാഗതമപിത്യക്ത്വാനിഹന്തിദ്വിപം ।
സൎവ്വഃകൃഛ്രഗതോപിവാഞ്ഛതിജനഃസത്വാനുരൂപംഫലം ॥
അപരഞ്ച। സേവ്യസേവകയോരന്തരംപശ്യ।
ലാംഗൂലചാലനമധശ്ചരണാവപാതം,
ഭൂമൌനിപത്യവദനോദരദൎശനഞ്ച।
ശ്ചാപിണ്ഡദസ്യകുരുഗജപുംഗവസ്തു,
ധീരംവിലോകയതിചാടുശതൈശ്ചഭുങ്കേത॥
കിഞ്ച । യജ്ജീവതിക്ഷണമപിപ്രഥിതം മനുഷൈഃ,
വിജ്ഞാനവിക്രമയശോഭിരഭജ്യമാനം ।
തന്നാമജീവിതമിഹപ്രവദന്തിതാജ്ഞാഃ,
കാകോ, പിജീവതിചിരായബലിഞ്ചഭുങ്കേത॥
അപരഞ്ച। യോനാത്മനോനചഗുരൌനചഭൃത്യവൎഗ്ഗേ,
ദിനേദയാംനകുരുതേനചബന്ധുവൎഗ്ഗേ।
കിംതസ്യജീവിതഫലേനമനുഷ്യലോകേ,
