൪൬ ഹിതോപദേശഃ ।
ജ്ജീകൃത്യാനതകായേനെകാന്തസ്ഥിതം,തംചദൂരാൽ ദൃഷ്ട്വാഗൎദ്ദഭഃപു
ഷ്ടാംഗോയഥേഷ്ട സസ്യഭക്ഷണജാതബലഃ ഗൎദ്ദഭീയമിതിമത്വാ‌ഉ
ച്ചൈശ്ശബ്ദംകുൎവാണസ്തമഭിമുഖം സധാവിതഃ സസ്യരക്ഷകേനഗൎദ്ദ
ഭോ,യമിതിചിൽകാരശബ്ദാന്നിശ്ചിത്യലീലയൈവ്യാപാദിതഃ । അ,
തോ,ഹംബ്രവീമിസുചിരംഹിചരൻനിത്യമിത്യാദി । ദീൎഗ്ഘമുഖോബ്രൂ
തേ,തതഃ പക്ഷിഭിരുക്തം,അരേപാപദുഷ്ടബക, അസ്മാകംഭൂമൌചര
ന്നസ്മാകംസ്വാമിനമധിക്ഷിപസി, തന്നക്ഷന്തവ്യമിദാനീമിത്യുക്ത്വാ
സൎവ്വേമാംചഞ്ചുഭിൎഹിത്വാസകോപാഊചുഃ പശ്യരേ മൂൎഖസഹംസസ്ത
പരാജാ സൎവ്വഥാമൃദുഃതസ്യരാജ്യാധികാരോനാസ്തി । യതഏകാന്തമൃദുഃ
കരതലസ്ഥമപ്യൎത്ഥംരക്ഷിതുമക്ഷമഃസകഥംപൃഥിവീംശാസ്തി ? രാജ്യം,
വാതസ്യകിം ? കിന്തുത്വപഞ്ചകൂപമണ്ഡകഃ,തേനതദാശ്രയമുപദിശസി
ശൃണു ।
സവിതവ്യോമഹാവൃക്ഷഃഫലഛായാസമന്വിതഃ ।
യദിദൈവാൽഫലംനാസ്തിഛായാകേനനിവാൎയ്യതേ ॥
അന്യച്ച । ഹീനസേവാനകൎത്തവ്യോമഹദാശ്രയഃ ।
പയോപിശൌണ്ഡികീഹസ്തവാരുണിത്യഭിധീയതേ ॥
അന്യച്ച । മഹാനാപ്യല്പതാംയാതിനിൎഗ്ഗണേഗുണവിസ്തരഃ ।
ആധാരാധേയഭാവേനഗജേന്ദ്രഇവൎപ്പണേ ॥
വിശേഷതശ്ച । വ്യപദേശേ,പിസിദ്ധിഃസ്യാദതിശക്തേനരാധിപേ ।
ശശിനോവ്യപദേശേനശശകാഃസുഖമാസതേ ॥
മയോക്തംകഥമേതൽ ? പക്ഷിണഃകഥയന്തി,കദാചിദപിവൎഷാസുവൃ
ഷ്ടേരഭാവാൽ
തൃഷാൎത്തോഗജയൂഥോയൂഥപതിമാഹ,നാഥകോ,ഭ്യുപാ
യോ,സ്മാകംജീവനായനാസ്തിക്ഷുദ്രജന്തുനാം നിമജ്ജനസ്ഥാനംവയ
ഞ്ച
നിമജ്ജനസ്ഥാനാഭാവാൽമൃതാൎഹാഇവകിംകൂൎമ്മഃ ? ക്വയാമഃതതോ
ഹസ്തിരാജോനാതിദൂരംഗത്വാനിൎമ്മലംഹ്രദംദൎശിതവാൻ, തതോദിനേ
ഷുഗഛത്സുതത്തീരാവസ്ഥിതാഗജപാദാഹതിഭിശ്ചൂൎണ്ണിതാഃ ക്ഷുദ്രശശ
കാഃ । അനന്തരംശിലീമുഖേനാമശശകശ്ചിന്തയാമാസ । അനേനഗ
ജയൂഥേനപിപാസാകുലിതേനപ്രത്യഹമത്രാഗന്തവ്യം । അതോവിനശ്യ
ത്യസ്മൽകുലം । തതോവിജയോനാവൃദ്ധശശകോ,വദൽ,മാവിഷീദത,
മയാത്രപ്രതികാരഃകൎത്തവ്യഃ । തതോ,സൌപ്രതിജ്ഞായചലിതഃ । ഗഛ
താചതേനാലോചിതംകഥംഗജ യൂഥസമീപേസ്ഥിത്വാവക്തവ്യം ।
യതഃ । സ്പൃശന്നാപിഗജോഹന്തിജിഘ്രിന്നപിഭുജംഗമഃ ।
പലായന്നപിഭൂപാലഃപ്രഹസന്നപിദുൎജ്ജനഃ ।
അതോഹംപൎവ്വതശിഖരമാരുഹ്യയൂഥനാംസംവാദയാമി । തഥാനുഷ്ഠി
തേയൂഥനാഥഉവാച,കസ്ത്വം ? കുതഃസമായാതഃ ? സബ്രൂതേ,ശശകോ,
ഹംഭഗവതാചന്ദ്രേണഭവദന്തികംപ്രേഷിതഃ । യൂഥപതിരാഹ,കാൎയ്യമു
ച്യതാം । വിജയോബ്രൂതേ ।
ഉദ്യതേഷ്വപിശാസ്ത്രേഷുദൂതോവദതിനാന്യഥാ ।
സദൈവാബദ്ധ്യഭാവേനയാൎത്ഥസ്യഹിവാചകഃ ॥
