൬൨ ഹിതോപദേശഃ ।
തഥാചോക്തം । ആഹവേഷ്ഠചയേശൂരാഃസ്വാമ്യൎത്ഥേത്യക്തജീവിതാഃ ।
ഭത്തൃഭക്താഃകൃതജ്ഞാശ്ചതെനരാഃസ്വൎഗ്ഗഗാമിനഃ ॥
യത്രതത്രഹതഃശൂരഃശത്രുഭിഃപരിവേഷ്ടിതഃ ।
അക്ഷയാൻലഭതേലോകാൻയദിക്ലൈബ്യംനഗഛതി ॥
അപരമപ്യേവമസ്തു ।
വിഗ്രഹഃകരിതുരംഗപത്തിഭിഃനോകദാപിഭവതാംമഹീഭുജാം ।
നീതിമന്ത്രപവനൈഃസമാഹതാഃസംശ്രയന്തുഗിരിഗഹ്വരംദ്വിഷഃ॥
ഇതിഹിതോപദേശേനീതിശാസ്ത്രേവിഗ്രഹോനാമതൃതീയഃപരിഛേദഃ ।
അഥചതുൎത്ഥഭാഗഃസന്ധിഃ ।
പുനഃകഥാരംഭകാലേരാജപുത്രൈരുക്തം ആൎയ്യവിഗ്രഹഃശ്രുതോ,സ്മാ
ഭിഃസന്ധിരധുനാഭിധീയതാം । വിഷ്ണുശൎമ്മണോക്തംശ്രൂയതാം,സന്ധി
മപികഥയാമിയസ്യായമാദ്യഃശ്ലോകഃ ॥
വൃത്തേമഹതിസംഗ്രാമേരാജ്ഞോൎന്നിഹതസേനയോഃ ।
സ്ഥേയാഭ്യാംഗൃദ്ധ്രചക്രാഭ്യാംവാചാസന്ധിഃകൃതഃക്ഷണാൽ ॥
രാജപുത്രാഊചുഃ കഥമേതൽ ? വിഷ്ണുശൎമ്മാകഥയതി,തതസ്തേനരാജ
ഹംസേനോക്തം,കേനാസ്മൽദുൎഗ്ഗേനിക്ഷിപ്തോഗ്നിഃ കിംപാരക്യേനകിം
ബാസ്മൽദുൎഗ്ഗവാസിനാകേനാപിവിപക്ഷപ്രയുക്തേന? ചക്രോബ്രൂ
തേ,ദേവഭവതോനിഷ്കാരണബന്ധുരസൌമേഘവൎണ്ണഃ സപരിവാ
രോനദശദൃശ്യതേതന്മന്യേതസ്യൈവവിചേഷ്ടിതമിദം । രാജാക്ഷണംവി
ചിന്ത്യാഹ,അസ്തിതാവദേവമമദുൎദ്ദൈവമേതൽ ।
തഥാചോക്തം । അപരാധഃസദേവസ്യനപുനൎമ്മന്ത്രിണാമയം ।
കാൎയ്യംസുചരിതംക്വാപിദൈവയോഗാൽവിനശ്യതി ॥
മന്ത്രീബ്രൂതേ, ഉക്തമേവൈതൽ ।
വിഷമാംഹിദശാംപ്രാപ്യദൈവംഗൎഹയതേനരഃ ।
ആത്മനഃകൎമ്മദോഷാംശ്ചനൈപജാനാത്യപണ്ഡിതഃ ॥
അപരഞ്ച । സുഹൃദാംഹിതകാമാനാംയോവാക്യംനാഭിനന്ദതി ।
സകൂൎമ്മഇവദുൎബുദ്ധിഃകാഷ്ഠാൽഭ്രഷ്ടോവിനശ്യതി ॥
അന്യച്ച । രക്ഷിതവ്യംസദാവാക്യംവാക്യാൽഭവതിനാശനം ।
ഹംസാഭ്യാംനീയമാനാഭ്യാംകൂൎമ്മസ്യപതനംയഥാ ॥
രാജാഹകഥമേതൽ ? മന്ത്രീകഥയതി,അസ്തിമഗധദേശേഫുല്ലോല്പലാഭി
ധാനംസരഃതത്രചിരംസങ്കടവികടനാമാനൌഹംസൌനിവസതഃ, ത
യോൎമ്മിതംകംബുഗ്രീവനാമാകൂൎമ്മശ്ചപ്രതിവസതി । അഥഏകദാധീവ
രൈരാഗത്യതത്രൊക്തം, യദത്രഅസ്മാഭിരദ്യോഷിത്വാപ്രാതൎമ്മത്സ്യകൂൎമ്മാ
ദയോവ്യാപാദയിതവ്യാഃതദാകൎണ്യകൂൎമ്മോഹംസാവാഹ, സുഹൃദൌ
ശ്രുതോ,യംധീവരാലാപഃഅധുനാകിംമയാകൎത്തവ്യം?ഹംസാവാഹതുഃ
