൮൬
ദേശ രൂപം.—ൟ ദേശത്തെ രണ്ട ഭാഗമായിട്ട പകുക്കപ്പെ
ടാം ഒരു ഒരു ഭാഗം ഏറിയ വിസ്കാരത്തിൽ രന്ന എന്ന പേരായിട്ടുള്ള ഉപ്പ
ഊറലുള്ള നിലം ആകുന്നു. മറ്റെ ഭാഗം മലപ്രദേശവും ചുറ്റും ഉപ്പ
ഭൂമിയും സമുദ്രവും ഉള്ളത ആകുന്നു.
ഉത്ഭവങ്ങൾ.—ൟ ദേശം വെള്ളചുരുക്കം കൊണ്ടും ഉള്ള വെ
ള്ളം ഉപ്പ ആകകൊണ്ടും ഭൂമി പാറ എങ്കിലും മണൽ എങ്കിലും ആകകൊ
ണ്ടും വിളയുന്നത അല്ല. ആകയാൽ അതിൽ ഉത്ഭവങ്ങളും കുറയും പ്ര
ധാനമായിട്ടുള്ളത പഞ്ഞി ആകുന്നു. അത കൊടുത്തും വെച്ച സിന്ധിൽ
നിന്നും മറ്റ ദേശങ്ങളിൽ നിന്നും പകരമായിട്ട ധാന്യം വാങ്ങിക്കുന്നു.
എന്നാൽ ആ ദേശത്തിലെ കുതിരകൾ ഇന്ദ്യായിൽ ഉള്ളതിലെക്കും നന്ന
എന്ന വിചാരിക്കപ്പെടുന്നു. ഒട്ടകങ്ങളും ആടുകളും നന്നായി വളൎത്തപ്പെ
ടുന്നു. എന്നാൽ കന്നുകാലി നല്ല തരമുള്ളവ അല്ല. ഇരിമ്പും പടിക്കാര
വും ഒരു മാതിരി കല്ക്കരിയും പല സ്ഥലങ്ങളിൽനിന്നും എടുപ്പാനുണ്ട.
ൟന്തവൃക്ഷങ്ങൾ ചിലപ്രദേശങ്ങളിൽ ഉണ്ട. നല്ല മാതിരി ൟന്തപ്പ
ഴം ഉണ്ടാകുന്നു. എന്നാൽ സമുദ്രതീരത്തിങ്കൽ തന്നെയും തെങ്ങ പ്രയാ
സത്തോടെ ഉണ്ടാകുന്നുള്ളു. അവിടെ ഉപ്പ എടുപ്പാൻ ഉണ്ട. അവിടെ
ഇണക്കമുള്ളകഴുതയെക്കാളും തുലോം വലിപ്പവും ബലവുമുള്ള കാട്ടുകഴുത
കൾ ഉണ്ട. ബഹു ചുറുക്കുള്ളവ ആകുന്നു. എങ്കിലും ബഹു കടുപ്പമുള്ളവ
യും ഒട്ടും തന്നെ ഇണങ്ങാത്തവയും ആകുന്നു. അവയെ ചിലപ്പോൾ
കുഴിയിൽ അകപ്പെടുത്തി പിടിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഒരിക്കലും ഇണങ്ങീട്ടി
ല്ല. അവയുടെ ഇറച്ചി തിന്നുന്നതിന്ന നല്ലത എന്ന വിചാരിക്കപ്പെടുന്നു.
മതം.—ഇന്ദു മതവും മഹമ്മദ മതവും ആകുന്നു.
൧൨. ഗുജെറാത്ത എന്ന ദേശത്തെ കുറിച്ച.
അതിരുകൾ.—ഗുജെറാത്തിന്റെ വടക്ക ഭാഗം കുച്ച എന്ന ക
ടൽ കൈവഴിയാലും വടക്കുകിഴക്ക അജ്മീർ എന്ന ദേശത്താലും കിഴക്ക
മാൽവാ എന്നും കാൻഡെഷ എന്നുമുള്ള ദേശങ്ങളാലും തെക്ക ഓറങ്ങ
ബാദ എന്ന ദേശത്താലും സമുദ്രത്താലും പടിഞ്ഞാറ, സമുദ്രത്താലും അ
തൃത്തിയാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
പ്രധാന നഗരികൾ.—ദീസാ എന്നും പാൽഹൻപൂര എ
ന്നും രാധൻപൂര എന്നും പത്തൻ എന്നും എദേർ എന്നും ദൂങ്ങർപൂര എ
ന്നും ബാൻസാരാ എന്നും പാത്രി എന്നും ബെജപൂര എന്നും നവനാഗ
എന്നും പൂൎബന്ദുർ എന്നും യൂനാഗർ എന്നും പത്തൻസോമ്നാത എന്നും ദി
യു എന്നും അഹ്മെദബാദ എന്നും കെയിറ എന്നും കവപഞ്ച എന്നും
കാംബെ എന്നും ഭൌനാഗർ എന്നും ഗോഗൊ എന്നും സൂന്ത എന്നും ല
ണവാരാ എന്നും ബാൎയ്യാ എന്നും ചമ്പാനീർ എന്നും ബരോദ എന്നും
ചാണ്ടോദ എന്നും ജംഭോസീർ എന്നും ബാറോക്ക എന്നും നാന്ദേദ എ
ന്നും രാജപീപ്ലാ എന്നും സൂറാത്ത എന്നും ഖീൻ എനം ബത്സാർ എ
ന്നും ദാമാൻ എന്നും ആകുന്നു.
പത്തൻസോമ്നാത, ഇന്ദുക്കാർ തീൎത്ഥയാത്രയ്ക്കായിട്ട പോകുന്ന കീ
ൎത്തിപെട്ട സ്ഥലം ആകയാൽ ശ്രുതിപെട്ടതാകുന്നു. അവിടെ പണ്ട ഒ
