നാട്യശാസ്ത്രം/അദ്ധ്യായം3

←നാട്യശാസ്ത്രം

നാട്യശാസ്ത്രം രചന:ഭരതമുനി അദ്ധ്യായം 3

നാട്യശാസ്ത്രം→

അഥ തൃതീയോധ്യായഃ
സർവലക്ഷണസമ്പന്നേ കൃതേ നാട്യഗൃഹേ ശുഭേ
ഗാവോ വസേയുഃ സപ്താഹം സഹ ജപ്യപരൈർദ്വിജൈഃ 1
തതോƒധിവാസയേദ്വേശ്മ രംഗപീഠം തഥൈവ ച
മന്ത്രപൂതേന തോയേന പ്രോക്ഷിതാംഗോ നിശാഗമേ 2
യഥാസ്ഥാനാന്തരഗതോ ദീക്ഷിതഃ പ്രയതഃ ശുചിഃ
ത്രിരാത്രോപോഷിതോ ഭൂത്വാ നാട്യാചാര്യോƒഹതാംബരഃ 3
നമസ്കൃത്യ മഹാദേവം സർവലോകോദ്ഭവം ഭവം
ജഗത്പിതാമഹം ചൈവ വിഷ്ണുമിന്ദ്രം ഗുഹം തഥാ 4
സരസ്വതീം ച ലക്ഷ്മീം ച സിദ്ധിം മേധാം ധൃതിം സ്മൃതിം
സോമം സൂര്യം ച മരുതോ ലോകപാലാംസ്തഥാശ്വിനൗ 5
മിത്രമഗ്നിം സുരാന്വർണാൻ രുദ്രാൻകാലം കലിം തഥാ
മൃത്യും ച നിയതിം ചൈവ കാലദണ്ഡം തഥൈവ ച 6
വിഷ്ണുപ്രഹരണം ചൈവ നാഗരാജം ച വാസുകിം
വജ്രം വിദ്യുത്സമുദ്രാംശ്ച ഗന്ധർവാപ്സരസോ മുനീൻ 7
ഭൂതാൻ പിശാചാൻ യക്ഷാംശ്ച ഗുഹ്യകാംശ്ച മഹേശ്വരാൻ
അസുരാന്നാട്യവിഘ്നാംശ്ച തഥാƒന്യാന്ദൈത്യരാക്ഷസാൻ 8
തഥാ നാട്യകുമാരീശ്ച മഹാഗ്രാമണ്യമേവ ച
യക്ഷാംശ്ച ഗുഹ്യകാംശ്ചൈവ ഭൂതസംഘാസ്തഥൈവ ച 9
ഏതാംശ്ചാന്യാംശ്ച ദേവർഷീൻപ്രണമ്യ രചിതാഞ്ജലിഃ
യഥാസ്ഥാനാന്തരഗതാൻസമാവാഹ്യ തതോ വദേത് 10
ഭവദ്ഭിർനോ നിശായാം തു കർതവ്യഃ സമ്പരിഗ്രഹഃ
സാഹായ്യം ചൈവ ദാതവ്യമസ്മിന്നാട്യേ സഹാനുഗൈഃ 11
സമ്പൂജ്യ സർവാനേകത്ര കുതപം സമ്പ്രയുജ്യ ച
ജർജരായ പ്രയുഞ്ജീത പൂജാം നാട്യപ്രസിദ്ധയേ 12
ത്വം മഹേന്ദ്രപ്രഹരണം സർവദാനവസൂദനം
നിർമിതസ്സർവദേവൈശ്ച സർവവിഘ്നനിബർഹണ 13
നൃപസ്യ വിജയം ശംസ രിപൂണാം ച പരാജയം
ഗോബ്രാഹ്മണശിവം ചൈവ നാട്യസ്യ ച വിവർധനം 14
ഏവം കൃത്വാ യഥാന്യായമുപാസ്യം നാട്യമണ്ഡപേ
നിശായാം തു പ്രഭാതായാം പൂജനം പ്രക്രമേദിഹ 15
ആർദ്രായാം വാ മഘായാം വാ യാമ്യേ പൂർവേഷു വാ ത്രിഷു
ആശ്ലേഷാമൂലയോർവാപി കർതവ്യം രംഗപൂജനം 16
ആചാര്യേണ തു യുക്തേന ശുചിനാ ദീക്ഷിതേന ച
രംഗസ്യോദ്യോതനം കാര്യം ദേവതാനാം ച പൂജനം 17
ദിനാന്തേ ദാരുണേ ഘോരേ മുഹൂർതേ യമദൈവതേ
ആചമ്യ തു യഥാന്യായം ദേവതാ വൈ നിവേശയത് 18
രക്താഃ പ്രതിസരാഃ സൂത്രം രക്തഗന്ധാശ്ച പൂജിതാഃ
രക്താഃ സുമനസശ്ചൈവ യച്ച രക്തം ഫലം ഭവേത് 19
യവൈസ്സിദ്ധാർഥകൈർലാജൈരക്ഷതൈഃ ശാലിതണ്ഡുലൈഃ
നാഗപുഷ്പസ്യ ചൂർണേന വിതുഷാഭിഃ പ്രിയംഗുഭിഃ 20
ഏതൈർദ്രവ്യൈര്യുതം കുര്യാദ്ദേവതാനാം നിവേശനം
ആലിഖേന്മണ്ഡലം പൂർവം യഥാസ്ഥാനം യഥാവിധിഃ 21
സമന്തസ്തശ്ച കർതവ്യം ഹസ്താ ഷോഡശ മണ്ഡലം
ദ്വാരാണി ചാത്ര കുർവീത വിധാനേന ചതുർദിശം 22
മധ്യേ ചൈവാത്ര കർതവ്യേ ദ്വേ രേഖേ തിര്യഗൂർധ്വഗേ
തയോഃ കക്ഷ്യാവിഭാഗേന ദൈവതാനി നിവേശയത് 23
പദ്മോപവിഷ്ടം ബ്രഹ്മാണം തസ്യ മധ്യേ നിവേശയേത്
ആദൗ നിവേശ്യോ ഭഗവാൻസാർധം ഭൂതഗണൈഃ ശിവഃ 24
നാരായണോ മഹേന്ദ്രശ്ച സ്കന്ദഃ സൂര്യോƒശ്വിനൗ ശശീ
സരസ്വതീ ച ലക്ഷ്മീശ്ച ശ്രദ്ധാ മേധാ ച പൂർവതഃ 25
പൂർവദക്ഷിണതോ വഹ്നിർനിവേശ്യഃ സ്വാഹയാ സഹ
വിശ്വേദേവാഃ സഗന്ധർവാ രുദ്രാഃ സർപഗണാസ്തഥാ 26
ദക്ഷിണേന നിവേശ്യസ്തു യമോ മിത്രശ്ച സാനുഗഃ
പിതൄൻപിശാചാനുരഗാൻ ഗുഹ്യകാംശ്ച നിവേശയത് 27
നൈൠത്യാം രാക്ഷസാംശ്ചൈവ ഭൂതാനി ച നിവേശയത്
പശ്ചിമായാം സമുദ്രാംശ്ച വരുണം യാദസാം പതിം 28
വായവ്യായാം ദിശി തഥാ സപ്ത വായൂന്നിവേശയേത്
തത്രൈവ വിനിവേശ്യസ്തു ഗരുഡഃ പക്ഷിഭിഃ സഹ 29
ഉത്തരസ്യാം ദിശി തഥാ ധനദം സംനിവിഏശയേത്
നാട്യസ്യ മാതൄശ്ച തഥാ യക്ഷാനഥ സഗുഹ്യകാൻ 30
തഥൈവോത്തരപൂർവായാം നന്ദ്യാദ്യാംശ്ച ഗണേശ്വരാൻ
ബ്രഹ്മർഷിഭൂതസംഘാംശ്ച യഥാഭാഗം നിവേശയത് 31
സ്തംഭേ സനത്കുമാരം തു ദക്ഷിണേ ദക്ഷമേവ ച
ഗ്രാമണ്യമുത്തരേ സ്തംഭേ പൂജാർഥം സംനിവിശയേത് 32
അനേനൈഅവ വിധാനേന യഥാസ്ഥാനം യഥാവിധി
സുപ്രസാദാനി സർവാണി ദൈവതാനി നിവേശയത് 33
സ്ഥാനേ സ്ഥാനേ യഥാന്യായം വിനിവേശ്യ തു ദേവതാഃ
താസാം പ്രകുർവീത തതഃ പൂജനം തു യഥാർഹതഃ 34
ദേവതാഭ്യസ്തു ദാതവ്യം സിതമാല്യാനുലേപനം
ഗന്ധർവവഹ്നിസൂര്യോഭ്യോ രക്തമാല്യാനുലേപനം 35
ഗന്ധം മാല്യം ച ധൂപം ച യഥാവദനുപൂർവശഃ
ദത്വാ തതഃ പ്രകുർവീത ബലിം പൂജാം യഥാവിധിഃ 36
ബ്രഹ്മാണം മദുകർപേണ പായസേന സരസ്വതീം
ശിവവിഷ്ണുമഹേന്ദ്രാദ്യാഃ സമ്പൂജ്യാ മോദകൈരഥ 37
ഘൃതൗദനേന ഹുതഭുക്സോമർകൗ തു ഗുഡൗദനൈഃ
വിശ്വേദേവാഃ സഗന്ധർവാ മുനയോ മധുപായസൈഃ 38
യമമിത്രൗ ച സമ്പൂജ്യാവപൂപൈർമോദകൈസ്തഥാ
പിതൄൻപിശാചാനുരഗാൻ സർപിഃക്ഷീരേണ തർപയേത് 39
പക്വാനേന തു മാംസേന സുരാസീഥുഫലാസവൈഃ
അർചയേദ്ഭൂതസംഘാംശ്ച ചണകൈഃ പലലാപ്ലുതൈഃ 40
അനേനൈവ വിധാനേന സമ്പൂജ്യാ മത്തവാരണീ
പക്വാമേന തു മാംസേന സമ്പൂജ്യാ രക്ഷസാം ഗണാഃ 41
സുരാമാംസപ്രദാനേഅന ദാനവാൻപ്രതിപൂജയേത്
ശേഷാന്ദേവഗണാംസ്തജ്ജ്ഞഃ സാപൂപോത്കാരികൗദനൈഃ 42
മത്സ്യൈശ്ച പിഷ്ടഭക്ഷ്യൈശ്ച സാഗരാൻസരിതസ്തഥാ
സമ്പൂജ്യ വരുണം ചാപി ദാതവ്യം ഘൃതപായസം 43
നാനാഫൂലഫലശ്ചാപി മുനീൻസമ്പ്രതിപൂജയേത്
വായൂംശ്ച പക്ഷിണശ്ചൈവ വിചിത്രൈർഭക്ഷ്യഭോജനൈഃ 44
മാതൄർനാട്യസ്യ സർവാസ്താ ധനദം ച സഹാനുഗൈഃ
അപൂപൈർലാജികാമിശ്രൈർഭക്ഷ്യഭോജ്യൈശ്ച പൂജയേത് 45
ഏവമേഷാം ബലിഃ കാര്യോ നാനാഭോജനസംശ്രയഃ
പുനർമന്ത്രവിധാനേന ബലികർമ ച വക്ഷ്യതേ 46
ദേവദേവ മഹാഭാഗ സർവലോകപിതാമഹ
മന്ത്രപൂതമിമം സർവം പ്രതിഗൃഹ്ണീഷ്വ മേ ബലിം 47
ദേവദേവ മഹാഭാഗ ഗണേശ ത്രിപുരാന്തക
പ്രഗൃഹ്യതാം ബലിർദേവ മന്ത്രപൂതോ മയോദ്യതഃ 48
നാരായണാമിതഗതേ പദ്മനാഭ സുരോത്തമ
പ്രഗൃഹ്യതാം ബലിർദേവ മന്ത്രപൂതോ മയാർപിതഃ 49
പുരന്ദരാമരപതേ വജ്രപാണേ ശതക്രതോ
പ്രഗൃഹ്യതാം ബലിർദേവ വിധിമന്ത്രപുരസ്കൃതഃ 50
ദേവസേനാപതേ സ്കന്ദ ഭഗവൻ ശങ്കരപ്രിയ
ബലിഃ പ്രീതേന മനസാ ഷണ്മുഖ പ്രതിഗൃഹ്യതാം 51
(മഹാദേവ മഹായോഗിന്ദേവദേവ സുരോത്തമ
സമ്പ്രഗൃഹ്യ ബലിം ദേവ രക്ഷ വിഘ്നാത്സദോത്ഥിതാത്)
ദേവി ദേവമഹാഭാഗേ സരസ്വതി ഹരിപ്രിയേ
പ്രഗൃഹ്യതാം ബലിർമാതർമയാ ഭക്ത്യാ സമർപിതഃ 52
നാനാനിമിത്തസംഭൂതാഃ പൗലസ്ത്യാഃ സർവ ഏവ തു
രാക്ഷസേന്ദ്രാ മഹാസത്വാഃ പ്രതിഗൃഹ്ണീത മേ ബലിം 53
ലക്ഷ്മീഃ സിദ്ധിർമതിർമേധാ സർവലോകനമസ്കൃതാഃ
മന്ത്രപൂതമിമം ദേവ്യഃ പ്രതിഗൃഹ്ണന്തു മേ ബലിം 54
സർവഭൂതാനുഭാവജ്ഞ ലോകജീവന മാരുത
പ്രഗൃഹ്യതാം ബലിർദേവ മന്ത്രപൂതോ മയോദ്യതഃ 55
ദേവവക്ത്ര സുരശ്രേഷ്ഠ ധൂമകേതോ ഹുതാശന
ഭക്ത്യാ സമുദ്യതോ ദേവ ബലിഃ സമ്പ്രതി ഗൃഹ്യതാം 56
സർവഗ്രഹാണാം പ്രവര തേജോരാശേ ദിവാകര
ഭക്ത്യാ മയോദ്യതോ ദേവ ബലിഃ സമ്പ്രതി ഗൃഹ്യതാം 57
സർവഗ്രഹപതേ സോമ ദ്വിജരാജ ജഗത്പ്രിയ
പ്രഗൃഹ്യതാമേഷ ബലിർമന്ത്രപൂതോ മയോദ്യതഃ 58
മഹാഗണേശ്വരാഃ സർവേ നന്ദീശ്വരപുരോഗമാഃ
പ്രഗൃതാം ബലിർഭക്ത്യാ മയാ സമ്പ്രതി ചോദിതഃ 59
നമഃ പിതൃഭ്യഃ സർവേഭ്യഃ പ്രതിഗൃഹ്ണന്ത്വിമം ബലിം
(ഭൂതേഭ്യശ്ച നമോ നിത്യം യേഷാമേഷ ബലിഃ പ്രിയഃ)
കാമപാല നമോ നിത്യം യസ്യായം തേ വിധിഃ കൃതഃ 60
നാരദസ്തുംബരുശ്ചൈവ വിശ്വാവസുപുരോഗമാഃ
പരിഗൃഹ്ണന്തു മേ സർവേ ഗന്ധർവാ ബലിമുദ്യതം 61
യമോ മിത്രശ്ച ഭഗവാനീശ്വരൗ ലോകപൂജിതൗ
ഇമം മേ പ്രതിഗൃഹ്ണീതാം ബലിഃ മന്ത്രപുരസ്കൃതം 62
രസാതലഗതേഭ്യശ്ച പന്നഗേഭ്യോ നമോ നമഃ
ദിശന്തു സിദ്ധിം നാട്യസ്യ പൂജിതാഃ പാപനാശനാഃ 63
സർവാംഭസാം പതിർദേവോ വരുണോ ഹംസവാഹനഃ
പൂജിതഃ പ്രീതമാനസ്തു സസമുദ്രനദീനദഃ 64
വൈനതേയ മഹാസത്വ സർവപക്ഷിപതേ വിഭോ
പ്രഗൃഹ്യതാം ബലിർദേവ മന്ത്രപൂതോ മയോദ്യതഃ 65
ധനാധ്യക്ഷോ യക്ഷപതിർലോകപാലോ ധനേശ്വരഃ
സഗുഹ്യകസ്സയക്ഷശ്ച പ്രതിഗൃഹ്ണാതു മേ ബലിം 66
നമോƒസ്തു നാട്യമാതൃഭ്യോ ബ്രാഹ്മ്യാദ്യാഭ്യോ നമോനമഃ
സുമുഖീഭിഃ പ്രസന്നാഭിർബലിരദ്യ പ്രഗൃഹ്യതാം 67
രുദ്രപ്രഹരണം സർവം പ്രതിഗൃഹ്ണാതു മേ ബലിം
വിഷ്ണുപ്രഹരണം ചൈവ വിഷ്ണുഭക്ത്യാ മയോദ്യതം 68
തഥാ കൃതാന്തഃ കാലശ്ച സർവപ്രാണിവധേശ്വരൗ
മൃത്യുശ്ച നിയതിശ്ചൈവ പ്രതിഗൃഹ്ണാതു മേ ബലിം 69
യാശ്ചാസ്യാം മത്തവാരണ്യാം സംശ്രിതാ വസ്തുദേവതാഃ
മന്ത്രപൂതമിമം സമ്യക്പ്രതിഗൃഹ്ണന്തു മേ ബലിം 70
അന്യേ യേ ദേവഗന്ധർവാ ദിശോ ദശ സമാശ്രിതാഃ
ദിവ്യാന്തരിക്ഷാഭൗമാശ്ച തേഭ്യശ്ചായം ബലിഃ കൃതഃ 71
കുംഭം സലിലസമ്പൂർണം പുഷ്പമാലാപുരസ്കൃതം
സ്ഥാപയേദ്രംഗമധ്യേ തു സുവർണം ചാത്ര ദാപയേത് 72
(ആതോദ്യാനി തു സർവാണി കൃത്വാ വസ്ത്രോത്തരാണി തു
ഗന്ധൈർമാല്യൈശ്ച ധൂപൈശ്ച ഭക്ഷ്യൈർഭോജ്യൈശ്ച പൂജയേത്
പൂജയിത്വാ തു സർവാണി ദൈവതാനി യഥാക്രമം
ജർജരസ്ത്വഭിസമ്പൂജ്യഃ സ്യാത്തതോ വിഘ്നജർജരഃ 73
ശ്വേതം ശിരസി വസ്ത്രം സ്യാന്നീലം രൗദ്രേ ച പർവണി
വിഷ്ണുപർവണി വൈ പീതം രക്തം സ്കന്ദസ്യ പർവണി 74
മൃഡപർവണി ചിത്രം തു ദേയം വസ്ത്രം ഹിതാർഥിനാ
സദൃശം ച പ്രദാതവ്യം ധൂപമാല്യാനുലേപനം 75
ആതോദ്യാനി തു സർവാണി വാസോഭിരവഗുണ്ഠയേത്
ഗന്ധൈർമാല്യൈശ്ച ധൂപൈശ്ച ഭക്ഷ്യഭോജൈശ്ച പൂജയേത് 76
സർവമേവം വിധിം കൃത്വാ ഗന്ധമാല്യാനുലേപനൈഃ
വിഘ്നജർജരണാർഥം തു ജർജരം ത്വഭിമന്ത്രയേത് 77
അത്ര വിഘ്നവിനാശാർഥം പിതാമഹമുഖൈസ്സുരൈഃ
നിർമിതസ്ത്വം മഹാവീര്യോ വജ്രസാരോ മഹാതനുഃ 78
ശിരസ്തേ രക്ഷതു ബ്രമ്ഹാ സർവൈർദേവഗുണൈഅഃ തഹ
ദ്വിതീയം ച ഹരഃ പർവ തൃതീയം ച ജനാർദനഃ 79
ചതുർഥം ച കുമാരസ്തേ പഞ്ചമം പന്നഗോത്തമഃ
നിത്യം സർവേƒപി പാന്തു ത്വാം സുരാർഥേ ച ശിവോ ഭവ 80
നക്ഷത്രേƒഭിജിതി ത്വം ഹി പ്രസൂതോƒഹിതസൂദന
ജയം ചാഭ്യുദയം ചൈവ പാർഥിവസ്യ സമാവഹ 81
ജർജരം പൂജയിത്വൈഅവം ബലിം സർവം നിവിദ്യ ച
അഗ്നൗ ഹോമം തതഃ കുര്യാന്മന്ത്രാഹുഇതിപുരസ്കൃതം 82
ഹുതാശ ഏവ ദീപ്താഭിരുൽകാഭിഃ പരിമാർജനം
നൃപതേർനർതകീനാം ച കുര്യാദ്ദീപ്ത്യഭിവർധനം 83
അഭിദ്യോത്യ സഹാതോദ്യൈർനൃപതിം നർതകീസ്തഥാ
മന്ത്രപൂതേന തോയേന പുനരഭ്യുക്ഷ്യ താന്വദേത് 84
മഹാകുലേ പ്രസൂതാഃ സ്ഥ ഗുണൗഘൈശ്ചാപ്യലങ്കൃതാഃ
യദ്വോ ജന്മഗുണോപേതം തദ്വോ ഭവതു നിത്യശഃ 85
ഏവമുക്ത്വാ തതോ വാക്യം നൃപതൈർഭൂതയേ ബുധഃ
നാട്യയോഗപ്രസിദ്ധ്യർഥമാശിഷസ്സമ്പ്രയോജയേത് 86
സരസ്വതീ ധൃതിർമേധാ ഹ്രീഃ ശ്രീർലക്ഷ്മീസ്സ്മൃതിർമതിഃ
പാന്തു വോ മാതരഃ സൗമ്യാസ്സിദ്ധിദാശ്ച ഭവന്തു വഃ 87
ഹോമം കൃത്വാ യഥാന്യായം ഹവിർമന്ത്രപുരസ്കൃതം
ഭിന്ദ്യാത്കുംഭം തതശ്ചൈവ നാട്യാചാര്യഃ പ്രയത്നതഃ 88
അഭിന്നേ തു ഭവേത്കുംഭേ സ്വാമിനഃ ശത്രുതോ ഭയം
ഭിന്നേ ചൈവ തു വിജ്ഞേയഃ സ്വാമിനഃ ശത്രുസങ്ക്ഷയഃ 89
ഭിന്നേ കുംഭേ തതശ്ചൈവ നാട്യചാര്യഃ പ്രയത്നതഃ
പ്രഗൃഹ്യ ദീപികാം ദീപ്താം സർവം രംഗം പ്രദീപയേത് 90
ക്ഷ്വേഡിതൈഃ സ്ഫോടിതൈശ്ചൈവ വൽഗിതൈശ്ച പ്രധാവിതൈഃ
രംഗമധ്യേ തു താം ദീപ്താം സശബ്ദാം സമ്പ്രയോജയേത് 91
ശംഖദുന്ദുഭിനിർഘോഷൈർമൃദംഗപണവൈസ്തഥാ
സർവാതോദ്യൈഃ പ്രണദിതൈ രംഗേ യുദ്ധാനി കാരയേത് 92
തത്ര ച്ഛിന്നം വ ഭിന്നം ച ദാരിതം ച സശോണിതം
ക്ഷതം പ്രദീപ്തമായസ്തം നിമിത്തം സിദ്ധിലക്ഷണം 93
സമ്യഗിഷ്ടസ്തു രംഗോ വൈ സ്വാമിനഃ ശുഭമാവഹേത്
പുരസ്യാബാലവൃദ്ധസ്യ തഥാ ജാനപദസ്യ ച 94
ദുരിഷ്ടസ്തു തഥാ രംഗോ ദൈവതൈർദുരധിഷ്ഠിതഃ
നാട്യവിധ്വസനം കുര്യാന്നൃപസ്യ ച തഥാƒശുഭം 95
യ ഏവം വിധിമുത്സൃജ്യ യഥേഷ്ടം സമ്പ്രയോജയേത്
പ്രാപ്നോത്യപചയം ശീഘ്രം തിര്യഗ്യോനിം ച ഗച്ഛതി 96
യജ്ഞേന സമ്മിതം ഹ്യേതദ്രംഗദൈവതപൂജനം
അപൂജയിത്വാ രംഗം തു നൈവ പ്രേക്ഷാം പ്രയോജയേത് 97
പൂജിതാഃ പൂജയന്ത്യേതേ മാനിതാ മാനയന്തി ച
തസ്മാത്സർവപ്രയത്നേന കർതവ്യം രംഗപൂജനം 98
ന തഥാ പ്രദഹത്യഗ്നിഃ പ്രഭഞ്ജനസമീരിതഃ
യഥാ ഹ്യപപ്രയോഗസ്തു പ്രയുക്തോ ദഹതി ക്ഷണാത് 99
ശാസ്ത്രജ്ഞേന വിനീതേന ശുചിനാ ദീക്ഷിതേന ച
നാട്യാചാര്യേണ ശാന്തേന കർതവ്യം രംഗപൂജനം 100
സ്ഥാനഭ്രഷ്ടം തു യോ ദദ്യാദ്ബലിമുദ്വിഗ്നമാനസഃ
മന്ത്രഹീനോ യഥാ ഹോതാ പ്രായശ്ചിത്തീ ഭവേത്തു സഃ 101
ഇത്യയം യോ വിധിർദൃഷ്ടോ രംഗദൈവതപൂജനേ
നവേ നാട്യഗൃഹേ കാര്യഃ പ്രേക്ഷായാം ച പ്രയോക്തൃഭിഃ 102

ഇതി ഭാരതീയേ നാട്യശാസ്ത്രേ രംഗദൈവതപൂജനം നാമ തൃതീയോƒധ്യായഃ സമാപ്തഃ