നീതിശതകം/അഞ്ചാം ദശകം

←നാലാം ദശകം

നീതിശതകം രചന:ഭർതൃഹരി ദുർജനപദ്ധതി

ആറാം ദശകം→

അകരുണത്വമകാരണവിഗ്രഹഃ
പരധനേ പരയോഷിതി ച സ്പൃഹാ |
സുജനബന്ധുജനേഷ്വസഹിഷ്ണുതാ
പ്രകൃതിസിദ്ധമിദം ഹി ദുരാത്മനാം ||41||

ദുർജനഃ പരിഹർത്തവ്യോ
വിദ്യയാഽലങ്കൃതോഽപി സൻ |
മണിനാ ഭൂഷിതഃ സർപ്പഃ
കിമസൗ ന ഭയങ്കരഃ ||42||

ജാഡ്യം ഹ്രീമതി ഗണ്യതേ വ്രതരുചൗ ദംഭഃ ശുചൗ കൈതവം
ശൂരേ നിർഘൃണതാ മുനൗ വിമതിതാ ദൈന്യം പ്രിയാലാപിനി |
തേജസ്വിന്യവലിപ്തതാ മുഖരതാ വക്തവ്യശക്തിഃ സ്ഥിരേ
തത് കോ നാമ ഗുണോ ഭവേത് സ ഗുണിനാം യോ ദുർജനൈർനാങ്കിതഃ ||43||

ലോഭശ്ചേദഗുണേന കിം പിശുനതാ യദ്യസ്തി കിം പാതകൈഃ
സത്യം ചേത് തപസാ ച കിം ശുചി മനോ യദ്യസ്തി തീർഥേന കിം |
സൗജന്യം യദി കിം ഗുണൈഃ സുമഹിമാ യദ്യസ്തി കിം മണ്ഡനൈഃ
സദ്വിദ്യാ യദി കിം ധനൈരപയശോ യദ്യസ്തി കിം മൃത്യുനാ ||44||

ശശീ ദിവസധൂസരോ ഗളിതയൗവനാ കാമിനീ
സരോ വിഗതവാരിജം മുഖമനക്ഷരം സ്വാകൃതേഃ |
പ്രഭുർധനപരായണഃ സതതദുർഗതിഃ സജ്ജനോ
നൃപാങ്കണഗതഃ ഖലോ മനസി സപ്ത ശല്യാനി മേ ||45||

ന കശ്ചിച്ചണ്ഡകോപാനാ-
മാത്മീയോ നാമ ഭൂഭുജാം |
ഹോതാരമപി ജുഹ്വാനം
സ്പൃഷ്ടോ ദഹതി പാവകഃ ||46||

മൗനാന്മൂകഃ പ്രവചനപടുർവാചകോ ജൽപ്പകോ വാ
ധൃഷ്ടഃ പാർശ്വേ വസതി ച സദാ ദൂരതശ്ചാപ്രഗൽഭഃ |
{ധൃഷ്ടഃ പാർശ്വേ ഭവതി ച വസൻ ദൂരതോപ്യപ്രഗൽഭഃ}
ക്ഷാന്ത്യാ ഭീരുർയദി ന സഹതേ പ്രായശോ നാഭിജാതഃ
സേവാധർമഃ പരമഗഹനോ യോഗിനാമപ്യഗമ്യഃ ||47||

ഉദ്ഭാസിതാഖിലഖലസ്യ വിശൃങ്ഖലസ്യ
പ്രോദ്ഗാഢവിസ്മൃതനിജാധമകർമവൃത്തേഃ
{പ്രാഗ്ജാതവിസ്തൃതനിജാധമ്കർമവൃത്തേഃ} |
ദൈവാദവാപ്തവിഭവസ്യ ഗുണദ്വിഷോഽസ്യ
നീചസ്യ ഗോചരഗതൈഃ സുഖമാസ്യതേ കൈഃ ||48||

ആരംഭഗുർവീ ക്ഷയിണീ ക്രമേണ
ലഘ്വീ പുരാ വൃദ്ധിമതീ ച പശ്ചാത് |
ദിനസ്യ പൂർവാർധപരാർധഭിന്നാ
ഛായേവ മൈത്രീ ഖലസജ്ജനാനാം ||49||

മൃഗമീനസജ്ജനാനാം
തൃണജലസന്തോഷവിഹിതവൃത്തീനാം |
ലുബ്ധകധീവരപിശുനാ
നിഷ്കാരണവൈരിണോ ജഗതി ||50||