മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം165
| ←അധ്യായം164 | മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം രചന: അധ്യായം 165 |
അധ്യായം166→ |
1 [ആർജ്]
കിംനിമിത്തം അഭൂദ് വൈരം വിശ്വാമിത്ര വസിഷ്ഠയോഃ
വസതോർ ആശ്രമേ പുണ്യേ ശംസ നഃ സർവം ഏവ തത്
2 [ഗ്]
ഇദം വാസിഷ്ഠം ആഖ്യാനം പുരാണം പരിചക്ഷതേ
പാർഥ സർവേഷു ലോകേഷു യഥാവത് തൻ നിബോധ മേ
3 കന്യകുബ്ജേ മഹാൻ ആസീത് പാർഥിവോ ഭരതർഷഭ
ഗാധീതി വിശ്രുതോ ലോകേ സത്യധർമപരായണഃ
4 തസ്യ ധർമാത്മനഃ പുത്രഃ സമൃദ്ധബലവാഹനഃ
വിശ്വാമിത്ര ഇതി ഖ്യാതോ ബഭൂവ രിപുമർദനഃ
5 സ ചചാര സഹാമാത്യോ മൃഗയാം ഗഹനേ വനേ
മൃഗാൻ വിധ്യൻ വരാഹാംശ് ച രമ്യേഷു മരു ധന്വസു
6 വ്യായാമകർശിതഃ സോ ഽഥ മൃഗലിപ്സുഃ പിപാസിതഃ
ആജഗാമ നരശ്രേഷ്ഠ വസിഷ്ഠസ്യാശ്രമം പ്രതി
7 തം ആഗതം അഭിപ്രേക്ഷ്യ വസിഷ്ഠഃ ശ്രേഷ്ഠഭാഗ് ഋഷിഃ
വിശ്വാമിത്രം നരശ്രേഷ്ഠം പ്രതിജഗ്രാഹ പൂജയാ
8 പാദ്യാർഘ്യാചമനീയേന സ്വാഗതേന ച ഭാരത
തഥൈവ പ്രതിജഗ്രാഹ വന്യേന ഹവിഷാ തഥാ
9 തസ്യാഥ കാമധുഗ് ധേനുർ വസിഷ്ഠസ്യ മഹാത്മനഃ
ഉക്താ കാമാൻ പ്രയച്ഛേതി സാ കാമാൻ ദുദുഹേ തതഃ
10 ഗ്രാമ്യാരണ്യാ ഓഷധീശ് ച ദുദുഹേ പയ ഏവ ച
ഷഡ്രസം ചാമൃതരസം രസായനം അനുത്തമം
11 ഭോജനീയാനി പേയാനി ഭക്ഷ്യാണി വിവിധാനി ച
ലേഹ്യാന്യ് അമൃതകൽപാനി ചോഷ്യാണി ച തഥാർജുന
12 തൈഃ കാമൈഃ സർവസമ്പൂർണൈഃ പൂജിതഃ സ മഹീപതിഃ
സാമാത്യഃ സബലശ് ചൈവ തുതോഷ സ ഭൃശം നൃപഃ
13 ഷഡ് ആയതാം സുപാർശ്വോരും ത്രിപൃഥും പഞ്ച സംവൃതാം
മണ്ഡൂകനേത്രാം സ്വാകാരാം പീനോധസം അനിന്ദിതാം
14 സുവാലധിഃ ശങ്കുകർണാം ചാരു ശൃംഗാം മനോരമാം
പുഷ്ടായത ശിരോഗ്രീവാം വിസ്മിതഃ സോ ഽഭിവീക്ഷ്യ താം
15 അഭിനന്ദതി താം നന്ദീം വസിഷ്ഠസ്യ പയസ്വിനീം
അബ്രവീച് ച ഭൃശം തുഷ്ടോ വിശ്വാമിത്രോ മുനിം തദാ
16 അർബുദേന ഗവാം ബ്രഹ്മൻ മമ രാജ്യേന വാ പുനഃ
നന്ദിനീം സമ്പ്രയച്ഛസ്വ ഭുങ്ക്ഷ്വ രാജ്യം മഹാമുനേ
17 [വസ്]
ദേവതാതിഥിപിത്രർഥം ആജ്യാർഥം ച പയസ്വിനീ
അദേയാ നന്ദിനീയം മേ രാജ്യേനാപി തവാനഘ
18 [വിഷ്വാമിത്ര]
ക്ഷത്രിയോ ഽഹം ഭവാൻ വിപ്രസ് തപഃസ്വാധ്യായസാധനഃ
ബ്രാഹ്മണേഷു കുതോ വീര്യം പ്രശാന്തേഷു ധൃതാത്മസു
19 അർബുദേന ഗവാം യസ് ത്വം ന ദദാസി മമേപ്സിതാം
സ്വധർമം ന പ്രഹാസ്യാമി നയിഷ്യേ തേ ബലേന ഗാം
20 [വസ്]
ബലസ്ഥശ് ചാസി രാജാ ച ബാഹുവീര്യശ് ച ക്ഷത്രിയഃ
യഥേച്ഛസി തഥാ ക്ഷിപ്രം കുരു ത്വം മാ വിചാരയ
21 [ഗ്]
ഏവം ഉക്തസ് തദാ പാർഥ വിശ്വാമിത്രോ ബലാദ് ഇവ
ഹംസചന്ദ്ര പ്രതീകാശാം നന്ദിനീം താം ജഹാര ഗാം
22 കശാ ദണ്ഡപ്രതിഹതാ കാല്യമാനാ തതസ് തതഃ
ഹംഭായമാനാ കല്യാണീ വസിഷ്ഠസ്യാഥ നന്ദിനീ
23 ആഗമ്യാഭിമുഖീ പാർഥ തസ്ഥൗ ഭഗവദ് ഉന്മുഖീ
ഭൃശം ച താഡ്യമാനാപി ന ജഗാമാശ്രമാത് തതഃ
24 [വസ്]
ശൃണോമി തേ രവം ഭദ്രേ വിനദന്ത്യാഃ പുനഃ പുനഃ
ബലാദ് ധൃയസി മേ നന്ദിക്ഷമാവാൻ ബ്രാഹ്മണോ ഹ്യ് അഹം
25 [ഗ്]
സാ തു തേഷാം ബലാൻ നന്ദീ ബലാനാം ഭരതർഷഭ
വിശ്വാമിത്ര ഭയോദ്വിഗ്നാ വസിഷ്ഠം സമുപാഗമത്
26 [ഗൗഹ്]
പാഷാണ ദണ്ഡാഭിഹതാം ക്രന്ദന്തീം മാം അനാഥവത്
വിശ്വാമിത്രബലൈർ ഘോരൈർ ഭഗവൻ കിം ഉപേക്ഷസേ
27 [ഗ്]
ഏവം തസ്യാം തദാ പർഥ ധർഷിതായാം മഹാമുനിഃ
ന ചുക്ഷുഭേ ന ധൈര്യാച് ച വിചചാല ധൃതവ്രതഃ
28 [വസ്]
ക്ഷത്രിയാണാം ബലം തേജോ ബ്രാഹ്മണാനാം ക്ഷമാ ബലം
ക്ഷമാ മാം ഭജതേ തസ്മാദ് ഗമ്യതാം യദി രോചതേ
29 [ഗൗഹ്]
കിം നു ത്യക്താസ്മി ഭഗവൻ യദ് ഏവം മാം പ്രഭാഷസേ
അത്യക്താഹം ത്വയാ ബ്രഹ്മൻ ന ശക്യാ നയിതും ബലാത്
30 [വസ്]
ന ത്വാം ത്യജാമി കല്യാണി സ്ഥീയതാം യദി ശക്യതേ
ദൃഢേന ദാമ്നാ ബദ്ധ്വൈവ വത്സസ് തേ ഹ്രിയതേ ബലാത്
31 [ഗ്]
സ്ഥീയതാം ഇതി തച് ഛ്രുത്വാ വസിഷ്ഠസ്യാ പയസ്വിനീ
ഊർധ്വാഞ്ചിത ശിരോഗ്രീവാ പ്രബഭൗ ഘോരദർശനാ
32 ക്രോധരക്തേക്ഷണാ സാ ഗൗർ ഹംഭാര വധന സ്വനാ
വിശ്വാമിത്രസ്യ തത് സൈന്യം വ്യദ്രാവയത സർവശഃ
33 കശാഗ്ര ദണ്ഡാഭിഹതാ കാല്യമാനാ തതസ് തതഃ
ക്രോധാ ദീപ്തേക്ഷണാ ക്രോധം ഭൂയ ഏവ സമാദധേ
34 ആദിത്യ ഇവ മധ്യാഹ്നേ ക്രോധാ ദീപ്തവപുർ ബഭൗ
അംഗാരവർഷം മുഞ്ചന്തീ മുഹുർ വാലധിതോ മഹത്
35 അസൃജത് പഹ്ലവാൻ പുച്ഛാച് ഛകൃതഃ ശബരാഞ് ശകാൻ
മൂത്രതശ് ചാസൃജച്ച് ചാപി യവനാൻ ക്രോധമൂർച്ഛിതാ
36 പുണ്ഡ്രാൻ കിരാതാൻ ദ്രമിഡാൻ സിംഹലാൻ ബർബരാംസ് തഥാ
തഥൈവ ദാരദാൻ മ്ലേച്ഛാൻ ഫേനതഃ സാ സസർജ ഹ
37 തൈർ വിഷൃഷ്ടൈർ മഹത് സൈന്യം നാനാ മ്ലേച്ഛ ഗണൈസ് തദാ
നാനാവരണ സഞ്ഛന്നൈർ നാനായുധ ധരൈസ് തഥാ
അവാകീര്യത സംരബ്ധൈർ വിശ്വാമിത്രസ്യ പശ്യതഃ
38 ഏകൈകശ് ച തദാ യോധഃ പഞ്ചഭിഃ സപ്തഭിർ വൃതഃ
അസ്ത്രവർഷേണ മഹതാ കാല്യമാനം ബലം തതഃ
പ്രഭഗ്നം സർവതസ് ത്രസ്തം വിശ്വാമിത്രസ്യ പശ്യതഃ
39 ന ച പ്രാണൈർ വിയുജ്യന്തേ കേ ചിത് തേ സൈനികാസ് തദാ
വിശ്വാമിത്രസ്യ സങ്ക്രുദ്ധൈർ വാസിഷ്ഠൈർ ഭരതർഷഭ
40 വിശ്വാമിത്രസ്യ സൈന്യം തു കാല്യമാനം ത്രിയോജനം
ക്രോശമാനം ഭയോദ്വിഗ്നം ത്രാതാരം നാധ്യഗച്ഛത
41 ദൃഷ്ട്വാ തൻ മഹദ് ആശ്ചര്യം ബ്രഹ്മതേജോ ഭവം തദാ
വിശ്വാമിത്രഃ ക്ഷത്രഭാവാൻ നിർവിണ്ണോ വാക്യം അബ്രവീത്
42 ധിഗ് ബലം ക്ഷത്രിയബലം ബ്രഹ്മതേജോബലം ബലം
ബലാബലം വിനിശ്ചിത്യ തപ ഏവ പരം ബലം
43 സ രാജ്യസ്ഫീതം ഉത്സൃജ്യ താം ച ദീപ്താം നൃപ ശ്രിയം
ഭോഗാംശ് ച പൃഷ്ഠതഃ കൃത്വാ തപസ്യ് ഏവ മനോ ദധേ
44 സ ഗത്വാ തപസാ സിദ്ധിം ലോകാൻ വിഷ്ടഭ്യ തേജസാ
തതാപ സർവാൻ ദീപ്തൗജാ ബ്രാഹ്മണത്വം അവാപ ച
അപിവച് ച സുതം സോമം ഇന്ദ്രേണ സഹ കൗശികഃ