മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 17

1 [സ്]
     അഥാവരണ മുഖ്യാനി നാനാപ്രഹരണാനി ച
     പ്രഗൃഹ്യാഭ്യദ്രവൻ ദേവാൻ സഹിതാ ദൈത്യദാനവാഃ
 2 തതസ് തദ് അമൃതം ദേവോ വിഷ്ണുർ ആദായ വീര്യവാൻ
     ജഹാര ദാനവേന്ദ്രേഭ്യോ നരേണ സഹിതഃ പ്രഭുഃ
 3 തതോ ദേവഗണാഃ സർവേ പപുസ് തദ് അമൃതം തദാ
     വിഷ്ണോഃ സകാശാത് സമ്പ്രാപ്യ സംഭ്രമേ തുമുലേ സതി
 4 തതഃ പിബത്സു തത് കാലം ദേവേഷ്വ് അമൃതം ഈപ്സിതം
     രാഹുർ വിബുധരൂപേണ ദാനവഃ പ്രാപിബത് തദാ
 5 തസ്യ കണ്ഠം അനുപ്രാപ്തേ ദാനവസ്യാമൃതേ തദാ
     ആഖ്യാതം ചന്ദ്രസൂര്യാഭ്യാം സുരാണാം ഹിതകാമ്യയാ
 6 തതോ ഭഗവതാ തസ്യ ശിരശ് ഛിന്നം അലങ്കൃതം
     ചക്രായുധേന ചക്രേണ പിബതോ ഽമൃതം ഓജസാ
 7 തച് ഛൈലശൃംഗപ്രതിമം ദാനവസ്യ ശിരോമഹത്
     ചക്രേണോത്കൃത്തം അപതച് ചാലയദ് വസുധാതലം
 8 തതോ വൈരവിനിർബന്ധഃ കൃതോ രാഹുമുഖേന വൈ
     ശാശ്വതശ് ചന്ദ്രസൂര്യാഭ്യാം ഗ്രസത്യ് അദ്യാപി ചൈവ തൗ
 9 വിഹായ ഭഗവാംശ് ചാപി സ്ത്രീ രൂപം അതുലം ഹരിഃ
     നാനാപ്രഹരണൈർ ഭീമൈർ ദാനവാൻ സമകമ്പയത്
 10 തതഃ പ്രവൃത്തഃ സംഗ്രാമഃ സമീപേ ലവണാംഭസഃ
    സുരാണാം അസുരാണാം ച സർവഘോരതരോ മഹാൻ
11 പ്രാസാഃ സുവിപുലാസ് തീക്ഷ്ണാ ന്യപതന്ത സഹസ്രശഃ
    തോമരാശ് ച സുതീക്ഷ്ണാഗ്രാഃ ശസ്ത്രാണി വിവിധാനി ച
12 തതോ ഽസുരാശ് ചക്രഭിന്നാ വമന്തോ രുധിരം ബഹു
    അസി ശക്തിഗദാ രുഗ്ണാ നിപേതുർ ധരണീതലേ
13 ഛിന്നാനി പട്ടിശൈശ് ചാപി ശിരാംസി യുധി ദാരുണേ
    തപ്തകാഞ്ചനജാലാനി നിപേതുർ അനിശം തദാ
14 രുധിരേണാവലിപ്താംഗാ നിഹതാശ് ച മഹാസുരാഃ
    അദ്രീണാം ഇവ കൂടാനി ധാതുരക്താനി ശേരതേ
15 ഹാഹാകാരഃ സമഭവത് തത്ര തത്ര സഹസ്രശഃ
    അന്യോന്യം ഛിന്ദതാം ശസ്ത്രൈർ ആദിത്യേ ലോഹിതായതി
16 പരിഘൈശ് ചായസൈഃ പീതൈഃ സംനികർഷേ ച മുഷ്ടിഭിഃ
    നിഘ്നതാം സമരേ ഽന്യോന്യം ശബ്ദോ ദിവം ഇവാസ്പൃശത്
17 ഛിന്ധി ഭിന്ധി പ്രധാവധ്വം പാതയാഭിസരേതി ച
    വ്യശ്രൂയന്ത മഹാഘോരാഃ ശബ്ദാസ് തത്ര സമന്തതഃ
18 ഏവം സുതുമുലേ യുദ്ധേ വർതമാനേ ഭയാവഹേ
    നരനാരായണൗ ദേവൗ സമാജഗ്മതുർ ആഹവം
19 തത്ര ദിവ്യം ധനുർ ദൃഷ്ട്വാ നരസ്യ ഭഗവാൻ അപി
    ചിന്തയാം ആസ വൈ ചക്രം വിഷ്ണുർ ദാനവ സൂദനം
20 തതോ ഽംബരാച് ചിന്തിത മാത്രം ആഗതം; മഹാപ്രഭം ചക്രം അമിത്രതാപനം
    വിഭാവസോസ് തുല്യം അകുണ്ഠമണ്ഡലം; സുദർശനം ഭീമം അജയ്യം ഉത്തമം
21 തദ് ആഗതം ജ്വലിതഹുതാശനപ്രഭം; ഭയങ്കരം കരികരബാഹുർ അച്യുതഃ
    മുമോച വൈ ചപലം ഉദഗ്രവേഗവൻ; മഹാപ്രഭം പരനഗരാവദാരണം
22 തദ് അന്തകജ്വലനസമാനവർചസം; പുനഃ പുനർ ന്യപതത വേഗവത് തദാ
    വിദാരയദ് ദിതിദനുജാൻ സഹസ്രശഃ; കരേരിതം പുരുഷവരേണ സംയുഗേ
23 ദഹത് ക്വ ചിജ് ജ്വലന ഇവാവലേലിഹത്; പ്രസഹ്യ താൻ അസുരഗണാൻ ന്യകൃന്തത
    പ്രവേരിതം വിയതി മുഹുഃ ക്ഷിതൗ തദാ; പപൗ രണേ രുധിരം അഥോ പിശാചവത്
24 അഥാസുരാ ഗിരിഭിർ അദീനചേതസോ; മുഹുർ മുഹുഃ സുരഗണം അർദയംസ് തദാ
    മഹാബലാ വിഗലിതമേഘവർചസഃ; സഹസ്രശോ ഗഗനം അഭിപ്രപദ്യ ഹ
25 അഥാംബരാദ് ഭയജനനാഃ പ്രപേദിരേ; സപാദപാ ബഹുവിധ മേഘരൂപിണഃ
    മഹാദ്രയഃ പ്രവിഗലിതാഗ്ര സാനവഃ; പരസ്പരം ദ്രുതം അഭിഹത്യ സസ്വനാഃ
26 തതോ മഹീ പ്രവിചലിതാ സകാനനാ; മഹാദ്രിപാതാഭിഹതാ സമന്തതഃ
    പരസ്പരം ഭൃശം അഭിഗർജതാം മുഹൂ; രണാജിരേ ഭൃശം അഭിസമ്പ്രവർതിതേ
27 നരസ് തതോ വരകനകാഗ്ര ഭൂഷണൈർ; മഹേഷുഭിർ ഗഗനപഥം സമാവൃണോത്
    വിദാരയൻ ഗിരിശിഖരാണി പത്രിഭിർ; മഹാഭയേ ഽസുര ഗണവിഗ്രഹേ തദാ
28 തതോ മഹീം ലവണജലം ച സാഗരം; മഹാസുരാഃ പ്രവിവിശുർ അർദിതാഃ സുരൈഃ
    വിയദ് ഗതം ജ്വലിതഹുതാശനപ്രഭം; സുദർശനം പരികുപിതം നിശാമ്യ ച
29 തതഃ സുരൈർ വിജയം അവാപ്യ മന്ദരഃ; സ്വം ഏവ ദേശം ഗമിതഃ സുപൂജിതഃ
    വിനാദ്യ ഖം ദിവം അപി ചൈവ സർവശസ്; തതോ ഗതാഃ സലിലധരാ യഥാഗതം
30 തതോ ഽമൃതം സുനിഹിതം ഏവ ചക്രിരേ; സുരാഃ പരാം മുദം അഭിഗമ്യ പുഷ്കലാം
    ദദൗ ച തം നിധിം അമൃതസ്യ രക്ഷിതും; കിരീടിനേ ബലഭിദ് അഥാമരൈഃ സഹ