മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം173

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 173

1 [ആർജ്]
     രാജ്ഞാ കൽമാഷപാദേന ഗുരൗ ബ്രഹ്മവിദാം വരേ
     കാരണം കിം പുരസ്കൃത്യ ഭാര്യാ വൈ സംനിയോജിതാ
2 ജാനതാ ച പരം ധർമം ലോക്യം തേന മഹാത്മനാ
     അഗമ്യാഗമനം കസ്മാദ് വസിഷ്ഠേന മഹാത്മനാ
     കൃതം തേന പുരാ സർവം വക്തും അർഹസി പൃച്ഛതഃ
3 [ഗ്]
     ധനഞ്ജയ നിബോധേദം യൻ മാം ത്വം പരിപൃച്ഛസി
     വസിഷ്ഠം പ്രതി ദുർധർഷം തഥാമിത്ര സഹം നൃപം
4 കഥിതം തേ മയാ പൂർവം യഥാ ശപ്തഃ സ പാർഥിവഃ
     ശക്തിനാ ഭരതശ്രേഷ്ഠ വാസിഷ്ഠേന മഹാത്മനാ
5 സ തു ശാപവശം പ്രാപ്തഃ ക്രോധപര്യാകുലേക്ഷണഃ
     നിർജഗാമ പുരാദ് രാജാ സഹ ദാരഃ പരന്തപഃ
6 അരണ്യം നിർജനം ഗത്വാ സദാരഃ പരിചക്രമേ
     നാനാമൃഗഗണാകീർണം നാനാ സത്ത്വസമാകുലം
7 നാനാഗുൽമലതാച്ഛന്നം നാനാദ്രുമസമാവൃതം
     അരണ്യം ഘോരസംനാദം ശാപഗ്രസ്തഃ പരിഭ്രമൻ
8 സ കദാ ചിത് ക്ഷുധാവിഷ്ടോ മൃഗയൻ ഭക്ഷം ആത്മനഃ
     ദദർശ സുപരിക്ലിഷ്ടഃ കസ്മിംശ് ചിദ് വനനിർഝരേ
     ബ്രാഹ്മണീം ബ്രാഹ്മണം ചൈവ മൈഥുനായോപസംഗതൗ
9 തൗ സമീക്ഷ്യ തു വിത്രസ്താവ് അകൃതാർഥൗ പ്രധാവിതൗ
     തയോശ് ച ദ്രവതോർ വിപ്രം ജഗൃഹേ നൃപതിർ ബലാത്
10 ദൃഷ്ട്വാ ഗൃഹീതം ഭർതാരം അഥ ബ്രാഹ്മണ്യ് അഭാഷത
    ശൃണു രാജൻ വചോ മഹ്യം യത് ത്വാം വക്ഷ്യാമി സുവ്രത
11 ആദിത്യവംശപ്രഭവസ് ത്വം ഹി ലോകപരിശ്രുതഃ
    അപ്രമത്തഃ സ്ഥിതോ ധർമേ ഗുരുശുശ്രൂഷണേ രതഃ
12 ശാപം പ്രാപ്തോ ഽസി ദുർധർഷേ ന പാപം കർതും അർഹസി
    ഋതുകാലേ തു സമ്പ്രാപ്തേ ഭർത്രാസ്മ്യ് അദ്യ സമാഗതാ
13 അകൃതാർഥാ ഹ്യ് അഹം ഭർത്രാ പ്രസവാർഥശ് ച മേ മഹാൻ
    പ്രസീദ നൃപതിശ്രേഷ്ഠ ഭർതാ മേ ഽയം വിസൃജ്യതാം
14 ഏവം വിക്രോശമാനായാസ് തസ്യാഃ സ സുനൃശംസകൃത്
    ഭർതാരം ഭക്ഷയാം ആസ വ്യാഘോർ മൃഗം ഇവേപ്സിതം
15 തസ്യാഃ ക്രോധാഭിഭൂതായാ യദ് അശ്രുന്യപതദ് ഭുവി
    സോ ഽഗ്നിഃ സമഭവദ് ദീപ്തസ് തം ച ദേശം വ്യദീപയത്
16 തതഃ സാ ശോകസന്തപ്താ ഭർതൃവ്യസനദുഃഖിതാ
    കൽമാഷപാദം രാജർഷിം അശപദ് ബ്രാഹ്മണീ രുഷാ
17 യസ്മാൻ മമാകൃതാർഥായാസ് ത്വയാ ക്ഷുദ്രനൃശംസവത്
    പ്രേക്ഷന്ത്യാ ഭക്ഷിതോ മേ ഽദ്യ പ്രഭുർ ഭർതാ മഹായശാഃ
18 തസ്മാത് ത്വം അപി ദുർബുദ്ധേ മച് ഛാപപരിവിക്ഷതഃ
    പത്നീം ഋതാവ് അനുപ്രാപ്യ സദ്യസ് ത്യക്ഷ്യസി ജീവിതം
19 യസ്യ ചർഷേർ വസിഷ്ഠസ്യ ത്വയാ പുത്രാ വിനാശിതാഃ
    തേന സംഗമ്യ തേ ഭാര്യാ തനയം ജനയിഷ്യതി
    സ തേ വംശകരഃ പുത്രോ ഭവിഷ്യതി നൃപാധമ
20 ഏവം ശപ്ത്വാ തു രാജാനം സാ തം ആംഗിരസീ ശുഭാ
    തസ്യൈവ സംനിധൗ ദീപ്തം പ്രവിവേശ ഹുതാശനം
21 വസിഷ്ഠശ് ച മഹാഭാഗഃ സർവം ഏതദ് അപശ്യത
    ജ്ഞാനയോഗേന മഹതാ തപസാ ച പരന്തപ
22 മുക്തശാപശ് ച രാജർഷിഃ കാലേന മഹതാ തതഃ
    ഋതുകാലേ ഽഭിപതിതോ മദയന്ത്യാ നിവാരിതഃ
23 ന ഹി സസ്മാര നൃപതിസ് തം ശാപം ശാപമോഹിതഃ
    ദേവ്യാഃ സോ ഽഥ വചഃ ശ്രുത്വാ സ തസ്യാ നൃപസത്തമഃ
    തം ച ശാപം അനുസ്മൃത്യ പര്യതപ്യദ് ഭൃശം തദാ
24 ഏതസ്മാത് കാരണാദ് രാജാ വസിഷ്ഠം സംന്യയോജയത്
    സ്വദാരേ ഭരതശ്രേഷ്ഠ ശാപദോഷസമന്വിതഃ