മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 44

1 [സ്]
     ഗതമാത്രം തു ഭർതാരം ജരത്കാരുർ അവേദയത്
     ഭ്രാതുസ് ത്വരിതം ആഗമ്യ യഥാതഥ്യം തപോധന
 2 തതഃ സ ഭുജഗ ശ്രേഷ്ഠഃ ശ്രുത്വാ സുമഹദ് അപ്രിയം
     ഉവാച ഭഗിനീം ദീനാം തദാ ദീനതരഃ സ്വയം
 3 ജാനാമി ഭദ്രേ യത് കാര്യം പ്രദാനേ കാരണം ച യത്
     പന്നഗാനാം ഹിതാർഥായ പുത്രസ് തേ സ്യാത് തതോ യദി
 4 സ സർപസത്രാത് കില നോ മോക്ഷയിഷ്യതി വീര്യവാൻ
     ഏവം പിതാമഹഃ പൂർവം ഉക്തവാൻ മാം സുരൈഃ സഹ
 5 അപ്യ് അസ്തി ഗർഭഃ സുഭഗേ തസ്മാത് തേ മുനിസത്തമാത്
     ന ചേച്ഛാമ്യ് അഫലം തസ്യ ദാരകർമ മനീഷിണഃ
 6 കാമം ച മമ ന ന്യായ്യം പ്രഷ്ടും ത്വാം കാര്യം ഈദൃശം
     കിം തു കാര്യഗരീയസ്ത്വാത് തതസ് ത്വാഹം അചൂചുദം
 7 ദുർവാസതാം വിദിത്വാ ച ഭർതുസ് തേ ഽതിതപസ്വിനഃ
     നൈനം അന്വാഗമിഷ്യാമി കദാചിദ് ധി ശപേത് സ മാം
 8 ആചക്ഷ്വ ഭദ്രേ ഭർതുസ് ത്വം സർവം ഏവ വിചേഷ്ടിതം
     ശല്യം ഉദ്ധര മേ ഘോരം ഭദ്രേ ഹൃദി ചിരസ്ഥിതം
 9 ജരത്കാരുസ് തതോ വാക്യം ഇത്യ് ഉക്താ പ്രത്യഭാഷത
     ആശ്വാസയന്തീ സന്തപ്തം വാസുകിം പന്നഗേശ്വരം
 10 പൃഷ്ടോ മയാപത്യ ഹേതോഃ സ മഹാത്മാ മഹാതപാഃ
    അസ്തീത്യ് ഉദരം ഉദ്ദിശ്യ മമേദം ഗതവാംശ് ച സഃ
11 സ്വൈരേഷ്വ് അപി ന തേനാഹം സ്മരാമി വിതഥം ക്വ ചിത്
    ഉക്തപൂർവം കുതോ രാജൻ സാമ്പരായേ സ വക്ഷ്യതി
12 ന സന്താപസ് ത്വയാ കാര്യഃ കാര്യം പ്രതി ഭുജംഗമേ
    ഉത്പത്സ്യതി ഹി തേ പുത്രോ ജ്വലനാർകസമദ്യുതിഃ
13 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ ഹി സ മാം ഭ്രാതർ ഗതോ ഭർതാ തപോവനം
    തസ്മാദ് വ്യേതു പരം ദുഃഖം തവേദം മനസി സ്ഥിതം
14 ഏതച് ഛ്രുത്വാ സ നാഗേന്ദ്രോ വാസുകിഃ പരയാ മുദാ
    ഏവം അസ്ത്വ് ഇതി തദ് വാക്യം ഭഗിന്യാഃ പ്രത്യഗൃഹ്ണത
15 സാന്ത്വമാനാർഥ ദാനൈശ് ച പൂജയാ ചാനുരൂപയാ
    സോദര്യാം പൂജയാം ആസ സ്വസാരം പന്നഗോത്തമഃ
16 തതഃ സ വവൃധേ ഗർഭോ മഹാതേജാ രവിപ്രഭഃ
    യഥാ സോമോ ദ്വിജശ്രേഷ്ഠ ശുക്ലപക്ഷോദിതോ ദിവി
17 യഥാകാലം തു സാ ബ്രഹ്മൻ പ്രജജ്ഞേ ഭുജഗ സ്വസാ
    കുമാരം ദേവഗർഭാഭം പിതൃമാതൃഭയാപഹം
18 വവൃധേ സ ച തത്രൈവ നാഗരാജനിവേശനേ
    വേദാംശ് ചാധിജഗേ സാംഗാൻ ഭാർഗവാച് ച്യവനാത്മജാത്
19 ചരിതവ്രതോ ബാല ഏവ ബുദ്ധിസത്ത്വഗുണാന്വിതഃ
    നാമ ചാസ്യാഭവത് ഖ്യാതം ലോകേഷ്വ് ആസ്തീക ഇത്യ് ഉത
20 അസ്തീത്യ് ഉക്ത്വാ ഗതോ യസ്മാത് പിതാ ഗർഭസ്ഥം ഏവ തം
    വനം തസ്മാദ് ഇദം തസ്യ നാമാസ്തീകേതി വിശ്രുതം
21 സ ബാല ഏവ തത്രസ്ഥശ് ചരന്ന് അമിതബുദ്ധിമാൻ
    ഗൃഹേ പന്നഗരാജസ്യ പ്രയത്നാത് പര്യരക്ഷ്യത
22 ഭഗവാൻ ഇവ ദേവേശഃ ശൂലപാണിർ ഹിരണ്യദഃ
    വിവർധമാനഃ സർവാംസ് താൻ പന്നഗാൻ അഭ്യഹർഷയത്