മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം/അധ്യായം88

മഹാഭാരതം മൂലം/ആദിപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം 88

1 [വസ്]
     പൃച്ഛാമി ത്വാം വസു മനാ രൗശദശ്വിർ; യദ്യ് അസ്തി ലോകോ ദിവി മഹ്യം നരേന്ദ്ര
     യദ്യ് അന്തരിക്ഷേ പ്രഥിതോ മഹാത്മൻ; ക്ഷേത്രജ്ഞം ത്വാം തസ്യ ധർമസ്യ മന്യേ
2 [യ്]
     യദ് അന്തരിക്ഷം പൃഥിവീ ദിശശ് ച; യത് തേജസാ തപതേ ഭാനുമാംശ് ച
     ലോകാസ് താവന്തോ ദിവി സംസ്ഥിതാ വൈ; തേ നാന്തവന്തഃ പ്രതിപാലയന്തി
3 [വസ്]
     താംസ് തേ ദദാമി പത മാ പ്രപാതം; യേ മേ ലോകാസ് തവ തേ വൈ ഭവന്തു
     ക്രീണീഷ്വൈനാംസ് തൃണകേനാപി രാജൻ; പ്രതിഗ്രഹസ് തേ യദി സമ്യക് പ്രദുഷ്ടഃ
4 [യ്]
     ന മിഥ്യാഹം വിക്രയം വൈ സ്മരാമി; വൃഥാ ഗൃഹീതം ശിശുകാച് ഛങ്കമാനഃ
     കുര്യാം ന ചൈവാകൃത പൂർവം അന്യൈർ; വിവിത്സമാനഃ കിം ഉ തത്ര സാധു
5 [വസ്]
     താംസ് ത്വം ലോകാൻ പ്രതിപദ്യസ്വ രാജൻ; മയാ ദത്താൻ യദി നേഷ്ടഃ ക്രയസ് തേ
     അഹം ന താൻ വൈ പ്രതിഗന്താ നരേന്ദ്ര; സർവേ ലോകാസ് തവ തേ വൈ ഭവന്തു
6 [ഷിബി]
     പൃച്ഛാമി ത്വാം ശിബിർ ഔശീനരോ ഽഹം; മമാപി ലോകാ യദി സന്തീഹ താത
     യദ്യ് അന്തരിക്ഷേ യദി വാ ദിവി ശ്രിതാഃ; ക്ഷേത്രജ്ഞം ത്വാം തസ്യ ധർമസ്യ മന്യേ
7 [യ്]
     ന ത്വം വാചാ ഹൃദയേനാപി വിദ്വൻ; പരീപ്സമാനാൻ നാവമംസ്ഥാ നരേന്ദ്ര
     തേനാനന്താ ദിവി ലോകാഃ ശ്രിതാസ് തേ; വിദ്യുദ്രൂപാഃ സ്വനവന്തോ മഹാന്തഃ
8 [ഷ്]
     താംസ് ത്വം ലോകാൻ പ്രതിപദ്യസ്വ രാജൻ; മയാ ദത്താൻ യദി നേഷ്ടഃ ക്രയസ് തേ
     ന ചാഹം താൻ പ്രതിപത്സ്യേഹ ദത്ത്വാ; യത്ര ഗത്വാ ത്വം ഉപാസ്സേ ഹ ലോകാൻ
9 [യ്]
     യഥാ ത്വം ഇന്ദ്ര പ്രതിമപ്രഭാവസ്; തേ ചാപ്യ് അനന്താ നരദേവ ലോകാഃ
     തഥാദ്യ ലോകേ ന രമേ ഽന്യദത്തേ; തസ്മാച് ഛിബേ നാഭിനന്ദാമി ദായം
10 [ആ]
    ന ചേദ് ഏകൈകശോ രാജംൽ ലോകാൻ നഃ പ്രതിനന്ദസി
    സർവേ പ്രദായ ഭവതേ ഗന്താരോ നരകം വയം
11 [യ്]
    യദ് അർഹായ ദദധ്വം തത് സന്തഃ സത്യാനൃശംസ്യതഃ
    അഹം തു നാഭിധൃഷ്ണോമി യത്കൃതം ന മയാ പുരാ
12 [ആ]
    കസ്യൈതേ പ്രതിദൃശ്യന്തേ രഥാഃ പഞ്ച ഹിരണ്മയാഃ
    ഉച്ചൈഃ സന്തഃ പ്രകാശന്തേ ജ്വലന്തോ ഽഗ്നിശിഖാ ഇവ
13 [യ്]
    യുഷ്മാൻ ഏതേ ഹി വക്ഷ്യന്തി രഥാഃ പഞ്ച ഹിരണ്മയാഃ
    ഉച്ചൈഃ സന്തഃ പ്രകാശന്തേ ജ്വലന്തോ ഽഗ്നിശിഖാ ഇവ
14 [ആ]
    ആതിഷ്ഠസ്വ രഥം രാജൻ വിക്രമസ്വ വിഹായസാ
    വയം അപ്യ് അനുയാസ്യാമോ യദാ കാലോ ഭവിഷ്യതി
15 [യ്]
    സർവൈർ ഇദാനീം ഗന്തവ്യം സഹസ്വർഗജിതോ വയം
    ഏഷ നോ വിരജാഃ പന്ഥാ ദൃശ്യതേ ദേവ സദ്മനഃ
16 [വ്]
    തേ ഽധിരുഹ്യ രഥാൻ സർവേ പ്രയാതാ നൃപസത്തമാഃ
    ആക്രമന്തോ ദിവം ഭാഭിർ ധർമേണാവൃത്യ രോദസീ
17 [ആ]
    അഹം മന്യേ പൂർവം ഏകോ ഽസ്മി ഗന്താ; സഖാ ചേന്ദ്രഃ സർവഥാ മേ മഹാത്മാ
    കസ്മാദ് ഏവം ശിബിർ ഔശീനരോ ഽയം; ഏകോ ഽത്യഗാത് സർവവേഗേന വാഹാൻ
18 [യ്]
    അദദാദ് ദേവ യാനായ യാവദ് വിത്തം അവിന്ദത
    ഉശീനരസ്യ പുത്രോ ഽയം തസ്മാച് ഛ്രേഷ്ഠോ ഹി നഃ ശിബിഃ
19 ദാനം തപഃ സത്യം അഥാപി ധർമോ ഹ്രീഃ; ശ്രീഃ ക്ഷമാ സൗമ്യ തഥാ തിതിക്ഷാ
    രാജന്ന് ഏതാന്യ് അപ്രതിമസ്യ രാജ്ഞഃ; ശിബേഃ സ്ഥിതാന്യ് അനൃശംസസ്യ ബുദ്ധ്യാ
    ഏവംവൃത്തോ ഹ്രീനിഷേധശ് ച യസ്മാത്; തസ്മാച് ഛിബിർ അത്യഗാദ് വൈ രഥേന
20 [വ്]
    അഥാഷ്ടകഃ പുനർ ഏവാന്വപൃച്ഛൻ; മാതാമഹം കൗതുകാദ് ഇന്ദ്രകൽപം
    പൃച്ഛാമി ത്വാം നൃപതേ ബ്രൂഹി സത്യം; കുതശ് ച കസ്യാസി സുതശ് ച കസ്യ
    കൃതം ത്വയാ യദ് ധി ന തസ്യ കർതാ; ലോകേ ത്വദന്യഃ ക്ഷത്രിയോ ബ്രാഹ്മണോ വാ
21 [യ്]
    യയാതിർ അസ്മി നഹുഷസ്യ പുത്രഃ; പൂരോഃ പിതാ സാർവഭൗമസ് ത്വ് ഇഹാസം
    ഗുഹ്യം അർഥം മാമകേഭ്യോ ബ്രവീമി; മാതാമഹോ ഽഹം ഭവതാം പ്രകാശഃ
22 സർവാം ഇമാം പൃഥിവീം നിർജിഗായ; പ്രസ്ഥേ ബദ്ധ്വാ ഹ്യ് അദദം ബ്രാഹ്മണേഭ്യഃ
    മേധ്യാൻ അശ്വാൻ ഏകശഫാൻ സുരൂപാംസ്; തദാ ദേവാഃ പുണ്യഭാജോ ഭവന്തി
23 അദാം അഹം പൃഥിവീം ബ്രാഹ്മണേഭ്യഃ; പൂർണാം ഇമാം അഖിലാം വാഹനസ്യ
    ഗോഭിഃ സുവർണേന ധനൈശ് ച മുഖ്യൈസ്; തത്രാസൻ ഗാഃ ശതം അർബുദാനി
24 സത്യേന മേ ദ്യൗശ് ച വസുന്ധരാ ച; തഥൈവാഗ്നിർ ജ്വലതേ മാനുഷേഷു
    ന മേ പൃഥാ വ്യാഹൃതം ഏവ വാക്യം; സത്യം ഹി സന്തഃ പ്രതിപൂജയന്തി
    സർവേ ച ദേവാ മുനയശ് ച ലോകാഃ; സത്യേന പൂജ്യാ ഇതി മേ മനോഗതം
25 യോ നഃ സ്വർഗജിതഃ സർവാൻ യഥാവൃത്തം നിവേദയേത്
    അനസൂയുർ ദ്വിജാഗ്രേഭ്യഃ സ ലഭേൻ നഃ സലോകതാം
26 [വ്]
    ഏവം രാജാ സ മഹാത്മാ ഹ്യ് അതീവ; സ്വൈർ ദൗഹിത്രൈസ് താരിതോ ഽമിത്രസാഹഃ
    ത്യക്ത്വാ മഹീം പരമോദാരകർമാ; സ്വർഗം ഗതഃ കർമഭിർ വ്യാപ്യ പൃഥ്വീം