മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം24

1 [വൈ]
     കുന്ത്യാസ് തു വചനം ശ്രുത്വാ പണ്ഡവാ രാജസത്ത്നമ
     വ്രീഡിതാഃ സംന്യവർതന്ത പാഞ്ചാല്യാ സാഹിതാനഘാഃ
 2 തതഃ ശബ്ദോ മഹാൻ ആസീത് സർവേഷാം ഏവ ഭാരത
     അന്തഃപുരാണാം രുദതാം ദൃഷ്ട്വാ കുന്തീം തഥാഗതാം
 3 പ്രദക്ഷിണം അഥാവൃത്യ രാജാനം പാണ്ഡവാസ് തദാ
     അഭിവാദ്യ ന്യവർതന്ത പൃഥാം താം അനിവർത്യ വൈ
 4 തതോ ഽബ്രവീൻ മഹാരാജോ ധൃതരാഷ്ട്രോ ഽംബികാ സുതഃ
     ഗാന്ധാരീം വിദുരം ചൈവ സമാഭാഷ്യ നിഗൃഹ്യ ച
 5 യുധിഷ്ഠിരസ്യ ജനനീ ദേവീ സാധു നിവർത്യതാം
     യഥാ യുധിഷ്ഠിരഃ പ്രാഹ തത് സർവം സത്യം ഏവ ഹി
 6 പുത്രൈശ്വര്യം മഹദ് ഇദം അപാസ്യാ ച മഹാഫലം
     കാ നു ഗച്ഛേദ് വനം ദുർഗം പുത്രാൻ ഉത്സൃജ്യ മൂഢവത്
 7 രാജ്യസ്ഥയാ തപസ് തപ്തം ദാനം ദത്തം വ്രതം കൃതം
     അനയാ ശക്യം അദ്യേഹ ശ്രൂയതാം ച വചോ മമ
 8 ഗാന്ധാരി പരിതുഷ്ടോ ഽസ്മി വധ്വാഃ ശുശ്രൂഷണേന വൈ
     തസ്മാത് ത്വം ഏനാം ധർമജ്ഞേ സമനുജ്ഞാതും അർഹസി
 9 ഇത്യ് ഉക്താ സൗബലേയീ തു രാജ്ഞാ കുന്തീം ഉവാച ഹ
     തത് സർവം രാജവചനം സ്വം ച വാക്യാം വിശേഷവത്
 10 ന ച സാ വനവാസായ ദേവീം കൃതമതിം തദാ
    ശക്നോത്യ് ഉപാവർതയിതും കുന്തീം ധർമപരാം സതീം
11 തസ്യാസ് തു തം സ്ഥിരം ജ്ഞാത്വാ വ്യവസായം കുരു സ്ത്രിയഃ
    നിവൃത്താംശ് ച കുരുശ്രേഷ്ഠാൻ ദൃഷ്ട്വാ പ്രരുരുദുസ് തദാ
12 ഉപാവൃത്തേഷു പാർഥേഷു സർവേഷ്വ് അന്തഃപുരേഷു ച
    യയൗ രാജാ മഹാപ്രാജ്ഞോ ധൃതരാഷ്ട്രോ വനം തദാ
13 പാണ്ഡവാ അപി ദീനാസ് തേ ദുഃഖശോകപരായണാഃ
    യാനൈഃ സ്ത്രീ സഹിതാഃ സർവേ പുരം പ്രവിവിശുസ് തദാ
14 തം അഹൃഷ്ടം ഇവാകൂജം ഗതോത്സാവം ഇവാഭവത്
    നഗരം ഹാസ്തിനപുരം സസ്ത്രീ വൃദ്ധകുമാരകം
15 സർവേ ചാസൻ നിരുത്സാഹാഃ പാണ്ഡവാ ജാതമന്യവഃ
    കുന്ത്യാ ഹീനാഃ സുദുഃഖാർതാ വത്സാ ഇവ വിനാകൃതാഃ
16 ധൃതരാഷ്ട്രസ് തു തേനാഹ്നാ ഗത്വാ സുമഹദ് അന്തരം
    തതോ ഭാഗീ രഥീ തീരേ നിവാസം അകരോത് പ്രഭുഃ
17 പ്രാദുഷ്കൃതാ യാഥാ ന്യായം അഗ്നയോ വേദപാരഗൈഃ
    വ്യരാജന്ത ദ്വിജ ശ്രേഷ്ഠൈസ് തത്ര തത്ര തപോധനൈഃ
    പ്രാദുഷ്കൃതാഗ്നിർ അഭവത് സ ച വൃദ്ധോ നരാധിപഃ
18 സ രാജാഗ്നീൻ പര്യുപാസ്യ ഹുത്വാ ച വിധിവത് തദാ
    സന്ധ്യാഗതം സഹസ്രാംശും ഊപാതിഷ്ഠത ഭാരത
19 വിദുരഃ സഞ്ജയശ് ചൈവ രാജ്ഞഃ ശയ്യാം കുശൈസ് തതഃ
    ചക്രതുഃ കുരുവീരസ്യ ഗാന്ധാര്യാ ചാവിദൂരതഃ
20 ഗാന്ധാര്യാഃ സംനികർഷേ തു നിഷസാദ കുശേഷ്വ് അഥ
    യുധിഷ്ഠിരസ്യ ജനനീ കുന്തീ സാധുവ്രതേ സ്ഥിതാ
21 തേഷാം സാംശ്രവണേ ചാപി നിഷേദുർ വ്വിദുരാദയഃ
    യാജകശ് ച യഥോദ്ദേശം ദ്വിജാ യേ ചാനുയായിനഃ
22 പ്രാധീത ദ്വിജമുഖ്യാ സാ സമ്പ്രജ്വാലിത പാവകാ
    ബഭൂവ തേഷാം രജനീ ബ്രഹ്മീവ പ്രീതിവർധനീ
23 തതോ രാത്ര്യാം വ്യതീതായാം കൃതപൂർവാഹ്ണിക ക്രിയാഃ
    ഹുത്വാഗ്നിം വിധിവത് സർവേ പ്രയയുസ് തേ യഥാക്രമം
    ഉദങ്മുഖാ നിരീക്ഷന്ത ഉപവാസാ പരായണാഃ
24 സ തേഷാം അതിദുഃഖോ ഽബ്ഭൂൻ നിവാസഃ പ്രഥമേ ഽഹനി
    ശോചതാം ശോച്യമാനാനാം പൗരജാനപദൈർ ജനൈഃ