മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം/അധ്യായം29

മഹാഭാരതം മൂലം/ആശ്രമവാസികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം29

1 [വൈ]
     ഏവം തേ പുരുഷവ്യാഘ്രാഃ പാണ്ഡവാ മാതൃനന്ദനാഃ
     സ്മരന്തോ മാതരം വീരാ ബഭൂവുർ ഭൃശദുഃഖിതാഃ
2 യേ രാജകാര്യേഷു പുരാ വ്യാസക്താ നിത്യശോ ഽഭവൻ
     തേ രാജകാര്യാണി തദാ നാകാർഷുഃ സർവതഃ പുരേ
3 ആവിഷ്ടാ ഇവ ശോകേന നാഭ്യനന്ദന്ത കിം ചന
     സംഭാഷ്യമാണാ അപി തേ ന കിം ചിത് പ്രത്യപൂജയൻ
4 തേ സ്മ വീരാ ദുരാധർഷാ ഗാംഭീര്യേ സാഗരോപമാഃ
     ശോകോപഹതവിജ്ഞാനാ നഷ്ടസാഞ്ജ്ഞാ ഇവാഭവൻ
5 അനുസ്മരന്തോ ജനനീം തതസ് തേ കുരുനന്ദനാഃ
     കഥം നു വൃദ്ധമിഥുനം വഹത്യ് അദ്യ പൃഥാ കൃശാ
6 കഥം ച സ മഹീപാലോ ഹതപുത്രോ നിരാശ്രയഃ
     പത്ന്യാ സഹ വസത്യ് ഏകോ വനേ ശ്വാപദ സേവിതേ
7 സാ ച ദേവീ മഹാഭാഗാ ഗാന്ധാരീ ഹതബാന്ധവാ
     പതിം അന്ധം കഥം വൃദ്ധം അന്വേതി വിജനേ വനേ
8 ഏവം തേഷാം കഥയതാം ഔത്സുക്യം അഭവത് തദാ
     ഗമനേ ചാഭവദ് ബുദ്ധിർ ധൃതരാഷ്ട്ര ദിദൃക്ഷയാ
9 സഹദേവാസ് തു രാജാനം പ്രണിപത്യേദം അബ്രവീത്
     അഹോ മേ ഭവതോ ദൃഷ്ടം ഹൃദയംഗമനം പ്രതി
10 ന ഹി ത്വാ ഗൗരവേണാഹം അശകം വക്തും ആത്മനാ
    ഗമനം പ്രതി രാജേന്ദ്ര തദ് ഇദം സമുപസ്ഥിതം
11 ദിഷ്ട്യാ ദ്രക്ഷ്യാമി താം കുന്തീം വർതയന്തീം തപസ്വിനീം
    ജടിലാം താപസീം വൃദ്ധാം കുശകാശപരിക്ഷതാം
12 പ്രാസാദഹർമ്യ സംവൃദ്ധാം അത്യന്തസുഖഭാഗിനീം
    കദാ നു ജനനീം ശ്രാന്താം ദ്രക്ഷ്യാമി ഭൃശദുഃഖിതാം
13 അനിത്യാഃ ഖലു മർത്യാനാം ഗതയോ ഭരതർഷഭ
    കുന്തീ രാജസുതാ യത്ര വസത്യ് അസുഖിനീ വനേ
14 സഹദേവ വചഃ ശ്രുത്വാ ദ്രൗപദീ യോഷിതാം വരാ
    ഉവാച ദേവീ രാജാനം അഭിപൂജ്യാഭിനന്ദ്യ ച
15 കദാ ദ്രക്ഷ്യാമി താം ദേവീം യദി ജീവതി സാ പൃഥാ
    ജീവന്ത്യാ ഹ്യ് അദ്യ നഃ പ്രീതിർ ഭവിഷ്യതി നരാധിപ
16 ഏഷാ തേ ഽസ്തു മതിർ നിത്യം ധർമേ തേ രമതാം മനഃ
    യോ ഽദ്യ ത്വം അസ്മാൻ രാജേന്ദ്ര ശ്രേയസാ യോജയിഷ്യസി
17 അഗ്രപാദസ്ഥിതം ചേമം വിദ്ധി രാജൻ വധൂ ജനം
    കാങ്ക്ഷന്തം ദർശനാം കുന്ത്യാ ഗാന്ധാര്യാഃ ശ്വശുരസ്യ ച
18 ഇത്യ് ഉക്തഃ സാ നൃപോ ദേവ്യാ പാഞ്ചാല്യാ ഭരതർഷഭ
    സേനാധ്യക്ഷാൻ സമാനായ്യ സർവാൻ ഇദം അഥാബ്രവീത്
19 നിര്യാതയത മേ സേനാം പ്രഭൂതരഥകുഞ്ജരാം
    ദ്രക്ഷ്യാമി വനസംസ്ഥം ച ധൃതരാഷ്ട്രം മഹീപതിം
20 സ്ത്ര്യധ്യക്ഷാംശ് ചാബ്രവീദ് രാജാ യാനാനി വിവിധാനി മേ
    സജ്ജീക്രിയന്താം സർവാണി ശിബികാശ് ച സഹസ്രശഃ
21 ശകടാപണ വേശാശ് ച കോശശിൽപിന ഏവ ച
    നിര്യാന്തു കോപപാലാശ് ച കുരുക്ഷേത്രാശ്രമം പ്രതി
22 യശ് ച പൗരജനഃ കശ് ചിദ് ദ്രഷ്ടും ഇച്ഛതി പാർഥിവം
    അനാവൃതഃ സുവിഹിതഃ സ ച യാതു സുരക്ഷിതഃ
23 സൂദാഃ പൗരോഗവശ് ചൈവ സർവം ചൈവ മഹാനമ
    വിവിധം ഭക്ഷ്യഭോജ്യം ച ശകടൈർ ഉഹ്യതാം മമ
24 പ്രയാണം ഘുഷ്യതാം ചൈവ ശ്വോഭൂത ഇതി മാചിരം
    ക്രിയന്താം പഥി ചാപ്യ് അദ്യ വേശ്മാനി വിവിധാനി ച
25 ഏവം ആജ്ഞാപ്യ രാജാ സ ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ പാണ്ഡവഃ
    ശ്വോഭൂതേ നിര്യയൗ രാജാ സസ്ത്രീ ബാല പുരസ്കൃതഃ
26 സ ബഹിർ ദിവസാൻ ഏവം ജനൗഘം പരിപാലയൻ
    ന്യവസൻ നൃപതിഃ പഞ്ച തതോ ഽഗച്ഛദ് വനം പ്രതി