മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം123

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം123

1 [വ്]
     തതഃ ശാന്തനവോ ഭീഷ്മോ ദുര്യോധനം അമർഷണം
     കേശവസ്യ വചഃ ശ്രുത്വാ പ്രോവാച ഭരതർഷഭ
2 കൃഷ്ണേന വാക്യം ഉക്തോ ഽസി സുഹൃദാം ശമം ഇച്ഛതാ
     അനുപശ്യസ്വ തത് താത മാ മന്യുവശം അന്വഗാഃ
3 അകൃത്വാ വചനം താത കേശവസ്യ മഹാത്മനഃ
     ശ്രേയോ ന ജാതു ന സുഖം ന കല്യാണം അവാപ്സ്യസി
4 ധർമ്യം അർഥം മഹാബാഹുർ ആഹ ത്വാം താത കേശവഃ
     തം അർഥം അഭിപദ്യസ്വ മാ രാജൻ നീനശഃ പ്രജാഃ
5 ഇമാം ശ്രിയം പ്രജ്വലിതാം ഭാരതീം സർവരാജസു
     ജീവതോ ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ ദൗരാത്മ്യാദ് ഭ്രംശയിഷ്യസി
6 ആത്മാനം ച സഹാമാത്യം സപുത്രപശുബാന്ധവം
     സഹ മിത്രം അസദ് ബുദ്ധ്യാ ജീവിതാദ് ഭ്രംശയിഷ്യസി
7 അതിക്രാമൻ കേശവസ്യ തഥ്യം വചനം അർഥവത്
     പിതുശ് ച ഭതര ശ്രേഷ്ഠ വിദുരസ്യ ച ധീമതഃ
8 മാ കുലഘ്നോ ഽന്തപുരുഷോ ദുർമതിഃ കാപഥം ഗമഃ
     പിതരം മാതരം ചൈവ വൃദ്ധൗ ശോകായ മാ ദദഃ
9 അഥ ദ്രോണോ ഽബ്രവീത് തത്ര ദുര്യോധനം ഇദം വചഃ
     അമർഷവശം ആപന്നോ നിഃശ്വസന്തം പുനഃ പുനഃ
10 ധർമാർഥയുക്തം വചനം ആഹ ത്വാം താത കേശവഃ
    തഥാ ഭീഷ്മഃ ശാന്തനവസ് തജ് ജുഷസ്വ നരാധിപ
11 പ്രാജ്ഞൗ മേധാവിനൗ ദാന്താവ് അർഥകാമൗ ബഹുശ്രുതൗ
    ആഹതുസ് ത്വാം ഹിതം വാക്യം തദ് ആദത്സ്വ പരന്തപ
12 അനുതിഷ്ഠ മഹാപ്രാജ്ഞ കൃഷ്ണ ഭീഷ്മൗ യദ് ഊചതുഃ
    മാ വചോ ലഘു ബുദ്ധീനാം സമാസ്ഥാസ് ത്വം പരന്തപ
13 യേ ത്വാം പ്രോത്സാഹയന്ത്യ് ഏതേ നൈതേ കൃത്യായ കർഹി ചിത്
    വൈരം പരേഷാം ഗ്രീവായാം പ്രതിമോക്ഷ്യന്തി സംയുഗേ
14 മാ കുരൂഞ് ജീഘനഃ സർവാൻ പുത്രാൻ ഭ്രാതൄംസ് തഥൈവ ച
    വാസുദേവാർജുനൗ യത്ര വിദ്ധ്യ് അജേയം ബലം ഹി തത്
15 ഏതച് ചൈവ മതം സത്യം സുഹൃദോഃ കൃഷ്ണ ഭീഷ്മയോഃ
    യദി നാദാസ്യസേ താത പശ്ചാത് തപ്സ്യസി ഭാരത
16 യഥോക്തം ജാമദഗ്ന്യേന ഭൂയാൻ ഏവ തതോ ഽർജുനഃ
    കൃഷ്ണോ ഹി ദേവകീപുത്രോ ദേവൈർ അപി ദുരുത്സഹഃ
17 കിം തേ സുഖപ്രിയേണേഹ പ്രോക്തേന ഭരതർഷഭ
    ഏതത് തേ സർവം ആഖ്യാതം യഥേച്ഛസി തഥാ കുരു
    ന ഹി ത്വാം ഉത്സഹേ വക്തും ഭൂയോ ഭരതസത്തമ
18 തസ്മിൻ വാക്യാന്തരേ വാക്യം ക്ഷത്താപി വിദുരോ ഽബ്രവീത്
    ദുര്യോധനം അഭിപ്രേക്ഷ്യ ധാർതരാഷ്ട്രം അമർഷണം
19 ദുര്യോധന ന ശോചാമി ത്വാം അഹം ഭരതർഷഭ
    ഇമൗ തു വൃദ്ധൗ ശോചാമി ഗാന്ധാരീം പിതരം ച തേ
20 യാവ് അനാഥൗ ചരിഷ്യേതേ ത്വയാ നാഥേന ദുർഹൃദാ
    ഹതമിത്രൗ ഹതാമാത്യൗ ലൂനപക്ഷാവ് ഇവ ദ്വിജൗ
21 ഭിക്ഷുകൗ വിചരിഷ്യേതേ ശോചന്തൗ പൃഥിവീം ഇമാം
    കുലഘ്നം ഈദൃശം പാപം ജനയിത്വാ കുപൂരുഷം
22 അഥ ദുര്യോധനം രാജാ ധൃതരാഷ്ട്രോ ഽഭ്യഭാഷത
    ആസീനം ഭ്രാതൃഭിഃ സാർധം രാജഭിഃ പരിവാരിതം
23 ദുര്യോധന നിബോധേദം ശൗരിണോക്തം മഹാത്മനാ
    ആദത്സ്വ ശിവം അത്യന്തം യോഗക്ഷേമവദ് അവ്യയം
24 അനേന ഹി സഹായേന കൃഷ്ണേനാക്ലിഷ്ട കർമണാ
    ഇഷ്ടാൻ സർവാൻ അഭിപ്രായാൻ പ്രാപ്സ്യാമഃ സർവരാജസു
25 സുസംഹിതഃ കേശവേന ഗച്ഛ താത യുധിഷ്ഠിരം
    ചര സ്വസ്ത്യയനം കൃത്ഷ്ണം ഭാരതാനാം അനാമയം
26 വാസുദേവേന തീർഥേന താത ഗച്ഛസ്വ സംഗമം
    കാലപ്രാപ്തം ഇദം മന്യേ മാ ത്വം ദുര്യോധനാതിഗാഃ
27 ശമം ചേദ് യാചമാനം ത്വം പ്രത്യാഖ്യാസ്യസി കേശവം
    ത്വദർഥം അഭിജൽപന്തം ന തവാസ്ത്യ് അപരാഭവഃ