മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം142

1 [വ്]
     അസിദ്ധാനുനയേ കൃഷ്ണേ കുരുഭ്യഃ പാണ്ഡവാൻ ഗതേ
     അഭിഗമ്യ പൃഥാം ക്ഷത്താ ശനൈഃ ശോചന്ന് ഇവാബ്രവിത്
 2 ജാനാസി മേ ജീവപുത്രേ ഭാവം നിത്യം അനുഗ്രഹേ
     ക്രോശതോ ന ച ഗൃഹ്ണീതേ വചനം മേ സുയോധനഃ
 3 ഉപപന്നോ ഹ്യ് അസൗ രാജാ ചേദിപാഞ്ചാലകേകയൈഃ
     ഭീമാർജുനാഭ്യാം കൃഷ്ണേന യുയുധാന യമൈർ അപി
 4 ഉപപ്ലവ്യേ നിവിഷ്ടോ ഽപി ധർമം ഏവ യുധിഷ്ഠിരഃ
     കാങ്ക്ഷതേ ജ്ഞാതിസൗഹാർദാദ് ബലവാൻ ദുർബലോ യഥാ
 5 രാജാ തു ധൃതരാഷ്ട്രോ ഽയം വയോവൃദ്ധോ ന ശാമ്യതി
     മത്തഃ പുത്ര മദേനൈവ വിധർമേ പഥി വർതതേ
 6 ജയദ്രഥസ്യ കർണസ്യ തഥാ ദുഃശാസനസ്യ ച
     സൗബലസ്യ ച ദുർബുദ്ധ്യാ മിഥോ ഭേദഃ പ്രവർതതേ
 7 അധർമേണ ഹി ധർമിഷ്ഠം ഹൃതം വൈ രാജ്യം ഈദൃശം
     യേഷാം തേഷാം അയം ധർമഃ സാനുബന്ധോ ഭവിഷ്യതി
 8 ഹ്രിയമാണേ ബലാദ് ധർമേ കുരുഭിഃ കോ ന സഞ്ജ്വരേത്
     അസാമ്നാ കേശവേ യാതേ സമുദ്യോക്ഷ്യന്തി പാണ്ഡവാഃ
 9 തതഃ കുരൂണാം അനയോ ഭവിതാ വീര നാശനഃ
     ചിന്തയൻ ന ലഭേ നിദ്രാം അഹഃസു ച നിശാസു ച
 10 ശ്രുത്വാ തു കുന്തീ തദ് വാക്യം അർഥകാമേന ഭാഷിതം
    അനിഷ്ടനന്തീ ദുഃഖാർതാ മനസാ വിമമർശ ഹ
11 ധിഗ് അസ്ത്വ് അർഥം യത്കൃതേ ഽയം മഹാഞ് ജ്ഞാതിവധേ ക്ഷയഃ
    വർത്സ്യതേ സുഹൃദാം ഹ്യ് ഏഷാം യുദ്ധേ ഽസ്മിൻ വൈ പരാഭവഃ
12 പാണ്ഡവാശ് ചേദിപാഞ്ചാലാ യാദവാശ് ച സമാഗതാഃ
    ഭാരതൈർ യദി യോത്സ്യന്തി കിം നു ദുഃഖം അതഃ പരം
13 പശ്യേ ദോഷം ധ്രുവം യുദ്ധേ തഥാ യുദ്ധേ പരാഭവം
    അധനസ്യ മൃതം ശ്രേയോ ന ഹി ജ്ഞാതിക്ഷയേ ജയഃ
14 പിതാമഹഃ ശാന്തനവ ആചാര്യശ് ച യുധാം പതിഃ
    കർണശ് ച ധാർതരാഷ്ട്രാർഥം വർധയന്തി ഭയം മമ
15 നാചാര്യഃ കാമവാഞ് ശിഷ്യൈർ ദ്രോണോ യുധ്യേത ജാതുചിത്
    പാണ്ഡവേഷു കഥം ഹാർദം കുര്യാൻ ന ച പിതാമഹഃ
16 അയം ത്വ് ഏകോ വൃഥാ ദൃഷ്ടിർ ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ ദുർമതേഃ
    മോഹാനുവർതീ സതതം പാപോ ദ്വേഷ്ടി ച പാണ്ഡവാൻ
17 മഹത്യ് അനർഥേ നിർബന്ധീ ബലവാംശ് ച വിശേഷതഃ
    കർണഃ സദാ പാണ്ഡവാനാം തൻ മേ ദഹതി സാമ്പ്രതം
18 ആശംസേ ത്വ് അദ്യ കർണസ്യ മനോ ഽഹം പാണ്ഡവാൻ പ്രതി
    പ്രസാദയിതും ആസാദ്യ ദർശയന്തീ യഥാതഥം
19 തോഷിതോ ഭവഗാൻ യത്ര ദുർവാസാ മേ വരം ദദൗ
    ആഹ്വാനം ദേവ സംയുക്തം വസന്ത്യാഃ പിതൃവേശ്മനി
20 സാഹം അന്തഃപുരേ രാജ്ഞഃ കുന്തിഭോജപുരസ്കൃതാ
    ചിന്തയന്തീ ബഹുവിധം ഹൃദയേന വിദൂയതാ
21 ബലാബലം ച മന്ത്രാണാം ബ്രാഹ്മണസ്യ ച വാഗ്ബലം
    സ്ത്രീഭാവാദ് ബാലഭാവാച് ച നിന്തയന്തീ പുനഃ പുനഃ
22 ധാത്ര്യാ വിശ്രബ്ധയാ ഗുപ്താ സഖീജനവൃതാ തദാ
    ദോഷം പരിഹരന്തീ ച പിതുശ് ചാരിത്രരക്ഷിണീ
23 കഥം നു സുകൃതം മേ സ്യാൻ നാപരാധവതീ കഥം
    ഭവേയം ഇതി സഞ്ചിന്ത്യ ബ്രാഹ്മണം തം നമസ്യ ച
24 കൗതൂഹലാത് തു തം ലബ്ധ്വാ ബാലിശ്യാദ് ആചരം തദാ
    കന്യാ സതീ ദേവം അർകം ആസാദയം അഹം തതഃ
25 യോ ഽസൗ കാനീന ഗർഭോ മേ പുത്രവത് പരിവർതിതഃ
    കസ്മാൻ ന കുര്യാദ് വചനം പഥ്യം ഭ്രാതൃഹിതം തഥാ
26 ഇതി കുന്തീ വിനിശ്ചിത്യ കാര്യം നിശ്ചിതം ഉത്തമം
    കാര്യാർഥം അഭിനിര്യായ യയൗ ഭാഗീരഥീം പ്രതി
27 ആത്മജസ്യ തതസ് തസ്യ ഘൃണിനഃ സത്യസംഗിനഃ
    ഗംഗാതീരേ പൃഥാശൃണ്വദ് ഉപാധ്യയന നിസ്വനം
28 പ്രാങ്മുഖസ്യോർധ്വ ബാഹോഃ സാ പര്യതിഷ്ഠത പൃഷ്ഠതഃ
    ജപ്യാവസാനം കാര്യാർഥം പ്രതീക്ഷന്തീ തപസ്വിനീ
29 അതിഷ്ഠത് സൂര്യതാപാർതാ കർണസ്യോത്തര വാസസി
    കൗരവ്യ പത്നീ വാർഷ്ണേയീ പദ്മമാലേവ ശുഷ്യതീ
30 ആ പൃഷ്ഠതാപാജ് ജപ്ത്വാ സ പരിവൃത്യ യതവ്രതഃ
    ദൃഷ്ട്വാ കുന്തീം ഉപാതിഷ്ഠദ് അഭിവാദ്യ കൃതാഞ്ജലിഃ
    യഥാന്യായം മഹാതേജാ മാനീ ധർമഭൃതാം വരഃ