മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം/അധ്യായം153

മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം153

1 [വ്]
     തതഃ ശാന്തനവം ഭീഷ്മം പ്രാഞ്ജലിർ ധൃതരാഷ്ട്രജഃ
     സഹ സർവൈർ മഹീപാലൈർ ഇദം വചനം അബ്രവീത്
2 ഋതേ സേനാ പ്രണേതാരം പൃതനാ സുമഹത്യ് അപി
     ദീര്യതേ യുദ്ധം ആസാദ്യ പിപീലിക പുടം യഥാ
3 ന ഹി ജാതു ദ്വയോർ ബുദ്ധിഃ സമാ ഭവതി കർഹി ചിത്
     ശൗര്യം ച നാമ നേതൄണാം സ്പർധതേ ച പരസ്പരം
4 ശ്രൂയതേ ച മഹാപ്രാജ്ഞ ഹൈഹയാൻ അമിതൗജസഃ
     അഭ്യയുർ ബ്രാഹ്മണാഃ സർവേ സമുച്ഛ്രിതകുശധ്വജാഃ
5 താൻ അന്വയുസ് തദാ വൈശ്യാഃ ശൂദ്രാശ് ചൈവ പിതാമഹ
     ഏകതസ് തു ത്രയോ വർണാ ഏകതഃ ക്ഷത്രിയർഷഭാഃ
6 തേ സ്മ യുദ്ധേഷ്വ് അഭജ്യന്ത ത്രയോ വർണാഃ പുനഃ പുനഃ
     ക്ഷത്രിയാസ് തു ജയന്ത്യ് ഏവ ബഹുലം ചൈകതോ ബലം
7 തതസ് തേ ക്ഷത്രിയാൻ ഏവ പപ്രച്ഛുർ ദ്വിജസത്തമാഃ
     തേഭ്യഃ ശശംസുർ ധർമജ്ഞാ യാഥാതഥ്യം പിതാമഹ
8 വയം ഏകസ്യ ശൃണുമോ മഹാബുദ്ധിമതോ രണേ
     ഭവന്തസ് തു പൃഥക് സർവേ സ്വബുദ്ധിവശവർതിനഃ
9 തതസ് തേ ബ്രാഹ്മണാശ് ചക്രുർ ഏകം സേനാപതിം ദ്വിജം
     നയേഷു കുശലം ശൂരം അജയൻ ക്ഷത്രിയാംസ് തതഃ
10 ഏവം യേ കുശലം ശൂലം ഹിതേ സ്ഥിതം അകൽമഷം
    സേനാപതിം പ്രകുർവന്തി തേ ജയന്തി രണേ രിപൂൻ
11 ഭവാൻ ഉശനസാ തുല്യോ ഹിതൈഷീ ച സദാ മമ
    അസംഹാര്യഃ സ്ഥിതോ ധർമേ സ നഃ സേനാപതിർ ഭവ
12 രശ്മീവതാം ഇവാദിത്യോ വീരുധാം ഇവ ചന്ദ്രമാഃ
    കുബേര ഇവ യക്ഷാണാം മരുതാം ഇവ വാസവഃ
13 പർവതാനാം യഥാ മേരുഃ സുപർണഃ പതതാം ഇവ
    കുമാര ഇവ ഭൂതാനാം വസൂനാം ഇവ ഹവ്യവാട്
14 ഭവതാ ഹി വയം ഗുപ്താഃ ശക്രേണേവ ദിവൗകസഃ
    അനാധൃഷ്യാ ഭവിഷ്യാമസ് ത്രിദശാനാം അപി ധ്രുവം
15 പ്രയാതു നോ ഭവാൻ അഗ്രേ ദേവാനാം ഇവ പാവകിഃ
    വയം ത്വാം അനുയാസ്യാമഃ സൗരഭേയാ ഇവർഷഭം
16 ഏവം ഏതൻ മഹാബാഹോ യഥാ വദസി ഭാരത
    യഥൈവ ഹി ഭവന്തോ മേ തഥൈവ മമ പാണ്ഡവാഃ
17 അപി ചൈവ മയ ശ്രേയോ വാച്യം തേഷാം നരാധിപ
    യോദ്ധവ്യം തു തവാർഥായ യഥാ സ സമയഃ കൃതഃ
18 ന തു പശ്യാമി യോദ്ധാരം ആത്മനഃ സദൃശം ഭുവി
    ഋതേ തസ്മാൻ നരവ്യാഘ്രാത് കുന്തീപുത്രാദ് ധനഞ്ജയാത്
19 സ ഹി വേദ മഹാബാഹുർ ദിവ്യാന്യ് അസ്ത്രാണി സർവശഃ
    ന തു മാം വിവൃതോ യുദ്ധേ ജാതു യുധ്യേത പാണ്ഡവഃ
20 അഹം സ ച ക്ഷണേനൈവ നിർമനുഷ്യം ഇദം ജഗത്
    കുര്യാം ശസ്ത്രബലേനൈവ സസുരാസുരരാക്ഷസം
21 ന ത്വ് ഏവോത്സാദനീയാ മേ പാണ്ഡോഃ പുത്രാ നരാധിപ
    തസ്മാദ് യോധാൻ ഹനിഷ്യാമി പ്രയോഗേണായുതം സദാ
22 ഏവം ഏഷാം കരിഷ്യാമി നിധനം കുരുനന്ദന
    ന ചേത് തേ മാം ഹനിഷ്യന്തി പൂർവം ഏവ സമാഗമേ
23 സേനാപതിസ് ത്വ് അഹം രാജൻ സമയേനാപരേണ തേ
    ഭവിഷ്യാമി യഥാകാമം തൻ മേ ശ്രോതും ഇഹാർഹസി
24 കർണോ വാ യുധ്യതാം പൂർവം അഹം വാ പൃഥിവീപതേ
    സ്പർധതേ ഹി സദാത്യർഥം സൂതപുത്രോ മയാ രണേ
25 നാഹം ജീവതി ഗാംഗേയേ യോത്സ്യേ രാജൻ കഥം ചന
    ഹതേ ഭീഷ്മേ തു യോത്സ്യാമി സഹ ഗാണ്ഡീവധന്വനാ
26 തതഃ സേനാപതിം ചക്രേ വിധിവദ് ഭൂരിദക്ഷിണം
    ധൃതരാഷ്ട്രാത്മജോ ഭീഷ്മം സോ ഽഭിഷിക്തോ വ്യരോചത
27 തതോ ഭേരീശ് ച ശംഖാംശ് ച ശതശശ് ചൈവ പുഷ്കരാൻ
    വദയാം ആസുർ അവ്യഗ്രാഃ പുരുഷാ രാജശാസനാത്
28 സിംഹനാശാശ് ച വിവിധാ വാഹനാനാം ചനിസ്വനാഃ
    പ്രാദുരാസന്ന് അനഭ്രേ ച വർഷം രുധിരകർദമം
29 നിർഘാതാഃ പൃഥിവീ കമ്പാ ഗജബൃംഹിത നിസ്വനാഃ
    ആസംശ് ച സർവയോധാനാം പാതയന്തോ മനാംസ്യ് ഉത
30 വാചശ് ചാപ്യ് അശരീരിണ്യോ ദിവശ് ചോൽകാഃ പ്രപേദിരേ
    ശിവാശ് ച ഭയവേദിന്യോ നേദുർ ദീപ്തസ്വരാ ഭൃശം
31 സേനാപത്യേ യദാ രാജാ ഗാംഗേയം അഭിഷിക്തവാൻ
    തദൈതാന്യ് ഉഗ്രരൂപാണി അഭവഞ് ശതശോ നൃപ
32 തതഃ സേനാപതിം കൃത്വാ ഭീഷ്മം പരബലാർദനം
    വാചയിത്വാ ദ്വിജശ്രേഷ്ഠാൻ നിഷ്കൈർ ഗോഭിശ് ച ഭൂരിശഃ
33 വർധമാനോ ജയാശീർഭിർ നിര്യയൗ സൈനികൈർ വൃതഃ
    ആപഗേയം പുരസ്കൃത്യ ഭ്രാതൃഭിഃ സഹിതസ് തദാ
    സ്കന്ധാവാരേണ മഹതാ കുരുക്ഷേത്രം ജഗാമ ഹ
34 പരിക്രമ്യ കുരുക്ഷേത്രം കർണേന സഹ കൗരവഃ
    ശിബിരം മാപയാം ആസ സമേ ദേശേ നരാധിപഃ
35 മധുരാനൂഷരേ ദേശേ പ്രഭൂതയവസേന്ധനേ
    യഥൈവ ഹാസ്തിനപുരം തദ്വച് ഛിബിരം ആബഭൗ