മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം20

1 [വ്]
     സ തു കൗരവ്യം ആസാദ്യ ദ്രുപദസ്യ പുരോഹിതഃ
     സത്കൃതോ ധൃതരാഷ്ട്രേണ ഭീഷ്മേണ വിദുരേണ ച
 2 സർവം കൗശല്യം ഉക്ത്വാദൗ പൃഷ്ട്വാ ചൈവം അനാമയം
     സർവസേനാപ്രണേതൄണാം മധ്യേ വാക്യം ഉവാച ഹ
 3 സർവൈർ ഭവദ്ഭിർ വിദിതോ രാജധർമഃ സനാതനഃ
     വാക്യോപാദാന ഹേതോസ് തു വക്ഷ്യാമി വിദിതേ സതി
 4 ധൃതരഷ്ട്രശ് ച പാണ്ഡുശ് ച സുതാവ് ഏകസ്യ വിശ്രുതൗ
     തയോഃ സമാനം ദ്രവിണം പൈതൃകം നാത്ര സംശയഃ
 5 ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ യേ പുത്രാസ് തേ പ്രാപ്താഃ പൈതൃകം വസു
     പാണ്ഡുപുത്രാഃ കഥം നാമ ന പ്രാപ്താഃ പൈതൃകം വസു
 6 ഏവംഗതേ പാണ്ഡവേയൈർ വിദിതം വഃ പുരാ യഥാ
     ന പ്രാപ്തം പൈതൃകം ദ്രവ്യം ധാർതരാഷ്ട്രേണ സംവൃതം
 7 പ്രാണാന്തികൈർ അപ്യ് ഉപായൈഃ പ്രയതദ്ഭിർ അനേകശഃ
     ശേഷവന്തോ ന ശകിതാ നയിതും യമസാദനം
 8 പുനശ് ച വർധിതം രാജ്യം സ്വബലേന മഹാത്മഭിഃ
     ഛദ്മനാപഹൃതം ക്ഷുദ്രൈർ ധാർതരാഷ്ട്രഃ സ സൗബലൈഃ
 9 തദ് അപ്യ് അനുമതം കർമ തഥായുക്തം അനേന വൈ
     വാസിതാശ് ച മഹാരണ്യേ വർഷാണീഹ ത്രയോദശ
 10 സഭായാം ക്ലേശിതൈർ വീരൈഃ സഹ ഭാര്യൈസ് തഥാ ഭൃശം
    അരണ്യേ വിവിധാഃ ക്ലേശാഃ സമ്പ്രാപ്താസ് തൈഃ സുദാരുണാഃ
11 തഥാ വിരാടനഗരേ യോന്യന്തരഗതൈർ ഇവ
    പ്രാപ്തഃ പരമസങ്ക്ലേശോ യഥാ പാപൈർ മഹാത്മഭിഃ
12 തേ സർവേ പൃഷ്ഠതഃ കൃത്വാ തത് സർവം പൂർവകിൽബിഷം
    സാമൈവ കുരുഭിഃ സാർധം ഇച്ഛന്തി കുരുപുംഗവാഃ
13 തേഷാം ച വൃത്തം ആജ്ഞായ വൃത്തം ദുര്യോധനസ്യ ച
    അനുനേതും ഇഹാർഹന്തി ധൃതരാഷ്ട്രം സുഹൃജ്ജനാഃ
14 ന ഹി തേ വിഗ്രഹം വീരാഃ കുർവന്തി കുരുഭിഃ സഹ
    അവിനാശേന ലോകസ്യ കാങ്ക്ഷന്തേ പാണ്ഡവാഃ സ്വകം
15 യശ് ചാപി ധാർതരാഷ്ട്രസ്യ ഹേതുഃ സ്യാദ് വിഗ്രഹം പ്രതി
    സ ച ഹേതുർ ന മന്തവ്യോ ബലീയാംസസ് തഥാ ഹി തേ
16 അക്ഷൗഹിണ്യോ ഹി സപ്തൈവ ധർമപുത്രസ്യ സംഗതാഃ
    യുയുത്സമാനാഃ കുരുഭിഃ പ്രതീക്ഷന്തേ ഽസ്യ ശാസനം
17 അപരേ പുരുഷവ്യാഘ്രാഃ സഹസ്രാക്ഷൗഹിണീ സമാഃ
    സാത്യകിർ ഭീമസേനശ് ച യമൗ ച സുമഹാബലൗ
18 ഏകാദശൈതാഃ പൃതനാ ഏകതശ് ച സമാഗതാഃ
    ഏകതശ് ച മഹാബാഹുർ ബഹുരൂപോ ധനഞ്ജയഃ
19 യഥാ കിരീടീ സേനാഭ്യഃസർവാഭ്യോ വ്യതിരിച്യതേ
    ഏവം ഏവ മഹാബാഹുർ വാസു ദേവോ മഹാദ്യുതിഃ
20 ബഹുലത്വം ച സേനാനാം വിക്രമം ച കിരീടിനഃ
    ബുദ്ധിമത്താം ച കൃഷ്ണസ്യ ബുദ്ധ്വാ യുധ്യേത കോ നരഃ
21 തേ ഭവന്തോ യഥാ ധർമം യഥാ സമയം ഏവ ച
    പ്രയച്ഛന്തു പ്രദാതവ്യം മാ വഃ കാലോ ഽത്യഗാദ് അയം