മഹാഭാരതം മൂലം/ഉദ്യോഗപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം8

1 [വ്]
     ശല്യഃ ശ്രുത്വാ തു ദൂതാനാം സൈന്യേന മഹതാ വൃതഃ
     അഭ്യയാത് പാണ്ഡവാൻ രാജൻ സഹ പുത്രൈർ മഹാരഥൈഃ
 2 തസ്യ സേനാനിവേശോ ഽഭൂദ് അധ്യർധം ഇവ യോജനം
     തഥാ ഹി ബഹുലാം സേനാം സ ബിഭർതി നരർഷഭഃ
 3 വിചിത്രകവചാഃ ശൂരാ വിചിത്രധ്വജകാർമുകാഃ
     വിചിത്രാഭരണാഃ സർവേ വിചിത്രരഥവാഹനാഃ
 4 സ്വദേശവേഷാഭരണാ വീരാഃ ശതസഹസ്രശഃ
     തസ്യ സേനാ പ്രണേതാരോ ബഭൂവുഃ ക്ഷത്രിയർഷഭാഃ
 5 വ്യഥയന്ന് ഇവ ഭൂതാനി കമ്പയന്ന് ഇവ മേദിനീം
     ശനൈർ വിശ്രാമയൻ സേനാം സ യയൗ യേന പാണ്ഡവഃ
 6 തതോ ദുര്യോധനഃ ശ്രുത്വാ മഹാസേനം മഹാരഥം
     ഉപായാന്തം അഭിദ്രുത്യ സ്വയം ആനർച ഭാരത
 7 കാരയാം ആസ പൂജാർഥം തസ്യ ദുര്യോധനഃ സഭാഃ
     രമണീയേഷു ദേശേഷു രത്നചിത്രാഃ സ്വലങ്കൃതാഃ
 8 സ താഃ സഭാഃ സമാസാദ്യ പൂജ്യമാനോ യഥാമരഃ
     ദുര്യോധനസ്യ സചിവൈർ ദേശേ ദേശേ യഥാർഹതഃ
     ആജഗാമ സഭാം അന്യാം ദേവാവസഥ വർചസം
 9 സ തത്ര വിഷയൈർ യുക്തഃ കല്യാണൈർ അതിമാനുഷൈഃ
     മേനേ ഽഭ്യധികം ആത്മാനം അവമേനേ പുരന്ദരം
 10 പപ്രച്ഛ സ തതഃ പ്രേഷ്യാൻ പ്രഹൃഷ്ടഃ ക്ഷത്രിയർഷഭഃ
    യുധിഷ്ഠിരസ്യ പുരുഷാഃ കേ നു ചക്രുഃ സഭാ ഇമാഃ
    ആനീയന്താം സഭാ കാരാഃ പ്രദേയാർഹാ ഹി മേ മതാഃ
11 ഗൂഢോ ദുര്യോധനസ് തത്ര ദർശയാം ആസ മാതുലം
    തം ദൃഷ്ട്വാ മദ്രരാജസ് തു ജ്ഞാത്വാ യത്നം ച തസ്യ തം
    പരിഷ്വജ്യാബ്രവീത് പ്രീത ഇഷ്ടോ ഽർഥോ ഗൃഹ്യതാം ഇതി
12 സത്യവാഗ് ഭവ കല്യാണ വരോ വൈ മമ ദീയതാം
    സർവസേനാ പ്രണേതാ മേ ഭവാൻ ഭവിതും അർഹതി
13 കൃതം ഇത്യ് അബ്രവീച് ഛല്യഃ കിം അന്യത് ക്രിയതാം ഇതി
    കൃതം ഇത്യ് ഏവ ഗാന്ധാരിഃ പ്രത്യുവാച പുനഃ പുനഃ
14 സ തഥാ ശല്യം ആമന്ത്ര്യ പുനർ ആയാത് സ്വകം പുരം
    ശല്യോ ജഗാമ കൗന്തേയാൻ ആഖ്യാതും കർമ തസ്യ തത്
15 ഉപപ്ലവ്യം സ ഗത്വാ തു സ്കന്ധാവാരം പ്രവിശ്യ ച
    പാണ്ഡവാൻ അഥ താൻ സർവാഞ് ശല്യസ് തത്ര ദദർശ ഹ
16 സമേത്യ തു മഹാബാഹുഃ ശല്യഃ പാണ്ഡുസുതൈസ് തദാ
    പാദ്യം അർഘ്യം ച ഗാം ചൈവ പ്രത്യഗൃഹ്ണാദ് യഥാവിധി
17 തതഃ കുശലപൂർവം സ മദ്രരാജോ ഽരിസൂദനഃ
    പ്രീത്യാ പരമയാ യുക്തഃ സമാശ്ലിഷ്യ യുധിഷ്ഠിരം
18 തഥാ ഭീമാർജുനൗ ഹൃഷ്ടൗ സ്വസ്രീയൗ ച യമാവ് ഉഭൗ
    ആസനേ ചോപവിഷ്ടസ് തു ശല്യഃ പാർഥം ഉവാച ഹ
19 കുശലം രാജശാർദൂല കച് ചിത് തേ കുരുനന്ദന
    അരണ്യവാസാദ് ദിഷ്ട്യാസി വിമുക്തോ ജയതാം വര
20 സുദുഷ്കരം കൃതം രാജൻ നിർജനേ വസതാ വനേ
    ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ രാജേന്ദ്ര കൃഷ്ണയാ ചാനയാ സഹ
21 അജ്ഞാതവാസം ഘോരം ച വസതാ ദുഷ്കരം കൃതം
    ദുഃഖം ഏവ കുതഃ സൗഖ്യം രാജ്യഭ്രഷ്ടസ്യ ഭാരത
22 ദുഃഖസ്യൈതസ്യ മഹതോ ധാർതരാഷ്ട്ര കൃതസ്യ വൈ
    അവാപ്സ്യസി സുഖം രാജൻ ഹത്വാ ശത്രൂൻ പരന്തപ
23 വിദിതം തേ മഹാരാജ ലോകതത്ത്വം നരാധിപ
    തസ്മാൽ ലോഭകൃതം കിം ചിത് തവ താത ന വിദ്യതേ
24 തതോ ഽസ്യാകഥയദ് രാജാ ദുയോധന സമാഗമം
    തച് ച ശുശ്രൂഷിതം സർവം വരദാനം ച ഭാരത
25 സുകൃതം തേ കൃതം രാജൻ പ്രഹൃഷ്ടേനാന്തരാത്മനാ
    ദുര്യോധനസ്യ യദ് വീര ത്വയാ വാചാ പ്രതിശ്രുതം
    ഏകം ത്വ് ഇച്ഛാമി ഭദ്രം തേ ക്രിയമാണം മഹീപതേ
26 ഭവാൻ ഇഹ മഹാരാജ വാസുദേവ സമോ യുധി
    കർണാർജുനാഭ്യാം സമ്പ്രാപ്തേ ദ്വൈരഥേ രാജസത്തമ
    കർണസ്യ ഭവതാ കാര്യം സാരഥ്യം നാത്ര സംശയഃ
27 തത്ര പാല്യോ ഽർജുനോ രാജൻ യദി മത്പ്രിയം ഇച്ഛസി
    തേജോവധശ് ച തേ കാര്യഃ സൗതേർ അസ്മജ് ജയാ വഹഃ
    അകർതവ്യം അപി ഹ്യ് ഏതത് കർതും അർഹസി മാതുല
28 ശൃണു പാണ്ഡവ ഭദ്രം തേ യദ് ബ്രവീഷി ദുരാത്മനഃ
    തേജോവധനിമിത്തം മാം സൂതപുത്രസ്യ സംയുഗേ
29 അഹം തസ്യ ഭവിഷ്യാമി സംഗ്രാമേ സാരഥിർ ധ്രുവം
    വാസുദേവേന ഹി സമം നിത്യം മാം സ ഹി മന്യതേ
30 തസ്യാഹം കുരുശാർദൂല പ്രതീപം അഹിതം വചഃ
    ധ്രുവം സങ്കഥയിഷ്യാമി യോദ്ധുകാമസ്യ സംയുഗേ
31 യഥാ സ ഹൃതദർപശ് ച ഹൃതതേജാശ് ച പാണ്ഡവ
    ഭവിഷ്യതി സുഖം ഹന്തും സത്യം ഏതദ് ബ്രവീമി തേ
32 ഏവം ഏതത് കരിഷ്യാമി യഥാ താത ത്വം ആത്ഥ മാം
    യച് ചാന്യദ് അപി ശക്ഷ്യാമി തത് കരിഷ്യാമി തേ പ്രിയം
33 യച് ച ദുഃഖം ത്വയാ പ്രാപ്തം ദ്യൂതേ വൈ കൃഷ്ണയാ സഹ
    പരുഷാണി ച വാക്യാനി സൂതപുത്ര കൃതാനി വൈ
34 ജടാസുരാത് പരിക്ലേശഃ കീചകാച് ച മഹാദ്യുതേ
    ദ്രൗപദ്യാധിഗതം സർവം ദമയന്ത്യാ യഥാശുഭം
35 സർവം ദുഃഖം ഇദം വീര സുഖോദർകം ഭവിഷ്യതി
    നാത്ര മന്യുസ് ത്വയാ കാര്യോ വിധിർ ഹി ബലവത്തരഃ
36 ദുഃഖാനി ഹി മഹാത്മാനഃ പ്രാപ്നുവന്തി യുധിഷ്ഠിര
    ദേവൈർ അപി ഹി ദുഃഖാനി പ്രാപ്താനി ജഗതീപതേ
37 ഇന്ദ്രേണ ശ്രൂയതേ രാജൻ സഭാര്യേണ മഹാത്മനാ
    അനുഭൂതം മഹദ് ദുഃഖം ദേവരാജേന ഭാരത