മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം/അധ്യായം1

മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം1

1 [വ്]
     തതോ ദ്രോണേ ഹതേ രാജൻ ദുര്യോധനമുഖാ നൃപാഃ
     ഭൃശം ഉദ്വിഗ്നമനസോ ദ്രോണപുത്രം ഉപാഗമൻ
2 തേ ദ്രോണം ഉപശോചന്തഃ കശ്മലാഭിഹതൗജസഃ
     പര്യുപാസന്ത ശോകാർതാസ് തതഃ ശാരദ്വതീ സുതം
3 മുഹൂർതം തേ സമാശ്വാസ്യ ഹേതുഭിഃ ശാസ്ത്രസംമിതൈഃ
     രാത്ര്യാഗമേ മഹീപാലാഃ സ്വാനി വേശ്മാനി ഭേജിരേ
4 വിശേഷതഃ സൂതപുത്രോ രാജാ ചൈവ സുയോധനഃ
     ദുഃശാസനോ ഽഥ ശകുനിർ ന നിദ്രാം ഉപലേഭിരേ
5 തേ വേശ്മസ്വ് അപി കൗരവ്യ പൃഥ്വീശാ നാപ്നുവൻ സുഖം
     ചിന്തയന്തഃ ക്ഷയം തീവ്രം നിദ്രാം നൈവോപലേഭിരേ
6 സഹിതാസ് തേ നിശായാം തു ദുര്യോധന നിവേശനേ
     അതിപ്രചണ്ഡാദ് വിദ്വേഷാത് പാണ്ഡവാനാം മഹാത്മനാം
7 യത് തദ് ദ്യൂതപരിക്ലിഷ്ടാം കൃഷ്ണാം ആനിന്യിരേ സഭാം
     തത് സ്മരന്തോ ഽന്വതപ്യന്ത ഭൃശം ഉദ്വിഗ്നചേതസഃ
8 ചിന്തയന്തശ് ച പാർഥാനാം താൻ ക്ലേശാൻ ദ്യൂതകാരിതാൻ
     കൃച്ഛ്രേണ ക്ഷണദാം രാജൻ നിന്യുർ അബ്ദ ശതോപമാം
9 തതഃ പ്രഭാതേ വിമലേ സ്ഥിതാ ദിഷ്ടസ്യ ശാസനേ
     ചക്രുർ ആവശ്യകം സർവേ വിധിദൃഷ്ടേന കർമണാ
10 തേ കൃത്വാവശ്യ കാര്യാണി സമാശ്വസ്യ ച ഭാരത
    യോഗം ആജ്ഞാപയാം ആസുർ യുദ്ധായ ച വിനിര്യയുഃ
11 കർണം സേനാപതിം കൃത്വാ കൃതകൗതുക മംഗലാഃ
    വാചയിത്വാ ദ്വിജശ്രേഷ്ഠാൻ ദധി പാത്രഘൃതാക്ഷതൈഃ
12 നിഷ്കൈർ ഗോഭിർ ഹിരണ്യേന വാസോഭിശ് ച മഹാധനൈഃ
    വർധ്യമാനാ ജയാശീർഭിഃ സൂതമാഗധബന്ദിഭിഃ
13 തഥൈവ പാണ്ഡവാ രാജൻ കൃതസർവാഹ്ണിക ക്രിയാഃ
    ശിബിരാൻ നിര്യയൂ രാജൻ യുദ്ധായ കൃതനിശ്ചയാഃ
14 തതഃ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം തുമുലം രോമഹർഷണം
    കുരൂണാം പാണ്ഡവാനാം ച പരസ്പരവധൈഷിണാം
15 തയോർ ദ്വേ ദിവസേ യുദ്ധം കുരുപാണ്ഡവസേനയോഃ
    കർണേ സേനാപതൗ രാജന്ന് അഭൂദ് അദ്ഭുതദർശനം
16 തതഃ ശത്രുക്ഷയം കൃത്വാ സുമഹാന്തം രണേ വൃഷഃ
    പശ്യതാം ധാർതരാഷ്ട്രാണാം ഫൽഗുനേന നിപാതിതഃ
17 തതസ് തത് സഞ്ജയഃ സർവം ഗത്വാ നാഗാഹ്വയം പുരം
    ആചഖ്യൗ ധൃതരാഷ്ട്രായ യദ്വൃത്തം കുരുജാംഗലേ
18 [ജ്]
    ആപഗേയം ഹതം ശ്രുത്വാ ദ്രോണം ച സമരേ പരൈഃ
    യോ ജഗാമ പരാം ആർതിം വൃദ്ധോ രാജാംബികാ സുതഃ
19 സ ശ്രുത്വാ നിഹതം കർണം ദുര്യോധനഹിതൈഷിണം
    കഥം ദ്വിജ വരപ്രാണാൻ അധാരയത ദുഃഖിതഃ
20 യസ്മിഞ് ജയാശാം പുത്രാണാം അമന്യത സ പാർഥിവഃ
    തസ്മിൻ ഹതേ സ കൗരവ്യഃ കഥം പ്രാണാൻ അധാരയത്
21 ദുർമരം ബത മന്യേ ഽഹം നൃഷാം കൃച്ഛ്രേ ഽപി വർതതാം
    യത്ര കർണം ഹതം ശ്രുത്വാ നാത്യജജ് ജീവിതം നൃപഃ
22 തഥാ ശാന്തനവം വൃദ്ധം ബ്രഹ്മൻ ബാഹ്ലികം ഏവ ച
    ദ്രോണം ച സോമദത്തം ച ഭൂരിശ്രവസം ഏവ ച
23 തഥൈവ ചാന്യാൻ സുഹൃദഃ പുത്രപൗത്രാംശ് ച പാതിതാൻ
    ശ്രുത്വാ യൻ നാജഹാത് പ്രാണാംസ് തൻ മന്യേ ദുഷ്കരം ദ്വിജ
24 ഏതൻ മേ സർവം ആചക്ഷ്വ വിസ്തരേണ തപോധന
    ന ഹി തൃപ്യാമി പൂർവേഷാം ശൃണ്വാനശ് ചരിതം മഹത്
25 [വ്]
    ഹതേ കർണേ മഹാരാജ നിശി ഗാവൽഗണിസ് തദാ
    ദീനോ യയൗ നാഗപുരം അശ്വൈർ വാതസമൈർ ജവേ
26 സ ഹാസ്തിനപുരം ഗത്വാ ഭൃശം ഉദ്വിഗ്നമാനസഃ
    ജഗാമ ധൃതരാഷ്ട്രസ്യ ക്ഷയം പ്രക്ഷീണബാന്ധവം
27 സ സമുദ്വീക്ഷ്യ രാജാനം കശ്മലാഭിഹതൗജസം
    വവന്ദേ പ്രാഞ്ജലിർ ഭൂത്വാ മൂർധ്നാ പാദൗ നൃപസ്യ ഹ
28 സമ്പൂജ്യ ച യഥാന്യായം ധൃതരാഷ്ട്രം മഹീപതിം
    ഹാ കഷ്ടം ഇതി ചോക്ത്വാ സ തതോ വചനം ആദദേ
29 സഞ്ജയോ ഽഹം ക്ഷിതിപതേ കച് ചിദ് ആസ്തേ സുഖം ഭവാൻ
    സ്വദോഷേണാപദം പ്രാപ്യ കച് ചിൻ നാദ്യ വിമുഹ്യസി
30 ഹിതാന്യ് ഉക്താനി വിദുര ദ്രോണ ഗാംഗേയ കേശവൈഃ
    അഗൃഹീതാന്യ് അനുസ്മൃത്യ കച് ചിൻ ന കുരുഷേ വ്യഥാം
31 രാമ നാരദ കണ്വൈശ് ച ഹിതം ഉക്തം സഭാ തലേ
    ന ഗൃഹീതം അനുസ്മൃത്യ കച് ചിൻ ന കുരുഷേ വ്യഥാം
32 സുഹൃദസ് ത്വദ്ധിതേ യുക്താൻ ഭീഷ്മദ്രോണമുഖാൻ പരൈഃ
    നിഹതാൻ യുധി സംസ്മൃത്യ കച് ചിൻ ന കുരുഷേ വ്യഥാം
33 തം ഏവം വാദിനം രാജാ സൂതപുത്രം കൃതാഞ്ജലിം
    സുദീർഘം അഭിനിഃശ്വസ്യ ദുഃഖാർത ഇദം അബ്രവീത്
34 ഗാംഗേയേ നിഹതേ ശൂരേ ദിവ്യാസ്ത്രവതി സഞ്ജയ
    ദ്രോണേ ച പരമേഷ്വാസേ ഭൃശം മേ വ്യഥിതം മനഃ
35 യോ രഥാനാം സഹസ്രാണി ദംശിതാനാം ദശൈവ ഹി
    അഹന്യ് അഹനി തേജസ്വീ നിജഘ്നേ വസു സംഭവഃ
36 സ ഹതോ യജ്ഞസേനസ്യ പുത്രേണേഹ ശിഖണ്ഡിനാ
    പാണ്ഡവേയാഭിഗുപ്തേന ഭൃശം മേ വ്യഥിതം മനഃ
37 ഭാർഗവഃ പ്രദദൗ യസ്മൈ പരമാസ്ത്രം മഹാത്മനേ
    സാക്ഷാദ് രാമേണ യോ ബാല്യേ ധനുർവേദ ഉപാകൃതഃ
38 യസ്യ പ്രസാദാത് കൗന്തേയാ രാജപുത്രാ മഹാബലാഃ
    മഹാരഥത്വം സമ്പ്രാപ്താസ് തഥാന്യേ വസുധാധിപാഃ
39 തം ദ്രോണം നിഹതം ശ്രുത്വാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നേന സംയുഗേ
    സത്യസന്ധം മഹേഷ്വാസം ഭൃശം മേ വ്യഥിതം മനഃ
40 ത്രൈലോക്യേ യസ്യ ശാസ്ത്രേഷു ന പുമാൻ വിദ്യതേ സമഃ
    തം ദ്രോണം നിഹതം ശ്രുത്വാ കിം അകുർവത മാമകാഃ
41 സംശപ്തകാനാം ച ബലേ പാണ്ഡവേന മഹാത്മനാ
    ധനഞ്ജയേന വിക്രമ്യ ഗമിതേ യമസാദനം
42 നാരായണാസ്ത്രേ നിഹതേ ദ്രോണപുത്രസ്യ ധീമതഃ
    ഹതശേഷേഷ്വ് അനീകേഷു കിം അകുർവത മാമകാഃ
43 വിപ്രദ്രുതാൻ അഹം മന്യേ നിമഗ്നഃ ശോകസാഗരേ
    പ്രവമാനാൻ ഹതേ ദ്രോണേ സന്നനൗകാൻ ഇവാർണവേ
44 ദുര്യോധനസ്യ കർണസ്യ ഭോജസ്യ കൃതവർമണഃ
    മദ്രരാജസ്യ ശല്യസ്യ ദ്രൗണേശ് ചൈവ കൃപസ്യ ച
45 മത് പുത്ര ശേഷസ്യ തഥാ തഥാന്യേഷാം ച സഞ്ജയ
    വിപ്രകീർണേഷ്വ് അനീകേഷു മുഖവർണോ ഽഭവത് കഥം
46 ഏതത് സർവം യഥാവൃത്തം തത്ത്വം ഗാവൽഗണേ രണേ
    ആചക്ഷ്വ പാണ്ഡവേയാനാം മാമകാനാം ച സർവശഃ
47 [സ്]
    പാണ്ഡവേയൈർ ഹി യദ്വൃത്തം കൗരവേയേഷു മാരിഷ
    തച് ഛ്രുത്വാ മാ വ്യഥാം കാർഷീദ് ഇഷ്ടേ ന വ്യഥതേ മനഃ
48 യസ്മാദ് അഭാവീ ഭാവീ വാ ഭവേദ് അർഥോ നരം പ്രതി
    അപ്രാപ്തൗ തസ്യ വാ പ്രാപ്തൗ ന കശ് ചിദ് വ്യഥതേ ബുധഃ
49 [ധൃ]
    ന വ്യഥാ ശൃണ്വതഃ കാ ചിദ് വിദ്യതേ മമ സഞ്ജയ
    ദിഷ്ടം ഏതത് പുരാ മന്യേ കഥയസ്വ യഥേച്ഛകം