മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം18

1 [സ്]
     യുയുത്സും തവ പുത്രം തു പ്രാദ്രവന്തം മഹദ് ബലം
     ഉലൂകോ ഽഭ്യപതത് തൂർണം തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി ചാബ്രവീത്
 2 യുയുത്സുസ് തു തതോ രാജഞ് ശിതധാരേണ പത്രിണാ
     ഉലൂകം താഡയാം ആസ വജ്രേണേന്ദ്ര ഇവാചലം
 3 ഉലൂകസ് തു തതഃ ക്രുദ്ധസ് തവ പുത്രസ്യ സംയുഗേ
     ക്ഷുരപ്രേണ ധനുശ് ഛിത്ത്വാ താഡയാം ആസ കർണിനാ
 4 തദ് അപാസ്യ ധനുശ് ഛിന്നം യുയുത്സുർ വേഗവത്തരം
     അന്യദ് ആദത്ത സുമഹച് ചാപം സംരക്തലോചനഃ
 5 ശാകുനിം ച തതഃ ഷഷ്ട്യാ വിവ്യാധ ഭരതർഷഭ
     സാരഥിം ത്രിഭിർ ആനർഛത് തം ച ഭൂയോ വ്യവിധ്യത
 6 ഉലൂകസ് തം തു വിംശത്യാ വിദ്ധ്വാ ഹേമവിഭൂഷിതൈഃ
     അഥാസ്യ സമരേ ക്രുദ്ധോ ധ്വജം ചിച്ഛേദ കാഞ്ചനം
 7 സച്ഛിന്നയഷ്ടിഃ സുമഹാഞ് ശീര്യമാണോ മഹാധ്വജഃ
     പപാത പ്രമുഖേ രാജൻ യുയുത്സോഃ കാഞ്ചനോജ്ജ്വലഃ
 8 ധ്വജം ഉന്മഥിതം ദൃഷ്ട്വാ യുയുത്സുഃ ക്രോധമൂർഛിതഃ
     ഉലൂകം പഞ്ചഭിർ ബാണൈർ ആജഘാന സ്തനാന്തരേ
 9 ഉലൂകസ് തസ്യ ഭല്ലേന തൈലധൗതേന മാരിഷ
     ശിരശ് ചിച്ഛേദ സഹസാ യന്തുർ ഭരതസത്തമ
 10 ജഘാന ചതുരോ ഽശ്വാംശ് ച തം ച വിവ്യാധ പഞ്ചഭിഃ
    സോ ഽതിവിദ്ധോ ബലവതാ പ്രത്യപായാദ് രഥാന്തരം
11 തം നിർജിത്യ രണേ രാജന്ന് ഉലൂകസ് ത്വരിതോ യയൗ
    പാഞ്ചാലാൻ സൃഞ്ജയാംശ് ചൈവ വിനിഘ്നൻ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
12 ശതാനീകം മഹാരാജ ശ്രുതകർമാ സുതസ് തവ
    വ്യശ്വ സൂത രഥം ചക്രേ നിമേഷാർധാദ് അസംഭ്രമം
13 ഹതാശ്വേ തു രഥേ തിഷ്ഠഞ് ശതാനീകോ മഹാബലഃ
    ഗദാം ചിക്ഷേപ സങ്ക്രുദ്ധസ് തവ പുത്രസ്യ മാരിഷ
14 സാ കൃത്വാ സ്യന്ദനം ഭസ്മ ഹയാംശ് ചൈവ സസാരഥീൻ
    പപാത ധരണീം തൂർണം ദാരയന്തീവ ഭാരത
15 താവ് ഉഭൗ വിരഥോ വീരൗ കുരൂണാം കീർതിവർധനൗ
    അപാക്രമേതാം യുദ്ധാർതൗ പ്രേക്ഷമാണൗ പരസ്പരം
16 പുത്രസ് തു തവ സംഭ്രാന്തോ വിവിത്സോ രഥം ആവിശത്
    ശതാനീകോ ഽപി ത്വരിതഃ പ്രതിവിന്ധ്യ രഥം ഗതഃ
17 സുത സോമസ് തു ശകുനിം വിവ്യാധ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    നാകമ്പയത സംരബ്ധോ വാര്യോഘ ഇവ പർവതം
18 സുത സോമസ് തു തം ദൃഷ്ട്വാ പിതുർ അത്യന്തവൈരിണം
    ശരൈർ അനേകസാഹസ്രൈശ് ഛാദയാം ആസ ഭാരത
19 താഞ് ശരാഞ് ശകുനിസ് തൂർണം ചിച്ഛേദാന്യൈഃ പതത്രിഭിഃ
    ലധ്വ് അസ്ത്രശ് ചിത്രയോധീ ച ജിതകാശീ ച സംയുഗേ
20 നിവാര്യ സമരേ ചാപി ശരാംസ് താൻ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    ആജഘാന സുസങ്ക്രുദ്ധഃ സുത സോമം ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
21 തസ്യാശ്വാൻ കേതനം സൂതം തിലശോ വ്യധമച് ഛരൈഃ
    സ്യാലസ് തവ മഹാവീര്യസ് തതസ് തേ ചുക്രുശുർ ജനാഃ
22 ഹതാശ്വോ വിരഥശ് ചൈവ ഛിന്നധന്വാ ച മാരിഷ
    ധന്വീ ധനുർവരം ഗൃഹ്യ രഥാദ് ഭൂമാവ് അതിഷ്ഠത
    വ്യസൃജത് സായകാംശ് ചൈവ സ്വർണപുംഖാഞ് ശിലാശിതാൻ
23 ഛാദയാം ആസുർ അഥ തേ തവ സ്യാലസ്യ തം രഥം
    പതംഗാനാം ഇവ വ്രാതാഃ ശരവ്രാതാ മഹാരഥം
24 രഥോപസ്ഥാൻ സമീക്ഷ്യാപി വിവ്യഥേ നൈവ സൗബലഃ
    പ്രമൃദ്നംശ് ച ശരാംസ് താംസ് താഞ് ശരവ്രാതൈർ മഹായശാഃ
25 തത്രാതുഷ്യന്ത യോധാശ് ച സിദ്ധാശ് ചാപി ദിവി സ്ഥിതാഃ
    സുത സോമസ്യ തത് കർമ ദൃഷ്ട്വാശ്രദ്ധേയം അദ്ഭുതം
    രഥസ്ഥം നൃപതിം തം തു പദാതിഃ സന്ന് അയോധയത്
26 തസ്യ തീക്ഷ്ണൈർ മഹാവേഗൈർ ഭല്ലൈഃ സംനതപർവഭിഃ
    വ്യഹനത് കാർമുകം രാജാ തൂണീരം ചൈവ സർവശഃ
27 സച്ഛിന്നധന്വാ സമരേ ഖഡ്ഗം ഉദ്യമ്യ നാനദൻ
    വൈഡൂര്യോത്പല വർണാഭം ഹസ്തിദന്ത മയ ത്സരും
28 ഭ്രാമ്യമാണം തതസ് തം തു വിമലാംബ്ബര വർചസം
    കാലോപമ തതോ മേനേ സുത സോമസ്യ ധീമതഃ
29 സോ ഽചരത് സഹസാ ഖഡ്ഗീ മണ്ഡലാനി സഹസ്രശഃ
    ചതുർവിംശൻ മഹാരാജ ശിക്ഷാ ബലസമന്വിതഃ
30 സൗബലസ് തു തതസ് തസ്യ ശരാംശ് ചിക്ഷേപ വീര്യവാൻ
    താൻ ആപതത ഏവാശു ചിച്ഛേദ പരമാസിനാ
31 തതഃ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ സൗബലഃ പരവീരഹാ
    പ്രാഹിണോത് സുത സോമസ്യ ശരാൻ ആശീവിഷോപമാൻ
32 ചിച്ഛേദ താംശ് ച ഖഡ്ഗേന ശിക്ഷയാ ച ബലേന ച
    ദർശയംൽ ലാഘവം യുദ്ധേ താർക്ഷ്യ വീര്യസമദ്യുതിഃ
33 തസ്യ സഞ്ചരതോ രാജൻ മണ്ഡലാവർതനേ തദാ
    ക്ഷുരപ്രേണ സുതീക്ഷ്ണേന ഖഡ്ഗം ചിച്ഛേദ സുപ്രഭം
34 സച്ഛിന്നഃ സഹസാ ഭൂമൗ നിപപാത മഹാൻ അസിഃ
    അവശസ്യ സ്ഥിതം ഹസ്തേ തം ഖഡ്ഗം സത്സരും തദാ
35 ഛിന്നം ആജ്ഞായ നിസ്ത്രിംശം അവപ്ലുത്യ പദാനി ഷട്
    പ്രാവിധ്യത തതഃ ശേഷം സുത സോമോ മഹാരഥഃ
36 സച് ഛിത്ത്വാ സഗുണം ചാപം രണേ തസ്യ മഹാത്മനഃ
    പപാത ധരണീം തൂർണം സ്വർണവജ്രവിഭൂഷിതഃ
    സുത സോമസ് തതോ ഽഗച്ഛച് ഛ്രുത കീർതേർ മഹാരഥം
37 സൗബലോ ഽപി ധനുർ ഗൃഹ്യ ഘോരം അന്യത് സുദുഃസഹം
    അഭ്യയാത് പാണ്ഡവാനീകം നിഘ്നഞ് ശത്രുഗണാൻ ബഹൂൻ
38 തത്ര നാദോ മഹാൻ ആസീത് പാണ്ഡവാനാം വിശാം പതേ
    സൗബലം സമരേ ദൃഷ്ട്വാ വിചരന്തം അഭീതവത്
39 താന്യ് അനീകാനി ദൃപ്താനി ശസ്ത്രവന്തി മഹാന്തി ച
    ദ്രാവ്യമാണാന്യ് അദൃശ്യന്ത സൗബലേന മഹാത്മനാ
40 യഥാ ദൈത്യ ചമൂം രാജൻ ദേവരാജോ മമർദ ഹ
    തഥൈവ പാണ്ഡവീം സേനാം സൗബലേയോ വ്യനാശയത്
41 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം കൃപോ രാജൻ വാരയാം ആസ സംയുഗേ
    യഥാ ദൃപ്തം വനേ നാഗം ശരഭോ വാരയേദ് യുധി
42 നിരുദ്ധഃ പാർഷതസ് തേന ഗൗതമേന ബലീയസാ
    പദാത് പദം വിചലിതും നാശക്നോത് തത്ര ഭാരത
43 ഗൗതമസ്യ വപുർ ദൃഷ്ട്വാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്ന രഥം പ്രതി
    വിത്രേസുഃ സർവഭൂതാനി ക്ഷയം പ്രാപ്തം ച മേനിരേ
44 തത്രാവോചൻ വിമനസോ രഥിനഃ സാദിനസ് തഥാ
    ദ്രോണസ്യ നിധനേ നൂനം സങ്ക്രുദ്ധോ ദ്വിപദാം വരഃ
45 ശാരദ്വതോ മഹാതേജാ ദിവ്യാസ്ത്രവിദ് ഉദാരധീഃ
    അപി സ്വസ്തി ഭവേദ് അദ്യ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ ഗൗതമാത്
46 അപീയം വാഹിനീ കൃത്സ്നാ മുച്യേത മഹതോ ഭയാത്
    അപ്യ് അയം ബ്രാഹ്മണഃ സർവാൻ ന നോ ഹന്യാത് സമാഗതാൻ
47 യാദൃശം ദൃശ്യതേ രൂപം അന്തകപ്രതിമം ഭൃശം
    ഗമിഷ്യത്യ് അദ്യ പദവീം ഭാരദ്വാജസ്യ സംയുഗേ
48 ആചാര്യഃ ക്ഷിപ്രഹസ്തശ് ച വിജയീ ച സദാ യുധി
    അസ്ത്രവാൻ വീര്യസമ്പന്നഃ ക്രോധേന ച സമന്വിതഃ
49 പാർഷതശ് ച ഭൃശം യുദ്ധേ വിമുഖോ ഽദ്യാപി ലക്ഷ്യതേ
    ഇത്യ് ഏവം വിവിധാ വാചസ് താവകാനാം പരൈഃ സഹ
50 വിനിഃശ്വസ്യ തതഃ ക്രുദ്ധഃ കൃപഃ ശാരദ്വതോ നൃപ
    പാർഷതം ഛാദയാം ആസ നിശ്ചേഷ്ടം സർവമർമസു
51 സ വധ്യമാനഃ സമരേ ഗൗതമേന മഹാത്മനാ
    കർതവ്യം ന പ്രജാനാതി മോഹിതഃ പരമാഹവേ
52 തം അബ്രവീത് തതോ യന്താ കച് ചിത് ക്ഷേമം നു പാർഷത
    ഈദൃശം വ്യസനം യുദ്ധേ ന തേ ദൃഷ്ടം കദാ ചന
53 ദൈവയോഗാത് തു തേ ബാണാ നാതരൻ മർമഭേദിനഃ
    പ്രേഷിതാ ദ്വിജമുഖ്യേന മർമാണ്യ് ഉദ്ദിശ്യ സർവശഃ
54 വ്യാവർതയേ തത്ര രഥം നദീവേഗം ഇവാർണവാത്
    അവധ്യം ബ്രാഹ്മണം മന്യേ യേന തേ വിക്രമോ ഹതഃ
55 ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ് തതോ രാജഞ് ശനകൈർ അബ്രവീദ് വചഃ
    മുഹ്യതേ മേ മനസ് താത ഗാത്രേ സ്വേദശ് ച ജായതേ
56 വേപഥും ച ശരീരേ മേ രോമഹർഷം ച പശ്യ വൈ
    വർജയൻ ബ്രാഹ്മണം യുദ്ധേ ശനൈർ യാഹി യതോ ഽച്യുതഃ
57 അർജുനം ഭീമസേനം വാ സമരേ പ്രാപ്യ സാരഥേ
    ക്ഷേമം അദ്യ ഭവേദ് യന്തർ ഇതി മേ നൈഷ്ഠികീ മതിഃ
58 തതഃ പ്രായാൻ മഹാരാജ സാരഥിസ് ത്വരയൻ ഹയാൻ
    യതോ ഭീമോ മഹേഷ്വാസോ യുയുധേ തവ സൈനികൈഃ
59 പ്രദ്രുതം തു രഥം ദൃഷ്ട്വാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ മാരിഷ
    കിരഞ് ശരശതാന്യ് ഏവ ഗൗതമോ ഽനുയയൗ തദാ
60 ശംഖം ച പൂരയാം ആസ മുഹുർ മുഹുർ അരിന്ദമഃ
    പാർഷതം പ്രാദ്രവദ് യന്തം മഹേന്ദ്ര ഇവ ശംബരം
61 ശിഖണ്ഡിനം തു സമരേ ഭീഷ്മമൃത്യും ദുരാസദം
    ഹാർദിക്യോ വാരയാം ആസ സ്മയന്ന് ഇവ മുഹുർ മുഹുഃ
62 ശിഖണ്ഡീ ച സമാസാദ്യ ഹൃദികാനാം മഹാരഥം
    പഞ്ചഭിർ നിശിതൈർ ഭല്ലൈർ ജത്രു ദേശേ സമാർദയത്
63 കൃതവർമാ തു സങ്ക്രുദ്ധോ ഭിത്ത്വാ ഷഷ്ടിഭിർ ആശുഗൈഃ
    ധനുർ ഏകേന ചിച്ഛേദ ഹസൻ രാജൻ മഹാരഥഃ
64 അഥാന്യദ് ധനുർ ആദായ ദ്രുപദസ്യാത്മജോ ബലീ
    തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി സങ്ക്രുദ്ധോ ഹാർദിക്യം പ്രത്യഭാഷത
65 തതോ ഽസ്യ നവതിം ബാണാൻ രുക്മപുംഖാൻ സുതേജനാൻ
    പ്രേഷയാം ആസ രാജേന്ദ്ര തേ ഽസ്യാഭ്രശ്യന്ത വർമണഃ
66 വിതഥാംസ് താൻ സമാലക്ഷ്യ പതിതാംശ് ച മഹീതലേ
    ക്ഷുരപ്രേണ സുതീക്ഷ്ണേന കാർമുകം ചിച്ഛിദേ ബലീ
67 അഥൈനം ഛിന്നധന്വാനം ഭഗ്നശൃംഗം ഇവർഷഭം
    അശീത്യാ മാർഗണൈഃ ക്രുദ്ധോ ബാഹ്വോർ ഉരസി ചാർദയത്
68 കൃതവർമാ തു സങ്ക്രുദ്ധോ മാർഗണൈഃ കൃതവിക്ഷതഃ
    ധനുർ അന്യത് സമാദായ സമാർഗണ ഗണം പ്രഭോ
    ശിഖണ്ഡിനം ബാണവരൈഃ സ്കന്ധദേശേ ഽഭ്യതാഡയത്
69 സ്കന്ധദേശേ സ്ഥിതൈർ ബാണൈഃ ശിഖണ്ഡീ ച രരാജ ഹ
    ശാഖാ പ്രതാനൈർ വിമലൈഃ സുമഹാൻ സ യഥാ ദ്രുമഃ
70 താവ് അന്യോന്യം ഭൃശം വിദ്ധ്വാ രുധിരേണ സമുക്ഷിതൗ
    അന്യോന്യശൃംഗാഭിഹതൗ രേജതുർ വൃഷഭാവ് ഇവ
71 അന്യോന്യസ്യ വധേ യത്നം കുർവാണൗ തൗ മഹാരഥൗ
    രഥാഭ്യാം ചേരതുസ് തത്ര മണ്ഡലാനി സഹസ്രശഃ
72 കൃതവർമാ മഹാരാജ പാർഷതം നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    രണേ വിവ്യാധ സപ്തത്യാ സ്വർണപുംഖൈഃ ശിലാശിതൈഃ
73 തതോ ഽസ്യ സമരേ ബാണം ഭോജഃ പ്രഹരതാം വരഃ
    ജീവിതാന്തകരം ഘോരം വ്യസൃജത് ത്വരയാന്വിതഃ
74 സ തേനാഭിഹതോ രാജൻ മൂർഛാം ആശു സമാവിശത്
    ധ്വജയഷ്ടിം ച സഹസാ ശിശ്രിയേ കശ്മലാവൃതഃ
75 അപോവാഹ രണാത് തം തു സാരഥീ രഥിനാം വരം
    ഹാർദിക്യ ശരസന്തപ്തം നിഃശ്വസന്തം പുനഃ പുനഃ
76 പരാജിതേ തതഃ ശൂരേ ദ്രുപദസ്യ സുതേ പ്രഭോ
    പ്രാദ്രവത് പാണ്ഡവീ സേനാ വധ്യമാനാ സമന്തതഃ