മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം36

1 []
     ക്ഷത്രിയാസ് തേ മഹാരാജ പരസ്പരവധൈഷിണഃ
     അന്യോന്യം സമരേ ജഘ്നുഃ കൃതവൈരാഃ പരസ്പരം
 2 രഥൗഘാശ് ച ഹയൗഘാശ് ച നരൗഘാശ് ച സമന്തതഃ
     ഗജൗഘാശ് ച മഹാരാജ സംസക്താഃ സ്മ പരസ്പരം
 3 ഗദാനാം പരിഘാണാം ച കണപാനാം ച സർപതാം
     പ്രാസാനാം ഭിണ്ഡിപാലാനാം ഭുശുണ്ഡീനാം ച സർവശഃ
 4 സമ്പാതം ചാന്വപശ്യാമ സംഗ്രാമേ ഭൃശദാരുണേ
     ശലഭാ ഇവ സമ്പേതുഃ സമന്താച് ഛരവൃഷ്ടയഃ
 5 നാഗാ നാഗാൻ സമാസാദ്യ വ്യധമന്ത പരസ്പരം
     ഹയാ ഹയാംശ് ച സമരേ രഥിനോ രഥിനസ് തഥാ
     പത്തയഃ പത്തിസംഘൈശ് ച ഹയസംഘൈർ ഹയാസ് തഥാ
 6 പത്തയോ രഥമാതംഗാൻ രഥാ ഹസ്ത്യശ്വം ഏവ ച
     നാഗാശ് ച സമരേ ത്ര്യംഗം മമൃദുഃ ശീഘ്രഗാ നൃപ
 7 പതതാം തത്ര ശൂരാണാം ക്രോശതാം ച പരസ്പരം
     ഘോരം ആയോധനം ജജ്ഞേ പശൂനാം വൈശസം യഥാ
 8 രുധിരേണ സമാസ്തീർണാ ഭാതി ഭാരത മേദിനീ
     ശക്ര ഗോപ ഗണാകീർണാ പ്രാവൃഷീവ യഥാ ധരാ
 9 യഥാ വാ വാസസീ ശുക്ലേ മഹാരജന രഞ്ജിതേ
     ബിഭൃത്യാദ് യുവതിഃ ശ്യാമാ തദ്വദ് ആസീദ് വസുന്ധരാ
     മാംസശോണിതചിത്രേവ ശാതകൗംഭമയീവ ച
 10 ഛിന്നാനാം ചോത്തമാംഗാനാം ബാഹൂനാം ചോരുഭിഃ സഹ
    കുണ്ഡലാനാം പ്രവിദ്ധാനാം ഭൂഷണാനാം ച ഭാരത
11 നിഷ്കാണാം അധിസൂത്രാണാം ശരീരാണാം ച ധന്വിനാം
    വർമണാം സപതാകാനാം സംഘാസ് തത്രാപതൻ ഭുവി
12 ഗജാൻ ഗജാഃ സമാസാദ്യ വിഷാണാഗ്രൈർ അദാരയൻ
    വിഷാണാഭിഹതാസ് തേ ച ഭ്രാജന്തേ ദ്വിരദാ യഥാ
13 രുധിരേണാവസിക്താംഗാ ഗൈരികപ്രസ്രവാ ഇവ
    യഥാ ഭ്രാജന്തി സ്യന്ദന്തഃ പർവതാ ധാതുമണ്ഡിതാഃ
14 തോമരാൻ ഗജിഭിർ മുക്താൻ പ്രതീപാൻ ആസ്ഥിതാൻ ബഹൂൻ
    ഹസ്തൈർ വിചേരുസ് തേ നാഗാ ബഭഞ്ജുശ് ചാപരേ തഥാ
15 നാരാചൈശ് ഛിന്നവർമാണോ ഭ്രാജന്തേ സ്മ ഗജോത്തമാഃ
    ഹിമാഗമേ മഹാരാജ വ്യഭ്രാ ഇവ മഹീധരാഃ
16 ശരൈഃ കനകപുംഖൈസ് തു ചിതാ രേജുർ ഗജോത്തമാഃ
    ഉൽകാഭിഃ സമ്പ്രദീപ്താഗ്രാഃ പർവതാ ഇവ മാരിഷ
17 കേച് ചിദ് അഭ്യാഹതാ നാഗാ നാഗൈർ നഗനിഭാ ഭുവി
    നിപേതുഃ സമരേ തസ്മിൻ പക്ഷവന്ത ഇവാദ്രയഃ
18 അപരേ പ്രാദ്രവൻ നാഗാഃ ശല്യാർതാ വ്രണപീഡിതാഃ
    പ്രതിമാനൈശ് ച കുംഭൈശ് ച പേതുർ ഉർവ്യാം മഹാഹവേ
19 നിഷേദുഃ സിംഹവച് ചാന്യേ നദന്തോ ഭൈരവാൻ രവാൻ
    മമ്ലുശ് ച ബഹവോ രാജംശ് ചുകൂജുശ് ചാപരേ തഥാ
20 ഹയാശ് ച നിഹതാ ബാകൈഃ സ്വർണഭാണ്ഡ പരിച്ഛദാഃ
    നിഷേദുശ് ചൈവ മമ്ലുശ് ച ബഭ്രമുശ് ച ദിശോ ദശ
21 അപരേ കൃഷ്യമാണാശ് ച വിവേഷ്ടന്തോ മഹീതലേ
    ഭാവാൻ ബഹുവിധാംശ് ചക്രുസ് താഡിതാഃ ശരതോമരൈഃ
22 നരാസ് തു നിഹതാ ഭൂമൗ കൂജന്തസ് തത്ര മാരിഷ
    ദൃഷ്ട്വാ ച ബാന്ധവാൻ അന്യേ പിതൄൻ അന്യേ പിതാമഹാൻ
23 ധാവമാനാൻ പരാംശ് ചൈവ ദൃഷ്ട്വാന്യേ തത്ര ഭാരത
    ഗോത്ര നാമാനി ഖ്യാതാനി ശശംസുർ ഇതരേതരം
24 തേഷാം ഛിന്നാ മഹാരാജ ഭുജാഃ കനകഭൂഷണാഃ
    ഉദ്വേഷ്ടന്തേ വിവേഷ്ടന്തേ പതന്തേ ചോത്പതന്തി ച
25 നിപതന്തി തഥാ ഭൂമൗ സ്ഫുരന്തി ച സഹസ്രശഃ
    വേഗാംശ് ചാന്യേ രണേ ചക്രുഃ സ്ഫുരന്ത ഇവ പന്നഗാഃ
26 തേ ഭുജാ ഭോഗി ഭോഗാഭാശ് ചന്ദനാക്താ വിശാം പതേ
    ലോഹിതാർദ്രാ ഭൃശം രേജുസ് തപനീയധ്വജാ ഇവ
27 വർതമാനേ തഥാ ഘോരേ സങ്കുലേ സർവതോദിശം
    അവിജ്ഞാതാഃ സ്മ യുധ്യന്തേ വിനിഘ്നന്തഃ പരസ്പരം
28 ഭൗമേന രജസാ കീർണേ ശസ്ത്രസമ്പാത സങ്കുലേ
    നൈവ സ്വേ ന പരേ രാജൻ വ്യജ്ഞായന്ത തമോവൃതേ
29 തഥാ തദ് അഭവദ് യുദ്ധം ഘോരരൂപം ഭയാനകം
    ശോണിതോദാ മഹാനദ്യഃ പ്രസസ്രുസ് തത്ര ചാസകൃത്
30 ശീർഷ പാഷാണ സഞ്ഛന്നാഃ കേശശൈവലശാദ്വലാഃ
    അസ്ഥി സംഘാതസങ്കീർണാ ധനുഃ ശരവരോത്തമാഃ
31 മാംസകർദമ പങ്കാശ് ച ശോണിതൗഘാഃ സുദാരുണാഃ
    നദീഃ പ്രവർതയാം ആസുർ യമ രാഷ്ട്രവിവർധനീഃ
32 താ നദ്യോ ഘോരരൂപാശ് ച നയന്ത്യോ യമസാദനം
    അവഗാഢാ മജ്ജയന്ത്യഃ ക്ഷത്രസ്യാജനയൻ ഭയം
33 ക്രവ്യാദാനാം നരവ്യാഘ്ര നർദതാം തത്ര തത്ര ഹ
    ഘോരം ആയോധനം ജജ്ഞേ പ്രേതരാജപുരോപമം
34 ഉത്ഥിതാന്യ് അഗണേയാനി കബന്ധാനി സമന്തതഃ
    നൃത്യന്തി വൈ ഭൂതഗണാഃ സന്തൃപ്താ മാംസശോണിതൈഃ
35 പീത്വാ ച ശോണിതം തത്ര വസാം പീത്വാ ച ഭാരത
    മേദോ മജ്ജാ വസാ തൃപ്താസ് തൃപ്താ മാംസസ്യ ചൈവ ഹി
    ധാവമാനാശ് ച ദൃശ്യന്തേ കാകഗൃധ്രബലാസ് തഥാ
36 ശൂരാസ് തേ സമരേ രാജൻ ഭയം ത്യക്ത്വാ സുദുസ്ത്യജം
    യോധവ്രതസമാഖ്യാതാശ് ചക്രുഃ കർമാണ്യ് അഭീതവത്
37 ശരശക്തിസമാകീർണേ ക്രവ്യാദഗണസങ്കുലേ
    വ്യചരന്ത ഗണൈഃ ശൂരാഃ ഖ്യാപയന്തഃ സ്വപൗരുഷം
38 അന്യോന്യം ശ്രാവയന്തി സ്മ നാമഗോത്രാണി ഭാരത
    പിതൃനാമാനി ച രണേ ഗോത്ര നാമാനി ചാഭിതഃ
39 ശ്രാവയന്തോ ഹി ബഹവസ് തത്ര യോധാ വിശാം പതേ
    അന്യോന്യം അവമൃദ്നന്തഃ ശക്തിതോമരപട്ടിശൈഃ
40 വർതമാനേ തദാ യുദ്ധേ ഘോരരൂപേ സുദാരുണേ
    വ്യഷീദത് കൗരവീ സേനാ ഭിന്നാ നൗർ ഇവ സാഗരേ