മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം/അധ്യായം45

←അധ്യായം44

മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം46

അധ്യായം46→

1 [സ്]
     ദ്രൗണിസ് തു രഥവംശേന മഹതാ പരിവാരിതഃ
     ആപതത് സഹസാ രാജൻ യത്ര രാജാ വ്യവസ്ഥിഥ
 2 തം ആപതന്തം സഹസാ ശൂരഃ ശൗരി സഹായവാൻ
     ദധാര സഹസാ പാർഥോ വേലേവ മകലാലയം
 3 തതഃ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ ദ്രോണപുത്രഃ പ്രതാവവാൻ
     അർജുനം വാസുദേവം ച ഛാദയാം ആസ പത്രിഭിഃ
 4 അവച്ഛന്നൗ തതഃ കൃഷ്ണൗ ദൃഷ്ട്വാ തത്ര മഹാരഥാഃ
     വിസ്മയം പരമം ഗത്വാ പ്രൈക്ഷാന്ത കുരവസ് തദാ
 5 അർജുനസ് തു തതോ ദിവ്യം അസ്ത്രം ചക്രേ ഹസന്ന് ഇവ
     തദ് അസ്ത്രം ബ്രാഹ്മണോ യുദ്ധേ വാരയാം ആസ ഭാരത
 6 യദ് യദ് ധി വ്യാക്ഷിപദ് യുദ്ധേ പാണ്ഡവോ ഽസ്ത്രം ജിഘാംസയാ
     തത് തദ് അസ്ത്രം മഹേഷ്വാസോ ദ്രോണപുത്രോ വ്യശാതയത്
 7 അസ്ത്രയുദ്ധേ തതോ രാജൻ അർതമാനേ ഭയാവഹേ
     അപശ്യാമ രണേ ദ്രൗണിം വ്യാത്താനനം ഇവാന്തകം
 8 സ ദിശോ വിദിശശ് ചൈവ ഛാദയിത്വാ വിജിഹ്മഗൈഃ
     വാസുദേവം ത്രിഭിർ ബാണൈർ അവിധ്യദ് ദക്ഷിണേ ഭുജേ
 9 തതോ ഽർജുനോ ഹയാൻ ഹത്വാ സർവാംസ് തസ്യ മഹാത്മനഃ
     ചകാര സമരേ ഭൂമിം ശോണിതൗഘതരംഗിണീം
 10 നിഹതാ രഥിനഃ പേതുഃ പാർഥ ചാപച്യുതൈഃ ശരൈഃ
    ഹയാശ് ച പര്യധാവന്ത മുക്തയോക്ത്രാസ് തതസ് തതഃ
11 തദ് ദൃഷ്ട്വാ കർമ പാർഥസ്യ ദ്രൗണിർ ആഹവശോഭിനഃ
    അവാകിരദ് രണേ കൃഷ്ണം സമന്താൻ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
12 തതോ ഽർജുനം മഹാരാജ ദ്രൗണിർ ആയമ്യ പത്രിണാ
    വക്ഷോ ദേശേ സമാസാദ്യ താഡയാം ആസ സംയുഗേ
13 സോ ഽതിവിദ്ധോ രണേ തേന ദ്രോണപുത്രേണ ഭാരത
    ആദത്ത പരിഘം ഘോരം ദ്രൗണേശ് ചൈനം അവാക്ഷിപത്
14 തം ആപതന്തം പരിഘം കാർതസ്വരവിഭൂഷിതം
    ദ്രൗണിശ് ചിച്ഛേദ സഹസാ തത ഉച്ചുക്രുശുർ ജനാഃ
15 സോ ഽനേകധാപതദ് ഭൂമൗ ഭാരദ്വാജസ്യ സായകൈഃ
    വിശീർണഃ പർവതോ രാജൻ യഥാ സ്യാൻ മാതരിശ്വനാ
16 തതോ ഽർജുനോ രണേ ദ്രൗണിം വിവ്യാധ ദശഭിഃ ശരൈഃ
    സാരഥിം ചാസ്യ ഭല്ലേന രഥനീഡാദ് അപാഹരത്
17 സ സംഗൃഹ്യ സ്വയം വാഹാൻ കൃണൗ പ്രാച്ഛാദയച് ഛരൈഃ
    തത്രാദ്ഭുതം അപശ്യാമ ദ്രൗണേർ ആശു പരാക്രമം
18 അയച്ഛത് തുരഗാൻ യച് ച ഫൽഗുനം ചാപ്യ് അയോധയത്
    തദ് അസ്യ സമരേ രാജൻ സർവേ യോധാ അപൂജയൻ
19 യദാ ത്വ് അഗ്രസ്യത രണേ ദ്രോണ പുത്രേണ ഫൽഗുനഃ
    തതോ രശ്മീൻ രഥാശ്വാനാം ക്ഷുരപ്രൈശ് ചിച്ഛിദേ ജയഃ
20 പ്രാദ്രവംസ് തുരഗാസ് തേ തു ശരവേഗപ്രബാധിതാഃ
    തതോ ഽഭൂൻ നിനദോ ഭൂയസ് തവ സൈന്യസ്യ ഭാരത
21 പാണ്ഡവാസ് തു ജയം ലബ്ധ്വാ തവ സൈന്യം ഉപാദ്രവൻ
    സമന്താൻ നിശിതാൻ ബാണാൻ വിമുഞ്ചന്തോ ജയൈഷിണഃ
22 പാണ്ഡവൈസ് തു മഹാരാജ ധാർതരാഷ്ട്രീ മഹാചമൂഃ
    പുനഃ പുനർ അഥോ വീരൈർ അഭജ്യത ജയോദ്ധതൈഃ
23 പശ്യതാം തേ മഹാരാജ പുത്രാണാം ചിത്രയോധിനാം
    ശകുനേഃ സൗബലേയസ്യ കർണസ്യ ച മഹാത്മനഃ
24 വാര്യമാണാ മഹാസേനാ പുത്രൈസ് തവ ജനേശ്വര
    നാവതിഷ്ഠത സംഗ്രാമേ താഡ്യമാനാ സമന്തതഃ
25 തതോ യോധൈർ മഹാരാജ പലായദ്ഭിസ് തതസ് തതഃ
    അഭവദ് വ്യാകുലം ഭീതൈഃ പുത്രാണാം തേ മഹദ് ബലം
26 തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി സതതം സൂതപുത്രസ്യ ജൽപതഃ
    നാവതിഷ്ഠത സാ സേനാ വധ്യമാനാ മഹാത്മഭിഃ
27 അഥോത്ക്രഷ്ടം മഹാരാജ പാണ്ഡവൈർ ജിതകാശിഭിഃ
    ധാർതരാഷ്ട്ര ബലം ദൃഷ്ട്വാ ദ്രവമാണം സമന്തതഃ
28 തതോ ദുര്യോധനഃ കർണം അബ്രവീത് പ്രണയാദ് ഇവ
    പശ്യ കർണ യഥാ സേനാ പാണ്ഡവൈർ അർദിതാ ഭൃശം
29 ത്വയി തിഷ്ഠതി സന്ത്രാസാത് പലായതി സമന്തതഃ
    ഏതജ് ജ്ഞാത്വാ മഹാബാഹോ കുരു പ്രാപ്തം അരിന്ദമ
30 സഹസ്രാണി ച യോധാനാം ത്വാം ഏവ പുരുഷർഷഭ
    ക്രോശന്തി സമരേ വീര ദ്രാവ്യമാണാനി പാണ്ഡവൈഃ
31 ഏതച് ഛ്രുത്വാ തു രാധേയോ ദുര്യോധന വചോ മഹത്
    മദ്രരാജം ഇദം വാക്യം അബ്രവീത് സൂതനന്ദനഃ
32 പശ്യ മേ ഭുജയോർ വീര്യം അസ്ത്രാണാം ച ജനേശ്വര
    അദ്യ ഹന്മി രണേ സർവാൻ പാഞ്ചാലാൻ പാണ്ഡുഭിഃ സഹ
    വാഹയാശ്വാൻ നരവ്യാഘ്ര ഭദ്രേണൈവ ജനേശ്വര
33 ഏവം ഉക്ത്വാ മഹാരാജ സൂതപുത്രഃ പ്രതാപവാൻ
    പ്രഗൃഹ്യ വിജയം വീരോ ധനുഃ ശ്രേഷ്ഠം പുരാതനം
    സജ്യം കൃത്വാ മഹാരാജ സംമൃജ്യ ച പുനഃ പുനഃ
34 സംനിവാര്യ ച യോധാൻ സ്വാൻ സാത്യേന ശപഥേന ച
    പ്രായോജയദ് അമേയാത്മാ ഭാർഗവാസ്ത്രം മഹാബലഃ
35 തതോ രാജൻ സഹസ്രാണി പ്രയുതാന്യ് അർബുദാനി ച
    കോടിശശ് ച ശരാസ് തീക്ഷ്ണാ നിരഗഛൻ മഹാമൃധേ
36 ജ്വലിതൈസ് തൈർ മഹാഘോരൈഃ കങ്കബർഹിണ വാജിതൈഃ
    സഞ്ഛന്നാ പാണ്ഡവീ സേനാ ന പ്രാജ്ഞായത കിഞ്ച് ചന
37 ഹാഹാകാരോ മഹാൻ ആസീത് പാഞ്ചാലാനാം വിശാം പതേ
    പീഡിതാനാം ബലവതാ ഭാർഗവാസ്ത്രേണ സംയുഗേ
38 നിപതദ്ഭിർ ഗജൈ രാജൻ നരൈശ് ചാപി സഹസ്രശഃ
    രഥൈശ് ചാപി നരവ്യാഘ്ര ഹയൈശ് ചാപി സമന്തതഃ
39 പ്രാകമ്പത മഹീ രാജൻ നിഹതൈസ് തൈസ് തതസ് തതഃ
    വ്യാകുലം സർവം അഭവത് പാണ്ഡവാനാം മഹദ് ബലം
40 കർണസ് ത്വ് ഏകോ യുധാം ശ്രേഷ്ഠോ വിധൂമ ഇവ പാവകഃ
    ദഹഞ് ശത്രൂൻ നരവ്യാഘ്ര ശുശുഭേ സാ പരന്തപഃ
41 തേ വധ്യമാനാഃ കർണേന പാഞ്ചാലാശ് ചേദിഭിഃ സഹ
    തത്ര തത്ര വ്യമുഹ്യന്ത വനദാഹേ യഥാ ദ്വിപാഃ
    ചുക്രുശുസ് തേ നരവ്യാഘ്ര യഥാ പ്രാഗ് വാ നരോത്തമാഃ
42 തേഷാം തു ക്രോശതാം ശ്രുത്വാ ഭീതാനാം രണമൂർധനി
    ധാവതാം ച ദിശോ രാജൻ വിത്രസ്താനം സമന്തതഃ
    ആർതനാദോ മഹാംസ് തത്ര പ്രേതാനാം ഇവ സമ്പ്ലവേ
43 വധ്യമാനാംസ് തു താൻ ദൃഷ്ട്വാ സൂതപുത്രേണ മാരിഷ
    വിത്രേസുഃ സർവഭൂതാനി തിര്യഗ്യോനിഗതാന്യ് അപി
44 തേ വധ്യമാനാഃ സമരേ സൂതപുത്രേണ സൃഞ്ജയാഃ
    അർജുനം വാസുദേവം ച വ്യാക്രോശന്ത മുഹുർ മുഹുഃ
    പ്രേതരാജപുരേ യദ്വത് പ്രേതരാജം വിചേതസഃ
45 അഥാബ്രവീദ് വാസുദേവം കുന്തീപുത്രോ ധനഞ്ജയഃ
    ഭാർഗവാസ്ത്രം മഹാഘോരം ദൃഷ്ട്വാ തത്ര സഭീരിതം
46 പശ്യ കൃഷ്ണ മഹാബാഹോ ഭാർഗവാസ്ത്രസ്യ വീക്രമം
    നൈതദ് അസ്ത്രം ഹി സമരേ ശക്യം ഹന്തും കഥം ചന
47 സൂതപുത്രം ച സംരബ്ധം പശ്യ കൃഷ്ണ മഹാരണേ
    അന്തകപ്രതിമം വീരം കുർവാണം കർമ ദാരുണം
48 സുതീക്ഷ്ണാം ചോദയന്ന് അശ്വാൻ പ്രേകതേ മാം മുഹുർ മുഹുഃ
    ന ച പശ്യാമി സമരേ കർണസ്യ പ്രപലായിതം
49 ജീവൻ പ്രാപ്നോതി പുരുഷഃ സംഖ്യേ ജയപരാജയൗ
    ജിതസ്യ തു ഹൃഷീകേശ ബധ ഏവ കുതോ ജയഃ
50 തതോ ജനാർദനഃ പ്രായാദ് ദ്രഷ്ടും ഇച്ഛൻ യുധിഷ്ഠിരം
    ശ്രമേണ ഗ്രാഹയിഷ്യംശ് ച കർണം യുദ്ധേന മാരിഷ
51 അർജുനം ചാബ്രവീത് കൃഷ്ണോ ഭൃശം രാജാ പരിക്ഷതഃ
    തം ആശ്വാസ്യ കുരു ശ്രേഷ്ഠ തതാഃ കർണം ഹനിഷ്യസി
52 തതോ ധനഞ്ജയോ ദ്രഷ്ടും രാജാനം ബാണപീഡിതം
    രഥേന പ്രയയൗ ക്ഷിപ്രം സംഗ്രാമേ കേശവാജ്ഞയാ
53 ഗച്ഛന്ന് ഏവ തു കൗന്തേയോ ധർമരാജ ദിദൃക്ഷയാ
    സൈന്യം ആലോകയാം ആസ നാപശ്യത് തത്ര ചാഗ്രജം
54 യുദ്ധം കൃത്വാ തു കൗന്തേയോ ദ്രോണപുത്രേണ ഭാരത
    ദുഃസഹം വാജിണാ സംഖ്യേ പരാജിഗ്യേ ഭൃഗോഃ സുതം
55 ദ്രൗണിം പരാജിത്യ തതോ ഽഗ്രധന്വാ; കൃത്വാ മഹദ് ദുഷ്കരം ആര്യ കർമ
    ആലോകയാം ആസ തതഃ സ്വസൈന്യം; ധനഞ്ജയഃ ശത്രുഭിർ അപ്രധൃഷ്യഃ
56 സ യുധ്യമാനഃ പൃതനാ മുഖസ്ഥാഞ്; ശൂരാഞ് ശൂരോ ഹർഷയൻ സവ്യസാചീ
    പൂർവാപദാനൈഃ പ്രഥിതൈഃ പ്രശംസൻ; സ്ഥിരാംശ് ചകാരാത്മ രഥാൻ അനീകേ
57 അപശ്യമാനസ് തു കിരീടമാലീ; യുധി ജ്യേഷ്ഠം ഭ്രാതരം ആജമീഢം
    ഉവാച ഭീമം തരസാഭ്യുപേത്യ; രാജ്ഞഃ പ്രവൃത്തിസ് ത്വ് ഇഹ കേതി രാജൻ
58 [ഭ്മ്]
    അപയാത ഇതോ രാജാ ധർമപുത്രോ യുധിഷ്ഠിരഃ
    കർണ ബാണവിഭുഗ്നാംഗോ യദി ജീവേത് കഥം ചന
59 [അർജ്]
    തസ്മാദ് ഭവാഞ് ശീഘ്രം ഇതഃ പ്രയാതു; രാജ്ഞഃ പ്രവൃത്ത്യൈ കുരുസത്തമസ്യ
    നൂനം ഹി വിദ്ധോ ഽതിഭൃശം പൃഷത്കൈഃ; കർണേന രാജാ ശിബിരം ഗതോ ഽസൗ
60 യഃ സമ്പ്രഹാരേ നിശി സമ്പ്രവൃത്തേ; ദ്രോണേന വിദ്ധോ ഽതിഭൃശം തരസ്വീ
    തസ്ഥൗ ച തത്രാപി ജയ പ്രതീക്ഷോ; ദ്രോണേന യാവൻ ന ഹതഃ കിലാസീത്
61 സ സംശയം ഗമിതഃ പാണ്ഡവാഗ്ര്യഃ; സംഖ്യേ ഽദ്യ കർണേന മഹാനുഭാവഃ
    ജ്ഞാതും പ്രയാഹ്യ് ആശു തം അദ്യ ഭീമ; സ്ഥാസ്യാമ്യ് അഹം ശത്രുഗണാൻ നിരുധ്യ
62 [ഭ്മ്]
    ത്വാം ഏവ ജാനീഹി മഹാനുഭാവ; രാജ്ഞഃ പ്രവൃത്തിം ഭരതർഷഭസ്യ
    അഹം ഹി യദ്യ് അർജുന യാമി തത്ര; വക്ഷ്യന്തി മാം ഭീത ഇതി പ്രവീരാഃ
63 തതോ ഽബ്രവീദ് അർജുനോ ഭീമസേനം; സംശപ്തകാഃ പ്രത്യനീകം സ്ഥിതാ മേ
    ഏതാൻ അഹത്വാ ന മയാ തു ശക്യം; ഇതോ ഽപയാതും രിപുസംഘ ഗോഷ്ഠാത്
64 അഥാബ്രവീദ് അർജുനം ഭീമസേനഃ; സ്വവീര്യം ആശ്രിത്യ കുരുപ്രവീര
    സംശപ്തകാൻ പ്രതിയോത്സ്യാമി സംഖ്യേ; സർവാൻ അഹം യാഹി ധനഞ്ജയേതി
65 തദ് ഭീമസേനസ്യ വചോ നിശമ്യ; സുദുർവചം ഭ്രാതുർ അമിത്രമധ്യേ
    ദ്രഷ്ടും കുരുശ്രേഷ്ഠം അഭിപ്രയാതും; പ്രോവാച വൃഷ്ണിപ്രവരം തദാനീം
66 ചോദയാശ്വാൻ ഹൃഷീകേശ വിഗാഹ്യൈതം രഥാർണവം
    അജാതശത്രും രാജാനം ദ്രഷ്ടും ഇച്ഛാമി കേശവ
67 തതോ ഹയാൻ സർവദാശാർഹ മുഖ്യഃ; പ്രാചോദയദ് ഭീമം ഉവാച ചേദം
    നൈതച് ചിത്രം തവ കർമാദ്യ വീര; യാസ്യാമഹേ ജഹി ഭീമാരി സംഘാൻ
68 തതോ യയൗ ഹൃഷീകേശോ യത്ര രാജാ യുധിഷ്ഠിരഃ
    ശീഘ്രാച് ഛീഘ്രതരം രാജൻ വാജിഭിർ ഗരുഡോപമൈഃ
69 പ്രത്യനീകേ വ്യവസ്ഥാപ്യ ഭീമസേനം അരിന്ദമം
    സന്ദിശ്യ ചൈവ രാജേന്ദ്ര യുദ്ധം പ്രതി വൃകോദരം
70 തതസ് തു ഗത്വാ പുരുഷപ്രവീരൗ; രാജാനം ആസാദ്യ ശയാനം ഏകം
    രഥാദ് ഉഭൗ പ്രത്യവരുഹ്യ തസ്മാദ്; വവന്ദതുർ ധർമരാജസ്യ പാദൗ
71 തൗ ദൃഷ്ട്വാ പുരുഷവ്യാഘ്രൗ ക്ഷേമിണൗ പുരുഷർഷഭ
    മുദാഭ്യുപഗതൗ കൃഷ്ണാവ് അശ്വിനാവ് ഇവ വാസവം
72 താവ് അഭ്യനന്ദദ് രാജാ ഹി വിവസ്വാൻ അശ്വിനാവ് ഇവ
    ഹതേ മഹാസുരേ ജംഭേ ശക്ര വിഷ്ണൂ യഥാ ഗുരുഃ
73 മന്യമാനോ ഹതം കർണം ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
    ഹർഷഗദ്ഗദയാ വാചാ പ്രീതഃ പ്രാഹ പരന്തപൗ