മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം/അധ്യായം54
| ←അധ്യായം53 | മഹാഭാരതം മൂലം/കർണപർവം രചന: അധ്യായം54 |
അധ്യായം55→ |
1 [സ്]
അഥ ത്വ് ഇദാനീം തുമുലേ വിമർദേ; ദ്വിഷദ്ഭിർ ഏകോ ബഹുഭിഃ സമാവൃതഃ
മഹാഭയേ സാരഥിം ഇത്യ് ഉവാച; ഭീമശ് ചമൂം വാരയൻ ധാർതരാഷ്ട്രീം
ത്വം സാരഥേ യാഹി ജവേന വാഹൈർ; നയാമ്യ് ഏതാൻ ധാർതരാഷ്ട്രാൻ യമായ
2 സഞ്ചോദിതോ ഭീമസേനേന ചൈവം; സ സാരഥിഃ പുത്രബലം ത്വദീയം
പ്രായാത് തതഃ സാരഥിർ ഉഗ്രവേഗോ; യതോ ഭീമസ് തദ് ബലം ഗന്തും ഐച്ഛത്
3 തതോ ഽപരേ നാഗരഥാശ്വപത്തിഭിഃ; പ്രത്യുദ്യയുഃ കുരവസ് തം സമന്താത്
ഭീമസ്യ വാഹാഗ്ര്യം ഉദാരവേഗം; സമന്തതോ ബാണഗണൈർ നിജഘ്നുഃ
4 തതഃ ശരാൻ ആപതതോ മഹാത്മാ; ചിച്ഛേദ ബാണൈർ തപനീയപുംഖൈഃ
തേ വൈ നിപേതുസ് തപനീയപുംഖാ; ദ്വിധാ ത്രിധാ ഭീമ ശരൈർ നികൃത്താഃ
5 തതോ രാജൻ നാര രഥാശ്വയൂനാം; ഭീമാഹതാനാം തവ രാജമധ്യേ
ഘോരോ നിനാദഃ പ്രബഭൗ നരേന്ദ്ര; വജ്രാഹതാനാം ഇവ പർവതാനാം
6 തേ വധ്യമാനാശ് ച നരേന്ദ്രമുഖ്യാ; നിർഭിന്നാ വൈ ഭീമസേനപ്രവേകൈഃ
ഭീമം സമന്താത് സമരേ ഽധ്യരോഹൻ; വൃക്ഷം ശകുന്താ ഇവ പുഷ്പഹേതോഃ
7 തതോ ഽഭിപാതം തവ സൈന്യമധ്യേ; പ്രാദുശ്ചക്രേ വേഗം ഇവാത്ത വേഗഃ
യഥാന്ത കാലേ ക്ഷപയൻ ദിധക്ഷുർ; ഭൂതാന്ത കൃത് കാല ഇവാത്ത ദണ്ഡഃ
8 തസ്യാതിവേഗസ്യ രണേ ഽതിവേഗം; നാശക്നുവൻ ധാരയിതും ത്വദീയാഃ
വ്യാത്താനനസ്യാപതതോ യഥൈവ; കാലസ്യ കാലേ ഹരതഃ പ്രജാ വൈ
9 തതോ ബലം ഭാരത ഭാരതാനാം; പ്രദഹ്യമാനം സമരേ മഹാത്മൻ
ഭീതം ദിശോ ഽകീര്യത ഭീമ നുന്നം; മഹാനിലേനാഭ്ര ഗണോ യഥൈവ
10 തതോ ധീമാൻ സാരഥിം അബ്രവീദ് ബലീ; സ ഭീമസേനഃ പുനർ ഏവ ഹൃഷ്ടഃ
സൂതാഭിജാനീഹി പരാൻ സ്വകാൻ വാ; രഥാൻ ധ്വജാംശ് ചാപതതഃ സമേതാൻ
യുധ്യന്ന് അഹം നാഭിജാനാമി കിം ചിൻ; മാ സൈന്യം സ്വം ഛാദയിഷ്യേ പൃഷത്കൈഃ
11 അരീൻ വിശോകാഭിനിരീക്ഷ്യ സർവതോ; മനസ് തു ചിന്താ പ്രദുനോതി മേ ഭൃശം
രാജാതുരോ നാഗം അദ്യത് കിരീടീ; ബഹൂൻ ദുഃഖാന്യ് അഭിജാതോ ഽസ്മി സൂത
12 ഏതദ് ദുഃഖം സാരഥേ ധർമരാജോ; യൻ മാം ഹിത്വാ യാതവാഞ് ശത്രുമധ്യേ
നൈനം ജീവൻ നാപി ജാനാമ്യ് അജീവൻ; ബീഭത്സും വാ തൻ മമാദ്യാതിദുഃഖം
13 സോ ഽഹം ദ്വിഷത് സൈന്യം ഉദഗ്രകൽപം; വിനാശയിഷ്യേ പരമപ്രതീതഃ
ഏതാൻ നിഹത്യാജിമധ്യേ സമേതാൻ; പ്രീതോ ഭവിഷ്യാമി സഹ ത്വയാദ്യ
14 സർവാംസ് തൂണീരാൻ മാർഗണാൻ വാന്വവേക്ഷ്യ; കിം ശിഷ്ടം സ്യാത് സായകാനാം രഥേ മേ
കാ വാജാതിഃ കിമ്പ്രമാണം ച തേഷാം; ജ്ഞാത്വാ വ്യക്തം തൻ മമാചക്ഷ്വ സൂത
15 [വിഷോക]
ഷൺ മാർഗണാനാം അയുതാനി വീര; ക്ഷുരാശ് ച ഭല്ലാശ് ച തഥായുതാഖ്യാഃ
നാരാചാനാം ദ്വേ സഹസ്രേ തു വീര; ത്രീണ്യ് ഏവ ച പ്രദരാണാം ച പാർഥ
16 അസ്ത്യ് ആയുധം പാണ്ഡവേയാവശിഷ്ടം; ന യദ് വഹേച് ഛകടം ഷഡ് ഗവീയം
ഏതദ് വിദ്വൻ മുഞ്ച സഹസ്രശോ ഽപി; ഗദാസിബാഹുദ്രവിണം ച തേ ഽസ്തി
17 [ഭ്സ്]
സൂതാദ്യേമം പശ്യ ഭീമ പ്രമുക്തൈഃ; സംഭിന്ദദ്ഭിഃ പാർഥിവാൻ ആശു വേഗൈഃ
ഉഗ്രൈർ ബാണൈർ ആഹവം ഘോരരൂപം; നഷ്ടാദിത്യം മൃത്യുലോകേന തുല്യം
18 അദ്യൈവ തദ് വിദിതം പാർഥിവാനാം; ഭവിഷ്യതിയ് ആകുമാരം ച സൂത
നിമഗ്നോ വാ സമരേ ഭീമസേന; ഏകഃ കുരൂൻ വാ സമരേ വിജേതാ
19 സർവേ സംഖ്യേ കുരവോ നിഷ്പതന്തു; മാം വാ ലോകാഃ കീർതയന്ത്വ് ആകുമാരം
സവാൻ ഏകസ് താൻ അഹം പാതയിഷ്യേ; തേ വാ സർവേ ഭീമസേനം തുദന്തു
20 ആശാസ്താരഃ കർമ ചാപ്യ് ഉത്തമം വാ; തൻ മേ ദേവാഃ കേവലം സാധയന്തു
ആയാത്വ് ഇഹാദ്യാർജുനഃ ശത്രുഘാതീ; ശക്രസ് തൂർണം യജ്ഞ ഇവോപഹൂതഃ
21 ഈക്ഷ്വസ്വൈതാം ഭാരതീം ദീര്യമാണാം; ഏതേ കസ്മാദ് വിദ്രവന്തേ നരേന്ദ്രാഃ
വ്യക്തം ധീമാൻ സവ്യസാചീ നരാഗ്ര്യഃ; സൈന്യം ഹ്യ് ഏതച് ഛാദയത്യ് ആശു ബാണൈഃ
22 പശ്യ ധ്വജാംശ് ച ദ്രവതോ വിശോക; നാഗാൻ ഹയാൻ പത്തിസംഘാംശ് ച സംഖ്യേ
രാഥാൻ വിശീർണാഞ് ശരശക്തിതാഡിതാൻ; പശ്യസ്വൈതാൻ രഥിനശ് ചൈവ സൂത
23 ആപൂര്യതേ കൗരവീ ചാപ്യ് അഭീക്ഷ്ണം; സേനാ ഹ്യ് അസൗ സുഭൃശം ഹന്യമാനാ
ധനഞ്ജയസ്യാശനി തുല്യവേഗൈർ; ഗ്രസ്താ ശരൈർ ബർഹി സുവർണവാജൈഃ
24 ഏതേ ദ്രവന്തി സ്മ രഥാശ്വനാഗാഃ; പദാതിസംഘാൻ അവമർദയന്തഃ
സംമുഹ്യമാനാഃ കൗരവാഃ സർവ ഏവ; ദ്രവന്തി നാഗാ ഇവ ദാവഭീതാഃ
ഹാഹാകൃതാശ് ചൈവ രണേ വിശോക; മുഞ്ചന്തി നാദാൻ വിപുലാൻ ഗജേന്ദ്രാഃ
25 [വിഷോക]
സർവേ കാമാഃ പാണ്ഡവ തേ സമൃദ്ധാഃ; കപിധ്വജോ ദൃശ്യതേ ഹസ്തിസൈന്യേ
നീലാദ് ധനാദ് വിദ്യുതം ഉച്ചരന്തീം; തഥാപശ്യം വിസ്ഫുരദ് വൈ ധനുസ് തത്
26 കപിർ ഹ്യ് അസൗ വീക്ഷ്യതേ സർവതോ വൈ; ധ്വജാഗ്രം ആരുഹ്യ ധനഞ്ജയസ്യ
ദിവാകരാബ്ഭോ മണിർ ഏഷ ദിവ്യോ; വിഭ്രാജതേ ചൈവ കിരീടസംസ്ഥഃ
27 പാർശ്വേ ഭീമം പാണ്ഡുരാഭ്രപ്രകാശം; പശ്യേമം ത്വം ദേവദത്തം സുഘോഷം
അഭീശു ഹസ്തസ്യ ജനാർദനസ്യ; വിഗാഹമാനസ്യ ചമൂം പരേഷാം
28 രവിപ്രഭം വജ്രനാഭം ക്ഷുരാന്തം; പാർശ്വേ സ്ഥിതം പശ്യ ജനാർദനസ്യ
ചക്രം യശോ വർധയത് കേശവസ്യ; സദാർചിതം യദുഭിഃ പശ്യ വീര
29 [ഭ്മ്]
ദദാമി തേ ഗ്രാമവരാംശ് ചതുർദശ; പ്രിയാഖ്യാനേ സാരഥേ സുപ്രസന്നഃ
ദസീ ശതം ചാപി രഥാംശ് ച വിംശതിം; യദ് അർജുനം വേദയസേ വിശോക