മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം/അധ്യായം7

←അധ്യായം6

മഹാഭാരതം മൂലം/ഭീഷ്മപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം7

അധ്യായം8→

1 [ധൃ]
     ഉക്തോ ദ്വീപസ്യ സങ്ക്ഷേപോ വിസ്തരം ബ്രൂഹി സഞ്ജയ
     യാവദ് ഭൂമ്യവകാശോ ഽയം ദൃശ്യതേ ശശലക്ഷണേ
     തസ്യ പ്രമാണം പ്രബ്രൂഹി തതോ വക്ഷ്യസി പിപ്പലം
 2 [വ്]
     ഏവം ഉക്തഃ സ രാജ്ഞാ തു സഞ്ജയോ വാക്യം അബ്രവീത്
     പ്രാഗ് ആയതാ മഹാരാജ ഷഡ് ഏതേ രത്നപർവതാഃ
     അവഗാഢാ ഹ്യ് ഉഭയതഃ സമുദ്രൗ പൂർവപശ്ചിമൗ
 3 ഹിമവാൻ ഹേമകൂടശ് ച നിഷധശ് ച നഗോത്തമഃ
     നീലശ് ച വൈഡൂര്യമയഃ ശ്വേതശ് ച രജതപ്രഭഃ
     സർവധാതുവിനദ്ധശ് ച ശൃംഗവാൻ നാമ പർവതഃ
 4 ഏതേ വൈ പർവതാ രാജൻ സിദ്ധചാരണസേവിതാഃ
     തേഷാം അന്തരവിഷ്കംഭോ യോജനാനി സഹസ്രശഃ
 5 തത്ര പുണ്യാ ജനപദാസ് താനി വർഷാണി ഭാരത
     വസന്തി തേഷു സത്ത്വാനി നാനാ ജാതീനി സർവശഃ
 6 ഇദം തു ഭാരതം വർഷം തതോ ഹൈമവതം പരം
     ഹേമകൂടാത് പരം ചൈവ ഹരിവർഷം പ്രചക്ഷതേ
 7 ദക്ഷിണേന തു നീലസ്യ നിഷധസ്യോത്തരേണ ച
     പ്രാഗ് ആയതോ മഹാരാജ മാല്യവാൻ നാമ പർവതഃ
 8 തതഃ പരം മാല്യവതഃ പർവതോ ഗന്ധമാദനഃ
     പരിമണ്ഡലസ് തയോർ മധ്യേ മേരുഃ കനകപർവതഃ
 9 ആദിത്യതരുണാഭാസോ വിധൂമ ഇവ പാവകഃ
     യോജനാനാം സഹസ്രാണി ഷോഡശാധഃ കില സ്മൃതഃ
 10 ഉച്ചൈശ് ച ചതുരാശീതിർ യോജനാനാം മഹീപതേ
    ഊർധ്വം അന്തശ് ച തിര്യക് ച ലോകാൻ ആവൃത്യ തിഷ്ഠതി
11 തസ്യ പാർശ്വേ ത്വ് ഇമേ ദ്വീപാശ് ചത്വാരഃ സംസ്ഥിതാഃ പ്രഭോ
    ഭദ്രാശ്വഃ കേതുമാലശ് ച ജംബൂദ്വീപശ് ച ഭാരത
    ഉത്തരാശ് ചൈവ കുരവഃ കൃതപുണ്യപ്രതിശ്രയാഃ
12 വിഹഗഃ സുമുഖോ യത്ര സുപർണസ്യാത്മജഃ കില
    സ വൈ വിചിന്തയാം ആസ സൗവർണാൻ പ്രേക്ഷ്യ വായസാൻ
13 മേരുർ ഉത്തമമധ്യാനാം അധമാനാം ച പക്ഷിണാം
    അവിശേഷ കരോ യസ്മാത് തസ്മാദ് ഏനം ത്യജാമ്യ് അഹം
14 തം ആദിത്യോ ഽനുപര്യേതി സതതം ജ്യോതിഷാം പതിഃ
    ചന്ദ്രമാശ് ച സ നക്ഷത്രോ വായുശ് ചൈവ പ്രദക്ഷിണം
15 സ പർവതോ മഹാരാജ ദിവ്യപുഷ്പഫലാന്വിതഃ
    ഭവനൈർ ആവൃതഃ സർവൈർ ജാംബൂനദമയൈഃ ശുഭൈഃ
16 തത്ര ദേവഗണാ രാജൻ ഗന്ധർവാസുരരാക്ഷസാഃ
    അപ്സരോഗണസംയുക്താഃ ശൈലേ ക്രീഡന്തി നിത്യശഃ
17 തത്ര ബ്രഹ്മാ ച രുദ്രശ് ച ശക്രശ് ചാപി സുരേശ്വരഃ
    സമേത്യ വിവിധൈർ യജ്ഞൈർ യജന്തേ ഽനേകദക്ഷിണൈഃ
18 തുംബുരുർ നാരദശ് ചൈവ വിശ്വാവസുർ ഹഹാഹുഹൂഃ
    അഭിഗമ്യാമര ശ്രേഷ്ഠാഃ സ്തവൈ സ്തുന്വന്തി ചാഭിഭോ
19 സപ്തർഷയോ മഹാത്മാനഃ കശ്യപശ് ച പ്രജാപതിഃ
    തത്ര ഗച്ഛന്തി ഭദ്രം തേ സദാ പർവണി പർവണി
20 തസ്യൈവ മൂർധന്യ് ഉശനാഃ കാവ്യോ ദൈത്യൈർ മഹീപതേ
    തസ്യ ഹീമാനി രത്നാനി തസ്യേമേ രത്നപർവതാഃ
21 തസ്മാത് കുബേരോ ഭഗവാംശ് ചതുർഥം ഭാഗം അശ്നുതേ
    തതഃ കലാംശം വിത്തസ്യ മനുഷ്യേഭ്യഃ പ്രയച്ഛതി
22 പാർശ്വേ തസ്യോത്തരേ ദിവ്യം സർവർതുകുസുമം ശിവം
    കർണികാരവനം രമ്യം ശിലാ ജാലസമുദ്ഗതം
23 തത്ര സാക്ഷാത് പശുപതിർ ദിവ്യൈർ ഭൂതൈഃ സമാവൃതഃ
    ഉമാ സഹായോ ഭഗവാൻ രമതേ ഭൂതഭാവനഃ
24 കർണികാരമയീം മാലാം ബിഭ്രത് പാദാവലംബിനീം
    ത്രിഭിർ നേത്രൈഃ കൃതോദ്ദ്യോതസ് ത്രിഭിഃ സൂര്യൈർ ഇവോദിതൈഃ
25 തം ഉഗ്രതപസഃ സിദ്ധാഃ സുവ്രതാഃ സത്യവാദിനഃ
    പശ്യന്തി ന ഹി ദുർവൃത്തൈഃ ശക്യോ ദ്രഷ്ടും മഹേശ്വരഃ
26 തസ്യ ശൈലസ്യ ശിഖരാത് ക്ഷീരധാരാ നരേശ്വര
    ത്രിംശദ് ബാഹുപരിഗ്രാഹ്യാ ഭീമ നിർഘത നിസ്വനാ
27 പുണ്യാ പുണ്യതമൈർ ജുഷ്ടാ ഗംഗാ ഭാഗീരഥീ ശുഭാ
    പതത്യ് അജസ്ര വേഗേന ഹ്രദേ ചാന്ദ്രമസേ ശുഭേ
    തയാ ഹ്യ് ഉത്പാദിതഃ പുണ്യഃ സ ഹ്രദഃ സാഗരോപമഃ
28 താം ധാരയാം ആസ പുരാ ദുർധരാം പർവതൈർ അപി
    ശതം വർഷസഹസ്രാണാം ശിരസാ വൈ മഹേശ്വരഃ
29 മേരോസ് തു പശ്ചിമേ പാർശ്വേ കേതുമാലോ മഹീപതേ
    ജംബൂ ഷണ്ഡശ് ച തത്രൈവ സുമഹാൻ നന്ദനോപമഃ
30 ആയുർ ദശസഹസ്രാണി വർഷാണാം തത്ര ഭാരത
    സുവർണവർണാശ് ച നരാഃ സ്ത്രിയശ് ചാപ്സരസോപമാഃ
31 അനാമയാ വീതശോകാ നിത്യം മുദിതമാനസാഃ
    ജായന്തേ മാനവാസ് തത്ര നിഷ്ടപ്ത കനകപ്രഭാഃ
32 ഗന്ധമാദന ശൃംഗേഷു കുബേരഃ സഹ രാക്ഷസൈഃ
    സംവൃതോ ഽപ്സരസാം സംഘൈർ മോദതേ ഗുഹ്യകാധിപഃ
33 ഗന്ധമാദന പാദേഷു പരേഷ്വ് അപരഗണ്ഡികാഃ
    ഏകാദശ സഹസ്രാണി വർഷാണാം പരമായുഷഃ
34 തത്ര കൃഷ്ണാ നരാ രാജംസ് തേജോയുക്താ മഹാബലാഃ
    സ്ത്രിയശ് ചോത്പലപത്രാഭാഃ സർവാഃ സുപ്രിയദർശനാഃ
35 നീലോത്പരതരം ശ്വേതം ശ്വേതാദ് ധൈരണ്യകം പരം
    വർഷം ഐരാവതം നാമ തതഃ ശൃംഗവതഃ പരം
36 ധനുഃസംസ്ഥേ മഹാരാജ ദ്വേ വർഷേ ദക്ഷിണോത്തരേ
    ഇലാ വൃതം മധ്യമം തു പഞ്ചവർഷാണി ചൈവ ഹ
37 ഉത്തരോത്തരം ഏതേഭ്യോ വർഷം ഉദ്രിച്യതേ ഗുണൈഃ
    ആയുഷ് പ്രമാണം ആരോഗ്യം ധർമതഃ കാമതോ ഽർഥതഃ
38 സമന്വിതാനി ഭൂതാനി തേഷു വർഷേഷു ഭാരത
    ഏവം ഏഷാ മഹാരാജ പർവതൈഃ പൃഥിവീ ചിതാ
39 ഹേമകൂടസ് തു സുമഹാൻ കൈലാസോ നാമ പർവതഃ
    യത്ര വൈശ്രവണോ രാജാ ഗുഹ്യകൈഃ സഹ മോദതേ
40 അസ്ത്യ് ഉത്തരേണ കൈലാസം മൈനാകം പർവതം പ്രതി
    ഹിരണ്യശൃംഗഃ സുമഹാൻ ദിവ്യോ മണിമയോ ഗിരിഃ
41 തസ്യ പാർശ്വേ മഹദ് ദിവ്യം ശുഭം കാഞ്ചനവാലുകം
    രമ്യം ബിന്ദുസരോ നാമ യത്ര രാജാ ഭഗീരഥഃ
    ദൃഷ്ട്വാ ഭാഗീരഥീം ഗംഗാം ഉവാസ ബഹുലാഃ സമാഃ
42 യൂപാ മണിമയാസ് തത്ര ചിത്യാശ് ചാപി ഹിരണ്മയാഃ
    തത്രേഷ്ട്വാ തു ഗതഃ സിദ്ധിം സഹസ്രാക്ഷോ മഹായശാഃ
43 സൃഷ്ട്വാ ഭൂതപതിർ യത്ര സർവലോകാൻ സനാതനഃ
    ഉപാസ്യതേ തിഗ്മതേജാ വൃതോ ഭൂതൈഃ സമാഗതൈഃ
    നരനാരായണൗ ബ്രഹ്മാ മനുഃ സ്ഥാണുശ് ച പഞ്ചമഃ
44 തത്ര ത്രിപഥഗാ ദേവീ പ്രഥമം തു പ്രതിഷ്ഠിതാ
    ബ്രഹ്മലോകാദ് അപക്രാന്താ സപ്തധാ പ്രതിപദ്യതേ
45 വസ്വ് ഓക സാരാ നലിനീ പാവനാ ച സരസ്വതീ
    ജംബൂനദീ ച സീതാ ച ഗംഗാ സിന്ധുശ് ച സപ്തമീ
46 അചിന്ത്യാ ദിവ്യസങ്കൽപാ പ്രഭോർ ഏഷൈവ സംവിധിഃ
    ഉപാസതേ യത്ര സത്രം സഹസ്രയുഗപര്യയേ
47 ദൃശ്യാദൃശ്യാ ച ഭവതി തത്ര തത്ര സരസ്വതീ
    ഏതാ ദിവ്യാഃ സപ്ത ഗംഗാസ് ത്രിഷു ലോകേഷു വിശ്രുതാഃ
48 രക്ഷാംസി വൈ ഹിമവതി ഹേമകൂടേ തു ഗുഹ്യകാഃ
    സർപാ നാഗാശ് ച നിഷധേ ഗോകർണേ ച തപോധനാഃ
49 ദേവാസുരാണാം ച ഗൃഹം ശ്വേതഃ പർവത ഉച്യതേ
    ഗന്ധർവാ നിഷധേ ശൈലേ നീലേ ബ്രഹ്മർഷയോ നൃപ
    ശൃംഗവാംസ് തു മഹാരാജ പിതൄണാം പ്രതിസഞ്ചരഃ
50 ഇത്യ് ഏതാനി മഹാരാജ സപ്ത വർഷാണി ഭാഗശഃ
    ഭൂതാന്യ് ഉപനിവിഷ്ടാനി ഗതിമന്തി ധ്രുവാണി ച
51 തേഷാം ഋദ്ധിർ ബഹുവിധാ ദൃശ്യതേ ദൈവമാനുഷീ
    അശക്യാ പരിസംഖ്യാതും ശ്രദ്ധേയാ തു ബുഭൂഷതാ
52 യാം തു പൃച്ഛസി മാ രാജൻ ദിവ്യാം ഏതാം ശശാകൃതിം
    പാർശ്വേ ശശസ്യ ദ്വേ വർഷേ ഉഭയേ ദക്ഷിണോത്തരേ
    കർണൗ തു നാഗദ്വീപം ച കശ്യപ ദ്വീപം ഏവ ച
53 താമ്രവർണഃ ശിരോ രാജഞ് ശ്രീമാൻ മലയപർവതഃ
    ഏതദ് ദ്വിതീയം ദ്വീപസ്യ ദൃശ്യതേ ശശസംസ്ഥിതം