മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം/അധ്യായം107

മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം107

1 [ലോമഷ]
     സ തു രാജാ മഹേഷ്വാസശ് ചക്രവർതീ മഹാരഥഃ
     ബഭൂവ സർവലോകസ്യ മനോ നയനനന്ദനഃ
2 സ ശുശ്രാവ മഹാബാഹുഃ കപിലേന മഹാത്മനാ
     പിതൄണാം നിധനം ഘോരം അപ്രാപ്തിം ത്രിദിവസ്യ ച
3 സ രാജ്യം സചിവേ ന്യസ്യ ഹൃദയേന വിദൂയതാ
     ജഗാമ ഹിമവത്പാർശ്വം തപസ് തപ്തും നരേശ്വരഃ
4 ആരിരാധയിഷുർ ഗംഗാം തപസാ ദഗ്ധകിൽബിഷഃ
     സോ ഽപശ്യത നരശ്രേഷ്ഠ ഹിമവന്തം നഗോത്തമം
     ശൃംഗൈർ ബഹുവിധാകാരൈർ ധാതുമദ്ഭിർ അലം കൃതം
5 പവനാലംബിഭിർ മേഘൈഃ പരിഷ്വക്തം സമന്ത തഃ
6 നദീ കുഞ്ജ നിതംബൈശ് ച സോദകൈർ ഉപശോഭിതം
     ഗുഹാ കന്ദരസംലീനൈഃ സിംഹവ്യാഘ്രൈർ നിഷേവിതം
7 ശകുനൈശ് ച വി ചിത്രാംഗൈഃ കൂജദ്ഭിർ വിവിധാ ഗിരഃ
     ഭൃംഗരാജൈസ് തഥാ ഹംസൈർ ദാത്യൂഹൈർ ജലകുക്കുതൈഃ
8 മയൂരൈഃ ശതപത്രൈശ് ച കോകിലൈർ ജീവ ജീവകൈഃ
     ചകോരൈർ അസിതാപാംഗൈസ് തഥാ പുത്ര പ്രിയൈർ അപി
9 ജലസ്ഥാനേഷു രമ്യേഷു പദ്മിനീഭിശ് ച സങ്കുലം
     സാരസാനാം ച മധുരൈർ വ്യാഹൃതൈഃ സമലം കൃതം
10 കിംനരൈർ അപ്സരോഭിശ് ച നിഷേവിത ശിലാതലം
    ദിശാഗജവിഷാണാഗ്രൈഃ സമന്താദ് ഘൃഷ്ട പാദപം
11 വിദ്യാധരാനുചരിതം നാനാരത്നസമാകുലം
    വിഷോൽബണൈർ ഭുജം ഗൈശ് ച ദീപ്തജിഹ്വൈർ നിഷേവിതം
12 ക്വ ചിത് കനകസങ്കാശം ക്വ ചിദ് രജതസംനിഭം
    ക്വ ചിദ് അഞ്ജന പുഞ്ജാഭം ഹിമവന്തം ഉപാഗമത്
13 സ തു തത്ര നരശ്രേഷ്ഠസ് തപോ ഘോരം സമാശ്രിതഃ
    ഫലമൂലാംബുഭക്ഷോ ഽഭൂത് സഹസ്രം പരിവത്സരാൻ
14 സംവത്സരസഹസ്രേ തു ഗതേ ദിവ്യേ മഹാനദീ
    ദർശയാം ആസ തം ഗംഗാ തദാ മൂർതി മതീ സ്വയം
15 [ഗൻഗാ]
    കിം ഇച്ഛസി മഹാരാജ മത്തഃ കിം ച ദദാനി തേ
    തദ് ബ്രവീഹി നരശ്രേഷ്ഠ കരിഷ്യാമി വചസ് തവ
16 [ലോമഷ]
    ഏവം ഉക്തഃ പ്രത്യുവാച രാജാ ഹൈമവതീം തദാ
    പിതാ മഹാമേ വരദേ കപിലേന മഹാനദി
    അന്വേഷമാണാസ് തുരഗം നീതാ വൈവസ്വതക്ഷയം
17 ഷഷ്ടിസ് താനി സഹസ്രാണി സാഗരാണാം മഹാത്മനാം
    കാപിലം തേജ ആസാദ്യ ക്ഷണേന നിധനം ഗതാഃ
18 തേഷാം ഏവം വിനഷ്ടാനാം സ്വർഗേ വാസോ ന വിദ്യതേ
    യാവത് താനി ശരീരാണി ത്വം ജലൈർ നാഭിഷിഞ്ചസി
19 സ്വർഗം നയമഹാഭാഗേ മത് പിതൄൻ സഗരാത്മ ജാൻ
    തേഷാം അർഥേ ഽഭിയാചാമി ത്വാം അഹം വൈ മഹാനദി
20 ഏതച് ഛ്രുത്വാ വചോ രാജ്ഞോ ഗംഗാ ലോകനമസ്കൃതാ
    ഭഗീരഥം ഇദം വാക്യം സുപ്രീതാ സമഭാഷത
21 കരിഷ്യാമി മഹാരാജ വചസ് തേ നാത്ര സംശയഃ
    വേഗം തു മമ ദുർ ധാര്യം പതന്ത്യാ ഗഗണാച് ച്യുതം
22 ന ശക്തസ് ത്രിഷു ലോകേഷു കശ് ചിദ് ധാരയിതും നൃപ
    അന്യത്ര വിബുധശ്രേഷ്ഠാൻ നീലകണ്ഠാൻ മഹേശ്വരാത്
23 തം തോഷയ മഹാബാഹോ തപസാ വരദം ഹരം
    സ തു മാം പ്രച്യുതാം ദേവഃ ശിരസാ ധാരയിഷ്യതി
    കരിഷ്യതി ച തേ കാമം പിതൄണാം ഹിതകാമ്യയാ
24 ഏതച് ഛ്രുത്വാ വചോ രാജൻ മഹാരാജോ ഭഗീരഥഃ
    കൈലാസം പർവതം ഗത്വാ തോഷയാം ആസ ശങ്കരം
25 തതസ് തേന സമാഗമ്യ കാലയോഗേന കേന ചിത്
    അഗൃഹ്ണാച് ച വരം തസ്മാദ് ഗംഗായാ ധാരണം നൃപ
    സ്വർഗവാസം സമുദ്ദിശ്യ പിതൄണാം സ നരോത്തമഃ