മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം259

1 [മാർക്]
     പുലസ്ത്യസ്യ തു യഃ ക്രോധാദ് അർധദേഹോ ഽഭവൻ മുനിഃ
     വിശ്രവാ നാമ സക്രോധഃ സ വൈശ്രവണം ഐക്ഷത
 2 ബുബുധേ തം തു സക്രോധം പിതരം രാക്ഷസേശ്വരഃ
     കുബേരസ് തത്പ്രസാദാർഥം യതതേ സ്മ സദാ നൃപ
 3 സ രാജരാജോ ലങ്കായാം നിവസൻ നരവാഹനഃ
     രാക്ഷസീഃ പ്രദദൗ തിസ്രഃ പിതുർ വൈ പരിചാരികാഃ
 4 താസ്തദാ തം മഹാത്മാനം സന്തോഷയിതും ഉദ്യതാഃ
     ഋഷിം ഭരതശാർദൂല നൃത്തഗീതവിശാരദാഃ
 5 പുഷ്പോത്കടാ ച രാകാ ച മാലിനീ ച വിശാം പതേ
     അന്യോന്യസ്പർധയാ രാജഞ് ശ്രേയഃ കാമാഃ സുമധ്യമാഃ
 6 താസാം സ ഭഗവാംസ് തുഷ്ടോ മഹാത്മാ പ്രദദൗ വരാൻ
     ലോകപാലോപമാൻ പുത്രാൻ ഏകൈകസ്യാ യഥേപ്സിതാൻ
 7 പുഷ്പോത്കടായാം ജജ്ഞാതേ ദ്വൗ പുത്രൗ രാക്ഷസേശ്വരൗ
     കുംഭകർണ ദശഗ്രീവൗ ബലേനാപ്രതിമൗ ഭുവി
 8 മാലിനീ ജനയാം ആസ പുത്രം ഏകം വിഭീഷണം
     രാകായാം മിഥുനം ജജ്ഞേ ഖരഃ ശൂർപണഖാ തഥാ
 9 വിഭീഷണസ് തു രൂപേണ സർവേഭ്യോ ഽഭ്യധികോ ഽഭവത്
     സ ബഭൂവ മഹാഭാഗോ ധർമഗോപ്താ ക്രിയാ രതിഃ
 10 ദശഗ്രീവസ് തു സർവേഷാം ജ്യേഷ്ഠോ രാക്ഷസപുംഗവഃ
    മഹോത്സാഹോ മഹാവീര്യോ മഹാസത്ത്വപരാക്രമഃ
11 കുംഭകർണോ ബലേനാസീത് സർവേഭ്യോ ഽഭ്യധികസ് തദാ
    മായാവീ രണശൗണ്ഡശ് ച രൗദ്രശ് ച രജനീചരഃ
12 ഖരോ ധനുഷി വിക്രാന്തോ ബ്രഹ്മ ദ്വിട് പിശിതാശനഃ
    സിദ്ധവിഘ്നകരീ ചാപി രൗദ്രാ ശൂർപണഖാ തഥാ
13 സർവേ വേദവിദഃ ശൂരാഃ സർവേ സുചരിതവ്രതാഃ
    ഊഷുഃ പിത്രാ സഹ രതാ ഗന്ധമാദന പർവതേ
14 തതോ വൈശ്രവണം തത്ര ദദൃശുർ നരവാഹനം
    പിത്രാ സാർധം സമാസീനം ഋദ്ധ്യാ പരമയാ യുതം
15 ജാതസ്പർധാസ് തതസ് തേ തു തപസേ ധൃതനിശ്ചയാഃ
    ബ്രഹ്മാണം തോഷയാം ആസുർ ഘോരേണ തപസാ തദാ
16 അതിഷ്ഠദ് ഏകപാദേന സഹസ്രം പരിവത്സരാൻ
    വായുഭക്ഷോ ദശഗ്രീവഃ പഞ്ചാഗ്നിഃ സുസമാഹിതഃ
17 അധഃ ശായീ കുംഭകർണോ യതാഹാരോ യതവ്രതഃ
    വിഭീഷണഃ ശീർണപർണം ഏകം അഭ്യവഹാരയത്
18 ഉപവാസരതിർ ധീമാൻ സദാ ജപ്യപരായണഃ
    തം ഏവ കാലം ആതിഷ്ഠത് തീവ്രം തപ ഉദാരധീഃ
19 ഖരഃ ശൂർപണഖാ ചൈവ തേഷാം വൈ തപ്യതാം തപഃ
    പരിചര്യാം ച രക്ഷാം ച ചക്രതുർ ഹൃഷ്ടമാനസൗ
20 പൂർണേ വർഷസഹസ്രേ തു ശിരോ ഛിത്ത്വാ ദശാനനഃ
    ജുഹോത്യ് അഗ്നൗ ദുരാധർഷസ് തേനാതുഷ്യജ് ജഗത് പ്രഭുഃ
21 തതോ ബ്രഹ്മാ സ്വയം ഗത്വാ തപസസ് താൻ ന്യവാരയത്
    പ്രലോഭ്യ വരദാനേന സർവാൻ ഏവ പൃഥക് പൃഥക്
22 [ബ്രഹ്മാ]
    പ്രീതോ ഽസ്മി വോ നിവർതധ്വം വരാൻ വൃണുത പുത്രകാഃ
    യദ് യദ് ഇഷ്ടം ഋതേ ത്വ് ഏകം അമരത്വം തഥാസ്തു തത്
23 യദ് യദ് അഗ്നൗ ഹുതം സർവം ശിരസ് തേ മഹദ് ഈപ്സയാ
    തഥൈവ താനി തേ ദേഹേ ഭവിഷ്യന്തി യഥേപ്സിതം
24 വൈരൂപ്യം ച ന തേ ദേഹേ കാമരൂപധരസ് തഥാ
    ഭവിഷ്യസി രണേ ഽരീണാം വിജേതാസി ന സംശയഃ
25 [രാവണ]
    ഗന്ധർവദേവാസുരതോ യക്ഷരാക്ഷസതസ് തഥാ
    സർവകിംനര ഭൂതേഭ്യോ ന മേ ഭൂയാത് പരാഭവഃ
26 [ബ്രഹ്മാ]
    യ ഏതേ കീർതിതാഃ സർവേ ന തേഭ്യോ ഽസ്തി ഭയം തവ
    ഋതേ മനുഷ്യാദ് ഭദ്രം തേ തഥാ തദ് വിഹിതം മയാ
27 [മാർക്]
    ഏവം ഉക്തോ ദശഗ്രീവസ് തുഷ്ടഃ സമഭവത് തദാ
    അവമേനേ ഹി ദുർബുദ്ധിർ മനുഷ്യാൻ പുരുഷാദകഃ
28 കുംഭകർണം അഥോവാച തഥൈവ പ്രപിതാമഹഃ
    സ വവ്രേ മഹതീം നിദ്രാം തമസാ ഗ്രസ്തചേതനഃ
29 തഥാ ഭവിഷ്യതീത്യ് ഉക്ത്വാ വിഭീഷണം ഉവാച ഹ
    വരം വൃണീഷ്വ പുത്ര ത്വം പ്രീതോ ഽസ്മീതി പുനഃ പുനഃ
30 [വിഭീസണ]
    പരമാപദ് ഗതസ്യാപി നാധർമേ മേ മതിർ ഭവേത്
    അശിക്ഷിതം ച ഭഗവൻ ബ്രഹ്മാസ്തം പ്രതിഭാതു മേ
31 [ബ്രഹ്മാ]
    യസ്മാദ് രാക്ഷസയോനൗ തേ ജാതസ്യാമിത്രകർശന
    നാധർമേ രമതേ ബുദ്ധിർ അമരത്വം ദദാമി തേ
32 [മാർക്]
    രാക്ഷസസ് തു വരം ലബ്ധ്വാ ദശഗ്രീവോ വിശാം പതേ
    ലങ്കായാശ് ച്യാവയാം ആസ യുധി ജിത്വാ ധനേശ്വരം
33 ഹിത്വാ സ ഭഗവാംൽ ലങ്കാം ആവിശദ് ഗന്ധമാദനം
    ഗന്ധർവയക്ഷാനുഗതോ രക്ഷഃകിമ്പുരുഷൈഃ സഹ
34 വിമാനം പുഷ്പകം തസ്യ ജഹാരാക്രമ്യ രാവണഃ
    ശശാപ തം വൈശ്രവണോ ന ത്വാം ഏതദ് വഹിഷ്യതി
35 യസ് തു ത്വാം സമരേ ഹന്താ തം ഏവൈതദ് ധനിഷ്യതി
    അവമന്യ ഗുരും മാം ച ക്ഷിപ്രം ത്വം ന ഭവിഷ്യസി
36 വിഭീഷണസ് തു ധർമാത്മാ സതാം ധർമം അനുസ്മരൻ
    അന്വഗച്ഛൻ മഹാരാജ ശ്രിയാ പരമയാ യുതഃ
37 തസ്മൈ സ ഭഗവാംസ് തുഷ്ടോ ഭ്രാതാ ഭ്രാത്രേ ധനേശ്വരഃ
    സേനാപത്യം ദദൗ ധീമാൻ യക്ഷരാക്ഷസ സേനയോഃ
38 രാക്ഷസാഃ പുരുഷാദാശ് ച പിശാചാശ് ച മഹാബലാഃ
    സർവേ സമേത്യ രാജാനം അഭ്യഷിഞ്ചദ് ദശാനനം
39 ദശഗ്രീവസ് തു ദൈത്യാനാം ദേവാനാം ച ബലോത്കടഃ
    ആക്രമ്യ രത്നാന്യ് അഹരത് കാമരൂപീ വിഹംഗമഃ
40 രാവയാം ആസ ലോകാൻ യത് തസ്മാദ് രാവണ ഉച്യതേ
    ദശഗ്രീവഃ കാമബലോ ദേവാനാം ഭയം ആദധത്