മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം274

1 [മാർക്]
     തതഃ ക്രുദ്ധോ ദശഗ്രീവഃ പ്രിയപുത്രേ നിപാതിതേ
     നിര്യയൗ രഥം ആസ്ഥായ ഹേമരത്നവിഭൂഷിതം
 2 സംവൃതോ രാക്ഷസൈർ ഘോരൈർ വിവിധായുധപാണിഭിഃ
     അഭിദുദ്രാവ രാമം സ പോഥയൻ ഹരിയൂഥപാൻ
 3 തം ആദ്രവന്തം സങ്ക്രുദ്ധം മൈന്ദ നീലനലാംഗദാഃ
     ഹനൂമാഞ് ജാംബുവാംശ് ചൈവ സസൈന്യാഃ പര്യവാരയൻ
 4 തേ ദശഗ്രീവ സൈന്യം തദ് ഋക്ഷവാനരയൂഥപാഃ
     ദ്രുമൈർ വിധ്വംസയാം ചക്രുർ ദശഗ്രീവസ്യ പശ്യതഃ
 5 തതഃ സ്വസൈന്യം ആലോക്യ വധ്യമാനം അരാതിഭിഃ
     മായാവീ വ്യദധാൻ മായാം രാവണോ രാക്ഷസേശ്വരഃ
 6 തസ്യ ദേഹാദ് വിനിഷ്ക്രാന്താഃ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
     രാക്ഷസാഃ പത്യദൃശ്യന്ത ശരശക്ത്യൃഷ്ടിപാണയഃ
 7 താൻ രാമോ ജഘ്നിവാൻ സർവാൻ ദിവ്യേനാസ്ത്രേണ രാക്ഷസാൻ
     അഥ ഭൂയോ ഽപി മായാം സ വ്യദധാദ് രാക്ഷസാധിപഃ
 8 കൃത്വാ രാമസ്യ രൂപാണി ലക്ഷ്മണസ്യ ച ഭാരത
     അഭിദുദ്രാവ രാമം ച ലക്ഷ്മണം ച ദശാനനഃ
 9 തതസ് തേ രാമം അർഛന്തോ ലക്ഷ്മണം ച ക്ഷപാചരാഃ
     അഭിപേതുസ് തദാ രാജൻ പ്രഗൃഹീതോച്ച കാർമുകാഃ
 10 താം ദൃഷ്ട്വാ രാക്ഷസേന്ദ്രസ്യ മായാം ഇക്ഷ്വാകുനന്ദനഃ
    ഉവാച രാമം സൗമിത്രിർ അസംഭ്രാന്തോ ബൃഹദ് വചഃ
11 ജഹീമാൻ രാക്ഷസാൻ പാപാൻ ആത്മനഃ പ്രതിരൂപകാൻ
    ജഘാന രാമസ് താംശ് ചാന്യാൻ ആത്മനഃ പ്രതിരൂപകാൻ
12 തതോ ഹര്യശ്വ യുക്തേന രഥേനാദിത്യവർചസാ
    ഉപതസ്ഥേ രണേ രാമം മാതലിഃ ശക്രസാരഥിഃ
13 [മാതലി]
    അയം ഹര്യശ്വ യുഗ് ജൈത്രോ മഘോനഃ സ്യന്ദനോത്തമഃ
    അനേന ശക്രഃ കാകുത്സ്ഥ സമരേ ദൈത്യദാനവാൻ
    ശതശഃ പുരുഷവ്യാഘ്ര രഥോദാരേണ ജഘ്നിവാ
14 തദ് അനേന നരവ്യാഘ്ര മയാ യത് തേന സംയുഗേ
    സ്യന്ദനേന ജഹി ക്ഷിപ്രം രാവണം മാചിരം കൃഥാഃ
15 ഇത്യ് ഉക്തോ രാഘവസ് തഥ്യം വചോ ഽശങ്കത മാതലേഃ
    മായേയം രാക്ഷസസ്യേതി തം ഉവാച വിഭീഷണഃ
16 നേയം മായാ നരവ്യാഘ്ര രാവണസ്യ ദുരാത്മനഃ
    തദ് ആതിഷ്ഠ രഥം ശീഘ്രം ഇമം ഐന്ദ്രം മഹാദ്യുതേ
17 തതഃ പ്രഹൃഷ്ടഃ കാകുത്സ്ഥസ് തഥേത്യ് ഉക്ത്വാ വിഭീഷണം
    രഥേനാഭിപപാതാശു ദശഗ്രീവം രുഷാന്വിതഃ
18 ഹാഹാകൃതാനി ഭൂതാനി രാവണേ സമഭിദ്രുതേ
    സിംഹനാദാഃ സപടഹാ ദിവി ദിവ്യാശ് ച നാനദൻ
19 സ രാമായ മഹാഘോരം വിസസർജ നിശാചരഃ
    ശൂലം ഇന്ദ്രാശനിപ്രഖ്യം ബ്രഹ്മദണ്ഡം ഇവോദ്യതം
20 തച് ഛൂലം അന്തരാ രാമശ് ചിച്ഛേദ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    തദ് ദൃഷ്ട്വാ ദുഷ്കരം കർമ രാവണം ഭയം ആവിശത്
21 തതഃ ക്രുദ്ധഃ സസർജാശു ദശഗ്രീവഃ ശിതാഞ് ശരാൻ
    സഹസ്രായുതശോ രാമേ ശസ്ത്രാണി വിവിധാനി ച
22 തതോ ഭുശുണ്ഡീഃ ശൂലാംശ് ച മുസലാനി പരശ്വധാൻ
    ശക്തീശ് ച വിവിധാകാരാഃ ശതഘ്നീശ് ച ശിതക്ഷുരാഃ
23 താം മായാം വികൃതാം ദൃഷ്ട്വാ ദശഗ്രീവസ്യ രക്ഷസഃ
    ഭയാത് പ്രദുദ്രുവുഃ സർവേ വാനരാഃ സർവതോദിശം
24 തതഃ സുപത്രം സുമുഖം ഹേമപുംഖം ശരോത്തമം
    തൂണാദ് ആദായ കാകുത്സ്ഥോ ബ്രഹ്മാസ്ത്രേണ യുയോജ ഹ
25 തം ബാണവര്യം രാമേണ ബ്രഹ്മാസ്ത്രേണാഭിമന്ത്രിതം
    ജഹൃഷുർ ദേവഗന്ധർവാ ദൃഷ്ട്വാ ശക്രപുരോഗമാഃ
26 അൽപാവശേഷം ആയുശ് ച തതോ ഽമന്യന്ത രക്ഷസഃ
    ബ്രഹ്മാസ്ത്രോദീരണാച് ഛത്രോർ ദേവഗന്ധർവകിംനരാഃ
27 തതഃ സസർജ തം രാമഃ ശരം അപ്രതിമ ഓജസം
    രാവണാന്ത കരം ഘോരം ബ്രഹ്മദണ്ഡം ഇവോദ്യതം
28 സ തേന രാക്ഷസശ്രേഷ്ഠഃ സരഥഃ സാശ്വസാരഥിഃ
    പ്രജജ്വാല മജാ ജ്വാലേനാഗ്നിനാഭിപരിഷ്കൃതഃ
29 തതഃ പ്രഹൃഷ്ടാസ് ത്രിദശാഃ സഗന്ധർവാഃ സചാരണാഃ
    നിഹതം രാവണം ദൃഷ്ട്വാ രാമേണാക്ലിഷ്ടകർമണാ
30 തത്യജുസ് തം മഹാഭാഗം പഞ്ച ഭൂതാനി രാവണം
    ഭ്രംശിതഃ സർവലോകേഷു സ ഹി ബ്രഹ്മാസ്ത തേജസാ
31 ശരീരധാതവോ ഹ്യ് അസ്യ മാംസം രുധിരം ഏവ ച
    നേശുർ ബ്രഹ്മാസ്ത്ര നിർദഗ്ധാ ന ച ഭസ്മാപ്യ് അദൃശ്യത