മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം44

1 [വൈ]
     സ ദദർശ പുരീം രമ്യാം സിദ്ധചാരണസേവിതാം
     സർവർതുകുസുമൈഃ പുണ്യൈഃ പാദപൈർ ഉപശോഭിതാം
 2 തത്ര സൗഗന്ധികാനാം സ ദ്രുമാണാം പുണ്യഗന്ധിനാം
     ഉപവീജ്യമാനോ മിശ്രേണ വായുനാ പുണ്യഗന്ധിനാ
 3 നന്ദനം ച വനം ദിവ്യം അപ്സരോഗണസേവിതം
     ദദർശ ദിവ്യകുസുമൈർ ആഹ്വയദ്ഭിർ ഇവ ദ്രുമൈഃ
 4 നാതപ്ത തപസാ ശക്യോ ദ്രഷ്ടും നാനാഹിതാഗ്നിനാ
     സ ലോകഃ പുണ്യകർതൄണാം നാപി യുദ്ധപരാങ്മുഖൈഃ
 5 നായജ്വഭിർ നാനൃതകൈർ ന വേദശ്രുതിവർജിതൈഃ
     നാനാ പ്ലുതാംഗൈസ് തീർഥേഷു യജ്ഞദാനബഹിഷ് കൃതൈഃ
 6 നാപി യജ്ഞഹനൈഃ ക്ഷുദ്രൈർ ദ്രഷ്ടും ശക്യഃ കഥം ചന
     പാനപൈർ ഗുരു തൽപൈശ് ച മാംസാദൈർ വാ ദുരാത്മഭിഃ
 7 സ തദ് ദിവ്യം വനം പശ്യൻ ദിവ്യഗീത നിനാദിതം
     പ്രവിവേശ മഹാബാഹുഃ ശക്രസ്യ ദയിതാം പുരീം
 8 തത്ര ദേവ വിമാനാനി കാമഗാനി സഹസ്രശഃ
     സംസ്ഥിതാന്യ് അഭിയാതാനി ദദർശായുതശസ് തദാ
 9 സംസ്തൂയമാനോ ഗന്ധർവൈർ അപ്സരോഭിശ് ച പാണ്ഡവഃ
     പുഷ്പഗന്ധവഹൈഃ പുണ്യൈർ വായുഭിശ് ചാനുജീവിതഃ
 10 തതോ ദേവാഃ സഗന്ധർവാഃ സിദ്ധാശ് ച പരമർഷയഃ
    ഹൃഷ്ടാഃ സമ്പൂജയാം ആസുഃ പാർഥം അക്ലിഷ്ടകാരിണം
11 ആശീർവാദൈഃ സ്തൂയമാനോ ദിവ്യവാദിത്ര നിസ്വനൈഃ
    പ്രതിപേദേ മഹാബാഹുഃ ശംഖദുന്ദുഭിനാദിതം
12 നക്ഷത്രമാർഗം വിപുലം സുരവീഥീതി വിശ്രുതം
    ഇന്ദ്രാജ്ഞയാ യയൗ പാർഥഃ സ്തൂയമാനഃ സമന്തതഃ
13 തത്ര സാധ്യാസ് തഥാ വിശ്വേ മരുതോ ഽഥാശ്വിനാവ് അപി
    ആദിത്യാ വസവോ രുദ്രാസ് തഥാ ബ്രഹ്മർഷയോ ഽമലാഃ
14 രാജർഷയശ് ച ബഹവോ ദിലീപ പ്രമുഖാ നൃപാഃ
    തുംബുരുർ നാരദൈശ് ചൈവ ഗന്ധർവ്വൗ ച ഹഹാഹുഹൂ
15 താൻ സർവ്വാൻ സ സമാഗമ്യ വിധിവത് കുരുനന്ദനഃ
    തതോ ഽപശ്യദ് ദേവരാജം ശതക്രതും അരിന്ദമം
16 തതഃ പാർഥോ മഹാബാഹുർ അവതീര്യ രഥോത്തമാത്
    ദദർശ സാക്ഷാദ് ദേവേന്ദ്രം പിതരം പാകശാസനം
17 പാണ്ഡുരേണാതപത്രേണ ഹേമദണ്ഡേന ചാരുണാ
    ദിവ്യഗന്ധാധിവാസേന വ്യജനേന വിധൂയതാ
18 വിശ്വാവസുപ്രഭൃതിഭിർ ഗന്ധർവൈഃ സ്തുതിവന്ദനൈഃ
    സ്തൂയമാനം ദ്വിജാഗ്ര്യൈശ് ച ഋഗ് യജുഃ സാമ സംസ്തവൈഃ
19 തതോ ഽഭിഗമ്യ കൗന്തേയഃ ശിരസാഭ്യനമദ് ബലീ
    സ ചൈനം അനുവൃത്താഭ്യാം ഭുജാഭ്യാം പ്രത്യഗൃഹ്ണത
20 തതഃ ശക്രാസനേ പുണ്യേ ദേവരാജർഷിപൂജിതേ
    ശക്രഃ പാണൗ ഗൃഹീത്വൈനം ഉപാവേശയദ് അന്തികേ
21 മൂർധ്നി ചൈനം ഉപാഘ്രായ ദേവേന്ദ്രഃ പരവീരഹാ
    അങ്കം ആരോപയാം ആസ പ്രശ്രയാവനതം തദാ
22 സഹസ്രാക്ഷ നിയോഗാത് സ പാർഥഃ ശക്രാസനം തദാ
    അധ്യക്രാമദ് അമേയാത്മാ ദ്വിതീയ ഇവ വാസവഃ
23 തതഃ പ്രേമ്ണാ വൃത്ര ശത്രുർ അർജുനസ്യ ശുഭം മുഖം
    പസ്പർശ പുണ്യഗന്ധേന കരേണ പരിസാന്ത്വയൻ
24 പരിമാർജമാനഃ ശനകൈർ ബാഹൂ ചാസ്യായതൗ ശുഭൗ
    ജ്യാ ശരക്ഷേപ കഠിനൗ സ്തംഭാവ് ഇവ ഹിരണ്മയൗ
25 വജ്രഗ്രഹണചിഹ്നേന കരേണ ബലസൂദനഃ
    മുഹുർ മുഹുർ വജ്രധരോ ബാഹൂ സംസ്ഫാലയഞ് ശനൈഃ
26 സ്മയന്ന് ഇവ ഗുഡാ കേശം പ്രേക്ഷമാണഃ സഹസ്രദൃക്
    ഹർഷേണോത്ഫുല്ല നയനോ ന ചാതൃപ്യത വൃത്രഹാ
27 ഏകാസനോപവിഷ്ടൗ തൗ ശോഭയാം ചക്രതുഃ സഭാം
    സൂര്യാ ചന്ദ്രമസൗ വ്യോമ്നി ചതുർദശ്യാം ഇവോദിതൗ
28 തത്ര സ്മ ഗാഥാ ഗായന്തി സാമ്നാ പരമവൽഗുനാ
    ഗന്ധർവാസ് തുംബുരു ശ്രേഷ്ഠാഃ കുശലാ ഗീതസാമസു
29 ഘൃതാചീ മേനകാ രംഭാ പൂർവചിത്തിഃ സ്വയമ്പ്രഭാ
    ഉർവശീ മിശ്രകേശീ ച ഡുണ്ഡുർ ഗൗരീ വരൂഥിനീ
30 ഗോപാലീ സഹ ജന്യാ ച കുംഭയോനിഃ പ്രജാഗരാ
    ചിത്രസേനാ ചിത്രലേഖാ സഹാ ച മധുരസ്വരാ
31 ഏതാശ് ചാന്യാശ് ച നനൃതുസ് തത്ര തത്ര വരാംഗനാഃ
    ചിത്തപ്രമഥനേ യുക്താഃ സിദ്ധാനാം പദ്മലോചനാഃ
32 മഹാകടി തട ശ്രോണ്യഃ കമ്പമാനൈഃ പയോധരൈഃ
    കടാക്ഷ ഹാവ മാധുര്യൈശ് ചേതോ ബുദ്ധിമനോഹരാഃ