മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം79


1 [ജ്]
     ഭഗവൻ കാമ്യകാത് പാർഥേ ഗതേ മേ പ്രപിതാ മഹേ
     പാണ്ഡവാഃ കിം അകുർവന്ത തം ഋതേ സവ്യസാചിനം
 2 സ ഹി തേഷാം മഹേഷ്വാസോ ഗതിർ ആസീദ് അനീകജിത്
     ആദിത്യാനാം യഥാ വിഷ്ണുസ് തഥൈവ പ്രതിഭാതി മേ
 3 തേനേന്ദ്ര സമവീര്യേണ സംഗ്രാമേഷ്വ് അനിവർതിനാ
     വിനാ ഭൂതാ വനേ വീരാഃ കഥം ആസൻ പിതാ മഹാഃ
 4 [വ്]
     ഗതേ തു കാമ്യകാത് താത പാണ്ഡവേ സവ്യസാചിനി
     ബഭൂവുഃ കൗരവേയാസ് തേ ദുഃഖശോകപരായണാഃ
 5 ആക്ഷിപ്ത സൂത്രാ മണയശ് ഛിന്നപക്ഷാ ഇവ ദ്വിജാഃ
     അപ്രീത മനസഃ സർവേ ബഭൂവുർ അഥ പാണ്ഡവാഃ
 6 വനം ച തദ് അഭൂത് തേന ഹീനം അക്ലിഷ്ടകർമണാ
     കുവേരേണ യഥാ ഹീനം വനം ചൈത്രരഥം തഥാ
 7 തം ഋതേ പുരുഷവ്യാഘ്രം പാണ്ഡവാ ജനമേജയ
     മുദം അപ്രാപ്നുവന്തോ വൈ കാമ്യകേ ന്യവസംസ് തദാ
 8 ബ്രാഹ്മണാർഥേ പരാക്രാന്താഃ ശുദ്ധൈർ ബാണൈർ മഹാരഥാഃ
     നിഘ്നന്തോ ഭരതശ്രേഷ്ഠ മേധ്യാൻ ബഹുവിധാൻ മൃഗാൻ
 9 നിത്യം ഹി പുരുഷവ്യാഘ്രാ വന്യാഹാരം അരിന്ദമാഃ
     വിപ്രസൃത്യ സമാഹൃത്യ ബ്രാഹ്മണേഭ്യോ ന്യവേദയൻ
 10 ഏവം തേ ന്യവസംസ് തത്ര സോത്കണ്ഠാഃ പുരുഷർഷഭാഃ
    അഹൃഷ്ട മനസഃ സർവേ ഗതേ രാജൻ ധനഞ്ജയേ
11 അഥ വിപ്രോഷിതം വീരം പാഞ്ചാലീ മധ്യമം പതിം
    സ്മരന്തീ പാണ്ഡവശ്രേഷ്ഠം ഇദം വചനം അബ്രവീത്
12 യോ ഽർജുനേനാർജുനസ് തുല്യോ ദ്വിബാഹുർ ബഹു ബാഹുനാ
    തം ഋതേ പാണ്ഡവശ്രേഷ്ഠം വനം ന പ്രതിഭാതി മേ
    ശൂന്യാം ഇവ ച പശ്യാമി തത്ര തത്ര മഹീം ഇമാം
13 ബഹ്വാശ്ചര്യം ഇദം ചാപി വനം കുസുമിതദ്രുമം
    ന തഥാ രമണീയം മേ തം ഋതേ സവ്യസാചിനം
14 നീലാംബുദസമപ്രഖ്യം മത്തമാതംഗവിക്രമം
    തം ഋതേ പുണ്ഡരീകാക്ഷം കാമ്യകം നാതിഭാതി മേ
15 യസ്യ സ്മ ധനുഷോ ഘോഷഃ ശ്രൂയതേ ഽശനിനിസ്വനഃ
    ന ലഭേ ശർമ തം രാജൻ സ്മരന്തീ സവ്യസാചിനം
16 തഥാ ലാലപ്യമാനാം താം നിശമ്യ പരവീരഹാ
    ഭീമസേനോ മഹാരാജ ദ്രൗപദീം ഇദം അബ്രവീത്
17 മനഃ പ്രീതികരം ഭദ്രേ യദ് ബ്രവീഷി സുമധ്യമേ
    തൻ മേ പ്രീണാതി ഹൃദയം അമൃതപ്രാശനോപമം
18 യസ്യ ദീർഘൗ സമൗ പീനൗ ഭുജൗ പരിഘസംനിഭൗ
    മൗർവീ കൃതകിണൗ വൃത്തൗ ഖഡ്ഗായുധ ഗദാധരൗ
19 നിഷ്കാംഗദകൃതാപീഡൗ പഞ്ചശീർഷാവ് ഇവോരഗൗ
    തം ഋതേ പുരുഷവ്യാഘ്രം നഷ്ടസൂര്യം ഇദം വനം
20 യം ആശ്രിത്യ മഹാബാഹും പാഞ്ചാലാഃ കുരവസ് തഥാ
    സുരാണാം അപി യത്താനാം പൃതനാസു ന ബിഭ്യതി
21 യസ്യ ബാഹൂ സമാശ്രിത്യ വയം സർവേ മഹാത്മനാഃ
    മന്യാമഹേ ജിതാൻ ആജൗ പരാൻ പ്രാപ്താം ച മേദിനീം
22 തം ഋതേ ഫൽഗുനം വീരം ന ലഭേ കാമ്യകേ ധൃതിം
    ശൂന്യാം ഇവ ച പശ്യാമി തത്ര തത്ര മഹീം ഇമാം
23 [നകുല]
    യ ഉദീചീം ദിശം ഗത്വാ ജിത്വാ യുധി മഹാബലാൻ
    ഗന്ധർവമുഖ്യാഞ് ശതശോ ഹയാംൽ ലേഭേ സ വാസവിഃ
24 രാജംസ് തിത്തിരി കൽമാഷാഞ് ശ്രീമാൻ അനിലരംഹസഃ
    പ്രാദാദ് ഭ്രാത്രേ പ്രിയഃ പ്രേമ്നാ രാജസൂയേ മഹാക്രതൗ
25 തം ഋതേ ഭീമധന്വാനം ഭീമാദ് അവരജം വനേ
    കാമയേ കാമ്യകേ വാസം നേദാനീം അമരോപമം
26 [സഹദേവ]
    യോ ധനാനി ച കന്യാശ് ച യുധി ജിത്വാ മഹാരഥാൻ
    ആജഹാര പുരാ രാജ്ഞേ രാജസൂയേ മഹാക്രതൗ
27 യഃ സമേതാൻ മൃധേ ജിത്വാ യാദവാൻ അമിതദ്യുതിഃ
    സുഭദ്രാം ആജഹാരൈകോ വാസുദേവസ്യ സംമതേ
28 തസ്യ ജിഷ്ണോർ ബൃസീം ദൃഷ്ട്വാ ശൂന്യാം ഉപനിവേശനേ
    ഹൃദയം മേ മഹാരാജ ന ശാമ്യതി കദാ ചന
29 വനാദ് അസ്മാദ് വിവാസം തു രോചയേ ഽഹം അരിന്ദമ
    ന ഹി നസ് തം ഋതേ വീരം രമണീയം ഇദം വനം