മഹാഭാരതം മൂലം/വനപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം85


1 [വ്]
     താൻ സർവാൻ ഉത്സുകാൻ ദൃഷ്ട്വാ പാണ്ഡവാൻ ദീനചേതസഃ
     ആശ്വാസയംസ് തദാ ധൗമ്യോ ബൃഹസ്പതിസമോ ഽബ്രവീത്
 2 ബ്രാഹ്മണാനുമതാൻ പുണ്യാൻ ആശ്രമാൻ ഭരതർഷഭ
     ദിശസ് തീർഥാനി ശൈലാംശ് ച ശൃണു മേ ഗദതോ നൃപ
 3 പൂർവം പ്രാചീം ദിശം രാജൻ രാജർഷിഗണസേവിതാം
     രമ്യാം തേ കീർതയിഷ്യാമി യുധിഷ്ഠിര യഥാ സ്മൃതി
 4 തസ്യാം ദേവർഷിജുഷ്ടായാം നൈമിഷം നാമ ഭാരത
     യത്ര തീർഥാനി ദേവാനാം സുപുണ്യാനി പൃഥക് പൃഥക്
 5 യത്ര സാ ഗോമതീ പുണ്യാ രമ്യാ ദേവർഷിസേവിതാ
     യജ്ഞഭൂമിശ് ച ദേവാനാം ശാമിത്രം ച വിവസ്വതഃ
 6 തസ്യാം ഗിരിവരഃ പുണ്യോ ഗയോ രാജർഷിസത്കൃതഃ
     ശിവം ബ്രഹ്മസരോ യത്ര സേവിതം ത്രിദശർഷിഭിഃ
 7 യദർഥം പുരുഷവ്യാഘ്ര കീർതയന്തി പുരാതനാഃ
     ഏഷ്ടവ്യാ ബഹവഃ പുത്രാ യദ്യ് ഏകോ ഽപി ഗയാം വ്രജേത്
 8 മഹാനദീ ച തത്രൈവ തഥാ ഗയ ശിരോ ഽനഘ
     യഥാസൗ കീർത്യതേ വിപ്രൈർ അക്ഷയ്യ കരണോ വടഃ
     യത്ര ദത്തം പിതൃഭ്യോ ഽന്നം അക്ഷയ്യം ഭവതി പ്രഭോ
 9 സാ ച പുണ്യജലാ യത്ര ഫൽഗു നാമാ മഹാനദീ
     ബഹുമൂലഫലാ ചാപി കൗശികീ ഭരതർഷഭ
     വിശ്വാ മിത്രോ ഽഭ്യഗാദ് യത്ര ബ്രാഹ്മണത്വം തപോധനഃ
 10 ഗംഗാ യത്ര നദീ പുണ്യാ യസ്യാസ് തീരേ ഭഗീരഥഃ
    അയജത് താത ബഹുഭിഃ ക്രതുഭിർ ഭൂരിദക്ഷിണൈഃ
11 പാഞ്ചാലേഷു ച കൗരവ്യ കഥയന്ത്യ് ഉത്പലാവതം
    വിശ്വാ മിത്രോ ഽയജദ് യത്ര ശക്രേണ സഹ കൗശികഃ
    യത്രാനുവംശം ഭഗവാഞ് ജാമദഗ്ന്യസ് തഥാ ജഗൗ
12 വിശ്വാമിത്രസ്യ താം ദൃഷ്ട്വാ വിഭൂതിം അതിമാനുഷീം
    കന്യ കുബ്ജേ ഽപിബത് സോമം ഇന്ദ്രേണ സഹ കൗശികഃ
    തതഃ ക്ഷത്രാദ് അപാക്രാമദ് ബ്രാഹ്മണോ ഽസ്മീതി ചാബ്രവീത്
13 പവിത്രം ഋഷിഭിർ ജുഷ്ടം പുണ്യം പാവനം ഉത്തമം
    ഗംഗായമുനയോർ വീര സംഗമം ലോകവിശ്രുതം
14 യത്രായജത ഭൂതാത്മാ പൂർവം ഏവ പിതാ മഹഃ
    പ്രയാഗം ഇതി വിഖ്യാതം തസ്മാദ് ഭരതസത്തമ
15 അഗസ്ത്യസ്യ ച രാജേന്ദ്ര തത്രാശ്രമവരോ മഹാൻ
    ഹിരണ്യബിന്ദുഃ കഥിതോ ഗിരൗ കാലഞ്ജരേ നൃപ
16 അത്യന്യാൻ പർവതാൻ രാജൻ പുണ്യോ ഗിരിവരഃ ശിവഃ
    മഹേന്ദ്രോ നാമ കൗരവ്യ ഭാർഗവസ്യ മഹാത്മനഃ
17 അയജദ് യത്ര കൗന്തേയ പൂർവം ഏവ പിതാ മഹഃ
    യത്ര ഭാഗീരഥീ പുണ്യാ സദസ്യാസീദ് യുധിഷ്ഠിര
18 യത്രാസൗ ബ്രഹ്മ ശാലേതി പുണ്യാ ഖ്യാതാ വിശാം പതൗ
    ധൂതപാപ്മഭിർ ആകീർണാ പുണ്യം തസ്യാശ് ച ദർശനം
19 പവിത്രോ മംഗലീയശ് ച ഖ്യാതോ ലോകേ സനാതനഃ
    കേദാരശ് ച മതംഗസ്യ മഹാൻ ആശ്രമ ഉത്തമഃ
20 കുണ്ഡോദഃ പർവതോ രമ്യോ ബഹുമൂലഫലോദകഃ
    നൈഷധസ് തൃഷിതോ യത്ര ജലം ശർമ ച ലബ്ധവാൻ
21 യത്ര ദേവ വനം രമ്യം താപസൈർ ഉപശോഭിതം
    ബാഹുദാ ച നദീ യത്ര നന്ദാ ച ഗിരിമൂർധനി
22 തീർഥാനി സരിതഃ ശൈലാഃ പുണ്യാന്യ് ആയതനാനി ച
    പ്രാച്യാം ദിശി മഹാരാജ കീർതിതാനി മയാ തവ
23 തിസൃഷ്വ് അന്യാസു പുണ്യാനി ദിക്ഷു തീർഥാനി മേ ശൃണു
    സരിതഃ പർവതാംശ് ചൈവ പുണ്യാന്യ് ആയതനാനി ച