മഹാഭാരതം മൂലം/വിരാടപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം22

1 [വൈ]
     തസ്മിൻ കാലേ സമാഗമ്യ സർവേ തത്രാസ്യ ബാന്ധവാഃ
     രുരുദുഃ കീചകം ദൃഷ്ട്വാ പരിവാര്യ സമന്തതഃ
 2 സർവേ സംഹൃഷ്ടരോമാണഃ സന്ത്രസ്താഃ പ്രേക്ഷ്യ കീചകം
     തഥാ സർവാംഗസംഭുഗ്നം കൂർമം സ്ഥല ഇവോദ്ധൃതം
 3 പോഥിതം ഭീമസേനേന തം ഇന്ദ്രേണേവ ദാനവം
     സംസ്കാരയിതും ഇച്ഛന്തോ ബഹിർ നേതും പ്രചക്രമുഃ
 4 ദദൃശുസ് തേ തതഃ കൃഷ്ണാം സൂതപുത്രാഃ സമാഗതാഃ
     അദൂരാദ് അനവദ്യാംഗീം സ്തംഭം ആലിംഗ്യ തിഷ്ഠതീം
 5 സമവേതേഷു സൂതേഷു താൻ ഉവാചോപകീചകഃ
     ഹന്യതാം ശീഘ്രം അസതീ യത്കൃതേ കീചകോ ഹതഃ
 6 അഥ വാ നേഹ ഹന്തവ്യാ ദഹ്യതാം കാമിനാ സഹ
     മൃതസ്യാപി പ്രിയം കാര്യം സൂതപുത്രസ്യ സർവഥാ
 7 തതോ വിരാടം ഊചുസ് തേ കീചകോ ഽസ്യാഃ കൃതേ ഹതഃ
     സഹാദ്യാനേന ദഹ്യേത തദനുജ്ഞാതും അർഹസി
 8 പരാക്രമം തു സൂതാനാം മത്വാ രാജാന്വമോദത
     സൈരന്ധ്ര്യാഃ സൂതപുത്രേണ സഹ ദാഹം വിശാം പതേ
 9 താം സമാസാദ്യ വിത്രസ്താം കൃഷ്ണാം കമലലോചനാം
     മോമുഹ്യമാനാം തേ തത്ര ജഗൃഹുഃ കീചകാ ഭൃശം
 10 തതസ് തു താം സമാരോപ്യ നിബധ്യ ച സുമധ്യമാം
    ജഗ്മുർ ഉദ്യമ്യ തേ സർവേ ശ്മശാനം അഭിതസ് തദാ
11 ഹ്രിയമാണാ തു സാ രാജൻ സൂതപുത്രൈർ അനിന്ദിതാ
    പ്രാക്രോശൻ നാഥം ഇച്ഛന്തീ കൃഷ്ണാ നാഥവതീ സതീ
12 [ദ്രൗ]
    ജയോ ജയന്തോ വിജയോ ജയത്സേനോ യജദ്ബലഃ
    തേ മേ വാചം വിജാനന്തു സൂതപുത്രാ നയന്തി മാം
13 യേഷാം ജ്യാതലനിർഘോഷോ വിസ്ഫൂർജിതം ഇവാശനേഃ
    വ്യശ്രൂയത മഹായുദ്ധേ ഭീമഘോഷസ് തരസ്വിനാം
14 രഥഘോഷശ് ച ബലവാൻ ഗന്ധർവാണാം യശസ്വിനാം
    തേ മേ വാചം വിജാനന്തു സൂതപുത്രാ നയന്തി മാം
15 [വൈ]
    തസ്യാസ് താഃ കൃപണാ വാചഃ കൃഷ്ണായാഃ പരിദേവിതാഃ
    ശ്രുത്വൈവാഭ്യപതദ് ഭീമഃ ശയനാദ് അവിചാരയൻ
16 [ഭീമസ്]
    അഹം ശൃണോമി തേ വാചം ത്വയാ സൈരന്ധി ഭാഷിതാം
    തസ്മാത് തേ സൂതപുത്രേഭ്യോ ന ഭയം ഭീരു വിദ്യതേ
17 [വൈ]
    ഇത്യ് ഉക്ത്വാ സ മഹാബാഹുർ വിജജൃംഭേ ജിഘാംസയാ
    തതഃ സ വ്യായതം കൃത്വാ വേഷം വിപരിവർത്യ ച
    അദ്വാരേണാഭ്യവസ്കന്ദ്യ നിർജഗാമ ബഹിസ് തദാ
18 സ ഭീമസേനഃ പ്രാകാരാദ് ആരുജ്യ തരസാ ദ്രുമം
    ശ്മശാനാഭിമുഖഃ പ്രായാദ് യത്ര തേ കീചകാ ഗതാഃ
19 സ തം വൃക്ഷം ദശവ്യാമം സ സ്കന്ധവിടപം ബലീ
    പ്രഗൃഹ്യാഭ്യദ്രവത് സൂതാൻ ദണ്ഡപാണിർ ഇവാന്തകഃ
20 ഊരുവേഗേന തസ്യാഥ ന്യഗ്രോധാശ്വത്ഥ കിംശുകാഃ
    ഭൂമൗ നിപതിതാ വൃക്ഷാഃ സംഘശസ് തത്ര ശേരതേ
21 തം സിംഹം ഇവ സങ്ക്രുദ്ധം ദൃഷ്ട്വാ ഗന്ധർവം ആഗതം
    വിത്രേസുഃ സർവതഃ സൂതാ വിഷാദഭയകമ്പിതാഃ
22 തം അന്തകം ഇവായാന്തം ഗന്ധർവം പ്രേക്ഷ്യ തേ തദാ
    ദിധക്ഷന്തസ് തദാ ജ്യേഷ്ഠം ഭ്രാതരം ഹ്യ് ഉപകീചകാഃ
    പരസ്പരം അഥോചുസ് തേ വിഷാദഭയകമ്പിതാഃ
23 ഗന്ധർവോ ബലവാൻ ഏതി ക്രുദ്ധ ഉദ്യമ്യ പാദപം
    സൈരന്ധ്രീ മുച്യതാം ശീഘ്രം മഹൻ നോ ഭയം ആഗതം
24 തേ തു ദൃഷ്ട്വാ തം ആവിദ്ധം ഭീമസേനേന പാദപം
    വിമുച്യ ദ്രൗപദീം തത്ര പ്രാദ്രവൻ നഗരം പ്രതി
25 ദ്രവതസ് താംസ് തു സമ്പ്രേക്ഷ്യ സവജ്രീ ദാനവാൻ ഇവ
    ശതം പഞ്ചാധികം ഭീമഃ പ്രാഹിണോദ് യമസാദനം
26 തത ആശ്വാസയത് കൃഷ്ണാം പ്രവിമുച്യ വിശാം പതേ
    ഉവാച ച മഹാബാഹുഃ പാഞ്ചാലീം തത്ര ദ്രൗപദീം
    അശ്രുപൂർണമുഖീം ദീനാം ദുർധർഷഃ സ വൃകോദരഃ
27 ഏവം തേ ഭീരു വധ്യന്തേ യേ ത്വാം ക്ലിഷ്യന്ത്യ് അനാഗസം
    പ്രൈഹി ത്വം നഗരം കൃഷ്ണേ ന ഭയം വിദ്യതേ തവ
    അന്യേനാഹം ഗമിഷ്യാമി വിരാടസ്യ മഹാനസം
28 പഞ്ചാധികം ശതം തച് ച നിഹതം തത്ര ഭാരത
    മഹാവനം ഇവ ഛിന്നം ശിശ്യേ വിഗലിതദ്രുമം
29 ഏവം തേ നിഹതാ രാജഞ് ശതം പഞ്ച ച കീചകാഃ
    സ ച സേനാപതിഃ സൂർവം ഇത്യ് ഏതത് സൂത ഷട് ഷതം
30 തദ് ദൃഷ്ട്വാ മഹദ് ആശ്ചര്യം നരാ നാര്യശ് ച സംഗതാഃ
    വിഷ്മയം പരമം ഗത്വാ നോചുഃ കിം ചന ഭാരത