മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം11

1 [സ്]
     പീഡിതേ ധർമരാജേ തു മദ്രരാജേന മാരിഷ
     സാത്യകിർ ഭീമസേനശ് ച മാദ്രീപുത്രൗ ച പാണ്ഡവൗ
     പരിവാര്യ രഥൈഃ ശല്യാം പീഡയാം ആസുർ ആഹവേ
 2 തം ഏകം ബഹുഭിർ ദൃഷ്ട്വ പീഡ്യമാനം മഹാരഥൈഃ
     സാധുവാദോ മഹാഞ് ജജ്ഞേ സിദ്ധാശ് ചാസൻ പ്രഹർഷിതാഃ
     ആശര്യം ഇത്യ് അഭാഷാന്ത മുനയശ് ചാപി സംഗതാഃ
 3 ഭീമസേനോ രണേ ശല്യം ശല്യ ഭൂതം പരാങ്ക്രമേ
     ഏകേന വിദ്ധ്വാ ബാണേന പുനർ വിവ്യാധ സപ്തഭിഃ
 4 സാത്യകിശ് ച ശതേനൈനം ധർമപുത്ര പരീപ്സയാ
     മദ്രേശ്വരം അവാകീര്യ സിംഹനാദം അഥാനദത്
 5 നകുലഃ പഞ്ചഭിശ് ചൈനാം സഹദേവശ് ച സപ്തഭിഃ
     വിദ്ധ്വാ തം തു തതസ് തൂർണം പുനർ വിവ്യാധ സപ്തഭിഃ
 6 സ തു ശൂരോ രണേ യത്തഃ പീഡിതസ് തൈർ മഹാരഥൈഃ
     വികൃഷ്യ കാർമുകം ഘോരം വേഗഘ്നാം ഭാരസാധനം
 7 സാത്യകിം പഞ്ചവിംശത്യാ ശല്യോ വിവ്യാധ മാരിഷാ
     ഭീമസേനം ത്രിസാപ്തത്യാ നകുലം സപ്തഭിസ് തഥാ
 8 തതഃ സവിശിഖം ചാപം സഹദേവസ്യ ധന്വിനഃ
     ഛിത്ത്വാ ഭല്ലേന സമരേ വിവ്യാധൈനം ത്രിസപ്തഭിഃ
 9 സഹദേവസ് തു സമരേ മതുലം ഭൂരി വർചസം
     സജ്യം അന്യദ് ധനുഃ കൃത്വാ പഞ്ചഭിഃ സമതാഡയത്
     ശരൈർ ആശീവിഷാകാരൈർ ജ്വലജ് ജ്വലനസംനിഭൈഃ
 10 സാരഥിം ചാസ്യ സമരേ ശരേണാനതപർവണാ
    വീവ്യാധ ഭൃശസങ്ക്രുദ്ധസ് തം ച ഭൂയസ് ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
11 ഭീമസേനസ് ത്രിസപ്തത്യാ സാത്യകിർ നവഭിഃ ശരൈഃ
    ധർമരാജസ് തഥാ ഷഷ്ട്യാ ഗതേ ശല്യം സമർപയത്
12 തതഃ ശല്യോ മഹാരാജ നിർവിദ്ധസ് തൈർ മഹാരഥൈഃ
    സുസ്രാവ രുധിരം ഗാത്രൈർ ഗൈരികം പർവതോ യഥാ
13 താംശ് ച സർവാൻ മഹേഷ്വാസാൻ പഞ്ചഭിഃ പഞ്ചഭിഃ ശരൈഃ
    വിവ്യാധ തരസാ രാജംസ് തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
14 തതോ ഽപരേണ ഭല്ലേന ധർമപുത്രസ്യ മാരിഷ
    ധാനുശ് ചിച്ഛേദ സമരേ സാജ്യാം സ സുമഹാരഥഃ
15 അഥാന്യദ് ധനുർ ആദായ ധർമപുത്രോ മഹാരഥഃ
    സാശ്വസൂത ധ്വജരഥം ശല്യം പ്രാച്ഛാദയച് ഛരൈഃ
16 സച് ഛാദ്യമാനഃ സമരേ ധർമപുത്രസ്യ സായകൈഃ
    യുധിഷ്ഠിരം അഥാവിധ്യദ് ദശഭിർ നിശിതൈഃ ശരൈഃ
17 സാത്യകിസ് തു തതഃ ക്രുദ്ധോ ധർമാ പുത്രേ ശരാർദിതേ
    മദ്രാണാം അധിപം ശൂരം ശരൗഘൈഃ സമവാരയത്
18 സ സാത്യകേഃ പ്രചിച്ഛേദ ക്ഷുരപ്രേണ മഹദ് ധനുഃ
    ഭീമസേനമുഖാംസ് താംശ് ച ത്രിഭിസ് ത്രിഭിർ അതാഡയത്
19 തസ്യ ക്രുദ്ധോ മഹാരാജ സാത്യകിഃ സത്യവിക്രമഃ
    തോമരം പ്രേഷയാം ആസ സ്വർണാ ദണ്ഡം മഹാധനം
20 ഭീമസേനോ ഽഥ നാരാചം ജ്വലന്തം ഇവ പന്നഗം
    നകുലഃ സമരേ ശക്തിം സഹദേവോ ഗദാം ശുഭാം
    ധർമരാജഃ ശതഘ്നീം തു ജിഗ്ഘാംസുഃ ശല്യം ആഹവേ
21 താൻ ആപതത ഏവാശു പഞ്ചാനാം വൈ ഭുജച്യുതാൻ
    സാത്യകിപ്രഹിതം ശല്യോ ഭല്ലൈശ് ചിച്ഛേദ തോമരം
22 ഭീമേന പ്രഹിതം ചാപി ശരം കനകഭൂഷണം
    ദ്വിധാ ചിച്ഛേദ സമരേ കൃതഹസ്തഃ പ്രതാപവാൻ
23 നകുല പ്രേഷിതാം ശക്തിം ഹേമദണ്ഡാം ഭയാവഹാം
    ഗദാം ച സഹദേവേന ശരൗഘൈഃ സമവാരയത്
24 ശരാഹ്യാം ച ശതഘ്നീം താം രാജ്ഞശ് ചിച്ഛേദ ഭാരത
    പശ്യതാം പാണ്ഡുപുത്രാണാം സിംഹനാദം നനാദ ച
    നാമൃഷ്യത് തം തു ശൈനേയഃ ശത്രോർ വിജയം ആഹവേ
25 അഥാന്യദ് ധനുർ ആദായ സാത്യകിഃ ക്രോധമൂർഛിതഃ
    ദ്വാഭ്യാം മദ്രേശ്വരം വിദ്ധ്വാ സാരഥിം ച ത്രിഭിഃ ശരൈഃ
26 തതഃ ശല്യോ മഹാരാജ സർവാംസ് താൻ ദശഭിഃ ശരൈഃ
    വിവ്യാധ സുഭൃശം ക്രുദ്ധസ് തോത്ത്രൈർ ഇവ മഹാദ്വിപാൻ
27 തേ വാര്യമാണാഃ സമരേ മദ്രരാജ്ഞാ മഹാരഥാഃ
    ന ശേകുഃ പ്രമുഖേ സ്ഥാതും തസ്യ ശത്രുനിഷൂദനാഃ
28 തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ ദൃഷ്ട്വാ ശല്യസ്യ വിക്രമം
    നിഹതാൻ പാണ്ഡവാൻ മേനേ പാഞ്ചാലാൻ അഥ സൃഞ്ജയാൻ
29 തതോ രാജൻ മഹാബാഹുർ ഭീമസേനഃ പ്രതാപവാൻ
    സന്ത്യജ്യ മനസാ പ്രാണാൻ മദ്രാധിപം അയോധയത്
30 നകുലഃ സഹദേവശ് ച സാത്യകിശ് ച മഹാരഥഃ
    പരിവാര്യ തദാ ശല്യം സമന്താദ് വ്യകിരഞ് ശരൈഃ
31 സ ചതുർഭിർ മഹേഷ്വാസൈഃ പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥൈഃ
    വൃതസ് താൻ യോധയാം ആസാ മദ്രരാജഃ പ്രതാപവാൻ
32 തസ്യ ധർമസുതോ രാജൻ ക്ഷുരപ്രേണ മഹാഹവേ
    ചക്രരക്ഷം ജഘാനാശു മദ്രരാജസ്യ പാർഥിവ
33 തസ്മിംസ് തു നിഹതേ ശൂരേ ചക്രരക്ഷേ മഹാരഥേ
    മദ്രരാജോ ഽതിബലവാൻ സൈനികാൻ ആസ്തൃണോച് ഛരൈഃ
34 സമാച്ഛന്നാംസ് തതസ് താംസ് തു രാജൻ വീക്ഷ്യ സ സൈനികാൻ
    ചിന്തയാം ആസ സമരേ ധർമരാജോ യുധിഷ്ഠിരഃ
35 കഥം നു ന ഭവേത് സത്യം തൻ മാധവ വചോ മഹത്
    ന ഹി ക്രുദ്ധോ രണേ രാജാ ക്ഷപയേത ബലം മമ
36 തതഃ സരഥ നാഗാശ്വാഃ പാണ്ഡവാഃ പണ്ഡു പൂർവജ
    മദ്രേശ്വരം സമാസേദുഃ പീഡയന്തഃ സമന്തതഃ
37 നാനാശസ്ത്രൗഘബഹുലാം ശസ്ത്രവൃഷ്ടിം സമുത്ഥിതാം
    വ്യധമത് സമരേ രാജൻ മഹാഭ്രാണീവ മാരുതഃ
38 തതഃ കനകപുംഖാം താം ശല്യ ക്ഷിപ്താം വിയദ് ഗതാം
    ശരവൃഷ്ടിം അപശ്യാമ ശലഭാനാം ഇവാതതിം
39 തേ ശരാ മദ്രരാജേന പ്രേഷിതാ രണമൂർധനി
    സമ്പതന്തഃ സ്മ ദൃശ്യന്തേ ശലഭാനാം വ്രജാ ഇവ
40 മദ്രരാജധനുർ മുക്തൈഃ ശരൈഃ കനകഭൂഷണൈഃ
    നിരന്തരം ഇവാകാശം സംബഭൂവ ജനാധിപ
41 ന പാണ്ഡവാനാം നാസ്മാകം തത്ര കശ് ചിദ് വ്യദൃശ്യത
    ബാണാന്ധ കാരേ മഹതി കൃതേ തത്ര മഹാഭയേ
42 മദ്രരാജേന ബലിനാ ലാഘവാച് ഛരവൃഷ്ടിഭിഃ
    ലോഡ്യമാനം തഥാ ദൃഷ്ട്വാ പാണ്ഡവാനാം ബലാർണവം
    വിസ്മയം പരമം ജഗ്മുർ ദേവഗന്ധർവദാനവാഃ
43 സ തു താൻ സർവതോ യത്താഞ് ശരൈഃ സമ്പീഡ്യ മാരിഷ
    ധർമരാജം അവച്ഛാദ്യ സിംഹവദ് വ്യനദൻ മുഹുഃ
44 തേ ഛന്നാഃ സമരേ തേന പാണ്ഡവാനാം മഹാരഥാഃ
    ന ശേകുസ് തം തദാ യുദ്ധേ പ്രത്യുദ്യാതം മഹാരഥം
45 ധർമരാജ പുരോഗാസ് തു ഭീമസേനമുഖാ രഥാഃ
    ന ജഹുഃ സമരേ ശൂരം ശല്യം ആഹവശോഭിനം