മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം/അധ്യായം53

മഹാഭാരതം മൂലം/ശല്യപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം53

1 [വൈ]
     കുരുക്ഷേത്രം തതോ ദൃഷ്ട്വാ ദത്ത്വാ ദായാംശ് ച സാത്വതഃ
     ആശ്രമം സുമഹദ് ദിവ്യം അഗമജ് ജനമേജയ
2 മധുകാമ്ര വനോപേതം പ്ലക്ഷന്യഗ്രോധ സങ്കുലം
     ചിരിബില്വയുതം പുണ്യം പനസാർജുന സങ്കുലം
3 തം ദൃഷ്ട്വാ യാദവ ശ്രേഷ്ഠഃ പ്രവരം പുണ്യലക്ഷണം
     പപ്രച്ഛ താൻ ഋഷീൻ സർവാൻ കസ്യാശ്രമവരസ് ത്വ് അയം
4 തേ തു സർവേ മഹാത്മാനം ഊചൂ രാജൻ ഹലായുധം
     ശൃണു വിസ്തരതോ രാമ യസ്യായം പൂർവം ആശ്രമഃ
5 അത്ര വിഷ്ണുഃ പുരാ ദേവസ് തപ്തവാംസ് തപ ഉത്തമം
     അത്രാസ്യ വിധിവദ് യജ്ഞാഃ സർവേ വൃത്താഃ സനാതനാഃ
6 അത്രൈവ ബ്രാഹ്മണീ സിദ്ധാ കൗമാര ബ്രഹ്മചാരിണീ
     യോഗയുക്താ ദിവം യാതാ തപഃസിദ്ധാ തപസ്വിനീ
7 ബഭൂവ ശ്രീമതീ രാജഞ് ശാണ്ഡില്യസ്യ മഹാത്മനഃ
     സുതാ ധൃതവ്രതാ സാധ്വീ നിയതാ ബ്രഹ്മചാരിണീ
8 സാ തു പ്രാപ്യ പരം യോഗം ഗതാ സ്വർഗം അനുത്തമം
     ഭുക്ത്വാശ്രമേ ഽശ്വമേധസ്യ ഫലം ഫലവതാം ശുഭാ
     ഗതാ സ്വർഗം മഹാഭാഗാ പൂജിതാ നിയതാത്മഭിഃ
9 അഭിഗമ്യാശ്രമം പുണ്യം ദൃഷ്ട്വാ ച യദുപുംഗവഃ
     ഋഷീംസ് താൻ അഭിവാദ്യാഥ പാർശ്വേ ഹിമവതോ ഽച്യുതഃ
     സ്കന്ധാവാരാണി സർവാണി നിവർത്യാരുരുഹേ ഽചലം
10 നാതിദൂരം തതോ ഗത്വാ നഗം താലധ്വജോ ബലീ
    പുണ്യം തീർഥവരം ദൃഷ്ട്വാ വിസ്മയം പരമം ഗതഃ
11 പ്രഭവം ച സരസ്വത്യാഃ പ്ലക്ഷപ്രസ്രവണം ബലഃ
    സമ്പ്രാപ്തഃ കാരപചനം തീർഥപ്രവരം ഉത്തമം
12 ഹലായുധസ് തത്ര ചാപി ദത്ത്വാ ദാനം മഹാബലഃ
    ആപ്ലുതഃ സലിലേ ശീതേ തസ്മാച് ചാപി ജഗാമ ഹ
    ആശ്രമം പരമപ്രീതോ മിത്രസ്യ വരുണസ്യ ച
13 ഇന്ദ്രോ ഽഗ്നിർ അര്യമാ ചൈവ യത്ര പ്രാക് പ്രീതിം ആപ്നുവൻ
    തം ദേശം കാരപചനാദ് യമുനായാം ജഗാമ ഹ
14 സ്നാത്വാ തത്രാപി ധർമാത്മാ പരാം തുഷ്ടിം അവാപ്യ ച
    ഋഷിഭിശ് ചൈവ സിദ്ധൈശ് ച സഹിതോ വൈ മഹാബലഃ
    ഉപവിഷ്ടഃ കഥാഃ ശുഭ്രാഃ ശുശ്രാവ യദുപുംഗവഃ
15 തഥാ തു തിഷ്ഠതാം തേഷാം നാരദോ ഭഗവാൻ ഋഷിഃ
    ആജഗാമാഥ തം ദേശം യത്ര രാമോ വ്യവസ്ത്ഥിതഃ
16 ജടാമണ്ഡലസംവീതഃ സ്വർണചീരീ മഹാതപാഃ
    ഹേമദണ്ഡധരോ രാജൻ കമണ്ഡാലു ധരസ് തഥാ
17 കച്ഛപീം സുഖശബ്ദാം താം ഗൃഹ്യ വീണാം മനോരമാം
    നൃത്യേ ഗീതേ ച കുശലോ ദേവ ബ്രാഹ്മണ പൂജിതഃ
18 പ്രകർതാ കലഹാനാം ച നിത്യം ച കലഹപ്രിയഃ
    തം ദേശം ആഗമദ് യത്ര ശ്രീമാൻ രാമോ വ്യവസ്ഥിതഃ
19 പ്രത്യുത്ഥായ തു തേ സർവേ പൂജയിത്വാ യതവ്രതം
    ദേവർഷിർ പര്യപൃച്ഛന്ത യഥാവൃത്തം കുരൂൻ പ്രതി
20 തതോ ഽസ്യാകഥയദ് രാജൻ നാരദഃ സർവധർമവിത്
    സർവം ഏവ യഥാവൃത്തം അതീതം കുരു സങ്ക്ഷയം
21 തതോ ഽബ്രവീദ് രൗഹിണേയോ നാരദം ദീനയാ ഗിരാ
    കിം അവസ്ഥ തു തത് ക്ഷത്രം യേ ച തത്രാഭവൻ നൃപാഃ
22 ശ്രുതം ഏതൻ മയാ പൂർവം സർവം ഏവ തപോധന
    വിസ്തര ശ്രവണേ ജാതം കൗതൂഹലം അതീവ മേ
23 [നാരദ]
    പൂർവം ഏവ ഹതോ ഭീഷ്മോ ദ്രോണഃ സിന്ധുപതിസ് തഥാ
    ഹതോ വൈകർതനഃ കർണഃ പുത്രാശ് ചാസ്യ മഹാരഥാഃ
24 ഭൂരിശ്രവാ രൗഹിണേയ മദ്രരാജശ് ച വീര്യവാൻ
    ഏതേ ചാന്യേ ച ബഹവസ് തത്ര തത്ര മഹാബലാഃ
25 പ്രിയാൻ പ്രാണാൻ പരിത്യജ്യ പ്രിയാർഥം കൗരവസ്യ വൈ
    രാജാനോ രാജപുത്രാശ് ച സമരേഷ്വ് അനിവർതിനഃ
26 അഹതാംസ് തു മഹാബാഹോ ശൃണു മേ തത്ര മാധവ
    ധാർതരാഷ്ട്ര ബലേ ശേഷാഃ കൃപോ ഭോജശ് ച വീര്യവാൻ
    അശ്വത്ഥാമാ ച വിക്രാന്തോ ഭഗ്നസൈന്യാ ദിശോ ഗതാഃ
27 ദുര്യോധനോ ഹതേ സൈന്യേ പ്രദ്രുതേഷു കൃപാദിഷു
    ഹ്രദം ദ്വൈപായനം നാമ വിവേശ ഭൃശദുഃഖിതഃ
28 ശയാനം ധാർതരാഷ്ട്രം തു സ്തംഭിതേ സലിലേ തദാ
    പാണ്ഡവാഃ സഹ കൃഷ്ണേന വാഗ്ഭിർ ഉഗ്രാഭിർ ആർദയൻ
29 സ തുദ്യമാനോ ബലവാൻ വാഗ്ഭീ രാമ സമന്തതഃ
    ഉത്തിതഃ പ്രാഗ് ഘ്രദാദ് വീരഃ പ്രഗൃഹ്യ മഹതീം ഗദാം
30 സ ചാപ്യ് ഉപഗതോ യുദ്ധം ഭീമേന സഹ സാമ്പ്രതം
    ഭവിഷ്യതി ച തത് സദ്യസ് തയോ രാമ സുദാരുണം
31 യദി കൗതൂഹലം തേ ഽസ്തി വ്രജ മാധവ മാചിരം
    പശ്യ യുദ്ധം മഹാഘോരം ശിഷ്യയോർ യദി മന്യസേ
32 [വൈ]
    നാരദസ്യ വചഃ ശ്രുത്വാ താൻ അബ്ഭ്യർച്യ ദ്വിജർഷഭാൻ
    സർവാൻ വിസർജയാം ആസ യേ തേനാഭ്യാഗതാഃ സഹ
    ഗമ്യതാം ദ്വാരകാം ചേതി സോ ഽന്വശാദ് അനുയായിനഃ
33 സോ ഽവതീര്യാചലശ്രേഷ്ഠാത് പ്രക്ഷ പ്രസ്വരണാച് ഛുഭാത്
    തതഃ പ്രീതമനാ രാമഃ ശ്രുത്വാ തീർഥഫലം മഹത്
    വിപ്രാണാം സംനിധൗ ശ്ലോകം അഗായദ് ഇദം അച്യുതഃ
34 സരസ്വതീ വാസസമാ കുതോ രതിഃ; സരസ്വതീ വാസസമാഃ കുതോ ഗുണാഃ
    സരസ്വതീം പ്രാപ്യ ദിവം ഗതാ ജനാഃ; സദാ സ്മരിഷ്യന്തി നദീം സരസ്വതീം
35 സരസ്വതീ സർവനദീഷു പുണ്യാ; സരസ്വതീ ലോകസുഖാവഹാ സദാ
    സരസ്വതീം പ്രാപ്യ ജനാഃ സുദുഷ്കൃതാഃ; സദാ ന ശോചന്തി പരത്ര ചേഹ ച
36 തതോ മുഹുർ മുഹുഃ പ്രീത്യാ പ്രേക്ഷമാണഃ സരസ്വതീം
    ഹയൈർ യുക്തം രഥം ശുഭ്രം ആതിഷ്ഠത പരന്തപഃ
37 സ ശീഘ്രഗാമിനാ തേന രഥേന യദുപുംഗവഃ
    ദിദൃക്ഷുർ അഭിസമ്പ്രാപ്തഃ ശിഷ്യയുദ്ധം ഉപസ്ഥിതം