മഹാഭാരതം മൂലം/സഭാപർവം/അധ്യായം5

←അധ്യായം4

മഹാഭാരതം മൂലം/സഭാപർവം രചന:വ്യാസൻ അധ്യായം5

അധ്യായം6→

1 [വ്]
     തത്ര തത്രോപവിഷ്ടേഷു പാണ്ഡവേഷു മഹാത്മസു
     മഹത്സു ചോപവിഷ്ടേഷു ഗന്ധർവേഷു ച ഭാരത
 2 ലോകാൻ അനുചരൻ സർവാൻ ആഗമത് താം സഭാം ഋഷിഃ
     നാരദഃ സുമഹാതേജാ ഋഷിഭിഃ സഹിതസ് തദാ
 3 പാരിജാതേന രാജേന്ദ്ര രൈവതേന ച ധീമതാ
     സുമുഖേന ച സൗമ്യേന ദേവർഷിർ അമിതദ്യുതിഃ
     സഭാസ്ഥാൻ പാണ്ഡവാൻ ദ്രഷ്ടും പ്രീയമാണോ മനോജവഃ
 4 തം ആഗതം ഋഷിം ദൃഷ്ട്വാ നാരദം സർവധർമവിത്
     സഹസാ പാണ്ഡവശ്രേഷ്ഠഃ പ്രത്യുത്ഥായാനുജൈഃ സഹ
     അഭ്യവാദയത പ്രീത്യാ വിനയാവനതസ് തദാ
 5 തദ് അർഹം ആസനം തസ്മൈ സമ്പ്രദായ യഥാവിധി
     അർചയാം ആസ രത്നൈശ് ച സർവകാമൈശ് ച ധർമവിത്
 6 സോ ഽർചിതഃ പാണ്ഡവൈഃ സർവൈർ മഹർഷിർ വേദപാരഗഃ
     ധർമകാമാർഥ സംയുക്തം പപ്രച്ഛേദം യുധിഷ്ഠിരം
 7 [ൻ]
     കച് ചിദ് അർഥാശ് ച കൽപന്തേ ധർമേ ച രമതേ മനഃ
     സുഖാനി ചാനുഭൂയന്തേ മനശ് ച ന വിഹന്യതേ
 8 കച് ചിദ് ആചരിതാം പൂർവൈർ നരദേവ പിതാ മഹൈഃ
     വർതസേ വൃത്തിം അക്ഷീണാം ധർമാർഥസഹിതാം നൃഷു
 9 കച് ചിദ് അർഥേന വാ ധർമം ധർമേണാർഥം അഥാപി വാ
     ഉഭൗ വാ പ്രീതിസാരേണ ന കാമേന പ്രബാധസേ
 10 കച് ചിദ് അർഥം ച ധർമം ച കാമം ച ജയതാം വര
    വിഭജ്യ കാലേ കാലജ്ഞ സദാ വരദ സേവസേ
11 കച് ചിദ് രാജഗുണൈഃ ഷഡ്ഭിഃ സപ്തോപായാംസ് തഥാനഘ
    ബലാബലം തഥാ സമ്യക് ചതുർദശ പരീക്ഷസേ
12 കച് ചിദ് ആത്മാനം അന്വീക്ഷ്യ പരാംശ് ച ജയതാം വര
    തഥാ സന്ധായ കർമാണി അഷ്ടൗ ഭാരത സേവസേ
13 കച് ചിത് പ്രകൃതയഃ ഷട് തേ ന ലുപ്താ ഭരതർഷഭ
    ആഢ്യാസ് തഥാവ്യസനിനഃ സ്വനുരക്താശ് ച സർവശഃ
14 കച് ചിൻ ന തർകൈർ ദൂതൈർ വാ യേ ചാപ്യ് അപരിശങ്കിതാഃ
    ത്വത്തോ വാ തവ വാമാത്യൈർ ഭിദ്യതേ ജാതു മന്ത്രിതം
15 കച് ചിത് സന്ധിം യഥാകാലം വിഗ്രഹം ചോപസേവസേ
    കച് ചിദ് വൃത്തിം ഉദാസീനേ മധ്യമേ ചാനുവർതസേ
16 കച് ചിദ് ആത്മസമാ ബുദ്ധ്യാ ശുചയോ ജീവിതക്ഷമാഃ
    കുലീനാശ് ചാനുരക്താശ് ച കൃതാസ് തേ വീര മന്ത്രിണഃ
17 വിജയോ മന്ത്രമൂലോ ഹി രാജ്ഞാം ഭവതി ഭാരത
    സുസംവൃതോ മന്ത്രധനൈർ അമാത്യൈഃ ശാസ്ത്രകോവിദൈഃ
18 കച് ചിൻ നിദ്രാവശം നൈഷി കച് ചിത് കാലേ വിബുധ്യസേ
    കച് ചിച് ചാപരരാത്രേഷു ചിന്തയസ്യ് അർഥം അർഥവിത്
19 കച് ചിൻ മന്ത്രയസേ നൈകഃ കച് ചിൻ ന ബഹുഭിഃ സഹ
    കച് ചിത് തേ മന്ത്രിതോ മന്ത്രോ ന രാഷ്ട്രം അനുധാവതി
20 കച് ചിദ് അർഥാൻ വിനിശ്ചിത്യ ലഘുമൂലാൻ മഹോദയാൻ
    ക്ഷിപ്രം ആരഭസേ കർതും ന വിഘ്നയസി താദൃശാൻ
21 കച് ചിൻ ന സർവേ കർമാന്താഃ പരോക്ഷാസ് തേ വിശങ്കിതാഃ
    സർവേ വാ പുനർ ഉത്സൃഷ്ടാഃ സംസൃഷ്ടം ഹ്യ് അത്ര കാരണം
22 കച് ചിദ് രാജൻ കൃതാന്യ് ഏവ കൃതപ്രായാനി വാ പുനഃ
    വിദുസ് തേ വീരകർമാണി നാനവാപ്താനി കാനി ചിത്
23 കച് ചിത് കാരണികാഃ സർവേ സർവശാസ്ത്രേഷു കോവിദാഃ
    കാരയന്തി കുമാരാംശ് ച യോധമുഖ്യാംശ് ച സർവശഃ
24 കച് ചിത് സഹസ്രൈർ മൂർഖാണാം ഏകം ക്രീണാസി പണ്ഡിതം
    പണ്ഡിതോ ഹ്യ് അർഥകൃച്ഛ്രേഷു കുര്യാൻ നിഃശ്രേയസം പരം
25 കച് ചിദ് ദുർഗാണി സർവാണി ധനധാന്യായുധോദകൈഃ
    യന്ത്രൈശ് ച പരിപൂർണാനി തഥാ ശിൽപിധനുർധരൈഃ
26 ഏകോ ഽപ്യ് അമാത്യോ മേധാവീ ശൂരോ ദാന്തോ വിചക്ഷണഃ
    രാജാനം രാജപുത്രം വാ പ്രാപയേൻ മഹതീം ശ്രിയം
27 കച് ചിദ് അഷ്ടാ ദശാന്യേഷു സ്വപക്ഷേ ദശ പഞ്ച ച
    ത്രിഭിസ് ത്രിഭിർ അവിജ്ഞാതൈർ വേത്സി തീർഥാനി ചാരകൈഃ
28 കച് ചിദ് ദ്വിഷാം അവിദിതഃ പ്രതിയത്തശ് ച സർവദാ
    നിത്യയുക്തോ രിപൂൻ സർവാൻ വീക്ഷസേ രിപുസൂദന
29 കച് ചിദ് വിനയസമ്പന്നഃ കുലപുത്രോ ബഹുശ്രുതഃ
    അനസൂയുർ അനുപ്രഷ്ടാ സത്കൃതസ് തേ പുരോഹിതഃ
30 കച് ചിദ് അഗ്നിഷു തേ യുക്തോ വിധിജ്ഞോ മതിമാൻ ഋജുഃ
    ഹുതം ച ഹോഷ്യമാനം ച കാലേ വേദയതേ സദാ
31 കച് ചിദ് അംഗേഷു നിഷ്ണാതോ ജ്യോതിഷാം പ്രതിപാദകഃ
    ഉത്പാതേഷു ച സർവേഷു ദൈവജ്ഞഃ കുശലസ് തവ
32 കച് ചിൻ മുഖ്യാ മഹത്സ്വ് ഏവ മധ്യമേഷു ച മധ്യമാഃ
    ജഘന്യാശ് ച ജഘന്യേഷു ഭൃത്യാഃ കർമസു യോജിതാഃ
33 അമാത്യാൻ ഉപധാതീതാൻ പിതൃപൈതാമഹാഞ് ശുചീൻ
    ശ്രേഷ്ഠാഞ് ശ്രേഷ്ഠേഷു കച് ചിത് ത്വം നിയോജയസി കർമസു
34 കച് ചിൻ നോഗ്രേണ ദണ്ഡേന ഭൃശം ഉദ്വേജിത പ്രജാഃ
    രാഷ്ട്രം തവാനുശാസന്തി മന്ത്രിണോ ഭരതർഷഭ
35 കച് ചിത് ത്വാം നാവജാനന്തി യാജകാഃ പതിതം യഥാ
    ഉഗ്രപ്രതിഗ്രഹീതാരം കാമയാനം ഇവ സ്ത്രിയഃ
36 കച് ചിദ് ധൃഷ്ടശ് ച ശൂരശ് ച മതിമാൻ ധൃതിമാഞ് ശുചിഃ
    കുലീനശ് ചാനുരക്തശ് ച ദക്ഷഃ സേനാപതിസ് തവ
37 കച് ചിദ് ബലസ്യ തേ മുഖ്യാഃ സർവേ യുദ്ധവിശാരദാഃ
    ദൃഷ്ടാപദാനാ വിക്രാന്താസ് ത്വയാ സത്കൃത്യ മാനിതാഃ
38 കച് ചിദ് ബലസ്യ ഭക്തം ച വേതനം ച യഥോചിതം
    സമ്പ്രാപ്തകാലം ദാതവ്യം ദദാസി ന വികർഷസി
39 കാലാതിക്രമണാദ് ധ്യേതേ ഭക്ത വേതനയോർ ഭൃതാഃ
    ഭർതുഃ കുപ്യന്തി ദൗർഗത്യാത് സോ ഽനർഥഃ സുമഹാൻ സ്മൃതഃ
40 കച് ചിത് സർവേ ഽനുരക്താസ് ത്വാം കുലപുത്രാഃ പ്രധാനതഃ
    കച് ചിത് പ്രാണാംസ് തവാർഥേഷു സന്ത്യജന്തി സദാ യുധി
41 കച് ചിൻ നൈകോ ബഹൂൻ അർഥാൻ സർവശഃ സാമ്പരായികാൻ
    അനുശാസ്സി യഥാകാമം കാമാത്മാ ശാസനാതിഗഃ
42 കച് ചിത് പുരുഷകാരേണ പുരുഷഃ കർമശോഭയൻ
    ലഭതേ മാനം അധികം ഭൂയോ വാ ഭക്ത വേതനം
43 കച് ചിദ് വിദ്യാവിനീതാംശ് ച നരാഞ് ജ്ഞാനവിശാരദാൻ
    യഥാർഹം ഗുണതശ് ചൈവ ദാനേനാഭ്യവപദ്യസേ
44 കച് ചിദ് ദാരാൻ മനുഷ്യാണാം തവാർഥേ മൃത്യും ഏയുഷാം
    വ്യസനം ചാഭ്യുപേതാനാം ബിഭർഷി ഭരതർഷഭ
45 കച് ചിദ് ഭയാദ് ഉപനതം ക്ലീബം വാ രിപും ആഗതം
    യുദ്ധേ വാ വിജിതം പാർഥ പുത്രവത് പരിരക്ഷസി
46 കച് ചിത് ത്വം ഏവ സർവസ്യാഃ പൃഥിവ്യാഃ പൃഥിവീപതേ
    സമശ് ച നാഭിശങ്ക്യശ് ച യഥാ മാതാ യഥാ പിതാ
47 കച് ചിദ് വ്യസനിനം ശത്രും നിശമ്യ ഭരതർഷഭ
    അഭിയാസി ജവേനൈവ സമീക്ഷ്യ ത്രിവിധം ബലം
48 പാർഷ്ണിമൂലം ച വിജ്ഞായ വ്യവസായം പരാജയം
    ബലസ്യ ച മഹാരാജ ദത്ത്വാ വേതനം അഗ്രതഃ
49 കച് ചിച് ച ബലമുഖ്യേഭ്യഃ പരരാഷ്ട്രേ പരന്തപ
    ഉപച്ഛന്നാനി രത്നാനി പ്രയച്ഛസി യഥാർഹതഃ
50 കച് ചിദ് ആത്മാനം ഏവാഗ്രേ വിജിത്യ വിജിതേന്ദ്രിയഃ
    പരാഞ് ജിഗീഷസേ പാർഥ പ്രമത്താൻ അജിതേന്ദ്രിയാൻ
51 കച് ചിത് തേ യാസ്യതഃ ശത്രൂൻ പൂർവം യാന്തി സ്വനുഷ്ഠിതാഃ
    സാമം ദാനം ച ഭേദശ് ച ദണ്ഡശ് ച വിധിവദ് ഗുണാഃ
52 കച് ചിൻ മൂലം ദൃഢം കൃത്വാ യാത്രാം യാസി വിശാം പതേ
    താംശ് ച വിക്രമസേ ജേതും ജിത്വാ ച പരിരക്ഷസി
53 കച് ചിദ് അഷ്ടാംഗസംയുക്താ ചതുർവിധ ബലാ ചമൂഃ
    ബലമുഖ്യൈഃ സുനീതാ തേ ദ്വിഷതാം പ്രതിബാധനീ
54 കച് ചിൽ ലവം ച മുഷ്ടിം ച പരരാഷ്ട്രേ പരന്തപ
    അവിഹായ മഹാരാജ വിഹംസി സമരേ രിപൂൻ
55 കച് ചിത് സ്വപരരാഷ്ട്രേഷു ബഹവോ ഽധികൃതാസ് തവ
    അർഥാൻ സമനുതിഷ്ഠന്തി രക്ഷന്തി ച പരസ്പരം
56 കച് ചിദ് അഭ്യവഹാര്യാണി ഗാത്രസംസ്പർശകാനി ച
    ഘ്രേയാണി ച മഹാരാജ രക്ഷന്ത്യ് അനുമതാസ് തവ
57 കച് ചിത് കോശം ച കോഷ്ട്ഥം ച വാഹനം ദ്വാരം ആയുധം
    ആയശ് ച കൃതകല്യാണൈസ് തവ ഭക്തൈർ അനുഷ്ഠിതഃ
58 കച് ചിദ് ആഭ്യന്തരേഭ്യശ് ച ബാഹ്യേഭ്യശ് ച വിശാം പതേ
    രക്ഷസ്യ് ആത്മാനം ഏവാഗ്രേ താംശ് ച സ്വേഭ്യോ മിഥശ് ച താൻ
59 കച് ചിൻ ന പാനേ ദ്യൂതേ വാ ക്രീഡാസു പ്രമദാസു ച
    പ്രതിജാനന്തി പൂർവാഹ്ണേ വ്യയം വ്യസനജം തവ
60 കച് ചിദ് ആയസ്യ ചാർധേന ചതുർഭാഗേന വാ പുനഃ
    പാദഭാഗൈസ് ത്രിഭിർ വാപി വ്യയഃ സംശോധ്യതേ തവ
61 കച് ചിജ് ജ്ഞാതീൻ ഗുരൂൻ വൃദ്ധാൻ വണിജഃ ശിൽപിനഃ ശ്രിതാൻ
    അഭീക്ഷ്ണം അനുഗൃഹ്ണാസി ധനധാന്യേന ദുർഗതാൻ
62 കച് ചിദ് ആയവ്യയേ യുക്താഃ സർവേ ഗണക ലേഖകാഃ
    അനുതിഷ്ഠന്തി പൂർവാഹ്ണേ നിത്യം ആയവ്യയം തവ
63 കച് ചിദ് അർഥേഷു സമ്പ്രൗഢാൻ ഹിതകാമാൻ അനുപ്രിയാൻ
    നാപകർഷസി കർമഭ്യഃ പൂർവം അപ്രാപ്യ കിൽബിഷം
64 കച് ചിദ് വിദിത്വാ പുരുഷാൻ ഉത്തമാധമമധ്യമാൻ
    ത്വം കർമസ്വ് അനുരൂപേഷു നിയോജയസി ഭാരത
65 കച് ചിൻ ന ലുബ്ധാശ് ചൗരാ വാ വൈരിണോ വാ വിശാം പതേ
    അപ്രാപ്തവ്യവഹാരാ വാ തവ കർമസ്വ് അനുഷ്ഠിതാഃ
66 കച് ചിൻ ന ലുബ്ധൈശ് ചൗരൈർ വാ കുമാരൈഃ സ്ത്രീ ബലേന വാ
    ത്വയാ വാ പീഡ്യതേ രാഷ്ട്രം കച് ചിത് പുഷ്ടാഃ കൃഷീ വലാഃ
67 കച് ചിദ് രാഷ്ട്രേ തഡാഗാനി പൂർണാനി ച മഹാന്തി ച
    ഭാഗശോ വിനിവിഷ്ടാനി ന കൃഷിർ ദേവ മാതൃകാ
68 കച് ചിദ് ബീജം ച ഭക്തം ച കർഷകായാവസീദതേ
    പ്രതികം ച ശതം വൃദ്ധ്യാ ദദാസ്യ് ഋണം അനുഗ്രഹം
69 കച് ചിത് സ്വനുഷ്ഠിതാ താത വാർത്താ തേ സാധുഭിർ ജനൈഃ
    വാർത്തായാം സംശ്രിതസ് താത ലോകോ ഽയം സുഖം ഏധതേ
70 കച് ചിച് ഛുചികൃതഃ പ്രാജ്ഞാഃ പഞ്ച പഞ്ച സ്വനുഷ്ഠിതാഃ
    ക്ഷേമം കുർവന്തി സംഹത്യ രാജഞ് ജനപദേ തവ
71 കച് ചിൻ നഗരഗുപ്ത്യ് അർഥം ഗ്രാമാ നഗരവത് കൃതാഃ
    ഗ്രാമവച് ച കൃതാ രക്ഷാ തേ ച സർവേ തദ് അർപണാഃ
72 കച് ചിദ് ബലേനാനുഗതാഃ സമാനി വിഷമാണി ച
    പുരാണചൗരാഃ സാധ്യക്ഷാശ് ചരന്തി വിഷയേ തവ
73 കച് ചിത് സ്ത്രിയഃ സാന്ത്വയസി കച് ചിത് താശ് ച സുരക്ഷിതാഃ
    കച് ചിൻ ന ശ്രദ്ദധാസ്യ് ആസാം കച് ചിദ് ഗുഹ്യം ന ഭാഷസേ
74 കച് ചിച് ചാരാൻ നിശി ശ്രുത്വാ തത് കാര്യം അനുചിന്ത്യ ച
    പ്രിയാണ്യ് അനുഭവഞ് ശേഷേ വിദിത്വാഭ്യന്തരം ജനം
75 കച് ചിദ് ദ്വൗ പ്രഥമൗ യാമൗ രാത്ര്യാം സുപ്ത്വാ വിശാം പതേ
    സഞ്ചിന്തയസി ധർമാർഥൗ യാമ ഉത്ഥായ പശ്ചിമേ
76 കച് ചിദ് ദർശയസേ നിത്യം മനുഷ്യാൻ സമലങ്കൃതാൻ
    ഉത്ഥായ കാലേ കാലജ്ഞഃ സഹ പാണ്ഡവ മന്ത്രിഭിഃ
77 കച് ചിദ് രക്താംബരധരാഃ ഖഡ്ഗഹസ്താഃ സ്വലം കൃതാഃ
    അഭിതസ് ത്വാം ഉപാസന്തേ രക്ഷണാർഥം അരിന്ദമ
78 കച് ചിദ് ദണ്ഡ്യേഷു യമവത് പൂജ്യേഷു ച വിശാം പതേ
    പരീക്ഷ്യ വർതസേ സമ്യഗ് അപ്രിയേഷു പ്രിയേഷു ച
79 കച് ചിച് ഛാരീരം ആബാധം ഔഷധൈർ നിയമേന വാ
    മാനസം വൃദ്ധസേവാഭിഃ സദാ പാർഥാപകർഷസി
80 കച് ചിദ് വൈദ്യാശ് ചികിത്സായാം അഷ്ടാംഗായാം വിശാരദാഃ
    സുഹൃദശ് ചാനുരക്താശ് ച ശരീരേ തേ ഹിതാഃ സദാ
81 കച് ചിൻ ന മാനാൻ മോഹാദ് വാ കാമാദ് വാപി വിശാം പതേ
    അർഥി പ്രത്യർഥിനഃ പ്രാപ്താൻ അപാസ്യസി കഥം ചന
82 കച് ചിൻ ന ലോഭാൻ മോഹാദ് വാ വിശ്രംഭാത് പ്രണയേന വാ
    ആശ്രിതാനാം മനുഷ്യാണാം വൃത്തിം ത്വം സംരുണത്സി ച
83 കച് ചിത് പൗരാ ന സഹിതാ യേ ച തേ രാഷ്ട്രവാസിനഃ
    ത്വയാ സഹ വിരുധ്യന്തേ പരൈഃ ക്രീതാഃ കഥം ചന
84 കച് ചിത് തേ ദുർബലഃ ശത്രുർ ബലേനോപനിപീഡിതഃ
    മന്ത്രേണ ബലവാൻ കശ് ചിദ് ഉഭാഭ്യാം വാ യുധിഷ്ഠിര
85 കച് ചിത് സർവേ ഽനുരക്താസ് ത്വാം ഭൂമിപാലാഃ പ്രധാനതഃ
    കച് ചിത് പ്രാണാംസ് ത്വദർഥേഷു സന്ത്യജന്തി ത്വയാ ഹൃതാഃ
86 കച് ചിത് തേ സർവവിദ്യാസു ഗുണതോ ഽർചാ പ്രവർതതേ
    ബ്രാഹ്മണാനാം ച സാധൂനാം തവ നിഃശ്രേയസേ ശുഭാ
87 കച് ചിദ് ധർമേ ത്രയീ മൂലേ പൂർവൈർ ആചരിതേ ജനൈഃ
    വർതമാനസ് തഥാ കർതും തസ്മിൻ കർമണി വർതസേ
88 കച് ചിത് തവ ഗൃഹേ ഽന്നാനി സ്വാദൂന്യ് അശ്നന്തി വൈ ദ്വിജാഃ
    ഗുണവന്തി ഗുണോപേതാസ് തവാധ്യക്ഷം സദക്ഷിണം
89 കച് ചിത് ക്രതൂൻ ഏകചിത്തോ വാജപേയാംശ് ച സർവശഃ
    പുണ്ഡരീകാംശ് ച കാർത്സ്ന്യേന യതസേ കർതും ആത്മവാൻ
90 കച് ചിജ് ജ്ഞാതീൻ ഗുരൂൻ വൃദ്ധാൻ ദൈവതാംസ് താപസാൻ അപി
    ചൈത്യാംശ് ച വൃക്ഷാൻ കല്യാണാൻ ബ്രാഹ്മണാംശ് ച നമസ്യസി
91 കച് ചിദ് ഏഷാ ച തേ ബുദ്ധിർ വൃത്തിർ ഏഷാ ച തേ ഽനഘ
    ആയുഷ്യാ ച യശസ്യാ ച ധർമകാമാർഥ ദർശിനീ
92 ഏതയാ വർതമാനസ്യ ബുദ്ധ്യാ രാഷ്ട്രം ന സീദതി
    വിജിത്യ ച മഹീം രാജാ സോ ഽത്യന്തം സുഖം ഏധതേ
93 കച് ചിദ് ആര്യോ വിശുദ്ധാത്മാ ക്ഷാരിതശ് ചൗര കർമണി
    അദൃഷ്ടശാസ്ത്രകുശലൈർ ന ലോഭാദ് വധ്യതേ ശുചിഃ
94 പൃഷ്ടോ ഗൃഹീതസ് തത്കാരീ തജ്ജ്ഞൈർ ദൃഷ്ടഃ സ കാരണഃ
    കച് ചിൻ ന മുച്യതേ സ്തേനോ ദ്രവ്യലോഭാൻ നരർഷഭ
95 വ്യുത്പന്നേ കച് ചിദ് ആഢ്യസ്യ ദരിദ്രസ്യ ച ഭാരത
    അർഥാൻ ന മിഥ്യാ പശ്യന്തി തവാമാത്യാ ഹൃതാ ധനൈഃ
96 നാസ്തിക്യം അനൃതം ക്രോധം പ്രമാദം ദീർഘസൂത്രതാം
    അദർശനം ജ്ഞാനവതാം ആലസ്യം ക്ഷിപ്തചിത്തതാം
97 ഏകചിന്തനം അർഥാനാം അനർഥജ്ഞൈശ് ച ചിന്തനം
    നിശ്ചിതാനാം അനാരംഭം മന്ത്രസ്യാപരിരക്ഷണം
98 മംഗല്യസ്യാപ്രയോഗം ച പ്രസംഗം വിഷയേഷു ച
    കച് ചിത് ത്വം വർജയസ്യ് ഏതാൻ രാജദോഷാംശ് ചതുർദശ
99 കച് ചിത് തേ സഫലാ വേദാഃ കച് ചിത് തേ സഫലം ധനം
    കച് ചിത് തേ സഫലാ ദാരാഃ കച് ചിത് തേ സഫലം ശ്രുതം
100 [യ്]
   കഥം വൈ സഫലാ വേദാഃ കഥം വൈ സഫലം ധനം
   കഥം വൈ സഫലാ ദാരാഃ കഥം വൈ സഫലം ശ്രുതം
101 [ൻ]
   അഗ്നിഹോത്രഫലാ വേദാ ദത്തഭുക്ത ഫലം ധനം
   രതിപുത്ര ഫലാ ദാരാഃ ശീലവൃത്തഫലം ശ്രുതം
102 [വ്]
   ഏതദ് ആഖ്യായ സ മുനിർ നാരദഃ സുമഹാതപാഃ
   പപ്രച്ഛാനന്തരം ഇദം ധർമാത്മാനം യുധിഷ്ഠിരം
103 [ൻ]
   കച് ചിദ് അഭ്യാഗതാ ദൂരാദ് വണിജോ ലാഭകാരണാത്
   യഥോക്തം അവഹാര്യന്തേ ശുൽകം ശുൽകോപജീവിഭിഃ
104 കച് ചിത് തേ പുരുഷാ രാജൻ പുരേ രാഷ്ട്രേ ച മാനിതാഃ
   ഉപാനയന്തി പണ്യാനി ഉപധാഭിർ അവഞ്ചിതാഃ
105 കച് ചിച് ഛൃണോഷി വൃദ്ധാനാം ധർമാർഥസഹിതാ ഗിരഃ
   നിത്യം അർഥവിദാം താത തഥാ ധർമാനുദർശിനാം
106 കച് ചിത് തേ കൃഷിതന്ത്രേഷു ഗോഷു പുഷ്പഫലേഷു ച
   ധർമാർഥം ച ദ്വിജാതിഭ്യോ ദീയതേ മധുസർപിഷീ
107 ദ്രവ്യോപകരണം കച് ചിത് സർവദാ സർവശിൽപിനാം
   ചാതുർമാസ്യാവരം സമ്യങ് നിയതം സമ്പ്രയച്ഛസി
108 കച് ചിത് കൃതം വിജാനീഷേ കർതാരം ച പ്രശംസസി
   സതാം മധ്യേ മഹാരാജ സത് കരോഷി ച പൂജയൻ
109 കച് ചിത് സൂത്രാണി സർവാണി ഗൃഹ്ണാസി ഭരതർഷഭ
   ഹസ്തിസൂത്രാശ്വസൂത്രാണി രഥസൂത്രാണി ചാഭിഭോ
110 കച് ചിദ് അഭ്യസ്യതേ ശശ്വദ് ഗൃഹേ തേ ഭരതർഷഭ
   ധനുർവേദസ്യ സൂത്രം ച യന്ത്രസൂത്രം ച നാഗരം
111 കച് ചിദ് അസ്ത്രാണി സർവാണി ബ്രഹ്മദണ്ഡശ് ച തേ ഽനഘ
   വിഷയോഗാശ് ച തേ സർവേ വിദിതാഃ ശത്രുനാശനാഃ
112 കച് ചിദ് അഗ്നിഭയാച് ചൈവ സർപവ്യാല ഭയാത് തഥാ
   രോഗരക്ഷോഭയാച് ചൈവ രാഷ്ട്രം സ്വം പരിരക്ഷസി
113 കച് ചിദ് അന്ധാംശ് ച മൂകാംശ് ച പംഗൂൻ വ്യംഗാൻ അബാന്ധവാൻ
   പിതേവ പാസി ധർമജ്ഞ തഥാ പ്രവ്രജിതാൻ അപി
114 [വ്]
   ഏതാഃ കുരൂണാം ഋഷഭോ മഹാത്മാ; ശ്രുത്വാ ഗിരോ ബ്രാഹ്മണസത്തമസ്യ
   പ്രണമ്യ പാദാവ് അഭിവാദ്യ ഹൃഷ്ടോ; രാജാബ്രവീൻ നാരദം ദേവരൂപം
115 ഏവം കരിഷ്യാമി യഥാ ത്വയോക്തം; പ്രജ്ഞാ ഹി മേ ഭൂയ ഏവാഭിവൃദ്ധാ
   ഉക്ത്വാ തഥാ ചൈവ ചകാര രാജാ; ലേഭേ മഹീം സാഗരമേഖലാം ച
116 [ൻ]
   ഏവം യോ വർതതേ രാജാ ചാതുർവർണ്യസ്യ രക്ഷണേ
   സ വിഹൃത്യേഹ സുസുഖീ ശക്രസ്യൈതി സലോകതാം