മഹാഭാരതം മൂലം/സ്ത്രീപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം20

1 [ഗ്]
     അധ്യർധഗുണം ആഹുർ യം ബലേ ശൗര്യേ ച മാധവ
     പിത്രാ ത്വയാ ച ദാശാർഹ ദൃപ്തം സിംഹം ഇവോത്കടം
 2 യോ ബിഭേദ ചമൂം ഏകോ മമ പുത്രസ്യ ദുർഭിദാം
     സ ഭൂത്വാ മൃത്യുർ അന്യേഷാം സ്വയം മൃത്യുവശം ഗതഃ
 3 തസ്യോപലക്ഷയേ കൃഷ്ണ കാർഷ്ണേർ അമിതതേജസഃ
     അഭിമന്യോർ ഹതസ്യാപി പ്രഭാ നൈവോപശാമ്യതി
 4 ഏഷാ വിരാട ദുഹിതാ സ്നുഷാ ഗാണ്ഡീവധന്വനഃ
     ആർതാ ബാലാ പതിം വീരം ശോച്യാ ശോചത്യ് അനിന്ദിതാ
 5 തം ഏഷാ ഹി സമാസാദ്യ ഭാര്യാ ഭർതാരം അന്തികേ
     വിരാട ദുഹിതാ കൃഷ്ണ പാണിനാ പരിമാർജതി
 6 തസ്യ വക്ത്രം ഉപാഘ്രായ സൗഭദ്രസ്യ യശസ്വിനീ
     വിബുദ്ധകമലാകാരം കംബുവൃത്തശിരോ ധരം
 7 കാമ്യരൂപവതീ ചൈഷാ പരിഷ്വജതി ഭാമിനീ
     ലജ്ജ മാനാ പുരൈവൈനം മാധ്വീക മദമൂർഛിതാ
 8 തസ്യ ക്ഷതജസന്ദിഗ്ധം ജാതരൂപപരിഷ്കൃതം
     വിമുച്യ കവചം കൃഷ്ണ ശരീരം അഭിവീക്ഷതേ
 9 അവേക്ഷമാണാ തം ബാലാ കൃഷ്ണ ത്വാം അഭിഭാഷതേ
     അയം തേ പുണ്ഡരീകാക്ഷ സദൃശാക്ഷോ നിപാതിതഃ
 10 ബലേ വീര്യേ ച സദൃശസ് തേജസാ ചൈവ തേ ഽനഘ
    രൂപേണ ച തവാത്യർഥം ശേതേ ഭുവി നിപാതിതഃ
11 അത്യന്തസുകുമാരസ്യ രാങ്ക വാജിന ശായിനഃ
    കച് ചിദ് അദ്യ ശരീരം തേ ഭൂമൗ ന പരിതപ്യതേ
12 മാതംഗഭുജ വർഷ്മാണൗ ജ്യാക്പേപ കഠിന ത്വചൗ
    കാഞ്ചനാംഗദിനൗ ശേഷേ നിക്ഷിപ്യ വിപുലൗ ഭുജൗ
13 വ്യായമ്യ ബഹുധാ നൂനം സുഖസുപ്തഃ ശ്രമാദ് ഇവ
    ഏവം വിലപതീം ആർതാം ന ഹി മാം അഭിഭാഷസേ
14 ആര്യാം ആര്യ സുഭദ്രാം ത്വം ഇമാംശ് ച ത്രിദശോപമാൻ
    പിതൄൻ മാം ചൈവ ദുഃഖാർതാം വിഹായ ക്വ ഗമിഷ്യസി
15 തസ്യ ശോണിതസന്ദിഗ്ധാൻ കേശാൻ ഉന്നാമ്യ പാണിനാ
    ഉത്സംഗേ വക്ത്രം ആധായ ജീവന്തം ഇവ പൃച്ഛതി
    സ്വസ്രീയം വാസുദേവസ്യ പുത്രം ഗാണ്ഡീവധന്വനഃ
16 കഥം ത്വാം രണമധ്യസ്ഥം ജഘ്നുർ ഏതേ മഹാരഥാഃ
    ധിഗ് അസ്തു ക്രൂര കർതൄംസ് താൻ കൃപ കർണജയദ്രഥാൻ
17 ദ്രോണ ദ്രൗണായനീ ചോഭൗ യൈർ അസി വ്യസനീ കൃതഃ
    രഥർഷഭാണാം സർവേഷാം കഥം ആസീത് തദാ മനഃ
18 ബാലം ത്വാം പരിവാര്യൈകം മമ ദുഃഖായ ജഘ്നുഷാം
    കഥം നു പാണ്ഡവാനാം ച പാഞ്ചാലാനാം ച പശ്യതാം
    ത്വം വീര നിധനം പ്രാപ്തോ നാഥവാൻ സന്നനാഥവത്
19 ദൃഷ്ട്വാ ബഹുഭിർ ആക്രന്ദേ നിഹതം ത്വാം അനാഥവത്
    വീരഃ പുരുഷശാർദൂലഃ കഥം ജീവതി പാണ്ഡവഃ
20 ന രാജ്യലാഭോ വിപുലഃ ശത്രൂണാം വാ പരാഭവഃ
    പ്രീതം ദാസ്യതി പാർഥാനാം ത്വാം ഋതേ പുഷ്കരേക്ഷണ
21 തവ ശസ്ത്രജിതാംൽ ലോകാൻ ധർമേണ ച ദമേന ച
    ക്ഷിപ്രം അന്വാഗമിഷ്യാമി തത്ര മാം പ്രതിപാലയ
22 ദുർമരം പുനർ അപ്രാപ്തേ കാലേ ഭവതി കേന ചിത്
    യദ് അഹം ത്വാം രണേ ദൃഷ്ട്വാ ഹതം ജീവാമി ദുർഭഗാ
23 കാം ഇദാനീം നരവ്യാഘ്ര ശ്ലക്ഷ്ണയാ സ്മിതയാ ഗിരാ
    പിതൃലോകേ സമേത്യാന്യാം മാം ഇവാമന്ത്രയിഷ്യസി
24 നൂനം അപ്സരസാം സ്വർഗേ മനാംസി പ്രമഥിഷ്യസി
    പരമേണ ച രൂപേണ ഗിരാ ച സ്മിതപൂർവയാ
25 പ്രാപ്യ പുണ്യകൃതാംൽ ലോകാൻ അപ്സരോഭിഃ സമേയിവാൻ
    സൗഭദ്ര വിഹരൻ കാലേ സ്മരേഥാഃ സുകൃതാനി മേ
26 ഏതാവാൻ ഇഹ സംവാസോ വിഹിതസ് തേ മയാ സഹ
    ഷൺ മാസാൻ സപ്തമേ മാസി ത്വം വീര നിധനം ഗതഃ
27 ഇത്യ് ഉക്തവചനാം ഏതാം അപകർഷന്തി ദുഃഖിതാം
    ഉത്തരാം മോഘസങ്കൽപാം മത്സ്യരാജകുലസ്ത്രിയഃ
28 ഉത്തരാം അപകൃഷ്യൈനാം ആർതാം ആർതതരാഃ സ്വയം
    വിരാടം നിഹതം ദൃഷ്ട്വാ ക്രോശന്തി വിലപന്തി ച
29 ദ്രോണാസ്ത്ര ശരസങ്കൃത്തം ശയാനം രുധിരോക്ഷിതം
    വിരാടം വിതുദന്ത്യ് ഏതേ ഗൃധ്രഗോമായുവായസാഃ
30 വിതുദ്യമാനം വിഹഗൈർ വിരാടം അസിതേക്ഷണാഃ
    ന ശക്നുവന്തി വിവശാ നിവർതയിതും ആതുരാഃ
31 ആസാം ആതപതപ്താനാം ആയസേന ച യോഷിതാം
    ശ്രമേണ ച വിവർണാനാം രൂപാണാം വിഗതം വപുഃ
32 ഉത്തരം ചാഭിമന്യും ച കാംബോജം ച സുദക്ഷിണം
    ശിശൂൻ ഏതാൻ ഹതാൻ പശ്യ ലക്ഷ്മണം ച സുദർശനം
    ആയോധന ശിരോമധ്യേ ശയാനം പശ്യ മാധവ