മഹാഭാരതം മൂലം/സൗപ്തികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം5

1 [ക്]
     ശുശ്രൂഷുർ അപി ദുർമേധാഃ പുരുഷോ ഽനിയതേന്ദ്രിയഃ
     നാലം വേദയിതും കൃത്സ്നൗ ധർമാർഥാവ് ഇതി മേ മതിഃ
 2 തഥൈവ താവൻ മേധാവീ വിനയം യോ ന ശിക്ഷതി
     ന ച കിം ചന ജാനാതി സോ ഽപി ധർമാർഥനിശ്ചയം
 3 ശുശ്രൂഷുസ് ത്വ് ഏവ മേധാവീ പുരുഷോ നിയതേന്ദ്രിയഃ
     ജാനീയാദ് ആഗമാൻ സർവാൻ ഗ്രാഹ്യം ച ന വിരോധയേത്
 4 അനേയസ് ത്വ് അവമാനീ യോ ദുരാത്മാ പാപപൂരുഷഃ
     ദിഷ്ടം ഉത്സൃജ്യ കല്യാണം കരോതി ബഹു പാപകം
 5 നാഥവന്തം തു സുഹൃദഃ പ്രതിഷേധന്തി പാതകാത്
     നിവർതതേ തു ലക്ഷ്മീവാൻ നാലക്ഷ്മീവാൻ നിവർതതേ
 6 യഥാ ഹ്യ് ഉച്ചാവചൈർ വാക്യൈഃ ക്ഷിപ്തചിത്തോ നിയമ്യതേ
     തഥൈവ സുഹൃദാ ശക്യോ ന ശക്യസ് ത്വ് അവസീദതി
 7 തഥൈവ സുഹൃദം പ്രാജ്ഞം കുർവാണം കർമ പാപകം
     പ്രാജ്ഞാഃ സമ്പ്രതിഷേധന്തേ യഥാശക്തി പുനഃ പുനഃ
 8 സ കല്യാണേ മതിം കൃത്വാ നിയമ്യാത്മാനം ആത്മനാ
     കുരു മേ വചനം താത യേന പശ്ചാൻ ന തപ്യസേ
 9 ന വധഃ പൂജ്യതേ ലോകേ സുപ്താനാം ഇഹ ധർമതഃ
     തഥൈവ ന്യസ്തശസ്ത്രാണാം വിമുക്തരഥവാജിനാം
 10 യേ ച ബ്രൂയുസ് തവാസ്മീതി യേ ച സ്യുഃ ശരണാഗതാഃ
    വിമുക്തമൂർധജാ യേ ച യേ ചാപി ഹതവാഹനാഃ
11 അദ്യ സ്വപ്സ്യന്തി പാഞ്ചാലാ വിമുക്തകവചാ വിഭോ
    വിശ്വസ്താ രജനീം സർവേ പ്രേതാ ഇവ വിചേതസഃ
12 യസ് തേഷാം തദവസ്ഥാനാം ദ്രുഹ്യേത പുരുഷോ ഽനൃജുഃ
    വ്യക്തം സ നരകേ മജ്ജേദ് അഗാധേ വിപുലേ ഽപ്ലവേ
13 സർവാസ്ത്രവിദുഷാം ലോകേ ശ്രേഷ്ഠസ് ത്വം അസി വിശ്രുതഃ
    ന ച തേ ജാതു ലോകേ ഽസ്മിൻ സുസൂക്ഷ്മം അപി കിൽബിഷം
14 ത്വം പുനഃ സൂര്യസങ്കാശഃ ശ്വോഭൂത ഉദിതേ രവൗ
    പ്രകാശേ സർവഭൂതാനാം വിജേതാ യുധി ശാത്രവാൻ
15 അസംഭാവിത രൂപം ഹി ത്വയി കർമ വിഗർഹിതം
    ശുക്ലേ രക്തം ഇവ ന്യസ്തം ഭവേദ് ഇതി മതിർ മമ
16 [അഷ്വ്]
    ഏവം ഏതദ് യഥാത്ഥ ത്വം അനുശാസ്മീഹ മാതുല
    തൈസ് തു പൂർവമയം സേതുഃ ശതധാ വിദലീ കൃതഃ
17 പ്രത്യക്ഷം ഭൂമിപാലാനാം ഭവതാം ചാപി സംനിധൗ
    ന്യസ്തശസ്ത്രോ മമ പിതാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നേന പാതിതഃ
18 കർണശ് ച പതിതേ ചക്രേ രഥസ്യ രഥിനാം വരഃ
    ഉത്തമേ വ്യസനേ സന്നോ ഹതോ ഗാണ്ഡീവധന്വനാ
19 തഥാ ശാന്തനവോ ഭീഷ്മോ ന്യസ്തശസ്ത്രോ നിരായുധഃ
    ശിഖണ്ഡിനം പുരസ്കൃത്യ ഹതോ ഗാണ്ഡീവധന്വനാ
20 ഭൂരിശ്രവാ മഹേഷ്വാസസ് തഥാ പ്രായ ഗതോ രണേ
    ക്രോശതാം ഭൂമിപാലാനാം യുയുധാനേന പാതിതഃ
21 ദുര്യോധനശ് ച ഭീമേന സമേത്യ ഗദയാ മൃധേ
    പശ്യതാം ഭൂമിപാലാനാം അധർമേണ നിപാതിതഃ
22 ഏകാകീ ബഹുഭിസ് തത്ര പരിവാര്യ മഹാരഥൈഃ
    അധർമേണ നരവ്യാഘ്രോ ഭീമസേനേന പാതിതഃ
23 വിലാപോ ഭഗ്നസക്ഥസ്യ യോ മേ രാജ്ഞഃ പരിശ്രുതഃ
    വാർത്തികാനാം കഥയതാം സ മേ മർമാണി കൃന്തതി
24 ഏവം അധാർമികാഃ പാപാഃ പാഞ്ചാലാ ഭിന്നസേതവഃ
    താൻ ഏവം ഭിന്നമര്യാദാൻ കിം ഭവാൻ ന വിഗർഹതി
25 പിതൃഹന്തൄൻ അഹം ഹത്വാ പാഞ്ചാലാൻ നിശി സൗപ്തികേ
    കാമം കീടഃ പതംഗോ വാ ജന്മ പ്രാപ്യ ഭവാമി വൈ
26 ത്വരേ ചാഹം അനേനാദ്യ യദ് ഇദം മേ ചികീർഷിതം
    തസ്യ മേ ത്വരമാണസ്യ കുതോ നിദ്രാ കുതഃ സുഖം
27 ന സ ജാതഃ പുമാംൽ ലോകേ കശ് ചിൻ ന ച ഭവിഷ്യതി
    യോ മേ വ്യാവർതയേദ് ഏതാം വധേ തേഷാം കൃതാം മതിം
28 [സ്]
    ഏവം ഉക്ത്വാ മഹാരാജ ദ്രോണപുത്രഃ പ്രതാപവാൻ
    ഏകാന്തേ യോജയിത്വാശ്വാൻ പ്രായാദ് അഭിമുഖഃ പരാൻ
29 തം അബ്രൂതാം മഹാത്മാനൗ ഭോജശാരദ്വതാവ് ഉഭൗ
    കിം അയം സ്യന്ദനോ യുക്തഃ കിം ച കാര്യം ചികീർഷിതം
30 ഏകസാർഥം പ്രയാതൗ സ്വസ് ത്വയാ സഹ നരർഷഭ
    സമദുഃഖസുഖൗ ചൈവ നാവാം ശങ്കിതും അർഹസി
31 അശ്വത്ഥാമാ തു സങ്ക്രുദ്ധഃ പിതുർ വധം അനുസ്മരൻ
    താഭ്യാം തഥ്യം തദാചഖ്യൗ യദ് അസ്യാത്മ ചികീർഷിതം
32 ഹത്വാ ശതസഹസ്രാണി യോധാനാം നിശിതൈഃ ശരൈഃ
    ന്യസ്തശസ്ത്രോ മമ പിതാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നേന പാതിതഃ
33 തം തഥൈവ ഹനിഷ്യാമി ന്യസ്തവർമാണം അദ്യ വൈ
    പുത്രം പാഞ്ചാലരാജസ്യ പാപം പാപേന കർമണാ
34 കഥം ച നിഹതഃ പാപഃ പാഞ്ചാലഃ പശുവൻ മയാ
    ശസ്ത്രാഹവ ജിതാം ലോകാൻ പ്രാപ്നുയാദ് ഇതി മേ മതിഃ
35 ക്ഷിപ്രം സംനദ്ധ കവചൗ സഖഡ്ഗാവ് ആത്തകാർമുകൗ
    സമാസ്ഥായ പ്രതീക്ഷേതാം രഥവര്യൗ പരന്തപൗ
36 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ രഥം ആസ്ഥായ പ്രായാദ് അഭിമുഖഃ പരാൻ
    തം അന്വഗാത് കൃപോ രാജൻ കൃതവർമാ ച സാത്വതഃ
37 തേ പ്രയാതാ വ്യരോചന്ത പരാൻ അഭിമുഖാസ് ത്രയഃ
    ഹൂയമാനാ യഥാ യജ്ഞേ സമിദ്ധാ ഹവ്യവാഹനാഃ
38 യയുശ് ച ശിബിരം തേഷാം സമ്പ്രസുപ്ത ജനം വിഭോ
    ദ്വാരദേശം തു സമ്പ്രാപ്യ ദ്രൗണിസ് തസ്ഥൗ രഥോത്തമേ