മഹാഭാരതം മൂലം/സൗപ്തികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം7

1 [സ്]
     സ ഏവം ചിന്തയിത്വാ തു ദ്രോണപുത്രോ വിശാം പതേ
     അവതീര്യ രഥോപസ്ഥാദ് ദധ്യൗ സമ്പ്രയതഃ സ്ഥിതഃ
 2 [ദ്]
     ഉഗ്രം സ്ഥാണും ശിവം രുദ്രം ശർവം ഈശാനം ഈശ്വരം
     ഗിരിശം വരദം ദേവം ഭവം ഭാവനം അവ്യയം
 3 ശിതികണ്ഠം അജം ശക്രം ക്രഥം ക്രതുഹരം ഹരം
     വിശ്വരൂപം വിരൂപാക്ഷം ബഹുരൂപം ഉമാപതിം
 4 ശ്മശാനവാസിനം ദൃപ്തം മഹാഗണപതിം പ്രഭും
     ഖട്വാംഗധാരിണം മുണ്ഡം ജടിലം ബ്രഹ്മചാരിണം
 5 മനസാപ്യ് അസുചിന്ത്യേന ദുഷ്കരേണാൽപ ചേതസാ
     സോ ഽഹം ആത്മോപഹാരേണ യക്ഷ്യേ ത്രിപുരഘാതിനം
 6 സ്തുതം സ്തുത്യം സ്തൂയമാനം അമോഘം ചർമ വാസസം
     വിലോഹിതം നീലകണ്ഠം അപൃക്ഥം ദുർനിവാരണം
 7 ശുക്രം വിശ്വസൃജം ബ്രഹ്മ ബ്രഹ്മചാരിണം ഏവ ച
     വ്രതവന്തം തപോനിത്യം അനന്തം തപതാം ഗതിം
 8 ബഹുരൂപം ഗണാധ്യക്ഷം ത്യക്ഷം പാരിഷദ പ്രിയം
     ഗണാധ്യക്ഷേക്ഷിത മുഖം ഗൗരീ ഹൃദയബല്ലഭം
 9 കുമാര പിതരം പിംഗം ഗോവൃഷോത്തമ വാഹനം
     തനു വാസസം അത്യുഗ്രം ഉമാ ഭൂഷണതത്പരം
 10 പരം പരേഭ്യഃ പരമം പരം യസ്മാൻ ന വിദ്യതേ
    ഇഷ്വസ്ത്രോത്തമഭർതാരം ദിഗ് അന്തം ചൈവ ദക്ഷിണം
11 ഹിരണ്യകവചം ദേവം ചന്ദ്ര മൗലിവിഭൂഷിതം
    പ്രപദ്യേ ശരണം ദേവം പരമേണ സമാധിനാ
12 ഇമാം ചാപ്യ് ആപദം ഘോരാം തരാമ്യ് അദ്യ സുദുസ്തരാം
    സർവഭൂതോപഹാരേണ യക്ഷ്യേ ഽഹം ശുചിനാ ശുചിം
13 ഇതി തസ്യ വ്യവസിതം ജ്ഞാത്വാ ത്യാഗാത്മകം മനഃ
    പുരസ്താത് കാഞ്ചനീ വേദിഃ പ്രാദുരാസീൻ മഹാത്മനഃ
14 തസ്യാം വേദ്യാം തദാ രാജംശ് ചിത്രഭാനുർ അജായത
    ദ്യാം ദിശോ വിദിശഃ ഖം ച ജ്വാലാഭിർ അഭിപൂരയൻ
15 ദീപ്താസ്യ നയനാശ് ചാത്ര നൈകപാദശിരോ ഭുജാഃ
    ദ്വിപശൈലപ്രതീകാശാഃ പ്രാദുരാസൻ മഹാനനാഃ
16 ശ്വവരാഹോഷ്ട്ര രൂപാശ് ച ഹയഗോമായു ഗോമുഖാഃ
    ഋക്ഷമാർജാര വദനാ വ്യാഘ്രദ്വീപിമുഖാസ് തഥാ
17 കാകവക്ത്രാഃ പ്ലവ മുഖാഃ ശുകവക്ത്രാസ് തഥൈവ ച
    മഹാജഗര വക്ത്രാശ് ച ഹംസവക്ത്രാഃ സിതപ്രഭാഃ
18 ദാർവാഘാട മുഖാശ് ചൈവ ചാഷ വക്ത്രാശ് ച ഭാരത
    കൂർമനക്രമുഖാശ് ചൈവ ശിശുമാര മുഖാസ് തഥാ
19 മഹാമകര വക്ത്രാശ് ച തിമിവക്ത്രാസ് തഥൈവ ച
    ഹരി വക്ത്രാഃ ക്രൗഞ്ചമുഖാഃ കപോതേഭ മുഖാസ് തഥാ
20 പാരാവത മുഖാശ് ചൈവ മദ്ഗുവക്ത്രാസ് തഥൈവ ച
    പാണികർണാഃ സഹസ്രാക്ഷാസ് തഥൈവ ച ശതോദരാഃ
21 നിർമാംസാഃ കോക വത്രാശ് ച ശ്യേനവക്ത്രാശ് ച ഭാരത
    തഥൈവാശിരസോ രാജന്ന് ഋക്ഷവത്രാശ് ച ഭീഷണാഃ
22 പ്രദീപ്തനേത്രജിഹ്വാശ് ച ജ്വാലാ വക്ത്രാസ് തഥൈവ ച
    മേഷവക്ത്രാസ് തഥൈവാന്യേ തഹാ ഛാഗ മുഖാ നൃപ
23 ശംഖാഭാഃ ശംഖവക്ത്രാശ് ച ശംഖകർണാസ് തഥൈവ ച
    ശംഖമാലാ പരികരാഃ ശംഖധ്വനി സമസ്വനാഃ
24 ജടാധരാഃ പഞ്ച ശിഖാസ് തഥാ മുണ്ഡാഃ കൃശോദരാഃ
    ചതുർദംഷ്ട്രാശ് ചതുർജിഹ്വാഃ ശങ്കുകർണാഃ കിരീടിനഃ
25 മൗലീ ധരാശ് ച രാജേന്ദ്ര തഥാകുഞ്ചിത മൂർധജാഃ
    ഉഷ്ണീഷിണോ മുകുടിനശ് ചാരു വക്ത്രാഃ സ്വലങ്കൃതാഃ
26 പദ്മോത്പലാപീഡ ധരാസ് തഥാ കുമുദധാരിണഃ
    മാഹാത്മ്യേന ച സംയുക്താഃ ശതശോ ഽഥ സഹസ്രശഃ
27 ശതഘ്നീ ചക്രഹസ്താശ് ച തഥാ മുസലപാണയഃ
    ഭുശുണ്ഡീ പാശഹസ്താശ് ച ഗദാഹസ്താശ് ച ഭാരത
28 പൃഷ്ഠേഷു ബദ്ധോഷുധയശ് ചിത്രബാണാ രണോത്കടാഃ
    സധ്വജാഃ സപതാകാശ് ച സഘണ്ടാഃ സപരശ്വധാഃ
29 മഹാപാശോദ്യത കരാസ് തഥാ ലഗുഡ പാണയഃ
    സ്ഥൂണാ ഹസ്താഃ ഖഡ്ഗഹസ്താഃ സർപോച്ഛ്രിതകിരീടിനഃ
    മഹാസർപാംഗദ ധരാശ് ചിത്രാഭരണ ധാരിണഃ
30 രജോധ്വസ്താഃ പങ്കദിഗ്ധാഃ സർവേ ശുക്ലാംബര സ്രജഃ
    നീലാംഗാഃ കമലാംഗാശ് ച മുണ്ഡവക്ത്രാസ് തഥൈവ ച
31 ഭേരീശംഖമൃദംഗാംസ് തേ ഝർഝരാനക ഗോമുഖാൻ
    അവാദയൻ പാരിഷദാഃ പ്രഹൃഷ്ടാഃ കനകപ്രഭാഃ
32 ഗായമാനാസ് തഥൈവാന്യേ നൃത്യമാനാസ് തഥാപരേ
    ലംഘയന്തഃ പ്ലവന്തശ് ച വൽഗന്തശ് ച മഹാബലാഃ
33 ധാവന്തോ ജവനാശ് ചണ്ഡാഃ പവനോദ്ധൂത മൂർധജാഃ
    മത്താ ഇവ മഹാനാഗാ വിനദന്തോ മുഹുർ മുഹുഃ
34 സുഭീമാ ഘോരരൂപാശ് ച ശൂലപട്ടിശപാണയഃ
    നാനാ വിരാഗ വസനാശ് ചിത്രമാല്യാനുലേപനാഃ
35 രത്നചിത്രാംഗദ ധരാഃ സമുദ്യതകരാസ് തഥാ
    ഹന്താരോ ദ്വിഷതാം ശൂരാഃ പ്രസഹ്യാസഹ്യ വിക്രമാഃ
36 പാതാരോ ഽസൃഗ് വസാദ്യാനാം മാംസാന്ത്ര കൃതഭോജനാഃ
    ചൂഡാലാഃ കർണികാലാശ് ച പ്രകൃശാഃ പിഠരോദരാഃ
37 അതിഹ്രസ്വാതിദീർഘാശ് ച പ്രബലാശ് ചാതിഭൈരവാഃ
    വികടാഃ കാലലംബൗഷ്ഠാ ബൃഹച് ഛേഫാസ്ഥി പിണ്ഡികാഃ
38 മഹാർഹനാനാ മുകുടാ മുണ്ഡാശ് ച ജടിലാഃ പരേ
    സാർകേന്ദു ഗ്രഹനക്ഷത്രാം ദ്യാം കുര്യുർ യേ മഹീതലേ
39 ഉത്സഹേരംശ് ച യേ ഹന്തും ഭൂതഗ്രാമം ചതുർവിധം
    യേ ച വീതഭയാ നിത്യം ഹരസ്യ ഭ്രുകുടീ ഭടാഃ
40 കാമകാര കരാഃ സിദ്ധാസ് ത്രൈലോക്യസ്യേശ്വരേശ്വരാഃ
    നിത്യാനന്ദ പ്രമുദിതാ വാഗ് ഈശാ വീതമത്സരാഃ
41 പ്രാപ്യാഷ്ട ഗുണം ഐശ്വര്യം യേ ന യാന്തി ച വിസ്മയം
    യേഷാം വിസ്മയതേ നിത്യം ഭഗവാൻ കർമഭിർ ഹരഃ
42 മനോവാക് കർമഭിർ ഭക്തൈർ നിത്യം ആരാധിതശ് ച യൈഃ
    മനോവാക് കർമഭിർ ഭക്താൻ പാതി പുത്രാൻ ഇവൗരസാൻ
43 പിബന്തോ ഽസൃഗ് വസാസ് ത്വ് അന്യേ ക്രുദ്ധാ ബ്രഹ്മ ദ്വിഷാം സദാ
    ചതുവിംശാത്മകം സോമം യേ പിബന്തി ച നിത്യദാ
44 ശ്രുതേന ബ്രഹ്മചര്യേണ തപസാ ച ദമേന ച
    യേ സമാരാധ്യ ശൂലാങ്കം ഭവ സായുജ്യം ആഗതാഃ
45 യൈർ ആത്മഭൂതൈർ ഭഗവാൻ പാർവത്യാ ച മഹേശ്വരഃ
    സഹ ഭൂതഗണാൻ ഭുങ്ക്തേ ഭൂതഭവ്യ ഭവത് പ്രഭുഃ
46 നാനാ വിചിത്രഹസിത ക്ഷ്വേഡിതോത്ക്രുഷ്ട ഗർജിതൈഃ
    സംനാദയന്തസ് തേ വിശ്വം അശ്വത്ഥാമാനം അഭ്യയുഃ
47 സംസ്തുവന്തോ മഹാദേവം ഭാഃ കുർവാണാഃ സുവർചസഃ
    വിവർധയിഷവോ ദ്രൗണേർ മഹിമാനം മഹാത്മനഃ
48 ജിജ്ഞാസമാനാസ് തത് തേജഃ സൗപ്തികം ച ദിദൃക്ഷവഃ
    ഭീമോഗ്രപരിഘാലാതശൂലപട്ടിശപാണയഃ
    ഘോരരൂപാഃ സമാജഗ്മുർ ഭൂതസംഘാഃ സമന്തതഃ
49 ജനയേയുർ ഭയം യേ സ്മ ത്രൈലോക്യസ്യാപി ദർശനാത്
    താൻ പ്രേക്ഷമാണോ ഽപി വ്യഥാം ന ചകാര മഹാബലഃ
50 അഥ ദ്രൗണിർ ധനുഷ്പാണിർ ബദ്ധഗോധാംഗുലി ത്രവാൻ
    സ്വയം ഏവാത്മനാത്മാനം ഉപഹാരം ഉപാഹരത്
51 ധനൂംഷി സമിധസ് തത്ര പവിത്രാണി ശിതാഃ ശരാഃ
    ഹവിർ ആത്മവതശ് ചാത്മാ തസ്മിൻ ഭാരത കർമണി
52 തതഃ സൗമ്യേന മന്ത്രേണ ദ്രോണപുത്രഃ പ്രതാപവാൻ
    ഉപഹാരം മഹാമന്യുർ അഥാത്മാനം ഉപാഹരത്
53 തം രുദ്രം രൗദ്രകർമാണം രൗദ്രൈഃ കർമഭിർ അച്യുതം
    അഭിഷ്ടുത്യ മഹാത്മാനം ഇത്യ് ഉവാച കൃതാജ്ഞ്ജലിഃ
54 ഇമം ആത്മാനം അദ്യാഹം ജാതം ആംഗിരസേ കുലേ
    അഗ്നൗ ജുഹോമി ഭഗവൻ പ്രതിഗൃഹ്ണീഷ്വ മാം ബലിം
55 ഭവദ്ഭക്ത്യാ മഹാദേവ പരമേണ സമാധിനാ
    അസ്യാം ആപദി വിശ്വാത്നന്ന് ഉപാകുർമി തവാഗ്രതഃ
56 ത്വയി സർവാണി ഭൂതാനി സർവഭൂതേഷു ചാസി വൈ
    ഗുണാനാം ഹി പ്രധാനാനാം ഏകത്വം ത്വയി തിഷ്ഠതി
57 സർവഭൂതാശയവിഭോ ഹവിർ ഭൂതം ഉപസ്ഥിതം
    പ്രതിഗൃഹാണ മാം ദേവയദ്യ് അശക്യാഃ പരേ മയാ
58 ഇത്യ് ഉക്ത്വാ ദ്രൗണിർ ആസ്ഥായ താം വേദീം ദീപ്തപാവകാം
    സന്ത്യക്താത്മാ സമാരുഹ്യ കൃഷ്ണവർത്മന്യ് ഉപാവിശത്
59 തം ഊർധ്വബാഹും നിശ്ചേഷ്ടം ദൃഷ്ട്വാ ഹവിർ ഉപസ്ഥിതം
    അബ്രവീദ് ഭഗവാൻ സാക്ഷാൻ മഹാദേവോ ഹസന്ന് ഇവ
60 സത്യശൗചാർജവ ത്യാഗൈസ് തപസാ നിയമേന ച
    ക്ഷാന്ത്യാ ഭക്ത്യാ ച ധൃത്യാ ച ബുദ്ധ്യാ ച വചസാ തഥാ
61 യഥാവദ് അഹം ആരാദ്ധഃ കൃഷ്ണേനാക്ലിഷ്ടകർമണാ
    തസ്മാദ് ഇഷ്ടതമഃ കൃഷ്ണാദ് അന്യോ മമ ന വിദ്യതേ
62 കുർവതാ തസ്യ സംമാനം ത്വാം ച ജിജ്ഞാസതാ മയാ
    പാഞ്ചാലാഃ സഹസാ ഗുപ്താ മായാശ് ച ബഹുശഃ കൃതാഃ
63 കൃതസ് തസ്യൈഷ സംമാനഃ പാഞ്ചാലാൻ രക്ഷതാ മയാ
    അഭിഭൂതാസ് തു കാലേന നൈഷാം അദ്യാസ്തി ജീവിതം
64 ഏവം ഉക്ത്വാ മഹേഷ്വാസം ഭഗവാൻ ആത്മനസ് തനും
    ആവിവേശ ദദൗ ചാസ്മൈ വിമലം ഖഡ്ഗം ഉത്തമം
65 അഥാവിഷ്ടോ ഭഗവതാ ഭൂയോ ജജ്വാല തേജസാ
    വർഷ്മവാംശ് ചാഭവദ് യുദ്ധേ ദേവ സൃഷ്ടേന തേജസാ
66 തം അദൃശ്യാനി ഭൂതാനി രക്ഷാംസി ച സമാദ്രവൻ
    അഭിതഃ ശത്രുശിബിരം യാന്തം സാക്ഷാദ് ഇവേശ്വരം