മാണ്ഡൂക്യോപനിഷത്ത്

മാണ്ഡുക്യോപനിഷത് ഉപനിഷത്തുകൾ

മാണ്ഡുക്യോപനിഷത്

     || അഥ മാണ്ഡുക്യോപനിഷത് ||
ഓം ഇത്യേതദക്ഷരമിദം ̐ സർവം തസ്യോപവ്യാഖ്യാനം
ഭൂതം ഭവദ് ഭവിഷ്യദിതി സർവമോങ്കാര ഏവ
യച്ചാന്യത് ത്രികാലാതീതം തദപ്യോങ്കാര ഏവ || 1||
സർവം ഹ്യേതദ് ബ്രഹ്മായമാത്മാ ബ്രഹ്മ സോഽയമാത്മാ ചതുഷ്പാത്
|| 2||
ജാഗരിതസ്ഥാനോ ബഹിഷ്പ്രജ്ഞഃ സപ്താംഗ ഏകോനവിംശതിമുഖഃ സ്ഥൂല
ഭുഗ്വൈശ്വാനരഃ പ്രഥമഃ പാദഃ || 3||
സ്വപ്നസ്ഥാനോഽന്തഃ പ്രജ്ഞാഃ സപ്താംഗ ഏകോനവിംശതിമുഖഃ
പ്രവിവിക്തഭുക്തൈജസോ ദ്വിതീയഃ പാദഃ || 4||
യത്ര സുപ്തോ ന കഞ്ചന കാമം കാമയതേ ന കഞ്ചന സ്വപ്നം
പശ്യതി തത്
സുഷുപ്തം | സുഷുപ്തസ്ഥാന ഏകീഭൂതഃ പ്രജ്ഞാനഘന
ഏവാനന്ദമയോ
ഹ്യാനന്ദഭുക് ചേതോ മുഖഃ പ്രാജ്ഞസ്തൃതീയഃ പാദഃ || 5||
ഏഷ സർവേശ്വരഃ ഏഷ സർവജ്ഞ ഏഷോഽന്തര്യാമ്യേഷ യോനിഃ സർവസ്യ
പ്രഭവാപ്യയൗ ഹി ഭൂതാനാം || 6||
നാന്തഃപ്രജ്ഞം ന ബഹിഷ്പ്രജ്ഞം നോഭയതഃപ്രജ്ഞം ന പ്രജ്ഞാനഘനം
ന പ്രജ്ഞം നാപ്രജ്ഞം | അദൃഷ്ടമവ്യവഹാര്യമഗ്രാഹ്യമലക്ഷണം
അചിന്ത്യമവ്യപദേശ്യമേകാത്മപ്രത്യയസാരം പ്രപഞ്ചോപശമം
ശാന്തം ശിവമദ്വൈതം ചതുർഥം മന്യന്തേ സ ആത്മാ സ വിജ്ഞേയഃ ||
7||
സോഽയമാത്മാധ്യക്ഷരമോങ്കരോഽധിമാത്രം പാദാ മാത്രാ മാത്രാശ്ച പാദാ
അകാര ഉകാരോ മകാര ഇതി || 8||
ജാഗരിതസ്ഥാനോ വൈശ്വാനരോഽകാരഃ പ്രഥമാ
മാത്രാഽഽപ്തേരാദിമത്ത്വാദ്
വാഽഽപ്നോതി ഹ വൈ സർവാൻ കാമാനാദിശ്ച ഭവതി യ ഏവം വേദ
|| 9||
സ്വപ്നസ്ഥാനസ്തൈജസ ഉകാരോ ദ്വിതീയാ മാത്രോത്കർഷാത്
ഉഭയത്വാദ്വോത്കർഷതി ഹ വൈ ജ്ഞാനസന്തതിം സമാനശ്ച ഭവതി
നാസ്യാബ്രഹ്മവിത്കുലേ ഭവതി യ ഏവം വേദ || 10||
സുഷുപ്തസ്ഥാനഃ പ്രാജ്ഞോ മകാരസ്തൃതീയാ മാത്രാ മിതേരപീതേർവാ
മിനോതി ഹ വാ ഇദം സർവമപീതിശ്ച ഭവതി യ ഏവം വേദ || 11||
അമാത്രശ്ചതുർഥോഽവ്യവഹാര്യഃ പ്രപഞ്ചോപശമഃ ശിവോഽദ്വൈത
ഏവമോങ്കാര ആത്മൈവ സംവിശത്യാത്മനാഽഽത്മാനം യ ഏവം വേദ || 12||
        || ഇതി മാണ്ഡുക്യോപനിഷത് സമാപ്താ ||