രാമായണം/അയോദ്ധ്യാകാണ്ഡം
രചന:വാൽമീകി
അധ്യായം27

1 സാന്ത്വ്യമാനാ തു രാമേണ മൈഥിലീ ജനകാത്മജാ
 വനവാസനിമിത്തായ ഭർതാരം ഇദം അബ്രവീത്
2 സാ തം ഉത്തമസംവിഗ്നാ സീതാ വിപുലവക്ഷസം
 പ്രണയാച് ചാഭിമാനാച് ച പരിചിക്ഷേപ രാഘവം
3 കിം ത്വാമന്യത വൈദേഹഃ പിതാ മേ മിഥിലാധിപഃ
 രാമ ജാമാതരം പ്രാപ്യ സ്ത്രിയം പുരുഷവിഗ്രഹം
4 അനൃതം ബലലോകോ ഽയം അജ്ഞാനാദ് യദ് ധി വക്ഷ്യതി
 തേജോ നാസ്തി പരം രാമേ തപതീവ ദിവാകരേ
5 കിം ഹി കൃത്വാ വിഷണ്ണസ് ത്വം കുതോ വാ ഭയം അസ്തി തേ
 യത് പരിത്യക്തുകാമസ് ത്വം മാം അനന്യപരായണാം
6 ദ്യുമത്സേനസുതം വീര സത്യവന്തം അനുവ്രതാം
 സാവിത്രീം ഇവ മാം വിദ്ധി ത്വം ആത്മവശവർതിനീം
7 ന ത്വ് അഹം മനസാപ്യ് അന്യം ദ്രഷ്ടാസ്മി ത്വദൃതേ ഽനഘ
 ത്വയാ രാഘവ ഗച്ഛേയം യഥാന്യാ കുലപാംസനീ
8 സ്വയം തു ഭാര്യാം കൗമാരീം ചിരം അധ്യുഷിതാം സതീം
 ശൈലൂഷ ഇവ മാം രാമ പരേഭ്യോ ദാതും ഇച്ഛസി
9 സ മാം അനാദായ വനം ന ത്വം പ്രസ്ഥാതും അർഹസി
 തപോ വാ യദി വാരണ്യം സ്വർഗോ വാ സ്യാത് സഹ ത്വയാ
10 ന ച മേ ഭവിതാ തത്ര കശ് ചിത് പഥി പരിശ്രമഃ
  പൃഷ്ഠതസ് തവ ഗച്ഛന്ത്യാ വിഹാരശയനേഷ്വ് അപി
11 കുശകാശശരേഷീകാ യേ ച കണ്ടകിനോ ദ്രുമാഃ
  തൂലാജിനസമസ്പർശാ മാർഗേ മമ സഹ ത്വയാ
12 മഹാവാത സമുദ്ധൂതം യൻ മാം അവകരിഷ്യതി
  രജോ രമണ തൻ മന്യേ പരാർധ്യം ഇവ ചന്ദനം
13 ശാദ്വലേഷു യദ് ആസിഷ്യേ വനാന്തേ വനഗോരചാ
  കുഥാസ്തരണതൽപേഷു കിം സ്യാത് സുഖതരം തതഃ
14 പത്രം മൂലം ഫലം യത് ത്വം അൽപം വാ യദി വാ ബഹു
  ദാസ്യസി സ്വയം ആഹൃത്യ തൻ മേ ഽമൃതരസോപമം
15 ന മാതുർ ന പിതുസ് തത്ര സ്മരിഷ്യാമി ന വേശ്മനഃ
  ആർതവാന്യ് ഉപഭുഞ്ജാനാ പുഷ്പാണി ച ഫലാനി ച
16 ന ച തത്ര ഗതഃ കിം ചിദ് ദ്രഷ്ടും അർഹസി വിപ്രിയം
  മത്കൃതേ ന ച തേ ശോകോ ന ഭവിഷ്യാമി ദുർഭരാ
17 യസ് ത്വയാ സഹ സ സ്വർഗോ നിരയോ യസ് ത്വയാ വിനാ
  ഇതി ജാനൻ പരാം പ്രീതിം ഗച്ഛ രാമ മയാ സഹ
18 അഥ മാം ഏവം അവ്യഗ്രാം വനം നൈവ നയിഷ്യസി
  വിഷം അദ്യൈവ പാസ്യാമി മാ വിശം ദ്വിഷതാം വശം
19 പശ്ചാദ് അപി ഹി ദുഃഖേന മമ നൈവാസ്തി ജീവിതം
  ഉജ്ഝിതായാസ് ത്വയാ നാഥ തദൈവ മരണം വരം
20 ഇദം ഹി സഹിതും ശോകം മുഹൂർതം അപി നോത്സഹേ
  കിം പുനർ ദശവർഷാണി ത്രീണി ചൈകം ച ദുഃഖിതാ
21 ഇതി സാ ശോകസന്തപ്താ വിലപ്യ കരുണം ബഹു
  ചുക്രോശ പതിം ആയസ്താ ഭൃശം ആലിംഗ്യ സസ്വരം
22 സാ വിദ്ധാ ബഹുഭിർ വാക്യൈർ ദിഗ്ധൈർ ഇവ ഗജാംഗനാ
  ചിര സംനിയതം ബാഷ്പം മുമോചാഗ്നിം ഇവാരണിഃ
23 തസ്യാഃ സ്ഫടികസങ്കാശം വാരി സന്താപസംഭവം
  നേത്രാഭ്യാം പരിസുസ്രാവ പങ്കജാഭ്യാം ഇവോദകം
24 താം പരിഷ്വജ്യ ബാഹുഭ്യാം വിസഞ്ജ്ഞാം ഇവ ദുഃഖിതാം
  ഉവാച വചനം രാമഃ പരിവിശ്വാസയംസ് തദാ
25 ന ദേവി തവ ദുഃഖേന സ്വർഗം അപ്യ് അഭിരോചയേ
  ന ഹി മേ ഽസ്തി ഭയം കിം ചിത് സ്വയംഭോർ ഇവ സർവതഃ
26 തവ സർവം അഭിപ്രായം അവിജ്ഞായ ശുഭാനനേ
  വാസം ന രോചയേ ഽരണ്യേ ശക്തിമാൻ അപി രക്ഷണേ
27 യത് സൃഷ്ടാസി മയാ സാർധം വനവാസായ മൈഥിലി
  ന വിഹാതും മയാ ശക്യാ കീർതിർ ആത്മവതാ യഥാ
28 ധർമസ് തു ഗജനാസോരു സദ്ഭിർ ആചരിതഃ പുരാ
  തം ചാഹം അനുവർതേ ഽദ്യ യഥാ സൂര്യം സുവർചലാ
29 ഏഷ ധർമസ് തു സുശ്രോണി പിതുർ മാതുശ് ച വശ്യതാ
  അതശ് ചാജ്ഞാം വ്യതിക്രമ്യ നാഹം ജീവിതും ഉത്സഹേ
30 സ മാം പിതാ യഥാ ശാസ്തി സത്യധർമപഥേ സ്ഥിതഃ
  തഥാ വർതിതും ഇച്ഛാമി സ ഹി ധർമഃ സനാതനഃ
  അനുഗച്ഛസ്വ മാം ഭീരു സഹധർമചരീ ഭവ
31 ബ്രാഹ്മണേഭ്യശ് ച രത്നാനി ഭിക്ഷുകേഭ്യശ് ച ഭോജനം
  ദേഹി ചാശംസമാനേഭ്യഃ സന്ത്വരസ്വ ച മാചിരം
32 അനുകൂലം തു സാ ഭർതുർ ജ്ഞാത്വാ ഗമനം ആത്മനഃ
  ക്ഷിപ്രം പ്രമുദിതാ ദേവീ ദാതും ഏവോപചക്രമേ
33 തതഃ പ്രഹൃഷ്ടാ പരിപൂർണമാനസാ; യശസ്വിനീ ഭർതുർ അവേക്ഷ്യ ഭാഷിതം
  ധനാനി രത്നാനി ച ദാതും അംഗനാ; പ്രചക്രമേ ധർമഭൃതാം മനസ്വിനീ