| ←അധ്യായം38 | രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം രചന: അധ്യായം39 |
അധ്യായം40→ |
1 ദേവതാനാം വചഃ ശ്രുത്വാ ഭഗവാൻ വൈ പിതാമഹഃ
പ്രത്യുവാച സുസന്ത്രസ്താൻ കൃതാന്തബലമോഹിതാൻ
2 യസ്യേയം വസുധാ കൃത്സ്നാ വാസുദേവസ്യ ധീമതഃ
കാപിലം രൂപം ആസ്ഥായ ധാരയത്യ് അനിശം ധരാം
3 പൃഥിവ്യാശ് ചാപി നിർഭേദോ ദൃഷ്ട ഏവ സനാതനഃ
സഗരസ്യ ച പുത്രാണാം വിനാശോ ഽദീർഘജീവിനാം
4 പിതാമഹവചഃ ശ്രുത്വാ ത്രയസ് ത്രിംശദ് അരിന്ദമഃ
ദേവാഃ പരമസംഹൃഷ്ടാഃ പുനർ ജഗ്മുർ യഥാഗതം
5 സഗരസ്യ ച പുത്രാണാം പ്രാദുർ ആസീൻ മഹാത്മനാം
പൃഥിവ്യാം ഭിദ്യമാനായാം നിർഘാത സമ നിഃസ്വനഃ
6 തതോ ഭിത്ത്വാ മഹീം സർവാം കൃത്വാ ചാപി പ്രദക്ഷിണം
സഹിതാഃ സഗരാഃ സർവേ പിതരം വാക്യം അബ്രുവൻ
7 പരിക്രാന്താ മഹീ സർവാ സത്ത്വവന്തശ് ച സൂദിതാഃ
ദേവദാനവരക്ഷാംസി പിശാചോരഗകിംനരാഃ
8 ന ച പശ്യാമഹേ ഽശ്വം തം അശ്വഹർതാരം ഏവ ച
കിം കരിഷ്യാമ ഭദ്രം തേ ബുദ്ധിർ അത്ര വിചാര്യതാം
9 തേഷാം തദ് വചനം ശ്രുത്വാ പുത്രാണാം രാജസത്തമഃ
സമന്യുർ അബ്രവീദ് വാക്യം സഗരോ രഘുനന്ദന
10 ഭൂയഃ ഖനത ഭദ്രം വോ നിർഭിദ്യ വസുധാതലം
അശ്വഹർതാരം ആസാദ്യ കൃതാർഥാശ് ച നിവർതഥ
11 പിതുർ വചനം ആസ്ഥായ സഗരസ്യ മഹാത്മനഃ
ഷഷ്ടിഃ പുത്രസഹസ്രാണി രസാതലം അഭിദ്രവൻ
12 ഖന്യമാനേ തതസ് തസ്മിൻ ദദൃശുഃ പർവതോപമം
ദിശാഗജം വിരൂപാക്ഷം ധാരയന്തം മഹീതലം
13 സപർവതവനാം കൃത്സ്നാം പൃഥിവീം രഘുനന്ദന
ശിരസാ ധാരയാം ആസ വിരൂപാക്ഷോ മഹാഗജഃ
14 യദാ പർവണി കാകുത്സ്ഥ വിശ്രമാർഥം മഹാഗജഃ
ഖേദാച് ചാലയതേ ശീർഷം ഭൂമികമ്പസ് തധാ ഭവേത്
15 തം തേ പ്രദക്ഷിണം കൃത്വാ ദിശാപാലം മഹാഗജം
മാനയന്തോ ഹി തേ രാമ ജഗ്മുർ ഭിത്ത്വാ രസാതലം
16 തതഃ പൂർവാം ദിശം ഭിത്ത്വാ ദക്ഷിണാം ബിഭിദുഃ പുനഃ
ദക്ഷിണസ്യാം അപി ദിശി ദദൃശുസ് തേ മഹാഗജം
17 മഹാപദ്മം മഹാത്മാനം സുമഹാപർവതോപമം
ശിരസാ ധാരയന്തം തേ വിസ്മയം ജഗ്മുർ ഉത്തമം
18 തതഃ പ്രദക്ഷിണം കൃത്വാ സഗരസ്യ മഹാത്മനഃ
ഷഷ്ടിഃ പുത്രസഹസ്രാണി പശ്ചിമാം ബിഭിദുർ ദിശം
19 പശ്ചിമായാം അപി ദിശി മഹാന്തം അചലോപമം
ദിശാഗജം സൗമനസം ദദൃശുസ് തേ മഹാബലാഃ
20 തം തേ പ്രദക്ഷിണം കൃത്വാ പൃഷ്ട്വാ ചാപി നിരാമയം
ഖനന്തഃ സമുപക്രാന്താ ദിശം സോമവതീം തദാ
21 ഉത്തരസ്യാം രഘുശ്രേഷ്ഠ ദദൃശുർ ഹിമപാണ്ഡുരം
ഭദ്രം ഭദ്രേണ വപുഷാ ധാരയന്തം മഹീം ഇമാം
22 സമാലഭ്യ തതഃ സർവേ കൃത്വാ ചൈനം പ്രദക്ഷിണം
ഷഷ്ടിഃ പുത്രസഹസ്രാണി ബിഭിദുർ വസുധാതലം
23 തതഃ പ്രാഗുത്തരാം ഗത്വാ സാഗരാഃ പ്രഥിതാം ദിശം
രോഷാദ് അഭ്യഖനൻ സർവേ പൃഥിവീം സഗരാത്മജാഃ
24 ദദൃശുഃ കപിലം തത്ര വാസുദേവം സനാതനം
ഹയം ച തസ്യ ദേവസ്യ ചരന്തം അവിദൂരതഃ
25 തേ തം യജ്ഞഹനം ജ്ഞാത്വാ ക്രോധപര്യാകുലേക്ഷണാഃ
അഭ്യധാവന്ത സങ്ക്രുദ്ധാസ് തിഷ്ഠ തിഷ്ഠേതി ചാബ്രുവൻ
26 അസ്മാകം ത്വം ഹി തുരഗം യജ്ഞിയം ഹൃതവാൻ അസി
ദുർമേധസ് ത്വം ഹി സമ്പ്രാപ്താൻ വിദ്ധി നഃ സഗരാത്മജാൻ
27 ശ്രുത്വാ തദ് വചനം തേഷാം കപിലോ രഘുനന്ദന
രോഷേണ മഹതാവിഷ്ടോ ഹുങ്കാരം അകരോത് തദാ
28 തതസ് തേനാപ്രമേയേന കപിലേന മഹാത്മനാ
ഭസ്മരാശീകൃതാഃ സർവേ കാകുത്സ്ഥ സഗരാത്മജാഃ