രാമായണം/ബാലകാണ്ഡം
രചന:വാൽമീകി
അധ്യായം41

1 കാലധർമം ഗതേ രാമ സഗരേ പ്രകൃതീജനാഃ
 രാജാനം രോചയാം ആസുർ അംശുമന്തം സുധാർമികം
2 സ രാജാ സുമഹാൻ ആസീദ് അംശുമാൻ രഘുനന്ദന
 തസ്യ പുത്രോ മഹാൻ ആസീദ് ദിലീപ ഇതി വിശ്രുതഃ
3 തസ്മിൻ രാജ്യം സമാവേശ്യ ദിലീപേ രഘുനന്ദന
 ഹിമവച്ഛിഖരേ രമ്യേ തപസ് തേപേ സുദാരുണം
4 ദ്വാദ്ത്രിംശച് ച സഹസ്രാണി വർഷാണി സുമഹായശാഃ
 തപോവനഗതോ രാജാ സ്വർഗം ലേഭേ തപോധനഃ
5 ദിലീപസ് തു മഹാതേജാഃ ശ്രുത്വാ പൈതാമഹം വധം
 ദുഃഖോപഹതയാ ബുദ്ധ്യാ നിശ്ചയം നാധ്യഗച്ഛത
6 കഥം ഗംഗാവതരണം കഥം തേഷാം ജലക്രിയാ
 താരയേയം കഥം ചൈതാൻ ഇതി ചിന്താ പരോ ഽഭവത്
7 തസ്യ ചിന്തയതോ നിത്യം ധർമേണ വിദിതാത്മനഃ
 പുത്രോ ഭഗീരഥോ നാമ ജജ്ഞേ പരമധാർമികഃ
8 ദിലീപസ് തു മഹാതേജാ യജ്ഞൈർ ബഹുഭിർ ഇഷ്ടവാൻ
 ത്രിംശദ്വർഷസഹസ്രാണി രാജാ രാജ്യം അകാരയത്
9 അഗത്വാ നിശ്ചയം രാജാ തേഷാം ഉദ്ധരണം പ്രതി
 വ്യാധിനാ നരശാർദൂല കാലധർമം ഉപേയിവാൻ
10 ഇന്ദ്രലോകം ഗതോ രാജാ സ്വാർജിതേനൈവ കർമണാ
  രമ്യേ ഭഗീരഥം പുത്രം അഭിഷിച്യ നരർഷഭഃ
11 ഭഗീരഥസ് തു രാജർഷിർ ധാർമികോ രഘുനന്ദന
  അനപത്യോ മഹാതേജാഃ പ്രജാകാമഃ സ ചാപ്രജഃ
12 സ തപോ ദീർഘം ആതിഷ്ഠദ് ഗോകർണേ രഘുനന്ദന
  ഊർധ്വബാഹുഃ പഞ്ചതപാ മാസാഹാരോ ജിതേന്ദ്രിയഃ
13 തസ്യ വർഷസഹസ്രാണി ഘോരേ തപസി തിഷ്ഠതഃ
  സുപ്രീതോ ഭഗവാൻ ബ്രഹ്മാ പ്രജാനാം പതിർ ഈശ്വരഃ
14 തതഃ സുരഗണൈഃ സാർധം ഉപാഗമ്യ പിതാമഹഃ
  ഭഗീരഥം മഹാത്മാനം തപ്യമാനം അഥാബ്രവീത്
15 ഭഗീരഥ മഹാഭാഗ പ്രീതസ് തേ ഽഹം ജനേശ്വര
  തപസാ ച സുതപ്തേന വരം വരയ സുവ്രത
16 തം ഉവാച മഹാതേജാഃ സർവലോകപിതാമഹം
  ഭഗീരഥോ മഹാഭാഗഃ കൃതാഞ്ജലിർ അവസ്ഥിതഃ
17 യൃഅദി മേ ഭഗവാൻ പ്രീതോ യദ്യ് അസ്തി തപസഃ ഫലം
  സഗരസ്യാത്മജാഃ സർവേ മത്തഃ സലിലം ആപ്നുയുഃ
18 ഗംഗായാഃ സലിലക്ലിന്നേ ഭസ്മന്യ് ഏഷാം മഹാത്മനാം
  സ്വർഗം ഗച്ഛേയുർ അത്യന്തം സർവേ മേ പ്രപിതാമഹാഃ
19 ദേയാ ച സന്തതോർ ദേവ നാവസീദേത് കുലം ച നഃ
  ഇക്ഷ്വാകൂണാം കുലേ ദേവ ഏഷ മേ ഽസ്തു വരഃ പരഃ
20 ഉക്തവാക്യം തു രാജാനം സർവലോകപിതാമഹഃ
  പ്രത്യുവാച ശുഭാം വാണീം മധുരാം മധുരാക്ഷരാം
21 മനോരഥോ മഹാൻ ഏഷ ഭഗീരഥ മഹാരഥ
  ഏവം ഭവതു ഭദ്രം തേ ഇക്ഷ്വാകുകുലവർധന
22 ഇയം ഹൈമവതീ ഗംഗാ ജ്യേഷ്ഠാ ഹിമവതഃ സുതാ
  താം വൈ ധാരയിതും രാജൻ ഹരസ് തത്ര നിയുജ്യതാം
23 ഗംഗായാഃ പതനം രാജൻ പൃഥിവീ ന സഹിഷ്യതേ
  തൗ വൈ ധാരയിതും വീര നാന്യം പശ്യാമി ശൂലിനഃ
24 തം ഏവം ഉക്ത്വാ രാജാനം ഗംഗാം ചാഭാഷ്യ ലോകകൃത്
  ജഗാമ ത്രിദിവം ദേവഃ സഹ സർവൈർ മരുദ്ഗണൈഃ