രാമായണം/സുന്ദരകാണ്ഡം/അധ്യായം11

രാമായണം / സുന്ദരകാണ്ഡം
                രചന :വാല്മീകി 
                അദ്ധ്യായം 11

   1
   അവധൂയ ച താം ബുദ്ധിം ബഭൂവാവസ്ഥിതസ്തദാ 
   ജഗാമ ചാപരം ചിന്താം സീതാം പ്രതി മഹാകപിഃ 
   2
   ന രാമേണ വിയുക്താ സാ സ്വപ്തുമർഹതി ഭാമിനീ 
   ന ഭോക്തും നാപ്യഽലങ്കർത്തും ന പാനമുപസേവിതും 
   3
   നാന്യം നരമുപസ്ഥാതും സുരാണാമപി ചേശ്വരം  
   ന ഹി രാമസമഃ കശ്ചിദ്വിദ്യതേ ത്രിദശേഷ്വപി 
   4
   അന്യേയമിതി നിശ്ചിത്യ പാനഭൂമൌ ചചാര സഃ 
   ക്രീഡിതേനാപരാഃ ക്ലാന്താ ഗീതേന ച തഥാഽപരാഃ 
   5
   നൃത്തേന ചാപരാഃ ക്ലാന്താഃ പാനവിപ്രഹതാസ്തഥാ 
   മുരജേഷു മൃദംഗേഷു പീഠികാസു ച സംസ്ഥിതാഃ 
   6
   തഥാഽഽസ്തരണമുഖ്യേഷു സംവിഷ്ടാശ്ചാപരാഃ സ്ത്രിയഃ 
   അംഗനാനാം സഹസ്രേണ ഭൂഷിതേന വിഭൂഷണൈഃ 
   {{verse|7}
   രൂപ സല്ലാപശീലേന യുക്തഗീതാർത്ഥഭാഷിണാ 
   ദേശകാലാഭിയുക്തേന യുക്തവാക്യാഭിധായിനാ  
   8 
   രതാഭിരതസംസുപ്തം ദദർശ ഹരിയൂഥപഃ 
   താസാം മദ്ധ്യേ മഹാബാഹുഃ ശുശുഭേ രാക്ഷസേശ്വരഃ 
   9
   ഗോഷ്ഠേ  മഹതി മുഖ്യാനാം ഗവാം മദ്ധ്യേ യഥാ വൃഷഃ 
   സ രാക്ഷസേന്ദ്രഃ ശുശുഭേ താഭിഃ പരിവൃതഃ സ്വയം 
   10
   കരേണുഭിര്യഥാഽരണ്യേ പരികീർണ്ണോ മഹാദ്വിപഃ 
   സർവ്വകാമൈരൂപേതാം ച പാനഭൂമിം മഹാത്മനാഃ 
   11
   ദദർശ ഹരിശാർദ്ദൂലസ്തസ്യ രക്ഷഃ പതേർ ഗൃഹേ 
   മൃഗാണാം മഹിഷാണാംച വരാഹാണാം ച ഭാഗശഃ 
   12
   തത്ര ന്യസ് താനി മാംസാനി പാനഭൂമൌ ദദർശ സഃ 
   രൌക് മേഷു ച വിശാലേഷുഭാജനേഷ്വർദ്ധ ഭക്ഷിതാൻ 
   13
   ദദർശ ഹരിശാർദ്ദൂലോ മയൂരാൻ കുക്കുടാംസ്തഥാ 
   വരാഹഗൃദ്ധ്രാൻ സുകൃതാൻ  ദധിസൌവ്വർച്ചലായുതാൻ 
   14
   ശല്യാൻ  മൃഗമയൂരാംശ്ച ഹനുമാനന്വവൈക്ഷത 
   ക്രകരാൻ വിവിധാൻ സിദ്ധാൻ ചകോരനർദ്ധഭക്ഷിതാൻ
   15 
   മഹിഷാനേകശല്യാംശ്ച ഛാഗാംശ്ച കൃതനിഷ്ഠിതാൻ  
   ലേഹ്യാനുച്ചാവചാൻ പേയാൻ ഭോജ്യാനി വിവിധാനി ച 
   {{verse|16}
   തഥാഽമ്ല ലവണോത്തംസൈർ വിവിധൈ രാഗഷാഡബൈഃ 
   ഹാരനൂപുരകേയൂരൈ അപവിദ്ധൈർമ്മഹാധനൈഃ 
   17
   പാനഭാജനവിക്ഷിപ്തൈഃ ഫലൈശ്ച വിവിധൈരപി 
   കൃത പുഷ്പോപഹാരാ ഭൂരധികം പുഷ്യതി ശ്രിയം 
   18
   തത്ര തത്ര ച വിന്യസ്തൈഃ സുശ്ലിഷ്ടൈഃ ശയനാസനൈഃ 
   പാനഭൂമിർവിനാ വഹ്നിം പ്രദീപ്തേവോപലക്ഷ്യതേ 
   19
   ബഹുപ്രകാരൈർ വിവിധൈർ വര സംസ്കാര സംസ്കൃതൈഃ 
   മാംസൈഃ കുശലസംയുക്തൈഃ പാനഭൂമിഗതൈഃ പൃഥക് 
   20
   ദിവ്യാഃ പ്രസന്നാ വിവിധാഃ സുരാഃ കൃതസുരാ അപി 
   ശർക്കരാസവമാധ്വീക പുഷ്പാസവ ഫലാസവാഃ 
   21
   വാസചൂർണ്ണൈശ്ച വിവധൈർ ദൃഷ്ടാസ്തൈ സ്തൈഃ പൃഥക് പൃഥക് 
   സന്തതാ ശുശുഭേ ഭൂമിർ മാല്യൈശ്ച ബഹു സംസ്ഥിതൈഃ 
   22
   ഹിരണ്മയൈശ്ച വിവിധൈർഭാജനൈഃ സ്ഫാടികൈരപി 
   ജാംബൂനദമയൈശ്ചാന്യെെെഃ   കരകൈരഭിസംവൃതാ 
   23
   രാജതേ ഷു ച കുംഭേഷു ജാംബുനദമയേഷു ച 
   പാനശ്രേഷ്‌ഠം തദാ ഭൂരി കപിസ്തത്ര ദാദർശ സഃ
   24
   സോഽപശ്യച്ഛാതകുംഭാനി  ശീധോർമണിമയാനി ച 
   രാജതാനി ച പൂർണ്ണാനി ഭാജനാനി മഹാകപിഃ
   25
   ക്വചിദർദ്ധാവശേഷാണി ക്വചിത്പീതാനി സർവ്വശഃ
   ക്വചിന്നൈവ പ്രപീതാനി പാനാനി സ ദദർശ ഹ 
   26
   ക്വചിദ് ഭക്ഷ്യാംശ്ച വിവിധാൻ ക്വചിത് പാനാനി ഭാഗശഃ
   ക്വചിദന്നാവശേഷാണി പശ്യൻ വൈ വിചചാര ഹ 
   27
   ക്വചിത് പ്രഭിന്നൈഃ കരകൈഃ ക്വചിദാലോളിതൈഘടൈഃ
   ക്വചിത്സംപൃക്ത മാല്യാനി ജലാനി ച ഫലാനി ച
   28
   ശയനാന്യത്ര നാരീണാം ശുഭ്രാണി ബഹുധാ പുനഃ                 
   പരസ്പരം സമാശ്ലിഷ്യ കാശ്ചിത് സുപ്താ വരാംഗനഃ
   29
   കാചിച്ച വസ്‍ത്രമന്യസാഃ സ്വപ്നത്യാഃ പരിധായ ച 
   ആഹൃത്യ ചാബലാഃ സുപ്താ നിദ്രാബലപരാജിതാഃ 
   30
   താസാമുച്ഛ്വാസവാതേന വസ്ത്രം മാല്യം ച ഗാത്രജം 
   നാത്യർത്ഥം സ്പന്ദതേ ചിത്രം പ്രാപ്യ മന്ദമിവാനിലം 
   31
   ചന്ദനസ്യ ച ശീതസ്യ ശീധോർമ്മധുരസസ്യ  ച 
   വിവിധസ്യ ച മാല്യസ്യ പുഷ്പസ്യ വിവിധസ്യ ച 
   32
   ബഹുധാ മാരുതസ്തത്ര ഗന്ധം വിവിധമുദ്വഹൻ 
   സ്നാനാനാം ചന്ദനാനാം ച ധൂപാനാം ചൈവ മൂർച്ഛിതഃ
   പ്രവവൗ സുരഭിർഗ്ഗന്ധോ വിമാനേ പുഷ്പകേ തദാ  
   33
   ശ്യാമാ വദാതാസ്തത്രാന്യാഃ കാശ്ചിത്  കൃഷ്ണാ വരാംഗനാഃ
   കാശ്ചിത് കാഞ്ചനവർണ്ണാംഗ്യഃ പ്രമദാ രാക്ഷസാലയേ
   34
   താസാം നിദ്രാവശത്വാച്ച മദനേന വിമൂർച്ഛിതം
   പദ്മിനീനാം പ്രസുപ്താനാം രൂപമാസീദ്യഥൈവ ഹി 
   35
   ഏവം സർവ്വമശേഷേണ രാവണാന്തഃപുരം കപിഃ
   ദദർശ സുമഹാതേജാ ന ദദർശ ച ജാനകീം
   36
   നിരീക്ഷമാണശ്ച തദാ താഃ  സ്ത്രിയഃ സ മഹകപിഃ 
   ജഗാമ മഹതീം ചിന്താം ധർമ്മസാദ്ധ്വസശങ്കിതഃ
   37
   പരദാരാവരോധസ്യ പ്രസുപ്തസ്യ നിരീക്ഷണം
   ഇദം ഖലു മമാത്യർത്ഥം ധർമ്മലോപം കരിഷ്യതി
   38
   ന ഹി മേ പരദാരാണാം ദൃഷ്ടിർവ്വിഷയവർത്തിനി 
   അയം  ചാത്ര  മയാ ദൃഷ്ടഃ പരദാരപരിഗ്രഹഃ
   39
   തസ്യ പ്രാദുരഭൂച്ചിന്താപുനരന്യാ മനസ്വിനാഃ
   നിശ്ചിതൈകാന്തചിത്തസ്യ കാര്യനിശ്ചയദർശിനീ
   40
   കാമം ദൃഷ്ടാ മയാ സർവ്വാ വിശ്വസ്താ രാവണസ്ത്രിയഃ 
   ന ഹി മേ മനസഃകിശ്ചിദ്വൈകൃത്യമുപപദ്യതേ
   41
   മനോ ഹി ഹേതുഃ സർവേഷാമിന്ദ്രിയാണാം പ്രവർത്തനേ
   ശുഭാശുഭാസ്വവസ്ഥാസു തച്ച മേ സുവ്യവസ്ഥിതം
   42
   നാന്യത്ര ഹി മയാ ശക്യാ വൈദേഹീപരിമാർഗ്ഗിതും
   സ്ത്രിയോ ഹി സ്ത്രീഷു ദൃശ്യന്തേ സദാ സംപരിമാർഗ്ഗണേ
   43
   യസ്യ സത്വസ്യ യാ യോനിസ്തസ്യാം തത് പരിമാർഗ്ഗിതേ
   ന ശക്യാ പ്രമദാ നഷ്ടാ മൃഗീഷു പരിമാർഗ്ഗിതും
   44
   തദിതം മാർഗ്ഗിതംതാവത് ശുദ്ധേന മനസാ മയാ
   രാവണാന്തഃപുരം സർവ്വം ദൃശ്യതേ ന ച ജാനകീ.
   45
   ദേവഗന്ധർവ്വകന്യാശ്ച നാഗകന്യാശ്ച  വീര്യവാൻ
   അവേക്ഷമാണോ ഹനൂമാൻ നൈവാപശ്യത ജാനകീം
   46
   താമപശ്യൻ കപസ്തത്ര പശ്യംശ്ചാന്യാ വരസ്ത്രിയഃ
   അപക്രമ്യ തദാവീരഃ പ്രധ്യാതുമുപചക്രമേ
   47
   സ ഭൂയസ്തു  പരം ശ്രീമാൻമാരുതിര്യത്നമാസ്ഥിതഃ 
   പാനഭൂമിം സമുത്സ്യജ്യ താം വിചേതും പ്രചക്രമേ
ഇതി ശ്രീമദ് രാമായണേ ആദികാവ്യേ സുന്ദരകാണ്ഡേ ഏകാദശഃ  സർഗ്ഗഃ