ആനന്ദലഹരി

ആനന്ദലഹരി രചന:ശങ്കരാചാര്യർ ആനന്ദലഹരി

ഭവാനി സ്തോതും ത്വാം പ്രഭവതി ചതുർഭിർന വദനൈഃ
പ്രജാനാമീശാനസ്ത്രിപുരമഥനഃ പഞ്ചഭിരപി
ന ഷഡ്ഭിഃ സേനാനീർദശശതമുഖൈരപ്യഹിപതിഃ
തദാന്യേഷാം കേഷാം കഥയ കഥമസ്മിന്നവസരഃ        1

ഘൃതക്ഷീരദ്രാക്ഷാമധുമധുരിമാ കൈരപി പദൈഃ
വിശിഷ്യാനാഖ്യേയോ ഭവതി രസനാമാത്ര വിഷയഃ
തഥാ തേ സൗന്ദര്യം പരമശിവദൃങ്മാത്രവിഷയഃ
കഥങ്കാരം ബ്രൂമഃ സകലനിഗമാഗോചരഗുണേ        2

മുഖേ തേ താംബൂലം നയനയുഗളേ കജ്ജലകലാ
ലലാടേ കാശ്മീരം വിലസതി ഗളേ മൗക്തികലതാ
സ്ഫുരത്കാഞ്ചീ ശാടീ പൃഥുകടിതടേ ഹാടകമയീ
ഭജാമി ത്വാം ഗൗരീം നഗപതികിശോരീമവിരതം        3

വിരാജന്മന്ദാരദ്രുമകുസുമഹാരസ്തനതടീ
നദദ്വീണാനാദശ്രവണവിലസത്കുണ്ഡലഗുണാ
നതാംഗീ മാതംഗീ രുചിരഗതിഭംഗീ ഭഗവതീ
സതീ ശംഭോരംഭോരുഹചടുലചക്ഷുർവിജയതേ        4

നവീനാർകഭ്രാജന്മണികനകഭൂഷണപരികരൈഃ
വൃതാംഗീ സാരംഗീരുചിരനയനാംഗീകൃതശിവാ
തഡിത്പീതാ പീതാംബരലലിതമഞ്ജീരസുഭഗാ
മമാപർണാ പൂർണാ നിരവധിസുഖൈരസ്തു സുമുഖീ        5

ഹിമാദ്രേഃ സംഭൂതാ സുലലിതകരൈഃ പല്ലവയുതാ
സുപുഷ്പാ മുക്താഭിർഭ്രമരകലിതാ ചാലകഭരൈഃ
കൃതസ്ഥാണുസ്ഥാനാ കുചഫലനതാ സൂക്തിസരസാ
രുജാം ഹന്ത്രീ ഗന്ത്രീ വിലസതി ചിദാനന്ദലതികാ        6

സപർണാമാകീർണാം കതിപയഗുണൈഃ സാദരമിഹ
ശ്രയന്ത്യന്യേ വല്ലീം മമ തു മതിരേവം വിലസതി
അപർണൈകാ സേവ്യാ ജഗതി സകലൈര്യത്പരിവൃതഃ
പുരാണോഽപി സ്ഥാണുഃ ഫലതി കില കൈവല്യപദവീം        7

വിധാത്രീ ധർമാണാം ത്വമസി സകലാമ്നായജനനീ
ത്വമർഥാനാം മൂലം ധനദനമനീയാംഘ്രികമലേ
ത്വമാദിഃ കാമാനാം ജനനി കൃതകന്ദർപവിജയേ
സതാം മുക്തേർബീജം ത്വമസി പരമബ്രഹ്മമഹിഷീ        8

പ്രഭൂതാ ഭക്തിസ്തേ യദപി ന മമാലോലമനസഃ
ത്വയാ തു ശ്രീമത്യാ സദയമവലോക്യോഽഹമധുനാ
പയോദഃ പാനീയം ദിശതി മധുരം ചാതകമുഖേ
ഭൃശം ശങ്കേ കൈർവാ വിധിഭിരനുനീതാ മമ മതിഃ        9

കൃപാപാംഗാലോകം വിതര തരസാ സാധുചരിതേ
ന തേ യുക്തോപേക്ഷാ മയി ശരണദീക്ഷാമുപഗതേ
ന ചേദിഷ്ടം ദദ്യാദനുപദമഹോ കൽപലതികാ
വിശേഷഃ സാമാന്യൈഃ കഥമിതരവല്ലീപരികരൈഃ        10

മഹാന്തം വിശ്വാസം തവ ചരണപങ്കേരുഹയുഗേ
നിധായാന്യന്നൈവാശ്രിതമിഹ മയാ ദൈവതമുമേ
തഥാപി ത്വച്ചേതോ യദി മയി ന ജായേത സദയം
നിരാലംബോ ലംബോദരജനനി കം യാമി ശരണം        11

അയഃ സ്പർശേ ലഗ്നം സപദി ലഭതേ ഹേമപദവീം
യഥാ രഥ്യാപാഥഃ ശുചി ഭവതി ഗംഗൗഘമിലിതം
തഥാ തത്തത്പാപൈരതിമലിനമന്തർമമ യദി
ത്വയി പ്രേമ്ണാസക്തം കഥമിവ ന ജായേത വിമലം        12

ത്വദന്യസ്മാദിച്ഛാവിഷയഫലലാഭേ ന നിയമഃ
ത്വമർഥാനാമിച്ഛാധികമപി സമർഥാ വിതരണേ
ഇതി പ്രാഹുഃ പ്രാഞ്ചഃ കമലഭവനാദ്യാസ്ത്വയി മനഃ
ത്വദാസക്തം നക്തം ദിവമുചിതമീശാനി കുരു തത്        13

സ്ഫുരന്നാനാരത്നസ്ഫടികമയഭിത്തിപ്രതിഫല
ത്ത്വദാകാരം ചഞ്ചച്ഛശധരകലാസൗധശിഖരം
മുകുന്ദബ്രഹ്മേന്ദ്രപ്രഭൃതിപരിവാരം വിജയതേ
തവാഗാരം രമ്യം ത്രിഭുവനമഹാരാജഗൃഹിണി        14

നിവാസഃ കൈലാസേ വിധിശതമഖാദ്യാഃ സ്തുതികരാഃ
കുടുംബം ത്രൈലോക്യം കൃതകരപുടഃ സിദ്ധിനികരഃ
മഹേശഃ പ്രാണേശസ്തദവനിധരാധീശതനയേ
ന തേ സൗഭാഗ്യസ്യ ക്വചിദപി മനാഗസ്തി തുലനാ        15

വൃഷോ വൃദ്ധോ യാനം വിഷമശനമാശാ നിവസനം
ശ്മശാനം ക്രീഡാഭൂർഭുജഗനിവഹോ ഭൂഷണവിധിഃ
സമഗ്രാ സാമഗ്രീ ജഗതി വിദിതൈവ സ്മരരിപോഃ
യദേതസ്യൈശ്വര്യം തവ ജനനി സൗഭാഗ്യമഹിമാ        16

അശേഷബ്രഹ്മാണ്ഡപ്രലയവിധിനൈസർഗികമതിഃ
ശ്മശാനേഷ്വാസീനഃ കൃതഭസിതലേപഃ പശുപതിഃ
ദധൗ കണ്ഠേ ഹാലാഹലമഖിലഭൂഗോലകൃപയാ
ഭവത്യാഃ സംഗത്യാഃ ഫലമിതി ച കല്യാണി കലയേ        17

ത്വദീയം സൗന്ദര്യം നിരതിശയമാലോക്യ പരയാ
ഭിയൈവാസീദ്ഗംഗാ ജലമയതനുഃ ശൈലതനയേ
തദേതസ്യാസ്തസ്മാദ്വദനകമലം വീക്ഷ്യ കൃപയാ
പ്രതിഷ്ഠാമാതന്വന്നിജശിരസിവാസേന ഗിരിശഃ        18

വിശാലശ്രീഖണ്ഡദ്രവമൃഗമദാകീർണഘുസൃണ
പ്രസൂനവ്യാമിശ്രം ഭഗവതി തവാഭ്യംഗസലിലം
സമാദായ സ്രഷ്ടാ ചലിതപദപാംസൂന്നിജകരൈഃ
സമാധത്തേ സൃഷ്ടിം വിബുധപുരപങ്കേരുഹദൃശാം        19

വസന്തേ സാനന്ദേ കുസുമിതലതാഭിഃ പരിവൃതേ
സ്ഫുരന്നാനാപദ്മേ സരസി കലഹംസാലിസുഭഗേ
സഖീഭിഃ ഖേലന്തീം മലയപവനാന്ദോലിതജലേ
സ്മരേദ്യസ്ത്വാം തസ്യ ജ്വരജനിതപീഡാപസരതി        20