നീതിശതകം/എട്ടാം ദശകം
←ഏഴാം ദശകം | നീതിശതകം രചന: ധൈര്യപദ്ധതി |
ഒൻപതാം ദശകം→ |
രത്നൈർമഹാർഹൈസ്തുതുഷുർന ദേവാഃ
ന ഭേജിരേ ഭീമവിഷേൺ ഭീതിം |
സുധാം വിനാ ന പ്രയയുർവിരാമം
ന നിശ്ചിതാർഥാദ്വിരമന്തി ധീരാഃ ||71||
പ്രാരഭ്യതേ ന ഖലു വിഘ്നഭയേന നീചൈഃ
പ്രാരഭ്യ വിഘ്നവിഹതാ വിരമന്തി മധ്യാഃ |
വിഘ്നൈഃ പുനഃ പുനരപി പ്രതിഹന്യമാനാഃ
പ്രാരബ്ധമുത്തമജനാ ന പരിത്യജന്തി ||72||
ക്വചിത് പൃഥ്വീശയ്യഃ ക്വചിദപി ച പര്യങ്കശയനഃ
ക്വചിച്ഛാകാഹാരഃ ക്വചിദപി ച ശാല്യോദനരുചിഃ |
ക്വചിത് കന്ഥാധാരീ ക്വചിദപി ച ദിവ്യാംബരധരോ
മനസ്വീ കാർയാർഥീ ന ഗണയതി ദുഃഖം ന ച സുഖം ||73||
നിന്ദന്തു നീതിനിപുണാ യദി വാ സ്തുവന്തു
ലക്ഷ്മീഃ സമാവിശതു ഗച്ഛതു വാ യഥേഷ്ടം |
അദ്യൈവ വാ മരണമസ്തു യുഗാന്തരേ വാ
ന്യായ്യാത് പഥഃ പ്രവിചലന്തി പദം ന ധീരാഃ ||74||
കാന്താകടാക്ഷവിശിഖാ ന ലുനന്തി യസ്യ
ചിത്തം ന നിർദഹതി കോപകൃശാനുതാപഃ |
കർഷന്തി ഭൂരിവിഷയാശ്ച ന ലോഭപാശാഃ
ലോകത്രയം ജയതി കൃത്സ്നമിദം സ ധീരഃ ||75||
കദർഥിതസ്യാപി ഹി ധൈര്യവൃത്തേർ-
ന ശക്യതേ ധൈര്യഗുണഃ പ്രമാർഷ്ടും |
അധോമുഖസ്യാപി കൃതസ്യ വഹ്നേർ-
നാധഃ ശിഖാ യാതി കദാചിദേവ ||76||
വരം ശൃംഗോത്സംഗാദ് ഗുരുശിഖരിണഃ ക്വാപി വിഷമേ
പതിത്വായം കായഃ കഠിനദൃഷദന്തേ വിഗളിതഃ
വരം ന്യസ്തോ ഹസ്തഃ ഫ്ണിതപതിമുഖേ തീക്ഷ്ണദശനേ
വരം വഹ്നൗ പാതസ്തദപി ന കൃതഃ ശീലവിലയഃ ||77||
വഹ്നിസ്തസ്യ ജലായതേ ജലനിധിഃ കുല്യായതേ തത്ക്ഷണാത്
മേരുഃ സ്വൽപ്പശിലായതേ മൃഗപതിഃ സദ്യഃ കുരങ്ഗായതേ |
വ്യാളോ മാല്യഗുണായതേ വിഷരസഃ പീയൂഷവർഷായതേ
യസ്യാങ്ഗേഽഖിലലോകവല്ലഭതരം ശീലം സമുന്മീലതി ||78||
ഛിന്നോഽപി രോഹതി തരുഃ
ക്ഷീണോഽപ്യുപചീയതേ പുനശ്ചന്ദ്രഃ |
ഇതി വിമൃശന്തഃ സന്തപ്യന്തേ
ന വിശ്ലഥേഷു ലോകേഷു
{ഇതി വിമൃശന്തഃ സന്തഃ
സന്തപ്യന്തേ ന ദുഃഖേഷു} ||79||
ഐശ്വര്യസ്യ വിഭൂഷണം സുജനതാ ശൗര്യസ്യ വാക്സംയമോ
ജ്ഞാനസ്യോപശമഃ ശ്രുതസ്യ വിനയോ വിത്തസ്യ പാത്രേ വ്യയഃ |
അക്രോധസ്തപസഃ ക്ഷമാ പ്രഭവിതുർധർമസ്യ നിർവാജതാ
സർവേഷാമപി സർവകാരണമിദം ശീലം പരം ഭൂഷണം ||80||