ഭാഷാഭൂഷണം (അലങ്കാരശാസ്ത്രം)
രചന:എ.ആർ. രാജരാജവർമ്മ
അലങ്കാരപ്രകരണം


ഉൽപ്രേക്ഷയാകട്ടെ ഇതു് അതുതന്നെയായിരിക്കുമെന്നു് ഊഹിക്കുന്നിടത്തോളം ചെല്ലുന്നു, എന്നു് ഇവയ്ക്കു തമ്മിൽ ഭേദം

സാദൃശ്യമൂലകങ്ങളായ സ്മൃതി ഭ്രാന്തി സന്ദേഹങ്ങളേ അലങ്കാരങ്ങളാകൂ എന്നു പറഞ്ഞതിനാൽ,

33. അക്കാലംസ്സുഖമോടുമഗ്ഗിരിയിൽ നാം സൌമിത്രി ചെയ്യുന്ന നൽ-
സത്കാരത്തെ വഹിച്ചുകൊണ്ടു ബഹുനാൾ വാണുള്ളതോർക്കുന്നുവോ?
മത്ക്കാന്തേ! മധുരാംബു ചേർന്നൊഴുകുമഗ്ഗോദാവരീസിന്ധുവും
തത്ക്കൂലങ്ങളിൽ നാം കളിച്ചതുമയേ! മൈക്കണ്ണിയോർക്കുന്നുവോ? - ഉത്തരരാമചരിതം

എന്നുള്ള ചിന്താമൂലകസ്മൃതിയും മറ്റും അലങ്കാരമാകുന്നതല്ല.


11. വ്യതിരേകം
വിശേഷംവ്യതിരേകാഖ്യം
വർണ്യാവർണ്യങ്ങൾ തങ്ങളിൽ
കുന്നുപോലുന്നതൻ ഭൂപ-
നെന്നാൽ പ്രകൃതി കോമളൻ. 32

ഉപമാനോപമേയങ്ങൾക്കു് ഒരു ധർമ്മത്തിൽ മാത്രം തങ്ങളിൽ ഭേദമുണ്ടെന്നു ചൊല്ലുന്നതു് ‘വ്യതിരേകാലങ്കാരം’. ലക്ഷ്യത്തിൽ ഭൂപനും കുന്നിനും ഔന്നത്യം കൊണ്ടു് സാമ്യമുണ്ടെങ്കിലും പ്രകൃത്യാ സുകുമാരശരീരനായ ഭൂപനു് കഠോരശരീരനായ കുന്നിനേക്കാൾ വിശേഷമുണ്ടെന്നു് പറയപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. വേറെ ഉദാഹരണം :

34. അംഗത്തിലെങ്ങുമണിയാത്തൊരു ഭൂഷണം താൻ
മദ്യാഖ്യയെന്നിയെ മദത്തിനൊരൌഷധം താൻ
കാമന്നു പൂമലരഴിഞ്ഞൊരു സായകം താൻ
ബാല്യം കഴിഞ്ഞൊരു വയസ്സവളാശ്രയിച്ചാൾ - കുമാര സംഭവം

ഇതു രൂപകരീതിയിലുള്ള വ്യതിരേകം. ആദ്യോദാഹരണം ഉപമാരീതിയിലുള്ളെതെന്നു വ്യത്യാസം. ഉപമാനോപമേയങ്ങൾക്കു് തങ്ങളിൽ ഉള്ള വിശേഷം ഗുണരൂപമായോ ദോഷരൂപമായോ ഉദാസീനമായോ വരാം. ആദ്യോദാഹരണത്തിൽ പ്രകൃതി കോമളത്വം ഗുണരൂപമായ വിശേഷം. ദ്വിതീയോദാഹരണത്തിൽ യൌവനത്തിനു ഭൂഷണത്തേക്കാൾ ‘അംഗത്തിലെങ്ങുമണിയാത്തത്’ എന്നുള്ള ഭേദം ഉദസീനം. ദോഷരൂപവ്യതിരേകത്തിനു്,

35. കാമിനീപാദസമ്പർക്ക-
കാമൻ നീ ഞാനുമങ്ങനെ
അശോകം നീ സശോകൻ ഞാ-
നെന്നുഭേദം നമുക്കെടോ - സ്വ

ഇത്യാദികൾ ഉദാഹരണങ്ങൾ.

ഉപമാരീതിയിലുള്ളതിനു് വേറേ ഉദാഹരണം :
36. അന്തർഭാഗത്തുചേർത്തമ്മുരമഥനനെ, യമ്മട്ടു നാട്ടാർരസം വ-
ന്നന്തം കൂടാതണഞ്ഞും, ജനഹിതമതിനായ് വേലയിൽ താനിരുന്നും,

പദ്യം 35. അശോകത്തെ സംബോധന ചെയ്തുകൊണ്ടു് നായകൻ പറയുന്നതു്. കലഹാന്തരിതയായ നായികയുടെ പാദാഘാതം ഏല്ക്കാൻ താൻ തയ്യാറാണെന്നു് വ്യംഗ്യം. അശോകം പൂക്കുന്നതിനു് സുന്ദരികൾ ചുവട്ടിൽ ചവിട്ടണമെന്നു കവിസങ്കേതം. (നായിക ഇതുവരെ സന്തുഷ്ടയാകാത്തതിനാൽ) ഞാൻ സശോകൻ; നീ (എപ്പോഴും) അശോകൻ എന്നു് അർത്ഥയോജന.

"https://ml.wikisource.org/w/index.php?title=ഭാഷാഭൂഷണം/പേജ്_25&oldid=81977" എന്ന താളിൽനിന്ന് ശേഖരിച്ചത്