മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം10

1 [ഇ]
     ഏവം ഏതദ് ബ്രഹ്മബലം ഗരീയോ; ന ബ്രഹ്മതഃ കിം ചിദ് അന്യദ് ഗരീയഃ
     ആവിക്ഷിതസ്യ തു ബലം ന മൃഷ്യേ; വജ്രം അസ്മൈ പ്രഹരിഷ്യാമി ഘോരം
 2 ധൃതരാഷ്ട്ര പ്രഹിതോ ഗച്ഛ മരുത്തം; സംവർതേന സഹിതം തം വദസ്വ
     ബൃഹസ്പതിം ത്വം ഉപശിക്ഷസ്വ രാജൻ; വജ്രം വാ തേ പ്രഹരിഷ്യാമി ഘോരം
 3 [വ്]
     തതോ ഗത്വാ ഘൃതരാഷ്ട്രോ നരേന്ദ്രം; പ്രോവാചേദം വചനം വാസവസ്യ
     ഗന്ധർവം മാം ധൃതരാഷ്ട്രം നിബോധ; ത്വാം ആഗതം വകു കാമം നരേന്ദ്ര
 4 ഐന്ദ്രം വാക്യം ശൃണു മേ രാജസിംഹ; യത് പ്രാഹ ലോകാധിപതിർ മഹാത്മാ
     ബൃഹസ്പതിം യാജകം ത്വം വൃണീഷ്വ; വജ്രം വാ തേ പ്രഹരിഷ്യാമി ഘോരം
     വചശ് ചേദ് ഏതൻ ന കരിഷ്യസേ മേ; പ്രാഹൈതദ് ഏതാവദ് അചിന്ത്യകർമാ
 5 [ം]
     ത്വം ചൈവൈതദ് വേത്ഥ പുരന്ദരശ് ച; വിശ്വേ ദേവാ വസവശ് ചാശ്വിനൗ ച
     മിത്രദ്രോഹേ നിഷ്കൃതിർ വൈ യഥൈവ; നാസ്തീതി ലോകേഷു സദൈവ വാദഃ
 6 ബൃഹസ്പതിർ യാജയിതാ മഹേന്ദ്രം; ദേവ ശ്രേഷ്ഠം വജ്രഭൃതാം വരിഷ്ഠം
     സംവർതോ മാം യാജയിതാദ്യ രാജൻ; ന തേ വാക്യം തസ്യ വാ രോചയാമി
 7 [ഗന്ധർവ]
     ഘോരോ നാദഃ ശ്രൂയതേ വാസവസ്യ; നഭസ്തലേ ഗർജതോ രാജസിംഹ
     വ്യക്തം വജ്രം മോക്ഷ്യതേ തേ മഹേന്ദ്രഃ; ക്ഷേമം രാജംശ് ചിന്ത്യതാം ഏഷ കാലഃ
 8 ഇത്യ് ഏവം ഉക്തോ ധൃതരാഷ്ട്രേണ രാജാ; ശ്രുത്വാ നാദം നദതോ വാസവസ്യ
     തപോനിത്യം ധർമവിദാം വരിഷ്ഠം; സംവർതം തം ജ്ഞാപയാം ആസ കാര്യം
 9 [ം]
     ഇമം അശ്മാനം പ്ലവമാനം ആരാദ്; അധ്വാ ദൂരം തേന ന ദൃശ്യതേ ഽദ്യ
     പ്രപദ്യേ ഽഹം ശർമ വിപ്രേന്ദ്ര ത്വത്തഃ; പ്രയച്ഛ തസ്മാദ് അഭയം വിപ്രമുഖ്യ
 10 അയം ആയാതി വൈ വജ്രീ ദിശോ വിദ്യോതയൻ ദശ
    അമാനുഷേണ ഘോരേണ സദസ്യാസ് ത്രാസിതാ ഹി നഃ
11 [സ്]
    ഭയം ശക്രാദ് വ്യേതു തേ രാജസിംഹ; പ്രണോത്സ്യേ ഽഹം ഭയം ഏതത് സുഘോരം
    സംസ്തംഭിന്യാ വിദ്യയാ ക്ഷിപ്രം ഏവ; മാ ഭൈസ് ത്വം അസ്മാദ് ഭവ ചാപി പ്രതീതഃ
12 അഹം സംസ്തംഭയിഷ്യാമി മാ ഭൈസ് ത്വം ശക്രതോ നൃപ
    സർവേഷാം ഏവ ദേവാനാം ക്ഷപിതാന്യ് ആയുധാനി മേ
13 ദിശോ വജ്രം വ്രജതാം വായുർ ഏതു; വർഷം ഭൂത്വാ നിപതതു കാനനേഷു
    ആപഃ പ്ലവന്ത്വ് അന്തരിക്ഷേ വൃഥാ ച; സൗദാമിനീ ദൃശ്യതാം മാ ബിഭസ് ത്വം
14 അഥോ വഹ്നിസ് ത്രാതുവാ സർവതസ് തേ; കാമവർഷം വർഷതു വാസവോ വാ
    വജ്രം തഥാ സ്ഥാപയതാം ച വായുർ; മഹാഘോരം പ്ലവമാനം ജലൗഘൈഃ
15 [ം]
    ഘോരഃ ശബ്ദഃ ശ്രൂയതേ വൈ മഹാസ്വനോ; വജ്രസ്യൈഷ സഹിതോ മാരുതേന
    ആത്മാ ഹി മേ പ്രവ്യഥതേ മുഹുർ മുഹുർ; ന മേ സ്വാസ്ഥ്യം ജായതേ ചാദ്യ വിപ്ര
16 [സ്]
    വജ്രാദ് ഉഗ്രാദ് വ്യേതു ഭയം തവാദ്യ; വാതോ ഭൂത്വാ ഹന്മി നരേന്ദ്ര വജ്രം
    ഭയം ത്യക്ത്വാ വരം അന്യം വൃണീഷ്വ; കം തേ കാമം തപസാ സാധയാമി
17 [ം]
    ഇന്ദ്രഃ സാക്ഷാത് സഹസാഭ്യേതു വിപ്ര; ഹവിർ യജ്ഞേ പ്രതിഗൃഹ്ണാതു ചൈവ
    സ്വം സ്വം ധിഷ്ണ്യം ചൈവ ജുഷന്തു ദേവാഃ; സുതം സോമം പ്രതിഗൃഹ്ണന്തു ചൈവ
18 [സ്]
    അയം ഇന്ദ്രോ ഹരിഭിർ ആയാതി രാജൻ; ദേവൈഃ സർവൈഃ സഹിതഃ സോമപീഥീ
    മന്ത്രാഹൂതോ യജ്ഞം ഇമം മയാദ്യ; പശ്യസ്വൈനം മന്ത്രവിസ്രസ്ത കായം
19 [വ്]
    തതോ ദേവൈഃ സഹിതോ ദേവരാജോ; രഥേ യുക്ത്വാ താൻ ഹരീൻ വാജിമുഖ്യാൻ
    ആയാദ് യജ്ഞം അധി രാജ്ഞഃ പിപാസുർ; ആവിക്ഷിതസ്യാപ്രമേയസ്യ സോമം
20 തം ആയാന്തം സഹിതം ദേവസംഘൈഃ; പ്രത്യുദ്യയൗ സ പുരോധാ മരുത്തഃ
    ചക്രേ പൂജാം ദേവരാജായ ചാഗ്ര്യാം; യഥാശാസ്ത്രം വിധിവത് പ്രീയമാണഃ
21 [സ്]
    സ്വാഗതം തേ പുരുഹൂതേഹ വിദ്വൻ; യജ്ഞോ ഽദ്യായം സംനിഹിതേ ത്വയീന്ദ്ര
    ശോശുഭ്യതേ ബലവൃത്രഘ്ന ഭൂയഃ; പിബസ്വ സോമം സുതം ഉദ്യതം മയാ
22 [ം]
    ശിവേന മാം പശ്യ നമശ് ച തേ ഽസ്തു; പ്രാപ്തോ യജ്ഞഃ സഫലം ജീവിതം മേ
    അയം യജ്ഞം കുരുതേ മേ സുരേന്ദ്ര; ബൃഹസ്പതേർ അവരോ ജന്മനാ യഃ
23 [ഇ]
    ജാനാമി തേ ഗുരും ഏനം തപോധനം; ബൃഹസ്പതേർ അനുജം തിഗ്മതേജസം
    യസ്യാഹ്വാനാദ് ആഗതോ ഽഹം നരേന്ദ്ര; പ്രീതിർ മേ ഽദ്യ ത്വയി മനുഃ പ്രനഷ്ടഃ
24 [സ്]
    യദി പ്രീതസ് ത്വം അസി വൈ ദേവരാജ; തസ്മാത് സ്വയം ശാധി യജ്ഞേ വിധാനം
    സ്വയം സർവാൻ കുരു മാർഗാൻ സുരേന്ദ്ര; ജാനാത്വ് അയം സർവലോകശ് ച ദേവ
25 [വ്]
    ഏവം ഉക്തസ് ത്വ് ആംഗിരസേന ശക്രഃ; സമാദിദേശ സ്വയം ഏവ ദേവാൻ
    സഭാഃ ക്രിയന്താം ആവസഥാശ് ച മുഖ്യാഃ; സഹസ്രശശ് ചിത്രഭൗമാഃ സമൃദ്ധാഃ
26 കൢപ്ത സ്ഥൂണാഃ കുരുതാരോഹണാനി; ഗന്ധർവാണാം അപ്സരസാം ച ശീഘ്രം
    യേഷു നൃത്യേരന്ന് അപ്സരസഃ സഹസ്രശഃ; സ്വർഗോദ്ദേശഃ ക്രിയതാം യജ്ഞവാടഃ
27 ഇത്യ് ഉക്താസ് തേ ചക്രുർ ആശു പ്രതീതാ; ദിവൗകസഃ ശക്ര വാക്യാൻ നരേന്ദ്ര
    തതോ വാക്യം പ്രാഹ രാജാനം ഇന്ദ്രഃ; പ്രീതോ രാജൻ പൂജയാനോ മരുത്തം
28 ഏഷ ത്വയാഹം ഇഹ രാജൻ സമേത്യ; യേ ചാപ്യ് അന്യേ തവ പൂർവേ നരേന്ദ്രാഃ
    സർവാശ് ചാന്യാ ദേവതാഃ പ്രീയമാണാ; ഹവിസ് തുഭ്യം പ്രതിഗൃഹ്ണന്തു രാജൻ
29 ആഗ്നേയം വൈ ലോഹിതം ആലഭന്താം; വൈശ്വദേവം ബഹുരൂപം വിരാജൻ
    നീലം ചോക്ഷാണം മേധ്യം അഭ്യാലഭന്താം; ചലച് ഛിശ്നം മത് പ്രദിഷ്ടം ദ്വിജേന്ദ്രാഃ
30 തതോ യജ്ഞോ വവൃധേ തസ്യ രാജ്ഞോ; യത്ര ദേവാഃ സ്വയം അന്നാനി ജഹ്രുഃ
    യസ്മിഞ് ശക്രോ ബ്രാഹ്മണൈഃ പൂജ്യമാനഃ; സദസ്യോ ഽഭൂദ് ധരിമാൻ ദേവരാജഃ
31 തതഃ സംവർതശ് ചിത്യഗതോ മഹാത്മാ; യഥാ വഹ്നിഃ പ്രജ്വലിതോ ദ്വിതീയഃ
    ഹവീംഷ്യ് ഉച്ചൈർ ആഹ്വയൻ ദേവസംഘാഞ്; ജുഹാവാഗ്നൗ മന്ത്രവത് സുപ്രതീതഃ
32 തതഃ പീത്വാ ബലഭിത് സോമം അഗ്ര്യം; യേ ചാപ്യ് അന്യേ സോമപാ വൈ ദിവൗകസഃ
    സർവേ ഽനുജ്ഞാതാഃ പ്രയയുഃ പാർഥിവേന; യഥാജോഷം തർപിതാഃ പ്രീതിമന്തഃ
33 തതോ രാജാ ജാതരൂപസ്യ രാശീൻ; പദേ പദേ കാരയാം ആസ ഹൃഷ്ടഃ
    ദ്വിജാതിഭ്യോ വിസൃജൻ ഭൂരി വിത്തം; രരാജ വിത്തേശ ഇവാരി ഹന്താ
34 തതോ വിത്തം വിവിധം സംനിധായ; യഥോത്സാഹം കാരയിത്വാ ച കോശം
    അനുജ്ഞാതോ ഗുരുണാ സംനിവൃത്യ; ശശാസ ഗാം അഖിലാം സാഗരാന്താം
35 ഏവംഗുണഃ സംബഭൂവേഹ രാജാ; യസ്യ ക്രതൗ തത് സുവർണം പ്രഭൂതം
    തത് ത്വം സമാദായ നരേന്ദ്ര വിത്തം; യജസ്വ ദേവാംസ് തർപയാനോ വിധാനൈഃ
36 [വ്]
    തതോ രാജാ പാണ്ഡവോ ഹൃഷ്ടരൂപഃ; ശ്രുത്വാ വാക്യം സത്യവത്യാഃ സുതസ്യ
    മനശ് ചക്രേ തേന വിത്തേന യഷ്ടും; തതോ ഽമാത്യൈർ മന്ത്രയാം ആസ ഭൂയഃ