മഹാഭാരതം മൂലം/അശ്വമേധികപർവം
രചന:വ്യാസൻ
അധ്യായം76

1 [വ്]
     സൈന്ധവൈർ അഭവദ് യുദ്ധം തതസ് തസ്യ കിരീടിനഃ
     ഹതശേഷൈർ മഹാരാജ ഹതാനാം ച സുതൈർ അപി
 2 തേ ഽവതീർണം ഉപാശ്രുത്യ വിഷയം ശ്വേതവാഹനം
     പ്രത്യുദ്യയുർ അമൃഷ്യന്തോ രാജാനഃ പാണ്ഡവർഷഭം
 3 അശ്വം ച തം പരാമൃശ്യ വിഷയാന്തേ വിഷോപമാഃ
     ന ഭയം ചക്രിരേ പാർഥാദ് ഭീമസേനാദ് അനന്തരാത്
 4 തേ ഽവിദൂരാദ് ധനുഷ്പാണിം യജ്ഞിയസ്യ ഹയസ്യ ച
     ബീഭത്സും പ്രത്യപദ്യന്ത പദാതിനം അവസ്ഥിതം
 5 തതസ് തേ തു മഹാവീര്യാ രാജാനഃ പര്യവാരയൻ
     ജിഗീഷന്തോ നരവ്യാഘ്രാഃ പൂർവം വിനികൃതാ യുധി
 6 തേ നാമാന്യ് അഥ ഗോത്രാണി കർമാണി വിവിധാനി ച
     കീർതയന്തസ് തദാ പാർഥം ശരവർഷൈർ അവാകിരൻ
 7 തേ കിരന്തഃ ശരാംസ് തീക്ഷ്ണാൻ വാരണേന്ദ്ര നിവാരണാൻ
     രണേ ജയം അഭീപ്സന്തഃ കൗന്തേയം പര്യവാരയൻ
 8 തേ ഽസമീക്ഷ്യൈവ തം വീരം ഉഗ്രകർമാണം ആഹവേ
     സർവേ യുയുധിരേ വീരാ രഥസ്ഥാസ് തം പദാതിനം
 9 തേ തം ആജഘ്നിരേ വീരം നിവാതകവചാന്തകം
     സംശപ്തക നിഹന്താരം ഹന്താരം സൈന്ധവസ്യ ച
 10 തതോ രഥസഹസ്രേണ ഹയാനാം അയുതേന ച
    കോഷ്ഠകീ കൃത്യകൗന്തേയം സമ്പ്രഹൃഷ്ടം അയോധയൻ
11 സംസ്മരന്തോ വധം വീരാഃ സിന്ധുരാജസ്യ ധീമതഃ
    ജയദ്രഥസ്യ കൗരവ്യ സമരേ സവ്യസാചിനാ
12 തതഃ പർജന്യവത് സർവേ ശരവൃഷ്ടിം അവാസൃജൻ
    തൈഃ കീർണഃ ശുശുഭേ പാർഥോ രവിർ മേഘാന്തരേ യഥാ
13 സ ശരൈഃ സമവച്ഛന്നോ ദദൃശേ പാണ്ഡവർഷഭഃ
    പഞ്ജരാന്തര സഞ്ചാരീ ശകുന്ത ഇവ ഭാരത
14 തതോ ഹാഹാകൃതം സർവം കൗന്തേയേ ശരപീഡിതേ
    ത്രൈലോക്യം അഭവദ് രാജൻ രവിശ് ചാസീദ് രജോഽരുണഃ
15 തതോ വവൗ മഹാരാജ മാരുതോ രോമഹർഷണഃ
    രാഹുർ അഗ്രസദ് ആദിത്യം യുഗപത് സോമം ഏവ ച
16 ഉൽകാശ് ച ജഘ്നിരേ സൂര്യം വികീര്യന്ത്യഃ സമന്തതഃ
    വേപഥുശ് ചാഭവദ് രാജൻ കൈലാസസ്യ മഹാഗിരേഃ
17 മുമുചുശ് ചാസ്രം അത്യുഷ്ണം ദുഃഖശോകസമന്വിതാഃ
    സപ്തർഷയോ ജാതഭയാസ് തഥാ ദേവർഷയോ ഽപി ച
18 ശശശ് ചാശു നിവിർഭിദ്യ മണ്ഡലം ശശിനോ ഽപതത്
    വിപരീതസ് തദാ രാജംസ് തസ്മിന്ന് ഉത്പാതലക്ഷണേ
19 രാസഭാരുണ സങ്കാശാ ധനുഷ്മന്തഃ സ വിദ്യുതഃ
    ആവൃത്യ ഗഗനം മേഘാ മുമുചുർ മാംസശോണിതം
20 ഏവം ആസീത് തദാ വീരേ ശരവർഷാഭിസംവൃതേ
    ലോകേ ഽസ്മിൻ ഭരതശ്രേഷ്ഠ തദ് അദ്ഭുതം ഇവാഭവത്
21 തസ്യ തേനാവകീർണസ്യ ശരജാലേന സർവശഃ
    മോഹാത് പപാത ഗാണ്ഡീവം ആവാപശ് ച കരാദ് അപി
22 തസ്മിൻ മോഹം അനുപ്രാപ്തേ ശരജാലം മഹത്തരം
    സൈന്ധവാ മുമുചുസ് തൂർണം ഗതസത്ത്വേ മഹാരഥേ
23 തതോ മോഹസമാപന്നം ജ്ഞാത്വാ പാർഥം ദിവൗകസഃ
    സർവേ വിത്രസ്തം അനസസ് തസ്യ ശാന്തി പരാഭവൻ
24 തതോ ദേവർഷയഃ സർവേ തഥാ സപ്തർഷയോ ഽപി ച
    ബ്രഹ്മർഷയശ് ച വിജയം ജേപുഃ പാർഥസ്യ ധീമതഃ
25 തതഃ പ്രദീപിതേ ദേവൈഃ പാർഥ തേജസി പാർഥിവ
    തസ്ഥാവ് അചലവദ് ധീമാൻ സംഗ്രാമേ പരമാസ്ത്രവിത്
26 വിചകർഷ ധനുർ ദിവ്യം തതഃ കൗരവനന്ദനഃ
    യന്ത്രസ്യേവേഹ ശബ്ദോ ഽഭൂൻ മഹാംസ് തസ്യ പുനഃ പുനഃ
27 തതഃ സ ശരവർഷാണി പ്രത്യമിത്രാൻ പ്രതി പ്രഭുഃ
    വവർഷ ധനുഷാ പാർഥോ വർഷാണീവ സുരേശ്വരഃ
28 തതസ് തേ സൈന്ധവാ യോധാഃ സർവ ഏവ സരാജകാഃ
    നാദൃശ്യന്ത ശരൈഃ കീർണാഃ ശലഭൈർ ഇവ പാവകാഃ
29 തസ്യ ശബ്ദേന വിത്രേസുർ ഭയാർതാശ് ച വിദുദ്രുവുഃ
    മുമുചുശ് ചാശ്രുശോകാർതാഃ സുഷുപുശ് ചാപി സൈന്ധവാഃ
30 താംസ് തു സർവാൻ നരശ്രേഷ്ഠഃ സർവതോ വിചരൻ ബലീ
    അലാതചക്രവദ് രാജഞ് ശരജാലൈഃ സമർപയത്
31 തദ് ഇന്ദ്ര ജാലപ്രതിമം ബാണജാലം അമിത്രഹാ
    വ്യസൃജദ് ദിഷ്കു സർവാസു മഹേന്ദ്ര ഇവ വജ്രഭൃത്
32 മേഘജാലനിഭം സൈന്യം വിദാര്യ സ രവിപ്രഭഃ
    വിബഭൗ കൗരവശ്രേഷ്ഠഃ ശരദീവ ദിവാകരഃ